Główne kierunki edukacji: w oświacie

ORGANIZACJA
NADZORU PEDAGOGICZNEGO
W WOJEWÓDZTWIE PODKARPACKIM
W ROKU SZKOLNYM 2006/2007
Strategia lizbońska
Rada Europejska (skupiająca szefów państw UE), podczas
posiedzenia w Lizbonie w marcu 2000 r. potwierdziła, że Unia
Europejska stanęła w obliczu fundamentalnych zmian, będących
wynikiem globalizacji i rozwoju gospodarki opartej na wiedzy, oraz
uzgodniła, iż do roku 2010 powinien być osiągnięty cel strategiczny:
Gospodarka europejska powinna stać się
najbardziej konkurencyjną i dynamiczną
gospodarką na świecie- gospodarką opartą
na wiedzy, zdolną do trwałego wzrostu,
tworzącą coraz większą liczbę miejsc pracy
i zapewniającą coraz większą spójność
społeczną.
Cel główny edukacji w Polsce:
Podniesienie poziomu wykształcenia
społeczeństwa, tak by wykształcenie,
co najmniej średnie stało się bardziej
powszechne- (70%) w grupie wiekowej 25-45 lat
w 2013 r. przy jednoczesnym zapewnieniu
wysokiej jakości kształcenia. Równocześnie
konieczne jest stałe podnoszenie kwalifikacji
zawodowych oraz ogólnych kompetencji
niezbędnych do funkcjonowania we
współczesnym społeczeństwie.
Tezy wyjściowe:
1) W ostatnich 15 latach w Polsce podwoiła (80%) się liczba
osób uczęszczających do pełnej maturalnej szkoły średniej i
ponad trzykrotnie wzrosła liczba studentów na studiach
wyższych (47%). Wzrost społecznych aspiracji edukacyjnych
skupia się jednak głównie na własnych dzieciach, przy
stosunkowo niskim stopniu zainteresowania kształceniem
ustawicznym.
2) Wielki wzrost liczbowy uczących się na poziomie średnim
i wyższym wywołał istotny spadek jakości edukacji i groźne
zjawisko pogłębiania się różnic między szkołami, choć
nieostrych zewnętrznie w ramach jednolitego systemu;
3) Szkoła w obszarze oświaty nie nadążyła za transformacją
państwa, mimo że edukacja stawała się coraz ważniejsza.
Podkarpacie jest województwem
młodym
Podkarpacie jest regionem o najwyższym
udziale dzieci i młodzieży w stosunku do
ogółu mieszkańców, odpowiednio 39, 6%
i 41, 7%
Liczba osób w wieku do 24 lat wynosi
36 % ogółu
Na każde 10 000 mieszkańców przypada
360 studentów (2005 r.)
Struktura wykształcenia (2005 R.)
WYŻSZE
ŚREDNIE
ZASADNICZE
ZAWODOWE
PODKARPACIE
MIASTO
14,1%
40,4%
18,2%
WIEŚ
4,3%
23,6%
27,7%
POLSKA
MIASTO
13,7%
38,6%
21,1%
WIEŚ
3,3%
22,4%
29,2%
Podstawowe wyzwania transformacji
polskiego systemu edukacji w latach
2007-2013:
1) coraz wyższy stopień powszechności kształcenia na
poziomie średnim i wyższym;
2) procesy demograficzne, a także mobilność społeczna
wymuszająca głębokie zmiany w sieci edukacyjnej;
3) przemiany w obyczajowości i postawach, zagrożenia
wychowawcze, otwartość na świat;
4) pogłębianie się różnic materialnych i środowiskowych
(zjawiska wykluczenia) przy ogromnym wpływie środowiska
rodzinnego na losy edukacyjne;
5) nowe, związane ze współczesną cywilizacją i otwarciem na
świat, kompetencje niezbędne na rynku pracy (języki obce,
technologie informacyjno - komunikacyjne, przedsiębiorczość,
nowe zawody itp.) oraz w społeczeństwie;
6) wzrost liczby dzieci i młodzieży wymagających wzmożonej
i zindywidualizowanej pomocy, ze względu na różnego rodzaju
zaburzenia rozwojowe;
7) rozdźwięk między dynamizmem zmian w otoczeniu edukacji
(np. szybkie i nie zawsze przewidywalne zmiany zachodzące
na rynku pracy, mobilność zawodowa, przemiany
cywilizacyjne), a naturalnym konserwatyzmem systemu
edukacji;
8) wzrost znaczenia uczenia się przez całe życie przy
jednoczesnym braku takich nawyków i postaw w
społeczeństwie;
9) współtworzenie Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego.
