Materiały informacyjne na temat przebiegu, profilaktyki i nadzoru epidemiologicznego infekcji meningokokowej 1. Choroba meningokokowa może wystąpić jako posocznica, zapalenie opon mózgowordzeniowych lub posocznica z zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych. 2. Choroba meningokokowa o szybkiej progresji może doprowadzić do zgonu w ciągu kilku godzin od wystąpienia pierwszych objawów. 3. Posocznica meningokokowa bez objawów zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych może szybciej przejść w fazę wstrząsu septycznego i zakończyć się zgonem niż samo zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. 4. Objawy posocznicy meningokokowej: tachykardia (względna bradykardia jest późnym objawem) bladość powłok gorączka, dreszcze wymioty, bóle brzucha, biegunka wysypka o charakterze purpury, petechii, czasem pęcherzowa - może być nieobecna bóle stawów, mięśni, kończyn drgawki zaburzenia stanu świadomości. 5. O rokowaniu decyduje szybkość rozpoznania choroby i wdrożenia leczenia. Opóźnienie rozpoczęcia leczenia nawet o kilkadziesiąt minut może mieć fatalne skutki. Lekarz pierwszego kontaktu jest zobowiązany do niezwłocznego wdrożenia postępowania medycznego. 6. O podejrzeniu wystąpienia choroby meningokokowej należy niezwłocznie zawiadomić odpowiedniego powiatowego inspektora sanitarnego. W godzinach urzędowania tj. od godz. 725 do 1500 działa telefon Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Siedlcach 644-31-26, 644-31-27, 644-20-40 oraz telefon 63-228-75 czynny całodobowo a także 0600-467-328 - telefon alarmowy (kontakt z osobą dyżurującą pod tym telefonem) Kontakt telefoniczny z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Siedlcach: mgr Jolantą Kowalską numer stacjonarny (w godzinach urzędowania), całodobowo tel. komórkowy: 0602-761-266. 7. Schemat postępowania w przypadku wystąpienia zakażenia meningokokowego Zakażenia meningokokowe Oddział szpitalny Materiał Tel/fax (niezwłocznie) Pracownia diagnostyczna - Diagnostyka mikrobiologiczna - Zabezpieczenie p.m.r./krwi do PCR - Przesłanie szczepu do KOROUN informacja zwrotna PSSE - ustalenie kontaktów - wymazy z jamy nosowo-gardłowej - wdrożenie profilaktyki - informacja - przesłanie szczepów od nosicieli szczepy KOROUN Badania serologiczne Badania lekowrażliwości Badania pokrewieństwa szczepów Pobrać wymazy z jamy nosowo-gardłowej osób z bezpośredniego kontaktu i bezwzględnie rozpocząć chemioprofilaktykę (najlepiej w ciągu 24 godzin). Chemioprofilaktyka jest zalecana : - osobom, które w ciągu 7 dni poprzedzających miały kontakt z chorym na chorobę meningokokową, - domownikom zamieszkującym z chorym, - uczniom/studentom/osobom śpiącym w tej samej sali sypialnej co chory, - studentom dzielącym kuchnie z chorym w jednym akademiku, - skoszarowanym żołnierzom i funkcjonariuszom, - osobom mającym krótki kontakt z chorym, jeśli miały bezpośredni kontakt z wydzielinami chorego z dróg oddechowych tuż przed i w trakcie przyjmowania chorego do szpitala, - osobom prowadzącym resuscytację usta-usta, odsysanie i intubację. W przypadku trudności w podjęciu decyzji o objęciu chemioprofilaktyką osoby z kontaktu ostateczną decyzje podejmuje osoba opracowująca ognisko zakażenia (PSSE). W żadnym przypadku chemioprofilaktyka nie powinna być opóźniona z powodu oczekiwania na pobranie lub wynik wymazu. Podawanie chemioprofilaktyki w przypadku pojedynczego zachorowania wydaje być się uzasadnione jedynie do 2 tygodni od wystąpienia zachorowania. Należy powiadomić laboratorium, które wykonuje posiewy wymazów o konieczności zabezpieczenia wyhodowanych szczepów. 8. Osobom kontaktującym się z chorym (również objętym chemioprofilaktyką) należy udzielić informacji o możliwości wystąpienia zachorowania i konieczności zgłaszania się do lekarza. 9. Schemat stosowania antybiotyków w chemioprofilaktyce zakażeń meningokokowych wg wytycznych WHO z 1997r. : Antybiotyk Rifampicyna Ciprofloksacyna /Cifran/ Ceftrikson /Lendacin/ Dawki / 24h Czas trwania Koszt u dorosłych pediatryczne > 1 m-ca -10mg/kg 1 op. 100 kaps. a 600 mg 2 dni <1 m-ca – 5 mg/kg 300 mg = 62,00 1 op. 10 tabl. a 500mg stosuje się > 18r.ż. Poj.dawka 500 mg = 7,00 1 op. 5 fiolek. a 250mg <15 r.ż. – 125m poj.dawka 250 mg = 66,00 10. Chemioprofilaktyka u kobiet ciężarnych i karmiących: - w razie konieczności likwidacji nosicielstwa u kobiet ciężarnych i karmiących zalecanym lekiem jest ceftriakson (1 dawka 250 mg domięśniowo) . Szczegółowe informacje na temat zakażeń meningokokowych znajdują się w wytycznych „Inwazyjna choroba meningokokowi i inne bakteryjne zakażenia ośrodkowego układu nerwowego - zasady postępowania – Skoczyńska A., Kadłubowski N., Hryniewicz W.” Wytyczne te znajdują się na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Sanitarnego www.gis.gov.pl