Agro Nawigator Analizy Sektorowe Marzec 2017 Kolejny rok wzrostu eksportu żywności? Surowce rolne: Departament Analiz Ekonomicznych Zboża i uprawy polowe: Zbiory pszenicy na świecie w sezonie 2017/18 mogą być o 2% niższe r/r. Natomiast produkcja w UE-28 może zwiększyć się, na co wskazuje dobre przezimowanie upraw. Prognozowane zmiany jedynie częściowo pozwolą obniżyć wysoki globalny poziom zapasów tego zboża. Mleko: Wzrost unijnej produkcji mleka i niektórych artykułów mleczarskich może osłabiać wzrosty cen w 2h17. Dodatkowym czynnikiem może być obniżenie dynamiki zakupów produktów mleczarskich przez Chiny w całym 2017 r. (nawet poniżej zera). Zespół Analiz Sektorowych [email protected] Mariusz Dziwulski tel. 22 521 81 88 Indeks cen żywności FAO (2002-2004 = 100) 290 pkt. 240 Mięso: Oczekiwany jest spadek eksportu wieprzowiny z UE-28 w 2017 r. Eksport drobiu prawdopodobnie spowolni wskutek spadku dynamiki produkcji oraz wprowadzonych restrykcji handlowych z powodu ptasiej grypy. Owoce i warzywa: Wyższa produkcja na rynkach światowych przekłada się na spadki cen zagęszczonych soków owocowych. Ceny jabłek kontynuują tendencję wzrostową, na początku marca 2017 r. pierwszy raz w sezonie 2017/18 były średnio wyższe r/r. 190 140 90 I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 żywność ogółem mięso mleko zboża Kursy walut 5,00 Otoczenie rolnictwa: 4,50 4,00 3,50 3,00 2,50 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I Eksport produktów rolno-spożywczych z Polski w 2016 r. wzrósł jedynie o 1,2% (wobec 9,2% w 2015 r.) z uwagi na osłabienie dynamiki sprzedaży zagranicznej m.in. rzepaku, zbóż oraz produktów mleczarskich. Odbicie dynamiki eksportu branży w 4q16 sygnalizuje przyspieszenie wzrostu sprzedaży zagranicznej polskich produktów rolno-spożywczych w 2017 r. 2013 Ceny netto wybranych produktów rolnych w lutym 2017 r. Cena II.17 pszenica konsumpcyjna (zł/t) kukurydza paszowa (zł/t) rzepak (zł/t) kurczęta (zł/kg) trzoda chlewna (zł/kg) mleko (zł/l)* jabłka (zł/kg) ziemniaki jadalne (zł/kg) *cena za styczeń, źródło: MRiRW, GUS 684,54 644,50 1 893,00 3,18 4,86 1,32 1,01 0,45 2014 Zmiana % m/m 0,6 0,3 1,0 2,4 -1,6 -2,8 6,3 16,0 2015 USD/PLN r/r 4,1 -5,2 12,0 -1,9 16,6 18,1 -3,6 -20,3 2017 Cena ropy vs światowy indeks cen nawozów 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 USD/baryłka I pkt. V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I V IX I 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 cena ropy Brent (L) 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 indeks cen nawozów na świecie (2010=100) (P) źródło: FAO, NBP, Bank Światowy, PKO Bank Polski 1| 2016 EUR/PLN Agro Nawigator Zboża i uprawy polowe Wstępne prognozy zbiorów pszenicy w sezonie 2017/18 Zboża Oczekiwany jest inny kierunek zmian produkcji pszenicy w Ameryce Pn. i Europie. Wg Amerykańskiego Departamentu ds. Rolnictwa (USDA) zbiory tego zboża w USA w 2017 r. mogą być o ponad 20% niższe r/r. Przyczyną jest oczekiwany spadek plonów i najmniejsza od 108 lat powierzchnia zasiewów ozimych tego zboża (m.in. wskutek obniżania się opłacalności upraw). Wg prognoz KE produkcja w UE28 może wzrosnąć o 5,8% r/r (łącznie z pszenicą durum), co wiąże się z prawdopodobnym odbudowaniem zbiorów we Francji (+29% po ubiegłorocznym, 31% spadku). Zgodnie z publikacją MARS Bulletin (luty 2017) w większości krajów unijnych, w tym też w Polsce, nie stwierdzono istotnych strat w przezimowaniu zbóż, co pozwala zakładać wyższe plony r/r na obecnym etapie zaawansowania upraw. Należy podkreślić, że