Cw_1.Hormony

advertisement
Cw_1.Hormony.doc
(292 KB) Pobierz
HORMONY to:
-regulatory procesów biochemicznych i fizjologicznych zachodzących w organizmie.
-substancje organiczne wytwarzane w gruczołach lub tkankach, które są następnie roznoszone
przez krew do innych narządów i regulują ich pracę.
Brak przewodów wyprowadzających w gruczołach i uwalnianie hormonów do płynów ciała bądź
też ich obecność warunkują podział gruczołów na gruczoły wydzielania wewnętrznego (gruczoły
dokrewne) i gruczoły wydzielania zewnętrznego (egzokrynne).
Hormony
1. Wydzieliny gruczołów dokrewnych
2. Neurohormony i substancje neurohormonalne
3. Tkankowe
4. Parahormony
5. Feromony -wytwarzane przez gruczoły egzokrynne na zewnątrz organizmu
Podział hormonów ze względu na charakter chem.
1.)Hormony białkowe: hormony tropowe przysadki mózgowej, wazopresyna, insulina,
glukagon.
2.)Hormony steroidowe: kortyzon, aldosteron, testosteron, estrogeny, progesteron.
3.)Pochodne aminokwasów: katecholaminy (adrenalina, noradrenalina), hormony tarczycy (T4)
i (T3).
Podział hormonów ze względu na miejsce działania:
Autokrynowe – hormony działające na tę samą komórkę, która je produkuje: Ach, 5-HT.
Parakrynowe – hormony działające na położone w bliskiej odległości od komórki, która je
syntetyzuje: hormony przewodu pokarmowego.
Endokrynowe – hormony wydzielane do krwi i rozprowadzane po całym organizmie: hormony
tarczycy.
Charakterystyka hormonów :
-Wydzielane przez komórki wydzielnicze rozsiane po całym organizmie, czasem zebrane w
gruczoły.
-Wywierają swoiste działanie na komórki i narządy, w częściach ciała nieraz znacznie odległych
od miejsc ich wytwarzania.
-Działają wybiórczo tylko na komórki docelowe, wyposażone w receptory.
-Pod względem chemicznym: pochodne aminokwasów, polipeptydy, glikoproteiny, sterydy.
Hormony regulują różne funkcje życiowe:
- wzrost,
- rozwój
- procesy metaboliczne
- skład chemiczny płynów ustrojowych
- rozmnażanie.
Głównym zadaniem układu dokrewnego jest utrzymanie homeostazy organizmu – stałości
środowiska wewnętrznego.
Wpływ wywierany przez hormony na tkanki i organy nazywamy regulacją hormonalną.
Transport hormonów przez krew
- Poziom hormonów we krwi jest bardzo niski
>10-12g<10 -6g w ml
- Związane są z transporterami w osoczu, głównymi nośnikami są: albuminy oraz α i β
globuliny-( 99%)
- Tylko wolne nie związane z białkami hormony mogą dyfundować do płynu tkankowego i
wiązać się z receptorem.
Mechanizmy działania hormonów
-Wpływ na strukturę błony komórkowej
-Wpływ na aktywność enzymów
-Wpływ na syntezę enzymów (RNA, DNA)
MECHANIZM DZIAŁANIA HORMONÓW
Aby hormon mógł „zadziałać” musi połączyć się z odpowiednim receptorem.
Hormony białkowe i katecholaminy
wiążą się z receptorami błonowymi  zmiana aktywności enzymów lub transportu przez błonę
komórki.
Hormony steroidowe i hormony tarczycy
wiążą się z receptorami cytozolowymi lub jądrowymi  powstawanie nowych białek.
Wydzielanie hormonów z rozproszonego systemu gruczołów powiązanych funkcjonalnie
wymaga precyzyjnego sterowania.
Układ regulacji hormonalnej człowieka obejmuje:
układ produkcji i magazynowania neurohormonów, obejmujący podwzgórze, tylną
(nerwową) część przysadki mózgowej oraz rdzeń nadnerczy,
układ gruczołów dokrewnych, obejmujący przednią część (gruczołową) przysadki, tarczycę,
przytarczyce, trzustkę, korę nadnerczy, jądra i jajniki,
• grupy komórek w różnych tkankach, m. in. w nerkach oraz przewodzie pokarmowym,
odpowiedzialne za produkcję hormonów tkankowych.
