sciaga2_psm

Pyt. 1 Utopijny liberalizm oraz
realizm –omów
Utopijny liberalizm:
 Szuka
sposobów
wyjaśniania stosunków
Miedzyn. Takich jakie
one są
 Przemoc
jest
nieodłaczna
cechą
systemu
 E.Carr- w stosunkach
Miedzyn.
Istnieją
głębokie
konflikty
interesów , dowodził ze
ludziom którym powodzi
się lepiej, będą chcieli to
zachować a biedni nie,
wiec stos. Miedzyn. To
rywalizacja. Nowy ład
miedzynarodowy może
być ukształtowany przez
potęgę a nie moralność.
Konflikt
miedzy
państwami
jest
nieunikniony
Pyt. 2 Realizm reprezentowany
przez H. Morgenthoana, który w 48r
wydał
książkę
„Polityka
międzynarodowa”,
napisał
6
podstawowych zasad:
1. polityką rządzą prawa obiektywne
zakorzenione w ludzkiej naturze,
która
jest
egocentryczna
i
egoistyczna,
2. polityki nie można sprowadzać do
ekonomii i moralności, przywódcy
państw powinni postępować zgodnie
z wymogami mądrości politycznej,
kluczem do zrozumienia polityki
międzynarodowej
jest
pojęcie
interesu
definiowanego
w
kategoriach siły. Gdy przywódcy
polityczni
będą
się
kierować
kategoriami
ideologicznymi
np:
ochrona praw człowieka, to staną
przed wyborem między tym co
pożądane, a tym co jest aktualnie
możliwe.
3. dbanie o własny interes to
podstawowa cecha natury ludzkiej.
Każdy człowiek jest zainteresowany
własnym
bezpieczeństwem
i
przetrwaniem.
Polityka
stanowi
arenę wyrażania interesów, które
muszą wejść w konflikt. Polityka
międzynarodowa to konflikt państw.
4. Działanie polityczne ocenia się
pod kątem konsekwencji politycznej.
Przywódca polityczny cnie dysponuje
taką samą swobodą czynienia rzeczy
słusznych jak zwykły obywatel, bo
spoczywa na nim odpowiedzialność
za
bezpieczeństwo
obywateli.
Powinien więc starać się czynić nie to
co ogólnie najlepsze, ale to co
najlepsze w danej sytuacji.
5. państwa nie mogą narzucać siłą
swych ideologii innym narodom, takie
działania
są
niebezpieczne
i
zagrażające
bezpieczeństwu
narodów.
6. sfera polityki jest niezależna od
innej sfery ludzkiej działalności.
Pyt.3 FORMY SM
Formy
cechuje
trwałość
w
przeciwieństwie do treści, które się
zmieniają.
1. Misje
specjalnemisje
doraźne- w celu załatwiania
sprawy istniały
2. Misje stałe- (ambasady i
konsulaty)
opieka
nad
obywatelami
3. Konferencje miedzynarodowe(zjazdy
kongresy)cel:
załatwienie
konkretnego
problemu,
4. Organizacje miedzynarodowe
2 tendencje rozwoju:
 Przekształcenie
form
doraźnych w formy stałe
 Przekształcenie
form
bilateralnych(dwustronnyc
h)
w
multilateralne(wielostronn
e)
Misje
specjalne
konferencje
Miedzyn.
↓
↓
Misje stałe organizacje Miedzyn.
Pyt.4 Stosunki miedzynarodowe- to
wspólne podejmowanie działań w
środowisku poliarchicznym.
Cechy, które wyróżniają państwo
spośród innych państw:
1. Zdolność
traktowaniato
zdolność do zawierania umów
międzynarodowych
2. Prawo negacji- zdolność do
wysyłania
swoich
przedstawicieli
dyplomatycznych
i
przyjmowania obcych
3. Zdolność do zrzeszania się w
organizacjach
międzynarodowych
4. Zdolność
procesowazdolność do bycia stroną
przed
międzynarodowym
trybunałem sprawiedliwości
ONZrozstrzyga
spory
miedzy państwami, strony
musza
zgodzić
się
na
rozstrzygnięcie sądowe w
Hadze
5. Zdolność
do
ponoszenia
odpowiedzialności- państwa
ponoszą odpowiedzialność za
naruszenia
prawa
międzynarodowegotzw.
