1). Wymień 6 różnic między produkcją zwierzęcą a roślinną 1. 2. 3. 4. 5. 6. Produkcja zwierzęca jest zgrupowana w budynkach i ośrodkach gospodarczych Zajmuję niedużą powierzchnię Nie jest uzależniona od pór roku i pogody Wymaga stosunkowo dużych nakładów prac, w tym siły ludzkiej, dość równomiernie rozłożonej w ciągu całego roku Produkcja zwierzęca jest wtórna Cykl produkcyjny wielu zwierząt jest często krótszy niż produkcyjny roślin. 1.2). Krótko omów mapy odczynu i zasobności gleb Mapy odczynu i zasobności gleb - są to mapy pH gleb, zasobności w fosfor, potas i magnez sporządzone na podstawie analiz laboratoryjnych przez stacje chemiczno-rolnicze. 1.3). wymień 6 funkcji użytków zielonych i krótko je omów Produkcyjne : *produkcja pasz objętościowych (łąkowych i pastwiskowych), o dużej wartości żywieniowej oraz niskich kosztach produkcji, *wykorzystaniem masy roślinnej jako źródła energii odnawialnej (biogaz, paliwo stałe). Pozaprodukcyjne (funkcje przyrodnicze): *klimatyczna (tworzą specyficzny mikroklimat), *hydrologiczna (retencja wody, łagodzenie fali powodziowej), *ochronna (ochrona gleb i wód przed erozją, ubytkiem substancji organicznej w glebach, przeciwdziałanie eutrofizacji wód), *fitosanitarna i filtracyjna (zapobiegają eutrofizacji, neutralizowanie przykrych zapachów, pyłów, wydzielanie olejków eterycznych), *zdrowotna (jonizacja powietrza; roślinność – właściwości lecznicze), *krajobrazowo-estetyczna (cenny składnik krajobrazu, barwny aspekt łąk), *przyrodnicza (zachowanie cennych siedlisk oraz terenów stanowiących ostoję wielu gatunków roślin i zwierząt), *rekreacyjna i społeczna. 1.4) Wymień mapy glebowe i krótko je omów 1. 2. 3. 4. Mapy bonitacyjne -są opracowane dla terenów rolniczych i nie obejmują miast oraz lasów. Mapy glebowo-rolnicze - zostały wykonane na bazie map bonitacyjnych . Zasadniczą treścią tych map jest przestrzenny zasięg kompleksów glebowo rolniczych. Mapy odczynu i zasobności gleb w składniki pokarmowe - są to mapy pH gleb, zasobności w fosfor, potas i magnez sporządzone na podstawie analiz laboratoryjnych przez stacje chemiczno-rolnicze. Mapy glebowo-przyrodnicze - przedstawiają one przestrzenne rozmieszczenie typów, podtypów, rodzajów i gatunków gleb oraz ich skład granulometryczny. 1.5) Co to jest system rolnictwa? Wymień i zdefiniuj systemy rolnictwa System rolniczy, system gospodarowania – sposób zagospodarowania przestrzeni rolniczej w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz ich przetwarzania, wyceniony kryteriami ekologicznymi i ekonomicznymi → INTENSYWNY - duże nakłady energii na paliwa, środki ochrony roślin, nawozy, sprzęt, intensywne odmiany. Plony bliskie plonom ,,biologicznym", minimalizacja pracy ludzkiej. Maksymalizacja produkcji przy minimalizacji pracochłonności. → INTEGROWANY - znaczne, ale zoptymalizowane nakłady energii na środki produkcji (selektywne, interwencyjne stosowanie środków ochrony roślin, nawozów itp.). Optymalizacja produkcji przy umiarkowanej pracochłonności. → ORGANICZNY - bardzo male nakłady na paliwo, ograniczone na odmiany, eliminacja nakładów na środki ochrony roślin i nawozy mineralne, znaczna pracochłonność. Minimalizacja nakładów energetycznych zewnętrznych (przemysłowych środków do produkcji). 1.6) Co to są nawozy? Podaj podział nawozów z przykładami i omów nawozy naturalne (ich cechy) NAWOZY - to produkty przeznaczone do dostarczania roślinom składników pokarmowych i zwiększania żyzności gleb. Nawozy dzielimy na: mineralne (azotowe, fosforowe), naturalne (obornik, gnojówka), organiczne (kompost, słoma). Nawóz naturalny to nawóz pochodzenia zwierzęcego, np. obornik, gnojówka, gnojowica. Zawiera niezbędne dla roślin składniki pokarmowe, wzbogaca glebę w próchnicę, działa wolno i długo, polepsza warunki życia i odżywiania roślin, ma składniki pokarmowe w małej koncentracji i trudniej dostępne dla roślin 1.7). Wymień rośliny okopowe i podaj ich znaczenie. Rośliny okopowe: Ziemniak, Burak cukrowy, Cykoria, Burak pastewny, Marchew pastewna, Brukiew i rzepa ZNACZENIE BURAKA ✓ korzenie b. cuk. - surowiec dla przemysłu cukrowniczego (produkty uboczne przy produkcji cukru – melasa i wysłodki użytkowane są na paszę); ✓ liście plon (uboczny) - na paszę; Korzenie b. past. - stanowią paszę dla zwierząt. Substancja zapasowa korzeni – cukier 16-21% UŻYTKOWANIE ZIEMNIAKA ✓ sadzeniaki; ✓ bezpośrednia konsumpcja; ✓ przetwórstwo spożywcze (frytki, chipsy, produkty suszone); ✓ przetwórstwo przemysłowe - przemysł ziemniaczany (krochmal, syrop skrobiowy, kleje, glukoza) ✓ gorzelnictwo; ✓ pasza. 