, SREDNIOWIECZE

Autorzy:
Joanna Zajdel,
Elwira Winiarska,
Weronika Zawisza,
Mateusz Raus,
Oliwia Trygar,
ŚREDNIOWIECZE – RAMY
CZASOWE
Epoka ta trwała ponad 1000 lat. Obejmowała
czasy od upadku cesarstwa rzymskiego (476r.)
do odkrycia Ameryki przez Kolumba (1492r.). W
tym okresie narodziła się kultura współczesnej
Europy.
NAZWA
„ŚREDNIOWIECZE”
Średniowiecze - z łac. medium aevum, media aetas - wieki średnie.
Nazwa epoki powstała w XV – XVI wieku, kiedy to (błędnie) sądzono, iż epoka ta jest
tylko okresem przejściowym pomiędzy dwiema wielkimi epokami – Starożytnością
oraz Renesansem, a także jest epoką, która w zasadzie nie wniosła nic nowego i nie
zasługuje na inną, właściwą sobie nazwę. „Wieki średnie”, w odczuciu ludzi
Renesansu, były po prostu ciemnym, mało znaczącym okresem pośrednim. W
powszechnym odczuciu była to epoka kryzysu, intelektualnego zastoju, stagnacji i
zacofania.
Epokę tę nazywano etapem mrocznym, popularne było stwierdzenie: „długa noc
średniowiecza”. Średniowiecze przeciwstawiano głównie prądom Starożytności, na
tle których zdawało się wypadać dość blado. Do dziś w powszechnym użyciu
funkcjonuje powiedzenie „nie żyjemy w średniowieczu”, które wskazuje na zacofanie
tej epoki. Tymczasem jest to pogląd niesłuszny i dla średniowiecza bardzo
krzywdzący.
Jan Matejko: „Przyjęcie Żydów w Polsce”
UNIWERSALIZM
Średniowieczny uniwersalizm oparty był na
dominacji religii chrześcijańskiej w całej niemal Europie. Ze
względu na to, iż wszystko w życiu podporządkowane
było religii, światopogląd chrześcijański rządził myśleniem,
odczuciami, postępowaniem i twórczością wszystkich ludzi
średniowiecza. Dlatego też wszystkie występujące znaki były
czytelne dla każdego chrześcijanina. Prócz tego obowiązywały
te same, narzucone przez religię, normy moralne i wzorce
osobowe. Ponadto wszystkie niemal państwa podporządkowane
były jednemu władcy, przez co stanowiły niemalże monolit
religijny.
Giotto di Bondone: „Opłakiwanie Chrystusa”
TEOCENTRYZM
Postawa intelektualna polegająca na uznaniu Boga za najwyższą
wartość, a zarazem za przyczynę, zasadę i ostateczny cel całości
stworzenia. Zakłada, że Bóg stanowi absolutny punkt odniesienia
dla wszystkich innych wartości, zdarzeń, zjawisk i że w takiej
właśnie perspektywie należy rozważać kwestie sensu istnienia,
przeznaczenia człowieka oraz mechanizmów rządzących dziejami
świata. Teocentryzm był szczególnie charakterystyczny dla myśli
średniowiecznej. W teologii chrześcijańskiej, zasada w myśl
której zagadnienia związane z Bogiem mają pierwszeństwo przed
wszelkimi innymi.
Katedra w Reims, Francja
SPOŁECZEŃSTWO
Społeczeństwo średniowieczne nie było jednolite i dzieliło się na
stany, czyli warstwy, które różniły się między sobą pod względem
praw i obowiązków. W większości państw europejskich były to:
• duchowieństwo- jedyna w średniowieczu społeczna, wykształcona
klasa; przepisywali księgi i gromadzili biblioteki,
• rycerstwo- wpływowa warstwa społeczna w średniowieczu, mieli
ogromne znaczenie w społeczeństwie,
• mieszczaństwo- zamożnością i kulturą dominowali nad
nieokrzesanym i biednym rycerstwem; nie mieli znaczącego
wpływu na politykę kraju,
• chłopstwo- najniższa grupa w społeczeństwie; nie posiadała
żadnych przywilejów.
Mistrz z Flémalle: „Matka Boska z
Dzieciątkiem w ogrodzie”
BIBLIOGRAFIA
•
•
•
•
•
•
średniowiecze.klp.pl,
Podręcznik: „Śladami przeszłości”,
Popularna Encyklopedia Powszechna,
wikipedia.org,
cudaswiata.archeowiesci.pl,
peku.pl
NOTATKA
Średniowiecze ( 476r.- 1492r.) swoją nazwę wzięło od tego, że
uważano je za epokę przejściową między Starożytnością a
Renesansem.
Uniwersalizm- dominacja religii chrześcijańskiej w niemal całej
Europie.
Teocentryzm- uznanie Boga za najwyższą wartość, stanowiącą
absolutny punkt odniesienia.
Społeczeństwo w średniowieczu dzieliło się na:
• duchowieństwo,
• mieszczaństwo,
• rycerstwo,
• chłopstwo.
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ!
