Polityka handlowa Unii Europejskiej DO CZEGO JEST POTRZEBNA UNIJNA POLITYKA HANDLOWA? popieranie wymiany handlowej między państwami członkowskimi i państwami trzecimi, zmiany warunków konkurencji wewnątrz Unii, jeżeli skutkiem tych zmian jest wzrost siły konkurencyjnej przedsiębiorstw, potrzeba zaopatrzenia Unii w surowce i półprodukty, zwracając przy tym uwagę, by nie zakłócić warunków konkurencji między państwami członkowskimi co do produktów końcowych, potrzeba unikania poważnych zaburzeń w życiu gospodarczym państw członkowskich oraz zapewnienia racjonalnego rozwoju produkcji i wzrostu konsumpcji w Unii. INTERNACJONALIZACJA I GLOBALIZACJA ŚWIATOWEJ GOSPODARKI Unia jest jedną z najbardziej otwartych na zewnątrz gospodarek na świecie; Jej wymiana handlowa z resztą świata w latach 1999-2010 uległa podwojeniu; Aktywna polityka wolnego handlu Unii z gospodarkami innych krajów zapewnia jej perspektywy wzrostu i nowe możliwości wymiany handlowej TRAKTATY RZYMSKIE-POCZĄTEK WSPÓLNEJ POLITYKI HANDLOWEJ Traktaty Rzymskie to nazwa dwóch międzynarodowych umów, podpisanych 25 marca 1957 roku w Rzymie ◦ Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ◦ Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą ◦ nadrzędnym celem EWG było stworzenie pełnej unii celnej między członkami wspólnot ZASADY WSPÓLNEJ POLITYKI HANDLOWEJ wspólna polityka handlowa to wszystkie środki regulujące handel z państwami trzecimi; stanowi narzędzie wpływu na obroty międzynarodowe; obejmuje zespół środków i instrumentów ekonomicznych i administracyjnych, których celem jest utrzymanie równowagi płatniczej Unii Europejskiej; obejmuje działania jednostronne oraz działania konwencyjne Postanowienia traktatowe Traktaty Rzymskie (1957) Biała Księga Unii Europejskiej (1985) Traktat Lizboński (2007) NARZĘDZIA WSPÓLNEJ POLITYKI HANDLOWEJ Cło to opłata pobierana przez państwo w określonej z góry wysokości w związku z przemieszczaniem towaru przez granicę celną Rodzaje ceł: Rodzaje stawek celnych: ◦ Ze względu na kierunek ruchu towarów: importowe i eksportowe ◦ Ze względu na sposób określania jego wysokości: ad valorem, specyficzne, kombinowane ◦ Ze względu na charakter ekonomiczny: fiskalne, ochronne, ekspansywne ◦ autonomiczne, preferencyjne, sezonowe, ryczałtowe Czym jest Unia Celna? Początek istnieniu unii celnej dała w roku 1944 Belgia, Holandia i Luksemburg, powołując unię celną krajów Beneluksu porozumienie handlowe, w ramach którego kraje członkowskie w obrotach handlowych znoszą cła i inne taryfy, jak również ustalają wspólną zewnętrzną politykę handlową umożliwia swobodny przepływ towarów w jej ramach poprzez kontrolę zewnętrznego importu i eksportu towarów Pobierane przez władze celne cła importowe są ważnym źródłem dochodu dla Unii Europejskiej Przepisy, które regulują jej działanie są obecnie zawarte w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (część 3, tytuł II) (ZMODERNIZOWANY) KODEKS CELNY UNII EUROPEJSKIEJ Do 24 czerwca 2013 roku podstawą kierowania działalnością unii celnej był Unijny Kodeks Celny ustanowiony 12 października 1992 Zastąpiony został przez przez uchwalony dnia 23 kwietnia 2008 r Zmodernizowany Kodeks Celny ustala i określa przepisy stosowane do importu i eksportu towarów między Wspólnotą i państwami trzecimi ma na celu ułatwienie handlu przy jednoczesnym zagwarantowaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa na granicac Zintegrowana Taryfa Wspólnot Europejskich (TARIC) System integrujący wszelkie ustalenia prawne państw członkowskich Unii Europejskiej związane z taryfami celnymi dla produktów przemysłowych i rolnych; Zawiera m.in. kody towarów (nomenklatura celna), stawki celne, podstawę prawną z komentarzem (przypisem), okres ważności stawki celnej, dane do nadzoru importu i eksportu; Środki