Dyskryminacja w zatrudnieniu

„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Dyskryminacja w
zatrudnieniu
Marta Bem - PIP
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Działalność Państwowej Inspekcji Pracy w obszarze zapobiegania i
przeciwdziałania nierównemu traktowaniu i dyskryminacji w zatrudnieniu:
 Czynność kontrolno – nadzorcze
 Czynności prewencyjno - informacyjne
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Do kogo skierowane są
działania PIP?
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Odbiorcy działań PIP:





Pracownicy
Pracodawcy
Związki zawodowe
Organizacje pracodawców
Wszyscy zainteresowani
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Czynności kontrolno-nadzorcze PIP w 4 obszarach
obejmujących zagadnienia równego traktowania:
 kontrola przestrzegania przez agencje zatrudnienia przepisów
ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
 kontrola przestrzegania przepisów prawa wobec pracowników
tymczasowych,
 kontrola legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej,
 kontrola legalności zatrudnienia, innej pracy zarobkowej oraz
wykonywania pracy przez cudzoziemców.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
2013 r. kontrole PIP:
188 – agencji zatrudnienia
102 – agencje pracy tymczasowej
124 – pracodawców, użytkowników, na rzecz których
świadczyli pracę pracownicy tymczasowi
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Dyskryminacja ze względu na wiek i płeć:
 ogłoszenia o prace - agencje zatrudnienia, agencje pracy
tymczasowej,
 nieprawidłowe informacje o zasadach wynagradzania
pracowników zatrudnionych na danym stanowisku (widełki wg
taryfikatora kwalifikacyjnego, dodatki zmianowe, wyższe niż
powszechnie obowiązujące stawki dodatków za godziny
nadliczbowe oraz za pracę w porze nocnej, itp.) - pracodawcy
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Działania inspektorów pracy:
 21 wniosków w wystąpieniach i poleceniach (zobowiązanie
do zaniechania niedozwolonych praktyk oraz do
przestrzegania przepisów prawa antydyskryminacyjnego),
 9 wniosków profilaktycznych,
 13 wykroczeń (art. 121 ust. 3 z dnia 20 kwietnia 2013 r. o
promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy), w tym 10
przypadków = płeć, 3 przypadki = wiek
 11 wniosków do sądów o ukaranie.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Wnioski o ukaranie:
 brak możliwości ustalenia osób, które zapoznały się treścią ogłoszenia
zawierającego kryteria dyskryminujące i zrezygnowały ze starania o
pracę,
Środki prawne przysługujące inspektorom:
• wystąpienie i polecenie - zobowiązanie kontrolowane podmioty do
usunięcia stwierdzonych uchybień lub do zaniechania stosowania
nielegalnych praktyk w przyszłości.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Podmioty nie będące agencjami zatrudnienia naruszające
przepisy prawa odnoszące się do zasady równego traktowania
i niedyskryminacji przy nawiązywaniu stosunku pracy:
 20 wniosków w wystąpieniach
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Kontrola legalności zatrudnienia, innej pracy zarobkowej oraz
wykonywania pracy przez cudzoziemców:
 608 kontroli dotyczących 2964 cudzoziemców
 5 podmiotów – uchybienia dot. 19 obcokrajowców
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Skargi kierowane do Państwowej Inspekcji Pracy:
 452 skargi
 522 problemy z zakresu dyskryminacji
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Zasadny
Bezzasadny
W toku
Niemożliwe do
ustalenia
Razem
Dyskryminacja przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu
stosunku pracy - ze względu na płeć
2
14
1
9
26
Dyskryminacja przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu
stosunku pracy - ze względu na wiek
3
7
2
12
24
Dyskryminacja przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu
stosunku pracy - ze względu na przynależność związkową
1
6
2
5
14
Przedmiot skargi
Dyskryminacja przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu
stosunku pracy - ze względu na zatrudnienie na czas
określony/nieokreślony
2
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
2
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Dyskryminacja przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu stosunku