2). Co to jest rolnictwo? Wymień podstawowe cele i funkcje rolnictwa XXI wieku. Rolnictwo- to profesja, zawód, a jednocześnie sposób i styl życia człowieka w środowisku naturalnym, gdzie wytwarzana jest biomasa roślinna i zwierzęca . Cele rolnictwa XXI wieku: • produkcja odpowiedniej ilości i jakości żywności, pasz oraz surowców dla przemysłu; • ochrona środowiska naturalnego; • uzyskanie dochodu przez rolników; • zatrudnienie mieszkańców obszarów wiejskich (zapewnienie miejsc pracy). Funkcje rolnictwa XXI w.: Funkcje zielona Funkcje błękitne Funkcje żółte Funkcje białe 2.1). Wymień 8 podstawowych cech produkcji roślinnej. Uzależniona od warunków przyrodniczo-klimatycznych. Odbywa się na żywych organizmach Niemożliwe jest przewidzenie wyników produkcji Jest wielostronna (różnorodność roślin, gatunków zwierząt i czynności) Ma charakter przestrzenny (duży obszar produkcji) Ma długi cykl produkcji Obrót wewnętrzny (odnawianie się materiałów do dalszej produkcji np. nasiona, młode zwierzęta Pierwotna produkcja (roślinna) i wtórna (zwierzęca) Produkcja podstawowa i uboczna np. ziarno-słoma, mleko-obornik ✓ zróżnicowanie roślin pod względem wymagań glebowych, klimatycznych, zapotrzebowania na kapitał i pracę, ✓ produkt końcowy (plon) przewyższa wielokrotnie ilość zużytego materiału (konsumpcja, reprodukcja, pasza), ✓ sezonowość zapotrzebowania na pracę (wykorzystanie ludzi i maszyn nie jest najlepsze), ✓ produkcja roślinna nie może być prowadzona w monokulturze, zaleca się zmianowanie, ✓ produkty roślinne wykazują znaczne zróżnicowanie wrażliwości na transport, ✓ łatwa mechanizacja prac w porównaniu do produkcji zwierzęcej ✓ nieregularność dopływu gotówki. 2.2). Co to jest kompleks glebowo- rolniczy? Wymień kompleksy glebowo rolnicze dla terenów nizinnych od najlepszego. Kompleks glebowo-rolniczy to zespół różnych gleb, które wykazują zbliżone właściwości rolnicze i mogą być podobnie użytkowane. Kompleksy glebowo-rolnicze na nizinach: 1- kompleks pszenny bardzo dobry 2 – kompleks pszenny dobry 3 – kompleks pszenny wadliwy 4 – kompleks żytni bardzo dobry (pszenno-żytni) 5 – kompleks żytni dobry 6 – kompleks żytni słaby 7 – kompleks żytni bardzo słaby 8 – kompleks zbożowo-pastewny mocny 9 – kompleks zbożowo-pastewny słaby 2.3). Wymień podstawowe grupy roślin pożądanych na gruntach ornych i podaj 5 przykładów. -zbożowe np.: pszenica, żyto, pszenżyto, owies, jęczmień, - okopowe np.: burak, brukiew, cykoria, marchew,rzepa - przemysłowe, np.: rzepak, len, tytoń, chmiel, słonecznik - paszowe, np.: - motylkowe, np.: łubin, groch, bób, bobik, fasola -nie motylkowe, np.: konwalia, 2.4). Omów wymienione niżej funkcje rolnictwa XXI wieku 1.Funkcje zielone: - racjonalne zarządzanie zasobami ziemi; - stwarzanie warunków dla dziko żyjących zwierząt i roślin; - ochrona dobrostanu zwierząt; - utrzymanie bioróżnorodności; - poprawa obiegu składników pokarmowych w produkcji rolnej. 2.Funkcje błękitne: - racjonalne zarządzanie zasobami wodnymi; - poprawa jakości wody; - ochrona wód; - zapobieganie powodziom; - wytwarzanie energii wodnej i wiatrowej. 3. Funkcje żółte: - utrzymanie spójności obszarów wiejskich; - podtrzymywanie tradycji kulturowej i tożsamości wsi; - rozwój agroturystyki i myślistwa. 4.Funkcje białe: - zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i produkcja dobrej jakościowo żywności 2.5) Omów mapy glebowo- rolnicze Mapy glebowo-rolnicze zostały wykonane na bazie map bonitacyjnych (1:5000 lub 1:25000). Zasadniczą treścią tych map jest przestrzenny zasięg kompleksów glebowo-rolniczych. Dają informację o kompleksach glebowo-rolniczych, warunkach glebowych oraz gospodarce przestrzennej na terenie całej gminy. 2.6) Co to jest gałąź w rolnictwie? Wymień 6 przykładów gałęzi w produkcji roślinnej. Gałąź w rolnictwie to mapa produkcyjna, zajmująca się wytwarzaniem produktów żywnościowych i surowców przemysłowych w wyniku uprawy roślin i hodowlę zwierząt. Przykłady: zboża, rośliny okopowe, rośliny pastewne, rośliny przemysłowe, rośliny motylkowe, rośliny nie motylkowe. 