wszelkie prognozy zbiorów mają charakter wstępny, a przedstawiane wartości mogą znacznie różnić się od finalnych. Wyższa produkcja może również zapowiadać wzrost unijnego eksportu pszenicy w sez. 2017/18. Wg najnowszych prognoz KE, może on wynieść 30,4 mln t. (+19% r/r), po 24,6% spadku w 2016 r. Wzrost eksportu z Francji może ograniczyć natomiast popyt na pszenicę z Polski w 2h17. Dotychczas polski eksport pszenicy charakteryzuje się wysoką dynamiką wzrostu r/r. W 2h16 (dane MinFin) sprzedaż tego zboża za granicę wyniosła 2,3 mln t (+62% r/r). Niski poziom cen w 2016 r. był jednym z czynników ograniczania powierzchni upraw pszenicy ozimej w UE – łącznie w 2017 r. oczekiwany jest spadek zasiewów o 2% r/r przy wzroście powierzchni upraw m.in. kukurydzy (+10% r/r) oraz rzepaku (+2% r/r). Wzrost areału zasiewów i plonowania, przełożyć się mogą na wzrost zbiorów rzepaku o 10,5% r/r. Będzie to miało wpływ na częściowe odbudowanie światowego bilansu nasion (UE-28 największy na świecie producent rzepaku) oraz oddziaływać na spadki cen w 2h17. Cena skupu pszenicy konsumpcyjnej wg danych MRiRW w 1 tyg. marca 2017 r. osiągnęła poziom najwyższy od lipca 2015 r. (701 zł/t). O ile w 2h16 w Polsce wzrost cen kształtowany był przez wahania na rynku walutowym, to ostatnie wzrosty w większym stopniu wynikają ze zmian cen światowych, będących skutkiem styczniowych i lutowych korekt w dół szacunków zbiorów w sezonie 2016/17 i ich zapasów na koniec sez. 2016/17 oraz prognoz spadku globalnej produkcji w 2017 r. 2| Tygodniowe ceny skupu zbóż w Polsce 1100 330 pkt. zł/t 1000 300 900 270 800 240 700 210 600 180 500 150 400 120 300 90 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2013 2014 2015 indeks cen zbóż MRZ (P) kukurydza paszowa (L) 2016 2017 pszenica konsumpcyjna (L) żyto paszowe (L) Wolumen skupu i ceny pszenicy w Polsce 1 200 tys. t zł/dt 110 1 000 100 800 90 600 80 400 70 200 60 0 50 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III Mimo oczekiwanego spadku produkcji pszenicy, jej wysoka podaż (również ze względu na rekordowe zapasy początkowe) może ograniczać wzrosty cen w 2h17. Zgodnie z projekcjami Międzynarodowej Rady Zbożowej z 23 lutego 2017 r. światowe zbiory tego zboża w sez. 2017/18 mogą wzrosnąć o 2% r/r, niemniej będą nadal wysokie (+2,5% w relacji do średniej z ostatnich pięciu sezonów). Produkcji sprzyja dobry stan upraw ozimych w krajach półkuli północnej. 2013 2014 2015 skup (L) 2016 2017 cena skupu (P) Ceny kontraktów terminowych na pszenicę i rzepak (Euronext-MATIF) 550 275 EUR/t EUR/t 450 225 350 175 250 125 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2013 2014 2015 rzepak (L) 2016 2017 pszenica (P) Zbiory pszenicy – prognoza (mln t) 760 Świat 737 740 730 155 752 750 737 UE-28 153 150 150 144 145 730 720 710 716 140 136 135 135 700 130 690 125 2013 2014 źródło: MRiRW, MRZ, GUS, Reuters, KE, PKO Bank Polski 2015 2016 2017 Agro Nawigator Mleko Wyższy skup mleka w UE, ale dopiero w 2h17 Mleko Ceny przetworów mleczarskich kontynuują tendencje spadkowe. Od stycznia do początku marca 2017 r. odtłuszczone mleko w proszku na rynku krajowym potaniało o 4%, ceny masła obniżyły się o 10%, a serów o 6-7% (por. wykres). Spowolnienie widoczne było również na rynkach zagranicznych. Podczas ostatnich aukcji na GlobalDairyTrade (21 lutego i 7 marca 2017 r.) indeks cen przetworów mleczarskich obniżył się w relacji do poprzednich notowań odpowiednio o 3,2% i 6,3%. W największym stopniu spadki dotyczyły mleka w proszku, co ma prawdopodobnie związek z wysokimi