Teorie neotechnologiczne nawiązują do roli czynnika postępu

advertisement
WYKŁAD 5
MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
30-10-2002
Teorie NEOTECHNOLOGICZNE nawiązują do roli czynnika postępu technicznego i
innowacyjności.
1) Teoria cyklu życia produktu Vernona – każdy produkt przechodzi przez trzy fazy
swojego życia:
- narodziny
- dojrzewanie
- standaryzacja
Przechodząc przez te fazy zmieniają się kierunki strumieni wymiany pomiędzy krajami.
- W fazie narodzin produkt zostaje odkryty przez przedsiębiorstwa w danym kraju,
rozpoczyna się jego produkcja przy zróżnicowanych technologiach wytwarzania a tym
samym zróżnicowanych kosztach. Jest to produkcja na niewielką skalę, na rynek
lokalny i krajowy.
- W fazie dojrzewania produkcja zostaje skupiona w wybranych przedsiębiorstwach
dysponujących najlepszą technologią i najniższymi kosztami. Dochodzi do
ujednolicenia technologii wytwarzania, produkcja na skalę masową zarówno na rynek
wewnętrzny jak i na eksport. Strumienie wymiany są od kraju gdzie produkt powstał
(macierzystego) do zagranicy.
- W fazie standaryzacji produkcja podejmowana przez firmy zlokalizowane za granicą,
często w krajach słabo rozwiniętych ale dysponujących tańszymi czynnikami
wytwórczymi. W efekcie przedsiębiorstwa z tych krajów wygrywają konkurencję z
firmami z kraju macierzystego, w kraju macierzystym zanika produkcja tego towaru, a
rynek tego kraju jest zaopatrywany przez firmy zagraniczne. Zmiana kierunku
strumieni wymiany – od zagranicy do kraju macierzystego.
Jeżeli przyjmiemy, że w handlu międzynarodowym występuje setki tysięcy produktów w
różnych fazach swojego życia- stąd biorą się strumienie w handlu międzynarodowym. W
efekcie wzrastają obroty handlowe między krajami.
Długość trwania poszczególnych faz może być zróżnicowana. SA takie produkty, które
przechodzą z fazy dojrzewania do standaryzacji szybko, SA też takie, które przez wiele lat
mogą być na rynku np. moda, sezonowość- cały cykl trwa tylko kilka miesięcy. Z reguły dany
kraj ma zdolność do kreowania nowych produktów- stąd rosnące strumienie wymiany
międzynarodowej.
2) Teoria luki technologicznej – kraje dzieli się na dwie grupy
1. innowatorzy - kraje, w których tworzone są nowe produkty i
rozwiązania technologiczne, z tych krajów do zagranicy w
początkowym okresie płyną strumienie towarów
2. imitatorzy - przejmują rozwiązania odkryte w innych krajach a
dzięki tańszym czynnikom wytwórczym ich produkcja staje się
konkurencyjna wobec produkcji konkurenta. W drugiej fazie
następuje przepływ towarów od imitatora do innowatora.
Gospodarka innowatora jest w stanie ciągle kreować nowe rozwiązania i produkty. Stąd cały
czas część produktów znajduje się w fazie (1).
Grupa innowatorów jest stosunkowo nieliczna:
- USA ma największą zdolność do innowacyjności
- część krajów UE: Niemcy, Francja, Holandia, Wielka Brytania- niska zdolność
gospodarek europejskich do absorbowania odkryć naukowych
- gospodarka rosyjska w dziedzinie przemysłu zbrojeniowego i kosmicznego jest
innowacyjna
- tylko nieliczne dziedziny gospodarki japońskiej, gdyż jest to doskonały przykład
imitatora na wysokim poziomie.
