Sposób na mole 1 MOL M [ g/mol ] 6,02*1023 atomów cząsteczek
advertisement
1 Sposób na mole Omawiając w szkole pojęcie mola, masy molowej, objętości molowej i dalej praw wynikających z tych pojęć, miałam zawsze uczucie , że uczniowie wykonują obliczenia nie łącząc ze sobą tych pojęć. Uważam , że samo pojęcie mola stwarza wiele kłopotów uczniom. Kiedy podaję definicję mola, mówiąc że jest jednostką liczności materii, nie bardzo trafia to do wyobraźni uczniów. Wyjaśniając to pojęcie, porównuję teorię z praktyką, gdyż praktyka to doświadczenie, np. spalanie siarki w powietrzu, które uczniowie sami mogą wykonać. A teoria to zapis tej reakcji na tablicy za pomocą symboli chemicznych. Z poprawnego zapisu reakcji wynika , że substratami są atom siarki i cząsteczka tlenu, a produktem cząsteczka dwutlenku siarki. Zadaję wówczas pytanie – czy spalając siarkę w powietrzu, możemy wziąć rzeczywiście jeden atom siarki i z powietrza jedną cząsteczkę tlenu ? Uczniowie zdają sobie sprawę, że jest to niemożliwe. Wiedzą już, że w reakcji bierze udział więcej atomów siarki niż jeden i więcej cząsteczek tlenu niż jedna. I tu pojawia się duża liczba atomów siarki i taka sama duża liczba cząsteczek tlenu , które ze sobą reagują. Wyjaśnia się na przykładzie tej reakcji ,że symbol S oznacza jeden atom siarki i jednocześnie oznacza dużą liczbę atomów siarki jako jednostkę liczności . W taki sposób bardziej trafiam do świadomości ucznia, omawiając pojęcie mola, ale to przecież początek wyprawy w krainę moli. Po omówieniu masy molowej i liczby Avogadra przedstawiam graf łączący te pojęcia i ułatwiający wykonywanie obliczeń związanych z tymi wielkościami. 6,02*1023 atomów cząsteczek jonów 1 MOL M [ g/mol ] Posługując się tym grafem, wykonujemy trzy rodzaje obliczeń, poruszając się po strzałkach w każdą możliwą stronę. Uczniowie widzą, że z dowolnej zależności można obliczyć pozostałe wielkości. 2 Na następnej lekcji wprowadzam objętość molową gazów i prawo Avogadry. Po podaniu i wyjaśnieniu tych zależności dopisujemy w pozostawione miejsce w grafie objętość molową gazów. Proponuję gotowy schemat do wykorzystania przez innych nauczycieli na lekcjach chemii. 6,02*1023 atomów cząsteczek jonów 1 MOL M [ g/mol ] 22,4 dm3 (dla gazów w warunkach normalnych) Z praktyki szkolnej wiem , że powyższy graf znacznie ułatwia obliczenia chemiczne , co pozwala na lepsze zrozumienie i zapamiętanie omawianych zależności , które są podstawą do rozwiązywania zadań chemicznych. KRYSTYNA DĘBSKA (Ostróda)