2.7). Co to jest działalność? Wymień 6 przykładów działalności w produkcji roślinnej dla gałęzi zboża. Działalność- obejmuje pozyskiwanie jednolitego produktu z zastosowaniem tej samej technologii produkcji. Przykłady: p. młynarski, p. piwowarski, p. gorzelniczy, p. farmaceutyczny, p. kosmetyczny, p. papierniczym. 2.8). Porównaj warunki klimatyczne Polski i krajów zachodnich UE dla produkcji roślinnej. 2.9). Scharakteryzuj intensywny system gospodarowania. System Intensywny- duże nakłady energii na paliwa, środki ochrony roślin, nawozy, sprzęt, intensywne odmiany. Plony bliskie plonom ‘biologicznym’, minimalizacja pracy ludzkiej. Maksymalizacja produkcji przy minimalizacji pracochłonności. 2.10). Wymień przykładowe gałęzie w produkcji roślinnej. - zboża -rośliny pastewne - rośliny okopowe - rośliny przemysłowe 3) Liczby Użytki rolne w Polsce stanowią 46,8% ogólnej pow. Kraju. Użytki rolne na świecie stanowią 35,8 % powierzchni świata. Grunty orne na świecie stanowią 10,1% ogólnej powierzchni świata. Wydajność mleczna w Polsce wynosi około 2800 litrów Udział roślin przemysłowych w strukturze zasiewów wynosi 10,6 % Udział zbóż w strukturze zasiewów wynosi 72 % Udział ziemniaków w strukturze zasiewów wynosi 5,2 % Średnia wielkość gospodarstwa w Polsce wynosi ok. 10 ha użytków rolnych. Średnie zużycie nawozów mineralnych w kg NPK na ha UR w Polsce wynosi 129,7 kg/ha. Średnie plony zbóż w Polsce wynoszą 35 dt/ha Średnie plony rzepaku w Polsce wynoszą 34,4 dt/ha. Średnie plony ziemniaków w Polsce wynoszą 270 dt/ha. Średnie plony buraków cukrowych w Polsce wynoszą 450 dt/ha. 4). Pojęcia Agrotechnika – zespół działań, czynności, decyzji związanych z uprawą roślin. Agronomia – to nauka o produkcji roślinnej wraz ze specjalnościami z nią związanymi, takimi jak chemia rolna, gleboznawstwo, botanika rolnicza, fizjologia i anatomia roślin, ochrona roślin, ekonomika i organizacja produkcji rolniczej, agrometeorologia i inne. Bukaty – młode bydło rzeźne do 18 miesięcy przeznaczone na opas: - wolce – kastrowane buhajki>200 kg opasane na rzeź -jałowice – jałówki niezacielone lub te, które nie donosiły płodu o masie 380-480 kg przeznaczone do uboju. Buhaj – dorosły osobnik męski bydła przeznaczony do rozpłodu, a później na opas Cielę – młode bydło po urodzeniu do 14 tyg. Lub 0,5 roku Działalność- obejmuje pozyskiwanie jednolitego produktu z zastosowaniem tej samej technologii produkcji. Duża jednostka przeliczeniowa (sztuka przeliczeniowa) DJP – umowna jednostka liczebności zwierząt hodowlanych w gospodarstwie, według polskich norm odpowiadająca jednej krowie o masie 500 kg, ale przebywająca w gospodarstwie cały rok. Fotoperiodyzm – cykliczny bodziec świetlny wyrażający się odpowiednim stosunkiem dnia do nocy pozwalającym na przejście rośliny z rozwoju wegetatywnego w generatywny. Gałąź w rolnictwie – to gałąź produkcyjna, zajmująca się wytwarzaniem produktów żywnościowych i surowców przemysłowych w wyniku uprawy roślin i hodowlę zwierząt Grunty orne - grunty pod zasiewami i grunty ugorowe Gałęzie- to grupy roślin lub działalności o podobnej technologii produkcji oraz grupy zwierząt tego samego gatunku. Gospodarstwo rolne – to celowo zorganizowany zespół ludzi, ziemi i pozostałych środków produkcji, które zajmuje się produkcją roślinną i zwierzęcą, a niekiedy przetwórstwem rolno-spożywczym. Za gospodarstwo uważa się jednostki o powierzchni przekraczającej 1 ha. Herbicydy – środki chwastobójcze. Inwentarz żywy – wszystkie żywe zwierzęta w gospodarstwie. Jałówka – młoda sztuka bydła płci żeńskiej od 14 tyg. Lub 0,5 roku do pierwszego ocielenia, najpóźniej do 3,5 roku. Krowa – jałówka po pierwszym wycieleniu zdolna do rozrodu, a później przeznaczona na opas. Locha – osobnik żeński trzody chlewnej wykorzystywany rozpłodowo, a potem na opas Monokultura – system rolniczy lub leśny, polegający na wieloletnim uprawianiu na tym samym obszarze roślin jednego gatunku, bądź o podobnych wymaganiach glebowych, np. bawełny, trzciny cukrowej, świerku. Powoduje to szybkie wyjałowienie gleb nawet bardzo żyznych oraz zmianę ich struktury. Nawozy – środki używane w uprawie roślin celem zwiększenia wysokości i jakości plonowania dzięki wzbogaceniu gleby w składniki pokarmowe niezbędne dla roślin i polepszeniu jej