WYKŁAD 5
MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
30-10-2002
3) Teoria cyklu życia gałęzi Hirscha – rola gałęzi i życia gałęzi. Na pewnym etapie
rozwoju gospodarczego różne gałęzie odgrywają odrębne role. Wraz ze wzrostem
gospodarczym znaczenie tych gałęzi słabnie a znaczenie mają gałęzie w krajach słabo
rozwiniętych. Życie gałęzi trwa więcej niż cykl życia produktu. Ten cykl życia wynosi
kilkadziesiąt lat. Teoria ta sprawdza się jeżeli weźmiemy pod uwagę przepływ
produktów ( branża stalowa, hutnictwo). Hutnictwo było podstawą rozwoju
gospodarczego od połowy XIX w do połowy XX w – budowa maszyn i urządzeń, te
dziedziny rozwijały się w krajach wysoko rozwiniętych. Nie bez powodu w 1951r.
powstaje EWWiS. Wraz ze wzrostem postępu technicznego znaczenie hutnictwa
zaczęło maleć. Postęp powoduje zamianę na produkty syntetyczne, większą rolę
zaczynają odgrywać przemysł: elektroniczny, komputerowy itd. Hutnictwo w
strukturze tych gospodarek straciło na znaczeniu. Wychodzenie z fazy życia gałęzi nie
trwa krótko i jest to kwestia długotrwała.
4) Teoria grawitacji – siła związków handlowych pomiędzy gospodarkami różnych
krajów zależy od potencjału gospodarczego i odległości między nimi. Wpływ ma
również charakter i siła stosunków obustronnych.( największym naszym partnerem są
Niemcy- 1/3 naszych obrotów dotyczy obrotów z Niemcami; siła związku między
Polską i Ameryką jest słabsza- decyduje o tym odległość oraz charakter stosunków
dwustronnych- pewnych udogodnień i możliwości nie mamy z USA ale mamy z UE).
TEORIA KONKURENCYJNOŚCI MIĘDZYNARODOWEJ PORTERA
Najbardziej współczesna.
Lata 80-te- jest to najbardziej współczesna teoria.
Na rynkach światowych dominują te grupy przedsiębiorstw, które świetnie prosperują w
poszczególnych krajach (składają się na nią: wykwalifikowana siła robocza, wymagający
klienci, niezawodni dostawcy i intensywna rywalizacja wśród przedsiębiorstw o krajowy
rynek):
- rynek samochodów: Japonia, Niemcy
- farmacja: Szwajcaria
- kosmetyki: Francja
- obuwie: Włochy
Źródła konkurencyjności:
- bogactwa naturalne
- zasoby naturalne
- wysoka stopa zysku
- brak deficytu
- dewaluacja
- polityka rządu
- siła robocza
- polityka zarządzania
- główne źródło: jak silna jest konkurencja na rynku danego kraju- im jest silniejsza,
tym silniejsza n rynku międzynarodowym
- duża rola czynnika ludzkiego: wydajność pracy, wysoko wykwalifikowana kadra
Daje on dowody na to, że są państwa, w których wyniki nie występują a mimo wszystko są
one konkurencyjne.
Grupuje czynniki:
I.
Makroekonomiczna płaszczyzna związków z otoczeniem, warunki w jakich
firma funkcjonuje; najważniejsze są te, które tworzą diament konkurencyjności:
WYKŁAD 5
MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
30-10-2002
1. Czynniki produkcji: wykwalifikowana siła robocza, infrastruktura
2. Struktura popytu krajowego na artykuły lub usługi w danej dziedzinie
3. Pokrewne i podtrzymujące działy przemysłu: istnienie lub brak w kraju miejscowych
kooperantów, pokrewnych dziedzin przemysłu liczących się na skalę międzynarodową
4. Strategia, struktura i rywalizacja przedsiębiorstw: warunki stworzone przez władzę
danego kraju do tworzenia i organizacji przedsiębiorstw oraz do zarządzania nimi;
charakter rywalizacji krajowej
Wszystkie one są równie ważne.