Główne kierunki edukacji:
A. w oświacie:
1) wyrównywanie szans edukacyjnych;
2) przeciwdziałanie zjawiskom patologii społecznej;
3) dostosowywanie treści i sposobów nauczania do możliwości
ucznia/ wychowanka oraz wymogów zmieniającego się,
współczesnego świata;
4) poprawa efektywności zarządzania poprzez m.in.
precyzyjne określenie zakresu kompetencji administracji
rządowej i samorządowej oraz dyrektorów szkół, placówek i
zespołów nauczycielskich;
5) poprawa efektywności systemu kształcenia, doskonalenia
oraz zatrudniania nauczycieli.
B.w kształceniu ustawicznym;
1) kształtowanie postaw proedukacyjnych obywateli;
2) upowszechnianie kształcenia ustawicznego związanego
nabywaniem i doskonaleniem kwalifikacji zawodowych oraz
kompetencji ogólnych (np. TIK, języki obce);
3) zbudowanie przejrzystego sytemu kwalifikacji zawodowych;
4) zbudowanie systemu uznawania kwalifikacji zawodowych
uzyskanych poza systemem poprzez certyfikacje (uznanie
formalne) oraz uznanie w praktyce (przez pracodawców);
5) traktowanie w sposób priorytetowy ludzi starszych i niskich
kwalifikacjach (podtrzymywanie aktywności zawodowej) oraz ludzi
młodych, także po studiach (promowanie przedsiębiorczości i
konkurencyjności);
6) wprowadzenie efektywnych mechanizmów współfinansowania
kosztów kształcenia ustawicznego ze środków publicznych i
prywatnych.
Ostatecznie chodzi o to, aby w wyniku
szeroko rozumianej, dobrej jakościowo
i powszechnie dostępnej edukacji:
Uczniowie byli dobrze przygotowani do
zadań, jakie czekają ich w życiu;
Osoby dorosłe mogły podejmować
kształcenie lub szkolenie na każdym
etapie życia.
Podstawę do sformułowania zadań
i określenia priorytetów w nadzorze
pedagogicznym stanowiły
dokumenty:
1) Raport z realizacji nadzoru pedagogicznego
Podkarpackiego Kuratora Oświaty w roku szkolnym
2005/06;
2) Wnioski wynikające z mierzenia jakości pracy szkół
i placówek w województwie podkarpackim w roku
szkolnym 2005/06;
3) Priorytetowe zadania nadzoru pedagogicznego wskazane
przez Ministra Edukacji Narodowej do realizacji przez
Kuratorów Oświaty w roku szkolnym 2006/07
Zasady sprawowania nadzoru:
1. jawności wymagań i sposobów kontroli ich realizacji,
2. obiektywnej i pełnej oceny jakości pracy szkół zgodnie z ich
specyfiką,
3. współdziałania pomiędzy organami nadzoru
pedagogicznego,
4. współpracy organów nadzoru pedagogicznego
z nadzorowanymi szkołami i placówkami,
5. nacisku na sprawę twórczego stosunku nauczycieli do
obowiązków zawodowych, przejawiających inicjatywę
poznawczą i dydaktyczną i odpowiedzialności za skutki
pracy,
Kluczowe cele i zadania nadzoru
pedagogicznego w roku szkolnym
2006/2007.
PRIORYTET I
Wychowanie jest potrzebą uczniów i zadaniem szkoły
Wychowanie szkolne powinno mieć na uwadze całego
ucznia, we wszystkich sferach jego osobowości, traktując go
w miarę możliwości integralnie. Szkoła musi kształtować
wśród uczniów postawy: poczucia odpowiedzialności za
siebie, za rodzinę, za naród, budzić patriotyzm i świadomość
obywatelską. Rodzice powinni być włączani do pomocy przy
realizacji zamierzeń wychowawczych i kształceniowych.