właściwości fizycznych, fizykochemicznych, chemicznych i biologicznych, pochodzenia mineralnego lub organicznego. Ochrona roślin – zespól czynności mających na celu zapobieganie, ograniczanie występowania chwastów, patogenów i szkodników roślin oraz ich zwalczanie. Plon roślin – ilość użytecznej masy roślinnej (ziarna, słomy, korzeni, bulw, nasion itp.) uzyskanej z jednostki powierzchni (najczęściej 1 ha). Prosię – młode trzody chlewnej od urodzenia do 2 miesięcy i masy ciała 16kg, Propedeutyka rolnictwa – przedmiot nauczania wprowadzający w podstawowe zagadnienia rolnictwa i przygotowujący do szczegółowego poznawania rolnictwa. Pasza treściwa – ich cechą jest duża koncentracja energii i składników pokarmowych. Są to ziarna zbóż i nasiona roślin strączkowych oraz otręby i śruty. Charakteryzują się średnią zawartością białka Produkcja – wytwarzanie dóbr materialnych i usług zdolnych do zaspokajania ludzkich potrzeb. Do jej realizacji niezbędne są: praca i środki produkcji. Praca – celowa i świadoma działalność człowieka przekształcająca dobra przyrody w celu zaspokajania ludzkich potrzeb. Do jej realizacji potrzebna jest siła robocza. Produktywność gleby – zdolność gleby do zapewnienia określonego poziomu plonowania roślin. Obejmuje urodzajność gleby, rzeźbę terenu, występujący makro- i mikroklimat oraz działalność rolnika. Pasze objętościowe suche – to pasze, które zawierają od 5 do 20 % wody, np. siano, plewy, słoma. Rasa – grupa (populacja) zwierząt tego samego gatunku, odznaczających się tymi samymi cechami uznanymi za charakterystyczne dla niej i wiernie przekazywane potomstwu: budowa, masa ciała, wzrost, umaszczenie, wydajność itp.). Rolnictwo – to jedna z gałęzi produkcji mająca na celu dostarczenie żywności oraz surowców dla przemysłu, a wykorzystująca do tego siły przyrody. Rolnictwo (agriculture)- to profesja, zawód, a jednocześnie sposób i styl życia człowieka w środowisku naturalnym, gdzie wytwarzana jest biomasa roślinna i zwierzęca. Rośliny jare – uprawne rośliny jednoroczne, których cały cykl rozwojowy zachodzi w jednym okresie wegetacyjnym. System upraw roli – sposób uprawy roli, oparty na odpowiednim doborze narzędzi i maszyn oraz kolejności ich stosowania w cyklu rocznym lub dłuższym, uwarunkowany czynnikami przyrodniczymi (gleba, klimat, urzeźbienie, stosunki wodne) i agrotechnicznymi. Środki produkcji – materialna, rzeczowa strona produkcji; posługuję się nimi człowiek w procesie produkcji. Siła robocza – zespół ludzi z odpowiednimi kwalifikacjami Stado produkcyjne zwierząt – zwierzęta towarowe (tuczniki, bukaty, opasy itp.). System organiczny rolnictwa – bardzo małe nakłady na paliwo organiczne, ograniczone na odmiany, eliminacja nakładów na środki ochrony roślin i nawozy mineralne, znaczna pracochłonność. System rolnictwa integrowanego – sposób gospodarowania, który umożliwia realizację celów ekonomicznych i ekologicznych poprzez świadome wykorzystanie nowoczesnych technik wytwarzania, systematyczne usprawnianie zarządzania oraz wdrażanie różnych form postępu biologicznego w sposób sprzyjający realizacji tych celów. Środek trwały – - wieloletnio używany w procesach produkcyjnych i stopniowo się zużywa, np. maszyny, budynki. Stado podstawowe inwentarza żywego – stanowią zwierzęta utrzymywane w celu uzyskania potomstwa zgodnie z cyklem reprodukcyjnym właściwym dla danego gatunku i które są niezbędne do utrzymania ciągłości produkcji prowadzonej w gospodarstwie zagrożonym egzekucją sądową. Siły wytwórcze społeczeństwa – potencjał produkcyjny danego społeczeństwa, techniczna strona procesu produkcji. Na strukturę sił wytwórczych składają się dwa elementy: człowiek i środki produkcji. Tucznik – trzoda chlewna 4-8 miesięcy przeznaczona do tuczu (85-100kg). Trwałe pastwisko – rodzaj użytków zielonych porośniętych głównie wieloletnimi niskimi trawami i koniczyną białą, których wegetacja trwa niezależnie od tego, czy są to tereny uprawowe, czy też nieużytki. Zwykle od wiosny do jesieni na pastwiskach wypasa się zwierzęta hodowlane, takie jak bydło domowe, owce czy też kozy. Trwała łąka – grunt pokryty trwale trawami, użytkowane Kośnie 2-3 razy w roku, można je czasowo wypasać. Użytki rolne – tereny w obrębie gospodarstwa rolnego lub danego regionu wykorzystywane do produkcji roślinnej, ogrodniczej lub zwierzęcej. Urodzajność gleb – nadana przez rolnika zdolność gleby do wydania przez nią plonu. Obejmuję naturalną żyzność gleby i całokształt agrotechniki. Udział produkcji rolniczej – Wydajność rzeźna – procentowy udział tuszy mięsnej w masie zwierzęcia przed ubojem (żywca). Wydajność mięsna – procentowa zawartość czystego mięsa (bez kości i tłuszczu) w całej tuszy. Żyzność gleby – naturalna zdolność gleby do zaspokajania potrzeb roślin (składniki pokarmowe, wodę, powietrze i ciepło). 