Przewodnik do zrozumienia finansów behawioralnych
advertisement
Materiał przeznaczony wyłącznie dla profesjonalnych inwestorów i doradców. Przewodnik do zrozumienia finansów behawioralnych Test incomeIQ – rozumienie finansów PROJECTION behawioralnych OVER-OPTIMISM BIAS Test incomeIQ został opracowany z wykorzystaniem teorii psychologii poznawczej i behawioralnej w kontekście ich zastosowania w finansach. Test pozwala inwestorom odkryć, które z behawioralnych skłonności mają wpływ na podejmowane przez nich decyzje finansowe oraz wskazać ich nastawienie do ryzyka. Zachęć swoich klientów do rozwiązania testu na www.schroders.pl/incomeIQ i wspólnego przeanalizowania wyników. ANXIETY BIAS Rozwiąż test – czy spośród 9 behawioralnych PERCEPTION tendencji IRRATIONAL rozpoznajesz OF MONEY któregokolwiek ze swoich klientów? HERD INFLUENCE Niepokój Niepokój wpływa na zaangażowanie emocjonalne inwestora w krótkoterminowej perspektywie oraz na stopień, w którym pozwala on wzrostom i spadkom na rynku zniweczyć własne długoterminowe cele finansowe. Rozpoznawanie skłonności znawanie zmienności na rynku za stresujące U i martwiące Przejmowanie się przejściowymi wahaniami rynku kłonność do nadmiernej reakcji wobec S nieprzewidywalnych zdarzeń OVERCONFIDENCE PRESENT BIAS INVESTOR LITERACY LOSS AVERSION Wskazówki Trzymaj się planu: Zachęć klientów do zapisywania przesłanek stojących za ich kluczowymi decyzjami finansowymi. To może pomóc im w trzymaniu się planu i zapobiec panicznej wyprzedaży, która może prowadzić do zrealizowania krótkoterminowych strat i ostatecznie przynieść bezwzględną stratę kapitału. Nie patrz: Jeśli klienci są nadmiernie przejęci, ogranicz dostęp do informacji o krótkoterminowym zwrocie z inwestycji. To może pomóc im uniknąć (potencjalnie przeraźliwej) krótkoterminowej perspektywy i pomóc zachować trzeźwe spojrzenie na długoterminowe inwestycje. Przymij radę: Przypominaj klientom, że możesz pełnić rolę emocjonalnego „amortyzatora”, odpowiadając na konieczność bazowania na faktach, a nie na emocjach. 2 Rozwiążcie testPROJECTION incomeIQ na www.schroders.pl/incomeIQ OVER-OPTIMISM BIAS Awersja ANXIETY do BIAS strat Inwestor wykazujący awersję do strat, zazwyczaj odczuwa je bardziej dotkliwie niż zyski o tej samej skali. To może sprawić, że zyski i straty z ryzykownej inwestycji będą przypominać huśtawkę emocjonalną. IRRATIONAL PERCEPTION OF MONEY Rozpoznawanie skłonności T endencja do przetrzymywania taniejących akcji przez zbyt długi okres czasu z obawy przed zrealizowaniem straty T endencja do sprzedaży drożejących akcji INFLUENCE zbyt wcześnie ze HERD strachu przed utratą dotychczasowego zysku T endencja do unikania inwestycji o wysokiej zmienności i wysokiej rentowności, ze strachu przed krótkoterminowymi stratami W ykazywanie ograniczonej możliwości oceny OVERCONFIDENCE wyników finansowych Wskazówki Spójrz poza wyniki: Jeśli klienci rozważają sprzedaż produktu, przypomnij im, że nie wystarczy opierać się wyłącznie na wyniku. PRESENT BIAS Decyzje powinny być poprzedzone faktyczną analizą mocnych i słabych stron produktu oraz innych alternatywnych inwestycji. Przeciwstawiaj się chęci unikania strat za wszelką cenę: Obawa przed zrealizowaniem INVESTOR straty