plan aktywności i

Alternatywne i wspomagające
metody komunikacji w pracy z dziećmi
ze spektrum autyzmu
Ja
lubić
lubię
mówić
rozmawiać
mgr Marzena Zychla
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy
w Koluszkach
DEFINICJA
Alternatywne i wspomagające metody
komunikacji
(AAC)
to grupa metod mających na celu umożliwienie
osobom, które nie posiadają umiejętności mowy,
bądź posiadają ją w stopniu uniemożliwiającym
SATYSFAKCJONUJĄCĄ KOMUNIKACJĘ.
ODBIORCY
Wśród odbiorców AAC są osoby ze spektrum
autyzmu, u których występuje:
zaburzony rozwój mowy
brak mowy
regres mowy
SCHEMAT KOMUNIKACJI
KOD
NADAWCA
ODBIORCA
ARGUMENTY PRZECIW WPROWADZENIU AAC
„Nie wprowadzamy AAC,
bo chcemy, aby nasze dziecko
zaczęło mówić”
„ Wprowadzenie AAC zahamuje
lub spowolni rozwój mowy
u naszego dziecka”
EFEKTY WPROWADZENIA AAC
Odpowiednio dobrana metoda AAC oznacza
- zaspokojenie potrzeby antycypacji zdarzeń
- eliminowanie zaburzonych zachowań służących
porozumiewaniu się
- możliwość zakomunikowania potrzeb
- wdrażanie do samodzielności
- doskonalenie kompetencji komunikacyjnych (intencji
komunikacyjnej, zabawy relacyjnej, wspólnego pola uwagi,
kontaktu wzrokowego)
- możliwość stawiania pytań
DIAGNOZA UMIEJĘTNOŚCI POROZUMIEWANIA SIĘ
Diagnoza specjalistyczna
Diagnoza funkcjonalna
Diagnoza ekologiczna
PRZYKŁADOWE SYSTEMY
Makaton
znaki
znaki
manualne
graficzne
(gesty)
(symbole)
PRZYKŁADOWE SYSTEMY - MAKATON
Symbol jeść
Gest jeść
www.makaton.pl
SYMBOLE I GESTY MAKATON
iść
myć ręce
spać
książka
kot
PRZYKŁADOWE SYSTEMY
Picture Communication
Symbols (PCS)
Poszczególne pojęcia przedstawione
są w formie czarno – białych lub
kolorowych rysunków, niektóre
opracowane są w formie łatwiejszej
i trudniejszej.
Programy
multimedialne

Boardmaker
Boardmaker
Dynamiclly pro
ZDANIE ZBUDOWANE Z PCS - ów
www.aac.org.pl
PRZYKŁADOWE SYSTEMY
PICTOGRAM IDEOGRAM
SYSTEM (Piktogramy)
Zestaw obrazków o wymiarach
10 x 10. Obrazek podstawowy
na piktogramie jest biały, jego tło
czarne. Każdy posiada podpis
informujący o znaczeniu znaku.
dzień
dzień dobry
Program
Pictogram
Manager 4.0
przepraszam
piktogramy.prv.pl
www.sclera.be
mówić
rozmawiać
TECHNIKI POSŁUGIWANIA SIĘ ZNAKAMI GRAFICZNYMI
Etykiety
przedmiotów
TABLICA WYBORU
TABLICA TEMATYCZNA - PIKTOGRAMY
Ja
wycieczka
wycieczka
las
muzeum
muzeum
miasto
miasto
morze
morze
basen
basen
górka
góry
sklep
sklep
kino
autobus
autobus
pociąg
pociąg
mikrobus
bus
biblioteka
biblioteka
teatr
teatr
tramwaj
tramwaj
rower
rower
samolot
samolot
TABLICA TEMATYCZNA – PCS
PLAN AKTYWNOŚCI I
Plan aktywności II
1
22
PLAN DNIA
KSIĄŻKA KOMUNIKACJI
PICTURES EXCHANGE COMMUNICATION SYSTEM (PECS)
Podstawowy cel: NAUCZENIE INTERAKCJI
KOMUNIKACYJNEJ
www.pecs-poland.pl
WYKORZYSTANIE WYSOKIEJ TECHNOLOGII W AAC
SoundingBoard
www.harpo.com.pl
Komunikator
mowy
ZASADY DOBORU ZNAKÓW AAC




Na początku wybieramy znaki odnoszące się
do dobrze znanych przedmiotów, pojęć itp.
Nowe znaki wprowadzamy po opanowaniu
poprzednich.
Przy wyborze uwzględniamy potrzeby
i zainteresowania użytkownika.
W proces nauki systemu muszą być
zaangażowane wszystkie osoby z najbliższego
otoczenia dziecka !
BIBLIOGRAFIA WYKORZYSTANA W PREZENTACJI
Von Tetzchner S., H. Martinsen, Wprowadzenie do
wspomagających i alternatywnych sposobów porozumiewania
się, Warszawa 2002
Smyczek A. Szwiec J.(2001) Wspomagające sposoby
porozumiewania się – nauka i rozwijanie umiejętności. W: M.
Piszczek (red.) Przewodnik dla nauczycieli uczniów
upośledzonych umysłowo w stopniu znacznym i
umiarkowanym. Warszawa
Smyczek A., Alternatywne i wspomagające sposoby
porozumiewania się uczniów niemówiących-materiały
szkoleniowe, Łódź 2003
Materiały z Konferencji AAC w Autyzmie Warszawa 2013
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!