Sprzyjające mogą być czynniki korygujące:
- przypadek, który może być szansą (wynalazki, przełomy w głównych technologiach,
wojny, przemiany polityczne na zewnątrz, zmiany w zakresie popytu na rynkach
zagranicznych
- polityka rządu- z kursem walutowym, polityka oświatowa, polityka antytrustowa,
zakupy rządowe, przepisy zmieniające strukturę popytu
- czynnik kulturowy, tradycyjny- kształtują środowisko w jakim funkcjonuje
środowisko
II.
Płaszczyzna mikroekonomiczna:
1. Strategia firmy- wspólne typy zachowań:
a) postęp, innowacja, zmiany
b) zaangażowanie całego systemu wartości – układu czynności związanych z
wytwarzaniem i użytkowaniem danego produktu
c) nieustanna poprawa jakości
d) strategia na skalę światową
2.
Bodźce do innowacji
a) szukanie najbardziej wymagających klientów
b) normy przekraczające najsurowsze przepisy lokalne czy standardy
c) najlepsi międzynarodowi dostawcy funkcjonujący w kraju
d) pracownicy jako stała kadra
e) najlepsi konkurenci motywacją do własnego rozwoju
WYKŁAD 5
MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
30-10-2002
HANDEL MIĘDZYNARODOWY.
1) Wpływ handlu zagranicznego na gospodarkę (ćw.)
2) Mierniki wpływu handlu zagranicznego na gospodarkę.
3) Wpływ handlu zagranicznego na efektywność gospodarowania.
Ad.1 Rola handlu zagranicznego w gospodarce:
1. Wpływ na zmianę struktury dochodu narodowego.
- gospodarka zamknięta, krótki okres- niewielkie możliwości zmiany struktury
dochodu narodowego; czynnikiem organizującym możliwości zarówno w
dziedzinie konsumpcji jak i inwestycji jest wielkość funduszy oraz możliwości
produkcyjne gospodarki
- gospodarka otwarta: import niezbędny- przywóz z zagranicy surowców
mineralnych i rolniczych niemożliwych do wytworzenia ze względu na
warunki naturalne danego kraju istotnie wzbogaca strukturę podzielonego DN;
import surowców nie wytwarzanych w danym kraju ma duże znaczenie dla
krajów małych i średnich- ubogie w surowce mineralne i słabo zróżnicowany
klimat- import niekiedy jest więc warunkiem rozwoju gospodarczego kraju
- możliwość zamiany struktury DN przez uczestnictwo w międzynarodowym
podziale pracy nabiera wagi w przypadku krajów rozpoczynających proces
industrializacji- nie dysponują na ogół określonym funduszem akumulacji, ale
jej struktura nie odpowiada zamierzeniom rozwojowym; dysponują
niejednokrotnie ogromnymi nadwyżkami określonych surowców, które jednak
nie mogą być użyte do budowy podstaw przemysłu; czynnikiem, który
umożliwia transformacje gospodarki jest handel zagraniczny
- handel zagraniczny może też służyć do transformacji struktury dóbr
konsumpcyjnych wytwarzanych w danym kraju (gdy w ciągu krótkiego czasu
nastąpią przesunięcia struktury popytu ludności , że przemysł wytwarzający
artykuły konsumpcyjne nie będzie w stanie dostatecznie szybko dostosować
struktury produkcji do istniejących potrzeb np. w wyniku działania mody czy
efektu demonstracji)