może sprawić, że klienciLITERACY będą trzymać taniejące akcje przez okres dłuższy niż nakazuje rozsądek. Zachęć ich do przyjęcia bardziej racjonalnej, skoncentrowanej perspektywy. Efekt poznawczy Efekt poznawczy to tendencja do fałszywego przenoszenia teraźniejszych emocji na przyszłe wydarzenia. Kiedy ludzie starają się przewidzieć swój przyszły stan emocjonalny, często popełniają błędy zapominając, że prawdopodobnie będą doświadczali innych emocji w momencie, kiedy przyszłość stanie się teraźniejszością. Rozpoznawanie skłonności Problemy z określeniem wysokości przyszłego dochodu w oparciu o bieżące potrzeby (zapominając o przyszłych wydatkach na zdrowie oraz zobowiązaniach finansowych wobec innych) Problemy z uzmysłowieniem sobie jak ich przyszła sytuacja może różnić się od obecnej. Zakładanie, że rynki w dalszym ciągu będą zmierzały w tym samym kierunku, w górę lub w dół Problemy z wyobrażeniem sobie swoich przyszłych potrzeb i oczekiwań Wskazówki Rozważ różne scenariusze: Zachęć klientów do wyobrażenia sobie kilku alternatywnych scenariuszy przyszłości oraz ich możliwego wpływu na powodzenie inwestycji. Jak dochód z ich inwestycji będzie się zmieniał w każdym z tych scenariuszy? Taka rozmowa może pomóc klientom w bardziej obiektywny sposób wyznaczać priorytety. Bądź ostrożny: Oprzyj dzisiejsze inwestycje i wydatki na możliwie najgorszym scenariuszu, aby pomóc klientom dokładnie zrozumieć zapotrzebowanie na dochód w przyszłości. Nie daj się ponieść emocjom: Robienie zakupów gdy jest się głodnym, nigdy nie jest dobrym pomysłem. Idąc tym tokiem myślenia, nie opłaca się podejmować ważnych decyzji inwestycyjnych, gdy targają nami emocje. Zasugeruj zasadę „ochłonięcia”: Wyjaśnij, że korzyści wynikające z czasu na ochłonięcie LOSS AVERSION pomiędzy momentem podjęcia ważnej decyzji inwestycyjnej, a jej wykonaniem mogą dostarczyć niezbędnego czasu na refleksję. 3 IRRATIONAL PERCEPTION OF MONEY HERD INFLUENCE Rozwiążcie test incomeIQ na www.schroders.pl/incomeIQ OVERCONFIDENCE PRESENT BIAS Irracjonalne postrzeganie pieniędzy Większość ludzi nie ma racjonalnego obrazu swojego majątku czy dochodu, postrzegając je LITERACY bardziej w kategoriachINVESTOR nominalnych niż realnych. Takie irracjonalne postrzeganie pieniędzy jest niebezpieczne, ponieważ ogranicza ludzi przed właściwą interpretacją wpływu inflacji oraz procenta składanego. LOSS skłonności AVERSION Rozpoznawanie Niepełne zrozumienie różnicy pomiędzy nominalnym, a realnym dochodem i majątkiem Niepełne zrozumienie efektu procenta składanego oraz inflacji, mających wpływ na dochody rzeczywiste Trzymanie zbyt dużych środków w gotówce przez długi czas Wskazówki Dostrzeż rzeczywistą wartość: Pomóż klientom dostrzec „prawdziwą” wartość oszczędności (nie tylko sumę na koncie w dniu dzisiejszym). Stosuj (twardą) zasadę 72: Jeśli podzielisz 72 przez roczną stopę inflacji (np. 2%), to 72/2 = 36 lat, to okres, w którym pieniądze utracą połowę swojej realnej wartości. Wykorzystując w pełni procent składany: Pokaż działanie procenta składanego. Pokaż klientom jak 3% inflacja w ciągu 20 lat może pochłonąć ich oszczędności, chociaż nie straciliby ani grosza w ujęciu nominalnym. Efekt owczego pędu Jako istoty stadne łatwo poddajemy