REGULACJA WYDZIELANIA DOKREWNEGO
• nerwowa
• hormonalna
• metaboliczna
Ad. Regulacja nerwowa – związana jest z regulowaniem czynności dokrewnych przez
autonomiczny układ nerwowy:
- uwalnianie AK przez rdzeń nadnerczy,
- uwalnianie insuliny
- uwalnianie oksytocyny
Ad. REGULACJA HORMONALNA (ujemne sprzężenie zwrotne)
Najważniejszą jednostką jest podwzgórze pełniące funkcję naczelnego regulatora układu
gruczołów dokrewnych, ściśle współdziałając z przednim płatem przysadki mózgowej.
Hormon podwzgórzowy → hormon przysadkowy → hormon gruczołu obwodowego →
oddziaływanie na podwzgórze i przysadkę.
Ujemne sprzężenie zwrotne
Ad. Regulacja metaboliczna
Dotyczy głównie trzustki i przytarczyc.
Wyznacznikiem wydzielania hormonów przez te gruczoły są odpowiednie substraty:
- glukoza – dla trzustki
- jony wapnia dla przytarczyc.
Podwzgórze wydziela do krwi neurohormony:
- aktywujące (liberyny)
- hamujące (statyny)
Neurohormony te regulują uwalnianie przez przysadkę hormonów tropowych, stymulujących
działanie innych gruczołów dokrewnych (z wyjątkiem trzustki i przytarczyc).
Podwzgórze wytwarza również
- oksytocynę (OXY) i wazopresynę (ADH).
Oksytocyna (OXY) i wazopresyna (ADH) = (AVP) są przekazywane za pomocą zakończeń
nerwowych do tylnej (nerwowej) części przysadki, gdzie są magazynowane i skąd są uwalniane.
Liberyny i statyny (podwzgórzowe) wydzielane do układu wrotnego przysadki wraz z krwią
docierają do przedniej części przysadki regulując syntezę i wydzielanie hormonów tropowych
(przysadkowych).
Przysadka mózgowa (ok. 0,6 g) leży tuż przed podwzgórzem, z którym połączona jest tzw.
lejkiem. Składa się z 3 płatów.
Płat przedni, którego sekrecyjna funkcja jest regulowana przez liberyny i statyny podwzgórza,
wydziela hormony tropowe oraz hormon wzrostu i prolaktynę.
Tylny nerwowy płat przysadki nie syntetyzuje hormonów, lecz magazynuje hormony
podwzgórza: wazopresynę (AVP) i oksytocynę (OXY), wydzielane do krwiobiegu w miarę
zapotrzebowania.
Środkowy płat – szczątkowy u dorosłego człowieka - wytwarza hormon melanotropowy (MSH,
melanotropina), który wpływa na koncentrację barwnika w melanocytach.
Patogeneza zaburzeń ukł. endokrynnego
-niedobór hormonów gruczołu
-nadmierna synteza hormonów gruczołu
-zaburzenia magazynowania, uwalniania i transportu
-zaburzenia działania hormonów- zmiany struktury molekularnej hormonów, defekt receptorów
dla hormonów oraz defekt „drugiego przekaźnika”
•
Ad. Niedobór hormonów gruczołu
• Wrodzone zaburzenia syntezy
• Autoimmunologiczna destrukcja gruczołu
Jatrogenne (chirurgia i farmakologia) lub urazowe uszkodzenie gruczołu
• Naciek nowotworowy lub zapalenie
Ad. Nadmierna synteza hormonów gruczołu
• Guz przysadki, podwzgórza
• Guz gruczołu endokrynnego
•
Choroba autoimmunologiczna
• Zapalenie/infekcja
• Jatrogennie
• Sekrecja ektopowa
Gruczoł tarczowy
Tarczyca jest zbudowana z dwóch płatów położonych po obu stronach tchawicy, nieco poniżej
krtani. Gruczoł ma budowę pęcherzykową i charakteryzuje się wychwytywaniem jodu z krwi.
Komórki nabłonkowe tworzą pęcherzyki, których wnętrze jest wypełnione substancją koloidową
zawierającą tyroksynę (T4) i trójjodotyroninę (T3).
Komórki przypęcherzykowe syntetyzują kalcytoninę.
•
Miąższ narządu
 kom. pęcherzykowe (główne)-80% masy gruczołu,
 kom. okołopęcherzykowe (kom.C)-20%
• KOMÓRKI PĘCHERZYKOWE
KOMÓRKI C (od calcitonin) zachodzi w nich wydzielanie kalcytoniny.Jego produkcja
jest niezależna od stężenia jodu, tzn.kom.C nie biorą udziału w przemianach jodowych
ustroju.
