Ekologiczne metody produkcji warzyw

Szkolenie współfinansowane w 75% przez Unię Europejską z
Europejskiego Funduszu Społecznego oraz w 25 % przez BudŜet
Państwa w ramach projektu pn. „Opracowanie innowacyjnego
planu rozwoju Gminy sosnowica opartego na posiadanym
potencjale i czynnym wykorzystaniu transferu wiedzy”
„Ekologiczne metody
produkcji warzyw
Beata Studzińska
Ekogwarancja PTRE
Unia Europejska
1
Przygotowanie pola w roku
poprzedzającym uprawę
roślin z rozsady
Głęboszowanie (głębosz z butelką drenarską)
Orka
Agregat
Wysiew poplonu ozimego – np.Ŝyto z wyką
(50% + 50%)
Pobranie próbek glebowych i wykonanie analiz
2
3
Na 2-3 tygodnie przed
planowanym sadzeniem
Oprysk preparatem EM 1
Spulchnienie gleby gruberem
Pocięcie talerzówka, wymieszanie z glebą
Ilość zabiegów uzaleŜniona jest od wielkości
masy zielonej
Agregat – przygotowanie pola pod
wysadzenie rozsady
4
5
6
7
Kalafior
Wymagania:
pH – 6,4 – 7,5
150 - 200 kg N/ha
W postaci roślin motylkowatych i kompostu
70 – 90 kg P2O5/ha
500 kg – mączka fosforytowa
160 – 200 kg K2O/ha
500 – 700 kg Patentkali lub siarczanu potasu
Dawki nawozów ustalane są na podstawie wyników
analiz glebowych
8
Kalafior
Przygotowanie rozsadnika
Wywiezienie jesienią kompostu na rozsadnik
Orka zimowa
Rozsianie nawozów
Agregat
Wysiew siewnikiem szczoteczkowym
Lokalizacja rozsadnika ulega zmianie, aby
nie dopuścić do rozwoju kiły kapuścianej
9
Kalafiory na zbiór
jesienny
Wysiew nasion na rozsadnik od 20 maja do
końca czerwca .
Przygotowanie rozsady trwa od 4 do 6
tygodni
Rozsadę na miejscu stałym sadzimy w
pierwszej połowie lipca, kiedy ma 5 – 6 liści
właściwych
10
Zaprawianie nasion
moczenie w EM i przesypanie ich po
przesuszeniu popiołem drzewnym lub
moczenie w Bioczosie i przesypanie mączką
bazaltową (lub dowolne kombinacje)
Ochrona i pielęgnacja
rozsadnika
Opryski olejkami eterycznymi i/lub pyretryną
z dodatkiem mydła potasowego i denaturatu;
przeciwko śmietce kapuścianej i paciornicy
krzyŜowiance przynajmniej 1 x w tygodniu do
momentu wysadzania
Oprysk Bioalgeenem 2 x – w celu pobudzenia
do wzrostu systemu korzeniowego.
NawoŜenie przefementowanym kurzakiem 1x
11
Wysadzanie rozsady
Rozsada przed wysadzeniem moczona jest
w Bioalgeenie z dodatkiem gnojówki z
pokrzywy.
W tym roku po raz pierwszy na części pola
został zastosowany przed sadzeniem
BactoFil .
KaŜdego dnia przed sadzeniem całość pola
jest spulchniana (nawet ta, która nie będzie
obsadzona) – eliminacja chwastów.
12
13
Norma roślin na 1 ha
25.000 - 27.000 szt.
Rozstawa miedzy rzędami: 60 cm,
Rozstawa w rzędzie: 60 - 65cm,
RóŜyczkowanie – 1 osoba maksymalnie
przygotuje 300 kg kalafiora gotowego do
mroŜenia.
14
15
16
Zabiegi pielęgnacyjne
Częste spulchnianie międzyrzędzi 1 x w
tygodniu lub po kaŜdym deszczu.
Odchwaszczanie ręczne najczęściej 1 raz w
sprzyjających warunkach atmosferycznych.
Deszczowanie w okresach niedoboru wody
dawka 20 – 30 mm.
17
18
19
20
21
Pracochłonność
2004 rok – pow. 4,0 ha
Plewienie rozsadnika – 63 rbg
Sadzenie rozsady – 210 rbg.