się efektowi owczego pędu - tj. zbiorowym opiniom i zachowaniom pochodzącym od otaczających nas osób. Polega on na irracjonalnym podążaniu inwestorów za decyzjami innych z powodu przekonania o niedostrzeganiu czegoś, o czym wszyscy inni wiedzą, a oni sami nie. Rozpoznawanie skłonności rzejawianie konformistycznego zachowania P w każdym podjętym działaniu rzypatrywanie się działaniom innych przed P wyborem własnej inwestycji Irracjonalne podążanie za decyzjami innych, tak jak np. w przypadku bańki internetowej upowanie i sprzedawanie w większym stopniu K uzależnione od zachowania innych niż od własnych decyzji, opartych o silne przekonania zgodne z indywidualnymi potrzebami Wskazówki Wybierz samodzielnie: Przypomnij klientom o stosowaniu jedynie wcześniej ustalonych, obiektywnych kryteriów przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, wybierając to, co jest najbardziej odpowiednie dla ich stylu inwestowania, bez oglądania się na to co robią inni. Przedstaw inne pomysły: Pomóż inwestorom przeanalizować inne pomysły. Tylko dlatego, że wszyscy inni pędzą w jednym kierunku nie znaczy, że taka strategia jest poprawna. Poproś klientów, żeby przemyśleli czego inni nie wzięli pod uwagę pokazując im inne rozwiązania. Opieraj się emocjom: Przypomnij klientom, że kiedy czują wewnętrzny przymus, aby podążać za trendem, większość inwestorów będzie robić tak samo, windując cenę inwestycji. 4 OF MONEY HERD INFLUENCE Rozwiążcie test OVERCONFIDENCE incomeIQ na www.schroders.pl/incomeIQ PRESENT BIAS Skłonność do preferowania teraźniejszości INVESTOR LITERACY Z reguły ludzie przywiązują większą wagę do teraźniejszości niż przyszłości. Mając do wyboru dwie podobne nagrody ludzie wybierają tą, którą mogą otrzymać szybciej. Ta skłonność wyjaśnia dlaczego tak wielu inwestorów ma trudności z oszczędzaniem na przyszłość, nawet jeśli jest LOSS AVERSION to słuszne. Rozpoznawanie skłonności Tendencja do nadmiernej pewności siebie Tendencja do nadmiernej pewności siebie polega na wierze w siebie bez uwzględnienia roli przypadku, wydarzeń zewnętrznych lub alternatywnych możliwości. Tendencja ta jest niebezpieczna ponieważ może prowadzić do decyzji podjętej w oparciu o opinie, a nie fakty. Rozpoznawanie skłonności ostrzeganie siebie jako ponadprzeciętnie P zdolnych do wyboru właściwej inwestycji endencja do ignorowania możliwego wpływu T przypadku oraz wydarzeń pozostających poza ich kontrolą Preferowanie działań, które przynoszą natychmiastowe wynagrodzenie rzypisywanie sobie zasług za sukcesy P i obwinianie innych za porażki Tendencja do wyboru mniejszej nagrody teraz, niż większej nagrody w przyszłości kłonność do przyjmowania większego ryzyka S niż niezbędne i akceptowania dużej rotacji portfela, zamiast trzymania się średnio lub długookresowego planu Konieczność przypomnienia potrzeby przezwyciężenia bieżącej chęci otrzymania natychmiastowych korzyści, na rzecz rekompensaty w przyszłości Trudność we wprowadzeniu zmian do swoich przyzwyczajeń związanych z wydawaniem pieniędzy, aby oszczędzić odpowiednią kwotę na przyszłość Wskazówki Kontroluj siebie: Zachęć klientów do postrzegania siebie jako dwie osoby: „dalekosiężnego planistę” oraz „wydatkującego krótkoterminowo”. Ten