Cw_1.Hormony.doc (292 KB) Pobierz HORMONY to: -regulatory procesów biochemicznych i fizjologicznych zachodzących w organizmie. -substancje organiczne wytwarzane w gruczołach lub tkankach, które są następnie roznoszone przez krew do innych narządów i regulują ich pracę. Brak przewodów wyprowadzających w gruczołach i uwalnianie hormonów do płynów ciała bądź też ich obecność warunkują podział gruczołów na gruczoły wydzielania wewnętrznego (gruczoły dokrewne) i gruczoły wydzielania zewnętrznego (egzokrynne). Hormony 1. Wydzieliny gruczołów dokrewnych 2. Neurohormony i substancje neurohormonalne 3. Tkankowe 4. Parahormony 5. Feromony -wytwarzane przez gruczoły egzokrynne na zewnątrz organizmu Podział hormonów ze względu na charakter chem. 1.)Hormony białkowe: hormony tropowe przysadki mózgowej, wazopresyna, insulina, glukagon. 2.)Hormony steroidowe: kortyzon, aldosteron, testosteron, estrogeny, progesteron. 3.)Pochodne aminokwasów: katecholaminy (adrenalina, noradrenalina), hormony tarczycy (T4) i (T3). Podział hormonów ze względu na miejsce działania: Autokrynowe – hormony działające na tę samą komórkę, która je produkuje: Ach, 5-HT. Parakrynowe – hormony działające na położone w bliskiej odległości od komórki, która je syntetyzuje: hormony przewodu pokarmowego. Endokrynowe – hormony wydzielane do krwi i rozprowadzane po całym organizmie: hormony tarczycy. Charakterystyka hormonów : -Wydzielane przez komórki wydzielnicze rozsiane po całym organizmie, czasem zebrane w gruczoły. -Wywierają swoiste działanie na komórki i narządy, w częściach ciała nieraz znacznie odległych od miejsc ich wytwarzania. -Działają wybiórczo tylko na komórki docelowe, wyposażone w receptory. -Pod względem chemicznym: pochodne aminokwasów, polipeptydy, glikoproteiny, sterydy. Hormony regulują różne funkcje życiowe: - wzrost, - rozwój - procesy metaboliczne - skład chemiczny płynów ustrojowych - rozmnażanie. Głównym zadaniem układu dokrewnego jest utrzymanie homeostazy organizmu – stałości środowiska wewnętrznego. Wpływ wywierany przez hormony na tkanki i organy nazywamy regulacją hormonalną. Transport hormonów przez krew - Poziom hormonów we krwi jest bardzo niski >10-12g<10 -6g w ml - Związane są z transporterami w osoczu, głównymi nośnikami są: albuminy oraz α i β globuliny-( 99%) - Tylko wolne nie związane z białkami hormony mogą dyfundować do płynu tkankowego i wiązać się z receptorem. Mechanizmy działania hormonów -Wpływ na strukturę błony komórkowej -Wpływ na aktywność enzymów -Wpływ na syntezę enzymów (RNA, DNA) MECHANIZM DZIAŁANIA HORMONÓW Aby hormon mógł „zadziałać” musi połączyć się z odpowiednim receptorem. Hormony białkowe i katecholaminy wiążą się z receptorami błonowymi zmiana aktywności enzymów lub transportu przez błonę komórki. Hormony steroidowe i hormony tarczycy wiążą się z receptorami cytozolowymi lub jądrowymi powstawanie nowych białek. Wydzielanie hormonów z rozproszonego systemu gruczołów powiązanych funkcjonalnie wymaga precyzyjnego sterowania. Układ regulacji hormonalnej człowieka obejmuje: układ produkcji i magazynowania neurohormonów, obejmujący podwzgórze, tylną (nerwową) część przysadki mózgowej oraz rdzeń nadnerczy, układ gruczołów dokrewnych, obejmujący przednią część (gruczołową) przysadki, tarczycę, przytarczyce, trzustkę, korę nadnerczy, jądra i jajniki, • grupy komórek w różnych tkankach, m. in. w nerkach oraz przewodzie pokarmowym, odpowiedzialne za produkcję hormonów tkankowych. REGULACJA WYDZIELANIA DOKREWNEGO • nerwowa • hormonalna • metaboliczna Ad. Regulacja nerwowa – związana jest z