Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A)

Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A)
Wirusowe zapalenie wątroby typu A, określane także, jako żółtaczka pokarmowa - to choroba
zakaźna wywołana przez wirusa HAV (Hepatitis A Virus).
Wirus jest odporny na czynniki zewnętrzne (temperaturę, substancje chemiczne-np. kwas
octowy). Sterylizacja, gotowanie, promieniowanie UV oraz środki do dezynfekcji
zawierające chlor unieszkodliwiają wirusy.
Choroba występuje na całym świecie. Ludzie są jedynym rezerwuarem wirusa wywołującego
WZW A, który przenoszony jest głównie drogą pokarmową.
Czynniki ryzyka:
1. bliski kontakt z zakażonym - zwłaszcza wspólne mieszkanie lub kontakt zawodowy
opieka nad chorym,
2. spożywanie żywności, która mogła ulec skażeniu, w tym:
- spożywanie nie mytych i nie poddanych skutecznej obróbce termicznej owoców i
warzyw,
- spożywanie surowych owoców morza, zwłaszcza skorupiaków i surowych ostryg,
3. podróż do kraju endemicznego występowania HAV (np. basen Morza Śródziemnego,
Azja, Ameryka Południowa i Środkowa, kraje wschodniej Europy i Rosja),
4. kontakty seksualne z osoba zakażoną,
5. praca przy usuwaniu odpadów komunalnych i płynnych nieczystości oraz konserwacja
służących do tego urządzeń.
U osób dorosłych częstym objawem zakażenia HAV jest żółtaczka, którą poprzedzają
objawy ogólne, tj. gorączka, brak apetytu, nudności, wymioty. Objawy te pojawiają się 2–7
tygodni od momentu zakażenia i mogą trwać nawet przez wiele tygodni. U około 15% pacjentów
objawy nawracają lub trwają ciągle nawet przez okres 6–9 miesięcy.
U dzieci, ponad 90% przypadków zakażenia tym wirusem przebiega bez objawów lub z
objawami niespecyficznymi, bez żółtaczki.
Osoby zakażone HAV są zakaźne nawet w okresie 2 tygodni przed pojawieniem się u nich
pierwszych objawów i około tygodnia (czasem więcej) po ich ustąpieniu.
Zapewnienie w Polsce powszechnego dostępu do wody pitnej o monitorowanej jakości
oraz prawidłowych warunków sanitarno-higienicznych spowodowało, że od lat
dziewięćdziesiątych występuje niska zachorowalność na wzw typu A. W 2016r. zarejestrowano
35 przypadków zachorowań, będących skutkiem zawleczenia zakażeń HAV w wyniku
wyjazdów turystycznych do krajów o nadal wysokiej endemiczności ich występowania.
Podstawowe znaczenie przy zapobieganiu rozprzestrzeniania się zakażenia ma utrzymanie
wysokich standardów higienicznych obrotu i produkcji żywności, przestrzeganie zasad higieny
osobistej - zwłaszcza mycia rąk, objęcie nadzorem przeciwepidemicznym osób chorych i
podejrzanych o zakażenie.
Nie ma swoistego leczenia przeciwwirusowego.
Najbardziej skuteczna metodą zapobiegania zachorowaniom jest uodpornienie czynne
szczepionką p/ko WZW typ A.
Szczepienia te zalecane są w szczególności:
1) osobom wyjeżdżającym do krajów o wysokiej i pośredniej endemiczności zachorowań na
WZW typu A;
2) osobom zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności, usuwaniu odpadów
komunalnych i płynnych nieczystości oraz przy konserwacji urządzeń służących temu
celowi;
3) dzieciom w wieku przedszkolnym, szkolnym oraz młodzieży, które nie chorowały na
WZW typu A.