Ks. Bogaczyk - Dekalog - ćwiczenia

1
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Wydział Teologiczny Sekcja w Tarnowie
Kierunek: teologia
Specjalność: kapłańska
Poziom: jednolite studia magisterskie
Nazwa przedmiotu:
TEOLOGIA MORALNA: DEKALOG: ĆWICZEANIA
Forma zajęć: Ćwiczenia
Rok studiów: V
Semestr: letni
Wymiar: 15 godz.
Punkty ETCS: 1
Forma zaliczenia: Zaliczenie z oceną
Prowadzący: ks. dr Paweł Bogaczyk
Koordynator sylabusa: ks. prof. dr. hab. Stanisław Sojka
Wymagania wstępne: Wiedza i umiejętności osiągnięte po zaliczeniu przedmiotów z
teologii moralnej wykładanych na III i IV roku studiów, zwłaszcza z aretologii i principiów
teologii moralnej.
Cele: Celem ćwiczeń jest zapoznanie studentów z praktyczną przydatnością Dekalogu we
współczesnym świecie, z umiejętnością prowadzenia dyskusji, trafnością rozstrzygania
trudnych dylematów moralnych oraz potrzebą kierowania się Dekalogiem w postępowaniu
moralnym.
Treści kształcenia: Podczas ćwiczeń omawiane i dyskutowane są fundamentalne zagadnienia
dotyczące Dekalogu:
T_1. Pierwsza tablica Dekalogu
1. Wiara, nadzieja i miłość w życiu chrześcijańskim – analiza tekstów:
- Lumen fidei
- Deus caritas est, Caritas in veritate
- Spe salvi
2
2. Bez-Bożność – współczesne „oblicza”
3. Imię Boga: między uświęceniem a profanacją
4. Niedziela chrześcijanina – analiza tekstów:
- Dies Domini
- Katechizm Kościoła Katolickiego
Kodeks Prawa Kanonicznego
- IV Synod Diecezji Tarnowskiej i inne
T_3. Druga tablica Dekalogu
1. Referaty, metoda problemowa, analiza tekstów, dyskusja na tematy dotyczące V
przykazania:
- godność ludzkiego życia – antropologia chrześcijańska
- troska o zdrowie i życie
- aborcja
- prokreacja technicyzowana
- eksperymentowanie na embrionach i płodach ludzkich.
- eutanazja (pojęcie, rodzaje, ocena, argumenty, uporczywa terapia)
- przeszczepy narządów
- zabójstwo, kara śmierci
- chorzy psychicznie i ich społeczna stygmatyzacja
- eksperymenty na zwierzętach
- sport, turystyka, odpoczynek – moralne aspekty
2. Referaty, metoda problemowa, analiza tekstów, dyskusja na tematy związane z VI
przykazaniem:
- czystość przedmałżeńska
- pornografia
- antykoncepcja a NPR
- NaProTECHNOLOGIA
- wychowanie seksualne w rodzinie
- wybrane zagadnienia z etyki seksualnej
- spowiedź z grzechów małżeńskich
- Ideologia gender – wyzwanie dla Kościoła i rodziny
3. Referaty, metoda problemowa, analiza tekstów, dyskusja na fundamentalne tematy
związane z moralnością życia społecznego:
- uczestnictwo w życiu publicznym
- prawo własności, problem restytucji, skryta rekompensata
- kultura i moralność. Zadania chrześcijan wobec kultury
- znaczenie pracy w życiu człowieka
- strajk
- ojczyzna i patriotyzm – wyzwania moralne
- moralne aspekty globalizacji
3
- wartość środowiska naturalnego - współczesne jego zagrożenia. Podstawowe zasady
etyki ekologicznej
- etyka polityczna – wojna sprawiedliwa, pacyfizm, etyka czynienia pokoju
- moralne aspekty Internetu
- grzechy przeciw prawdzie: kłamstwo, obmowa, oszczerstwo, krzywoprzysięstwo,
zdrada tajemnicy
Efekty kształcenia:
E_1. Ma pogłębioną znajomość nauczania Kościoła katolickiego na temat Dekalogu
(TMA_W11)
E_2. Posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej
dyskusji światopoglądowej dotyczącej zagadnień teologicznych i życia Kościoła
(TMA_UO9)
E_3. Identyfikuje i rozstrzyga dylematy etyczno-moralne związane z życiem indywidualnym i
społecznym poprzez odwoływanie się do Dekalogu (TMA_K06)
Metody i narzędzia dydaktyczne:
M_1. Referat
M_2. Dyskusja klasyczna problemowa
M_3. Wspólna lektura wybranych tekstów
Sposoby sprawdzania i warunki zaliczenia:
W_1. Ocenianie ciągłe przygotowania do ćwiczeń
W_2. Na każde ćwiczenia przygotowywany referat przez dwóch studentów.