regulowaniem czynności dokrewnych przez autonomiczny układ nerwowy: - uwalnianie AK przez rdzeń nadnerczy, - uwalnianie insuliny - uwalnianie oksytocyny Ad. REGULACJA HORMONALNA (ujemne sprzężenie zwrotne) Najważniejszą jednostką jest podwzgórze pełniące funkcję naczelnego regulatora układu gruczołów dokrewnych, ściśle współdziałając z przednim płatem przysadki mózgowej. Hormon podwzgórzowy → hormon przysadkowy → hormon gruczołu obwodowego → oddziaływanie na podwzgórze i przysadkę. Ujemne sprzężenie zwrotne Ad. Regulacja metaboliczna Dotyczy głównie trzustki i przytarczyc. Wyznacznikiem wydzielania hormonów przez te gruczoły są odpowiednie substraty: - glukoza – dla trzustki - jony wapnia dla przytarczyc. Podwzgórze wydziela do krwi neurohormony: - aktywujące (liberyny) - hamujące (statyny) Neurohormony te regulują uwalnianie przez przysadkę hormonów tropowych, stymulujących działanie innych gruczołów dokrewnych (z wyjątkiem trzustki i przytarczyc). Podwzgórze wytwarza również - oksytocynę (OXY) i wazopresynę (ADH). Oksytocyna (OXY) i wazopresyna (ADH) = (AVP) są przekazywane za pomocą zakończeń nerwowych do tylnej (nerwowej) części przysadki, gdzie są magazynowane i skąd są uwalniane. Liberyny i statyny (podwzgórzowe) wydzielane do układu wrotnego przysadki wraz z krwią docierają do przedniej części przysadki regulując syntezę i wydzielanie hormonów tropowych (przysadkowych). Przysadka mózgowa (ok. 0,6 g) leży tuż przed podwzgórzem, z którym połączona jest tzw. lejkiem. Składa się z 3 płatów. Płat przedni, którego sekrecyjna funkcja jest regulowana przez liberyny i statyny podwzgórza, wydziela hormony tropowe oraz hormon wzrostu i prolaktynę. Tylny nerwowy płat przysadki nie syntetyzuje hormonów, lecz magazynuje hormony podwzgórza: wazopresynę (AVP) i oksytocynę (OXY), wydzielane do krwiobiegu w miarę zapotrzebowania. Środkowy płat – szczątkowy u dorosłego człowieka - wytwarza hormon melanotropowy (MSH, melanotropina), który wpływa na koncentrację barwnika w melanocytach. Patogeneza zaburzeń ukł. endokrynnego -niedobór hormonów gruczołu -nadmierna synteza hormonów gruczołu -zaburzenia magazynowania, uwalniania i transportu -zaburzenia działania hormonów- zmiany struktury molekularnej hormonów, defekt receptorów dla hormonów oraz defekt „drugiego przekaźnika” • Ad. Niedobór hormonów gruczołu • Wrodzone zaburzenia syntezy • Autoimmunologiczna destrukcja gruczołu Jatrogenne (chirurgia i farmakologia) lub urazowe uszkodzenie gruczołu • Naciek nowotworowy lub zapalenie Ad. Nadmierna synteza hormonów gruczołu • Guz przysadki, podwzgórza • Guz gruczołu endokrynnego • Choroba autoimmunologiczna • Zapalenie/infekcja • Jatrogennie • Sekrecja ektopowa Gruczoł tarczowy Tarczyca jest zbudowana z dwóch płatów położonych po obu stronach tchawicy, nieco poniżej krtani. Gruczoł ma budowę pęcherzykową i charakteryzuje się wychwytywaniem jodu z krwi. Komórki nabłonkowe tworzą pęcherzyki, których wnętrze jest wypełnione substancją koloidową zawierającą tyroksynę (T4) i trójjodotyroninę (T3). Komórki przypęcherzykowe syntetyzują kalcytoninę. • Miąższ narządu kom. pęcherzykowe (główne)-80% masy gruczołu, kom. okołopęcherzykowe (kom.C)-20% • KOMÓRKI PĘCHERZYKOWE KOMÓRKI C (od calcitonin) zachodzi w nich wydzielanie kalcytoniny.Jego produkcja jest niezależna od stężenia jodu, tzn.kom.C nie biorą udziału w przemianach jodowych ustroju. Biosynteza hormonów tarczycy jest uwarunkowana: • Odpowiednim stężeniem jodu w organizmie • Wyłapywaniem jodu przez kom. pęcherzykowe Sprawnym działaniem ukł.enzymatycznych Obecnością tyreoglobuliny(wchodząc