Treści multimedialne kodowanie, przetwarzanie, prezentacja Odtwarzanie treści multimedialnych Andrzej Majkowski informatyka + 1 Masy molowe związków chemicznych Anna Gawza i Mariusz Strecha 2 Masa atomowa Mas atomowa pierwiastka chemicznego jest wartością uśrednioną i zależy od zawartości izotopów oraz ich mas (tzw. średnia ważona) – średnia masa atomowa. Wyraża się ją w atomowych jednostkach masy: Oznaczamy ją symbolem unitach [u]. mat. Czyli masę pojedynczego atomu wyrażaną w unitach nazywamy masą atomową. Jednostka dostosowana jest do masy indiwiduów chemicznych (atomów, cząsteczek, jonów itp.) 1u=1,66∙10-27kg Masę atomową możemy odczytać z układu okresowego pierwiastków chemicznych, jeżeli znamy nazwę lub symbol pierwiastka. 3 Masa atomowa Posługując się wartościami mas atomowych, zaokrąglamy je zazwyczaj do najbliższych liczb całkowitych np.: m at.Na = 23u oprócz atomu chloru m at.Cl =35,5u chyba że jest inaczej podane w zadaniu np.: Zadanie. Podaj masę atomową helu, z dokładnością do czterech miejsc po przecinku. m at.He = 4,0026u 4 Masa cząsteczkowa Masa cząsteczkowa jest to masa pojedynczej cząsteczki wyrażona w atomowych jednostkach masy, zwanych Oznaczamy ją symbolem unitami [u]. m cz. Masę cząsteczkową oblicza się, sumując masy atomowe wszystkich atomów wchodzących w skład cząsteczki lub w skład jonu np.: mcz.H2O = 2 ∙ 1u + 16u = 18u mcz.CuCl2 = 64u + 2 ∙ 35,5u = 135u mcz.PO43- = 31u + 4 ∙ 16u = 95u Wartości mas atomowych , atomów wchodzących w skład cząsteczki odczytujemy z układu okresowego pierwiastków. Masa molowa Masa molowa jest to masa 1 mola indiwiduów chemicznych (atomów, cząsteczek, jonów itp.) wyrażona w gramach. Oznaczamy ja symbolem M Jednostką masy molowej jest (g/mol, g∙mol-1) Posługiwanie się masą molową pozwala dokładnie określić liczbę indiwiduów chemicznych (atomów, cząsteczek, jonów itp.) w danej porcji materii. Możemy też swobodnie przeliczać masę substancji na liczbę moli. Masy molowe atomów odczytujemy z układu okresowego pierwiastków np.: M Na = 23g/mol M Cl = 35,5g/mol Masa molowa Masę molową cząsteczki lub jonu obliczmy jako sumę mas molowych atomów wchodzących w skład cząsteczki lub jonu np.: M HCl = 1g/mol + 35,5 g/mol = 36,5 g/mol MCO32- = 12g/mol + 3∙16g/mol = 60 g/mol Masa mola substancji wyrażona jest w gramach [g]. Liczbowo jest ona równa masie atomowej lub cząsteczkowej np.: m at.Na = 23u mMNa = 23g Podsumowanie Możemy stwierdzić, że masa molowa atomów jest równa liczbowo ich masie atomowej np.: mat. H = 1u MH = 1g/mol mat. O = 16u MO =16 g∙mol-1 mat. Cl = 35,5u MCl = 35,5 Podobnie masa molowa cząsteczek lub jonów jest równa liczbowo ich masie cząsteczkowej np.: mcz.SO42- = 96u MSO42- = 96 g/mol mcz.H2O = 18u MH2O = 18 g∙mol-1 mcz.N2 = 28u MN2 = 28 Zadania Teraz rozwiąż zadania. Możesz skorzystać z układu okresowego Periodic Table i arkusza kalkulacyjnego lub kalkulatora prostego.