Fizyka a ekologia W kilku słowach o zanieczyszczeniach W powietrzu znajduje się kilka składników takich jak: tlen, azot i dwutlenk węgla –w których znajdują się zanieczyszczenia. Powietrze jest zatrute także przez zjawiska naturalne (pożary lasów ,wybuchy wulkanów), oraz sztuczne, czyli takie, które są spowodowane działalnością człowieka. Najbardziej widoczne jest to w miastach, gdzie jest nasilony ruch samochodowy oraz znajdują się zakłady przemysłowe. Zanieczyszczenie powietrza zagraża naszemu zdrowiu. Powodując bóle głowy i zatrucia, a także ma szkodliwy wpływ na środowisko. Pomoc roślin w ochronie środowiska. Porosty Na pozytywny stan środowiskiem dobrym objawem są porosty- jest to grupa „roślin” składających się z dwóch żyjących w symbiozie organizmów - grzybów i glonów. Porosty są bardzo wrażliwe na zanieczyszczenie, szczególnie dwutlenkiem siarki. Już nawet niewielkie stężenia zanieczyszczeń w powietrzu mogą mieć daleko idące zmiany w biologii porostów, a nawet powodując ich wymieranie. Kolejność wymierania Najbardziej wrażliwe na zanieczyszczenia są porosty krzaczkowate, które pierwsze, są to głównie brodaczki, później obumierają porosty listkowate, a na koniec skorupiaste. Dobre wskaźniki stanu czystości powietrza Niskie stężenie metali ciężkich, oraz dobra kondycja sprawia, iż bogata jest fauna i flora danego regionu, na którym rosną te „roślinki” a także znajduję się czysta woda, gleby oraz zdrowe i gęste lasy. Taki stan pozytywnie wpływa na człowieka, który znajduje w obrębie takiego terenu dla jego życia i wypoczynku. Czynniki zanieczyszczające powietrze Związki chemiczne które zanieczyszczają powietrze to m.in.: -(SO2) dwutlenek siarki -(CO)tlenek węgla, -(NO2 )tlenki azotu -pyły. Do naturalnych zanieczyszczeń powietrza zalicza się: - Gazy i pyły które pochodzą z wybuchów wulkanów; - Z powierzchni mórz i oceanów emitowane aerozole i gazy; - aerozole , które powstały w wyniku reakcji chemicznych gazów uwalnianych w procesach rozkładu materii organicznej; -popioły które pochodzą podczas pożarów lasów i wypalania trawy; - gazy powstające na skutek wyładowań elektrycznych i spalania się meteorytów; Zanieczyszczenie powietrza w Polsce do roku 1989 W latach 80-tych zanieczyszczenia a w Polsce osiągnało wysoki poziom, Emisja dwutlenku siarki (4 mln. ton rocznie) stanowiła aż 10% emisji tego związku w skali całego kontynentu, a emisja pyłów (około 3 mln. ton/rok) nawet 12,5%. Dramatycznie wyglądało w największych okręgach przemysłowych. Bez wątpienia najbardziej zanieczyszczone powietrze panowało w województwie katowickim, o obszarze 2,1% powierzchni kraju. Z terenu tego emitowane było aż 25% krajowej emisji dwutlenku siarki, pyłów i tlenku azotu. Aktualne zanieczyszczenie w Polsce Kwaśne deszcze To kwasy wytworzone w reakcji wody i pochłoniętymi gazami m.in: tlenki azotu, dwutlenek siarki,chlorowodór, które są wyemitowane do atmosfery w procesie spalania paliw, produkcji przemysłowej, wybuchów wulkanów i innych czynników naturalnych. Kwaśny deszcz, jest szkodliwy ,powodując zniszczenia np. budowli kamiennych , korozję metali , zakwaszenie gleby i wód. Smog i oczyszczanie powietrza Jest to nienaturalne zjawisko atmosferyczne , spowodowane przez człowieka o niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi. Żeby oczyścić powietrze należy dokonać: - zmian technologicznych; - zamontować skuteczne urządzenia oczyszczające na wszystkich emitorach zanieczyszczeń (cyklony, odpylacze, adsorbery, reaktory katalityczne, kompresory, kondensatory, piece