projekt - Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miasta w Stalowej Woli

Uchwała Nr LIV/929/09
Rady Miejskiej w Stalowej Woli
z dnia 6 listopada 2009 r.
w sprawie: wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności z
Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej art. 30a ust. 3 ustawy z dn. 26 stycznia
1982 r. - Karta Nauczyciela (tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 97 póz. 674 z późn. zm.)
Na podstawie art. 191 ust. l pkt. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia
1997 r. (Dz. U. Nr 78 póz. 483 z późn. zm.) na wniosek Prezydenta Miasta Stalowa Wola
Rada Miejska w Stalowej Woli
uchwala, co następuje
§1
Wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności z art. 2, art. 7 i art. 167
ust. l i 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej art. 30a ust. 3 ustawy z dn. 26 stycznia 1982 r.
- Karta Nauczyciela (tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 97 póz. 674 z późn. zm.), gdzie treść
przedmiotowego wystąpienia określa załącznik Nr l do niniejszej uchwały.
§2
Prezydent Miasta może ustanowić pełnomocników do występowania przed Trybunałem
Konstytucyjnym w sprawie określonej w § 1.
§3
Wykonanie uchwały powierza się Przewodniczącemu Rady Miejskiej w Stalowej Woli i
Prezydentowi Miasta Stalowa Wola.
§4
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Załącznik Nr l
do Uchwały Nr LIV/929/09
Rady Miejskiej w Stalowej Woli
z dnia 6.11.2009 r.
Trybunał Konstytucyjny
Al. Szucha 12 A
00-918 Warszawa
Wnioskodawca:
Rada Miejska w Stalowej Woli
Urząd Miasta w Stalowej Woli
ul. Wolności 7
37-450 Stalowa Wola
Uczestnik:
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
- wydawca zaskarżonego
aktu normatywnego
Wniosek o stwierdzenie niezgodności
art. 30a ust. 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela
(tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 97 póz. 674 z późn. zm.)
z art. 2, art. 7 i art. 167 ust. l i 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Działając w oparciu o art. 191 ust. l pkt. 3 w związku z art. 188 pkt. l Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej z dn. 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. nr 78 póz. 483 z późn. zm.) oraz w
oparciu o art. 7 ust. l pkt. 8 ustawy z dn. 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj Dz. U. z
2001 r. Nr 142 póz. 1591 z późn. zm.)
Rada Miejska w Stalowej Woli
wnosi o:
stwierdzenie niezgodności art. 30a ust. 3 ustawy z dn. 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela
(tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 97 póz. 674 z późn. zm.) z art. 2, art. 7 i art. 167 ust. l i 4 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej.
2
Uzasadnienie
Zaskarżony art. 30a ust. 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela
(tj Dz. U. z 2006 r. Nr 97 póz. 674 z późn. zm.) wprowadzony został do ustawy nowelizacją
z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr l póz.
1),zmieniającą podmiotową ustawę z dniem 22 stycznia 2009 r.
W normie tegoż artykułu nałożony został obowiązek na jednostki samorządu
terytorialnego, w tym gminy, wypłacania na rzecz nauczycieli poszczególnych stopni awansu
zawodowego dodatku uzupełniającego ustalanego proporcjonalnie do osobistej stawki
wynagrodzenia zasadniczego, zapewniającego osiągnięcie średnich wynagrodzeń na
poszczególnych stopniach awansu zawodowego, określonych art. 30 ust. 3 Karty
Nauczyciela. Art. 30 ust. 3 ustawy - Karta Nauczyciela określa średnie wynagrodzenie
nauczycieli w procentowym odniesieniu do kwoty bazowej określanej corocznie w ustawie
budżetowej.
Art. 30a ust. 3 ustawy - Karta Nauczyciela stworzył więc obowiązek po stronie
jednostki samorządu terytorialnego wprowadzania do planów finansowych placówek
oświatowych środków finansowych na zabezpieczenie wydatków związanych z wypłatą
dodatku uzupełniającego, bez zabezpieczenia i przekazania tych środków w subwencji
oświatowej przyznawanej na realizację przez gminy zadań w zakresie edukacji.
Wprowadzenie tego obowiązku nastąpiło w roku budżetowym 2009, kształtując
wydatek w istniejących prowizoriach budżetowych bądź przyjętych budżetach jednostek
samorządu terytorialnego, bez jakiegokolwiek okresu przejściowego mogącego dać czas na
zreorganizowanie sieci placówek oświatowych i struktury zatrudnienia nauczycieli.
