„EUROELEKTRA” OLIMPIADA ELEKTRYCZNA I ELEKTRONICZNA Rok szkolny 2006/2007, drugi etap, zadania dla grupy elektrycznej Rozwiązania zadań Zadanie 1 Określić wskazanie amperomierza magnetoelektrycznego, jeżeli dioda ma charakterystykę idealną. Dane: i(t)=12sin(t)A, R=10 R R i(t ) i(t) R R R + A - R A obwód w stanie przewodzenia diody dla 0<t<T/2 obwód w stanie nieprzewodzenia diody dla T/2<t<T t 0 0.01 T Im Im1 Im 12 Im1 6 2 Im1 sin t if 0 t ia ( t) Im2 Im Im2 8 Im2 sin t if T 2 2 R 2 R R T 2 t T 10 6 5 ia( t ) 0 5 8 10 0 2 wartosc srednia funkcji 4 6 t T 2 1 Isr Im1 sin t d t T 0 8 T T 2 Isr 0.637 Im2 sin t d t T lub Isr 1 ia( t) d t T Isr 0.637 0 lub Isr Im1 Im2 Isr 0.637 Uwaga prąd został policzony dla przeciwnego zastrzałkowania niż polaryzacja miernika (w lewo) stąd: Odpowiedź: wskazanie amperomierza wynosi 0.637A Zadanie 2 Indukcyjność poszczególnych układów wynosi: La z Φa z 2 μ r μ 0 S i l1 l 2 Gdzie: a, b -strumień magnetyczny. z - liczba zwoi. S – przekrój rdzenia. r - przenikalność magnetyczna względna. 0 - przenikalność magnetyczna próżni. l1,l2 – długość drogi strumienia magnetycznego. z Φ b z 2 μ r μ 0 S Lb l l i l1 1 2 l1 l 2 a ponieważ stąd l1 l 2 l2 , l1 l 2 Lb>La Odp. Układ z rysunku b). ma większą indukcyjność własną. Zadanie 3 Należy sformułować równania opisujące w stanie ustalonym zmianę prądu cewki L: a) w czasie przewodzenia klucza S1 (klucz S2 jest wyłączony), b) w czasie przewodzenia klucza S2 (klucz S1 jest wyłączony) Wzory te mają postać: Dla przypadku a): I L U we U wy L tON (1) Dla przypadku b): I L U wy L TS tON (2) Przyrównując prawe strony wzorów uzyskuje się U we U wy tON U wy L TS tON (3) stąd U wy U we t ON U we d TS Odpowiedni wykres pokazano na rys.1. Uwy Uwe d 0 1 (4) Zadanie 4 I n 24 A U p 1,76mV 1 1 I n 24 A 2,4 A 10 10 U 1,76 10 3V Rp p 0,7333 10 3 0,7333m Ip 2,4 A Ip 0,0172 10 6 m s 2,5mm2 2,5 10 6 m 2 R p s 0,7333 10 3 2,5 10 6 m 2 x Rp x 0,1066m 10,66cm s 0,0172 10 6 m Odp: x=10,66 cm Zadanie 5 Napięcie wtórne przy biegu jałowym wyniesie: UG/UD = k zG/zD UD = UG/ (k zG/zD) gdzie k = 2/√3 (współczynnik k można stosunkowo łatwo wyprowadzić z wykresu wskazowego) UD = 15000/((2/√3) 50)) = 259,8V. Maksymalny spadek napięcia (przy mocno indukcyjnym cosφ ) jest równy napięciu zwarcia a więc: UDmin = UD (1- uz ) UDmin = 259,8 0,95 = 246,8V. Zadanie 6 Przy pomocy multipleksera o 3 wejściach adresowych oraz dowolnych bramek zbuduj układ kombinacyjny realizujący funkcję y (d , c, b, a) 0, 1, 2, 5, 6, 9, 10, 12 . Na wejścia adresowe multipleksera o wagach 22, 21, 20 podajemy odpowiednio sygnały wejściowe d, c, b. Wejścia informacyjne multipleksera Di należy wyrazić przy pomocy sygnalu a, czyli szukamy Di = f(a), przy czym i = 0, 1, 2, ...,7. Lp. 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 d 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 c 0 0 0 0 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1 b 0 0 1 1 0 0 1 1 0 0 1 1 0 0 1 1 a 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 1 y 0 0 0 1 1 0 0 1 1 0 0 1 0 1 1 1 D0(a) = 0 D1(a) = a D2(a) = a D3(a) = a D4(a) = a D5(a) = a D6(a) = a D7(a) = 1 Schemat układu a "1" "0" b c d A (20) D0D D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7 0 B (21) 74151 S 2 C (2 ) W Y y= D I DI Na podstawie wykresu z rys.2b należy stwierdzić, że wartość średnia czyli wskazanie woltomierza magnetoelektrycznego wynosi 0.