Nowotwory u kobiet ciężarnych

Nowotwory u kobiet
ciężarnych
Prof. dr hab. med. Jacek Suzin
Dr n. med. Jakub Welfel
I Klinika Ginekologii i Onkologii Ginekologicznej
UM w Łodzi
Nowotwory u kobiet
ciężarnych


Wzrastająca częstość występowania
nowotworów w populacji
Świadome opóźnianie prokreacji
Efekt – wzrost częstości występowania
nowotworów u kobiet ciężarnych
Nowotwory u kobiet
ciężarnych


Brak aktualnych, obszernych opracowań
Kontrowersyjne poglądy dotyczące
- wpływu ciąży na postęp choroby i rokowanie
- wpływu choroby nowotworowej na płód
- wpływu leczenia na matkę i płód
- czasu rozpoczęcia leczenia
- konieczności przedwczesnego zakończenia
ciąży
Nowotwory u kobiet
ciężarnych
Czynniki modyfikujące przebieg choroby
nowotworowej w ciąży
 Zwiększone ukrwienie i drenaż
limfatyczny narządów
 Czynniki hormonalne
 Immunomodulacja
 Maskowanie objawów przez
współistniejącą ciążę
Częstość występowania
nowotworów złośliwych w
ciąży
Szyjka macicy
Sutek
Czerniak złośliwy
Jajnik
Tarczyca
Białaczka
Chłoniak
Jelito grube
2.3/1000 ciąż
0.33 /1000 ciąż
0.14 /1000 ciąż
0.10 /1000 ciąż
?
0.01 /1000 ciąż
0.01 /1000 ciąż
0.02 /1000 ciąż
Nowotwory u kobiet
ciężarnych


Nowotwory narządu płciowego
Nowotwory pozostałych
narządów/układów
Nowotwory sromu




Najczęściej przed/inwazyjne nowotwory
nabłonkowe, czerniak, mięsaki,
gruczolakoraki
Częstość 1/20000 ciąż
Diagnostyka
Leczenie
- stopień zaawansowania klinicznego
- wola pacjentki
Nowotwory sromu-leczenie


Ca in situ-leczenie odroczone do okresu
poporodowego
Nowotwory inwazyjne
- I i II trymestr – leczenie operacyjne wg.
ogólnych standardów postępowania
- III trymestr – odroczenie leczenia lub
szerokie wycięcie zmiany z odroczeniem
ostatecznego zabiegu do okresu
poporodowego
Nowotwory pochwy





opisano 10 przypadków pierwotnego raka
pochwy w ciąży
Rokowanie niekorzystne
Leczenie
-górna część pochwy – jak w raku szyjki
macicy
-dolna część – jak w raku sromu
Należy rozważyć zakończenie ciąży
radioterapia
Rak szyjki macicy


Brak zgodności co do wpływu ciąży na
karcinogenezę w obrębie szyjki macicy,
sposób leczenia i rokowanie
Częstość występowania
- 1-13/10000 ciąż w ośrodkach I
poziomu referencyjnego
- 1/1000-2500 ciąż ośrodki onkologiczne
Rak szyjki macicy






1% kobiet w chwili rozpoznania Ca colli uteri
jest w ciąży
‘maski objawów’ – utrudnienie rozpoznania
Diagnostyka cytologiczna- Bethesda system
Kolposkopia
Biopsja celowana
‘Cone biopsy’ v. ‘coin biopsy’
Rak szyjki macicy - leczenie
Wybór postępowania
terapeutycznego zależy od dwóch
zasadniczych czynników
- stopnia zaawansowania klinicznego
- czasu trwania ciąży
Rak szyjki macicy-leczenie


CIN III/Ca O – powtórna diagnostyka po
porodzie – leczenie odroczone
Ca I /a1/-mikroinwazja- biopsja stożkowa
decyzja lecznicza uzależniona od czasu trwania ciąży

Rak inwazyjny – operacja Wertheima i/lub
radioterapia (=terminacja ciąży lub podczas
cięcia cesarskiego)
decyzja lecznicza uzależniona od czasu trwania ciąży
Rak szyjki macicy-radioterapia