Taka ingerencja ustawy w sferę wydatków jednostek samorządu terytorialnego, przy
nałożeniu obowiązku wydatku w żaden sposób nie znalazła odzwierciedlenia w sferze
przychodów.
Zgodnie z art. 167 ust. l i ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej jednostkom
samorządu terytorialnego zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do
przypadających im zadań, a w sytuacji zmiany w zakresie zadań i kompetencji winna nastąpić
odpowiednia zmiana w podziale dochodów publicznych. Gwarancja konstytucyjna
wymieniona w normie art. 167 ust. l i 4 została przedmiotowym art. 30a ust. 3 ustawy - Karta
Nauczyciela złamana przez ustawodawcę, jakim jest Sejm Rzeczypospolitej Polskiej,
który wolą ustawodawcy ukształtował i ustalił zadania w zakresie ogólnego zadania, jakim
jest edukacja publiczna, dla realizacji przez jednostki samorządu terytorialnego,
bez wypełnienia konstytucyjnej gwarancji wyrażającej się koniecznością zapewnienia
w dochodach jednostek samorządu terytorialnego odpowiednich środków.
Zostały naruszone także normy art. 2 i art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
nakładające obowiązek na organy władzy publicznej działania w granicach prawa i na jej
podstawie przy zachowaniu zasady praworządności i legalności. Art. 30a ust. 3 ustawy Karta Nauczyciela jest rażącym złamaniem zasady praworządności, uderzającym
w gwarancję konstytucyjne samorządu terytorialnego.
Europejska Karta Samorządu Lokalnego sporządzona w Strasburgu dn. 15.10.1985 r.
(Dz. U. z 1994 r. Nr 124 póz. 607 z późn. zm.) przyjęta przez Rzeczypospolitą Polską w art. 9
ust. 2 wskazuje iż wysokość zasobów finansowych społeczności lokalnych winna być
dostosowana do zakresu uprawnień przyznanych im przez Konstytucje lub przez prawo.
Realizowany w ramach zadania „edukacja publiczna" obowiązek wypłacania wynagrodzenia
nauczycielom zaskarżonym art. 30a ust. 3 ustawy -Karta Nauczyciela został w sposób rażąco
zmieniony, z przerzuceniem odpowiedzialności za jego realizację na samorząd terytorialny,
bez przyznania stosownych środków z budżetu państwa.
Art. 30 ust. 5 ustawy - Karta Nauczyciela zawiera normy kompetencyjne dla Ministra
właściwego do spraw oświaty i wychowania w zakresie określania w drodze rozporządzenia
corocznie minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli. Powyższą
3
normę zrealizował w drodze rozporządzeniu Minister Edukacji Narodowej i Sportu z dnia
31.01.2005 r. (Dz. U. z 2009 r. Nr 3 póz. 31 z późn. zm.), gdzie określił wysokość stawek
wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli realizujących tygodniowy obowiązkowy
wymiaru godzin.
Zbilansowane środki finansowe wynikające ze struktury wynagrodzeń
wydatkowanych przez samorząd terytorialny wraz z ustalanymi przez organy stanowiące
jednostek samorządu terytorialnego dodatkami do wynagrodzeń oraz dodatkami
wynikającymi z ustawy pozostają w całkowitej rozbieżności z przyjętym art. 30 ust. 3 ustawy
- Karta Nauczyciela średnim wynagrodzeniem nauczycieli, kształtowanym w odniesieniu
procentowym do kwoty bazowej określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej.
Przyjmowana kwota bazowa w ustawie budżetowej jest w żaden sposób nie przystająca do
wielkości subwencji oświatowej przekazywanej samorządom.
Do czasu wprowadzenia kwestionowanego art. 30a ust. 3 ustawy - Karta Nauczyciela
wyliczanie średniego wynagrodzenia nauczycieli miało charakter statystyczno-informacyjny,
obecny zapis art. 30a ust. 3 wprowadzając obowiązek wypłacania dodatku uzupełniającego
stworzył podstawę roszczenia ze stosunku pracy ze strony pracowników – nauczycieli, ze
skutkiem finansowym dla budżetu samorządów.