- handel zagraniczny rozwiązaniem problemu niedoborów niektórych artykułów
rolnych, powstałych w wyniku wystąpienia w danym kraju niekorzystnych
warunków atmosferycznych i związanego z tym załamania produkcji rolnej
2. Wpływ handlu zagranicznego na zwiększenie efektywności gospodarowania.
- specjalizacja międzynarodowa- każdy kraj produkuje jedynie część
potrzebnych mu dóbr lecz za to w ilościach pozwalających na pełne
zaspokojenie potrzeb wewnętrznych oraz pokrycie popytu importowego
innych państw- wymaga by niektóre kraje rezygnowały z wytwarzania
niektórych towarów i zaspokajały swe potrzeby dostawami z zagranicy
- specjalizacja jest długotrwałym procesem odbywającym się w wyniku
funkcjonowania sił rynkowych i interwencji państwa- ukształtowanie struktury
wytwarzania, eksportu i importu, będących odzwierciedleniem przewagi
danego kraju nad innymi w wytwarzaniu określonych dóbr i usług
- uczestnictwo w podziale pracy pozwala zmniejszyć przeciętny koszt
jednostkowy dóbr wytwarzanych w kraju- rezygnując z wytwarzania
produktów względnie lub absolutnie droższych a koncentrując się na produkcji
wyrobów względnie lub absolutnie tańszych obniża się przeciętny koszt
jednostkowy w całej gospodarce
WYKŁAD 5
MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
30-10-2002
obniżenie jednostkowych kosztów wytwarzania przez zwiększenie skali
produkcji dzięki powiększeniu rynku zbytu ponad możliwości rynku
wewnętrznego; produkcja towarów na wielką skalę umożliwia pełniejsze
wykorzystanie aparatu produkcyjnego; produkcja masowa umożliwia
gromadzenie doświadczeń w wytwarzaniu określonych towarów i pośrednio
przyczynia się zarówno do obniżenia kosztów jednostkowych i podniesienia
jakości produktu
- obniżenie kosztów produkcji za pośrednictwem postępu technicznego (badania
naukowe i dostosowanie ich wyników do praktycznego zastosowania)
- podniesienie efektywności gospodarowania przez import technologii –
najtańszy i często jedyny sposób zlikwidowania luki technologicznej jaka
dzieli kraje wysokorozwinięte i ubogie: skraca czas otrzymania takich samych
efektów wykorzystując rodzimy potencjał badawczy; o tym czy zakup
nowoczesnej technologii pociągnie za sobą wszelkie następstwa decyduje
trafność decyzji, istniejące w danym kraju warunki w jakich wykonuje się
nowo zakupioną technologię
- konkurencyjność wyrobów zagranicznych na rynku krajowym- - pozytywny
wpływ na koszty wytwarzania, jakość dóbr krajowych
3. Wpływ na wielkość i dynamikę dochodu narodowego (za pośrednictwem salda
bilansu handlowego oraz przez oddziaływanie na wielkości całkowitego popytu.
a) od strony podaży- handel zagraniczny przez ujemne saldo obrotów
bieżących z zagranica powiększa podaż towarów dostępnych w
danym okresie w kraju
- na DN wpływa wielkość importu i eksportu
Y=I+K+G+NX
- jeśli export nie będzie się pokrywał z importem, to wielkość DN podzielonego
>DN wytworzonego danym kraju (Ex< Im) lub na odwrót (Ex> Im)
- export netto (saldo bilansu handlowego) wpływa na wielkość funduszu, który
dany kraj może przeznaczyć na I i K
- Im> Ex umożliwia łączne zwiększenie wielkości absorpcji ponad wielkość
dochodu wytworzonego w kraju
- Korzysta z kredytów zagranicznych: możliwość utrzymania przez pewien czas
nadwyżki importu nad exportem ma także znaczenie dla dynamiki wzrostu
gospodarczego
-
-
zaciąganie kredytów powoduje powstawanie zobowiązań finansowych wobec
zagranicy- konieczność wywiązywania się z nich wymaga aby w dłuższym
okresie dany kraj osiągał nadwyżki eksportu nad importem- pozwolą one na
spłatę powstałych zobowiązań
WYKŁAD 5
MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
30-10-2002
