Wstęp - Starostwo Powiatowe w Łobzie
advertisement
Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Załącznik nr 1 do uchwały Rady Powiatu nr XXXVIII/232/05 z dnia 29 grudnia 2005r. PLAN ROZWOJU LOKALNEGO POWIATU ŁOBESKIEGO NA LATA 2005-2006 (FAKULTATYWNIE 2007-2013) ŁOBEZ 2005 1 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Powiatowy zespół ds. rozwoju lokalnego składa serdeczne podziękowania za zaangażowanie w opracowaniu niniejszego planu samorządom lokalnym, jednostkom organizacyjnym, oraz wszystkim tym, którzy służyli nam fachową radą przy współtworzeniu niniejszego dokumentu. Autorzy 2 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego SPIS TREŚCI Wstęp..........................................................................................................................................5 I. Obszar i czas realizacji Planu Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego........................6 II. Aktualna sytuacja społeczno gospodarcza na obszarze objętym wdrażaniem planu dla Powiatu Łobeskiego...........................................................................................7 2.1 Położenie geograficzne...................................................................................................7 2.2 Powierzchnia...................................................................................................................9 2.3 Ludność...........................................................................................................................9 2.4 Środowisko przyrodnicze..............................................................................................10 2.5 Turystyka......................................................................................................................11 2.6 Zagospodarowanie przestrzenne...................................................................................20 2.6.1 Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego..............................................20 2.6.2 Infrastruktura techniczna......................................................................................27 2.6.2.1 Sieć dróg i inne gałęzie transportu........................................................27 2.6.2.2 Gospodarka wodno-ściekowa................................................................28 2.6.2.3 Gospodarka odpadami...........................................................................33 2.6.2.4 Gospodarka energetyczna i gazyfikacja................................................37 2.6.2.5 Telekomunikacja...................................................................................41 2.6.2.6 Mienie Powiatu Łobeskiego..................................................................41 2.7 Gospodarka...................................................................................................................44 2.8 Rolnictwo i leśnictwo....................................................................................................51 2.9 Sfera społeczna.............................................................................................................52 2.9.1 Charakterystyka ludności.....................................................................................52 2.9.2 Bezrobocie............................................................................................................55 2.9.3 Ochrona zdrowia..................................................................................................58 2.9.4 Opieka społeczna..................................................................................................60 2.9.5 Oświata.................................................................................................................66 2.9.6 Kultura..................................................................................................................70 2.9.7 Organizacje pozarządowe....................................................................................71 2.9.8 Bezpieczeństwo publiczne...................................................................................72 III. Identyfikacja problemów.................................................................................................74 IV. Cele i kierunki działań.....................................................................................................79 3 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego V. Realizacja zadań i projektów............................................................................................82 VI. Powiązanie projektów z innymi priorytetami i zadaniami realizowanymi na terenie powiatu i województwa.....................................................................................................94 VII. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego.....................................95 VIII. Plan finansowy na lata 2005 – 2006...........................................................................100 IX. System wdrażania...........................................................................................................101 X. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej...........................................103 XI. Spis tabel, wykresów, rysunków i załączników............................................................105 4 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Wstęp 1-go maja 2004 roku Polska wstąpiła do Unii Europejskiej i jednocześnie uzyskała możliwość wsparcia ze środków pochodzących z Funduszy Strukturalnych oraz Funduszu Spójności. Fundusze Strukturalne umożliwiają udzielenie przez Unię Europejska pomocy finansowej w rozwiązywaniu strukturalnych problemów gospodarczych i społecznych. Pomoc jest udzielana poprzez liczne instrumenty i inicjatywy. Głównym celem Funduszy Strukturalnych jest wzmocnienie spójności gospodarczej, społecznej i kulturowej regionów w państwach członkowskich, gdyż znaczne różnice gospodarcze są nie tylko niekorzystne dla najbiedniejszych regionów, lecz mają również negatywny wpływ na całą Unię Europejską. Polityka Strukturalna UE oparta jest na sześcioletnich planach wyznaczających określone cele oraz kierunki działań strukturalnych. Obecny sześcioletni program rozpoczął się w roku 2000 i potrwa do 2006. Następnym okresem finansowym będą lata 2007-2013, w których Polska będzie mogła korzystać z Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności. Jako pełnoprawny członek Unii Europejskiej Polska uzyskała dostęp do czterech następujących Funduszy Strukturalnych: - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) - Europejski Fundusz Społeczny (EFS) - Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EAGGF) - Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa (FIFG). Rozdzielenie środków z Funduszy Strukturalnych w Polsce odbywa się zgodnie z Narodowym Planem Rozwoju na podstawie dokumentu Podstawy Wsparcia Wspólnoty (PWW). PWW to porozumienie pomiędzy Komisją Europejską a Polską, które określa kierunki i wysokość pomocy ze strony Funduszy Strukturalnych we wdrażaniu programów rozwojowych. PWW składa się z Priorytetów i wdrażane jest przez różne Programy Operacyjne. Każdy Program Operacyjny składa się z Priorytetów i Działań. Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR) jest jednym z siedmiu Programów Operacyjnych, które służą realizacji Narodowego Planu Rozwoju/ Podstaw Wsparcia Wspólnoty na lata 2004-2006 (NPR/PWW). ZPORR rozwija cele NPR, określając priorytety i kierunki polityki regionalnej Państwa w początkowym okresie członkostwa Polski w strukturach Unii Europejskiej. 