1. Wychowanie patriotyczno - obywatelskie.
2. Wzmocnienie funkcji opiekuńczo – wychowawczej szkoły.
3. Włączanie rodziców w życie szkoły, jako osób wspomagających realizację
zadań szkoły i uczestników edukacji ustawicznej; wzmocnienie funkcji rad
rodziców.
4. Włączenie do wspomagania szkół instytucji i sieci specjalistów w zakresie
funkcji wychowawczo - opiekuńczych w szkołach.
5. Ocena realizacji programu wychowawczego i profilaktyki;
6. Mierzenie jakości pracy szkoły/placówki w obszarze praca wychowawcza
i profilaktyczna szkoły i placówki;
7. Znacząca poprawa frekwencji uczniów.
8. Wzmacnianie funkcji samorządu uczniowskiego i organizacji młodzieżowych
w życiu szkoły.
PRIORYTET II
Wysoki poziom edukacji pod względem jakości
i użyteczności społecznej
Efektywna edukacja o wysokiej jakości jest kluczowym
warunkiem rozwoju społeczeństwa, także jest drogą do
podnoszenia jakości życia tak w wymiarze indywidualnym,
jak i zbiorowym. Musi być odpowiedzią na zmiany
zachodzące w świecie związane z rozwojem nauki,
nowoczesnych technologii, globalizacji, międzynarodową
konkurencją i zmianami na rynku pracy. Zapewnienie
wysokiej jakości kształcenia jest głównym celem strategii
rozwoju edukacji w Polsce.
1. Włączenie zewnętrznego oceniania do oceny
jakości kształcenia i planowania koniecznych
zmian.
2. Wdrażanie informatyzacji w ramach programu
EFS,
3. Wykorzystywanie technologii informacyjnych
i komunikacyjnych.
4. Twórczy stosunek nauczycieli do obowiązków
zawodowych, przejawiających inicjatywę
poznawczą i dydaktyczną; występowanie
nauczycieli w roli innowatorów pedagogicznych
procesów dydaktyczno - wychowawczych (zmiany
programowe, metodyczne i organizacyjne)
5. Rozszerzenie zasięgu partycypacji w europejskich
programach pomocowych.
PRIORYTET III
Edukacja na rzecz „gospodarki wiedzy”
Edukacja jest jedną z najważniejszych dziedzin, która
będzie miała decydujący wpływ na osiągnięcie stanu
gospodarki opartej na wiedzy, zdolnej do trwałego
wzrostu, tworzącej coraz większą liczbę miejsc pracy
i zapewniającą coraz większą spójność społeczną.
Skuteczne inwestowanie w edukację uznano
imperatywem dla Europy.
1. Rozwijanie zainteresowań naukami ścisłymi
i technicznymi.
2. Programowe wsparcie dla uczniów wybitnie
uzdolnionych i dla uczniów ze specyficznymi
potrzebami edukacyjnymi
3. Rozwój systemu doradztwa i poradnictwa
zawodowego.
4. Współpraca z pracodawcami
5. Podnoszenie jakości kształcenia zawodowego.
6. Rozwijanie kompetencji zawodowych osób
dorosłych i kształcenie ustawiczne.
Zakresy zewnętrznego mierzenia jakości pracy
szkół/ placówek przez Podkarpackiego Kuratora
Oświaty w roku szkolnym 2006/2007.
LP.
OBSZAR
1
Obszar III.3 Przebieg procesu
kształcenia
2
Obszar I. 1 Zarządzanie
strategiczne
Obszar IV. 2 Praca
wychowawcza i profilaktyczna
szkoły i placówki
3
JEDNOSTKI
Przedszkola, szkoły,
placówki kształcenia
ustawicznego
i praktycznego
Wszystkie typy szkół
i placówek
Przedszkola, szkoły,
placówki kształcenia
ustawicznego
i praktycznego