a) od strony popytu- handel zagraniczny umożliwia powiększenie
całkowitego zapotrzebowania ponad wielkość popytu krajowego
(powiększając wielkość dochodu narodowego wytworzonego)
- wzrost dochodu powoduje wzrost zapotrzebowania na import- zwiększenie
produkcji zazwyczaj wymaga zwiększenia zużycia sprowadzanych z zagranicy
surowców, części zamiennych itd. a także dóbr konsumpcyjnych
- relację określającą przyrost importu do przyrostu powodującego go dochodu
nazywamy krańcową skłonnością do importu
 Im
Ksim 
Y
 Im Y

- wielkość ta zależy od: dochodowej elastyczności importu Eyim 
Im
Y
Im
- stopy importu Rim 
Y
Zależność między przyrostem DN a exportem:
- DN rośnie- spowodowane jest to wzrostem popytu krajowego- skierowanie na
rynek krajowy części towarów wywożonych za granicę i wynikający stąd
spadek exportu
- Jeśli przyrost produkcji globalnej nastąpi w wyniku wzrostu popytu zagranicy
na dobra eksportowane przez dany kraj, to wzrostowi DN będzie towarzyszyło
powiększenie wywozu
- Wzrost exportu będzie towarzyszył wzrostowi DN gdy będzie się on wiązał ze
wzrostem konkurencyjności wytworzonych przezeń towarów
Mechanizm mnożnikowy jest stosowany do wyjaśnienia ostatecznego wpływu na
gospodarkę znajdującą się w stanie niepełnego wykorzystania mocy wytwórczych,
początkowego impulsu pobudzającego ją do wzrostu. W gospodarce zamkniętej występują
następujące impulsy:
- przyrost wydatków budżetu państwa- wydatki na realizacje określonych
projektów (budownictwo mieszkaniowe) służą często osiąganiu celów
społecznie użytecznych
- inwestycje autonomiczne
- spadek podatków
- konsumpcja autonomiczna
Twierdzenie teorii mnożnika- wielkość ostatecznego przyrostu dochodu pod wpływem
każdego wymienionych wyżek czynników znacznie przewyższa wielkość dodatkowego
popytu początkowego.
Mnożnik inwestycyjny
Y
ki 
wprost proporcjonalny do krańcowej skłonności do konsumpcji krajowej lub
Ia
odwrotnie proporcjonalna do krańcowej skłonności do oszczędzania
- otwarcie gospodarki zamkniętej stwarza szansę powstania dodatkowego
impulsu uruchamiającego mechanizm mnożnikowi ale powoduje tez
zagrożenie- zmniejszenie krańcowej skłonności do konsumpcji krajowej w
wyniku zaspokojenia części popytu konsumpcyjnego przez import
- szansę taką stwarza możliwość dodatkowego eksportu (w warunkach istnienia
wolnej siły roboczej i nie wykorzystanych mocy wytwórczych)
- zagrożenie- w gospodarce otwartej część przyrostu popytu kreowanego na
konsumpcję powstałego dzięki inwestycjom autonomicznym i przyrostowi
WYKŁAD 5
-
MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
30-10-2002
wydatków budżetowych czy exportu nie jest przeznaczone na dodatkowy
zakup dóbr krajowych lecz zagranicznych
1
mnożnik w gospodarce otwartej: k 0 
K Kim
1 (

)
Y
Y
K
krańcowa skłonność do konsumpcji dóbr krajowych
Y
Kim
krańcowa skłonność do konsumpcji dóbr importowanych
Y
Ad2.) za ich pomocą badamy otwartość gospodarek, siłę wpływu teoretycznego w praktyce.
1) Przeciętne stopy eksportu i importu – udział eksportu w dochodzie narodowym
(w PKB), bądź udział importu w DN - PKB.
Kształtowanie się tych wartości zależy od:
- wielkości gospodarki danego kraju (mierniki niskie w krajach dużych(USA),
natomiast duże w krajach małych i wyspecjalizowanych (Belgia, Holandia – mają
bardzo wysokie stopy eksportu i importu. Więcej niż połowa tego co tworzą ich
gospodarki jest związane z wymianą handlową z zagranicą- 70% na eksport).
Wysokie mierniki mają również kraje słabo rozwinięte- monokultur gospodarczych
– wydobycie surowca naturalnego lub uprawy ( kraje naftowe – Arabia Saudyjska,
Katar, Kuwejt)
- wyposażenie kraju w zasoby naturalne
- poziom i struktura DN.