Plewienie – 310 rbg
Zbiór – 1600 rbg
2005 rok – pow.4 ,0 ha
Plewienie rozsadnika – 50 rbg
Sadzenie rozsady – 230 rbg
Plewienie – 278 rbg
Zbiór – 1800 rbg
Plon – 11 t/ha
22
23
24
25
26
Szkodniki
Mszyca - stosować opryski szarym mydłem (w
przypadku niewielkiego zaatakowania roślin).
Stosować środki oparte na naturalnej
pyretrynie stęŜenie 0,1% z dodatkiem mydła i
denaturatu.
Gąsienice zjadające liście (Bielinek kapustnik,
rzepnik, Tantniś krzyŜowiaczek, Piętnówka
kapustnica).
Biobit, dodatek cukru do roztworu w stęŜeniu
1% zwiększa skuteczność oprysku – 500g –
1500g/ha.
MoŜna stosować środki oparte na pyretrynie
naturalnej – 0,1% z dodatkiem mydła i
denaturatu.
27
Szkodniki
Pchełki - stosować oprysk naturalną
pyretryną z dodatkiem mydła potasowego i
denaturatu
Śmietka kapuściana - rozsadę sadzić
głębiej niŜ rosła na rozsadniku
młode rośliny opylać mączką bazaltową
w czasie składania jaj opryskiwać rośliny
szarym mydłem
mydła i denaturatu.
28
29
Choroby
Czerń krzyŜowych
- Ulmasud – stęŜenie 1 % ,
Kreda – 5 kg/ 400 l wody
Zgnilizna bakteryjna
-Grevit, Biosept – wg. zaleceń
1 – 1,5 l/ha
30
31
32
Brukiew
•
•
•
•
Wymagania:
pH – 6,0 – 7,5
80-120 kg N/ha
W postaci roślin motylkowatych i kompostu
•
•
•
•
40 -60 kg P2O5/ha
200 kg – mączka fosforytowa
100 – 150 kg K2O/ha
300 – 450 kg Patentkali lub siarczanu potasu
• Dawki nawozów ustalane są na podstawie
wyników analiz glebowych
33
Brukiew
Produkcja rozsady
Rozsada produkowana jest na rozsadniku.
Zaprawiane popiołem drzewnym uprzednio
namoczone w EM 1 nasiona wysiewane są
bezpośrednio do ziemi.
Termin siewu - I połowa maja, tak aby w
połowie czerwca rozsada była gotowa do
wysadzenia.
Zabiegi pielęgnacyjne:
• opryski olejkami eterycznymi i/lub pyretryną z
dodatkiem mydła potasowego i denaturatu;
przeciwko śmietce kapuścianej i paciornicy
krzyŜowiance przynajmniej 1 x w tygodniu do
momentu wysadzania
• odchwaszczanie ręczne
• oprysk Bioalgeenem 1 x
• nawoŜenie przefermentowanym kurzakiem 1 – 2 x
34
Najkorzystniejszy termin
wysadzania rozsady
Pomiędzy 10 – 20 lipca, otrzymuje się wtedy
najwyŜsze plony
Przed wysadzeniem korzenie rozsady moczone są w
roztworze gnojówki z pokrzywy z dodatkiem
Bioalgeenu
Ilość roślin: 40 – 50 tys./ha
Rozstawa 30 – 35 cm x 60 cm
Zabiegi pielęgnacyjne i ochrona roślin taka sama
jak w przypadku kalafiora
35
36
37
38
39
Pracochłonność
2005 rok – 0,5 ha
Plewienie rozsady – 30 rbg
Sadzenie – 60 rbg.
Plewienie – 60 rbg
Zbiór – 570 rbg
Plon - 40 t/ha
40
Por
Wymagania :
pH 6,0 – 7,5
80 – 120 kg N/ha
100 – 150 kg P2O5/ha
300 – 500 kg mączki fosforytowej
200 – 250 kg K2O/ha
600 – 700 kg Patentkali lub odpowiednio siarczanu
potasu
Dawki nawozów ustalane są na podstawie wyników
analiz glebowych
41
Por
Produkcja rozsady na zbiór jesienny
(IX/X)
Rozsada produkowana jest w nie ogrzewanym
tunelu foliowym. Zaprawiane popiołem
drzewnym nasiona wysiewane są bezpośrednio
do ziemi.