5).Prawda Fałsz 1.Dzień z maksymalną temperaturą +10°C i minimalną w nocy -2°C zaliczamy do wegetacyjnego. FAŁSZ 2.Ewaporacja jest to parowanie produktywne z powierzchni ziemi. PRAWDA 3.Siły wytwórcze społeczeństwa to tylko ludzie. FAŁSZ 4.Rośliny dnia krótkiego rosnące w warunkach dnia długiego wytwarzają głównie części wegetatywne. 5.W Polsce przeważa zużycie herbicydów w środkach ochrony roślin. PRAWDA 6.W Polsce przeważają prywatne gospodarstwa rolne. PRAWDA 7.Kapitał to ogół tylko zasobów finansowych do dalszego pomnażania. FAŁSZ 8.Czarne ziemie i czarnoziemy to najżyźniejsze gleby. PRAWDA 9.Średnia zawartość próchnicy w glebach Polski wynosi 5-10%. FAŁSZ (1%-3,5%) (coś tam xd) gleby jest ujemny logarytm ze stężenia jonów wodorotlenowych w glebie. 10.Przymrozkiem nazywamy sytuację, gdy w dzień temperatura maksymalna wynosi +4°C, a w nocy temperatura minimalna -5°C. FAŁSZ 11.Dzień z maksymalną temperaturą +5°C i minimalną w nocy 0°C zaliczamy do okresu wegetacyjnego. FAŁSZ 12.Mapy zasobności i odczynu gleb powinny znajdować się w każdym gospodarstwie. 13.Warunki klimatyczne Polski południowo-zachodniej są mniej korzystne dla rolnictwa niż Polski północnowschodniej. 14.W Polsce przeważa zużycie herbicydów w środkach ochrony roślin. PRAWDA 15.Największy udział w produkcji rolnej coś tam nawozowej w Polsce ma produkcja zbóż. 16.Gleby bielicowe są najbardziej żyznymi glebami. FAŁSZ 17.Czynniki produkcji to środki produkcji i ludzie. FAŁSZ 18.Kapitał to ogół dóbr materialnych i zasobów finansowych do dalszego pomnażania. PRAWDA 6). Abc 1.Środki nietrwałe są to: a. Melioracje, budynki i budowle, maszyny; b. c. Młode zwierzęta, nawozy mineralne Materiał siewny, pasze, paliwo i smary 2.Grunty orne (pola uprawne) to: a. b. c. Tereny uprawiane wyłącznie pługiem Część użytków rolnych na których prowadzona jest uprawa roślin polowych, warzyw i ziół Użytki rolne, na których występują sady oraz rośliny uprawy polowej, warzywa, zioła 3.Okres wegetacji w Polsce trwa: a. b. c. Od 180 do 220 dni 180 dni 220-240 dni 4.Trawy o małej wartości pokarmowej: a. b. c. Kostrzewa łąkowa, wyczyniec łąkowy, kostrzewa owcza Kostrzewa owcza, tomka wonna, stokłosa miękka Życica trwała, kostrzewa czerwona, stokłosa miękka 5.Rośliny motylkowate: a. b. c. Zawierają duże ilości wartościowego białka, składników mineralnych i witamin Obniżają żyzność gleb Nie są w Polsce uprawiane 6.Zbiory roślin wyrażamy: a. b. c. Np. w t /ha Np. jako masa ziarna lub słomy (w tonach) zebrana z całej powierzchni gospodarstw Zarówno w t ha , jak i w tonach z całej powierzchni gospodarstwa -1 7.Działalność w produkcji rolniczej oznacza: a. b. c. Produkcja roślinna, produkcja zwierzęca, przetwórstwo Opasy, pszenica, krowy Trzoda chlewna, krowy drób 8.Środki trwałe są to a. b. c. Młode zwierzęta, nawozy mineralne Pasze, paliwo i smary, budynki Środki transportowe, budynki i budowle, maszyny 9.Rośliny niepożądane na łąkach i pastwiskach: a. b. c. Zioła, skrzypy, chwasty Turzyce, skrzypy Trawy pastewne, rośliny motylkowate, skrzypy 10.Rośliny motylkowate a. b. c. Wpływają korzystnie na glebę, gdyż zwiększają w niej zawartość azotu Zawierają dużo węglowodanów, składników mineralnych i witamin Zawierają dużo węglowodanów i białka 11.Ugory to grunty: a. Wyłączone z towarowej produkcji rolniczej na okres 5 lat b. Wyłączone z towarowej produkcji rolniczej na okres jednego roku, ale poddawane zabiegom uprawowym c. Żadna z powyższych odpowiedzi nie jest poprawna 12.Średnia suma opadów w Polsce wynosi: a. 200-300 mm b. c. 300-400 mm 450-600mm 13.