5 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Niniejszy dokument przedstawiający Plan Rozwoju Lokalnego na terenie Powiatu Łobeskiego na lata 2005-2006 oraz fakultatywnie 2007-2013, opracowany został według wytycznych Zintegrowanego Programu Rozwoju Regionalnego. Sporządzenie PRL-u jest wymagane przy realizacji zadań z Działania 3.1 - Obszary wiejskie i 3.2 - Obszary podlegające restrukturyzacji. Wyżej wymienione Działania mają na celu realizację projektów, mających wpływ na zwiększenie atrakcyjności gospodarczej obszaru objętego projektem a co za tym idzie stworzenia warunków dla wzrostu zatrudnienia. W ramach obu Działań do realizacji przewiduje się projekty inwestycyjne wynikające z planu rozwoju lokalnego zlokalizowane na obszarach wiejskich oraz miast do 20.000 mieszkańców. Plan Rozwoju Lokalnego dla Powiatu Łobeskiego na lata 2005-2006 oraz fakultatywnie 2007-2013 został opracowany w oparciu o następujące dokumenty planistyczne: - „Strategia Rozwoju Powiatu Łobeskiego” - „Wieloletni program inwestycyjny na lata 2004-2006 i dalej” - „Program ochrony środowiska dla Powiatu Łobeskiego” - „Strategie Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2015” W procesie wdrażania PRL-u istotna jest kontrola przebiegu oraz ocena stopnia realizacji zadań w nim wyznaczonych z punktu widzenia osiągnięcia celów. Ze względu na otwarty charakter dokumentu istnieje możliwość wprowadzania korekt przyjętego Planu wynikających z procesu transformacji społeczno-gospodarczych oraz zmian hierarchii priorytetów przyjętych przez władze powiatu. W związku z powyższym niezbędne jest wyznaczenie systemu monitorowania na podstawie, którego możliwe będzie dokonanie oceny procesu wdrażania, jak również będą mogły być dokonywane ewentualne modyfikacje przynajmniej raz w roku. I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO POWIATU ŁOBESKIEGO Wprowadzona dnia 1 stycznia 1999 roku reforma administracji publicznej miała na celu utworzenie powiatów jako trzeciego szczebla administracji samorządowej, jednakże nie zakładała ona utworzenia Powiatu Łobeskiego. Fakt ten spotkał się z aktywnym sprzeciwem mieszkańców ziemi łobeskiej. Trwająca przez prawie trzy lata walka o utworzenie powiatu 6 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego odniosła oczekiwany skutek. W jej wyniku dnia 1 stycznia 2002 roku nastąpił powrót Powiatu Łobeskiego na mapę administracyjną Polski. Obszar realizacji niniejszego Planu Rozwoju Lokalnego obejmuje swoim zasięgiem teren Powiatu Łobeskiego, a czas realizacji zostaje uzależniony od okresów programowania. Okresy programowania Unii Europejskiej, tj.: 2004-2006 i 2007-2013 narzucają ramy czasowe realizacji planu, natomiast określone w ZPORR priorytety wyznaczają obszary działalności powiatu poddane diagnozie w tym dokumencie. Analizie poddano: sferę społeczną, techniczną, gospodarczą i finansową. W związku z powyższym działania zaplanowane na lata 2004 –2006 realizowane będą obligatoryjnie, a działania zaplanowane na lata 2007-2013 fakultatywnie oraz stanowić będą wizję rozwoju potencjału gospodarczego powiatu, który warunkuje wzrost konkurencyjności jak również przeciwdziałanie dalszej marginalizacji niektórych obszarów a w związku z tym sprzyjać będzie długofalowemu rozwojowi powiatu oraz integracji z Unią Europejską. II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU DLA POWIATU ŁOBESKIEGO 2.1 Położenie geograficzne Powiat Łobeski położony jest na Wysoczyźnie Łobeskiej oraz Pojezierzach: Ińskim i Drawskim w centralnej części województwa zachodniopomorskiego. Jest „najmłodszym” powiatem województwa, utworzonym 1 stycznia 2002 roku z gmin powiatów: stargardzkiego ( Łobez i Węgorzyno), gryfickiego (Resko i Radowo Małe) oraz goleniowskiego (Dobra). Łobez był także siedzibą powiatu do 1975 roku. Powiat Łobeski graniczy z następującymi powiatami: - gryfickim, - świdwińskim, - drawskim, - kołobrzeskim, - stargardzkim, - goleniowskim, W skład powiatu wchodzi pięć gmin: Gminy miejsko-wiejskie: - Dobra, - Łobez, 7 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - Węgorzyno, - Resko. Gminy wiejskie: - Radowo Małe. W obrębie powiatu znajdują się cztery miasta: - Łobez, - Resko, - Dobra, - Węgorzyno. Rys. 1 Mapa Powiatu Łobeskiego Krzyżują się tutaj ważne szlaki komunikacyjne: - droga krajowa nr 20 Szczecin – Gdynia, - droga krajowa nr 20 relacji Stargard Szczeciński – Drawsko Pomorskie, - droga wojewódzka nr 151 relacji Świdwin – Recz, - linia kolejowa Szczecin – Gdańsk, - linia kolejowa Runowo Pom. – Szczecinek, - linia samochodowa Gorzów Wielkopolski – Kołobrzeg, - niewielkie odległości od Bałtyku i zachodniego przejścia granicznego, bliskość do międzynarodowego lotniska w Goleniowie oraz do portów morskich Szczecina i Świnoujścia sprzyjają kontaktom gospodarczym i turystycznym. 8 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Krajobraz naturalny jest najcenniejszym z walorów ziemi łobeskiej i tworzy malowniczy zakątek krajobrazowy rzadko już dziś spotykany. Z uwagi na duże kompleksy leśne, akweny i pagórkowate tereny - na obszarze powiatu występują wspaniałe warunki do uprawiania turystyki pieszej, rowerowej (w tym również specjalistycznej) i konnej. Przez powiat przepływa rzeka Rega, której koryto wije się wśród leśnych terenów. Na terenie powiatu znajduje się również dużo jezior. 2.2 Powierzchnia Obszar Powiatu Łobeskiego obejmuje 1065,61 km2, co stanowi 4,65% powierzchni województwa zachodniopomorskiego a wśród powiatów województwa daje 11 pozycję. 2,3% powierzchni powiatu przypada na obszary miejskie (2,5 tys. ha), a 97,7% na tereny wiejskie (103,9 tys. ha). Użytki rolne zajmują 58,3 % ogólnej powierzchni, 30,9% lasy i grunty leśne a 10,8 pozostałe tereny. Taka struktura oraz produkcja zdrowej żywności sugeruje kierunek rolny jako naturalny kierunek rozwoju powiatu. Drugim kierunkiem jest ukierunkowanie na rozwój turystyki. Powierzchnia poszczególnych gmin powiatu przedstawia się następująco: - Gmina Dobra 116 km2, - Gmina Łobez 228 km2, - Gmina Radowo Małe 180 km2, - Gmina Resko 285 km2, - Gmina Węgorzyno 256 km2. 2.3 Ludność Ludność Powiatu Łobeskiego (wg Głównego Urzędu Statystycznego- stan na 31.12.2003r) liczyła 39 574 osoby co stanowi 2,27% ludności w województwie, dając 21 pozycje wśród powiatów województwa. 52,7% ludności zamieszkuje miasta a ogólny wskaźnik gęstości zaludnienia wynosi 36 mieszk./km2. Powiat zamieszkuje 20 055 kobiet i 19 519 mężczyzn. Największe gminy pod względem liczby ludności to: Łobez, Resko i Węgorzyno. Współczynnik urbanizacji dla całego powiatu wynosi 53,4 % i wartości do niego najbardziej zbliżone charakteryzują gminy: Resko i Dobra ( odpowiednio: 55,1% i 51,7%). Natomiast najwyższy współczynnik urbanizacji charakteryzuje gminę Łobez ( 73,7%). W granicach powiatu znajduje się również gmina wiejska – Radowo Małe. 9 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Szczegółowe dane dotyczące charakterystyki ludności Powiatu Łobeskiego zawiera podrozdział 2.8 Sfera społeczna. 2.4 Środowisko przyrodnicze Szczegółowe elementy dotyczące środowiska przyrodniczego, jak również główne cele i zadania z zakresu ochrony środowiska przedstawione są w opracowanym w listopadzie 2003r. Programie Ochrony Środowiska Powiatu Łobeskiego. Niniejszy dokument przedstawia jedynie skrócony opis przedmiotowego zagadnienia. Powiat Łobeski położony jest na obszarze Równiny Gryfickiej, Nowogardzkiej i Wysoczyźnie Łobeskiej. Na terenie powiatu znajduje się część Pojezierza Ińskiego oraz Ińskiego Parku Krajobrazowego wraz z otuliną ( gminy Węgorzyno i Dobra) jak również część Pojezierza Drawskiego (gmina Łobez). Krajobraz powiatu stanowi również pradolina Regi, w której położone są gminy Łobez i Resko oraz dorzecze Regi z gminą Węgorzyno i Radowo Małe. Przepływająca w głębokich dolinach rzeka Rega tworzy w okolicy miasta Łobez przełomowy zakręt. Projektuje się w tym miejscu utworzenie rezerwatu pod nazwą „Przełom Rzeki Regi”. Leżąca na obszarze Powiatu Łobeskiego część Równiny Nowogardzkiej jest obszarem wznoszącym się powyżej 50 m n.p.m., mającym powierzchnię falistą, rozciętą zabagnionymi dolinami rzek. Występuje tu kilka niewielkich jezior. Region jest słabo zalesiony, przeważają tereny uprawne. Wysoczyzna Łobeska pocięta jest głębokimi rynnami dolinnymi stworzonymi przez wody wypływające spod lodowca, w której płyną rzeki i strumienie oraz znajdują się nieliczne małe jeziorka. Pojezierze Ińskie często nazywane jest Wyżyną Ińską ze względu na znaczne (jak na warunki nizinne)wysokości moren, które zgromadzone są w rejonie Ińska. Teren ten posiada dużą wartość przyrodniczą pod względem rzeźby stanowiąc urozmaiconą morenę czołową, która ciągnie się równolegle do wybrzeża Bałtyku przez całe Pomorze Zachodnie. Na Pojezierzu Ińskim linia główna moreny czołowej zmienia ostrym łukiem kierunek z równoleżnikowego na południkowy a następnie na styku z Wysoczyzną Łobeską zmienia kierunek na północno –wschodni. Iński Park Krajobrazowy obejmuje większość Wyżyny Ińskiej w środkowej części Pojezierza Ińskiego. Jest to obszar o dużym zróżnicowaniu wysokości względnych. Tutejszy 10 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego krajobraz tworzą dochodzące do 180 m n.p.m. wały moreny czołowej poprzecinane licznymi rynnami jezior i torfowisk. Pojezierze Drawskie Klimat nie odbiega zasadniczo od pozostałej części Pomorza Zachodniego. Cechują go dość zmienne warunki pogodowe. W porównaniu do pozostałych terenów województwa zachodniopomorskiego warunki klimatyczne Powiatu Łobeskiego są nieco zróżnicowane ze względu na większą odległość od Bałtyku (ok. 60 km) oraz wysokość nad poziomem morza (średnio 80 m). Można powiedzieć, że klimat jest tu nieco surowszy i wilgotniejszy. Rega Rega będąca najważniejszą rzeką regionu ma długość 179 km. Swój początek bierze na Pojezierzu Drawskim w gminie Połczyn Zdrój, pośród terenów leśnych na wysokości 177,5 m n.p.m. Należy ona do bezpośredniego zlewiska Bałtyku. W górnym biegu rzeki jej spadek wynosi 4 m, w środkowym – 0,5-0,6 m, zaś w dolnym (poniżej ujścia Mołstowy) – 0,3 m. Na terenach znajdujących się w okolicach Regi, na jej trasie położonych jest sześć miast, dogodne dojazdy oraz wiele miejsc atrakcyjnych turystycznie wraz z miejscami do biwakowania. 