zapasami (OMP), przy nieco mniejszym światowym popycie na przełomie roku. Dynamika chińskiego importu wyhamowała na przełomie roku produktów mleczarskich Z danych firmy consultingowej CLAL wynika, że import produktów mleczarskich przez Chiny w grudniu 2016 r. i styczniu 2017 r. był odpowiednio o 1,6% i 11,4% niższy r/r (por. wykres). Trudno oceniać, czy jest to tylko chwilowy spadek, czy zapowiedź powolnego nasycania się rynku chińskiego. Niemniej, notowany wolumen eksportu wciąż jest wysoki (w styczniu 2017 r. o 35% wyższy niż 2 lata wcześniej). Prognozy USDA z grudnia 2016 r. wskazują na dalszy, choć niewielki, spadek produkcji tego surowca w Chinach, co daje podstawy oczekiwania wysokiego (w relacji do 2015 r.) popytu ze strony tego kraju. Mimo możliwej obniżki importu w całym 2017 r., stanowić on będzie w dalszym ciągu istotny czynnik wsparcia cen na rynku światowym. zł/hl mln l 1000 140 950 130 900 120 850 110 800 100 750 90 700 80 650 70 600 2013 2014 2015 2016 wolumen skupu (P) 2017 cena skupu mleka (L) Ceny zbytu przetworów mleczarskich 2000 zł/t pkt 1700 1750 1500 1500 1300 1250 1100 1000 900 750 700 500 500 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2013 2014 2015 masło ekstra w blokach (L) ser typu Gouda (L) 2016 2017 odtłuszczone mleko w proszku (OMP) (L) Global Dairy Trade Index (P) Cena skupu mleka surowego na najważniejszych rynkach 45 EUR/100 kg 40 35 30 25 20 15 2013 2014 2015 USA 2016 Nowa Zelandia 2017 UE-28 Import produktów mleczarskich przez Chiny 350 tys. t 300 250 200 150 100 I II III IV 2015 V VI VII VIII IX 2016 źródło: MRiRW, GlobalDairyTrade, KE, CLAL, PKO Bank Polski 3| 1050 150 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I Komisja Europejska oczekuje, że średnia cena mleka w 2017 r. w UE28 wzrośnie r/r głównie pod wpływem wyższych przeciętnie cen przetworów mlecznych. Czynnikami hamującymi wzrosty będą: wspomniane zwiększenie podaży w krajach UE, oczekiwana wyższa produkcja w USA i Nowej Zelandii, czy też wysokie unijne zapasy odtłuszczonego mleka w proszku, zgromadzone w ramach zakupów interwencyjnych. Lepsza sytuacja cenowa spodziewana jest na rynku masła i serów dzięki wciąż wysokiemu popytowi na rynkach zagranicznych. Ich eksport z UE-28 w 2017 r. może zwiększyć się odpowiednio o 4% i 9% r/r. Cena i wolumen skupu mleka w Polsce 160 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III Według prognoz Komisji Europejskiej dynamika skupu mleka w UE28 w 2017 i 2018 r. nieznacznie przyspieszy do 0,6% i 0,9% w relacji rocznej (vs. 0,4% w 2016 r.). Będzie to przede wszystkim skutkiem odbicia produkcji w 2h17, przy nieco niższej jej dynamice w 1h17. Czynnikiem pozwalającym oczekiwać wyższej podaży surowca jest poprawa koniunktury cenowej na rynku mleka. W niektórych krajach już widać powolne odbudowywanie się produkcji. W Polsce dostawy mleka do mleczarni wzrastają od 3 miesięcy – w styczniu 2017 r. skup mleka odnotował kolejny, 3,9% wzrost r/r. X 2017 XI XII Agro Nawigator Mięso Spadek eksportu wieprzowiny i mniejsza dynamika eksportu drobiu z UE-28 w 2017 r. Miesięczne ceny skupu drobiu i produkcja mięsa drobiowego w Polsce Mięso Nieco inne prognozy unijnego eksportu wieprzowiny przedstawia USDA (+6,2% r/r do 3,32 mln t vs 31% wzrostu w 2016 r.). Zakładają one jednak wzrost produkcji do 23,45 mln t (+0,2% r/r) przy jednoczesnym spadku konsumpcji (-0,7% r/r). Ze względu na zmiany w pogłowiu świń na poziomie unijnym (głównie loch) scenariusz wzrostu produkcji może być w naszej ocenie jednak zbyt optymistyczny. Istotnym