Polityka makroekonomiczna i stałe kursy walutowe. Stałe kursy walutowe i podaż pieniądza; Polityka pieniężna i fiskalna przy stałych kursach walutowych; Ucieczka kapitału i kryzysy walutowe Interwencja sterylizowana Bilans banku centralnego Aktywa Pasywa aktywa płynne rezerwy zagraniczne banków (rezerwy walutowe) aktywa krajowe gotówka w obiegu (papiery wartościowe i udzielone bankom kredyty) Aktywa i pasywa BC i podaż pieniądza Kupno aktywów jest płacone przelewem BC lub gotówką, co zwiększa rezerwy banków lub gotówkę w obiegu i wobec tego podaż pieniądza krajowego rośnie. Sprzedaż aktywów jest płacona przelewem na rzecz BC, co zmniejsza rezerwy banków lub płacone gotówką co zmniejsza gotówkę w obiegu, wobec tego podaż pieniądza krajowego maleje. Interwencja na rynku walutowym i zasób pieniądza M0 = F*Z + AK jeśli F*Z > 0 zaś AK = 0 to: M0 = F*Z M = M0 Stałe kursy walutowe i interwencje BC sterylizacja: jeśli np.: F*Z > 0 zaś AK = - F*Z to M0 = 0 Równowaga na rynku aktywów i stałe kursy walutowe Rynek jest w równowadze jeśli spełniony jest parytet stóp procentowych: r = r* + e0 / e przy stałych kursach e0 / e = 0 a więc; r= r* Bank Centralny musi dostosować ilość pieniądza tak, by stopa r = r*: MS / P = L (r*, Y) Równowaga na rynku aktywów i stałe kursy walutowe cd. Jeśli np.: rośnie Y powodując wzrost popytu na pieniądz, co wywołuje wzrost r i wzrost presji na aprecjację kursu e; Bank musi interweniować kupując aktywa zagraniczne, co zwiększa podaż M i obniża r Polityka fiskalna w systemie stałych kursów walutowych r LM1 LM2 2 r* 1 3 BP IS1 Y1 YP IS2 Y 1: Y < YP : G 2: Y r napływ kapitału ( Bb> 0) zgodnie z parytetem stóp procentowych presja na e BC musi interweniować kupuje dewizy M LM1 LM2 ( r BP Y ) 3 (Y = YP) Polityka fiskalna bardzo skuteczna. Polityka pieniężna przy stałych kursach walutowych LM1 r r* LM2 1 BP IS Y1 YP Y 1 (Y1 < YP) M r (r < r*) zgodnie z parytetem stóp procentowych odpływ kapitału i jednocześnie BP < 0 presja na e BC musi interweniować (sprzedaje dewizy) M powrót do 1. Polityka pieniężna nieskuteczna. Polityka kursowa r LM1 LM2 2 r* 1 3 BP IS1 Y1 YP IS2 Y 1: Y1 < YP : e IS1 IS2 napływ kapitału i BP > 0 presja na e interwencja BC (skup dewiz) M (LM1 LM2 3. Polityka kursowa skuteczna w krótkim okresie. Zmiana oczekiwań kursowych r LM2 LM1 2 1 r* BP2 BP1 IS YP Y Zmiana oczekiwań: e01 < e02 : oczekiwana deprecjacja zgodnie z parytetem stóp procentowych powoduje: BP1 BP2 2: deficyt BP (równowaga wewnętrzna nadal w 1) BC interweniuje (sprzedaż dewiz) M (LM1 LM2) 2 ( r , Y ) Kryzysy finansowe i ucieczka kapitału. W sytuacji, gdy BC nie ma dostatecznych zasobów rezerw walutowych by utrzymać stały kurs walutowy następuje kryzys walutowy; Inwestorzy mogą oczekiwać, że utrzymanie kursu jest niemożliwe i oczekują dewaluacji; Oczekiwania wynikają najczęściej z nadmiernie ekspansywnej polityki rządowej (fiskalnej) oraz wadliwości krajowego systemu gospodarczego (np.. słabości sektora finansowego ) Kryzysy finansowe i ucieczka kapitału cd. Następuje wzmożona ucieczka od aktywów krajowych, wymiana ich na zagraniczne i szybsza utrata reszty rezerw; Ucieczka kapitału ogranicza popyt krajowy; BC ogranicza podaż pieniądza chcąc podnieść dochodowość aktywów krajowych W rezultacie wysoka stopa