W_3. Prace pisemne
W_4. Końcowe zaliczenie pisemne.
Literatura:
Paweł VI. Encyklika „Humanae vitae”. Rzym 1968.
Jan Paweł II. Encyklika „Evangelium vitae”. Rzym 1995.
Jan Paweł II. List apostolski „Salvifici doloris”. Rzym 1984.
Jan Paweł II. List apostolski „Dies Domini”. Rzym 1998.
Jan Paweł II, Encyklika „Veritatis splendor”. Watykan 1993.
Jan Paweł II, Encyklika „Evangelium vitae”. Watykan 1995.
4
Jan Paweł II, Encyklika „Sollicitudo rei sicialis”. Watykan 1987.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska „Familiaris consortio”. Watykan 1981.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska „Dies Domini”. Watykan 1998.
Benedykt XVI, Encyklika „Deus caritas est”.Watykan 2005.
Benedykt XVI, Encyklika „Caritas in veritate”. Watykan 2009.
Benedykt XVI, Encyklika „Spe salvi”. Watykan2007.
Franciszek, Encyklika „Lumen fidei”. Watykan 2013.
Franciszek, Encyklika „Laudato si’. Watykan 2015.
Kongregacja Nauki Wiary. Deklaracja o przerywaniu ciąży Questio de abortu. W: W trosce o
życie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej. Red. K. Szczygieł. Tarnów 1998 s. 303-315.
Kongregacja Nauki Wiary. Deklaracja o eutanazji Iura et bona. W: W trosce o życie.
Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej. Red. K. Szczygieł. Tarnów 1998 s. 333-339.
Kongregacja Nauki Wiary. Instrukcja o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego i o
godności jego przekazywania Donum vitae. W: W trosce o życie. Wybrane dokumenty
Stolicy Apostolskiej. Red. K. Szczygieł. Tarnów 1998 s. 360-385.
Kongregacja Nauki Wiary. Instrukcja dotycząca niektórych problemów bioetycznych
Dignitas personae. W: W trosce o życie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej. T. 2. Red.
J. Brusiło. Tarnów 2012 s. 465-486.
Papieska Rada Cor Unum. Niektóre kwestie etyczne odnoszące się do ciężko chorych i
umierających. W: W trosce o życie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej. Red. K.
Szczygieł. Tarnów 1998 s. 437-452.
Papieska Akademia Nauk. Deklaracja o sztucznym przedłużaniu życia i dokładnym ustaleniu
momentu śmierci. W: W trosce o życie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej. Red. K.
Szczygieł. Tarnów 1998 s. 453-454.
Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia. Karta pracowników służby zdrowia. W:
W trosce o życie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej. Red. K. Szczygieł. Tarnów 1998
s. 549-627.
Katechizm Kościoła Katolickiego. Poznań 2002.
Kodeks Prawa Kanonicznego. Poznań 1984.
Bołoz W. Życie w ludzkich rękach. Podstawowe zagadnienia bioetyczne. Warszawa 1997.
Encyklopedia bioetyki. Red. A. Muszala. Radom 2009.
Kieniewicz P. Człowiek niewygodny, człowiek potrzebny. Dyskusja antropologiczna w
bioetyce amerykańskiej. Lublin 2010.
Machinek M. Śmierć w dyspozycji człowieka. Wybrane problemy etyczne u kresu ludzkiego
życia. Olsztyn 2004.
Stanisz P., Publikowski J., Ordon M. Sprzeciw sumienia w praktyce medycznej – aspekty
etyczne i prawne. Lublin 2014
Wróbel J. Człowiek i medycyna. Teologicznomoralne podstawy ingerencji medycznych.
Kraków 1999.
Nagórny J. Posłannictwo chrześcijan w świecie. Lublin 1997.
Nagórny J. (Dzieła zebrane). Wezwanie do uczestnictwa w życiu publicznym. Lublin 2010
Gocko J. Ekonomia a moralność. Poszukiwania teologicznomoralne. Lublin 1996.
Gocko J. O ludzkie oblicze ekonomii. Elbląg 2006.
Gocko J. Kościół obecny w świecie - posłany do świata. Teologiczno-społeczne aspekty
posłannictwa Kościoła w świecie po Soborze Watykańskim II. Lublin 2003.