TEMAT : Przemiany fizyczne a reakcje chemiczne

TEMAT : Przemiany fizyczne a reakcje chemiczne.( 07.11.2009)
Zjawisko chemiczne a przemiana chemiczna
Badanie właściwości substancji stanowi ważny dział chemii, ponieważ ich znajomość określa
ich zastosowanie i zachowanie się w określonych warunkach. Obserwując zmiany
właściwości substancji jesteśmy w stanie określić czy mamy do czynienia ze zjawiskiem
fizycznym czy przemianą chemiczną.
Właściwości substancji są cechami charakterystycznymi, których znajomość pozwala nam
przewidywać zachowanie się w określonych warunkach .
Zjawisko fizyczne
Zmiany właściwości podczas których nie obserwujemy powstawania żadnych nowych
substancji chemicznych nazywamy zjawiskami fizycznymi
Do zjawiska fizycznego zaliczamy proces tworzenia mieszanin i wyodrębniania z nich
poszczególnych składników. Substancje tworzące mieszaninę przed i po wyodrębnieniu z
mieszaniny mają takie same właściwości. Tak samo do zjawisk fizycznych zaliczymy takie
procesy jak; topnienie, parowanie, skraplanie, podgrzewanie, przewodzenie prądu
elektrycznego, rozpuszczanie. Przykładów z naszego otoczenia możemy podać wiele.
Do zjawisk fizycznych zaliczamy; parowanie wody, topnienie lodu, oziębianie, rozpuszczanie
cukru, przepływ prądu elektrycznego przez metal.
Przemiana chemiczna
Przemiany podczas których powstają nowe substancje, nazywamy przemianami chemicznymi, czyli reakcjami
chemicznymi
Za przykład może posłużyć nam siarka. Co
zaobserwujemy podczas ogrzewania siarki w
probówce nad płomieniem palnika?
Siarka ma barwę żółtą, stały stan skupienia, nie
przewodzi prądu elektrycznego i jest krucha. Nad
płomieniem palnika topi się i początkowo jest żółtą,
ruchliwą cieczą. W wyższej temperaturze ciemnieje i
gęstnieje. Gwałtownie oziębiona - zastyga w brunatną
masę, która z czasem robi się twarda, krucha i żółta.
Obserwowaliśmy podwyższenie temperatury siarki i
jej topnienie oraz gwałtowne ochłodzenie. Są to
zjawiska fizyczne, ponieważ siarka po gwałtownym
ochłodzeniu jest dalej tą samą siarką co przed
ogrzewaniem. Po oziębieniu jest koloru żółtego,
twarda i krucha.
Co stanie się, jeżeli tę siarkę będziemy podgrzewali nad palnikiem w
otwartym naczyniu (łyżka)?
Siarka w początkowym okresie topi się, zapala się niebieskim płomieniem i
pali się sama do momentu kiedy w naczyniu zniknie siarka. W pomieszczeniu
pojawia się substancja gazowa o duszących i drażniących właściwościach. W
doświadczeniu obserwujemy przemianę siarki w substancję gazową o nazwie
tlenek siarki(IV). Jest to substancja, która w niczym nie przypomina nam
siarki. Jest ona gazem bezbarwnym, o charakterystycznym duszącym zapachu.
Przy długotrwałym oddziaływaniu drażni śluzówkę przełyku i układu
oddechowego.
W przypadku siarki za właściwość chemiczną będziemy uważali jej zdolność do palenia się w
powietrzu i tworzenia produktu gazowego - tlenku siarki(IV). Mówimy wtedy, że zaszła
reakcja chemiczna.
Reakcje chemiczne są to procesy, podczas których jedne substancje przechodzą w drugie.Powstają
nowe substancje.
Właściwością chemiczną substancji jest jej cecha, która jest związana z jej udziałem w reakcjach
chemicznych.
Np. sól kuchenna ma właściwość przechodzenia w miękki metal - sód i zielonożółty gaz chlor, w wyniku rozkładu pod wpływem stałego prądu elektrycznego. Żelazo ma właściwość
łatwego łączenia się z tlenem w wilgotnym powietrzu, przy czym tworzy się rdza.
Oczywiście bardzo wiele reakcji chemicznych zachodzi w ciele ludzkim. Pożywienie, które
zjadamy, podlega trawieniu w żołądku i jelitach; tlen który wdychamy, reaguje z glukozą i
wydychany jest w postaci tlenku węgla (IV).
ZADANIA:
W otrzymanych zestawach należy podkreślić, te przemiany, które są reakcjami chemicznymi.
ZA KAŻDĄ PRAWIDŁOWĄ ODPOWIEDZ MOŻNA UZYSKAĆ: 1 punkt.
ZESTAW 1:
1). Stopienie parafiny
2). Rozdzielanie powietrza na tlen i azot
3). Rozkład tlenku rtęci (II)
4). Spalanie siarki
5). Padanie śniegu
ZESTAW 2:
1). Tworzenie się szronu
2). Kwaśnienie mleka
3). Parowanie wody
4). Trawienie pokarmów
5). Cięcie metalu
ZESTAW 3:
1). Skraplanie tlenu
2). Oddychanie
3). Rozdzielanie wody mineralnej na wodę i dwutlenek węgla
4). Rozkruszenie kredy