Biosynteza hormonów tarczycy jest uwarunkowana:
• Odpowiednim stężeniem jodu w organizmie
• Wyłapywaniem jodu przez kom. pęcherzykowe
 Sprawnym działaniem ukł.enzymatycznych
 Obecnością tyreoglobuliny(wchodząc w reakcje z jodem tworzy hormony)
BIOSYNTEZA hormonów tarczycymechanizm procesu
• Aktywne hormony tarczycy, tj.T3 i T4 są jodowanymi pochodnymi tyrozyny
• Jodowanie tyrozyny zachodzi przy udziale tyreoperoksydazy (enzym wydzielany wraz z
tyreoglobuliną), która katalizuje utlenianie jodków(jod przed wchłonięciem do krwi ulega
redukcji do jodku) i przyłączanie jodu do tyrozyny wchodzącej w skład tyreoglobuliny
• Mechanizm ten pobudzany jest przez TSH
• Po przyłączeniu jodu zachodzi wzajemna kondensacja dwóch sąsiednich cząsteczek
jodowanych tyrozyn w obrębie tyreoglobuliny z jednoczesnym odszczepieniem bocznego
łańcucha alaninowego. Prowadzi to do powstania tetrajodotyroniny(T4) i
trijodotyroniny(T3).
• Uwalnianie T3 i T4 z tarczycy jest pobudzane przez TSH i zachodzi w wyniku resorbcji
koloidu przez komórki pęcherzykowe
•
Czynniki hamujące wydzielanie hormonów
Długotrwały wzrost średniej temperatury otoczenia i nieznaczny wzrost temperatury
krwi dopływającej do podwzgórza
• Zwiększenie zawartości we krwi wolnych T3 i T4, które działają bezpośrednio na
cz.gruczołową przysadki lub pośrednio poprzez detektory w podwzgórzu, hamując
wydzielanie TSH
•
Jod nieorganiczny wprowadzony do organizmu w ilości ponad dziesięć razy większej niż
w warunkach prawidłowych (norma do 500 mikrogramów/dobę)- unieczynnienie
tyreoperoksydazy- efekt Wolffa i Chaikoffa.
• Niedobór jodu nieorganicznego w pokarmach poniżej 20 mikrogramów/dobę
• Inne aniony jednowartościowe, takie jak chlorany i azotany, które współzawodnicząc
wypierają aniony jodowe wychwytywane przez gruczoł tarczowy z krwi
• Zw.egzogenne, np. propylotiouracyl, blokują wiązanie jodu z tyrozyną i powstawanie
MIT i DIT.
•
Rola tyroksyny
• Regulacja tempa procesów metabolicznych
• Wpływ na wzrost
• Wpływ na wytwarzanie ciepła
• Wpływ na przemianę białkową
• Wpływ na przemianę węglowodanową
• Wpływ na przemianę tłuszczową
• Wpływ na przemianę wodno-mineralną
• Wpływ na działanie działanie witamin
Wpływ na układ sercowo - naczyniowy (zwiększa stopień i siłę skurczu)
• Wpływ na ośrodkowy układ nerwowy
• Wpływ na układ krwiotwórczy
• Wpływ na skórę (przy niedoczynności obrzęk śluzowaty)
• Wpływ na przewód pokarmowy i wątrobę
• Wpływ na czynności gruczołów płciowych
• Wpływ na czynności gruczołów mlecznych
T3 i T4 nasilają procesy kataboliczne:
- lipoliza (enzymatyczny rozpad tkanki tłuszczowej),
- glikogenoliza (rozkład glikogenu),
- katabolizm białek.
- zwiększają pojemność minutową serca,
- przyśpieszają tętno,
- rozszerzają skórne naczynia krwionośne,
- podwyższają ciśnienie krwi,
- zwiększają stężenie glukozy i kw. tłuszczowych we krwi,
- podwyższają temperaturę ciała
- są odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie układu
nerwowego.
Kalcytonina (CT)
- współdziałając z hormonem przytarczyc, reguluje poziom
wapnia we krwi.
•
Efekty działania T3, T4
Serce: zwiększa ekspresję receptorów beta-adrenergicznych, zwiększa ekspresję alfamiozyny  (+) chronotropowo, (+) intropowo.
• Tkanka tłuszczowa: nasila lipolizę
• Tkanka mięśniowa: nasila katabolizm
• Układ trawienny: nasilają wchłanianie węglowodanów
• Zwiększają podstawowy poziom metabolizmu (...
Plik z chomika:
katarzynaguziak
Inne pliki z tego folderu:

 Cw_5.Zaburzenia_rytmu_serca.doc (6307 KB)
Cw_8.Patofizjologia_chorób_układu_pokarmowego.doc (1659 KB)
 Cukrzyca(1).doc (1354 KB)
 Cw_4.Hemostaza.doc (896 KB)
 Cw_1.Hormony.doc (292 KB)
Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
testy
Download