Średnia powierzchnia użytków rolnych w gospodarstwie w Polsce wynosi: a. b. c. Ok. 20 ha Ok. 6 ha Ok. 10 ha 14.Grunty orne to: a. b. c. Tereny uprawiane wyłącznie pługiem Użytki rolne, na których występują sady oraz rośliny uprawy polowej i warzywa Użytki rolne, na których występują rośliny uprawy polowej i warzywa 15.Jeden ar to jednostka odpowiadająca: a. b. c. 1000 m 100 m 0,001 ha 2 2 16.Do użytków ornych zaliczane są a. b. c. Użytki, na których prowadzona jest uprawa roślin polowych, warzyw i ziół Tereny uprawiane wyłącznie pługiem Użytki, które obejmują grunty orne, sady, łąki i pastwiska utrzymane w dobrej kulturze 17.Roczna suma opadów w Polsce wynosi: a. b. c. 450-700 mm na terenach równinnych 250-450 mm na terenach górskich 700-1200 mm na terenach równinnych 18.Plon uboczny to np.: a. b. c. Bulwy ziemniaków, korzenie buraków Bulwy ziemniaka Słoma, ziarno, korzenie buraka 19.Ze względu na długość okresu wegetacji wyróżniamy rośliny a. b. c. Jare, ozime, jednoroczne Jednoroczne, dwuletnie, wieloletnie Długookresowe, średniookresowe 20.Średnia wydajność mleka od krowy w Polsce wynosi około: a. b. c. 5000 l rocznie 4500 l rocznie 2800 l rocznie 21.Promieniowanie słoneczne rozproszone: a. b. c. Nie ma znaczenia dla produkcji roślinnej Jest wykorzystywane przez rośliny Jest pochłaniane tylko przez zwierzęta 22.Na kompleksie żytnim dobrym zleca się uprawiać: a. b. c. Żyto, ziemniaki, bobik Żyto, groch pastewny, ziemniaki Pszenicę, rzepak, buraki cukrowe 23.Aby unikać zatrucia pszczół należy przestrzegać: a. b. c. Terminów stosowania preparatów Okresu karencji Okresu prewencji 24.Średnie plony buraków cukrowych w Polsce wynoszą około: a. b. c. 300 dt 50 t 45 t 25.Typy użytkowe trzody chlewnej: a. b. c. Bekonowy, ogólnoużytkowy, mięsny Tłuszczowo-mięsny, słoninowy, mięsny Dwukierunkowy, tłuszczowy, słoninowy 26. Produkcja zwierzęca jest: a. b. c. Produkcja wtórną w gospodarstwie Podstawowym surowcowym działem produkcji rolniczej (produkcją pierwotną) Obie odpowiedzi są poprawne 27.Średnie plony zbóż w Polsce wynoszą: a. b. c. 300 dt/ha 35 dt/ha 12 t/ha 28.Nawozy organiczne są to: a. b. c. Obornik, słoma, gnojowica Kompost, nawozy zielone, słoma Obie odpowiedzi są poprawne 29.Do roślin okopowych zaliczamy: a. b. c. Buraki, brukiew, pszenicę Ziemniaki, buraki cukrowe Ziemniaki, rzepak, marchew 30.Trwałe użytki rolne w Polsce zajmują około: a. b. c. 10% powierzchni kraju 20% powierzchni kraju 30% powierzchni kraju 31.Średnie plony zbóż w Polsce wynoszą: a. b. c. 35 dt/ha 5,5 t/ha 8 t/ha 32.Nazwy kompleksów glebowo-rolniczych pochodzą od następujący gatunków zbóż: a. b. c. Pszenicy, żyta i owsa Pszenicy, łubinu i pszenżyta Pszenicy, jęczmienia i pszenżyta 33.Do roślin okopowych zaliczamy: a. b. c. Ziemniaki, buraki cukrowe, brukiew Buraki, ziemniaki, rzepak Ziemniaki, słonecznik, rzepak 34.Użytki rolne w Europie wynoszą: a. b. c. 50% pow. Europy 30% pow. Europy 15% pow. Europy 35.Mikroskładniki to na przykład: a. b. c. Fe, S, Mg Fe, Cu, Mn Ca, P, K 36.Gałęzie produkcji zwierzęcej to na przykład: Bydło, owce, prosięta Bydło, owce , trzoda chlewna Krowy, opasy, cielęta a. b. c. 7) Zadania obliczeniowe ZAD 1.Gospodarstwo posiada 100ha użytków rolnych, w tym 80 ha gruntów ornych. Oblicz jaka będzie powierzchnia w hektarach a) żyta, które stanowi 10% w strukturze zasiewów, b) pszenicy, która stanowi 25% w strukturze zasiewów i c) ziemniaków, które stanowią 15% w strukturze zasiewów. a) 80ha – 100% żyto – 10% żyto=( 80ha · 10% ) : 100% = 8ha b) 80ha – 100% pszenica – 25% pszenica= (80ha · 25%) : 100%= 20 ha c) 80ha – 100% ziemniaki – 15% ziemniaki= (80ha · 15%) : 100%= 12 ha ZAD 2.Oblicz strukturę użytków rolnych w gospodarstwie o powierzchni ogółem 140ha, w tym powierzchni gruntów ornych 91ha, powierzchni trwałych łąk 26ha, powierzchni sadów 13 ha, powierzchni nieużytków 10ha. Użytki rolne= GO+Trwałe łąki+Sady= 91+26+13= 130 ha Struktura UR w gospodarstwie GO: 130ha – 100% 91ha – X 9100: 130= 70% Trwałe łąki: 130 – 100% 26 – X Sady: 2600: 130= 20% 130 ha – 100% 13ha – X 1300: 130= 10% ZAD 3.Oblicz strukturę zasiewów w gospodarstwie o powierzchni 400ha użytków rolnych, w tym 180ha pszenicy, 30ha ziemniaków, 90ha rzepaku, 70ha trwałych łąk, 30ha sadów. GO= 180+30+90= 300ha Zboża: 300ha – 100% 180ha – X 18000:300=60% - X Okopowe: 300ha – 100% 30ha – X 3000: 300=10% - X Pastewne: 300 – 100% 90ha – X 9000: 300= 30% - X ZAD 4.Oblicz korzystając z poniższej tabeli, ilość hektarów przeliczeniowych i wskaźnik bonitacji gospodarstwa, które