Prawo pozytywne (boskie i ludzkie). Sankcja prawa. Źródła moralności czynów ludzkich. Błedne normy moralności. ETYKA OKREŚLENIE ETYKI Słowo „etyka” pochodzi od greckiego „ethos” = obyczaj, zwyczaj. Jest to zatem nauka o obyczajowym postępowaniu człowieka, czyli nauka o ocenach i normach moralnych. Etyka zajmuje się tylko czynami ludzkimi, tzn. takimi, które człowiek wykonuje świadomie i dobrowolnie. Natomiast nie podlegają ocenie moralnej czynności, które człowiek spełnia nieświadomie, np. we śnie, albo całkowitym roztargnieniu. Nie podlegają też ocenie moralnej czynności konieczne, np. oddychanie, trawienie, kaszel, oraz czynności wykonane pod fizycznym przymusem. Etyka naturalna posługuje się tylko rozumem przyrodzonym oraz doświadczeniem własnym i cudzym. Etyka chrześcijańska, czyli teologia moralna, korzysta wprawdzie z powyższych źródeł, ale oprócz nich czerpie światło z Objawienia Bożego, czy to zapisanego w Piśmie św., czy przekazanego w Tradycji, czy też podanego przez Nauczycielski Urząd Kościoła, który w sprawach wiary i obyczajów cieszy się przywilejem nieomylności. W etyce posługiwać się będziemy zarówno metodą syntetyczną /dochodzenie ze zjawisk szczegółowych do zjawisk ogólnych/ - jak i metodą analityczną /wychodzenie od prawd ogólnych i dochodzenie do wniosków szczegółowych/. ZAGADNIENIE CELU Naczelną zasadą etyki jest twierdzenie, że każdy czyn ludzki zmierza do jakiegoś celu. Cel - jest to to, do czego zmierza jakieś działanie, czyli dobro, które chcemy jakimś czynem osiągnąć. Cel, do którego zmierzają wszystkie ludzkie czyny, nazywa się celem ostatecznym. Jest on względnie ostateczny, jeśli jest celem najwyższym tylko w jakiejś dziedzinie, np. medal olimpijski może by celem ostatecznym, ale tylko w dziedzinie sportu; dyplom doktorski może być celem ostatecznym, ale tylko w dziedzinie studiów, itd. Natomiast taki cel, który ogarnia wszystkie dziedziny, ETYKA OKREŚLENIE ETYKI Słowo „etyka” pochodzi od greckiego „ethos” = obyczaj, zwyczaj. Jest to zatem nauka o obyczajowym postępowaniu człowieka, czyli nauka o ocenach i normach moralnych. Etyka zajmuje się tylko czynami ludzkimi, tzn. takimi, które człowiek wykonuje świadomie i dobrowolnie. Natomiast nie podlegają ocenie moralnej czynności, które człowiek spełnia nieświadomie, np. we śnie, albo całkowitym roztargnieniu. Nie podlegają też ocenie moralnej czynności konieczne, np. oddychanie, trawienie, kaszel, oraz czynności wykonane pod fizycznym przymusem. Etyka naturalna posługuje się tylko rozumem przyrodzonym oraz doświadczeniem własnym i cudzym. Etyka chrześcijańska, czyli teologia moralna, korzysta wprawdzie z powyższych źródeł, ale oprócz nich czerpie światło z Objawienia Bożego, czy to zapisanego w Piśmie św., czy przekazanego w Tradycji, czy też podanego przez Nauczycielski Urząd Kościoła, który w sprawach wiary i obyczajów cieszy się przywilejem nieomylności. W etyce posługiwać się będziemy zarówno metodą syntetyczną /dochodzenie ze zjawisk szczegółowych do zjawisk ogólnych/ - jak i metodą analityczną /wychodzenie od prawd ogólnych i dochodzenie do wniosków szczegółowych/. ZAGADNIENIE CELU Naczelną zasadą etyki jest twierdzenie, że każdy czyn ludzki zmierza do jakiegoś celu. Cel - jest to to, do czego zmierza jakieś działanie, czyli dobro, które chcemy jakimś czynem osiągnąć. Cel, do którego zmierzają wszystkie ludzkie czyny, nazywa się celem ostatecznym. Jest on względnie ostateczny, jeśli jest celem najwyższym tylko w jakiejś dziedzinie, np. medal olimpijski (…) … (vacatio legis). PODZIAŁ PRAWA Prawo wieczne- odwieczny plan Boży, istniejący w umyśle Bożym, według którego mają być powołane do istnienia wszystkie byty i według którego mają one zmierzać do wyznaczonych im celów. Jest to jakby przygotowany przez inżyniera plan budowy: choćby budowli jeszcze nie rozpoczęto, ten plan już istnieje, jest celowy i wiążący. Prawo naturalne- Jego istnienie zaczyna… …. Dzieli się ono na prawo Starego Testamentu i na prawo ewangeliczne, czyli Nowego Testamentu. Prawa Boskie Starego Testamentu odnoszące się do ceremonii oraz do spraw sądownictwa i administracji przestały obowiązywać w Nowym Testamencie. Natomiast prawa moralne S. Testamentu zostały przez Chrystusa dopełnione i udoskonalone, np. w ST. zacieśniano miłość bliźniego tylko do współplemieńców, a Pan Jezus… … się tomistyczna, gdyż sformułował ją Św. Tomasz z Akwinu, wielki filozof i teolog w XVIII wieku. BŁĘDNE NORMY MORALNOŚCI 1. Eudajmonizm - twierdzi, że dobre jest to, co sprawia przyjemność, a złe to, co sprawia przykrość. Można w nim wyróżnić dwa kierunki: a) hedonizm - za normę moralności uważa rozkosz zmysłową, b) epikureizm - za taką normę uważa przyjemności duchowe. Jest to norma błędna, gdyż nie uwzględnia… …- usprawnia do tego, by ponad wszystko miłować Boga, a siebie i bliźnich ze względu na Boga, gdyż Bóg jest dobrem najwyższym. Cnoty moralne mają za przedmiot nie bezpośrednio Boga, lecz różne godziwe działania. Jest ich bardzo wiele, lecz wszystkie dadzą się sprowadzić do czterech głównych, które nazywamy kardynalnymi. Są to roztropność, sprawiedliwość, wstrzemięźliwość, męstwo. Roztropność Jest to cnota, która nas skłania do wybrania najwłaściwszych środków, by dobry cel osiągnąć. Przejawia się ona w zastanawianiu się nad różnymi środkami i ich wybieraniu. Ona tez pozwala znaleźć wyjście w sytuacjach nietypowych. Roztropność nazywamy „woźnicą” wszystkich cnót, gdyż żadna cnota nie będzie cnotą bez roztropności, czyli bez owego umiaru, który zawsze jest potrzebny. Np. nie można z jednej strony być przesadnie… Teologia moralna fundamentalna Etyka - skrypt Etyka dla dziennikarzy Etyka dla dziennikarzy - skrypt Podstawy etyki dziennikarskiej- skrypt Etyka - wykłady, ks. prof. dr hab. Józef Zabielski Reklama Prawa autorskie Reklama Kontakt