partnerem handlowym dla unijnych dostawców pozostaną Chiny. Wg raportu USDA z dn. 27 lutego, produkcja wieprzowiny w Chinach w 2017 r. może zmniejszyć się o 4% r/r ze względu na relatywnie słabe tempo odbudowy krajowego pogłowia loch oraz zaostrzenie przepisów środowiskowych. Niemniej, wskutek unowocześnienia i znacznej poprawy efektywności chowu w Chinach, można oczekiwać odbicia produkcji w kolejnych latach, co przełożyć może się na wyniki handlu głównych graczy, również UE. Wzrost eksportu wieprzowiny w 2017 r. może odnotować Polska. Przy ograniczonych możliwościach wzrostu poza Unię (zamknięte niektóre rynki azjatyckie oraz rosyjski ze względu na ASF), prawdopodobnie wzrośnie sprzedaż do UE-28. Sprzyja temu prognozowana większa produkcja żywca w Polsce, wspierana wzrostem pogłowia świń i jednoczesnym jego spadku u głównych producentów w UE. Wzrost wartości eksportu możliwy jest dzięki oczekiwanym wyższym r/r przeciętnym cenom trzody, głównie w 1h17. Ceny skupu żywca wieprzowego w kraju od początku 2017 r. charakteryzują się lekką tendencją spadkową. Wg MRiRW w 1 tyg. marca 2017 r. były o 2,9% niższe niż w 1 tyg. stycznia 2017 r. Mimo iż żywiec pozostawał znacznie droższy r/r (+19%), to zmiany cen w ostatnich tygodniach wskazują na zmniejszenie dynamiki rocznego wzrostu. Komisja Europejska prognozuje spadek dynamiki wzrostu eksportu drobiu przez UE-28 do 1% w 2017 r. (wobec 9,4% r/r w 2016 r.) m.in. wskutek restrykcji eksportowych, wzrostu konkurencji międzynarodowej (Brazylia) i jednoczesnej stabilizacji unijnej produkcji (+0,7% r/r vs 4,4% w 2016 r.). Bardziej pesymistyczne prognozy USDA mówią nawet o możliwym spadku eksportu z UE-28 o 10% w 2017 r. Pierwsze oznaki spowolnienia były widoczne w ograniczeniu unijnej liczby wstawień kurcząt brojlerów w grudniu 2016 r. Wyhamowanie dynamiki krajowej produkcji drobiu (w styczniu +6% r/r vs +10% w grudniu 17% w listopadzie 2016 r.) oraz unijnej, powoduje, że ceny kurcząt brojlerów wzrastają (w 1 tyg. marca -0,3% r/r vs -4,8% r/r w 1 tyg. stycznia), powoli zbliżając się do poziomów ubiegłorocznych (por. wykres). 4| 6,50 zł/kg 240 tys. t 6,00 220 5,50 200 180 5,00 160 4,50 140 4,00 120 3,50 100 3,00 80 2,50 60 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III Wg najnowszych prognoz Komisji Europejskiej eksport mięsa wieprzowego z UE-28 może być o 9% niższy w relacji do 2016 r. Co więcej, w 2018 r. przewiduje się kolejny 2% spadek sprzedaży r/r. 2013 2014 2015 produkcja mięsa drobiowego (P) cena skupu indorów (L) 2016 2017 cena skupu kurcząt brojlerów (L) Ceny skupu trzody chlewnej i bydła wg wagi żywej 7,00 zł/kg 6,50 6,00 5,50 5,00 4,50 4,00 3,50 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VIIIX XI I III 2013 2014 2015 trzoda chlewna 2016 2017 bydło Ceny kurcząt i jaj w UE-28 220 EUR/100 kg EUR/100 kg 170 210 150 200 130 190 110 180 90 170 70 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2013 2014 2015 kurczeta brojlery (L) 2016 2017 jaja (P) Eksport wieprzowiny i drobiu z UE-28 - prognoza KE 3 200 tys. t 2 700 2 200 1 700 1 200 700 2013 2014 2015 mięso wieprzowe *prognoza źródło: GUS, MRiRW, KE, PKO Bank Polski 2016 2017* mięso drobiowe 2018* Agro Nawigator Owoce i warzywa Niższe ceny na rynku soków zagęszczonych Owoce i warzywa Niższy poziom r/r notują ceny zagęszczonego soku jabłkowego (ZSJ) – w grudniu 2016 r. w eksporcie z UE były średnio o 11% niższe r/r (1,01 EUR/kg). Przyczyną jest wysoka produkcja wspierana wysokimi zapasami na początku sezonu 2016/17 w Polsce (największy unijny producent ZSJ i drugi, po Chinach, na świecie) oraz wzrost podaży w „Państwie Środka” w 2016 r. Eksport ZSJ z UE-28 jest co prawda wyraźnie wyższy (w 2h16 +44% r/r), głównie na rynek USA. Nie wynika on z istotnego wzrostu popytu na rynkach światowych, ale z jego wysokiej konkurencyjności, wspieranej sytuacją na rynkach walutowych. Szybki wzrost eksportu może oddziaływać na zmniejszanie zapasów unijnych na koniec sezonu 2016/17. Drożeją jabłka w skupie krajowym Ceny skupu jabłek deserowych w 1 tygodniu marca 2017 r. po raz pierwszy w sezonie 2016/17 przekroczyły poziom notowań poprzedniego roku (+1%). Wzrostowa dynamika cen, wskutek zmniejszających się zapasów, wspieranych silnym wzrostem eksportu do krajów Europy Wschodniej, może utrzymywać się w kolejnych miesiącach 1h17. Wysoki poziom sprzedaży pozwala oczekiwać wyższych cen w 2q17 i wzrostu premii za przechowywanie jabłek. Jeżeli potwierdzi się słaba jakość owoców składowanych w chłodniach, można spodziewać się większej polaryzacji cen na rynku, przy relatywnie szybszym wzroście cen w eksporcie. Z drugiej strony znaczna część krajowych zbiorów jabłek (>80%) została już sprzedana po cenach niższych r/r, co świadczy o nienajlepszym sezonie dla producentów. Wg IERiGŻ-PIB eksport jabłek z Polski w pierwszej połowie sezonu 2016/17 wyniósł 331 tys. t i był o 49% wyższy r/r. Silny wzrost wynika ze zwiększenia zapotrzebowania na rynkach wschodnich (głównie Białoruś). Wysoki jest również popyt w krajach unijnych gdzie odnotowano b. niskie zbiory tych owoców (Chorwacja, Austria, Słowenia). 5| 2,50 zł/kg 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I II Przyczyną spadków są oczekiwania wyższych globalnych zbiorów pomarańcz i tym samym produkcji soku pomarańczowego. Wg prognoz USDA (styczeń 2017 r.) w sezonie 2016/17 ma ona wynieść 1,96 mln t (w ekwiwalencie Brix 65) i być o 22% wyższa r/r. Zbiory pomarańcz w Brazylii, największego na świecie producenta (37% produkcji), wzrosnąć mogą o 27%, przy 4% spadku w USA. Dobre warunki pogodowe sprzyjają poprawie plonów tych owoców w Ameryce Południowej. Wpływ na ceny ma obserwowany również spadek wartości euro do dolara (w 4q16) i reala brazylijskiego osłabiający popyt na rynku europejskim. Mimo spadków, koncentrat pomarańczowy pozostaje relatywnie drogi (por. wykres). Oczekiwane dalsze spadki mogą obniżyć koszty surowcowe dla producentów soków pitnych w UE. Miesięczne ceny skupu owoców i warzyw do konsumpcji bezpośredniej w kraju 2013 2014 cebula 2015 marchew 2016 2017 jabłka Ceny skupu jabłek do przetwórstwa i ceny ZSJ w eksporcie z Polski 0,60 zł/kg EUR/kg 1,60 0,50 1,40 0,40 1,20 0,30 1,00 0,20 0,80 0,10 0,60 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I Maleją ceny soku pomarańczowego na rynku amerykańskim. Notowania kontraktów terminowych na mrożony zagęszczony sok pomarańczowy od listopada 2016 r. do marca 2017 r. spadły o ok. 24%. 2013 2014 2015 jabłka do przetwórstwa (L) 2016 2017 zagęszczony sok jabłkowy (P) Ceny mrożonych owoców w eksporcie z Polski 1,80 EUR/kg 1,60 1,40 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI 2013 2014 truskawki 2015 2016 wiśnie Notowania kontraktów futures na sok pomarańczowy ICE Frozen Orange Juice Concentrate (FCOJ-A) 240 USD cent/lb 220 200 180 160 140 120 100 2015-01-01 2016-01-01 źródło: ZEO IERiGŻ-PIB, MRiRW, Reuters, PKO Bank Polski 2017-01-01 Agro Nawigator Otoczenie rolnictwa Przyspieszenie wzrostu eksportu żywności w 4q16 Otoczenie rolnictwa Wartość eksportu produktów rolno-spożywczych z Polski w 2016 r. wzrosła o 1,2% (do 24,2 