pracy - ze względu na zatrudnienie w pełnym/niepełnym
wymiarze czasu pracy
1
Dyskryminacja przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu stosunku
pracy - ze względu na rasę, pochodzenie etniczne, narodowość
3
Dyskryminacja przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu stosunku
pracy - ze względu na wyznanie, religię
2
Dyskryminacja przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu stosunku
pracy - ze względu na niepełnosprawność
7
Dyskryminacja przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu stosunku
pracy - ze względu na orientację seksualną
2
1
4
5
6
10
2
1
2
10
2
Dyskryminacja przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu stosunku
pracy telepracowników
1
1
Dyskryminacja przy nawiązywaniu lub rozwiązywaniu stosunku
pracy - inne
6
42
5
43
96
Dyskryminacja przy kształtowaniu wynagrodzenia za pracę lub
innych warunków zatrudnienia - ze względu na płeć
2
5
1
2
10
3
6
8
20
Dyskryminacja przy kształtowaniu wynagrodzenia za pracę lub
innych warunków zatrudnienia - ze względu na wiek
Dyskryminacja przy kształtowaniu wynagrodzenia za pracę lub
innych warunków zatrudnienia - ze względu na przynależność
związkową
3
4
7
1
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Dyskryminacja przy kształtowaniu wynagrodzenia za
pracę lub innych warunków zatrudnienia - ze względu
na zatrudnienie na czas określony/nieokreślony
1
Dyskryminacja przy kształtowaniu wynagrodzenia za
pracę lub innych warunków zatrudnienia - ze względu
na rasę, pochodzenie etniczne, narodowość
1
Dyskryminacja przy kształtowaniu wynagrodzenia za
pracę lub innych warunków zatrudnienia - ze względu
na wyznanie, religię
Dyskryminacja przy awansowaniu lub przyznawaniu
innych świadczeń związanych z pracą - ze względu na
płeć
4
23
89
1
2
1
1
Dyskryminacja przy kształtowaniu wynagrodzenia za
pracę lub innych warunków zatrudnienia - ze względu
na niepełnosprawność
Dyskryminacja przy kształtowaniu wynagrodzenia za
pracę lub innych warunków zatrudnienia - inne
1
15
1
2
1
5
53
180
1
2
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Dyskryminacja przy awansowaniu lub przyznawaniu innych
świadczeń związanych z pracą - ze względu na wiek
2
Dyskryminacja przy awansowaniu lub przyznawaniu innych
świadczeń związanych z pracą - ze względu na przynależność
związkową
2
Dyskryminacja przy awansowaniu lub przyznawaniu innych
świadczeń związanych z pracą - inne
2
Dyskryminacja przy typowaniu do udziału w szkoleniach
podnoszących kwalifikacje zawodowe – ze względu na płeć
11
2
1
1
Dyskryminacja przy typowaniu do udziału w szkoleniach
podnoszących kwalifikacje zawodowe – ze względu na wiek
Dyskryminacja przy typowaniu do udziału w szkoleniach
podnoszących kwalifikacje zawodowe – ze względu na
przynależność związkową
1
Dyskryminacja przy typowaniu do udziału w szkoleniach
podnoszących kwalifikacje zawodowe – ze względu na
niepełnosprawność
Dyskryminacja przy typowaniu do udziału w szkoleniach
podnoszących kwalifikacje zawodowe - inne
1
3
8
22
2
3
3
3
1
2
1
1
4
1
10
15
Molestowanie
1
15
2
18
36
Molestowanie seksualne
2
4
1
8
15
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Czynności prewencyjno – informacyjne PIP:
Szczebel centralny
szczebel okręgowy (OIP)
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Działania prewencyjne PIP:
 Szkolenia
 Publikacje: „Równe traktowanie i niedyskryminacja w świetle przepisów
ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy”,
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Działania na szczeblu centralnym:
 Współpraca ze Strażą Graniczną (dyskryminacja cudzoziemców
na rynku pracy)
 Współpraca z Międzynarodową Organizacją ds. Migracji (IOM)
 Współpraca z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych przy
projekcie „Prawa migrantów w praktyce”
 Udział w pracach Rady ds. Przeciwdziałania Dyskryminacji
Rasowej, Ksenofobii i związanej z nimi Nietolerancji
 Współpraca z Partnerami Społecznymi
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Działania na szczeblu okręgów:
 Monitoring ogłoszeń ukazujących się w mediach
 Poradnictwo prawne
 Szkolenia: uczniowie, nowi pracownicy, pracodawcy, pracownicy
50+, etc.