2) Krańcowe stopy eksportu i importu – przyrost eksportu w stosunku do przyrostu
dochodu narodowego (do przyrostu PKB). Miary te mówią nam o udziale eksportu
bądź importu w każdej dodatkowej jednostce PKB. Krańcowa stopa importu będzie
nas informowało o tym jak będzie się zwiększać chłonność importowania
gospodarki wraz ze wzrostem tempa przyrostu PKB. Wpływa na te mierniki ma:
- poziom rozwoju gospodarczego danego kraju. Jeżeli poziom jest niski to w
warunkach przyspieszonego wzrostu gospodarczego następować będzie gwałtowny
przyrost krańcowej stopy importu
- struktura produkcji wytwarzanych dóbr w kraju, w szczególności dostosowanie
struktury dóbr inwestycyjnych do popytu na te dobra, chodzi o doskonałe
dopasowanie tej struktury.
3) Eksport i import per capita – prosta miara ale oddająca czy dana gospodarka jest
eksporterem czy importerem.
4) Dochodowa elastyczność eksportu i importu – mówi o tym jak zmienia się
eksport i import w stosunku do zmian DN.
Ex Y

Ex
Y
Jeżeli współczynnik jest >1 to eksport jest istotnym czynnikiem wzrostu gospodarczego,
albo wzrost gospodarczy jest wynikiem wzrostu eksportu. Takie wysokie współczynniki
miały „tygrysy azjatyckie” w dekadzie lat 70-80.
5) Współczynnik importochłonności inwestycji – mierzący relacje pomiędzy
przyrostem importu inwestycyjnego w stosunku do całego importu.
I inwestycyjny I

I min
I
WYKŁAD 5
MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
30-10-2002
Mówi w jakim stopniu w przyroście inwestycji mają udział czynniki importowe
(niedopasowanie podaży do popytu w krajach rozwiniętych). Jest wysoki w krajach słabo
rozwiniętych.
6) Współczynnik surowcochłonności wymiany
7) Wskaźniki Terms of Trade – mogą występować w trzech postaciach:
a) Cenowe, nominalne terms of trade: wyrażone wzorem
Pex1 Pex0
, gdzie p- ceny, 0- okres t0

Pim1 Pim0
relacja cen towarów eksportowanych przez dany kraj w okresie pierwszym do tej samej
relacji w okresie wcześniejszym. Mówi jak zmieniły się relacje cen dóbr
eksportowanych do importowanych w stosunku do okresu poprzedniego.
Gdy TofT>1 – poprawa relacji cen eksportowanych do importowanych
Gdy TofT<1 – sytuacja pogarszająca się
Będzie się on różnie kształtował, nie możliwe jest bowiem utrzymanie go na poziomie
>1. Sytuacja TofT>1 w krajach wysoko rozwiniętych. W strukturze tych krajów
dominują dobra przemysłowe wysoko przetworzone, na które ceny na rynkach
międzynarodowych wykazują się wyższym poziomem stabilizacji. Eksport krajów słabo
rozwiniętych zdominowany jest przez surowce , żywność i towary nisko przetworzone
na które ceny na rynkach międzynarodowych są mniej stabilne. W imporcie jest
odwrotnie . Kraje wysokorozwinięte będą importować dobra nisko przetworzone,
surowce itd. Kraje słabo rozwinięte będą importować dobra wysoko przetworzone.
b) Ilościowe (realne) TofT – obrazują zmiany ilości towarów eksportowanych
niezbędnych dla importu określonej ilości dóbr. Ma to wtedy sens kiedy
założymy stałość struktury towarowej eksportu i importu. Ile sztuk dóbr
musimy eksportować aby otrzymać daną ilość dobra importowanego.
c) Wieloczynnikowe TofT – badające relacje pomiędzy nakładami czynników
wytwórczych zawartych w dobrach importowanych i eksportowanych w
okresie t1 i t0.
