Powstanie ekonomii. Ekonomia należy do dyscyplin młodych i liczy ponad II wieki. Początek rozwoju przypisujemy dziełu wydanemu w 1776 r. przez Adama Smitha pt.: „Bogactwo narodów”. Od tego momentu ekonomia przeszła wiele stadiów, przy czym charakterystyczny jest rok 1936 i wiąże się on z wydaniem dzieła pt.: „Ogólna teoria zatrudnienia procentowego i pieniądza” przez Johna M. Keynesa. Za ojca współczesnej ekonomi uważa się Adama Smitha. Wzrost zainteresowania problematyką życia gospodarczego następuje w XV i XVI wieku dzięki odkryciom geograficznym oraz związanym z tym rozwojem handlu międzynarodowego. Wiąże się też to ze wzrostem znaczenia władzy politycznej w życiu gospodarczym. Obecnie ekonomię traktuje się jako naukę, która bada: - jak ludzie radzą sobie z rzadkością dóbr - jak powinna przebiegać optymalna alokacja zasobów w kontekście zaspokojenia potrzeb społeczeństwa Ekonomia pełni szereg funkcji: - funkcja poznawcza – polega na tym, że ekonomia dostarcza wiedzy o zjawiskach i procesach gospodarczych, o rządzących nimi prawidłowościach oraz o ich przyczynach i skutkach, w tym także co, jak i dla kogo produkować - funkcja aplikacyjna – polega na dostarczeniu przez ekonomię wskazówek przydatnych w działalności gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i państwa. Ułatwiają one podejmowanie decyzji gospodarczej i wpływają na jej przebieg. Mikroekonomia – bada wszystkie elementy tworzące gospodarkę, takie jak: przedsiębiorstwa, gospodarstwa domowe, sektory i gałęzie gospodarki, rynki produktów i usług. Czyli zajmuje się ona analizą zachowania konsumentów i producentów, sprzedawców i nabywców, czyli bada czynniki wpływające na kształtowanie się wielkości popytu i podaży na towary i usługi, w kontekście cenowym. Makroekonomia – zajmuje się analizą gospodarki jako całości i bada czynniki wpływające np.: na poziom globalnej produkcji i konsumpcji w danej gospodarce, ogólną wielkość cen, globalne zatrudnienie i poziom inwestycji, a także dochody i wydatki budżetu państwa. Dlatego stwierdza się, że makroekonomia bada zagregowane wielkości w kontekście całej gospodarki. Szok naftowy ( 1973-1980 r. ) – spowodował wzrost cen ropy naftowej z 3 do 30$. Spowodował także wzrost dochodów w państwa OPEC z 35 mld.$ do 300 mld.$. Konsekwencją szoku naftowego było zubożenie nabywców ropy oraz spadek jej zużycia poprzez zastępowanie jej produktami podobnymi. 1 Przykład problemu ekonomicznego: Można go dochodzić do niesprawiedliwego podziału dochodu narodowego brutto. Dochód narodowy brutto ( P.N.B. ) – ilość dóbr i usług wytworzonych i sprzedanych . Dochód narodowy netto ( P.N.N. ) – P.N.B. pomniejszony o zużycie majątku narodowego w gospodarce o amortyzacje. Stwierdzono, że obecnie około 60 % ludności świata żyje w krajach biednych ( Indie, Chiny ). Średni dochód na jednego mieszkańca w tych krajach wynosi ok. 300$ / rok, natomiast w krajach wysoko uprzemysłowionych dochód ten wynosi 26000$ / rok. O niesprawiedliwym podziale dochodów świata świadczy też to, że na ok. 15 % ludności z krajów wysoko uprzemysłowionych przypada 70 % globalnego dochodu narodowego świata. Te rozbieżności nie dotyczą tylko poszczególnych krajów i występują wewnątrz państw: Brazylia- na 20 % społeczeństwa przypada 67 % dochodów. Aby temu procesowi przeciwdziałać wprowadza się restrykcyjne przepisy podatkowe ( bogatszy płaci więcej ). Spis treści: Powstanie ekonomii. .................................................................................................................. 1 Zmiana struktury produkcji i usług. ......................................... Error! Bookmark not defined. Metody badań ekonomicznych, kategorie i prawa ekonomiczne. .......... Error! Bookmark not defined. Rynek i jego elementy. ............................................................. Error! Bookmark not defined. Kooperacja i specjalizacja. ....................................................... Error! Bookmark not defined. Kształtowanie się krzywej popytu, podaży i rynku.................. Error! Bookmark not defined. Popyt, a zmiana ceny i dochodów. ........................................... Error! Bookmark not defined. Cena, wielkość popytu a suma wydatków. .............................. Error! Bookmark not defined. Organizacja przedsiębiorstwa, jego kosztów i zysków. ........... Error! Bookmark not defined. Korporacje wielonarodowe i formalnonarodowe. .................... Error! Bookmark not defined. Gospodarstwa domowe. ........................................................... Error! Bookmark not defined. Organizacja rynku a formy konkurencji................................... Error! Bookmark not defined. Formy monopolizacji. .............................................................. Error! Bookmark not defined. Oligopol. ................................................................................... Error! Bookmark not defined. Rola państwa w gospodarce mieszanej. ................................... Error! Bookmark not defined. Monopol i siły rynkowe. .......................................................... Error! Bookmark not defined. Rola państwa we współczesnej gospodarce. ............................ Error! Bookmark not defined. Rynek czynników produkcji..................................................... Error! Bookmark not defined. Alfabetyczny spis haseł ............................................................ Error! Bookmark not defined. 2