 Dystrybucja publikacji
 Współpraca z Partnerami Społecznymi
 Współpraca ze służbami mundurowymi
 Współpraca z CIOP
 Współpraca z IMP
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Działania na szczeblu okręgów:
 Białystok - udział w audycjach radiowych w ramach kampanii „Zanim
podejmiesz pracę” – dyskryminacja na etapie rekrutacji
 Bydgoszcz – kampania ogólnopolska „Mama wraca do pracy”
członek kapituły konkursu LODOŁAMACZ
członek kapituły „Przedsiębiorstwo Fair Play”
 Gdańsk – szkolenia w ramach kampanii informacyjno-promocyjnej
„Bezpieczeństwo pracy zależy od ciebie”
 Kielce – szkolenia i wykłady w ramach „Zanim podejmiesz pracę”
 Kraków – dyżur ekspercki „CZAT” na www.interia.pl
 Lublin – szkolenia dla Stowarzyszenia Osób Niepełnosprawnych
„PROMETEUSZ”, dla pracowników Urzędów Skarbowych,
dla uczniów
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
 Poznań – szkolenia „Zagrożenia psychospołeczne w pracy”, „Stres
jako ryzyko zawodowe” dla pracowników oraz dla młodzieży
 Łódź – udział w seminarium „Pierwsza prac – krok po kroku”,
szkolenia dla zakładających działalność gospodarczą,
współpraca z www.onet.pl wywiad inspektora pracy:
Dyskryminacja ze względu na wygląd, a rozwiązywanie,
nawiązywanie stosunku pracy.
 Olsztyn – szkolenia
 Poznań – szkolenia, udział w imprezach masowych: festyn
charytatywny org. Przez policję, giełda kontaktowa pt.:
Edukacja – Wiedza – Praca, ABC kariery zawodowej etc.
 Rzeszów – szkolenia pracowników Inspekcji Transportu Drogowego,
organizacja konferencji „ Uczciwy pracodawca – oddany
pracownik”, porady prawne
 Wrocław – szkolenia w ramach „Programu 50+”
 Zielona Góra – spotkania informacyjno-szkoleniowe.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Działania GIP 2014 r.: program prewencyjno-informacyjny:
„Przeciwdziałanie negatywnym skutkom stresu oraz innych zagrożeń
psychospołecznych w pracy”
Cele programu:
 dostarczenie wiedzy na temat stresu i innych zagrożeń
psychospołecznych w miejscu pracy ze szczególnym
uwzględnieniem dyskryminacji i równego traktowania,
 identyfikacja zagrożeń
 przeciwdziałanie zagrożeniom
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Działania w ramach projektu:
 Vademecum – szczegółowego narzędzia do realizacji tematu dla szkolących
prezentacje matki: dyskryminacja – równe traktowanie,
 udostępnienie uaktualnionych publikacji „Dyskryminacja i równe
traktowanie”, „Zagrożenia psychospołeczne w pracy”),
 udostępnienie narzędzia: Skala Ryzyka Psychospołecznego (IMP w Łodzi w
2013 r.) służące do oceny stresogenności cech pracy,
 przygotowanie raportu końcowego, wygenerowanego przy zastosowaniu
Skali Ryzyka Psychospołecznego,
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Naruszanie godności człowieka w miejscu pracy”
Rok 2015 – kontynuacja działań dot.
dyskryminacji i równego traktowania w
ramach ogólnopolskiego programu
prewencyjnego
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego