Dyrektywy Unii Europejskiej dotyczące

Dyrektywy Unii Europejskiej dotyczące rachunkowości:
1. Dyrektywa IV , 78/660/EWG z dnia 25.07.1978 r. w sprawie rocznych jednostkowych
sprawozdań finansowych spółek określająca zasady prawidłowej rachunkowości,
zasady wyceny oraz zamknięcia roczne.
Odgrywa najważniejszą rolę w harmonizacji rachunkowości krajów Unii Europejskiej,
zwłaszcza w odniesieniu do zasad wyceny aktywów i pasywów oraz wyniku
finansowego i sformalizowania wzorów sprawozdań finansowych jednostek
gospodarczych.
Do dyrektywy IV został wydany tzw. Komunikat Interpretacyjny. Interpretacją objęte
zostały zagadnienia dotyczące zasad prawdziwego i rzetelnego obrazu, dziedzictwa
kulturowego.
2. Dyrektywa VII, 83/349/EWG z dnia 13.06.1983 r. w sprawie skonsolidowanych
sprawozdań spółek, podobna w regulacji do dyrektywy IV, ale odnosząca się do grup
kapitałowych.
3. Dyrektywa VIII z dnia 10.04.1984 r. dotycząca kwalifikacji osób uprawnionych do
badania rocznych sprawozdań finansowych.
Dyrektywa VIII określa wymogi stawiane osobom uprawnionym do przeprowadzania
badania dokumentów księgowych, precyzuje poziom wykształcenia kandydatów na
biegłego rewidenta, wykaz przedmiotów zawodowych i uzupełniających jakie
powinien obejmować egzamin dla kandydatów na biegłych rewidentów, minimalny
okres i warunki odbywania praktyki zawodowej poprzedzającej egzamin na biegłego
rewidenta.
Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (MSR) lub też Międzynarodowe
Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) to standardy rachunkowości przyjęte na
gruncie międzynarodowym i stanowiące podstawę zrozumienia zasad i metod rachunkowości
stosowanych na świecie.
Organizacją, która została odpowiedzialna za opracowanie zunifikowanych zasad
rachunkowości jest Komitet Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (KMSR)
czyli International Accounting Standards Commitee (IASC) KMSR jest niezależną
prywatną organizacją, która w 1973 r. postawiła sobie za cel ujednolicenie zasad
rachunkowości stosowanych przez przedsiębiorstwa i inne organizacje.
Zgodnie z Konstytucją KMSR celem tej organizacji jest:


formułowanie i publikowanie - w interesie publicznym - standardów rachunkowości,
które powinny być przestrzegane przy prezentacji sprawozdań finansowych, jak też
promowanie standardów w celu ich przestrzegania i zaakceptowania na całym świecie
działalność zmierzająca do poprawy i ujednolicenia regulacji i standardów
rachunkowości oraz procedur prezentacji sprawozdań finansowych
Zakres obowiązywania MSR jest różny w różnych krajach. Wiele krajów przyjęło MSR
jako krajowy standard rachunkowości. W Polsce bezwzględnie obowiązujące są przepisy
Ustawy o Rachunkowości. W razie braku uregulowań w ustawie przedsiębiorstwo powinno
kierować się krajowymi standardami rachunkowości, a dopiero w następnej kolejności
Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości.
Należy jednak wspomnieć, że od 1 stycznia tego roku wszystkie spółki notowane na
giełdach państw członkowskich Unii Europejskiej, a więc także na Giełdzie Papierów
Wartościowych w Warszawie muszą sporządzać skonsolidowane sprawozdania finansowe w
zgodnie z MSSF. Polska Ustawa o Rachunkowości wymóg ten nałożyła także na wszystkie
banki.
Międzynarodowe Standardy Rachunkowości określają m.in.:





sposób prezentacji danych finansowych,
metody wyceny poszczególnych składników aktywów i pasywów,
zakres informacji, jaki należy ujawnić w sprawozdaniu finansowym,
sposób prezentacji sprawozdania z przepływów środków pieniężnych,
metody prezentacji majątku trwałego.
Cechy jakościowe sprawozdań, jakimi sporządzający powinni się kierować przy
opracowywaniu sprawozdania finansowego to:






zrozumiałość
trafność
wiarygodność
przydatność
porównywalność
istotność
Elementami sprawozdania finansowego są:



bilans,
rachunek zysków i strat,
informacja dodatkowa czyli wprowadzenie do sprawozdaniafinansowego oraz
dodatkowe informacje i objaśnienia.
a także, dla jednostek które podlegają obowiązkowi corocznego badania:


zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym
rachunek przepływów pieniężnych
Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (MSR) lub też Międzynarodowe Standardy
Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) to standardy rachunkowości przyjęte na gruncie
międzynarodowym i stanowiące podstawę zrozumienia zasad i metod rachunkowości
stosowanych na świecie.
MSR określają:
 sposób prezentacji danych finansowych,
 metody wyceny poszczególnych składników aktywów i pasywów,
 zakres informacji jaki należy ujawnić w sprawozdaniu finansowym,
 sposób prezentacji sprawozdania z przepływu środków pieniężnych,
 metody prezentacji majątku trwałego.
Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (MSR) są opracowywane przez Komitet
Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (KMSR ), którego celem jest wypracowanie
jednolitego zestawu globalnych standardów rachunkowości. W następstwie restrukturyzacji
KMSR nowy zarząd w dniu 1 kwietnia 2001 r., jedną ze swych pierwszych decyzji zmienił
nazwę KMSR na Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR ), a w
odniesieniu do przyszłych międzynarodowych standardów rachunkowości, zmienił nazwę
MSR na Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF ). Standardy te
winny być stosowane obligatoryjnie przez wszystkie wspólnotowe spółki notowane w obrocie
publicznym, gdy jest to tylko możliwe, i pod warunkiem, iż zapewniają one wysoki stopień
przejrzystości i porównywalności sprawozdawczości finansowej we Wspólnocie.
Do przyjęcia międzynarodowego standardu rachunkowości celem stosowania go we
Wspólnocie, niezbędne:
1. by spełniał on podstawowy wymóg wyżej wymienionych dyrektyw Rady, tj. by
wynikiem jego stosowania był prawdziwy i rzetelny obraz sytuacji finansowej i
wyników działalności przedsiębiorstwa – zasadę tę należy rozważać w świetle
przedmiotowych dyrektyw Rady bez implikowania rygorystycznej zgodności z
każdym z przepisów tych dyrektyw;
2. zgodnie z wnioskami Rady z dnia 17 lipca 2000 r., by był on korzystny dla
europejskiego dobra publicznego i po trzecie, by spełniał podstawowe kryteria, co do
jakości informacji, które powinny zostać zawarte w sprawozdaniach finansowych, tak
aby były one pożyteczne dla użytkowników.
Komitet techniczny ds. rachunkowości powinien zapewniać Komisji wsparcie i wiedzę
fachową w ocenie międzynarodowych standardów rachunkowości.
Mechanizm zatwierdzania proponowanych międzynarodowych standardów rachunkowości
winien działać sprawnie oraz stanowić forum debaty, rozważań i wymiany informacji na
temat międzynarodowych standardów rachunkowości między głównymi zainteresowanymi
stronami, w szczególności między podmiotami ustanawiającymi krajowe standardy
rachunkowości, organami nadzoru rynku papierów wartościowych, nadzoru bankowego i
ubezpieczeniowego, bankami centralnymi włączając EBC, środowiskiem zawodowym
księgowych i użytkownikami oraz jednostkami sporządzającymi sprawozdania finansowe.
Mechanizm ten powinien być środkiem sprzyjającym powszechnemu rozumieniu przyjętych
we Wspólnocie międzynarodowych standardów rachunkowości.
Zgodnie z zasadą proporcjonalności, środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu,
wymagające aby jednolity zestaw międzynarodowych standardów rachunkowości mógł być
stosowany w spółkach notowanych w obrocie publicznym, są niezbędne do osiągnięcia celu,
jakim jest wniesienie wkładu do wydajnego i efektywnego kosztowo funkcjonowania
wspólnotowych rynków kapitałowych i w związku z tym zakończenia tworzenia rynku
wewnętrznego.
Zgodnie z tą samą zasadą, niezbędne jest, w odniesieniu do rocznych sprawozdań
finansowych, pozostawienie Państwom Członkowskim możliwości wprowadzenia zezwolenia
lub wymogu, aby spółki notowane w obrocie publicznym sporządzały te sprawozdania
zgodnie z międzynarodowymi standardami rachunkowości przyjętymi zgodnie z procedurą
ustanowioną w niniejszym rozporządzeniu. Państwa Członkowskie mogą również podjąć
decyzję o rozszerzeniu powyższego zezwolenia lub wymogu na inne spółki w odniesieniu do
sporządzania przez nie skonsolidowanych sprawozdań finansowych i/lub rocznych
sprawozdań finansowych.
W celu ułatwienia wymiany poglądów i umożliwienia Państwom Członkowskim
Międzynarodowe standardy rachunkowości mogą być przyjęte jedynie, jeżeli:
- nie są sprzeczne z zasadą określoną w art. 2 ust. 3 dyrektywy 78/660/EWG i w art. 16 ust.
3 dyrektywy 83/349/EWG i jeżeli są korzystne dla europejskiego dobra publicznego i
- spełniają kryteria zrozumiałości, przydatności, wiarygodności i porównywalności
wymagane dla informacji finansowych, potrzebnych do podejmowania decyzji
ekonomicznych i oceny sposobu zarządzania.