ASD069001

1
SCENARIUSZ ZAJĘĆ „OD NASIENIA DO OWOCU”
BIOLOGIA, III ETAP EDUKACYJNY
Temat: Od nasienia do owocu.
Treści kształcenia
Podstawa programowa: Punkt (5.4) [uczeń] rozróżnia elementy budowy kwiatu (okwiat:
działki kielicha i płatki korony oraz słupkowie, pręcikowie) i określa ich rolę w
rozmnażaniu płciowym.
Cele zoperacjonalizowane
definiuje pojęcia: zapylenie,
zapłodnienie, pokolenie płciowe,
pokolenie bezpłciowe;
odróżnia kwiaty promieniste i
grzbieciste;
UCZEŃ
określa rolę kwiatu;
przedstawia na modelu lub rysunku
budowę kwiatu rośliny
okrytonasiennej z wyróżnieniem
elementów okwiatu;
wskazuje przystosowania kwiatów
do zapylenia;
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez
Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
2
wymienia elementy budowy kwiatu
rośliny okrytonasiennej;
wymienia funkcje poszczególnych
elementów budowy kwiatu;
wymienia różnice między
wiatropylnością i owadopylnością;
zna cykl życiowy rośliny
okrytonasiennej;
Nabywane umiejętności
podaje przykłady roślin
wiatropylnych i owadopylnych;
podaje przykłady roślin o kwiatach
promienistych i grzbiecistych;
przedstawia na schemacie cykl
życiowy rośliny;
UCZEŃ
wyróżnia pokolenie płciowe i
pokolenie bezpłciowe w cyklu
życiowym rośliny;
omawia cykl życiowy rośliny
okrytonasiennej na przykładzie;
potrafi udokumentować obserwację
schematycznym rysunkiem;
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez
Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
3
samodzielnie obsługuje mikroskop;
wie, na czym polega zapylenie;
Kompetencje kluczowe




kompetencje informatyczne
myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne
porozumiewanie się w języku ojczystym
umiejętność uczenia się
Etapy lekcji
1) Wstęp:
Zapoznanie uczniów z tematem.
Przypomnienie wiadomości dotyczących rozmnażania roślin.
2) Przebieg zajęć:
W trakcie burzy mózgów uczniowie wraz z nauczycielem opracowują schemat
przedstawiający cykl życiowy rośliny. Zaznaczają pokolenie płciowe i bezpłciowe.
Nauczyciel prezentuje ilustrację interaktywną „Budowa kwiatu”.
Uczniowie odtwarzają ilustrację interaktywną na komputerach. Korzystając z
dostępnych źródeł informacji (podręczniki, Internet) określają funkcje
poszczególnych elementów budowy kwiatu. Wyróżniają okwiat.
Podczas dyskusji uczniowie wraz z nauczycielem wykazują przystosowania
kwiatu do rozmnażania.
Nauczyciel prezentuje schematy przedstawiające budowę kwiatów o różnej
symetrii.
Uczniowie podają przykłady gatunków roślin o kwiatach promienistych i
grzbiecistych.
Uczniowie dokonują obserwacji.
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez
Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
4
Instrukcja przeprowadzenia obserwacji
1. Opis teoretyczny omawianego zjawiska: Ziarna pyłku są męskimi
elementami rozrodczymi roślin nasiennych. Ich ściana komórkowa złożona
jest z dwóch warstw: intyny i egzyny. Wewnętrzna warstwa ściany (intyna)
zawiera enzymy potrzebne do kiełkowania łagiewki pyłkowej i wzrostu
łagiewki w głąb szyjki słupka. Warstwa zewnętrzna (egzyna) pełni funkcje
ochronną. Pyłek powstaje z tkanki archesporialnej w woreczkach
pyłkowych pręcików. Ziarna pyłku przedstawiają ogromną rozmaitość form,
różniących się kolorem, kształtem, wielkością oraz urzeźbieniem
zewnętrznej warstwy.
2. Ustalenie celu i obiektu prowadzonych badań: Celem obserwacji jest
dostrzeżenie przez mikroskop różnorodności ziaren pyłku różnych
gatunków roślin.
3. Sposób przygotowania obserwacji (czas, miejsce itd.): Obserwacje są
prowadzone podczas zajęć w klasie. Uczniowie posługują się
mikroskopami i preparatami trwałymi.
4. Sposób przeprowadzenia obserwacji: Uczniowie pracują w parach.
Umieszczają preparat na stoliku, nastawiają oświetlenie i regulują ostrość
obrazu. Obserwują ziarna pyłku różnych gatunków roślin.
5. Inne informacje, np. analiza obserwacji, sposób wyciągania wniosków,
karta pracy, drzewka decyzyjne, formularze itd.: Uczniowie wykonują
szczegółowe rysunki oglądanych preparatów.
3) Podsumowanie:
Nauczyciel odtwarza film „Skąd się biorą jabłka?”
Uczniowie odpowiadają na pytanie zawarte w tytule filmu.
Zadanie domowe
Wyszukaj informacje na temat kwiatów wiatropylnych i owadopylnych. Podaj
przykłady roślin wiatropylnych i owadopylnych.
Środki dydaktyczne
 materiały multimedialne: ilustracja interaktywna „Budowa kwiatu”
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez
Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
5






materiały multimedialne: film „Skąd się biorą jabłka?”
preparaty mikroskopowe z ziarnami pyłku różnych gatunków roślin
mikroskop
schematy przedstawiające budowę kwiatów o różnej symetrii
encyklopedia, podręcznik
komputery połączone z Internetem
Metody nauczania




dyskusja
dyskusja dydaktyczna - burza mózgów
obserwacja
pokaz
Formy pracy
 indywidualna
 zbiorowa
Dodatkowe propozycje wykorzystania
Multimedialne zasoby edukacyjne wykorzystywane w tym scenariuszu nadają się
również do wykorzystania na IV etapie edukacyjnym w zakresie nauczania biologii.
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez
Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.