Siarka - bardzo ważny element prawidłowego rozwoju i wzrostu roślin Nie jest możliwe prawidłowe działanie plonotwórcze azotu bez dobrego zaopatrzenia rośliny w siarkę Siarka jest pierwiastkiem niezbędnym dla wszystkich roślin. Dobre zapatrzenie roślin w ten pierwiastek przyczynia się do wzrostu plonów – spowodowanego dobrym wykorzystaniem azotu, poprawia się również jakość plonów. Ponadto stosowanie siarki zwiększa odporność roślin na działanie szkodników, chorób i innych czynników, takich jak susza, chłód, metale ciężkie. Przy niskich plonach roślin, ilość wnoszonej siarki do gleby w nawozach naturalnych oraz jej opad z powietrza zabezpieczał potrzeby roślin na ten składnik pokarmowy. Działania na rzecz ochrony środowiska powodują, że emisja siarki do atmosfery i następnie jej opad na glebę został znacznie ograniczony. Ponadto, w ślad za wzrostem wysokości nawożenia (zwłaszcza azotem) znacząco wzrastają plony roślin, co powoduje, że powstają niedobory siarki w formach przyswajalnych (S-SO4) dla roślin. Pobranie i następnie efektywne wykorzystanie azotu przez rośliny wymaga dobrego ich zaopatrzenia (czyli również zawartości w glebie) w – przetworzoną formę siarki – jaką jest forma siarczanową. Literatura fachowa podaje, że na każde pobrane 9 - 10 do 15 kg azotu roślina musi pobrać 1kg siarki z gleby. W praktyce niedobory siarki w rejonie działania naszej Stacji występują najczęściej na: rzepaku, kukurydzy oraz na zbożach z wysokim nawożeniem azotowym. Zjawisko to występuje bardziej intensywnie w gospodarstwach bez nawożenia nawozami naturalnymi, przy stosowaniu nawozów bez zawartości siarki oraz zwłaszcza na glebach lżejszych. Należy nieć na uwadze, że symptomy niedoboru S na roślinach są łatwe do pomylenia z niedoborami azotu, a ponadto występowanie objawów niedoboru (nawet po późniejszym uzupełnieniu siarki) znacząco obniża plon. Praktyczne rozróżnienie niedoborów tych dwóch pierwiastków: niedobór siarki pojawia się na najmłodszych liściach, natomiast azotu na liściach starszych (azot jako bardziej ruchliwy niż siarka, łatwiej przemieszcza się do najmłodszych liści). Objawy niedoboru S często ulegają zaostrzeniu w warunkach wysokiego poziomu nawożenia azotem. Z badań prowadzonych przez Okręgową Stację Chemiczno-Rolniczą w Białymstoku, wynika iż niemal cały obszar województwa podlaskiego jest zubożały w siarkę. Analizując wyniki badań siarki w glebach województwa podlaskiego jak również części, obsługiwanej przez naszą Stację, województwa warmińsko-mazurskiego za rok 2012 /ponad 170 przebadanych prób/ wynika, iż zawartość siarki w postaci S-SO4 wahała się od 0,02 do – w pojedynczych przypadkach nieco poniżej 3,00mg/100 g gleby. Znacząca większość badanych prób charakteryzowała się zasobnością bardzo niską i niską, sporadycznie średnią, zaś w wyjątkowych sytuacjach wysoką. Ocena zawartości siarki przyswajalnej w glebie na podstawie literatury: Zawartość S-SO4 w mg/100g gleby: Wyszczególnienie Bardzo Niska Średnia Wysoka niska Przedziały Do 0,50 0,51 – 1,00 1,01 – 1,50 1,51 – 2,00 zawartości Bardzo wysoka Powyżej 2,00 Dawki siarki (kg S/ha) w zależności od zawartości S-SO4 w glebie (na podstawie instrukcji upowszechnieniowej nr 151 Puławy 2008 „Zalecenia nawozowe dla roślin uprawy polowej i trwałych użytków zielonych”). Rośliny lub Zawartość siarki w glebie grupy Bardzo Niska Średnia Wysoka roślin niska Dawka siarki w kg S/ha /1 Zboża 35 30 25 Bobowate 85 80 75 30 Ziemniak 65 50 45 20 Kukurydza 60 50 40 20 Rzepak 75 80 50 25 Burak 60 70 40 20 cukrowy Łąki 70 65 60 30 i pastwiska /1 – przy stosowaniu obornika dawkę siarki można zmniejszyć o 5kg S na Bardzo wysoka każde 10 ton zastosowanego nawozu Mając powyższe na uwadze zasadnym, w wielu przypadkach wręcz koniecznym, staje się badanie gleb na zawartość siarki, szczególnie w gospodarstwach uprawiających rośliny „siarkolubne” np. rzepak, kukurydza i niektóre warzywa oraz stosujących wysokie nawożenie azotowe Badania na zawartość siarki wykonuje Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Białymstoku. Można je zlecić osobiście lub kontaktując się z naszymi specjalistami w terenie lub zlecić podczas wizyty naszego specjalisty w Państwa gospodarstwie. Odpłatność za badania z 23% VAT wynosi od 41,33 przy badaniu innych parametrów w próbce lub 46,87 zł przy zleceniu badań tylko siarki w próbce. Wyniki badań można odebrać osobiście lub zlecić wysłanie pocztą lub e-mailem. Więcej informacji o badaniach oraz nawożeniu można znaleźć na naszej stronie internetowej: www.oschrbialystok.internetdsl.pl Białystok 2014r. Rafał Piszcz, Jan Grabowski Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Białymstoku