w reakcje z jodem tworzy hormony) BIOSYNTEZA hormonów tarczycymechanizm procesu • Aktywne hormony tarczycy, tj.T3 i T4 są jodowanymi pochodnymi tyrozyny • Jodowanie tyrozyny zachodzi przy udziale tyreoperoksydazy (enzym wydzielany wraz z tyreoglobuliną), która katalizuje utlenianie jodków(jod przed wchłonięciem do krwi ulega redukcji do jodku) i przyłączanie jodu do tyrozyny wchodzącej w skład tyreoglobuliny • Mechanizm ten pobudzany jest przez TSH • Po przyłączeniu jodu zachodzi wzajemna kondensacja dwóch sąsiednich cząsteczek jodowanych tyrozyn w obrębie tyreoglobuliny z jednoczesnym odszczepieniem bocznego łańcucha alaninowego. Prowadzi to do powstania tetrajodotyroniny(T4) i trijodotyroniny(T3). • Uwalnianie T3 i T4 z tarczycy jest pobudzane przez TSH i zachodzi w wyniku resorbcji koloidu przez komórki pęcherzykowe • Czynniki hamujące wydzielanie hormonów Długotrwały wzrost średniej temperatury otoczenia i nieznaczny wzrost temperatury krwi dopływającej do podwzgórza • Zwiększenie zawartości we krwi wolnych T3 i T4, które działają bezpośrednio na cz.gruczołową przysadki lub pośrednio poprzez detektory w podwzgórzu, hamując wydzielanie TSH • Jod nieorganiczny wprowadzony do organizmu w ilości ponad dziesięć razy większej niż w warunkach prawidłowych (norma do 500 mikrogramów/dobę)- unieczynnienie tyreoperoksydazy- efekt Wolffa i Chaikoffa. • Niedobór jodu nieorganicznego w pokarmach poniżej 20 mikrogramów/dobę • Inne aniony jednowartościowe, takie jak chlorany i azotany, które współzawodnicząc wypierają aniony jodowe wychwytywane przez gruczoł tarczowy z krwi • Zw.egzogenne, np. propylotiouracyl, blokują wiązanie jodu z tyrozyną i powstawanie MIT i DIT. • Rola tyroksyny • Regulacja tempa procesów metabolicznych • Wpływ na wzrost • Wpływ na wytwarzanie ciepła • Wpływ na przemianę białkową • Wpływ na przemianę węglowodanową • Wpływ na przemianę tłuszczową • Wpływ na przemianę wodno-mineralną • Wpływ na działanie działanie witamin Wpływ na układ sercowo - naczyniowy (zwiększa stopień i siłę skurczu) • Wpływ na ośrodkowy układ nerwowy • Wpływ na układ krwiotwórczy • Wpływ na skórę (przy niedoczynności obrzęk śluzowaty) • Wpływ na przewód pokarmowy i wątrobę • Wpływ na czynności gruczołów płciowych • Wpływ na czynności gruczołów mlecznych T3 i T4 nasilają procesy kataboliczne: - lipoliza (enzymatyczny rozpad tkanki tłuszczowej), - glikogenoliza (rozkład glikogenu), - katabolizm białek. - zwiększają pojemność minutową serca, - przyśpieszają tętno, - rozszerzają skórne naczynia krwionośne, - podwyższają ciśnienie krwi, - zwiększają stężenie glukozy i kw. tłuszczowych we krwi, - podwyższają temperaturę ciała - są odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Kalcytonina (CT) - współdziałając z hormonem przytarczyc, reguluje poziom wapnia we krwi. • Efekty działania T3, T4 Serce: zwiększa ekspresję receptorów beta-adrenergicznych, zwiększa ekspresję alfamiozyny (+) chronotropowo, (+) intropowo. • Tkanka tłuszczowa: nasila lipolizę • Tkanka mięśniowa: nasila katabolizm • Układ trawienny: nasilają wchłanianie węglowodanów • Zwiększają podstawowy poziom metabolizmu (... Plik z chomika: katarzynaguziak Inne pliki z tego folderu: Cw_5.Zaburzenia_rytmu_serca.doc (6307 KB) Cw_8.Patofizjologia_chorób_układu_pokarmowego.doc (1659 KB) Cukrzyca(1).doc (1354 KB) Cw_4.Hemostaza.doc (896 KB) Cw_1.Hormony.doc (292 KB) Inne foldery tego chomika: Zgłoś jeśli naruszono regulamin Strona główna Aktualności Kontakt Dział Pomocy Opinie Regulamin serwisu Polityka prywatności Copyright © 2012 Chomikuj.pl testy