8. Specjalne metody odlewania 1. Czym różni się metoda odlewania w masie klasycznej od metod precyzyjnych? Odlewy wykonywane w masach klasycznych, tj. odlewane w formach wykonywanych ręcznie lub maszynowo, mają stosunkowo niską dokładność geometryczną i dużą chropowatość powierzchni, natomiast odlewy wykonywane metodami precyzyjnymi są znacznie dokładniejsze i lepiej odwzorowują fakturę powierzchni, odlewane są w formach metalowych i ceramicznych. 2. Jakie dokładności wymiarowe można uzyskać, stosując metody odlewania precyzyjnego? Metoda wytapianych modeli - ±0.01mm Metoda Showa - ±0.08mm 3. Podaj klasyfikację specjalnych metod odlewania. Odlewanie w formach metalowych kokilowe Odlewanie w formach niemetalowych metodą wytapianych, wypalanych lub mrożonych modeli niskociśnieniowe formy skorupowe wysokociśnieniowe formy gipsowe odśrodkowe formy elastyczne półciągłe metodą showa ciągłe formy silikonowe odlewanie w wirujących formach ceramicznych 4. Do jakich stopów można stosować formy gipsowe? Do odlewania stopów aluminium i stopów niskotopliwych. 5. Omów technologię wytapianych modeli. Ma zastosowanie do wytwarzania precyzyjnych drobnych lub średnich odlewów dla przemysłu aparaturowego, maszynowego, zbrojeniowego, w protetyce stomatologicznej i ortopedycznej, w jubilerstwie i odlewnictwie artystycznym. Proces polega na wytwarzaniu woskowych modeli, które są łączone z modelem układu wlewowego, tworząc tzw. choinkę. Zanurzane przemiennie w ciekłej zawiesinie ceramicznej o drobnoziarnistej osnowie i posypywane gruboziarnistym piaskiem. Po wytworzeniu grubej warstwy następuje wiązanie spoiwa i wytapianie modelu woskowego. Powstałą skorupę utwardza się w piecu i ustawia do zalewania, formę z zakrzepłym odlewem rozbija się, a odlewy odcina od wspólnego wlewu. 6. Co to są wypalane i mrożone modele? Są to modele wykonane ze spienionego polistyrenu lub mrożonej rtęci. Spienione tworzywo ulega wypaleniu podczas zalewania, a zamrożona rtęć wypływa samoczynnie po ogrzaniu się formy do temperatury otoczenia. 7. Omów technologię formowania metodą Showa. Proces formowania polega na sporządzeniu masy o konsystencji gęstszego szlamu, następnym wlaniu jej do skrzynki z modelem pokrytym oddzielaczem silikonowym, proces żelowania trwa od kilku sekund do kilkunastu minut, z masy o konsystencji gumowatej wyciąga się model, a wnękę podpala, pary alkoholu palą się, a masa nabiera wytrzymałości i odporności na szoki termiczne podczas odlewani, następnie formę poddaje się wyżarzaniu. 8. Jakie grupy odlewów i z jakich stopów można odlewać metodą Showa? Wykonywać można odlewy z dowolnego stopu, metoda najczęściej stosowana do odlewów staliwnych, żeliwnych i wysokotopliwych stopów specjalnych. 9. Jakie cechy technologiczne mają formy i rdzenie skorupowe? wysoka gładkość i duża dokładność odlewu możliwość wykonywania cienkościennych odlewów duży stopień wyeliminowania obróbki skrawaniem niski rozchód materiałów formierskich niskie koszty oczyszczania odlewów wysoki uzysk metalu ze względu na uproszczone układy wlewowe możliwość mechanizacji procesu wysoki koszt oprzyrządowania kosztowne materiały formierskie ograniczona wielkość odlewu zanieczyszczenie środowiska zużytą masą 10. Na czym polega hydroliza krzemianu etylu? Polega na przejściu estrów na nietrwałe kwasy krzemowe, które przechodzą w stan koloidalny. Proces przeprowadza się mieszając krzemian etylu z roztworem wody i alkoholu, kwas siarkowy lub fosforowy odgrywają rolę katalizatora procesu. 11. Omów powstawanie i zalewanie formy skorupowej. Wykonywanie form lub rdzeni z masy z żywicznym spoiwem termoutwardzalnym przy użyciu gorącej płyty modelowej lub rdzennicy. Po zalaniu i zakrzepnięciu metalu formy są rozbijane, a odlewy wyjmowane i obcinane od układów wlewowych. 12. W jaki sposób wykorzystuje się elastyczność form silikonowych? Forma z gumy silikonowej odkształca się podczas usuwania gotowego modelu, co pozwala na precyzyjne odlewanie drobnych modeli bez uszkadzania ich podczas wyjmowania z formy. 13. Jakie metale mogą być odlewane w formach elastycznych, podaj przykłady grup odlewów. 14. Jakie znasz metody utwardzania kauczuku silikonowego? kauczuk silikonowy zestalany przez wulkanizację kauczuk silikonowy sieciujący na zimno