EKOLOGIA
advertisement
Co to jest ekologia??? • jest to dziedzina biologii badająca wzajemne zależności pomiędzy organizmami i zespołami organizmów a ich środowiskiem • nazwę ,,ekologia’’ wprowadził niemiecki biolog Ernest Haeckel w 1869 roku • słowo ekologia pochodzi z języka greckiego – oikos oznacza dom, otoczenie, natomiast logos – słowo, opowieść, nauka OCHRONA PRZYRODY OCHRONA ŚRODOWISKA ochrona róznorodności gatunkowej organizmów, tworzenie parków narodowych, rezerwatów przyrody, pomników przyrody i innych obszarów chronionych, edukacja działania zapobiegające zniszczeniu środowiska oraz zabiegi mające zachować lub przywrócić równowagę biologiczną, edukacja organizmy organizmy środowisko Ekosystem Jest to układ ekologiczny złożony z biocenozy i jej nieożywionego, fizycznego środowiska – biotopu, które wzajemnie na siebie oddziałują • biocenoza – zespół populacji roślinnych oraz zwierzęcych powiązanych wzajemnymi zależnościami i żyjących w określonym środowisku • biotop nieożywione środowisko życia organizmów Zamknięty obieg materii • konsumenci producenci obumarłe szczątki roślinne i zwierzęce proste związki nieorganiczne destruenci Materia krąży w ekosystemie, a energia przez ekosystem przepływa Krążenie pierwiastków i związków w przyrodzie CO2 spalanie węgiel kamienny i brunatny oddychanie fotosynteza zwierzęta rośliny rozkład minerazlizacja N2 bakterie brodawkowe roślin motylkowatych zwierzęta bakterie nitryfikacyjne bakterie denitryfikacyjne rośliny bakterie azotany(V) H2O parowanie opady rośliny morza i oceany gleba rzeki i jeziora Zanieczyszczenia zatruwające atmosferę: • naturalne (pyły i gazy wulkaniczne, sól morska, działalność wiatru – piasek z wydm) • powstające w wyniku działalności człowieka (spalanie paliw, - węgla, ropy naftowej, gazu ziemnego; opady pyłu pochodzenia hutniczego; pył zawieszony w powietrzu – emisja z kominów hutniczych; chemizacja rolnictwa i leśnictwa; zanieczyszczenia radioaktywne Porosty - bioindykatory • efekt cieplarniany – spowodowany głównie wzrostem stężenia CO2 w atmosferze; warstwa tego gazu działa jak dach w szklarni – przepuszcza światło słoneczne, które ogrzewa Ziemię i wody, ale niezużyta część tego promieniowania nie może z powrotem trafić poza atmosferę schemat powstawania efektu cieplarnianego • Dziura ozonowa – rozrzedzenie ozonowe zjawisko spadku stężenia ozonu (O3) w stratosferze atmosfery ziemskiej. Występuje głównie na obszarach podbiegunowych; spowodowane w głównej mierze przez freony, które od cząsteczki ozonu odrywają jeden atom tlenu – następuje rozrzedzenie ozonowe O O freon O O=O Zmniejszenie zanieczyszczeń powietrza poprzez: • modernizację zakładów przemysłowych • stosowanie energooszczędnych technologii • ograniczenie strat energii w przemyśle i sektorze mieszkaniowym • ogrzewanie gazowe, elektryczne w zamian za paleniska domowe i kotłownie węgla • odnawialne źródła energii • ograniczenie emisji dwutlenku siarki • zmniejszenie emisji spalin samochodowych • zmniejszenie toksyczności spalin samochodowych – katalizatory • eliminacji ciężkiego transportu w miastach – obwodnice • częstsze korzystanie ze środków publicznego transportu, rowerów Zagrożenia gleby: • monokultury – zubożenie gleby • wycinanie lasów i pożary roślinności – wzmożona erozja gleby, pustynnienie obszarów • osuszanie podmokłych terenów • regulacja rzek – obniżenie poziomu wód gruntowych • zbyt intensywne nawożenie • ścieki i inne odpady • stosowanie chemicznych owadobójczych, środków chwastobójczych i grzybobójczych • zajmowanie obszarów rolniczych budownictwo przemysłowe i mieszkalne • intensywny wypas bydła - erozja pod Zmiany w drzewie iglastym wywołane zanieczyszczeniami: tlenki węgla dwutlenek siarki tlenki azotu węglowodory Ozon Metale obumarła górna część przerzedzona korona przedwczesny opad liści (igieł) uszkodzenie korzeni zanikanie mikoryzy Ochrona gleby poprzez: • • • • • • prawidłowe zabiegi rolnicze stosowanie płodozmianów wapnowanie gleb zakwaszonych przeciwdziałanie erozji rekultywację terenów zdewastowanych racjonalne użytkowanie gleb i ich ochrona przed zanieczyszczeniami • zagospodarowanie odpadów komunalnych Zanieczyszczenia hydrosfery spowodowane są: • przedostawaniem się do wód substancji odpadowych • skażeniem wód metalami ciężkimi (ołów, rtęć) • gromadzeniem