Delikt międzynarodowy
Charakter bezpośredni- kiedy
naruszenia
prawa
dokonują
organy państwowe
Charakter pośredni- za działania
swoich
obywateli,
którzy
naruszają prawa międzynarodowe
w swoim państwie lub na terenie
innego państwa
Oprócz państwa , w stosunkach
miedzynarodowych
uczestniczą:
1. Organizacje miedzynarodowe:
Członkami są: rząd, państwa,
które powstaja w oparciu o
umowę miedzynarodową i
których działanie jest tez
regulowane
prawem
miedzynarodowym ( NATO,
ONZ,
RADA
EUROPY,
PRAWA CZŁOWIEKA)
Każde państwo musi przyjąć
konwencje o ochronie praw
człowieka.
2. Organizacje pozarządowe:
Działają
w
skali
międzynarodowej, zrzeszają
osoby fizyczne lub prawne, ta
organizacja
działa
na
podstawie prawa wew., gdzie
ma swoją filie.
Np. organizacja emerytów,
społeczny
komitet
mieszkańców,
organizacja
zajmująca się ochroną parku,
NGO- Organizacja Narodów
Zjednoczonych,
Polski
czerwony
krzyż,
Caritas
Polska
3. Związki wyznaniowe:
Kościoły,
Stolica
Apostolskaposiada prawo do zawierania
umów
miedzynarodowychkonkordat
4. Organizacje terrorystyczne:
Al.-Kaida, Hamas, Armia
korsykańska
5. Korporacje
transportowe:
Mcdonald
6. Ruchy społeczne: feminizm,
ruchy ekologiczne
7. Fundacje: „Kwiaty polskie”
8. Miedzynarodowe partie
Pyt.
5
ŚRODOWISKO
POLIARCHICZNE:
Jest
to
środowisko
zcentralizowane- istnienie wielu
niezależnych od siebie ośrodków
decyzyjnych, brak jest też
jednego centralnego ośrodka
sterowania władzy
- zasada suwerennej równości
państwowej- w środowisku, które
oznacza,
że
nie
ma
nadrzędności i podrzędności.
Wew.
Państwa
wystepuje
podrzędność i nadrzedność –
władza podejmuje decyzje, rząd
musi wykonać
- Decyzje powstają w wyniku
oddziaływania co najmniej 2
suwerennych państw
- to państwa decydują czy
związują się daną normą prawną
- Bifurkacja ( złożoność)- cecha
środ. Poliarchicznego:
a. duża liczba uczestników o
zróżnicowanym statusie
b. płaszczyzna- duża ilość na
jakich
zachodzą:
stos.
Miedzynarodowe,
polityczne,
gospodarcze,
militarne,
kulturowe,
społeczne,
ekonomiczne, prawa
c.
ogromny
dynomizm
i
żywiołowość
d. kult cywilizacyjny
pyt.
6
CZYNNIKI
KSZTAŁTUJĄCE
STOS.
MIEDZYN.:
1. CZ. GEOPOLITYCZNY- to
uwarunkowania
geograficzne, które mają
wpływ na polityke- gleba,
klimat, czy granice są
sztuczne czy naturalne
2. CZ.
EKONOMICZNYoddziaływanie na państwa
takich
czynników
jak
produkcja,
handel,
przemieszczanie
się
kapitału. Państwa w sferze
ekonom. rywalizują ze sobą.
Większy wpływ na stosunki
Miedzyn. Mają kraje z jak
najbardziej
rozwiniętą
gospodarką.
Konflikty:
- o dostęp do surowców
energ.
- o dostęp do rynku zbytu
zabezp.
Lini
komunikacyjnych- rurociągi,
gazociągi
3. CZ. MILITARNY- rola jego
maleje. Kiedyś liczyła się
ilośćwiększa
armiasilniejsza, wiecej sprzętu,
dzisiaj liczy się jakość na
nowoczesne
technologie.