2.5 Turystyka Na terenach należących do Powiatu Łobeskiego w dynamicznym tempie rozwija się turystyka i rekreacja. Mając na uwadze duże kompleksy leśne, zasobność jezior i rzek oraz malownicze pagórkowate tereny, na obszarze powiatu występują dogodne warunki do uprawiania turystyki pieszej, rowerowej (w tym specjalistycznej) i konnej. Każda z pięciu należących do powiatu gmin ma wytyczone szlaki rowerowe i piesze (jest ich kilkanaście), co sprzyja propagowaniu aktywnego i ekologicznego stylu życia. Wytyczony jest także Szlak Konny Pojezierza Drawskiego, biegnący z Łobza do Białego Boru. Atrakcyjna leśna część powiatu jest doskonałym miejscem do wypoczynku. Urokliwa okolica zachęca do odwiedzin wszystkich preferujących ciszę. Na dużą uwagę zasługują także szlaki ekologiczne. Urokliwy krajobraz rzeki Regi jest atrakcyjny dla osób lubiących sporty wodne. Istnieje szlak kajakowy, z którego korzystają zarówno mieszkańcy jak i goście przyjeżdżający tu specjalnie, by uprawiać ten sport. Na terenie powiatu znajduje się dużo jezior, które są siedliskiem dla ptactwa wodnego: kaczek krzyżówek, cyranek, łabędzi, kulików, żurawi i łysek, a także dla innej zwierzyny. Również jeziora zachęcają do uprawiania sportów wodnych. Istnieją też kąpieliska i ośrodki wypoczynkowy położone w ich obrębie. 11 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Akweny wodne położone na terenie powiatu zachęcają do wędkowania. W miejscowych wodach można łowić miedzy innymi: trocie, pstrągi, ukleje, liny, karpie, okonie. W kalendarzu imprez sportowych konkurencje dla wędkarzy występują kilkakrotnie i przyciągają uczestników z całej Polski. Powiat Łobeski posiada znaczną ilość pomników przyrody a także piękne parki: angielskie, krajobrazowe, dworskie, pałacowe, naturalistyczne, miejskie i wiejskie. W obrębie powiatu znajduje się również wiele zabytków kulturalnych i architektonicznych. W każdej z gmin spotkać można urokliwe pałace i dworki. Na terenie, przygotowanego na dzień dzisiejszy do sprzedaży, Stada Ogierów w Świętoborcu znajduje się profesjonalna baza do jazdy konnej – dwie kryte ujeżdżalnie oraz hipodrom z trybunami. Do odpoczynku w siodle zapraszają ośrodki konne we wsi: Bonin i Mołdawin a także gospodarstwa agroturystyczne. Gmina Dobra – położona jest miedzy Nowogardem a Węgorzynem, na Wysoczyźnie Łobeskiej. Miasto Dobra znajduje się 70 km na północny wschód od Szczecina. Powierzchnia gminy wynosi 116 km2 i sąsiaduje z następującymi gminami: Nowogard, Radowo Małe, Węgorzyno, Chociwel, Maszewo. Do czasów współczesnych Dobra zachowała średniowieczny układ urbanistyczny. Do najważniejszych zabytków należą: ruiny średniowiecznego zamku Dewitzów, kościół z XIII wieku (przebudowany w XV wieku) z późnorenesansowym wyposażeniem (empora organowa, ołtarz, ambona), barokową chrzcielnicą i płytami nagrobnymi, domy ryglowe z XVIII i pocz. XIX w. Na terenie gminy do najważniejszych obiektów zabytkowych i przyrodniczych należą m.in.: kościoły z XV w. w Grzęźnie, Dobropolu (wieża o drewnianym chełmie) i Krzemiennej (najstarsza na Pomorzu drewniana wieża), grodzisko wczesnośredniowieczne w Grzęźnie, głaz narzutowy i srebrne świerki w Wojtaszycach, stare kasztanowce i park przydworski w Dobropolu. Na obszarze gminy Dobra rzeźba terenu jest zróżnicowana. Na granicy z gminą Węgorzyno znajduje się jedno z najczystszych jezior województwa – jezioro Woświn. Środowisko przyrodnicze gminy bogate jest w zróżnicowany drzewostan, zwierzynę łowną i liczne siedliska ptactwa. Podstawową dziedziną gospodarki w gminie Dobra jest rolnictwo, jednak strategiczną szansę na pomyślny rozwój gminy i mieszkańców stanowi turystyka, a szczególnie ekoi agroturystyka oraz wykorzystanie walorów przyrodniczo – krajobrazowych i rekreacyjno – wypoczynkowych. Gmina zachowała naturalne walory przyrodnicze i krajoznawcze ze względu na to, iż na jej terenie nie rozwinął się przemysł. Atrakcyjne i urozmaicone krajobrazowo tereny sprzyjają 12 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego przedsięwzięciom z dziedziny turystyki, w tym agroturystyki. Zarówno samo miasto jak i okolice Dobrej, posiadają liczne walory turystyczne, zabytki architektury, pomniki przyrody, stanowiska archeologiczne, dzieła sztuki i relikty kultury ludowej. Gmina Łobez – położona jest przy linii kolejowej Szczecin – Gdańsk. Herbem miasta i gminy przejętym od rodu Borków (dawnych właścicieli miasta), jest wizerunek wilka w koronie. Do dziedzictwa kulturowego Łobza należą: późnogotycki kościół parafialny z XV w. oraz domy ryglowe z XVIII i XIX w. W okolicznych wsiach można odnaleźć pamiątki zamierzchłych czasów w postaci dworków (Bonin, Łobżany), parków podworskich z pomnikami przyrody (Zachełmie) oraz wiejskich kościółków (Dobieszewo, Wysiedle). Ogromnym walorem tutejszej ziemi jest środowisko naturalne. W związku z powyższym gmina, w ramach przyjętego programu proekologicznego, realizuje od wielu lat przedsięwzięcia tworzące infrastrukturę techniczną, służącą ochronie środowiska naturalnego. Jednymi z efektów działań w dziedzinie turystyki, rekreacji i edukacji ekologicznej jest utworzona w 2000 r. leśna ścieżka edukacji ekologicznej, jak również oddane do użytku w 2001 r. trzy szlaki rowerowe: niebieski („Doliną rzeki Regi”), żółty („Pomniki i rezerwaty przyrody”) i zielony („Zabytkowe kościoły wiejskie”) o łącznej długości 104,3 km. Na terenie gminy znajdują się liczne jeziora, które stanowią atrakcję zarówno dla amatorów sportów wodnych, jak i dla wędkarzy. Wzorcowym przykładem jest, zapewniające doskonałe warunki do wypoczynku Jezioro Karwowo, posiadające kąpielisko z pomostem oraz obiektami małej architektury (zadaszenia ze stołami i ławkami), polem namiotowymi miejscem na bezpieczne ogniska. Przez gminę przepływa rzeka Rega, która tworzy porośniętą lasami malowniczą dolinę, o wysokościach zboczy dochodzących nawet do 50 m. Stwarza to dogodne warunki do nauki i uprawiania lotniarstwa i paralotniarstwa. Bystry nurt rzeki, w której żyją pstrągi i płocie, przyciąga nie tylko wędkarzy, ale i turystów. Świetne warunki znajdują tu także miłośnicy kajakarstwa. Cyklicznie organizowane i powszechnie znane są coroczne spływy kajakowe „Regą do morza”. Tereny należące do Gminy Łobez, porośnięte są pięknymi lasami mieszanymi obfitującymi w owoce runa leśnego. Atrakcją dla myśliwych są bogate tereny łowieckie, na których występują jelenie europejskie, sarny, dziki i ptactwo wodne. 13 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Gmina Radowo Małe – jest niewielką, typowo rolniczą gminą. Powierzchnia jej wynosi 180 km2. Posiada ona dość dobre drogowe powiązania ze wszystkimi miejscowościami wewnątrz gminy oraz z sąsiednimi gminami dzięki sieci dróg gminnych, powiatowych i wojewódzkich. Na terenie Gminy Radowo Małe znajdują się rozległe kompleksy leśne. Do największych a zarazem najciekawszych, należą lasy położone w okolicach wsi Karnice-SmorawinaStrzmiele, Wołkowo-Maliniec, Mołdawin-Gostomin-Troszczyno. Lasy te są bogate w zwierzynę łowną (dziki, jelenie), dzięki czemu są atrakcyjne dla myśliwych. Na terenie gminy zarejestrowanych jest pięć kół łowieckich (Łoś, Diana, Jeleń, Knieja i Cyranka). Niewątpliwą atrakcją tutejszych lasów są żyjące na wolności daniele. Pośród lasów położone są liczne jeziora, bogate w ryby. Do najpiękniejszych należą: jezioro Głębokie, Okrzeja (na granicy gminy), Konie oraz jezioro Piaski o powierzchni 37,5 ha, położone w dolinie rzeki Piaskowa. Na północno-zachodnim brzegu tego jeziora znajduje się rezerwat przyrody „Mszar nad jeziorem Piaski” o powierzchni 4,06 ha. Na terenie gminy Radowo Małe znajdują się także liczne zabytki – świadectwo bogatej historii tych ziem związanej najpierw z Księstwem Zachodniopomorskim, a następnie z Marchią Brandenburską. Należą do nich kościoły w Borkowie Wielkim, Gostominie, Karnicach, Mołdawinie, Radowie Wielkim, Rekowie, Rogowie i Strzmielu., dwory w Dargomyślu, Karnicach, Radzimiu, Żelmowie oraz najbardziej znany w Strzmielu, który stanowił siedzibę rodu Borków. Oprócz zabytkowych budynków znajdują się tu także liczne parki. Do największych należą: park w Dargomyślu, w Mołdawinie, w Malińcu oraz w Wołkowie. Znajdują się tu również pomniki przyrody. Bogactwo przyrodnicze i historyczne oraz ciekawe położenie gminy sprawiają, że jest ona atrakcyjna turystycznie, na co