Polskie toponimy na osmańskiej mapie Europy Środkowej z 1914 roku

Polskie toponimy na osmańskiej mapie Europy Środkowej z 1914 r.
Bogusław R. Zagórski
Instytut Ibn Chalduna;
Wydział Orientalistyczny UW
Występująca w jedynym (na razie) znanym egzemplarzu osmańska mapa
Europy Środkowej, obejmująca przede wszystkim terytorium dzisiejszej Polski
(z wyjątkiem małego pasemka na zachodzie) oraz niektóre obszary sąsiednie,
stanowi rzadki materiał źródłowy z początków XX wieku, dostarczający
wiadomości o tym, jak miejscowe nazewnictwo geograficzne było przyswajane
przez język turecko-osmański u progu I wojny światowej. Mapa była
przedmiotem wcześniejszej wstępnej publikacji autora: „An Ottoman-Turkish
Map of Poland from the Beginning of the 20th Century.” (w: Na szlakach dwóch
światów. Studia ofiarowane Profesorowi Jerzemu Hauzińskiemu, pod red.
Agnieszki Teterycz-Puzio, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej
w Słupsku, Słupsk 2016, 667-676, 855-856).
Obecnie toponimy występujące na mapie w granicach zaborów rosyjskiego
i austro-węgierskiego (w dzisiejszych granicach Polski), zostały uporządkowane,
odczytane, zidentyfikowane i skomentowane pod względem prawidłowości
położenia poszczególnych miejsc oraz sposobów transkrypcji ich nazw na
arabskopochodny alfabet języka osmańskiego. Dokonane obserwacje pozwalają
przypuszczać, że podstawę omawianej wersji osmańskiej stanowiła bliżej
nieokreślona mapa niemiecka, której pośrednictwo wpłynęło na pisownię
toponimów polskich.