Termin siewu - I połowa marca, tak aby w
połowie maja rozsada miała przynajmniej 8
tygodni.
Zabiegi pielęgnacyjne:
- wypalanie chwastów w tunelu wypalaczem
płomieniowym 2x
- odchwaszczanie ręczne
- oprysk Bioalgeenem
- nawoŜenie przefermentowanym kurzakiem 1
–2x
42
Produkcja rozsady na
zbiór jesienny (IX/X)
Najczęściej wysadza się rozsadę 12 tyg.
Korzenie rozsady bezpośrednio przed
sadzeniem moczone są w mieszaninie
gnojówki z pokrzywy z Bioalgeenem.
Na 1 hektarze sadzi się ok. 150.000 170.00 szt. rozsady.
Rozstawa 5-8 cm x 60 cm
43
44
45
Zabiegi pielęgnacyjne
Częste spulchnianie międzyrzędzi 1 x w
tygodniu lub po kaŜdym deszczu
Odchwaszczanie ręczne najczęściej 2 razy w
ciągu wegetacji
Deszczowanie w okresach niedoboru wody
dawka 20 – 30 mm
Obsypywanie w II poł. sierpnia
46
47
48
Plony
Plony kształtują się od 20 – 30 t/ha w
zaleŜności od odmiany
Przygotowanie do chłodni – obieranie
– 1 osoba moŜe przygotować od 200 – 300
kg pora
49
50
51
52
Pracochłonność
2004 rok – pow. 3,0 ha
Wysiew nasion na rozsadnik – 4 dni 1 osoba
Plewienie rozsadnika – 140 rbg
Sadzenie – 360 rbg
Plewienie – 462 rbg.
2005 rok – pow. 3,0 ha
Wysiew nasion na rozsadnik – 4 dni 1 osoba
Plewienie rozsadnika – 150 rbg
Sadzenie – 360 rbg
Plewienie – 306 rbg.
Zbiór – 1800 rbg
53
Ochrona
Alternarioza – opryski preparatami miedziowymi,
Grevitem , Biochikolem.
Wgryzka szczypiórka – oprysk pyretyną z
dodatkiem mydła potasowego i denaturatu.
Po raz pierwszy w tym roku wystąpiła w duŜym
nasileniu.
Wciornastek – najczęściej nie jest zwalczany. Przy
nawadnianiu plantacji nie występuje w bardzo
duŜym nasileniu
54
Fenkuł
Wymagania:
pH – 6,0 – 7,5
80-120 kg N/ha
W postaci roślin motylkowatych i kompostu
40 -60 kg P2O5/ha
200 kg – mączka fosforytowa
160 – 240 kg K2O/ha
450 – 600 kg Patentkali lub siarczanu potasu
Dawki nawozów ustalane są na podstawie
wyników analiz glebowych
55
Fenkuł
Produkcja rozsady na zbiór jesienny (IX)
Rozsada produkowana jest na rozsadniku.
Zaprawiane popiołem drzewnym uprzednio
namoczone w EM 1 nasiona wysiewane są
bezpośrednio do ziemi.
Termin siewu - I połowa maja, tak aby w
połowie czerwca rozsada była gotowa do
wysadzenia.
Zabiegi pielęgnacyjne:
- odchwaszczanie ręczne
- oprysk Bioalgeenem 1 x
- nawoŜenie przefermentowanym kurzakiem
1–2x
Ilość roślin 80 – 100 tys./ha
Rozstawa 20-30 cm x 60cm
56
57
58
59
Pracochłonność
2005 rok – pow. 2,0 ha
Plewienie rozsady – 50 rbg.
Sadzenie – 180 rbg.
Plewienie – 390 rbg.
Zbiór – 400 rbg.
Plony - 10 – 15 t/ha
Fenkuł jest odporny na choroby
i rzadko atakowany przez szkodniki
60
Cukinia
Wymagania:
pH – 6,4 – 7,5
Nie stosuje się przedplonów ani nawoŜenia
kompostem, ze względu na późniejsze wysokie
wartości azotanów i azotynów
70 – 90 kg P2O5/ha
500 kg – mączka fosforytowa
160 – 200 kg K2O/ha
500 – 700 kg Patentkali lub siarczanu potasu
Dawki nawozów ustalane są na podstawie wyników
analiz glebowych
61
Cukinia
Wysiew nasion bezpośrednio do gruntu w II
poł. maja, ręcznie lub siewnikiem
(nasiona przed wysiewem były moczone w
Bioczosie)
Norma wysiewu 8 – 10 tys. nasion na hektar,
przy siewie mechanicznym ilość zuŜytych
nasion wzrasta o 30 – 50%
Rozstawa 70 – 80 cm x 150 cm
W tym roku ze względu na niekorzystne
warunki atmosferyczne musieliśmy przesiać w
50% plantacje
62
63
64
65
Zabiegi pielęgnacyjne
Spulchnianie międzyrzędzi broną,
kultywatorem, gruberem
Odchwaszczanie ręczne (najczęściej 1 – 2 x)
Deszczczowanie
Oczyszczanie roślin z obumarłych zawiązków
Ochrona
W uprawie cukini nie ma większych
problemów ze szkodnikami, jedynie w suche
lata moŜe pojawić się mączniak prawdziwy
– Ulmasud, Grevit
66
67
68
69
70
Plony
W latach o korzystnym przebiegu pogody
na polach o dobrej zasobności w składniki
pokarmowe oraz moŜliwości uzupełnienia
niedoborów wody
50 – 70 t/ha
71
72
73
Pracochłonność
2004 rok – pow. 5,0 ha
Siew siewnikiem
Plewienie – 170 rbg.
Zbiór - 2500 rbg.
2004 rok – pow. 5,5 ha
Siew ręczny – 120 rbg.
Plewienie – 724 rbg.
Zbiór - 1500 rbg
74
Cebula
Wymagania :
pH 6,5 – 7,8
80 – 120 kg N/ha
100 – 150 kg P2O5/ha
300 – 500 kg mączki fosforytowej
150 – 200 kg K2O/ha
500 – 600 kg Patentkali
75
Cebula
Ze względu na wczesny termin siewu nie są
stosowane Ŝadne przedplony.
Przygotowanie pola do siewu cebuli
Kilkakrotne bronowanie
Kultywatorowanie
Agregat
JeŜeli warunki pogodowe pozwolą wypalenie
chwastów przed siewem (po wcześniejszym
lekkim zwałowaniu pola)
Termin siewu: 5 – 20 kwietnia
Norma wysiewu 3 - 4 kg/ha przy stosowaniu
siewnika typu łyŜeczkowego
76
77
78
79
80
Zabiegi pielęgnacyjne
Wypalanie chwastów 8 – 10 dni po siewie.
TuŜ przed wschodami lub po wschodach (jeŜeli
cebula jest bardzo gęsta) moŜna stosować
bronę chwastownik (zgrzebło).
Zabiegi mechaniczne w międzyrzędziach
(opielacz z gęsiostópkami).
Odchwaszczanie ręczne (najczęściej 2 – 3x).
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
Plon 20 – 30 t/ha
Obieranie na biało – 1 osoba przy ładnej
duŜej cebuli, moŜe obrać ok. 120 kg,
przeciętnie 60 – 80 kg
93
94
95
Pracochłonność
2004 rok – pow. 3,5 ha
Plewienie – 1710 rbg.
Zbiór + sortowanie - 865 rbg.
2005 rok – pow. 4,0 ha
Plewienie – 3394 rbg.
Zbiór + sortowanie – 1000rbg
96
Ochrona
Mączniak rzekomy – Biosept,
Grevit, Biochikol, Ulmasud,
preparaty miedziowe
Do kaŜdego oprysku dodawane jest
mydło potasowe
Śmietka cebulanka, rolnica – brak
moŜliwości ochrony w lata
niekorzystne spadek plonu
spowodowany występowanie
szkodnika ok. 30 %
97
98
99
100
Pracochłonność
2004 rok – pow. 3,5 ha
Plewienie – 1710 rbg.
Zbiór + sortowanie - 865 rbg.
2005 rok – pow. 4,0 ha
Plewienie – 3394 rbg.
Zbiór + sortowanie – 1000rbg
101
Marchew
•
•
Przedplon w roku poprzednim: ziemniak, kapustne
Uprawa współrzędna z: grochem, czosnkiem, porem,
rzodkiewką, rzepą, pomidorem, cebulą. Uprawa z
cebulowymi chroni marchew przed połyśnicą
marchwianką. Połyśnicę odstraszają równieŜ zioła:
kolendra, rozmaryn, szałwia, bylica piołun
•
•
NawoŜenie:
Uprawa w II roku po oborniku, lub po nawozach
zielonych z udziałem roślin motylkowych przyoranych
jesienią roku poprzedniego, najlepszt jest dobrze
roŜłoŜony kompost w dawce 20 – 30 t/ha płytko
wymieszany z ziemią.
