Tajga- ogólne wiadomości

advertisement
Tajga
Tajga- ogólne wiadomości




Tajga, borealne lasy iglaste – lasy szpilkowe występujące w północnej części Azji (Syberia,
Sachalin, Kamczatka, Hokkaido) oraz Ameryki Północnej (Alaska i Kanada), Europy (Półwysep
Skandynawski, Karelia, północno-wschodnia część Niziny Wschodnioeuropejskiej), w obrębie
klimatu umiarkowanego chłodnego na półkuli północnej.
Termin "tajga" stosowany bywa w odniesieniu do całej formacji roślinnej na wszystkich
kontynentach lub tylko dla lasów borealnych Eurazji. W takim ujęciu lasy Ameryki Północnej
określane są mianem borealnego lasu iglastego.
Tajgę w większości porastają lasy iglaste oraz, w niewielkim stopniu, lasy liściaste. Gatunki
liściaste są częstsze na obrzeżach lasów, pożarzyskach, nad brzegami rzek i na bagnach.
Większy udział gatunków liściastych daje się zauważyć także na obszarach przymorskich,
gdzie klimat jest znacznie łagodniejszy. Na północy tajga sąsiaduje przez obszar zwany
lasotundrą z tundrą, a na południu z lasami liściastymi albo ze strefą stepową. Dosyć rozległy
obszar Europy Środkowej i Wschodniej zajmuje boreo-nemoralna strefa przejściowa,
charakteryzująca się mozaikowatością formacji leśnych. Strefa ta ciągnie się od południowej
Szwecji, poprzez kraje nadbałtyckie, aż po góry Uralu. W jej południowych rejonach
przeważają lasy liściaste, natomiast na północy dominują lasy iglaste. W rejonie zachodnim,
gdzie występują lepsze gleby, występują głównie drzewostany dębowe z domieszką buka. W
Europie Wschodniej dominującą rolę w składzie lasów borealnych odgrywa natomiast sosna.
Podobnie mieszany charakter mają formacje na Dalekim Wschodzie. W zachodniej części
Ameryki Północnej borealne lasy iglaste przechodzą w iglaste lasy górskie lub nadmorskie
(deszczowe lasy strefy umiarkowanej). W uproszczonych klasyfikacjach formacji roślinnych
wszystkie te lasy iglaste bywają łączone jako jeden biom, mimo znacznych różnic
klimatycznych.
Tajga Eurazji rozciąga się 9000 km z zachodu na wschód, od półwyspu Skandynawskiego do
Oceanu Spokojnego. Występuje tam krótkie, ciepłe lato i długa, mroźna, śnieżna zima. W
większej części strefy lasów iglastych występuje wieczna zmarzlina. Grunt jest bardzo głęboko
zamarznięty i tylko latem rozmraża się na głębokość 1 m. Wieczna zmarzlina uniemożliwia
odpływanie wód opadowych, co sprzyja tworzeniu się rozległych obszarów bagiennych.
Występowanie

Tajga występujące w północnej części Azji (Syberia, Sachalin, Kamczatka, Hokkaido) oraz Ameryki Północnej
(Alaska i Kanada), Europy (Półwysep Skandynawski, Karelia, północno-wschodnia część Niziny
Wschodnioeuropejskiej), w obrębie klimatu umiarkowanego chłodnego na półkuli północnej.
Tajga na Alasce
Tajga na Syberii
Tajga na Kanadzie
Gleby w Tajdze
 Na obszarach wiecznej zmarzliny występują
bielice, gleby darniowo-bielicowe i
gleby płowe. W tajdze północnej występują
bielice oraz gleby iluwialno humusowe.
 W tajdze środkowej występują głównie bielice,
natomiast w tajdze
 południowej spotykane są gleby płowe oraz
gleby darniowo-bielicowe
Flora



Na obszarach tajgi rosną głównie drzewa iglaste: świerki, sosny, sosny
limby, jodły syberyjskie, modrzewie, lecz także – najczęściej drobnolistne
– liściaste: brzozy, osiki, olsze, jarzęby. Drzewa szpilkowe są bardzo
dobrze przystosowane do panujących tu warunków klimatycznych. Mogą
rosnąć aż do tych obszarów, na których zaledwie przez 30 dni w roku
średnia temperatura przekracza 10 °C, a w dwóch następnych
miesiącach nie ma mrozu. Gruba, woskowa okrywa szpilek chroni je
przed mrozami. Drzewostany w borealnej strefie lasów iglastych półkuli
północnej są z reguły jednowarstwowe, zwarte, ciemne, albo też
zbudowane dość luźno. Im dalej na północ, tym są one bardziej luźne i
bardziej ubogie gatunkowo. Luźna forma tych lasów związana jest przede
wszystkim ze zmianą pokroju koron drzew, które na tych szerokościach
geograficznych są węższe, bardziej strzeliste. Ma to swoje ekologiczne
uzasadnienie, gdyż wąskie i wysokie korony pozwalają na lepsze
wykorzystanie promieni słonecznych podczas niskiego położenia słońca.
Takie, a nie inne ukształtowanie koron drzew nie powoduje także szkód
okiścią śnieżną.
Warstwa krzewów w borealnych lasach iglastych jest bardzo słabo
wykształcona. Składają się na nią przeważnie pojedyncze egzemplarze
młodych drzewek, ale najczęściej reprezentowany jest jałowiec.
W runie występują liczne gatunki grzybów, mszaków, mchów oraz rośliny
z rodziny wrzosowatych: borówka, żurawina błotna, gruszyczka.
Przykłady drzew
występujących w tajdze
Świerk
Sosna
Olsza
Fauna
 W ciągu krótkiego lata w lasach tajgi pojawiają się
duże ilości komarów. Poza wieloma gatunkami
owadów żyją tam także liczne ptaki: sikory, jemiołuszki,
głuszce, krogulce i jastrzębie. Niektóre z nich, np.
jemiołuszki, uciekają przed zimą, odlatując na
południe, do strefy lasów liściastych. Na obszarze tajgi
spotyka się wędrujące stada reniferów. Występuje tam
także wiele innych gatunków ssaków, takich jak łosie,
łasice, gronostaje, wiewiórki, rosomaki, borsuki, rysie,
lisy, wilki, niedźwiedzie i kuny. Niektóre z nich, np.
rosomaki i niedźwiedzie brunatne, na okres zimy
zapadają w stan odrętwienia.
Zwierzęta występujące na
obszarze tajgi
Łoś
Borsuk
Ryś
Wiewiórka
Rosomak
Niedźwiedź
KONIEC
 WYKONAŁ : Bartosz Kulis
Download