Równie skuteczna we wczesnej ciąży
Postępowanie z wyboru w wyższych
stopniach zaawansowania
W I i II trymestrze poronienie
samoistne następuje średnio między 3545(70) dniem po teleterapii
Ib/IIa – radioterapia? Leczenie chirurgiczne?
Rak szyjki macicy - rokowanie
Allen,Nisker (96 przypadków) –przeżycia 5
letnie
Ia1 – 92,3%
Ib – 68,2%
II – 54,5%
III – 37,5%
Ogólny współczynnik przeżycia –
65,5%
Rak szyjki macicy - leczenie
!!!!
Znaczący rozwój intensywnej opieki nad
noworodkiem sprzyja wcześniejszemu
podjęciu decyzji o rozwiązaniu
ciężarnej, zwiększając tym samym
szanse jej wyleczenia !!!!
Rak trzonu macicy




Od 1900 roku opisano około10
udokumentowanych przypadków
Zwykle wysoko zróżnicowany, mało inwazyjny
Diagnoza - zwykle w badaniu materiału po
elektywnym zakończeniu ciąży
Przeciwnicy teorii występowania
adenocarcinoma endometrii w ciąży
uważają,że w/wprzypadki są błędnie
zinterpretowanym zjawiskiem Arias-Stella
Rak trzonu macicy


Opisywane są też leiomyosarcoma i
carcinosarcoma uteri
Leczenie – uzależnione od rozpoznanianajczęściej obowiązują schematy jak
poza ciążą
Rak jajowodu




Bardzo rzadko – brak danych
epidemiologicznych
Brak specyficznych objawówrozpoznanie przypadkowe
Leczenie – jak poza ciążą
Rokowanie-skrajnie niekorzystne
Guz jajnika w ciąży
Wstęp
 Guz jajnika w ciąży



trudności diagnostyczne
powikłania:uwięznięcie,skręt,pęknięcie,infekc
ja,zezłośliwienie,martwica,krwotok do guza
przeszkoda porodowa
Guz jajnika w ciąży
Guz jajnika w ciąży
 Cystadenoma serosum ovarii – 25%
 Cystadenoma mucinosum
- 12%
 Teratoma maturum ovarii – 36%
 Cystadenoma endometriogenes – 35%
 Torbiel ciałka żółtego – 5-7%
 Nowotwory złośliwe – około 3%
Guz jajnika w ciąży postępowanie


Poniżej 10 cm,jednostronne, bez
ascites-obserwacja do 16-18 tyg- w
przypadku przetrwania lub wzrostuleczenie chirurgiczne
Powyżej 5 cm,obustronne i/lub
ascites,i/lub podejrzany obraz USG,
przetrwanie do 18 tyg. i/lub wzrost –
interwencja chirurgiczna
Nowotwory złośliwe
przydatków w ciąży
Rak jajnika – 27%
Dysgerminoma – 5%
Nie zróżnicowane - 3%
Sarcoma – 1,5%
Sarcoma stromale
Tu metastaticus – 3%
Nowotwory złośliwe jajnika



Postępowanie uzależnione od stopnia
zaawansowania klinicznego, czasu trwania
ciąży, typu histopatologicznego guza
dysgerminoma – wczesna CHT- decyzja w I/II
trymestrze uzależniona od woli pacjentki
Adnexectomia/omentectomia/appendectomia
lub operacja radykalna
Indywidualizacja postępowania
Nowotwory złośliwe jajnika



Guz jajnika w ciąży = prawdopodobieństwo
wystąpienia nowotworu złośliwego
Brak lub opóźnienie decyzji o laparotomii jest
postępowaniem błędnym
Nie wolno odraczać decyzji o laparotomii
wobec szeregu prawdopodobnych powikłań
Nowotwory innych narządów i
układów występujące w ciąży







Choroba Hodgkina 1/6000 porodów
Chłoniak złośliwy nieziarniczy non Hodgkin
Białaczka
Czerniak
Rak sutka
Rak tarczycy
Nowotwory kości
Nowotwory innych narządów i
układów występujące w ciąży
Leczenie zawsze we współpracy ze
specjalistami w dziedzinie odpowiedniej
dla typu nowotworu
Nowotwory innych narządów i
układów występujące w ciąży


Ciążowa choroba trofoblastyczna
Przerzuty nowotworu do płodu i łożyska
(Czerniak,rak sutka, białaczka/chłoniak)
Rzadko – trofoblast jest barierą dla
allogenicznych kk. neo
- płód nie akceptuje obcych komórek