AZ- Kalk 40 kg
300 – 400 kg mączki fosforytowej
500 – 600 kg Patentkali
•
•
•
102
Marchew
•
•
•
•
•
•
•
Siew
700.000 – 1.000.000 nasion na 1 ha
1,0 – 1,5 kg/ha – uprawa przemysłowa
2,5 – 3,0 kg/ha - uprawa na rynek
rozstawa przy uprawie na redlinach 67,5cm
ilość roślin na 1 mb rzędu:
35szt (lekka), 80 szt (cięŜka) – uprawa
przemysłowa
• 100 szt/1mb – uprawa na świeŜy rynek
103
Marchew
• Pielęgnacja
• Spulchnianie, odchwaszczanie, przerywkę naleŜy
wykonywać w dni korzenia po południu, dlatego Ŝe
muchy połyśnicy marchwianki są w tym czasie mniej
aktywne i nie zwabia ich zapach świeŜej marchwi.
• Marchew potrzebuje dość duŜo wilgoci , co moŜna
osiągnąć przez ściołowanie dojrzałym kompostem lub
chwastami z rodziny krzyŜowych, które odstraszają
połyśnicę. Spulchnianie w dniu korzeniowym,
powoduje, Ŝę w korzeniu marchwi znajduje się duŜo
cukru a mało azotanów.
104
105
106
Marchew
• Zbiór
• Na zbiór naleŜy równieŜ wybierać dni
korzenia .
• Marchew średnio wczesną i późną zbiera się
do końca października, im później tym lepiej,
gdyŜ dopiero w październiku tworzy się
najwięcej cukru.
• Marchew zbierana w dniu korzeniowym ma
większą zawartość cukru i lepiej się
przechowuje
107
Marchew
• Ochrona
• Choroby grzybowe i bakteryjne występujące na
marchwi są najczęściej związane z
nieprzestrzeganiem prawidłowego płodozmianu (
nie uprawiać marchwi po ziemniakach, marchwi,
pietruszce i burakach). Korzystnym przedplonem są
zboŜa, rośliny motylkowe, ogórki i cebula.
• Połyśnica marchwianka – skuteczna w ochronie jest
współrzędna uprawa marchwi z cebulą (np. pasowa)
lub wsiew w rzędy kopru włoskiego. Larwy Ŝerujące
w korzeniach marchwi mogą powodować
zamieranie młodych roślin lub widelcowate
rozwidlenie korzeni. Larwy drugiego pokolenia –
rozwijające się późnym latem oraz jesienią – drąŜą
płytkie tunele w korzeniach
108
109
110
111
Ogórek
• Wymagania klimatyczne i glebowe
• Wymaga wysokiej temperatury powietrza oraz
nagrzania gleby. Optymalna dla wzrostu temperatura
to 20 - 25 oC.
• Ogórek jest bardzo wraŜliwy na wiatry. Dlatego
powinien być uprawiany w miejscach osłoniętych od
wiatrów, wiatrów wystawą słoneczną. Dobrze rośnie
w uprawie współrzędnej z wysokimi roślinami
kukurydzy, słonecznika lub kopru.
• WaŜnym czynnikiem decydującym o plonach jest
wilgotność powietrza i gleby. Najwięcej wody
potrzebuje od wejścia roślin w fazę kwitnienia.
• Ogórek jest bardzo wraŜliwy na jakość gleby. Ogórki
źle rosną na glebie cięŜkiej, zimnej i podmokłej
112
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Wymagania pokarmowe
* pH 6,0 – 7,2
* 150 – 250 kg N/ha
50– 60 t/ha kompostu
30 – 40 t/ha obornika zastosowanego
bezpośrednio po Ŝniwach roku poprzedniego
Obornik moŜna zastąpić roślinami
motylkowymi
*80 – 100 kg P2O5/ha
300 – 400 kg mączki fosforytowej
* 150 – 200 kg K2O/ha
500 – 700 kg Patentkali
113
• Norma siewu: 4 – 6 kg/ha lub 2 – 4 kg przy
zastosowaniu siewnika precyzyjnego. JeŜeli jest to
odmiana o drobnych nasionach, normę moŜna
zmniejszyć do 1,5 – 2 kg.