się resztek organicznych • chemizacją rolnictwa i leśnictwa • zasoleniem wód śródlądowych • brakiem oczyszczalni ścieków, spływaniem ścieków bezpośrednio do rowów, potoków, rzek lub do gleby • niewłaściwie prowadzonymi melioracjami gruntów ornych • nieracjonalnym korzystaniem z zasobów wodnych • wyciekami ropy naftowej z platform wiertniczych i uszkodzonych tankowców • zatapianiem odpadów w oceanach • zanieczyszczeniami termicznymi z elektrowni • przedostawaniem się do wód gruntowych szkodliwych substancji z wysypisk śmieci Klasy czystości wód: • I klasa – wody najczystsze nadające się do: – bytowania w warunkach naturalnych ryb łososiowatych – zaopatrzenia ludności w wodę do picia – stosowania wymagających w zakładach wody przemysłowych najwyższej (spożywczych, farmaceutycznych) jakości • II klasa – wody nadające się do: – bytowania w warunkach naturalnych ryb innych niż łososiowate – hodowli zwierząt gospodarskich – celów rekreacyjnych, uprawiania sportów wodnych, urządzania kąpielisk • III klasa – wody nadające się do: – zaopatrzenia zakładów przemysłowych nie wymagających wody najwyższej jakości – nawadniania terenów rolniczych i upraw ogrodowych Metody oczyszczania ścieków: • mechaniczne – polega na oddzieleniu części stałych zanieczyszczeń na kratach, sitach lub przez sedymentację w osadach, gdzie opadają one na dno (I stopień oczyszczania) • biologiczne – odbywa się przy udziale bakterii; ścieki muszą być silnie napowietrzone; podczas tego oczyszczania ścieków zachodzi rozkład związków organicznych, będących zanieczyszczeniami (II stopień oczyszczania) • chemiczne – stosowane w celu wyeliminowania występujących w wodzie zanieczyszczeń związkami mineralnymi, np.: związkami fosforu (III stopień oczyszczania); metody chemiczne oparte są na procesach utleniania, redukcji, wytrącania i zobojętniania Zanieczyszczenia hydrosfery można zmniejszyć poprzez: • oczyszczanie ścieków • ograniczanie ilości zanieczyszczeń wprowadzanych do wód • stosowanie wodooszczędnych technologii produkcji lub technologii o zamkniętych obiegach wody • racjonalne gospodarowanie wodą Odpady - recykling makulatura - gazety, magazyny, katalogi prospekty, papier do pisania, zeszyty, książki, kartony, mapy, torebki i worki papierowe, pudełka papierowe, tektura falista szkło – czyste słoiki bez zakrętek, czyste butelki szklane białe i kolorowe (po sokach, alkoholach) bez korków i zakrętek tworzywa sztuczne – jednorazowe butelki po napojach PET, opakowania po środkach chemii gospodarczej, kubki po produktach mlecznych, pojemniki po artykułach sypkich, duże folie opakowaniowe, worki foliowe, artykuły gospodarstwa domowego metal - puszki i pojemniki po produktach spożywczych, drobny metal pochodzący z gospodarstw domowych Zasoby nieodnawialne: • • • • • • • • węgiel kamienny węgiel brunatny ropa naftowa gaz ziemny pierwiastki promieniotwórcze wapienie piaskowce granity Alternatywne źródła energii: • • • • energia wody (biała energia) energia wiatru energia Słońca (energia solarna) energia fal morskich i oceanicznych (energia pływów) • ciepło wnętrza Ziemi (energia geotermalna) Ochrona przyrody Oznacza ona zachowanie, właściwe wykorzystanie oraz odnawianie zasobów i składników przyrody, w szczególności dziko występujących roślin i zwierząt oraz kompleksów przyrodniczych i ekosystemów Ochrona przyrody ma na celu: • utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów • zachowanie różnorodności gatunkowej • zachowanie dziedzictwa geologicznego • zapewnienie ciągłości istnienia gatunków i ekosystemów • kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody • przywracanie do stanu właściwego zasobów i składników przyrody Formy ochrony przyrody: • • • • • • • • • park narodowy rezerwat przyrody park krajobrazowy obszar chronionego krajobrazu ochrona gatunkowa roślin i zwierząt pomnik przyrody stanowisko dokumentacyjne użytek ekologiczny zespół przyrodniczo krajobrazowy Park narodowy: Obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. W ramach polskich parków narodowych wyróżnia się 3 strefy: strefę ochrony ścisłej, strefę ochrony częściowej i strefę ochrony krajobrazu. Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody z 2004 r. wokół parku obowiązkowo wyznacza się otulinę parku narodowego. Dziękujemy za uwagę