Ad 3) Wpływ handlu zagranicznego na strukturę dochodu narodowego
dzięki handlowi zagranicznemu następować będzie zróżnicowanie DN
do podziału i DN wytworzonego. Dzięki handlowi zagranicznemu następuje
zróżnicowanie DN podzielonego od posiadanego majątku produkcyjnego. Handel
zagraniczny ma szczególne znaczenie dla krajów małych i średnich. Ich majątek jest
ograniczony, nie są zdolne do zapewnienia określonej struktury DN wytworzonego.
Handel zagraniczny wpływa na zróżnicowanie rynku konsumpcyjnego dając
możliwości równoważenia tego rynku w wyjątkowych sytuacjach np. gwałtowna
zmiana mody, gustów, upodobań, zmiany potrzeb i występowanie w dużej skali
efektów naśladownictwa. Dzięki handlowi zagranicznemu możliwe jest też
równoważenie sytuacji w sytuacjach nadzwyczajnych takich jak wojny, klęski
żywiołowe.
Wpływ handlu zagranicznego na efektywność gospodarowania.
Założenie: Za miarę efektywności gospodarczej przyjmujemy jednostkowy koszt produkcji.
Teza: Handel zagraniczny przyczyniać się będzie do wzrostu efektywności poprzez obniżkę
kosztu jednostkowego.
Przyczyny obniżki kosztu jednostkowego:
- W wyniku specjalizacji międzynarodowej w kraju będzie rozwijana produkcja
najbardziej efektywna po względnie najniższym koszcie jednostkowym. Będą upadać te
WYKŁAD 5
-
MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
30-10-2002
dziedziny w których koszt jednostkowy jest najwyższy. W efekcie przeciętny koszt
wytworzenia
Występowanie efektu korzyści skali produkcji, specjalizacja na skalę międzynarodową
powoduje wzrost skali produkcji a tym samym efekty skali produkcji.
bardziej optymalne wykorzystanie czynników produkcji. Konsekwencja założeń teorii
klasycznej. Czynniki produkcji którymi kraj dysponuje trafiają do tych dziedzin, które
są najbardziej efektywne. Specjalizacja produkcji na skalę masową owocuje wzrostem
doświadczenia w produkcji i zbycie co poprawia jakość i wydajność a to prowadzi do
obniżki kosztów.
- Specjalizacja, produkcja na skalę masową, rynki zagraniczne- wzrost doświadczenia w
produkcji a w efekcie wzrost wydajności, poprawa jakości, organizacji pracy, obniżka
kosztów. Specjalizacja w określonych dziedzinach umożliwia koncentracje nakładów w
tych dziedzinach na badania i rozwój – kraje małe i średnie z ograniczonymi środkami
na działalność badawczo- rozwojową (albo w warunkach ograniczoności środków
koncentrujemy je na te dziedziny, w których jesteśmy mocni; albo finansujemy badania
w wielu dziedzinach- nie wystarcza środków)
- Poziom konkurencji:
 Firmy eksportujące natrafiając na rynkach międzynarodowych na znacznie wyższy
poziom konkurencji są zmuszane do nieustannej poprawy efektywności, obniżki
kosztów itd. To rzutuje na ich produkcję na rynek krajowy i produkcje w całości.

Towary importowane na rynek krajowy wymuszają wzrost konkurencji na rynku
krajowym. Konkurencja ze strony importu zmusza producentów krajowych do wzrostu
efektywności swojego działania. Konkurencja ze strony importu musi być uczciwa,
wtedy będzie wzrost efektywności.

Możliwość importu technologii lub nowoczesnych produktów, bardziej efektywnych
maszyn urządzeń dzięki czemu wzrasta wydajność, skala produkcji, obniża się koszt
jednostkowy.
Handel zagraniczny musi stanowić rynkową konkurencję by można było mówić o
pozytywnym efekcie.
-
Download