wskazują powstające tu gospodarstwa agroturystyczne. Znajdują się tu także szlaki rowerowe, które zapewniają dojazd do najbardziej atrakcyjnych miejsc położonych na terenie gminy. Gmina Resko – to gmina miejsko-wiejska o powierzchni 285 km2. Początki Reska sięgają okresu wczesnego średniowiecza. Zachował się tu gród słowiański z osadą przygrodową, w pobliżu, którego odkryto prastare cmentarzysko słowiańskie. Rejon miasta Resko jest obszarem posiadającym atrakcyjne walory turystyczne. Objęte strefą ciszy jezioro Dobrzyca, rzeka Rega i otaczające Resko ze wszystkich stron lasy mieszane, tworzą niepowtarzalny mikroklimat idealny do spacerów oraz rowerowych 14 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego wycieczek. Zieleń Reska reprezentuje szereg gatunków i odmian drzew oraz krzewów rodzimych, a także obcego pochodzenia. W Starej Dobrzycy utworzony został Rezerwat Przyrody z zachowanym torfowiskiem wysokim. Stanowiska wędkarskie, wypożyczalnie kajaków oraz sieć tras turystyczno –rowerowych są przeznaczone dla miłośników aktywnego wypoczynku. Resko leży w pradolinie rzeki Regi, urozmaiconej trasami rzecznymi i dolinkami erozyjnymi. Jest to idealny obszar dla kajakarzy, wędkarzy oraz turystów. Wody występujące na terenie gminy są atrakcyjne dla wędkarzy. Występują w nich liczne gatunki ryb, takich jak: pstrągi, trocie, klenie, liny, karpie, szczupaki i okonie. Nad brzegami jezior oraz na całej długości rzeki umiejscowione są stanowiska wędkarskie, pozwalające na efektywny wypoczynek i satysfakcjonujące połowy. Naturalne „dzikie” lasy porastające brzegi gminnych rzek wytwarzają fantastyczną atmosferę bliskiego kontaktu z przyrodą i przyczyniają się do powstania pięknych krajobrazów porównywalnych ze spotykanymi w krajobrazowych parkach narodowych. Miasto posiada przystań kajakową w centrum miasta oraz drugą przystań z pawilonem sportowym, gdzie można wypożyczyć kajaki na dowolny okres czasu. Gmina Węgorzyno - o powierzchni ewidencyjnej 256 km2, pod względem obszarowym plasuje się w środku gmin województwa zachodniopomorskiego. Gmina obejmuje 31 miejscowości. Większość jednostek osadniczych charakteryzuje się zwartą zabudową. Walory krajobrazowe, unikalne warunki przyrodnicze, duży udział lasów, relatywnie niski stopień uprzemysłowienia gminy oraz czystość wód i powietrza tworzą dogodne warunki dla rozwoju różnych form turystyki. Na terenie gminy znajduje się 26 jezior, a największe z nich (Woświn) posiada powierzchnię 831 ha. Dodatkowym elementem przyciągającym turystów jest położenie gminy na terenie Ińskiego Parku Krajobrazowego. Oprócz walorów krajobrazowo - przyrodniczych, atrakcyjność tego obszaru podnosi bogactwo kulturowe, a w szczególności zabytki architektury sakralnej, ruiny pałaców, parki z pomnikami przyrody oraz grodziska. Infrastrukturę turystyczną tworzy baza noclegowa, rekreacyjna i gastronomiczna, która skupiona jest głównie wokół miejscowości nad jeziorami „Woświn”, „Zajezierze” i „Węgorzyńskie”. Na terenie gminy znajdują się gospodarstwa agroturystyczne. Infrastrukturę uzupełnia duża liczba szlaków pieszych i tras rowerowych. Przez centralną część gminy przebiega ważna linia kolejowa łącząca Szczecin z Trójmiastem. Główny węzeł kolejowy na terenie gminy – Runowo Pomorskie ma bezpośrednie połączenie z większością miast wojewódzkich Polski, a także z Berlinem. 15 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Stosunkowo dobrze rozwinięta jest również infrastruktura drogowa. Przez teren gminy przebiega droga krajowa nr 20 relacji: Stargard Szczeciński-Drawsko Pomorskie oraz drogi wojewódzkie nr 145 i 151. Gmina oferuje atrakcyjne malowniczo położone wśród lasów i jezior działki, idealne dla celów rekreacyjnych i turystycznych. Dynamicznie rozwijająca się na terenie powiatu turystyka i rekreacja oferuje: Szlaki rowerowe: - szlak niebieski (doliną rzeki Regi), - szlak zielony (pomniki i rezerwaty przyrody), - szlak żółty (zabytkowe kościoły wiejskie), - szlak Resko-Łagiewniki, - szlak Resko - Taczały - 13 tras rowerowych w gminie Węgorzyno ujęte w wydanym przewodniku pn. „13 tras rowerowych wokół Węgorzyna” - szlak rowerowy „Równina Nowogardzka”, biegnący przez gminę Dobra. Piesze szlaki turystyczne: - pieszy „Szlak błękitny Pojezierza Ińskiego”, - pieszy szlak „Wzniesienia moreny czołowej” po gminie Węgorzyno, - leśna ścieżka edukacji ekologicznej po gminie Łobez, - ścieżka przyrodniczo-historyczna „Szlak olbrzymów” po gminie Dobra. Inne szlaki: - szlak kajakowy wzdłuż rzeki Regi, - szlak konny Łobez-Biały Bór przebiegający przez gminy Łobez i Węgorzyno. Najciekawsze parki w powiecie: - parki dworskie: Dobropole (wpisany do rejestru zabytków), Anielino, Błądkowo, Grzęzno, Wrześno, Łagiewniki, na terenie gminy Węgorzyno wpisane do rejestru zabytków: Brzeźniak, Cieszyno, Dłusko, Ginawa, Kąkolewice, Kraśnik Łobeski, Lesięcin, Mieszewo, Podlipce, Rogówko, Runowo, Sielsko, Stare Węgorzyno, Wiewiecko, Winniki, Zwierzynek z aleją grabową. - parki pałacowe: Bienice, Krzemienna, Wojtaszyce, Zajezierze, Bełczna, Grabowo, Radzim, Żerzyno, Sielsko, Przytoń, Zwierzynek, Dłusk, - parki podworskie: Łobżany, Zachełmie, Wysiedle, 16 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - parki krajobrazowe: Dobra, Starogard, Dargomyśl, Dorowo, Krosino, Lubień Górny, Łabuń Wielki, Miłogoszcz, Mołstowo, Naćmierz, Świegotki, Świeciechowo, Starogard, - parki angielski: Iglice, Przemysław, - parki znajdują się również w miejscowościach: Czachowo, Dobrkowo, Gostomin, Karnice, Maliniec, Orle, Rekowo, Sienno Dolne, Smorawina, Wołkowo, Potuliny, Resko, Dobra, Rynowo, Mołdawin. Obiekty turystyczne i architektoniczne: - pałace m.in. w Bienicach, Dobropolu, Żelmowie, Radzimiu, Bełcznej, Iglicach, Lesięcinie, Łagiewnikach, Łosośnicy, Starogardzie, Mieszewie - budowle sakralne, m.in. w miejscowościach: Cieszyno, Kąkolewice z płytami nagrobnymi rodziny Borków, Kraśnik Łobeski z grobowcem rodziny Passart, Trzebawie, Przytoń, Sielsko, Winniki oraz Zwierzynek, Mieszewo, Chwarstno, wraz z cmentarzami przykościelnymi. - wsie dworskie i chłopskie z XIX wieku, - zabudowa o konstrukcji ryglowej z XVIII i XIX wieku, - parki z pomnikami przyrody, - grodziska. - Młyn wodny w m. Runowo Pom., Brzeźniak Baza noclegowa: - Hotele, Pensjonaty i Ośrodki: Pensjonat „Taber” – Dobra, Hotel „Słowiański” – Łobez, Pokoje gościnne OHP – Łobez, Łobeskie Centrum Turystyki, Schronisko – Łobez, Zespół Szkół Publicznych – Radowo Małe, Hotel „Rega” – Resko, Zajazd “Stodoła” – Łobez, Ośrodek kolonijno-wypoczynkowy „Woświn” – Wegorzyno, Ośrodek „Wodna Dolina” Kinga Królak – Przytoń, Ośrodek wypoczynkowy – Trzebawie , Ośrodek Wypoczynkowy „Przytoń” P.P.H. „Agnar”, Leśniczówka Ginawa, 17 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Ośrodek Turystyczno-Wypoczynkowy nad j. Woświn – Dobra. - Gospodarstwa Agroturystyczne: Komsa Maria i Michał „Willa Maria”- Wiewiecko, Zgliczyńska Łucja – Sielsko, Luft Marek – Sarnikierz, Sak Beata i Andrzej – Brzeźniak, „Bogdaniec” Bogdan Berna Winniki Franczak Jadwiga i Ziemowit, Piórkowski Czesław – Ługawina, Małgorzata Kiryk – Dudziak – leśniczówka – Iglice, Kajat Tadeusz – Radowo Małe, „Żurawi Krzyk” – Kolonia Radowo Małe Wypijewski Wiesław „Rancho” – Radowo Małe, Bożena Zarecka – Karwowo, Elżbieta Noiszewska – Klępnica, Grażyna Zaręba – Szuba – Klępnica, Jarosław i Rafał Kapłan – Zagórzyce, Jacek Zarzecki – Zagórzyce, Teresa i Józef Turkowscy – Prusinowo, Jan i Leokadia Woźniak – Klępnica, „Zagroda” Henryk Szabunia – Łobez, Wynajem pokoi letniskowych, Andrzej Ciołek – Tucze, Gospodarstwo Agroturystyczne Pod Kasztanami – E.J. Sobczak – Mołdawin. Baza gastronomiczna: - Zajazd „Stodoła” - Łobez, - Restauracja „Tradycja” – Łobez, - Pizzeria „Roma” – Łobez, - Bar „Borko” – Łobez - Pub „Ten Club” – Łobez, - Łobeskie Centrum Turystyki, Schronisko – Łobez, - Restauracja „Rega” – Resko, - Bar samoobsługowy „Bartek” - Resko, - Kawiarnia – Resko, 18 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - Stołówka przyszkolna – Węgorzyno - Bar szybkiej obsługi „Wodnik” – Węgorzyno, - Kawiarnia „Laguna” – Węgorzyno, - Restauracja „Słowiańska” – Węgorzyno, - Bar „Rożen” – Węgorzyno, - Pensjonat „Taber” – Dobra, - Stołówka przyszkolna – Dobra. Najważniejsze obiekty sportowe: - stadion sportowy w Łobzie (kompleks boisk i urządzeń sportowych), - hala sportowo – widowiskowa z nawierzchnią sportową w Łobzie - stadion miejski w Resku, - stadion miejski w Węgorzynie, - hala sportowo – widowiskowa z nawierzchnią sportową w Węgorzynie, - stadion miejski w Dobrej, - hala sportowa z nawierzchnią sportową w Dobrej, - dom sportowca i boisko w Radowie Małym, - hala widowiskowo – sportowa z nawierzchnią sportową w Radowie Małym, - liczne sale gimnastyczne, boiska oraz place do gry zlokalizowane na terenie powiatu. Inne formy wypoczynku: - Wypoczynek w siodle: Stado Ogierów – Łobez (Świetoborzec), Stado Koni „Majewski”, Grzegorz Majewski – Bonin, Gospodarstwo agroturystyczne „Pod kasztanami” – Mołdawin, „Oskar”, Joanna Trabszo – Łobez, Grzegorz Kotwicki – jazda konna – Tarnowo, Stado Koni „Mazur” – Hodowla koni i nauka jazdy konnej – Bonin, Stado Koni „Gołaś” – Bonin, Marek Luft – Sarnikierz, Anna i Przemysław Borowiccy – Dobrkowo. - Kajaki: Wynajem kajaków, Justyna Michalczyszyn – Resko. 