do spalania) - ustalić prawidłowe kryteria oceny zanieczyszczeń. Dziura Ozonowa Na wysokości 20 - 26 km w atmosferze utworzona jest warstwa ochronna nazywana warstwą ozonową. Spełnia ona rolę tarczy zatrzymującej promieniowanie ultrafioletowe, które dla wielu organizmów jest zabójcze. To między innymi dzięki tej tarczy stał się możliwy rozwój organizmów żywych na powierzchniach lądów. Gdyby ta tarcza ochronna nie istniała, życie byłoby możliwe tylko w wodzie, która również chroni przed zabójczym promieniowaniem, zaś powierzchnia lądów stanowiłaby do dziś zupełną pustynię. Efekt cieplarniany Efekt cieplarniany jest to zjawisko występujące w atmosferze spowodowane obecnością w powietrzu pary wodnej, dwutlenku węgla, ozonu , tlenku węgla oraz metanu i występował zawsze od kiedy w atmosferze Ziemi pojawił sie dwutlenek węgla i woda. Wymienione substancje posiadają zdolność pochłaniania (zatrzymywania) w atmosferze ciepła pochodzącego z nagrzewania Ziemi przez Słońce oraz własnego ciepła powstającego we jej wnętrzu. A to oznacza, że ciepło zostaje uwięzione, co daje efekt podobny do efektu wywołanego przez dach szklarni. Największy udział w tym efekcie ma para wodna i dwutlenek węgla. Jeżeli w przyrodzie jest zachowana równowaga wymienionych gazów to mówimy, że mamy do czynienia z naturalnym efektem cieplarnianym. W ostatnich dziesięcioleciach w wyniku działalności człowieka ta równowaga została zachwiana. W atmosferze zanotowano znaczny wzrost zawartości dwutlenku węgla. Jest to wynikiem; •spalania dużej ilości paliw (węgiel, benzyna, olej napędowy) •wycinania drzew, które pochłaniają dwutlenek wegla w procesie fotosyntezy Przypuszcza się, że jest to główny czynnik wzrostu średniej temperatury na Ziemi. Skutki mogą okazać się tragiczne, szczególnie dla tych miejsc, które są położone blisko oceanów i mórz. W wyniku topnienia lodów ulegną zalaniu znaczne obszary kontynentów a klimat wielu miejsc ulegnie zmianie. Przypuszcza się, że w Polsce będziemy mieli klimat podobny do tego, który występuje dziś na południowych Morawach. Globalne ocieplenie Globalne ocieplenie. • Globalne ocieplenie jest najprawdopodobniej skutkiem rozwoju przemysłu i motoryzacji. Podwyższenie temperatury jest niezauważalne przez człowieka, ale wpływ ocieplenia na planetę może być katastrofalny w skutkach. Za główną przyczynę globalnego ocieplenia klimatu uważa się znaczne nasilenie efektu cieplarnianego, co spowodowane jest zwiększoną koncentracją gazów, uniemożliwiających wypromieniowywanie gromadzonego na Ziemi ciepła. Kolejna z przyczyn to zmiana albedo, czyli współczynnika odbijania światła słonecznego; to zjawisko jest skutkiem zmniejszania się obszarów leśnych, głównie w wyniku ich karczowania i wypalania przez człowieka Globalne ocieplenie c.d. Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania postępującemu globalnemu ociepleniu, jest przede wszystkim ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, które odpowiedzialne są za zatrzymywanie zwiększonych ilości promieniowania cieplnego w atmosferze naszej planety, a także powstrzymanie destrukcji obszarów leśnych, głównych regulatorów zawartości tlenu i dwutlenku węgla w atmosferze. Międzynarodowe działania w tym zakresie to przede wszystkim wprowadzenie globalnych i krajowych limitów emisji gazów cieplarnianych, powstających w procesach przemysłowych i transportowych, w efekcie spalania stosowanych dotychczas paliw. Chodzi o ograniczenie emisji dwutlenku węgla, metanu, tlenku azotu. Dziękuję za uwagę