• Przy odmianach silnie rosnących powinno być 5 – 6
roślin/1m2 a słabiej rosnących do 10 szt/1m2
• Ilość roślin na hektarze : 100.000 – 120.000 ( 5 – 7
roślin na 1mb rzędu)
• Ze względów fitosanitarnych zalecana rozstawa to
135- 150/180cm x 20 30 cm
• Nasiona przed siewem naleŜy zaprawić w Ulmasudzie
lub w mączce bazaltowej z dodatkiem mielonego
czosnku, soku z czosnku lub wyciągu z czosnku.
114
• Zabiegi pielęgnacyjne:
• Opóźnienie pierwszego pielenia
ogórków o kilkanaście dni powoduje
zniŜkę plonu o 25%.
• Na glebach zwięzłych korzystnie
wpływają na wzrost ogórka płytkie
uprawki spulchniające (szczególnie po
kaŜdym większym deszczu). Na glebach
lŜejszych naleŜy wykonywać je
ostroŜnie, aby nadmiernie nie
przesuszyć wierzchniej warstwy gleby.
115
• NawoŜenie pogłówne:
• Oprysk po wschodach Bioalgenem. W czasie wzrostu,
co 7 dni zabiegi wzmacniające i ochronne z gnojówki
z pokrzywy z czosnkiem i skrzypem.
• Deszczowanie:
• Jeśli gospodarstwo wyposaŜone jest w deszczownię to
ogórki naleŜy podlewać małymi dawkami wody, nie
przekraczającymi 25 mm, co 4 – 5 dni. Intensywność
opadu nie powinna być większa jak 5 – 6 mm na
godzinę. Ogórki powinny być nawadniane w
godzinach rannych, aby nie spowodować szoku, jaki
mógłby nastąpić podczas podlewania nagrzanych
roślin wodą o niskiej temperaturze.
• Deszczowanie posiewne, jeŜeli jest konieczne do
zwilŜenia górnej warstwy gleby wykonuje się dawka
10mm. ZwyŜka plonu wynikająca z nawadniania to 30
– 50% przy jednoczesnym wzroście jakości.
Deszczowanie poprawia, bowiem wykorzystanie
składników pokarmowych.
116
• Choroby
• Nie zawiązywanie owoców, moŜe być
spowodowane zbyt wysoką (pow. 35oC) lub
zbyt niską (poniŜej 12 oC) temperaturą,
poniewaŜ wtedy nie następuje zapylenie
kwiatów.
• PrzewęŜenie owoców jest spowodowane
niedoborem potasu.
• Mączniak rzekomy – pojawia się przy wilgotnej
pogodzie (nalot na spodniej stronie liści)
• Mączniak prawdziwy – pojawia się w czasie
suchej i słonecznej pogody (biały nalot na
powierzchni liści)
117
•
•
•
•
•
•
UPRAWA PRZY SZNURACH
dobre nasłonecznenie wszystkich roślin
lepsze warunki fitosanitarne
szybsze obsychanie roślin po deszczach
lepsze zapylanie kwiatów przez pszczoły
większa skuteczność preparatów
grzybobójczych
• bardzo dogodny zbiór owoców bez
uszkadzania roślin
• poprawa jakości owoców
• zwiększenie plonu owoców nawet o 150 –
200%
118
• ŚCIÓŁKOWANIE GLEBY
• podwyŜszenie temperatury gleby
• dłuŜsze utrzymywanie się wilgotności
gleby
• ochrona gruzełkowatej struktury gleby
• ograniczenie zachwaszczenia
• zmniejszenie wymywalności
składników pokarmowtch z gleby,
• zwłaszcza rozpuszczalnych form azotu i
potasu
119
Gnojówki roślinne
Gnojówka – 1kg ziela zalewa się 10 litrami wody.
Naczynie do sporządzania gnojówki powinno być
drewniane, kamionkowe lub plastikowe. W Ŝadnym
wypadku nie wolno uŜywać naczyń metalowych.