19 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Szczegółowych informacji w dziedzinie turystyki udzielają: - Łobeskie Centrum Turystyki – Łobez, - Gminne Centrum Informacji Zawodowej i Gospodarczej Absolwent” oraz Centrum Informacji Turystycznej w hali sportowo - widowiskowej – Łobez, - Gminne Centrum Informacji – Węgorzyno, - Biblioteka Publiczna -Węgorzyno, - Centrum Aktywizacji Społecznej – Dobra, - Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy - Resko, - Urząd Gminy – Radowo Małe. 2.6 Zagospodarowanie przestrzenne 2.6.1 Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego Środowisko naturalne jest jednym z najcenniejszych skarbów ziemi łobeskiej. Obszar powiatu jest ekologicznie czysty o dużym potencjale agroturystycznym. Wody powierzchniowe Teren Powiatu Łobeskiego jest bogaty w wody zarówno płynące jak i stojące a ich ogólna powierzchnia wynosi 2 563 ha, co stanowi ok. 2,4 % powierzchni obszaru całego powiatu. Głównymi rzekami przepływającymi przez granice powiatu są: Rega, Ukleja, Piaskowa, Rekowa, , Stara Rega, Reska Węgorza, Brzeźnicka Węgorza. Największe jeziora Powiatu Łobeskiego to: Gmina Łobez – jeziora: Klępnicko, Karwowo, Nowe Zajezierze, Radostowo, Miejskie (Dybrzno),Unimie (Moszczenica), Chełm i Biały Zdrój, Gmina Resko – jeziora: Dobrzyca i Łabuń, Gmina Węgorzyno – jeziora: Woświn (największe w powiecie – 831 ha), Węgorzyno, Brzeźnia, Żabice, Przytoń, Mielno, Okrzeja, Zajezierze, Dłusko, Sielsko, Gardno, Gmina Radowo Małe – jeziora: Okrzeja, Głębokie, Konie, Piaski Gmina Dobra – jeziora: Dobra, Woświn. Gmina Dobra – jeziora: Dobre, Woświn. 20 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Największy wpływ na jakość wód powierzchniowych, mają spływy pochodzące ze źródeł powierzchniowych i komunalnych, nieoczyszczone ścieki z gospodarstw domowych, rolnictwo, a także spływy powierzchniowe zawierające związki biogenne, środki ochrony roślin oraz wypłukiwane składniki z gleby. Szczególnie podatnymi na zanieczyszczenie wynikające z działalności ludzkiej ekosystemami są jeziora. Samooczyszczenie ich następuje bardzo powoli, m.in. z uwagi na kumulację zanieczyszczeń w osadach dennych. Jeziora w Powiecie Łobeskim zostały poddane w latach 1999 – 2000 tylko częściowemu badaniu czystości wody, a mianowicie WIOŚ w Szczecinie przeprowadził takie badania jedynie na wodach czterech jezior położonych na terenie powiatu. Wyniki przedstawiają się następująco: I klasa czystości II klasa czystości III klasa czystości Woświn X II klasa podatności na degradację X Przytońskie X X Węgorzyno X Okrzeja X I klasa podatności na degradację III klasa podatności na degradację Brak odporności na degradację X X Tabela 1. Badania czystości wód wykonane przez WIOŚ w Szczecinie w latach 1999-2000 O jakości wód głównej rzeki Powiatu Łobeskiego Regi, w dużej mierze decydują zanieczyszczenia dopływające z miast (Łobez i Resko) zlokalizowane wzdłuż biegu rzeki. W 2002 r. WIOŚ w Szczecinie przeprowadził badania jakości wód w 17 przekrojach pomiarowych zlokalizowanych na Redze oraz w przekrojach ujściowych 3 dopływów: Mostowej, Starej Redze i Reskiej Węgorzy. Wyniki badań wykazały, że Rega w górnym odcinku prowadziła wody spełniające wymagania norm III klasy czystości. Poniżej jakość wód Regi zdecydowanie się pogarsza. Rzeka w dolnym odcinku ponownie spełnia normy III klasy czystości. Reska Węgorza wpływająca do Regi poniżej Łobza wprowadza wody, w których stężenia azotu azotynowego determinują ocenę w klasie III. Aktualne badania wykazały poprawę jakości wód rzeki Regi na odcinku od ujścia Mołstowej do ujścia do morza (z pozaklasowych do klasy III). Wody podziemne 21 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Podstawowym źródłem zaopatrzenia w wodę pitną na terenie Powiatu Łobeskiego są wody podziemne. Na obszarze powiatu zlokalizowane są trzy punkty pomiarowe (w ramach monitoringu) wód podziemnych (wody gruntowe). Dwa z wyżej wymienionych punktów zlokalizowane są w Łobzie a jeden w Resku. Szczegóły dotyczące punktów pomiarowych przedstawia poniższa tabela: Lokalizacja Dane o użytkowniku – Miejscowość właścicielu studni ul. Waryńskiego Z. 299 5,1 Łobez Borowik ul. Krakowska 16 Stacja 301 5,9 Resko IMGW „Emirat” Magazyn Paliw, 302 5,7 Łobez ul. Szosa Świdwińska 6 Tabela 2. Szczegółowe informacje odnośnie punktów pomiarowych zlokalizowanych na terenie Powiatu Łobeskiego. Nr wiercenia Głębokość warstwy wodonośnej W roku 2000 i 2001 woda w Resku miała klasę III (niska jakość), woda w Łobzie w otworze 299 klasę Ib (jakość wysoka) natomiast w otworze 302, w roku 2000 klasę Ib, a w roku 2001 klasę II (średniej jakości). W obrębie poszczególnych gmin znajduje się wiele ujęć wodnych zaopatrujących poszczególne miejscowości. Część z powyższych ujęć nie posiada urządzeń do uzdatniania wody, mimo iż woda jest zanieczyszczona i powinna być uzdatniana. Tam gdzie istnieje potrzeba, dla poprawy jakości wody przewiduje się zmniejszenie liczby stacji wodociągowych, budowę wodociągów grupowych i zbiorowych zasilanych wodą z ujęć wodnych ze stacji uzdatniania wody. Według danych z Urzędu Marszałkowskiego w Szczecinie, podmioty gospodarcze, instytucje i mieszkańcy z terenu powiatu, podłączeni do sieci wodnych zużyli w 2002r. 1 473 126 m3 wody podziemnej i 626 330 m3 wody powierzchniowej, razem 2 099 456 m3 wody. Jednocześnie wprowadzono 1 488 178 m3 ścieków. Istotne źródło zanieczyszczenia stanowią również nieoczyszczone wody opadowe z terenów zakładów, ciągów komunikacyjnych miast i wsi. Gleby i kopaliny Na terenie powiatu nie stwierdzono obszaru, który pod względem zanieczyszczeń metalami ciężkimi kwalifikowałyby się do wyłączenia z upraw rolniczych i ogrodniczych. 22 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Gleby powiatu należą w przeważającej ilości do średnich klas bonitacyjnych, od III do V i są nadmiernie zakwaszone. W granicach powiatu eksploatowane są liczne złoża surowców mineralnych najczęściej na potrzeby budownictwa. Gmina Dobra: - udokumentowane złoża kruszyw mineralnych; znajdują się na północ od Dobrej i w kierunku Dobropola. Obecnie eksploatowane są złoża między szosą do Dobropola i Tuczy, - szereg złóż torfowych i towarzyszące im złoża gytii ilastej i kredy jeziornej (tylko część złóż torfów wskazana jest do eksploatacji na potrzeby ogrodnictwa). Gmina Łobez: - złoża kruszyw mineralnych (żwiru, piasku, glin, pospółki) eksploatowane w okolicach: Storkowa, Poradza, Prusinowa, Dalna, Worowa i Wysiedla, - złoża torfów dawnych eksploatowanych w granicach Nadleśnictwa Łobez. Aktualnie część tych złóż znajduje się na terenach proponowanych użytków ekologicznych. Gmina Radowo Małe: - nie posiada udokumentowanych zasobów surowców naturalnych, Gmina Resko: - złoża syderytowej rudy żelaza w rejonie miejscowości Ługowina (nie eksploatowane), - złoża torfu i gytii (nie eksploatowane), - złoża kruszyw (żwiru, piasku i gliny), nie udokumentowane, niewielkie wyrobiska kruszyw wykorzystywane są na potrzeby lokalne, Gmina Węgorzyno: - strefa eksploatacji wydobycia surowców mineralnych zakładu „Storkowo” obejmuje także tereny położone w gminie Węgorzyno. Powietrze atmosferyczne Głównymi źródłami emisji substancji do powietrza w Powiecie Łobeskim są: zakłady przemysłowe, przedsiębiorstwo energetyki cieplnej, transport, kotłownie lokalne i paleniska indywidualne. Spalanie paliw powoduje emisję do powietrza miedzy innymi pyłu, dwutlenku azotu, dwutlenku siarki, tlenku węgla i dwutlenku węgla. 