W ocenie skarżącej Rady Miejskiej w Stalowej Woli dokonana nowelizacja ustawy
poprzez wprowadzenie art. 30a ust. 3 stanowi zrealizowanie podwyżki wynagrodzeń
nauczycieli bez dochowania w tym zakresie zapisów ustawy co do procedur ustalania stawek
minimalnych oraz uzgodnień, w tym zakresie przekazania środków budżetu państwa
w drodze subwencji oświatowej dla samorządów.
Ta „nieformalna podwyżka" wynagrodzeń nauczycieli pozostaje w całkowitym
oderwaniu od jakości świadczenia pracy, oceny motywacyjnej funkcjonowania nauczyciela,
a wręcz przynosi skutek odmienny w postaci braku angażowania się nauczyciela
w świadczeniu dodatkowych godzin pracy, czy to godzin ponadwymiarowych czy zastępstw
doraźnych, z uwagi, iż norma zaskarżonego artykułu gwarantuje uzyskanie dodatku
uzupełniającego bez konieczności świadczenia pracy.
Tak zaistniały stan faktyczny i prawny łamie podstawową zasadę prawa powiązania
wynagradzania wypłacanego w ramach stosunku pracy ze świadczeniem pracy. Wywołuje
nierówność w traktowaniu pracowników w sferze zatrudnienia, co narusza zasady
praworządności i legalności określonej art. 2 i 7 Konstytucji.
W wykonaniu zapisu art. 32 ust. 2 ustawy z dn. l sierpnia 1997 r. o Trybunale
Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102 póz. 643 z późn. zm.) wskazuje się ustawę z dnia 7 września
1981 r. (tj. Dz. U. z 2004 r. Nr 256 póz. 2572 z późn. zm.), ustawę z dn. 17 maja 1990 r.
o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych pomiędzy organami
gminy a organami administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 34 póz.
198 z późn. zm.) oraz art. 7 ust. l pkt. 8 ustawy z dn. 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
(tj. Dz. U. z 2001 r. nr 142 póz. 1591 z późn. zm.), które to akty normatywne kształtują jako
zadania własne jednostek samorządu terytorialnego zadanie w zakresie edukacji publicznej.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 22 grudnia 2008 r. w sprawie
sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu
terytorialnego w roku 2009 (Dz. U. Nr 235 póz. 1588) w § 2 określiło cele na jakie
dokonywany jest podział części oświatowej subwencji ogólnej, bez uwzględnienia przyjętego
ustawą art. 30a ust. 3 obowiązku wypłaty dodatku uzupełniającego, wskazując wyłącznie na
finansowanie wydatków bieżących, w tym wynagrodzeń. Kwalifikacji prawnej wymaga także
zdefiniowanie użytego przez ustawodawcę sformułowania „dodatek uzupełniający”, który
w ocenie skarżącej Rady Miejskiej w Stalowej Woli ma charakter socjalny a nie charakter
rzeczywistego wynagrodzenia za świadczenie pracy na stanowisku nauczyciela.
4
Rada Miejska w Stalowej Woli występując z niniejszym wnioskiem wskazuje na
niezgodności art. 30a ust. 3 ustawy - Karta Nauczyciela z normami Konstytucji a mianowicie
art. 2, art. 7 i art. 167 ust. l i 4 podnosząc w szczególności:
- naruszenie zasady praworządności poprzez nierówne traktowanie pracowników w sferze
stosunków pracowniczych i przyznanie nauczycielom dodatku uzupełniającego, bez jego
związku ze świadczeniem pracy;
- dokonanie „podwyżki" w sferze świadczenia otrzymywanego przez nauczycieli
z ominięciem zasad ustalania wynagrodzeń dla nauczycieli określonych ustawą, co narusza
zasadę praworządności z art. 2 i 7 Konstytucji;
- nałożenie obowiązku na jednostki samorządu terytorialnego w zakresie wypłat dodatku
bez zachowania wymogu zmian w zakresie podziału dochodów publicznych i nie
przypisania środków na powyższy dodatek w subwencji oświatowej.
Powyższa argumentacja wyrażana przez Radę Miejską w Stalowej Woli uzasadnia
przedmiotowy wniosek przedkładany do Trybunału Konstytucyjnego, celem jego
rozpatrzenia.
Załączniki:
1. Uchwała Nr ……… Rady Miejskiej w Stalowej Woli z dnia 6.11.2009 r.
2. odpis wniosku x 3
5