posiada grunty orne: 15ha kl. II, 3ha kl. IV b, 7ha kl. V, 5ha kl. VI, w II okręgu podatkowym. kl. II – 1,6 kl. IV b – 0,75 kl. V – 0,45 kl. VI – 0,15 Powierzchnia hektarów przeliczeniowych: PP= 15ha · 1,6 + 3ha · 0,75 + 7ha · 0,45 + 5ha · 0,15= 24ha + 2,25ha + 3,15ha +0,75ha= 30,15ha W=PP/UR = 30,15ha/ 30ha= 1,005 UR= 15ha + 3ha + 7ha + 5ha= 30ha ZAD 5.Oblicz powierzchnię działki w metrach kwadratowych, arach, hektarach, morgach oraz akrach, jeżeli działka ma kształt prostokąta o wymiarach 20m x 40m. 20m · 40m = 800m² 1ha = 10000 m² 10000 m² – 1ha 1a = 100 m² 800 m² – X 1 akr = 4000 m² X=0,08ha 1 morga = 0,559 ha 100 m² – 1 a 800 m² – X X= 8a 4000 m² – 1 akr 800 m² – X X= 0,2 akr 0,559 ha – 1 morga 0,08 ha – X X= 0,143 morgi ZAD 6.Oblicz plon w g/m , t/ha oraz dt/ha jeżeli ze 100ha zbiory ziarna pszenicy wyniosły 700000 kg. 2 100 ha = 1000000 m 1dt = 0,1 t 700000 kg = 700000000g= 700t =7000dt 1kg = 1000g Plon= 700000000g: 100000= 700g/m 1t = 1000kg 2 2 700t/100ha= 7t/ha 1 t = 10 dt 7000dt/100ha= 70dt ZAD 7.Oblicz plon w g/m , t/ha oraz dt/ha jeżeli ze 200 ha zbiory nasion rzepaku wyniosły 800 ton. 2 200 ha= 2000000 m 2 800 t=800000 kg= 8000dt=800000000g Plon= 800000000g/2000000m = 400g/m 2 800t/200ha= 4t/ha 8000dt/100ha= 80dt/ha 2 ZAD 8.Oblicz plon w g/m , t/ha oraz dt/ha jeżeli z 200 ha zbiorybulw ziemniaków wyniosły 80000 decyton. 2 200ha= 2000000m 2 80000dt=8000t=8000000kg=8000000000g Plon= 8000000000g/200000m = 40000g/m 2 2 8000t/200ha= 40t/ha 80000dt/200ha=400dt/ha ZAD 9.Oblicz zbiory ziemniaków uzyskane z powierzchni 15ha, przy średnim plonie 30t/ha Zbiory= 15ha · 30t/ha= 450t ZAD 10.Oblicz strukturę inwentarza żywego w gospodarstwie, które posiada, 120 sztuk dużych(SD) bydła, 20 SD trzody chlewnej, 12 SD owiec, 8SD drobiu. 120 + 20 + 12 + 8= 160 (SD) Struktura: bydło: 120SD/160SD * 100%= 75% trzoda chlewna: 20 SD/160 SD * 100%= 12,5% owce: 12SD/ 160 SD * 100%= 7,5% drób: 8SD/160SD * 100%=5% Wymień stada zwierząt w tym gospodarstwie oraz podaj kierunek produkcji zwierzęcej’ Stada zwierząt: bydło, trzoda chlewna, owce, drób Kierunek produkcji: bydło ( ponieważ udział bydła w strukturze inwentarza żywego jest większy od 66,6%) Średnia powierzchnia użytków rolnych w gospodarstwie w Polsce wynosi: a. około 6 ha b. około 10 ha c. około 20 ha Nazwy kompleksów glebowo- rolniczych pochodzą od następujących gatunków zbóż: a. pszenicy, żyta i owsa b. pszenicy, jęczmienia i pszenżyta c. pszenicy, żyta i pszenżyta Rośliny ozime należy wysiewać a. jesienią i późnym latem b. obie odpowiedzi są poprawne c. wiosną System rolnictwa to: a. sposób oddziaływania maszyn i narzędzi b. sposób gospodarowania w rolnictwie c. kolejność roślin po sobie uprawianych gospodarstwie Pasze objętościowe to: a. sianokiszonki, zielonki, siano b. siano, susz z zielonek, śruty c. ziarno zbóż, nasiona strączkowatych, śruty Okres wegetacyjny w Polsce trwa a. 185-225 b. 200-250 c. 150-180 Trwałe użytki zielone w Polsce zajmują około 20% powierzchni użytków rolnych Gałęzie produkcji zwierzęcej to: bydło, owce, trzoda chlewna. Urodzajność gleb obejmuje naturalną żyzność gleby i całokształt agrotechniki Prawda Siły wytwórcze społeczeństwa to środki produkcji i ludzie Fałsz Stado produkcyjne zwierząt to inaczej stado podstawowe zwierząt Fałsz Rośliny monokarpiczne rozmnażają się tylko generatywnie Prawda W Polsce przeważa zużycie herbicydów w środkach ochrony roślin Prawda Dział w produkcji rolniczej oznacza Grupy roślin lub grupy zwierząt Fałsz Humifikacja jest to proces rozkładu substancji organicznej do składników mineralnych Fałsz Czas potrzebny na rozłożenie środka ochrony roślin jego zastosowania do zbioru roślin nazywamy okresem karencji Prawda Trwałe użytki zielone są porośnięte wieloletnią roślinnością zieloną z przewagą traw Prawda System intensywny rolnictwa jest nastawiony na maksymalizację zysku Prawda Dzień z temperaturą minimalną -5’C i maksymalną +8’C zaliczamy do dnia z przymrozkiem Fałsz Transpiracja jest to produktywne parowanie z powierzchni roślin Prawda Sztuka duża (DJP) odpowiada 1 krowie o masie ciała 500 kg przebywającej w gospodarstwie 6 miesięcy Fałsz Kapitał to ogół tylko zasobów finansowych do dalszego pomnażania Fałsz Jałówka jest to młoda sztuka bydła płci żeńskiej do pierwszego wycielenia najpóźniej do 3,5 