METEOROLOGIA DYNAMICZNA: Przykładowe pytania na kolokwium nr. 1 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. Zdefiniuj pojęcie stała słoneczna, podaj wartość i jednostkę Zdefiniuj pojęcie natężenie promieniowania, podaj jednostkę Zdefiniuj pojęcie natężenia promieniowania bezpośredniego, od czego ono zależy i w jaki sposób? Zdefiniuj pojęcie natężenia promieniowania rozproszonego, od czego ono zależy i w jaki sposób? Na czym polega proces ekstynkcji? Podaj prawo Rayleigha. Wyjaśnij dlaczego niebo jest niebieskie? Zdefiniuj pojęcie masa optyczna atmosfery, od czego ona zależy i w jaki sposób? Zdefiniuj pojęcie natężenia promieniowania całkowitego, od czego ono zależy i w jaki sposób? Zdefiniuj pojęcie albedo, od czego ono zależy i w jaki sposób? Podaj typowe wartości albedo Zdefiniuj pojęcie natężenia promieniowania własnego powierzchni Ziemi, od czego ono zależy i w jaki sposób? Zdefiniuj pojęcie natężenia promieniowania zwrotnego atmosfery, od czego ono zależy i w jaki sposób? Zdefiniuj pojęcie natężenia promieniowania efektywnego, od czego ono zależy i w jaki sposób? Podaj wzór na bilans radiacyjny wraz z opisem. Scharakteryzuj dobową zmienność bilansu radiacyjnego Podaj i krótko opisz sposoby wymiany ciepłą między podłożem a atmosferą Opisz i wyjaśnij dobową zmienność temperatury powierzchni gruntu Podaj prawa Fouriera. W jakiej sytuacji prawa te są nieprawdziwie? Opisz i wyjaśnij wpływ szaty roślinnej i pokrywy śnieżnej na zmienność temperatury gruntu Opisz różnice w przebiegu procesów cieplnych w gruncie i w wodzie. Jak jest przyczyna tych różnic? Opisz i wyjaśnij dobową zmienność temperatury powietrza na wysokości 2 metrów nad gruntem. Czy przebieg ten jest identyczny z przebiegiem temperatury gruntu? Odpowiedź uzasadnij Podaj wzór na bilans cieplny powierzchni czynnej wraz z opisem. Jak zmieniają się składniki bilansu w dzień i w nocy? Co jest źródłem pary wodnej dla atmosfery? Jak jest zawartość pary wodnej w atmosferze? Wyjaśnij proces parowania? Od czego i w jaki sposób zależy szybkość parowania? Wyjaśnij pojęcia: parowanie rzeczywiste, parowanie potencjalne, stan nasycenia, transpiracja, ewapotranspiracja Co to jest prężność wodnej? Opisz i wyjaśnij dobową zmienność prężności pary wodnej nad lądem Podaj definicję wilgotności względnej wraz ze wzorem. Opisz i wyjaśnij dobową zmienność wilgotności względnej w ciągu doby Zdefiniuj pojęcia: wilgotność właściwa, wilgotność bezwzględna Zdefiniuj pojęcia: temperatura punktu rosy, niedosyt wilgotności Opisz powstawanie opadów atmosferycznych na drodze procesu koagulacji. W jakich szerokościach geograficznych dominuje ten proces i dlaczego? Opisz powstawanie opadów atmosferycznych na drodze procesu Bergerona. W jakich szerokościach geograficznych dominuje ten proces i dlaczego? Przykładowe pytania na kolokwium nr. 2 1. Co to jest ciśnienie atmosferyczne? W jakich jednostkach je mierzymy? Jak jest jego wartość normalna? 2. Podaj równanie Clapeyrona (równanie stanu gazów) i opisz zależność między ciśnieniem atmosferycznym, gęstością i temperaturą powietrza 3. Dlaczego ciśnienie atmosferyczne zmniejsza się wraz z wysokością? W jakiej masie powietrza ciśnienie atmosferyczne spada szybciej: w ciepłej czy w chłodnej? 4. Podaj definicje pojęć: gradient ciśnienia, stopień baryczny 5. Podaj wzór barometryczny, podaj co najmniej dwa jego zastosowania 6. Na czym polega proces adiabatyczny? Dlaczego temperatura powietrza rośnie gdy powietrze opada? Dlaczego temperatura powietrza spada gdy powietrze się unosi? 1 7. Podaj wartość gradientu suchoadiabatycznego i wilgotnoadiabatycznego. Dlaczego ich wartość się różni? 8. Jaka musi być wartość gradientu rzeczywistego temperatury powietrza aby wystąpiła stała stratyfikacja (równowaga) atmosfery? Jaki jest wpływ stratyfikacji (równowagi) stałej na rozwój konwekcji? 9. Jaka musi być wartość gradientu rzeczywistego temperatury powietrza aby wystąpiła obojętna stratyfikacja (równowaga) atmosfery? Jaki jest wpływ stratyfikacji (równowagi) obojętnej na rozwój konwekcji? 10. Jaka musi być wartość gradientu rzeczywistego temperatury powietrza aby wystąpiła chwiejna stratyfikacja (równowaga) atmosfery? Jaki jest wpływ stratyfikacji (równowagi) chwiejnej na rozwój konwekcji? 11. Na czym polega proces pseudoadiabatyczny? Gdzie w przyrodzie można go zaobserwować i dlaczego? 12. Co to jest izotermia i inwersja termiczna? Jakie są przyczyny powstawania inwersji? 13. Co to jest wiatr? Scharakteryzuj siły które wywołują i modyfikują wiatr? Podaj wzór na siłę Coriolisa 14. Co to jest wiatr geostroficzny? Narysuj wektor wiatru geostroficznego oraz wektory sił go wywołujących na tle izobar na półkuli północnej 15. Co to jest wiatr gradientowy? Narysuj wektor wiatru gradientowego oraz wektory sił go wywołujących w wyżu i niżu na półkuli północnej 16. Co to jest wiatr geotryptyczny? Jaka siła go wywołuje? Narysuj wektor wiatru geotryptycznego oraz wektory sił go wywołujące na tle izobar 17. Zdefiniuj podstawowe układy baryczne takie jak wyż, niż, klin, zatoka, siodło. Czym różni się pogoda w wyżu i w niżu? 18. Co to jest masa powietrza? Podaj termiczną i geograficzną klasyfikację mas powietrza 19. Co to jest front atmosferyczny? Sporządź schemat oraz podaj podstawowe cechy frontu chłodnego. Jak zmienia się pogoda podczas jego przejścia? 20. Co to jest front atmosferyczny? Sporządź schemat oraz podaj podstawowe cechy frontu ciepłego. Jak zmienia się pogoda podczas jego przejścia? 21. Co to jest front zokludowany? Narysuj schematy oraz opisz front zokludowany o charakterze frontu ciepłego i chłodnego 22. Opisz rozwój niżu zgodnie z teorią falową Bjerknesa 2