23 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Transport drogowy: tlenki azotu, tlenek węgla, dwutlenek węgla, węglowodory oraz pyły głównie ze ścierania opon, klocków hamulcowych i nawierzchni drogowych. W obrębie powiatu nie występują obiekty powodujące zanieczyszczenia atmosfery na dużą skalę, co wyklucza istnienie tzw. „średniej” i „wysokiej” emisji. Na terenie powiatu istnieje jedynie „niska” emisja zanieczyszczeń do powietrza ze źródeł wymienionych powyżej. Flora i Funa Roślinność Powiatu Łobeskiego reprezentowana jest głównie przez zbiorowiska leśne, łąkowe, bagienne i torfowiskowe. Na obszarze powiatu zinwentaryzowano około 1 000 gatunków roślin, w tym gatunki podlegające ochronie prawnej, rośliny rzadkie i zagrożone wyginięciem oraz rośliny o wartościach leczniczych. Zadrzewienia oraz obszary leśne znajdujące się na terenie powiatu wynoszą 32 651 km2 co stanowi 30,6% ogólnej powierzchni powiatu. Lasy zarządzane są przez Nadleśnictwa: Łobez, Resko, Nowogard (bardzo małe obszary należą do Nadleśnictwa w Dobrzanach). W występującym drzewostanie przeważają siedliska: bór mieszany świeży oraz las mieszany świeży z dużym udziałem drzewostanów mieszanych i liściastych. Zróżnicowanie pod względem klimatycznym i glebowym powoduje, że w zasobach leśnych panującym gatunkiem jest sosna i modrzew, a wśród pozostałych gatunków najwięcej jest dębu, buka, brzozy i olchy. Stan zdrowotny lasów oceniany jest na terenie powiatu jako dobry. Zadrzewienia przydrożne, śródpolne, grupy zieleni w zabudowie wiejskiej, w parkach podworskich i na cmentarzach, odgrywają duże znaczenie ekologiczne. W parkach a także wśród zadrzewień wiejskich, występują drzewa rodzime między innymi: dęby, buki, lipy, kasztanowce, cisy, świerki, klony i jesiony, oraz gatunki egzotyczne m.in.: żywotnik zachodni, cyprysik groszkowy, daglezja zielona, magnolia, kasztanowce jadalne. Większość dróg obsadzonych jest drzewami m.in.: jesionami, klonami, lipami, dębami, brzozami, wiele z nich posiada walory pomnikowe. Świat zwierzęcy reprezentowany jest przez ponad trzysta gatunków kręgowców i bezkręgowców. Jedną z wielu atrakcji faunistycznych na terenie lasów Powiatu Łobeskiego jest obecność kilku par orła bielika, bociana czarnego, kani rudej i orlika krzykliwego – gatunków od wielu lat będących pod ochroną. Bioróżnorodność faunistyczna urozmaicają introdukowane w ubiegłych latach na te tereny bobry. Wśród innych rzadkich zwierząt, 24 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego chronionych z mocy prawa należy wymienić występujące na terenie powiatu następujące gatunki: - ptaki: błotniak stawowy, czapla siwa, czajka, gągoł, łabędź niemy, kruk, żuraw, - płazy i gady: kumak nizinny, ropucha szara, żaba wodna, moczarowa i jeziorna, traszka, padalec, jaszczurka zwinka i żyworodna, zaskroniec, - ssaki: borsuk, gronostaj, kuna, wydra, norka amerykańska, łasica, zając szarak. Wśród zwierząt łownych występują m.in.: sarny, jelenie szlachetne, dziki, lisy, piżmaki, kuropatwy. Chronione zasoby przyrody Na terenie Powiatu Łobeskiego występują następujące obszary chronione utworzone zgodnie z ustawą o ochronie przyrody: - Rezerwaty przyrody: Mszar nad jeziorem Piaski, torfowiskowy, 4,06 ha, gmina Radowo Małe, Mszar koło Starej Dobrzycy, torfowiskowy, 11,17 ha, gmina Resko, - Parki krajobrazowe: Iński Park Krajobrazowy. Na terenie gminy Węgorzyno park zajmuje obszar 2 738 ha. Otulina parku na terenie gminy Węgorzyno i Dobra zajmuje tereny o powierzchni 9 402 ha (otulina parku nie jest objęta prawną formą ochrony przyrody), - Obszary chronionego krajobrazu (nie ma), - Użytki ekologiczne: Bagno koło Radowa Wielkiego, 8,85 ha, gmina Radowo Małe, Sześć użytków ekologicznych bez nazwy (ustanowione w 1998 r.), 12 użytków ustanowionych 28-10-2004r(Nadleśnictwo Resko), 12 użytków ustanowionych 25 lipca 2005r.(Nadleśnictwo Resko)gmina Resko, Dłuskie Wzgórza, 23 ha, gmina Węgorzyno, Płaskowyż nad Samotnikiem, 36,95 ha, gmina Węgorzyno, Węgorzyński Derkacz, 41,5 ha, gmina Węgorzyno, Pełnikowe Łąki, gmina Węgorzyno, - Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe (nie ma), Zasoby chronione na podstawie innych ustaw i przepisów szczegółowych: 25 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - Lasy ochronne: nad jeziorem Woświn, lasy glebochronne, 20,23 ha, gmina Dobra, lasy wodochronne, gmina Radowo Małe (Nadleśnictwo Resko), - Strefy ochrony gatunkowej: Stanowisko rozrodu i stałego przebywania popielicy, gmina Resko (Nadleśnictwo Resko), Strefa ochrony gatunkowej: orlika krzykliwego, orła bielika, bociana czarnego i kani rudej, - Pomniki przyrody: Gmina Łobez: Lipa drobnolistna, obręb Zachełmie, Platan klonolistny, obręb Zachełmie, Dąb bezszypułkowy, przy drodze Unimie – Dobieszewo, Kasztanowiec zwyczajny – rosnący nad rzeką Mielnicą, Głaz narzutowy na terenie starej żwirowni w miejscowości Przyborze, Gmina Radowo Małe: Świerk pospolity – Leśnictwo Strzmiele, Gmina Resko: Lipa drobnolistna – Leśnictwo Orzeszkowo, Skupisko dębów szypułkowych (69 drzew) - Łosośnica Dąb szypułkowy (dwa drzewa) – Leśnictwo Starogard, Daglezja zielona (dwa drzewa) – Leśnictwo Starogard, Czereśnia ptasia - Leśnictwo Starogard , Modrzew europejski (sześć drzew) – Leśnictwo Trzaski, Dąb szypułkowy (dwa drzewa) - Leśnictwo Trzaski, Dąb szypułkowy (cztery drzewa) – Leśnictwo Miłogoszcz, Daglezja zielona – Leśnictwo Miłogoszcz, Dąb szypułkowy (cztery drzewa) – Leśnictwo Łosośnica, Gmina Węgorzyno: Dąb szypułkowy park Cieszyno, Dąb szypułkowy park Lesięcin, Jedlica park Lesięcin, Lipa drobnolistna park Lesięcin, 26 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Sosna Jeffreya park Lesięcin, 2 dęby szypułkowe park Rogówko, Dąb czerwony park rogóko, 3 dęby szypułkowe park Winniki - Parki (wpisane do rejestru zabytków): Gmina Łobez – 14 parków, Gmina Dobra – 10 parków, Gmina Radowo Małe – 3 parki, Gmina Resko – 18 parków, Gmina Węgorzyno – 19 parków. 2.6.2 Infrastruktura techniczna 2.6.2.1 Sieć dróg i inne gałęzie transportu Na terenie powiatu sieć drogowa przedstawia się następująco: - drogi krajowe: - - odcinek drogi numer 20; Chociwel – Węgorzyno - Drawsko Pomorskie drogi wojewódzkie: odcinek drogi numer 144; Dobra – Chociwel, odcinek drogi numer 146; Strzmiele – Nowogard, odcinek drogi 147; Łobez – Nowogard, odcinek drogi 148; Drawsko Pomorskie – Starogard, odcinek drogi 151; Świdwin – Łobez – Węgorzyno, odcinek drogi 152; Płoty – Resko – Świdwin drogi powiatowe: długość dróg powiatowych wynosi 380 km (w tym ulice). Najdłuższa i najważniejsza z nich to droga powiatowa Węgorzyno – Resko, która spełnia też rolę drogi turystycznej. Gęstość dróg powiatowych wynosi 0,35 km/km 2, odległość do najbliższego wjazdu na autostradę A20 wynosi 50 km. - drogi gminne: na terenie powiatu znajdują się drogi gminne o długości 298 km, w tym 25 km dróg o twardej nawierzchni. 27 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Przez Powiat Łobeski przebiegają odcinki trakcji kolejowej PKP : Szczecin – Olsztyn oraz Runowo Pomorskie – Szczecinek. Trakcja kolejowa łączy gminy Węgorzyno i Łobez. Stacje kolejowe znajdują się w miejscowościach: Łobez, Węgorzyno i Runowo Pomorskie. Powiat posiada połączenie kolejowe z miejscowościami: Szczecin, Koszalin, Gdynia, Olsztyn, Szczecinek, Stargard Szczeciński. Przewozy autobusowe obsługiwane są przez PKS Stargard, PKS Gryfice, PKS Szczecinek, PKS Świdwin, PKS Szczecin i prywatne biura transportowe. W związku z restrukturyzacją i prywatyzacją Państwowych Przedsiębiorstw Samochodowych (PKS) zmniejszyła się częstotliwość przewozów pasażerskich. Sytuacja ta została wykorzystana przez firmy prywatne, które zaczęły oferować tańsze przewozy, co znacząco wpłynęło na poprawę częstotliwości przewozów pasażerskich. 2.6.2.2 Gospodarka wodno-ściekowa Szczegółowy opis gospodarki wodno – ściekowej w Powiecie Łobeskim przedstawiają poniżej scharakteryzowane przedmiotowo gminy: Gmina Łobez W chwili obecnej eksploatacją infrastruktury wodno-kanalizacyjnej na terenie gminy Łobez zajmuje się Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o. zasięgiem swoim obejmuje ono: wodociąg miejski Łobez, wodociągi wiejskie (Dobieszewo, Grabowo, Łobżany, Meszne, Poradz, Rożnowo, Rynowo, Suliszewice, Unimie, Worowo, Wysiedle, Zagórzyce, Zajezierze, Karwowo, Budziszcze, Bonin), jak również miejską oczyszczalnie ścieków i sieć kanalizacyjną miasta Łobez. Długość obsługiwanej sieci wodociągowej przesyłowej i rozdzielczej wynosi 52,1 km, a przyłączeniowej do budynków 11 km. Ilość przyłączy do budynków wynosi 1124 sztuki. Długość obsługiwanej sieci kanalizacyjnej wynosi: ogólnospławnej - 8,9 km, sanitarnej – 8,9 km i połączeń do budynków i innych obiektów – 5,5 km. Z powyższych danych można wywnioskować, iż Spółka zaopatruje w wodę większość mieszkańców gminy, gdyż tylko wioski Dalno, Trzeszczyna, Przyborze i Bełczna zaopatrywane są w wodę przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Nadzieja” w Dalnie, natomiast wioska Tarnowo nie posiada wodociągów publicznych. W dalszym ciągu we wsiach Dalno i Bełczna eksploatacja małych oczyszczalni zajmuje się Spółdzielnia Mieszkaniowa „Nadzieja”. 