Zagadnienia biologia zakres podstawowy. /LO dla Dorosłych materiał do uzupełnienia/Podręcznik „Biologia na czasie „ podręcznik dla szkół ponadgimnazjalnych Emilia Bonar ,Weronika Krzeszowiec - Jeleń, Stanisław Czachorski . I. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. II. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Od genu do cech Budowa i funkcje kwasów nukleinowych. Geny i genomy. Kod genetyczny. Ekspresja genów. Podstawowe reguły dziedziczenia genów. Genetyczne uwarunkowanie płci. Cechy sprzężone z płcią. Zmiany w informacji genetycznej. Choroby genetyczne człowieka. Biotechnologia i inżynieria genetyczna. Biotechnologia tradycyjna. Biotechnologia w ochronie środowiska. Podstawowe techniki inżynierii genetycznej. Organizmy zmodyfikowane genetycznie. Biotechnologia a medycyna. Klonowanie – tworzenie genetyczne kopii. Inżynieria genetyczna – korzyści i zagrożenia. Znaczenie badań nad DNA. III Ochrona przyrody. Czym jest różnorodność biologiczna? Zagrożenia różnorodności biologicznej. Motywy i koncepcje ochrony przyrody. Sposoby ochrony przyrody. Ochrona przyrody w Polsce. Międzynarodowe formy ochrony przyrody. Przykładowe pytania: 1.Omów budowę DNA 2.Na czym polega replikacja DNA?. 3. Omów funkcje RNA. 4.Wytłumacz różnicę między genem i genomem. 5. Wyjaśnij czym są plazmidy i omów ich znaczenie dla bakterii. 6. Wyjaśnij na czym polega haploidalność, a na czym diploidalność. 7. Podaj i wyjaśnij cechy kodu genetycznego. 8. Wyjaśnij skąd wiadomo, w którym miejscu nici Dna należy rozpocząć ,a w którym zakończyć odczytanie sekwencji kodującej dane białko. 9.Wyjaśnij na czym polega transkrypcja i jakie jest znaczenie tego procesu. 10.Wymień etapy translacji i wyjaśnij na czym polegają. 11.Wyjaśnij , jaką rolę odgrywa t RNA w syntezie białka. 12. Zdefiniuj pojęcia: genotyp, fenotyp, allele. 13. Zdefiniuj pojęcia: homozygota, heterozygota, cecha dominująca, cecha recesywna. 14.Podaj i omów I prawo Mendla. 15. Podaj i omów II prawo Mendla. 16.Opisz sposób dziedziczenia płci u człowieka. 17. Wytłumacz, czym różnią się cechy sprzężone z płcią os cech związanych z płcią. 18.Podaj 4 przykłady czynników mutagennych. 19.Co to są mutacje samorzutne i indukowane. 20.Na czym polega mutacja genowa? 21.Na czym polega mutacja chromosomowa strukturalna ? 22. Na czym polega mutacja chromosomowa liczbowa ? 23. Podaj przyczynę i skutki chorób genetycznych: mukowiscydoza , anemia sierpowata, albinizm, fenyloketonuria, hemofilia, daltonizm, Zespół Downa , Zespół Turnera, Zespół Klinefeltera. 24.Wyjaśnij ,czym różni się biotechnologia tradycyjna od biotechnologii nowoczesnej. 25. Wymień zastosowania biotechnologii tradycyjnej. 26. Zdefiniuj pojęcia : GMO (Organizmy zmodyfikowane genetycznie), wektor. 27.Podaj 3 przykłady modyfikacji genetycznej roślin. 28.Czym jest klonowanie? 29.Wyjaśnij w jakim celu klonuje się komórki. 30.Na czym polega ochrona przyrody czynna i bierna? 31. Na czym polega ochrona przyrody indywidualna, gatunkowa, obszarowa ? 32. Na czym polega ochrona przyrody ścisła i częściowa ? 33.Wymień 5 gatunków chronionych roślin. 34. Wymień 5 gatunków chronionych zwierząt.