Chleb – nieelastyczny – ludzie cały czas będą kupować chleb niezależnie od jego ceny, gdyż jest podstawową odżywania, wynikająca z przyzwyczajenia Teatr- elastyczny – jeżeli ceny biletów podrożeją to mniejsza liczba ludzi zdecyduje się na pójście do teatru i odwrotnie, Wycieczki zagraniczne- elastyczny – jeżeli zmienią się ceny wycieczek to wpłynie to na liczbę zainteresowanych wyjazdami Energia elektryczna, gaz – nieelastyczny – są niezbędne do funkcjonowania społeczeństwa, zmiany cen w bardzo małym stopniu wpływają na popyt, brak bliskich substytutów Usługi gastronomiczne – elastyczne – ceny znacząco wpływają na popyt, można zrezygnować z usług gastronomicznych i przyrządzać dania samemu Mleko i przetwory – nieelastyczne – produkty niezbędne do życia, więc zmiana ceny nie wpływa na popyt Odzież – nieelastyczne – produkty których wszyscy potrzebują do codziennego życia i zmiana ceny nie wpływa zbytnio na popyt, występują przecież tańsze produkty Lub elastyczny – wysoka konkurencja, można kupić wiele tańszych produktów Im podaż jest bardziej elastyczna, tym wahania ceny równowagi są coraz mniejsze (nie wzrasta, a w skrajnych przypadkach nawet maleje). Zadanie 2. (do wyboru z zad. 3)Ceny pewnych dóbr wykazują znaczne wahania, a ceny innych są dość stabilne. Jaki wpływ na wahania cen różnych towarów ma elastyczność cenowa popytu? Odpowiedź: Współczynnik elastyczności cenowej popytu informuje o reakcji konsumentów na zmiany ceny. Może być wykorzystywany między innymi do: zlikwidowania nadwyżki/niedoboru popytu lub podaży, zdefiniowania popytu, zdefiniowania rodzaju dobra, czy też wyznaczenia maksimum wydatków konsumenta. Elastyczność cenowa wpływa na wahania cen. Gdy wskaźnik EPD należy do przedziału (-nieskończoność;-1) to wtedy popyt jest elastyczny i obniżenie ceny spowoduje wzrost utargu. Natomiast gdy wskaźnik EPD należy do przedziału (-1;0) lub jest dodatni to wtedy popyt jest nieelastyczny i obniżenie ceny spowoduje spadek utargu. Analiza elastyczności cenowej popytu służy optymalizacji polityki cenowej firm, pozwala na najlepsze dopasowanie poziomu cen. Można przedstawić 3 sytuacje reakcji ceny na elastyczność cenową popytu: 1. Popyt jest stały (proporcjonalny) - zmiana ceny nie wpłynie na utarg firmy; przy popycie stałym utarg będzie na stałym poziomie, w sytuacji kiedy cena spadnie i kiedy wzrośnie. W tym przypadku cena zazwyczaj zostaje na tym samym poziomie. 2. Popyt elastyczny – pojawia się obniżanie cen; utarg wzrośnie kiedy ceny spadną, natomiast gdyby ceny w tej sytuacji były zwiększane – utarg by spadał. 3. Popyt nieelastyczny – ceny zostają zwiększane, zróżnicowane; przynosi to producentom większy utarg. Zadanie 1. Wyjaśnij, dlaczego w niektórych gałęziach duże przedsiębiorstwa mogą produkować taniej niż małe. Podaj kilka przykładów takich gałęzi. W jakich gałęziach może być odwrotnie? Podaj przykłady. W niektórych gałęziach większe przedsiębiorstwa mogą produkować taniej niż małe, ponieważ w dużych firmach koszty stałe rozkładają się na większą produkcję obniżając przeciętny koszt wytworzenia jednostki produktu, występuje możliwość zwiększenia efektywności dzięki specjalizacji lub wprowadzeniu taśm montażowych oraz istnieje możliwość zastosowania nowoczesnych maszyn. Przykładem, który ilustruje korzyści skali są między innmi browary, przedsiębiorstwa przemysłu cementowego, przetwórczego, oraz przemysłu ciężkiego, np. lotniczego i samochodowego. W przemyśle samochodowym aby produkcja była opłacalna, samochody muszą być produkowane na dużą skale, korzystając z nowoczesnych technologii (automatyzacja linii produkcyjnych, robotyzacja), bo nie opłacalne było produkować, czy inwestować w nowoczesne maszyny(komputery, roboty) czy linie montażowe, jeśli miałoby się wytwarzać 5 samochodów tygodniowo. Firmy mogą szybko reagować na potrzeby rynku, dostosowywać się do jego potrzeb czy nawet dokonywać doraźnych zmian. Możliwe jest to tylko dzięki zastosowaniu dużej skali produkcji, która jednak wymaga dużych nakładów finansowych. Przykładem przewagi dużych firm na mniejszymi są też przedsiębiorstwa produkujące elektronikę, m.in. telewizory, telefony itp. Większe przedsiębiorstwa mają lepszy dostęp do nowych technologii i rozwiązań, które często są bardzo kosztowne i w dodatku wymagają wykwalifikowanych pracowników. Natomiast przedsiębiorstwa charakteryzujące się produkcją małoseryjną mogą produkować ograniczoną liczbę pewnych wyrobów z możliwością ich indywidualnego różnicowania. Cechą produkcji małoseryjnej jest raczej niski stopień jej zorganizowania. Małe firmy mogą konkurować w zakresie kosztów, czasu wykonania i jakości. Małe firmy mają przewagę nad większymi głównie w wytwarzaniu produktów artystycznych. Przykładami tego typu przedsiębiorstw są: np. złotnicy, malarze, rzeźbiarze, fotograficy, czy nawet zakłady produkujące ekskluzywne zastawy porcelanowe. Ich produkcja nie jest nastawiona na ilość, na to by sprzedawać jak największą liczbę swoich wyrobów czy usług. Produkują wyjątkowe dzieła, które są poszukiwane i wysoko cenione za indywidualizm i wyjątkowe wykonanie, które jest niepowtarzalne. Sprzedają swoje wyroby nie jako zwykłą rzecz materialną, lecz jako wyroby artystyczne. Twórcy wkładają w swoje prace duszę, przez co są wysoko oceniani i uzyskują renomę. Lepiej jest mieć wyjątkowy obraz na ścianie niż dzieło masowej produkcji, które można było spotkać w każdym domu. Tak samo sprawa wygląda w przypadku fotografa. Każdy jego klient chce być obsłużony w wyjątkowy sposób, by jego zdjęcia były pamiątka na długie lata. Liczy się inwencja twórcza i wyjątkowe podejście do każdego klienta.