Sztuka i architektura starożytnej Grecji - podstawa

ARCHITEKTURA I SZTUKA
W STAROŻYTNOŚCI
CYWILIZACJA GRECKA
CYWILIZACJE GRECKIE
• CYWILIZACJA HELLEŃSKA
• CYWILIZACJA HELLENISTYCZNA
CYWILIZACJA HELLEŃSKA
• ARCHITEKTURA
• RZEŹBA
• RZEMIOSŁO
GRECJA HELLEŃSKA ARCHITEKTURA
CECHY ARCHITEKTURY GRECKIEJ
• Budowle o charakterze sakralnym lub
publicznym
• Budulec – kamień, marmur
• Budowle monumentalne
• Kolumnada przykryta dachem, wokół którego
biegnie rzeźbiony fryz
• Nad wejściem tympanon
• Kolumny w trzech stylach: doryckim, jońskim i
korynckim
GRECJA HELLEŃSKA ARCHITEKTURA
Kolumna dorycka z belkowaniem
a. abakus (inaczej plintus)
b. Echinus
c. trzon z kanelurami
d. Anuli
e. Scamillus
f. architraw (epistyl)
g. Metopa
h. Tryglif
i. geison (gzyms wieńczący)
PORZĄDEK DORYCKI
• Najstarszy porządek
grecki
Cechy charakterystyczne:
• Monumentalna kolumna,
którą cechuje surowość i
rzadkie żłobkowanie
• Kapitel bez ozdób
• Brak bazy u podstaw
kolumny
GRECJA HELLEŃSKA ARCHITEKTURA
PORZĄDEK JOŃSKI
• Powstał na przełomie VII i VI
w. p.n.e.
Cechy charakterystyczne:
• Lekka i smukła kolumna
zwężająca się ku górze
bogato żłobkowana (24
kaleury)
• Głowica zdobiona motywem
baranich rogów
• U dołu kolumny baza
podwyższona (oparta na
plincie)
GRECJA HELLEŃSKA ARCHITEKTURA
PORZĄDEK KORYNCKI
• Najmłodszy porządek
architektoniczny Grecji.
Rozwinął się na przełomie V i
IV w. p.n.e.
Cechy charakterystyczne:
• Trzon kolumny podobny do
stylu jońskiego – wysmukły i
lekki, bogato żłobkowany
• Głowica zdobiona motywem
dwóch rzędów liści akantu
(roślina)
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Rekonstrukcja Akropolu w Atenach
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Akropol – ufortyfikowane wzgórze, na którym w Atenach znajdował się
kompleks świątyń
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Schemat Akropolu ateńskiego
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
PARTENON - słynna świątynia Ateny Partenos ("dziewicy") na
Akropolis ateńskiej, wzniesiona w latach 447-432 p.n.e. z
inicjatywy Peryklesa na miejscu dwóch starszych świątyń
zburzonych przez Persów w 480 r. p.n.e.
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
PARTENON
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
PARTENON - rekonstrukcje:
• Wnętrza
• Stropu kasetonowego
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
PARTENON
rekonstrukcje kolorystyczne
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
- świątynia Ateny i Posejdona na
Akropolu w Atenach. Zbudowana w porządku jońskim.
W portyku południowym kolumny mają kształt dziewcząt –
są to kariatydy
ERECHTEJON
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Świątynia NIKE
APTEROS na
ateńskim Akropolu
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
PROPYLEJE - reprezentacyjne wejście na ateński
Akropol
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Rekonstrukcja
ateńskiej AGORY
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Rekonstrukcja świątyni
Artemidy w Efezie
KOLUMNADA
Pojęcie: kilka lub
kilkanaście rzędów
kolumn ustawionych
w regularnych
odstępach,
podtrzymujących
belkowanie
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
Ateny – ODEON Herodesa
(II w.) położony u podnóża Akropolu. Teatr grecki
ARCHITEKTURA HELLEŃSKA
OLYMPEION pod Akropolem w Atenach
RZEŹBA HELLEŃSKA
Rzeźby Kory z VI w. p.n.e.
oraz propozycja rekonstrukcji Kory w peplosie
RZEŹBA HELLEŃSKA
FIDIASZ
Atena Lemnia
Atena Partenos
(Werwikion)
RZEŹBA HELLEŃSKA
FIDIASZ – rekonstrukcje Ateny Parthenos i Apolla z Partenonu
RZEŹBA HELLEŃSKA
POLIKLET – kanon
ludzkiego ciała
Doryforos
i Diadumenos
zastosowano zasadę kontrapostu
RZEŹBA HELLEŃSKA
Efeb – rzeźba z brązu,
kopia z IV w. p.n.e.