Nawoczesność sprzętu.
Zmienił się też charakter
wojnydystans
miedzy
walczącymi się zwiększyłarmaty, samoloty , bomby,
broń nuklearna
4. CZ.
DEMOGRAFICZNYzwiązany
z
wiekiem,
przyrostem,
migracjami.
Liczba ludności przestała być
już czynnikiem decydującym o
rok mocarstwa.
Współcześnie ten czynnik
wpływa na stos. miedzyn.:
kwestia
przyrostu
naturalnego, nierównomiernie
rozłożonego,
eksplozja
demokracji
- skutki polityczne- migracje
do Europy
- kwestia narodowościowamigracje
mniejszości
narodowościowych
5. CZ. IDEOLOGICZNY- po
zimnej wojnie rola tego
czynnika zmalała. Upadek
komunizmu
i
zwycięstwo
liberalnej
demokracji
to
ideologia
która
miała
opanowac wszystkie państwa
na świecie.
Po zimnej wojnie, po tym jak
na Zach Europy, ludzkość
zaczęła odwracać się od
katolicyzmuluke
miała
wypełnić nowa religia- wiara w
postęp
techniki
i
nacjonalizmu.
Początek XXI w - nie nastąpił
koniec
ideologii:
mamy
rozwijającą
role
islamu,
wzrost nacjonalistycznej roli
Stan.
Zj.,
która
ma
przekształcic swiat na swój
obraz i podobieństwo
6. CZ.
KULTCYWILIZACYJNYdorobek
duchowy, nauka, technika,
rozwój
społeczny,
ekonomiczny,
wzorce
organizacje
państwowe
i
społeczne,
cywilizacje
to
wielka całość, dziedzictwo
wspólne dla drupy społecznej,
oparte na wspólnym podłożu
kulturowym, rozwój struktur
gosp., ukształtowane normy,
wartości, wzory zachowań,
sposoby
myślenia,
zachowania, dla tożsamości
cywilizacyjnej
ważna
jest
religia
S. Hungtingtan- napisał na
początku lat 90 książke
„zderzenie cywilizacji”- to
hipoteza, że po zimnej wojnie
będziemy mieli zderzenie
cywilizacyjne, wyróżnił:
* cywilizację Zach.- Europa,
St. Zjednoczone, Australia
oparte na chrześcijaństwie
* cywilizacja bizantyńska(prawosławna) gł. Ośrodkiem
jest Rosja
* cywilizacja islamska- która
obejmuje
całą
północną
Afrykę,
Bliski
Wschód,
państwa
Azji
środkowej,
cywilizacja, której brakuje
głównego ośrodka
* cywilizacja chińska
* cywilizacja hinduistycznaośrodkiem są Indie
Wg Hungtingtona Japonia to
odrębna cywilizacja
 Cywilizacja amerykańskana
przestrzenie
lat
wykształciła
elementyduży korporacjonizm, to ją
wyróżnia od zachodu
 Cywilizacja
afrykańskapaństwa od Sahary w dół
7. CZ.
ETNICZNYrealiści
uważają ze liczą się tylko
interesy państwa, a liberaliści
przeciwnie.
8. CZ.
OSOBOWOŚCIOWYJan Paweł II , Hitler, Lenin,
Cherchil,
Polpot,
Regan,
Wałęsa (symbol obalenia
komunizmu)
Pyt. 8 NEOLIBERALIZM: -najwyższą
wartością jest jednostka ludzka, jej
szczęście,
jedyną
granicą
jest
wolność innych ludzi; -społeczeństwo
powinno być elitarne, otwarte; -prawo
do zgromadzeń; -państwo powinna
cechować praworządność; -zasada
wolnego rynku(swoboda produkcji i
przepływu towarów)
Pyt. 9 Polityka zagraniczna- to
proces formułowania i realizacji celów,
metod, i środków wynikających z
wewnętrznej funkcji państwa.
Uwarunkowania
polityki
zagranicznej:
wew
1. Wyznacznik materialno społ.
 Struktura społ państwa,
forma rządu
 Wyznacznik
ekonomiczny- potencjał
ekon., i militarny
2. Wyz. Aksjonalistyczny
Idee, religie, kultura, historia
3. Wyz. Demograficzny
Licz.
Ludności,
przyrost
naturalny,
struktura
zawodowa ludn., mniejszości
narod. I et.
4. Wyz. Geopolityczny
Położenie
polityczne
państwa( sąsiedzi, granice),
geograficzne
uwarunkowania
państwa(
ukształ. Terenu, dostep do
morz)
Występowanie surowców
5. Wyz. Subiektywny
Zależy od wykształcenia
decydentów,
wartości,
ideologie,
przekonania,
znajomość j. obcych
Zew.
1. Wyz. Strukturalne- opisują
strukturę s.m.
2. Wyz.
Funkcjonalnecharakteryzuja stan s.m. np.
stan współpracy miedzynar.
3. Podmiot strukturalny- do
jakich struktur miedzynarod.
Należy państwo
4. Podmiot funkcjonalny- jak
państwo funkcjonuje w tej
strukturze np. czy jest
państwem aktywnym
5. Potencjał
politycznyautorytet państwa na arenie
miedzynarod.
Pyt. 10 Czynniki katastrofy:
Siła nacisku
Katastrofa jest funkcją elastyczności
systemu,
Odległość pomiedzy najsilniejszym
punktem systemu a miejscem
przyłożenia nacisku
Pyt.
12
Teoria
Adaptacji
politycznej:
1. Adaptowanie
2. Zmiana środowiska wew.
3. Zmiana
środowiska
miedzynarod. Przenika do
wnętrza państwa i wywołuje
procesy
adaptacyjne
w
społecz.
4. Zmiana srod. Miedzynarod.
W
obcych
państwach
wywołuje
procesy
adaptacyjne
w
innych
państwach.
 2
poziomy
adaptacji
państw
–
poziom
państwowy, społeczny
 Mogą przebiegać na: p.
rzeczywisty
i
p
świadomości decydentów
Adaptacja
nadrealistycznama
miejsce wtedy gdy decydenci adaptują
się do sytuacji która obiektywnie nie
istniej
Wg . Szczepańskiego 4 strony
adaptacji:
Reorientacja
psychologiczna,
tolerancja, akomodacja, asymilacja.
Z.J.Pietraś:
1. ze
wzgl.
Na
kryterium
aktywności państwa:
 adaptacja
pasywna(
zamierzone
lub
nie
zamierzone
przystosowanie
się
państwa do nacisku w
środowisku)
 adaptacja
kreatywna(
filtrowanie
wpływów
środowiska)
 adaptacja
aktywna(
państwo
samodzielnie
kształtuje
swoje
środowisko wew. I zew.
2. Ze wzgl. Na czas w jakim
państwo się sdaptuje
 Retroaktywna(państwo
przystosowuje
się
z
opóźnieniem)
 Reaktywna(zmiana
reakcji państwa
 Antycypacyjna( państwo
przewiduje
ze
będą
przechodziły zmiany)
ZAWSZE GRANICĄ ADAPTACJI
JEST RACJA STANU DANEGO
PAŃSTWA
Procesy globalizacji- tworzą rodziaj
nowej
jakości
srodowiska
społecznego.
Cechy:
1. Wskazują
na
proces
kompleksowego przenikania
lokalnych i indywidualnych
aspektów Zyzia społ.
2. Wzrost
roznego
rodzaju
połączeń oddziaływuje we
wszystkich dziedzinach zycia
3. Istnienie wysokiego poziomu
interacji pomiedzy ludźmi
pozostającymi w oddalonych
od siebie miejscach
Pięć
obszarów
procesów
globalizacji:
1. Gospodarczawymiana
handlowa, przepływ usług
2. Informacyjnyczynniki
technologiczne
3. Kulturowa
4. Ekologicznaglobalne
zagrożenia ekologiczne
5. Polityczna- globalne działania
państw
i
organizacji
pozarządowyc