pierwszy pragnie dochodu na przestrzeni całego życia, drugi chce wydawać już teraz. Aby osiągnąć cele finansowe, planista musi kontrolować wydatkującego poprzez zasady, które ograniczą krótkowzroczne zachowania. Oszczędzaj rozsądnie: Sprawdź jak mogą pomóc plany oszczędnościowe, takie jak Pracownicze Programy Emerytalne i inne automatyczne sposoby oszczędzania. Wskazówki Oddziel przypadek od umiejętności: W sytuacjach uzależnionych od przypadku, poprzednie doświadczania powinny mieć mały wpływ na podejmowane decyzje. Wiele osób często przypisuje sukces inwestycyjny swoim umiejętnościom, a nie przypadkowi. Polegaj na ekspertach: Przypomnij klientom, ze jesteś ekspertem, który może działać w ich imieniu w obszarach, w których nie mają doświadczenia. Przypominaj im aby nie słuchali opowieści: Zbyt często inwestycje z najbardziej zachęcającymi historiami to te, które w niedalekiej przeszłości przyniosły spore zyski, skłaniając inwestorów do kupowania akcji drożej, w pogoni za uzyskaniem podobnych wyników. Ucz się na błędach: Skłonność do preferowania teraźniejszości ujawnia się wielokrotnie. Poproś klientów, aby przypomnieli sobie ostatnie skutki swoich działań podjętych pod wpływem impulsu, wbrew dalekowzrocznym perspektywom. 5 OVERCONFIDENCE PRESENT BIAS INVESTOR LITERACY Rozwiążcie test incomeIQ na www.schroders.pl/incomeIQ LOSS AVERSION Skłonność do nadmiernego optymizmu Skłonność do nadmiernego optymizmu przejawia się w przecenianiu prawdopodobieństwa sukcesu i niedocenianiu ryzyka. Może to doprowadzić do podejmowania błędnych decyzji i nadmiernego narażenia na ryzyko. Rozpoznawanie skłonności endencja do tworzenia nierealistycznych wizji T przyszłości endencja do dokonywania nieracjonalnych T decyzji inwestycyjnych z powodu nierealistycznego obrazu przyszłego ryzyka rynkowego iezdolność do myślenia perspektywicznego N oznacza, że inwestorzy często odwlekają decyzje, zamiast przedsięwziąć działania prewencyjne w odpowiednim momencie. Wskazówki Nie odkładaj na później: Nadmierny optymizm w odniesieniu do przyszłości, może prowadzić do niedoceniania przez klientów wartości myślenia z wyprzedzeniem i podejmowania działania już dzisiaj. Praca domowa: Przedstaw klientom badania w danej dziedzinie lub klasie aktywów, które rozważają, tak aby dobrze postrzegali „realistyczne” zyski. Wiedza inwestora Wiedza dotycząca inwestowania będzie miała znaczący wpływ na wynik finansowy. Nie zawsze jest jednak tak, że ci co wiedzą więcej radzą sobie lepiej. Niemniej jednak inwestorzy o skromniejszej wiedzy powinni skoncentrować się na prostszych, łatwych do zrozumienia produktach finansowych i przykładać większą wagę do otrzymywanych rad. Rozpoznawanie skłonności Kierowanie się bardziej emocjami lub przeczuciem niż faktami B rak chęci do poszerzania swojej wiedzy finansowej poprzez czytanie gazet lub specjalistycznych stron internetowych Posiadanie nieodpowiedniego lub nieuporządkowanego portfela inwestycji B rak jasnych celów inwestycyjnych, łatwość gubienia się w szczegółach Wskazówki Uwolnij się od emocji: Osoby o skromnej wiedzy inwestycyjnej często w procesie inwestycyjnym kierują się bardziej emocjami niż faktami. Czytaj, czytaj i jeszcze raz czytaj: Zaproponuj klientom przewodniki