procentowa, niższy popyt krajowy powoduje spadek produkcji i wzrost bezrobocia Długookresowe efekty polityki fiskalnej Jeśli polityka fiskalna spowodowała wzrost produktu ponad poziom potencjalny płace i ceny w dłuższym okresie rosną. Wzrost poziomu cen obniża realny kurs walutowy e P*/P (nominalny kurs stały): NX maleje obniżając popyt co zmniejsza produkcję (linia IS „cofa się”) aż osiągnie ona poziom potencjalny. Długookresowe efekty polityki fiskalnej cd. Wzrost cen zmniejsza realną podaż pieniądza M/P (linia LM „cofa się”). Ponieważ wzrost cen jest proporcjonalny do wzrostu M realna podaż pieniądza wraca do poziomu wyjściowego. W rezultacie produkt stabilizuje się na poziomie potencjalnym zaś realny zasób pieniądza na poziomie wyjściowym; kurs nominalny stały ale realny obniżył się wskutek wzrostu cen krajowych ( eP*/P) Długookresowe skutki polityki kursowej W przypadku dewaluacji jeśli wzrost produktu jest większy od potencjalnego następuje wzrost cen proporcjonalny do dewaluacji, co całkowicie niweluje jej skutki (IS, LM wracają do pozycji wyjściowych); produkt na poziomie potencjalnym; kurs nominalny wyższy zgodnie z dewaluacją nominalną ale realny eP*/P wraca do poziomu wyjściowego wskutek wzrostu cen krajowych. Kursy stałe i niedoskonała substytucyjność aktywów Jeśli aktywa krajowe są bardziej ryzykowne, wówczas: r = r *+ e0/e + - premia za ryzyko przy czym, premia zależy dodatnio od zasobu obligacji krajowych B minus obligacje w posiadaniu BC = AK = (B – AK) W tej sytuacji krótkookresowa polityka pieniężna może być w pewnym zakresie skuteczna Niedoskonałą substytucyjność aktywów i interwencja sterylizowana wzrost oczekiwań deprecjacji -> odpływ kapitału -> presja na wzrost e -> BC sprzedaje dewizy -> spadek M ->wzrost r spadek Y -> aby temu przeciwdziałać BC sterylizuje kupując aktywa krajowe, a więc AK rośnie a także rośnie M -> powrót M do wyjściowego poziomu, a co za tym idzie także r spada i wraca do pierwotnego poziomu : interwencja sterylizowana skuteczna. (r = r *+ e0/e + ) Podsumowanie systemu stałych kursów walutowych. Zmiany w bilansie BC odzwierciedlają zmiany podaży pieniądza: zakup krajowych lub zagranicznych aktywów zwiększa podaż pieniądza i odwrotnie. W przypadku, gdy oczekuje się stałego kursu e: stopy dochodowości aktywów krajowych równają się zagranicznym (przy założeniu doskonałej ich substytucyjności. Polityka pieniężna jest nieskuteczna i nie ma wpływu na produkcję i zatrudnienie. Polityka fiskalna jest skuteczna w krótkim okresie i to bardziej niż w gospodarce zamkniętej. Skuteczna jest w krótkim okresie także polityka kursowa. W długim okresie żadna polityka nie jest w stanie powiększyć na trwale produkcji ponad poziom potencjalny. Kryzys walutowy pojawia się, kiedy BC nie ma dostatecznych rezerw walutowych dla utrzymania stałego kursu walutowego na istniejącym poziomie. Ucieczka kapitału występuje w sytuacji, kiedy inwestorzy przewidują, że BC nie będzie w stanie utrzymać stałego kursu na istniejącym poziomie. Kryzysy mogą występować jako rezultat samo spełniających się oczekiwań. Krajowe i zagraniczne aktywa mogą nie być doskonałymi substytutami, co umożliwia pewien zakres swobody krótkookresowej polityki pieniężnej w systemie stałych lub względnie stałych kursów walutowych.