roku życiaPrawda Średnie zużycie nawozów mineralnych w kg na 1 ha UR w Polsce wynosi a) ok. 129,7kg/ha a nawięcej zużywa się nawozów b) azotowych. Co to jest rolnictwo? Wymień i omów podstawowe cele i funkcje rolnictwa XXI wieku. Rolnictwo- to profesja, zawód, a jednocześnie sposób i styl życia człowieka w środowisku naturalnym, gdzie wytwarzana jest biomasa roślinna i zwierzęca. Cele Rolnictwa: -produkcja odpowiedzniej ilosci i jakości żywności, pasz oraz surowców dla przemysłu -ochrona srodowiska naturalnego, -uzyskanie dochodu przez rolnikow -zatrudnienie mieszkancow obszarow wiejsckich(zapewnienie miejsc pracy) Funkcje rolnictwa: -Funkcje zielone: racjonalne zarzadzanie zasobami ziemi stwarzanie warunków dla dziko żyjących zwierząt i roślinna ochrona dobrostanu zwierząt utrzymanie bioróznorodności poprawa obiegu skłądnikó pokarmowych w produkcji rolnej -Funkcje błękitne racjonalne zarzadzanie zasobami wodnymi poprawa jakosci wody ochrona wod zapobieganie powodziom wytwarzanie energii wodnej i wiatrowej -Funkcje żółte utrzymanie spójności obszarów wiejskich podtrzymywanie tradycji kulturowej i tożsamości wsi rozwój agroturystyki i myślistwa Funkcje białe: zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i produkcja dobrej jakościowo żywnościowe Podaj 4 przykłady działalności w produkcji roślinnej -pszenica ozima -pszenica jara -żyto -owies Wymień mapy glebowe i krótko omów wybraną: Mapy bonitacyjne Mapy glebowo- rolnicze Mapy odczynu i zasobności gleb w składniki pokarmowe- mapy pH gleb, zasobności w fosfor, potas i magnez sporządzone na podstawie analiz laboratoryjnych przez stacje chemiczno-rolnicze Mapy glebowo- przyrodnicze Podaj 4 charakterystyczne cechy dla systemu rolnictwa integrowanego -system prowadzenia gospodarstwa rolniczego oparty o zasadę zintegrowanej produkcji roślinnej i zwierzęcej, charakteryzuje się optymalizacją oraz równowagą nakładów i efektów - wykorzystuje w harmonijny sposób postęp techniczny i biologiczne w uprawie roślin i chowie zwierząt -gwarantuje ochronę środowiska przed skażeniami i zanieczyszczeniami przez stosowane środki chemiczne oraz odpady gospodarcze -prowadzenie gospodarstwa wyklucza monokulturową uprawę roślin i wielkostadny, intensywny chów zwierząt Oblicz plon w g/m2, t/ha oraz dt/ha, jeżeli ze 100 ha zbiory ziarna pszenicy wyniosły 650000 kg 100 ha= 1000000 m2 650000kg = 650000000g= 650t= 6500dt plon: 650000000g/ 1000000m2= 650g/m2 650/100ha= 6,5t/ha 6500dt/100ha= 65dt/ha Oblicz strukturę użytków rolnych jeżeli w gospodarstwie powierzchnia gruntów ornych wynosi 140 ha, pow. Trwałych łąk 42 ha, pow. Sadów 18ha, pow. Lasów 56 i pow. Nieużytków 24ha. UR= 140ha+42ha+18ha= 200ha GO: 200ha – 100% 140ha – X 14000: 200= 70%- X Trwałe łąki: 200- 100% 42ha- x 4200:200= 21%- x Sady: 200ha- 100% 18 ha- x 1800:200= 9%- x Oblicz, korzystając z poniższej tabeli, ilość hektarów przeliczeniowych, wskaźnik bonitacji gleb oraz wskaźnik udziału gleb dobrych dla gospodarstwa, które posiada grunty orne 100ha kl.II, 200 ha kl. IIIa, 50ha kl.IIIb, 100ha kl.IVb, w II okręgu podatkowym. PP=100*1,6+200*1,45+50*1,25+100*0,75=160+290+62,5+75=587,5ha W=PP/UR=587,7/450=1,31 UR=100+200+50+100=450 wskaznik udziału gleb dobrych: ((200ha+50ha+100ha+100ha*1/3)/ 450ha)*100%=85,2% Oblicz strukturę zasiewów w gospodarstwie o pow. 400Ha użytków rolnych w tym 150 ha pszenicy, 60 ha ziemniaków, 90ha rzepaku, 70 ha trwałych łąk, 30 ha sadów. GO= 150ha+60ha+90ha=300ha zboża: 300ha- 100% 150ha- x 15000:300=50%=x Okopowe; 300ha-100% 60ha- x 6000:300=20%=x Pastewne:300ha-100% 90ha-x 9000:300=30%=x Oblicz pow. Działki w metrach kwadratowych, arach, hektarach, morgach oraz akrach jeżeli działka ma kształt prostokąta o wymiarach 40m x 80m 40m*80m=3200m2 10000m2- 1ha 3200m2- x x=0,32ha 100m2- 1a 3200m2- x x=32a 4000m2- 1akr 3200m2-x x=0,8akr 0,559ha – 1 morga 0,32ha – x x=0,572 morgi Oblicz strukturę inwentarza żywego w gospodarstwie, które posiada 120SD(DJP) bydła, 20SD trzody chlewnej, 12SD owiec, 8SD drobiu. Określ kierunek produkcji zwierzęcej w tym gospodarstwie. 120+20+12+8=160(SD) struktura bydło 120SD/160SD*100%=75% trzoda chlewna 20SD/160SD*100%=12,5% owce 12SD/160SD*100%=7,5% drób 8SD/160SD*100%=5% kierunek produkcji: bydło(udział bydła w strukturze inwentarza żywego jest większy od 66,6%)