taryfowe Wspólna Taryfa Celna (WTC) ustala identyczne bariery celne na zewnętrznych granicach państw członkowskich stanowiących granicę celną Unii Europejskiej dzięki niej cła na towary przywożone z państw trzecich do wszystkich państw członkowskich oraz nomenklatura celna są jednolite ustalana jest przez Radę kwalifikowaną większością głosów, na wniosek Komisji Europejskiej i obowiązuje we wszystkich krajach Unii KONTYNGENTY TARYFOWE ilość towarów, wobec której stosuje się niższe niż normalnie określone lub zerowe stawki celne Unijne kontyngenty taryfowe mogą być rozdysponowywane za pomocą : ◦ systemu licencyjnego (pozwoleń na przywóz) lub ◦ bezpośrednio na granicy zgodnie z zasadą "kto pierwszy, ten lepszy" (w tym przypadku kontyngenty takie będą obsługiwane bezpośrednio przez organy celne na granicy) PLAFON TARYFOWY elastyczna forma kontyngentu taryfowego; jego elastyczność polega na tym, że przekroczenie wielkości na jaką ten środek preferencyjny jest ustanawiany nie oznacza automatycznego zamknięcia możliwości importu po stawkach celnych preferencyjnych jakie tym plafonem taryfowym zostały ustanowione; Plafony taryfowe są administrowane bezpośrednio na granicy; ZAWIESZENIE POBORU CEŁ Jest to środek taryfowy, który nie wymaga administrowania, ani za pomocą licencji, ani za pomocą systemu elektronicznego; w jego ramach nie jest ustanawiana określona ilość lub wartość towarów, która może być przywieziona z zastosowaniem stawek celnych preferencyjnych. Środki pozataryfowe NADZÓR IMPORTU LUB EKSPORTU forma monitoringu, sposób zbierania informacji dotyczących wielkości obrotu towarowego; Istnieją dwie formy: ◦ Pierwsza– polega na rejestracji obrotu przez organy celne ◦ Druga– polega na obowiązku uzyskania pozwolenia na przywóz lub wywóz towarów. Kontyngent ilościowy ograniczenie importu na obszar Wspólnoty lub eksportu z obszaru Wspólnoty danych towarów do z góry określonego poziomu; kontyngenty ograniczające są administrowanych obowiązek uzyskania pozwolenia; ZAKAZY EKSPORTU LUB IMPORTU stosowane są przez Unię Europejską sporadycznie i wiążą się głównie z wykonywaniem rezolucji ONZ lub w przypadkach zaistnienia niebezpieczeństwa dla życia ludzi i zwierząt, ochrony dóbr kultury itp. HANDEL Z KRAJAMI TRZECIMI regulowany jest wieloma unijnymi i krajowymi przepisami celnymi; W handlu międzynarodowym UE stosuje różne środki regulujące obrót towarowy z krajami trzecimi. Są to przede wszystkim: ◦ wspólnotowa taryfa celna, ◦ zwolnienia celne i środki taryfowe, których istota sprowadza się do możliwości importu po preferencyjnych stawkach celnych oraz ◦ różnego rodzaju środki reglamentujące obrót towarowy z krajami trzecimi, np. środki wynikające z postępowań ochronnych, czy tzw. środki pozataryfowe (niewiążące się z modyfikacją należności celnych). PRZEWÓZ TOWARÓW W przypadku produktów przeznaczonych do użytku prywatnego ograniczenia, co do tego, co można ze sobą przewozić podczas podróży między państwami Unii Europejskiej praktycznie nie istnieją; zakupów bez cła nie mogą robić osoby podróżujące z jednego państwa UE do drugiego. Ilość określonych produktów, którą można przewozić papierosy- 800 sztuk cygaretki- 400 sztuk cygara- 200 sztuk tytoń- 1 kg napoje spirytusowe- 10 litrów wino wzmacniane- 20 litrów wino- 90 litrów (w tym 60 litrów wina musującego) piwo- 110 litrów Umowy z państwami trzecimi Procedura Inicjatywa Negocjacje Konsultacja lub zgoda Parlamentu Europejskiego Zawarcie umowy Konsultacja Trybunału Sprawiedliwości ZAKOŃCZONE NEGOCJACJE Z KRAJAMI TRZECIMI Umowa o wolnym handlu między UE, a Republiką Korei Wielostronna umowa o handlu UEWspólnota Andyjska Umowa stowarzyszeniowa UE- Ameryka Środkowa NAJWAŻNIEJSZE OBECNIE PROWADZONE NEGOCJACJE Z KRAJAMI TRZECIMI ASEAN Chiny Indie Rosja Kraje AKP