mld EUR) wobec 9,2% wzrostu w 2015 r. (wstępne dane MinFin). Saldo obrotów zagranicznych zmniejszyło się natomiast o 8,9%, do 7,12 mld EUR, pod wpływem większej dynamiki wzrostu importu i jednoczesnym pogorszeniu się relacji cenowych produktów importowanych do eksportowanych (terms of trade). Największy wzrost w ujęciu nominalnym odnotował eksport przetworów ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka i pieczywa cukierniczego (+13%) oraz mięsa i podrobów (+4%). Za wzrost sprzedaży zagranicznej mięsa odpowiadała znacznie większa sprzedaż drobiu (+132 mln EUR r/r; +174 tys. t), głównie na rynek unijny. Warto zaznaczyć, że dynamika wzrostu eksportu żywności ogółem mogła być wyższa, gdyby nie istotny, bo aż 73% spadek wartości eksportu rzepaku, wynikający ze znacznego ograniczenia jego zbiorów w Polsce (aż o 20% wg GUS). Na wynikach eksportu żywności ciążył także niższy r/r (-6%) eksport produktów mleczarskich. Osłabienie koniunktury handlowej i spadek cen w 1h16 przyczyniły się do zmniejszenia obrotów, szczególnie mlekiem w proszku. Największy nominalny spadek r/r odnotowała jednak sprzedaż wyrobów tytoniowych (por. wykres). Z danych MinFin wynika, że dynamika eksportu produktów rolnospożywczych przyspieszyła w 4q16 do 4,6% r/r – po trzech kwartałach w 2016 r. odnotowano niespełna 0,1% wzrost. Do szybszego wzrostu w największym stopniu przyczynił się silny eksport zbóż z Polski (+35% r/r przy 5,2% spadku w całym 2016 r.), głównie do krajów Bliskiego Wschodu (Arabia Saudyjska) i Afryki. Czynnikiem sprzyjającym zwiększaniu sprzedaży zagranicznej było umocnienie dolara oraz euro do złotego, a także poprawa koniunktury oraz ożywienie w światowym handlu na przełomie 2016/17. W 2017 r. można spodziewać się dalszego wzrostu eksportu produktów żywnościowych z Polski oraz zwiększenia jego dynamiki. Oczekiwany wzrost popytu (szczególnie w krajach Bliskiego Wschodu i Afryki) wobec poprawy globalnej koniunktury gospodarczej, przy prognozowanym dalszym umacnianiu się dolara w 1h17 mogą wspomagać sprzedaż na rynkach pozaunijnych. Ważne jest również oczekiwanie poprawy sytuacji konsumentów na największym rynku eksportowym – Niemczech (m.in. rekordowo niskie bezrobocie). Dynamika eksportu będzie zależeć jednak w dużym stopniu od wielkości krajowej produkcji rolniczej, a także skuteczności w działaniach na rzecz zniesienia restrykcji handlowych w obrocie niektórymi towarami rolnymi (ptasia grypa, afrykański pomór świń tj. ASF). Oczekujemy jednak, że wprowadzone ograniczenia w eksporcie drobiu prawdopodobnie osłabią jego dynamikę w 2017 r., przekładając się na wyniki całego eksportu żywności. Wartość eksportu produktów rolno-spożywczych z Polski 28 mld EUR 25 23 20 18 15 13 10 8 5 3 0 Eksport Import Saldo Eksport produktów rolno-spożywczych wg kategorii +4% Mięso i podroby jadalne Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka, pieczywa cukiernicze +13% -9% Wyroby tytoniowe Produkty mleczarskie, jaja, miód -6% Różne przetwory spożywcze +3% Kakao i przetwory z kakao +1% Przetwory z mięsa, ryb i "owoców morza" +10% Ryby i "owoce morza" +12% +12% Przetwory z warzyw i owoców Zboża -5% Owoce i orzechy jadalne +2% 0 1000 2000 2016 2015 mln EUR 3000 4000 5000 źródło: Ministerstwo Finansów, PKO Bank Polski 6| Niniejszy materiał ma charakter informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finanso wych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 0000026438; NIP: 525-000-77-38 REGON: 016298263; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 250 000 000 zł