28 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Gmina Resko W chwili obecnej na terenie gminy Resko eksploatowanych jest 15 gminnych ujęć wody, z czego tylko 7 pozyskuje się wodę o parametrach zgodnych z wymaganymi dla dystrybucji wody przepisami. Łączna ilość wydobywanej wody to ponad 994,8 m3/d. Poza ujęciami gminnymi istnieje jeszcze prywatne ujęcie wody w miejscowości Słowikowo, Namierz, którego stan techniczny jest bardzo zły, tak samo jak jakość pozyskiwanej wody na potrzeby mieszkańców. Na wodociągi gminne składa się sieć przesyłowa i rozdzielcza o łączne długości 58,1 km obejmująca 23 miejscowości. Większość wodociągów znajduje się w dobrym stanie technicznym. Remontu wymagają przede wszystkim sieci rozdzielcze w Iglicach, Potulinach i Przemysławiu. Oprócz sieci gminnych istnieją również sieci prywatne w Słowikowie i Naćmierzu, które rozprowadzają wodę na terenach tych miejscowości. Obie są w bardzo złym stanie technicznym. Na dzień dzisiejszy funkcjonuje w gminie Resko 889 gminnych przyłączy wodociągowych o dobrym stanie technicznym w 14 miejscowościach. Na terenie gminy bez sieci wodociągowej pozostają nadal następujące miejscowości: Taczały, Siwkowice, Luboradz, Kolonia Sosnowo, Łabuń Mały, Policko (część gospodarstw posiada wodociągi), Gozdno, Łosośniczka oraz Naćmierz i Słowikowo (istnieje tylko sieć prywatna w bardzo złym stanie technicznym). Poza wodociągami grupowymi i zbiorowymi na terenie gminy funkcjonują wodociągi zakładowe, służące do zaopatrzenia w wodę osad leśnych (Łabuń Mały, Łosośnica, Miłogoszcz i Orzeszkowo). Jeżeli chodzi o same miasto Resko sieć wodociągowa obejmuje prawie całą zabudowę miasta. Długość sieci kanalizacyjnej w gminie Resko wynosi 9,8 km. Aktualny stan gospodarki wodno-ściekowej na terenie gminy jest dobry, a po zakończeniu działań związanych z rozbudową kanalizacji deszczowej i sanitarnej będzie bardzo dobry. Miasto Resko posiada nowoczesną oczyszczalnie ścieków o przepustowości pozwalającej na przyjęcie ścieków z całego miasta pozostawiając rezerwę. Dopływ ścieków do oczyszczalni jest jednak w chwili obecnej ograniczony. Jest to spowodowane faktem, że miasto nie jest jeszcze w całości objęte kanalizacja sanitarną. Podobnie wygląda sprawa z kanalizacją deszczową. Tylko niektóre rejony miasta są odwadniane z wód opadowych. 90% wsi na terenie gminy Resko pozbawionych jest możliwości zbiorowego odprowadzania ścieków. Stan taki jest wysoce niezadowalający. 29 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Gmina Radowo Małe Siecią wodociągową za pośrednictwem grupowych (4), zbiorowych (8) i zagrodowych (4) systemów, objętych jest ok. 95% mieszkańców gminy. Długość sieci wodociągowej na terenie gminy wynosi 23,7 km. Wodociągi obsługiwane są przez „Wodociągi zachodniopomorskie” Sp. z o.o. w Goleniowie. Obecnie na terenie gminy funkcjonuje 12 stacji wodociągowych wykorzystywanych na potrzeby komunalne, w miejscowościach: Maliniec, Mołdawin, Strzmiele, Radowo Małe, Radowo Wielkie, Pogorzelica, Rogowo, Borkowo Wielkie, Smorawina, Karnice, Dobrkowo i Gostomin. Na terenie gminy znajduje się 8 ujęć wody będących w posiadaniu dzierżawców ziemi i zabudowań po byłych PGR, które nie są wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę. Oprócz w/w ujęć komunalnych i należących do dzierżawców na terenie gminy funkcjonują wodociągi zakładowe, które obsługują jedynie zakłady. Wszystkie ujęcia, posiadają strefę ochrony sanitarnej. Istniejące studnie i stacje wodociągowe z dużym nadmiarem pokrywają zapotrzebowanie na wodę do celów bytowogospodarczych ludności. Do sieci kanalizacyjnej jest podłączonych ok. 30% gminy Radowo Małe. Długość sieci kanalizacyjnej wynosi 1,9 km. Urządzenia do oczyszczania ścieków znajdują się w miejscowości Radowo Małe – oczyszczalnia ścieków mechaniczno-biologiczna, której właścicielem jest Spółdzielnia Mieszkaniowa „Radowianka” w Radowie Małym. Obecnie na oczyszczalnię spływa ok. 100 m3/d ścieków z osiedla mieszkaniowego i budynków użyteczności publicznej. Z pozostałych miejscowości gminy ścieki ze zbiorników bezodpływowych wywożone są przez specjalistyczne firmy z Reska i Łobza, do oczyszczalni ścieków w Resku i Łobzie. Część gospodarstw nie posiada zbiorników na nieczystości płynne. Na terenie gminy znajdują się pięć przydomowych oczyszczalni ścieków. W miejscowościach Rekowo i Żelmowo, znajdują się oczyszczalnie ścieków przemysłowych, osadniki ścieków z gorzelni, które obecnie są nieczynne. Produkcja ścieków w gminie Radowo Małe kształtuje się na poziomie ok. 35 tys. m3. Na terenie gminy nie występują kolektory kanalizacji burzowej. 30 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Gmina Węgorzyno Siecią wodociągową, za pośrednictwem zbiorowych systemów, objętych jest ok. 98% mieszkańców gminy. Długość sieci wodociągowej na terenie gminy wynosi 50,6 km, w tym w miejscowości Węgorzyno 11 km. Wodociągi obsługiwane są przez „Wodociągi zachodniopomorskie” sp. z o.o. w Goleniowie. Ujęcia wody znajdują się w następujących miejscowościach: Ginawa, Wiewiecko, Przytoń, Rogówko, Gościsław, Winniki, Cieszyno, Gardno, Kąkolewice, Podlipce, Dłusko, Runowo Pomorskie ( tylko tereny stacji kolejowej ) - miejscowość przyłączona jest do sieci wodociągowej Węgorzyna, Sielsko i Węgorzyno. Stan techniczny wielu ujęć wody, stacji uzdatniania i niektórych odcinków sieci wodociągowych jest niezadowalający. Na ujęciach wody ze studni głębinowych w miejscowościach: Ginawa, Rogówko i Gardno brak jest urządzeń do uzdatniania wody. Pozostałe ujęcia wyposażone są w filtry pospieszne, zamknięte z wypełnieniem piaskowym, w celu usunięcia z wody surowej nadmiernych ilości żelaza i manganu. Do sieci kanalizacji sanitarnej jest podłączonych ok. 35% ludności gminy Węgorzyno. Długość sieci kanalizacyjnej na terenie gminy wynosi 12,3 km, w tym w miejscowości Węgorzyno 8,4 km. W gminie eksploatowana jest jedna oczyszczalnia ścieków mechaniczno – biologiczna, zlokalizowana w Węgorzynie o wydajności 700m3/d. Przyjmuje ona skolektorowane ścieki z Węgorzyna oraz ścieki dowożone beczkowozami z miejscowości nieskanalizowanych. W 6 miejscowościach, przy zabudowaniach dawnych PGR znajdują się oczyszczalnie o złym stanie technicznym i bardzo niskiej wydajności. Z pozostałych miejscowości gminy Węgorzyno, ze zbiorników bezodpływowych ścieki wywarzone są głównie przez Zakład Usług Komunalnych „Makarski K. – Makarska M.” Do oczyszczalni ścieków w Węgorzynie. Część gospodarstw nie posiada zbiorników na nieczystości płynne. Produkcja ścieków w gminie Węgorzyno kształtuje się w ciągu roku na poziomie około 70 tys. m3. W miejscowościach Węgorzyno oraz Runowo Pom nie znajdują się kolektory kanalizacji burzowej., odprowadzające nieczyszczone ścieki do cieków wodnych. 31 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Gmina Dobra Siecią wodociągową, za pośrednictwem grupowych i zbiorowych systemów, objętych jest ok. 95% mieszkańców gminy. Długość sieci wodociągowej na terenie gminy wynosi 28,2 km, w tym w Dobrej 8,6 km. Wodociągi obsługiwane są przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Dobrej. Obecnie na terenie gminy funkcjonują ujęcia w następujących miejscowościach: Dobra, Błądkowo, Bienice, Krzemienna, Tucze, Wojtaszyce i Dobropole. Funkcjonujące ujęcia pokrywają potrzeby zaopatrzenia w wodę istnieje realna możliwość zwiększenia poboru wody na ujęciach w Bienicach, Krzemiennej i Tuczy. Ujęcie w Dobrej może pokryć zapotrzebowanie na wodę ok. 6000 mieszkańców (obecnie korzysta ok. 2080 mieszkańców). DEUT-POL sp. z o.o. w Bienicach dysponuje własnym ujęciem wody, używanej do hodowli krów i celów gospodarczych. Pozostałe ujęcia na terenie gminy w miejscowościach: Grzęzno, Grzęzienko, Zapłocie i Wrześno są obecnie nieczynne. Na ujęciu wody ze studni głębinowych w miejscowości Dobropole zainstalowane są filtry pospieszne, zamknięte z wypełnieniem piaskowym, w celu usunięcia z wody surowej nadmiernych ilości żelaza i manganu. Ujecie w Krzemiennej nie ma stacji uzdatniania, ponieważ pobierana woda jest dobrej jakości. Na pozostałych ujęciach prowadzi się odżelazienie wody. Stan techniczny eksploatowanych ujęć wody i stacji uzdatniania określa się jako dobry. Wszystkie ujęcia posiadają strefę ochrony sanitarnej. Do sieci kanalizacyjnej podłączonych jest około 65% ludności gminy Dobra. Długość sieci kanalizacyjnej na terenie gminy wynosi 10,1 km, w tym w miejscowości Dobra 8,1km. Pozostałe 2 km sieci kanalizacyjnej znajduje się w miejscowościach: Wrześno, Wojtaszyce, Grzęzno, Dobropole i obejmuje tylko budownictwo mieszkaniowe blokowe (wybudowane przez dawne PGR). Urządzenia do oczyszczania ścieków znajdują się w miejscowościach: Dobra – komunalna oczyszczalnia ścieków, Dobropole – ścieki wywożone są na punkt zlewny oczyszczalni w Dobrej, Grzęzno, Wojtaszyce, Wrześno. Z pozostałych miejscowości gminy, ścieki ze zbiorników bezodpływowych wywożone są głównie przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Dobrej, do oczyszczalni ścieków w Dobrej. Część gospodarstw nie posiada zbiorników na nieczystości W Błądkowie, Tuczy i Bienicach znajdują się przydomowe oczyszczalnie ścieków. 