Europejska Akademia Pacjentów w obszarze innowacyjnych terapii Informacje wprowadzające dotyczące nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii Monitorowanie bezpieczeństwa stosowania leków Czym jest nadzór nad bezpieczeństwem farmakoterapii? Europejska Akademia Pacjentów w obszarze innowacyjnych terapii Nadzór nad bezpieczeństwem farmakoterapii to nauka i działania związane z wykrywaniem, oceną, zrozumieniem i zapobieganiem niepożądanym działaniom lub innym problemom, które są związane z lekami W ostatnich latach zakres nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii został poszerzony o: Leki ziołowe i suplementy diety, Leki tradycyjne i niekonwencjonalne, Produkty krwiopochodne, Leki biologiczne (leki pochodzące ze źródeł biologicznych lub żywych komórek, takie jak antygeny lub szczepionki), Wyroby medyczne, 2 Czym jest zdarzenie niepożądane? Europejska Akademia Pacjentów w obszarze innowacyjnych terapii Zdarzenie niepożądane to każde negatywne zdarzenie natury medycznej występujące u pacjenta otrzymującego produkt leczniczy, niezależnie od istnienia lub braku związku z otrzymywanym leczeniem. Zdarzenie niepożądane nie musi mieć związku przyczynowo-skutkowego z leczeniem. Zdarzenia niepożądane mogą wystąpić: W trakcie używania produktu lub W następstwie wycofania produktu 3 Do zdarzeń niepożądanych można zaliczyć: (1) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze innowacyjnych terapii Podejrzewane interakcje z innymi lekami (interakcje leku z lekiem) Nadużywanie leku Błędy związane z przyjmowaniem leku, takie jak wzięcie zbyt dużej dawki leku Reklamacje techniczne dotyczące produktu, takie jak brak tabletek lub uszkodzony produkt Zdarzenia wynikające z przedawkowania 4 Do zdarzeń niepożądanych można zaliczyć (2) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze innowacyjnych terapii Brak spodziewanego rezultatu medycznego Pogorszenie choroby po zastosowaniu produktu Wady wrodzone i inne zdarzenia po zastosowaniu produktu leczniczego w czasie ciąży 5 Czym jest poważne zdarzenia niepożądane? Europejska Akademia Pacjentów w obszarze innowacyjnych terapii Poważne zdarzenie niepożądane obejmuje: Zgon pacjenta Bezpośrednie zagrożenie życia Konieczność leczenia szpitalnego lub jego przedłużenie Znaczne lub trwałe inwalidztwo Wady wrodzone Ważne zdarzenie natury medycznej, które może stanowić zagrożenie dla pacjenta lub wymagać interwencji medycznej w celu zapobieżenia wystąpienia któregokolwiek zdarzenia wymienionego powyżej 6 Jakie są cele nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii? (1) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze innowacyjnych terapii Poprawa opieki nad pacjentem i bezpieczeństwa w odniesieniu do stosowania leków i wszystkich interwencji medycznych i paramedycznych (usługi wspierające opiekę medyczną, takie jak pielęgniarstwo, udzielanie pierwszej pomocy, radiografia) Na przykład dokładne oznakowanie Poprawa ochrony zdrowia publicznego i bezpieczeństwa w odniesieniu do stosowania leków Na przykład plany zarządzania ryzykiem, materiały edukacyjne 7 Jakie są cele nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii? (2) Europejska Akademia Pacjentów w obszarze innowacyjnych terapii Wkład w ocenę korzyści, szkód, efektywności i ryzyka stosowania leków, zachęcanie do bezpiecznego, racjonalnego i bardziej skutecznego (w tym ekonomicznego) korzystania z leków Promowanie wiedzy, edukacji i kształcenia klinicznego w ramach nadzoru nad bezpieczeństwem oraz skuteczna komunikacja ze społeczeństwem na tym polu Na przykład wymiana informacji z organami opieki zdrowotnej oraz innymi zainteresowanymi stronami 8 W jaki sposób powstał nadzór nad bezpieczeństwem farmakoterapii? Europejska Akademia Pacjentów w obszarze innowacyjnych terapii Światowa Organizacja Zdrowia (ang. World Health Organization, WHO) ustanowiła własny międzynarodowy program monitorowania leków w odpowiedzi na ujawnioną w 1961 r. tragedię związaną ze stosowaniem talidomidu. Po tragedii związanej ze stosowaniem talidomidu został opracowany system polegający na zbieraniu w centralnej bazie danych raportów dotyczących występowania zdarzeń niepożądanych w celu wsparcia współpracy z krajowymi organami regulacyjnymi, poprawy profilu bezpieczeństwa leków i uniknięcia innych tego typu tragedii w przyszłości. 9