inwestycyjne, wiadomości i linki do stron internetowych takich jak incomeIQ, które mogą pomóc im dowiedzieć się więcej o danym temacie. Uporaj się z cenami: Poświęć czas na omówienie portfela, obszarów ryzyka, strat możliwych do uniknięcia oraz większego potencjału do wypracowania zysku z inwestycji. Wykorzystaj rolę gremium: Zachęć klientów do samodzielnego odgrywania roli adwokata diabła, kiedy ty będziesz pełnił rolę publiki. Tematy do dyskusji Inteligencja nie jest tak istotna: Warto przypomnieć klientom, że każdego z nas charakteryzują tego rodzaju skłonności, niezależnie od tego jak jesteśmy inteligentni czy też obeznani w dziedzinie finansów. Stanowią one pułapki umysłowe, które dotyczą wszystkich aspektów życia. Dobrą wiadomością jest jednak fakt, że w momencie kiedy inwestorzy są świadomi swoich potencjalnych skłonności, mogą myśleć o swoich inwestycjach w sposób bardziej racjonalny. Twoją rolą jest być ich przewodnikiem. 6 Dziedzictwo, któremu można zaufać Zaawansowane myślenie Zarządzanie aktywami to specjalność Schroders. Nasze cele są zbieżne z celami naszych klientów – tworzeniu wartości w długim okresie. W imieniu inwestorów instytucjonalnych i detalicznych, instytucji finansowych i zamożnych klientów z całego świata zarządzamy 437,4 mld euro, zainwestowanymi w wiele różnych klas aktywów takich jak akcje, instrumenty o stałym dochodzie oraz alternatywne. Pracuje dla nas ponad 3600 utalentowanych osób, znajdujących się w 37 oddziałach w 27 różnych krajach w Europie, obu Amerykach, Azji i na Bliskim Wschodzie. Pozostają one w bezpośrednim kontakcie z rynkami, na których inwestujemy i blisko naszych klientów. Schroders rozwijał się przez ponad 200 lat przy stabilnej strukturze własnościowej. Długoterminowe myślenie determinuje nasze podejście do inwestowania, budowania relacji z klientami i rozwoju naszej firmy. Źródło: Schroders, wszystkie dane na dzień 30 czerwiec 2015. Ważne informacje: Niniejszy dokument powstał wyłącznie w celu informacyjnym i w żadnym aspekcie nie ma stanowić materiału promocyjnego. Niniejszy materiał nie ma charakteru oferty ani ubiegania się o zakup lub sprzedaż jakichkolwiek instrumentów finansowych. Niniejszy materiał nie ma na celu udzielania porad księgowych, prawnych ani podatkowych czy wskazówek inwestycyjnych i w tych kwestiach nie należy polegać na zaczerpniętych zeń informacjach. Uważa się, że zawarte tu informacje są rzetelne, ale spółka Schroders nie gwarantuje ich pełności ani dokładności. Nie przyjmujemy odpowiedzialności za błędy co do faktów i opinii. Nie należy opierać się na poglądach i informacjach zawartych w dokumencie, podejmując indywidualne decyzje inwestycyjne i/lub strategiczne. Wyniki z przeszłości nie są wyznacznikiem przyszłych wyników, na którym można było by się oprzeć; ceny jednostek uczestnictwa i dochód z nich mogą zarówno spadać, jak i rosnąć, a inwestorzy mogą nie odzyskać pierwotnie zainwestowanej kwoty. W niniejszym dokumencie wyrażono własne opinie i poglądy spółki Schroders, które mogą ulec zmianie. Wydawca: Schroder Investment Management GmbH, Taunustor 1, 60310 Frankfurt nad Menem, Niemcy. Dla Państwa bezpieczeństwa kontakty mogą być nagrywane lub monitorowane. 0615/w47009-EX/PL0615