Kariatyda
RZEŹBA HELLEŃSKA
MYRON – Dyskobol. Rzeźba przedstawia ciało atlety w ruchu
RZEŹBA HELLEŃSKA
Woźnica z Delf
rzeźba z brązu
CYILIZACJA HELLEŃSKA RZEMIOSŁO
AMFORY greckie – malarstwo czarnofigurowe - atleci
CYWILIZACJA HELLEŃSKA RZEMIOSŁO
KRATERY – naczynia na wino ozdobione malarstwem
czerwonofigurowym
CYWILIZACJA HELLEŃSKA RZEMIOSŁO
Malarstwo czerwonofigurowe
„Grupa satyrów”
Malarstwo czerwonofigurowe
„Bokserzy i inni atleci”
CYWILIZACJA HELLEŃSKA RZEMIOSŁO
„Tezeusz”
Malarstwo czerwonofigurowe
CYWILIZACJA HELLEŃSKA RZEMIOSŁO
Złoty wieniec z liści
7 złotych plakietek z
wizerunkiem Artemidy
GRECJA HELLENISTYCZNA
• ARCHITEKTURA
• RZEŹBA
GRECJA HELLENISTYCZA
ARCHITEKTURA
•
Powstają miasta wzorowane na planie miast greckich - zakładano je na
geometrycznym planie z wyraźnie zaznaczonymi granicami dzielnic
mieszkalnych, handlowych, reprezentacyjnych i terenów rekreacyjnych.
•
Centralnym miejscem była agora a regularna siatka ulic prowadzona była w
prostopadłych kierunkach.
•
Miasta wyposażano w urządzenia wodociągowe doprowadzające wodę do
domów i sieć kanalizacyjną.
•
Najważniejszymi budowlami miejskimi były: ratusz ( miejsce posiedzeń rady
miejskiej), eklesiasteron (gmach posiedzeń zgromadzeń), stoa wznoszona
jako budowla wolnostojąca o zróżnicowanym przeznaczeniu użytkowym
albo portyk otaczający agorę, kręgi świątynne. Zostaje wprowadzona także
stoa piętrowa W tym czasie powstają też duże obiekty sportowe –
gimnazjony, gmachy bibliotek miejskich (np. w Aleksandrii, i Pergamonie)
•
Wykorzystywano głównie kolumny jońskie i korynckie
ARCHITEKTURA HELLENISTYCZNA
www.matmaserwis.scholaris.pl
mapy.pomocnik.com
www.pl.wikipedia.org
Latarnia morska na Faros – wyobrażenia.
Jeden z 7 cudów świata starożytnego
ARCHITEKTURA HELLENISTYCZNA
MAUZOLEUM w Halikarnasie - grobowiec Mauzolosa, perskiego
satrapy Karii wzniesiony ok. 350 p.n.e. – jeden z 7 cudów świata
starożytnego - rekonstrukcje
www.pl.wikipedia.org
siedem.ms-net.info/index.php
ARCHITEKTURA
HELLENISTYCZNA
Świątynia Zeusa
Olimpijskiego u stóp
Akropolu w Atenach
ARCHITEKTURA
HELLENISTYCZNA
Odbudowany portyk Attalosa w Atenach z II w.p.n.e.
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
Cechy
• Ruch
• Dynamizm postaci
• Rozmach
• Ekspresja
• Dynamiczna kompozycja
Najwięksi twórcy to:
• Lizyp
• Skopas
• Praksyteles
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
Wenus z Milo
Nike z Samotraki
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
Grupa Laokoona
Gladiator
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
Głowa Aleksandra Wielkiego
dłuta Leocharesa
Portret Aleksandra Wielkiego
Lizypa
CYWILIZACJA HELLENISTYCZNA
Dzieła Lizypa:
• Herakles
Farnezyjski
• Atleta
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
Ołtarz pergamoński
Zdjęcie własne
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
www.gimn4.bedzin.pl/
www.math.us.edu.pl/
encyklopedia.interia.pl
Kolos rodyjski –
rekonstrukcja.
Miał stać u bram portu w
Rodos. Przedstawiał boga
Heliosa – jeden z 7 cudów
świata starożytnego
zuchow1.webpark.pl/Listastr.html
RZEŹBA HELLENISTYCZNA
Afrodyta z Rodos
Stara pijaczka
STAROŻYTNA GRECJA
Opracowane na podstawie:
• Encyklopedii multimedialnej PWN „Cywilizacja Europejczyków”
• www.wiw.pl/kulturaantyczna
• http://www.kb.neostrada.pl/
• www.wikipedia.org.pl
• http://hamlet.pro.e-mouse.pl/galeria/index.php
• http://www.paulina.friko.pl/artysci.htm
• http://www.thebritishmuseum.ac.uk/compass/
• http://pl.wikipedia.org/wiki/Sztuka_grecka_okres_archaiczny
• http://www.archeologia.wsh.edu.pl/skrypty/Ancient%20Greece/grecj
arzym/