Naczynia nie wolno przykrywać, gdyŜ fermentacja musi
przebiegać w warunkach z dostępem tlenu. Skazany jest
dodatek niewielkiej ilości mielonych skał (mączka
bazaltowa, dolomitowa itp ) Aby fermentacja
przebiegała w sposób właściwy, naleŜy codziennie
przemieszać gnojówkę. Fermentacja trwa około 2
tygodni. Gnojówka nadaje się do uŜycia kiedy staje się
klarowna i na powierzchni nie zbiera się piana.
Gnojówkę naleŜy zuŜyć w ciągu 1 – 2 miesięcy
120
Gnojówki roślinne
Najczęściej stosowane rośliny do
przygotowywania gnojówek:
- Pokrzywa
- Skrzyp polny
- Mniszek
- Cebula
- Czosnek
Stosowane rozcieńczenie 1 : 10
121
Szare mydło
Stosuje się je do zmniejszenia napięcia
powierzchniowego cieczy przy stosowaniu gnojówek i
naparów i innych preparatów słuŜących do ochrony
roślin 150g – 300g na 10 l wody
Do zwalczania mszycy, przędziorków
40 g mydła + 1/8 l nafty wymieszanej z gorącą wodą a
później z 25 l wody zimnej.
przeciwko gąsienicom zjadającym liście
100-300g mydła szarego +1/2 denaturatu
+ 1 łyŜka kredy + 1 łyŜka soli + 10 l wody przeciwko
gąsienicom zjadającym liście
122
Nawozy potasowe
Siarczan potasu
50% potasu i 18% siarki, wysokoprocentowy nawóz,
całkowicie rozpuszczalny w wodzie, a potas i siarka są
łatwo przyswajane przez rośliny. Polecany do
nawoŜenia upraw wraŜliwych na chlor, większość
warzyw i owoców oraz ziemniaków, tytoniu. MoŜna go
stosować do nawoŜenia przedsiewnego jak i
pogłównego. Przeciętna dawka 200 – 350 kg/ha
Patentkali
30% potasu, 10% magnezu i 17% siarki – działanie
tego nawozu jest niezaleŜne od wartości pH gleby i
moŜe być zatem stosowane na wszystkich stanowiskach.
MoŜna go stosować dla wszystkich upraw, nawet krótko
przed wysiewem lub sadzeniem., jest bezpieczny dla
wszystkich upraw wraŜliwych na chlor. Przeciętna
dawka 300 – 400 kg/ha.
123
Nawozy fosforowe
Mączka fosforytowa
Powstaje ze zmielenia fosforytów naturalnych
skał, zawierających 30% fosforu. Fosfor dany w
takiej postaci do gleby jest wykorzystany w 30%.
JeŜeli dodamy tą samą ilość do obornika lub
kompostu wykorzystanie fosforu przez rośliny
wzrasta nawet do 90%.
Przeciętna dawka na 1ha /200 kg.
124
Mączka bazaltowa
Naturalna skała, w swoim składzie zawiera ok. 40%
krzemu i trochę fosforu i potasu oraz liczne mikroelementy
jak Bor, śelazo, Molibden, Mangan. Stosuje się ją do
posypywania obornika w oborze lub na pryzmie gdyŜ
wiąŜe ulatniający się azot oraz wzbogaca go w
mikroelementy. Jest to takŜe dobry dodatek przy
sporządzaniu kompostu i gnojówek roślinnych. Zawarty w
niej krzem zwiększa odporność na choroby takie jak tj.
szara pleśń, zaraza ziemniaczana, mącznik rzekomy i
prawdziwy. W tym celu naleŜy kilkakrotnie opylać rośliny
150 kg/ha. Stosuje się ją równieŜ w walce ze szkodnikami
– stonka, pchełka ziemna, ślimaki opylając atakowane
rośliny.
125
Bio-algeen
Jest naturalnym wyciągiem z glonów morskich.
Zawiera aminokwasy, witaminy, mikroelementy
oraz azot, fosfor, potas, magnez, wapń, Ŝelazo,
mangan.
Stosowanie tego preparatu zapewnia:
dobry wzrost roślin
zwiększenie wydajności
poprawę jakości plonu
zwiększenie uodpornienia roślin na działanie
niekorzystnych warunków wzrost
zwiększa mrozoodporność roślin
powoduje rozwój systemu korzeniowego (przyrost
nawet do 400%)
126
Bio-algeen
Rośliny po zastosowaniu preparatu BIO-ALGEEN mają lepiej
rozbudowany system korzeniowy, co zwiększa odporność roślin
na niekorzystne warunki uprawy: niedostatek wody, skoki
temperatury, poraŜenie przez choroby.
