WŁAŚCIWOŚCI MAGNESÓW TRWAŁYCH

PRZEWODNIK Z PRĄDEM
JAKO ŹRÓDŁO POLA
MAGNETYCZNEGO
Maria Juraszek
Temat: Przewodnik z prądem jako
źródło pola magnetycznego
CELE LEKCJI:
Uczeń potrafi:
- opisać działanie przewodnika z prądem na igłę
magnetyczną,
- wskazać bieguny magnetyczne wytworzone przez
zwojnicę, w której płynie prąd elektryczny,
- opisać działanie elektromagnesu i rolę rdzenia
w elektromagnesie
Z poprzedniej lekcji:
•
Każdy magnes ma dwa bieguny: północny (N) i południowy (S).
Nie można rozdzielić biegunów magnesu. Każdy podział daje magnesy
dwubiegunowe.
•
Bieguny jednoimienne magnesów odpychają się, a bieguny różnoimienne
przyciągają się wzajemnie.
•
Ruda magnetytu, magnes stały (namagnesowany stalowy przedmiot),
kula ziemska wytwarzają wokół siebie pole magnetyczne, które możemy
badać za pomocą igiełki magnetycznej lub opiłków żelaza.
•
Pole magnetyczne przedstawiamy na rysunku w postaci tzw. linii pola
magnetycznego. Linie przebiegają od bieguna północnego do bieguna
południowego.
•
Pole magnetyczne w pobliżu Ziemi jest podobne do pola wytworzonego
przez magnes sztabkowy.
Wokół przewodnika, w którym płynie prąd istnieje pole
magnetyczne, w którym na igłę magnetyczną działa siła.
Ustawienie igieł magnetycznych wokół przewodnika
prostoliniowego.
Film ZamKor http://fizyka.zamkor.pl/artykul/63/1183-badanie-oddzialywania-przewodnika-zpradem-na-igle-magnetyczna/
„Badanie oddziaływania przewodnika z prądem na igłę magnetyczną”
- płyta 3 film 35
Reguła prawej dłoni (określająca zwrot linii pola magnetycznego
wokół prostoliniowego przewodnika, w którym płynie prąd
elektryczny)
Jeżeli prawą dłonią obejmiemy
przewodnik z prądem w taki
sposób, że kciuk zwrócony
będzie zgodnie z kierunkiem
płynącego przez przewodnik
prądu, to pozostałe cztery zgięte
palce wskażą zwrot linii pola
magnetycznego.
Dorysuj linie pola magnetycznego wokół przewodnika. Zaznacz ich zwroty.
Pole magnetyczne przewodnika kołowego
Zwojnica jest to drut w izolacji ukształtowany w postaci zwojów.
Jeżeli przez zwojnicę przepływa prąd - to wokół zwojnicy
wytwarza się pole magnetyczne, podobne do pola pochodzącego
od magnesu sztabowego. Wewnątrz zwojnicy linie pola są do siebie
równoległe.
Bieguny magnetyczne zwojnicy
http://fizyka.zamkor.pl/artykul/63/1216-bieguny-magnetyczne-zwojnicy/
Film „Bieguny magnetyczne zwojnicy”
Reguła prawej dłoni – określająca bieguny magnetyczne zwojnicy
Elektromagnes – zwojnica, wewnątrz której umieszczono rdzeń
z miękkiej stali lub żelaza. Rdzenie magnesujują się nietrwale, tzn. stają się
magnesami tylko wtedy, gdy umieścimy je w zwojnicy, przez którą płynie prąd
elektryczny. Po wyjęciu z niej tracą właściwości magnetyczne.
Elektromagnes jest o wiele silniejszym magnesem niż sama zwojnica bez rdzenia.
Podpisz bieguny magnetyczne elektromagnesów
Zastosowania elektromagnesów
Filmy 35 i 36 z 3 płyty – bezpiecznik automatyczny i dzwonek - animacje
- do płaszczyzny („od nas”)
.
- od płaszczyzny („do nas”)
PODSUMOWANIE
1. Własności magnetyczne wykazują:
- magnesy naturalne (ruda magnetytu),
- kula ziemska,
- namagnesowane przedmioty stalowe i żelazne,
- przewodniki, przez które płynie prąd elektryczny.
2. Wokół przewodnika, w którym płynie prąd istnieje pole magnetyczne, w którym
na igłę magnetyczną działa siła.
3. Zwojnica wytwarza pole magnetyczne podobne do pola magnesu sztabkowego.
Położenie biegunów tego pola wyznaczamy za pomocą reguły prawej dłoni.
4. Elektromagnesem nazywamy zwojnicę, wewnątrz której umieszczono rdzeń
z miękkiej stali lub żelaza.
5. Elektromagnes jest tym silniejszym magnesem, im:
- ma więcej zwojów,
- większe jest natężenie prądu płynącego przez jego zwoje.
Źródło:
• Świat fizyki cz. 3 – podręcznik do
nauki fizyki w gimnazjum wyd. ZamKor