W zaleŜności od warunków uprawy i fazy rozwojowej rośliny,
wymagane jest 2 – 3 –krotne zastosowanie preparatu w okresie
wegetacji. Stosowany w czasie kiełkowania nasion w stadium
siewek i przy przesadzaniu pobudza i zapewnia wytworzenie
silnego systemu korzeniowego. Zastosowany w okresie
intensywnego wzrostu, kwitnienia i zawiązywania owoców
poprawia kwitnienie, zawiązywanie i rozwój owoców. Roślin
rolniczych, przede wszystkim ziemniaków, buraków cukrowych i
zbóŜ., warzyw.
Najczęściej stosowane stęŜenie do oprysków to 0,2 –
0,3%.
127
Efektywne
mikroorganizmy (EM)
EM – efektywne mikroorganizmy są zmieszaną kulturą
uŜytecznych mikroorganizmów ( głównie
fotosyntetycznych i bakterii kwasu mlekowego, droŜdŜy
oraz fermentujących grzybów )., które mogą być
stosowane jako modyfikator w celu zwiększenia
mikrobiologicznej róŜnorodności gleb. To z kolei moŜe
poprawić jakość i zdrowotność gleby, co poprawia
zarówno jakość roślin uprawnych, jak i same plony.
128
Efektywne
mikroorganizmy (EM)
EM – Zalety działania:
wspierają kiełkowanie, kwitnienie, owocowanie oraz
dojrzewanie roślin
poprawiają fizyczne, chemiczne i biologiczne
środowisko gleby oraz hamują rozwój w glebie
czynników chorobotwórczych i szkodników
zwiększają wydajność przeprowadzonego przez rośliny
uprawne procesu fotosyntezy,
zapewniają lepsze kiełkowanie oraz wzrost roślin
zwiększają skuteczność działania materii organicznej
wiąŜą azot atmosferyczny
odzyskują i zwiększają dostępność substancji
pokarmowych dla roślin
rozpuszczają nierozpuszczalne źródła azotu.
129
Bioczos
Bioczos – substancją czynną jest zmielony
czosnek. SłuŜy do ochrony roślin przed róŜnymi
chorobami grzybowymi, między innymi
mączniakami prawdziwym i rzekomym w
uprawach roślin warzywnych.
StęŜenie od 1 – 2 % najlepiej z dodatkiem szarego
mydła 1%
130
Biochikol
Jest naturalnym biopreparatem z pancerzy
skorupiaków morskich, zawierających substancje
czynna chitozan.
W stęŜeniu od 0,5 do 1,5 % niszczy patogeny
szkodliwych grzybów. W stęŜeniu od 1 – 2,5%
zwalcza choroby bakteryjne.
Preparat moŜna uŜywać do zaprawiania nasion
131
BaktoFil
Preparat pochodzenia węgierskiego zawiera w swoim
składzie szczepy bakterii wiąŜących azot atmosferyczny
(np. Azotobacter).
Bakterie te mogą związać w ciągu roku ok. 80 kg N/ha
Wymagane odpowiednie pH gleby pow. 5,5
Zastosowanie 1 l/600 wody
132
Nawozy zielone
. Nawozy zielone odgrywają duŜą rolę w gospodarstwach
ekologicznych, szczególnie w tych, gdzie obornik nie
pokrywa potrzeb nawozowych.
Wykorzystanie nawozów zielonych
1. Jako przedplon
2. Ściółka (truskawka, kalafior)
3. śywe ściółki (podsiew np. por)
4. Rośliny motylkowate w płodozmianie
133
134
135
Problemy w
ekologicznej produkcji
- Wymagana jest duŜa wiedza o uprawianych roślinach
- Ciągła lustracja pól
-DuŜa pracochłonność (praca ręczna)
- Mała dostępność maszyn specjalistycznych
- W niektórych uprawach niŜsze plony (kalafior, pasternak)
- Wieloletnie doprowadzanie pól do właściwej kultury
-(śyzności)
- Brak preparatów na niektóre szkodniki (śmietka, rolnice)
- Profilaktyczne działanie preparatów (choroby)
136
Koniec
Dziękuję za uwagę
Unia Europejska
137