32 płynne. Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Produkcja ścieków w gminie Dobra kształtuje się w ciągu roku na poziomie około 110-115 tys. m3. Ogólną charakterystykę infrastruktury wodociągowo – kanalizacyjnej w Powiecie Łobeskim przedstawia poniższa tabela: Wyszczególnienie Powiat Łobeski Dobra Łobez Radowo Małe Resko Węgorzyno Długość sieci 218,60 26,20 63,10 23,70 58,10 50,60 wodociągowej w km Długość sieci 57,40 10,10 23,30 1,90 9,80 12,30 kanalizacyjnej w km Połączenia wodociągowe prowadzące do 3839 469 1124 454 889 920 budynków mieszkalnych Połączenia kanalizacyjne prowadzące do 774 210 193 33 186 152 budynków mieszkalnych Zużycie wody z 1511,40 169,70 554,50 139,40 428,70 219,10 wodociągów w dam3 Zużycie wody na 1 190,70 36,90 37,80 36,10 50,00 29,90 mieszkańca w m3 Tabela 3. Zestawienie danych charakteryzujących infrastrukturę wodociągowo – kanalizacyjną w powiecie łobeskim 2.6.2.3 Gospodarka odpadami Gospodarka odpadami w sektorze komunalnym Głównymi źródłami wytwarzania odpadów komunalnych są gospodarstwa domowe na terenie miast i wsi na terenie powiatu a ponadto istniejące tam obiekty i instytucje użyteczności publicznej oraz różnego rodzaju podmioty prowadzące działalność gospodarczą zatrudniające określone ilości pracowników. Wytwarzane są w nich różnego rodzaju odpady komunalne, ujęte w grupie 20 „katalogu odpadów”, ale także odpady z innych grup. W Powiecie Łobeskim podstawowym sposobem zagospodarowania odpadów komunalnych jest ich unieszkodliwianie na składowiskach w postaci nie segregowanej (zmieszanej) – w ogólnej ich masie zawarte są również odpady z innych grup – są to przede wszystkim odpady pochodzenia mineralnego tj.: zmieszane odpady budowlane, żużle, popioły oraz pyły paleniskowe z „małych” obiektów energetycznego spalania paliw oraz tzw. odpady opakowaniowe. Ilości odpadów wytwarzanych na terenie powiatu obrazuje poniższa tabela. 33 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Lp. Gminy i powiat 1. Ilość wytwarzanych odpadów [Mg/rok] Tereny miejskie Tereny wiejskie Razem Dobra 737 564 1 301 2. Radowo Małe - 864 864 3. Resko 1 585 891 2 476 4. Węgorzyno 997 996 1 993 5. Łobez 3 736 863 4 599 Powiat Łobeski razem 7 055 4 178 11 233 Tabela 4. Ilość odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie Powiatu Łobeskiego Na podstawie wyżej zestawionych danych można stwierdzić, że: - na terenach miejskich powiatu wytwarzanych jest około 63% całej masy odpadów komunalnych, - największy udział w wytwarzaniu odpadów na terenie powiatu ma gmina Łobez – wynosi on około 41% całej masy wytwarzanych odpadów, a w odpadach „miejskich” jest jeszcze wyższy – około 53%. Z porównania ilości odpadów komunalnych wytwarzanych z ilościami zbieranymi przez firmy wywozowe można ocenić, że znaczna część wytwarzanych odpadów może trafić na tzw. „dzikie” wysypiska. Odbiorem i transportem odpadów komunalnych na terenie Powiatu Łobeskiego zajmują się głównie cztery niżej wymienione firmy (udział innych jest minimalny): - Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Dobrej, - Zakład Usług Budowlanych i Komunalnych w Resku, - Zakład Usług Komunalnych „Makarski K. i Makarska M.” w Węgorzynie, - Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych sp. z o.o. w Łobzie Na terenie powiatu eksploatowane są aktualnie dwa składowiska odpadów komunalnych wymagające dostosowania do wymogów UE: - Składowisko odpadów w Komorowie, gmina Resko (przewidywalny termin wyłączenia z użytkowania 2007 rok) - Składowisko odpadów w Kraśniku, gmina Węgorzyno Na początku 2005 roku zostało zamknięte składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Prusinowie obsługujące gminę Łobez, jako nie nadające się do dostosowania oraz ze względu na zapełnienie. Na dzień dzisiejszy znajduje się tam tymczasowa stacja przeładunkowa odpadów zbieranych w gminie Łobez a następnie transportowanych na składowisko Zakładu Gospodarki Odpadami w Rymaniu. Obecnie 34 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego gmina Łobez rozpoczęła prace związane z budową nowej stacji przeładunkowej na terenie przyległym do istniejącego, nieeksploatowanego składowiska odpadów. Odpady komunalne wytwarzane na terenie powiatu łobeskiego są składowane na następujących składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne: Komorowo (gmina Resko), Kraśnik (gmina Węgorzyno), Rymań i Słajsino koło Nowogardu. Na terenie powiatu nie wybudowano dotąd instalacji przeznaczonej do odzysku odpadów (tj. np. kompostownia). Prowadzona jest natomiast, szczególnie w gminie Łobez i Węgorzyno selektywna zbiórka odpadów u „źródła”. Cztery z pięciu gmin Powiatu Łobeskiego (Dobra, Węgorzyno, Radowo Małe, Resko) przystąpiły do Celowego Związku Gmin R-XXI z siedzibą w Nowogardzie, mającego kompleksowo prowadzić gospodarkę odpadami na terenie tych gmin. Gospodarka odpadami w sektorach innych niż komunalna Leśnictwo i przetwórstwo drewna W oparciu o informacje uzyskane w nadleśnictwach: w Łobzie, Resku i Nowogardzie wynika, że na terenie powiatu nie występują żadne problemy i zagrożenia wynikające z gospodarki odpadami w sektorze leśnym i przetwórstwa leśnego. Ze względu na fakt, iż stanowią surowiec dla innych podmiotów, bądź są zagospodarowane na własne potrzeby. Rolnictwo, hodowla i przetwórstwo produktów rolnych Na terenie powiatu zlokalizowane są przeznaczone do likwidacji trzy mogilniki zawierające przeterminowane środki ochrony roślin i pozostałe po nich opakowania. Znajdują się one w miejscowościach: Wiewiecko (mogilnik o powierzchni około 0,09 ha), Dobra (mogilnik o powierzchni 0,07 ha), Dobrzyca (mogilnik o powierzchni około 0,07 ha). W 2002 roku przeprowadzono likwidację jednego z mogilników w miejscowości Brzeźniak (gmina Węgorzyno). Znaczącym wytwórcą odpadów pochodzących z przetwórstwa produktów pochodzenia roślinnego jest Przedsiębiorstwo Przemysłu Ziemniaczanego „Nowamyl” s.a. w Łobzie. Całość wytwarzanych tam odpadów poprodukcyjnych jest odzyskiwana i wykorzystywana. Działalność gospodarcza związana z budową, remontami i demontażem istniejących obiektów budowlanych 35 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego W związku z wykonywanymi aktualnie i w przyszłości robotami budowlano – remontowymi w obiektach po byłych PGR-ach i POM-ach, itp., należy spodziewać się wytworzenia znacznej ilości odpadów „rozbiórkowych” w tym odpadów zawierających azbest (eternitowe pokrycia dachowe, rury wodno-kanalizacyjne). Na dzień dzisiejszy gospodarowanie na terenie powiatu odpadami niebezpiecznymi zawierającymi azbest powierza się specjalistycznym firmom posiadającym odpowiednie zezwolenia. Odpady medyczne i weterynaryjne Z przedstawionych przez wytwórców tego typu odpadów dokumentacji wynika, że odpady medyczne i weterynaryjne przekazywane są w celu ich unieszkodliwiania odbiorcom posiadającym odpowiednie zezwolenie. Inne odpady niebezpieczne Spośród wielu innych odpadów niebezpiecznych, które mogą powstać w sektorze pozakomunalnym należy wymienić: oleje odpadowe i smary, akumulatory, zużyte urządzenia elektryczne i elektromechaniczne, odpady i opakowania z farb i materiałów budowlanych, wyeksploatowane pojazdy. „Dzikie wysypiska odpadów” Na terenie Powiatu Łobeskiego, podobnie jak i na terenie wszystkich powiatów w kraju, istnieje problem „dzikich wysypisk odpadów”. Polska jako członek Unii Europejskiej zobowiązana jest do przestrzegania dyrektyw KE, w tym dotyczących ładu przestrzennego i ekologicznego. Stan istniejący w tym zakresie w Powiecie Łobeskim spotyka się z krytycznymi uwagami zarówno turystów jak i mieszkańców powiatu. Zauważane zaniedbania kształtują niekorzystny wizerunek regionu. Działania na rzecz zmiany tego wizerunku należą nie tylko do samych mieszkańców, ale i do podstawowych zadań organów administracji publicznej oraz jej urzędów. Niestety bywa tak, że jest to problem „odnawialny”, tzn., że po okresowo przeprowadzonych działaniach w zakresie likwidacji (finansowanych z gminnych, powiatowego i wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska), pojawiają się one ponownie w tych samych bądź innych miejscach. Są to na ogół niewielkie wysypiska powierzchniowe (rzędu 0,01 – 0,1 ha), na terenie, których najczęściej znajdują się odpady budowlane (tzw. rozbiórkowe) oraz typowo komunalne. Problem ten dotyczy wszystkich gmin Powiatu Łobeskiego, z tym, że największe z obecnie zinwentaryzowanych „dzikich wysypisk odpadów” to: 36 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - m. Łobez – ul. H.Sawickiej (okolice cegielni), ok. 250 m3 – odpady komunalne, gruz, - gm. Łobez – Przyborze, ok. 200 m3 – odpady komunalne, - gm. Dobra – Anielino ok. 0,1 ha – odpady z rozbiórki obiektów budowlanych), - gm. Radowo Małe – szereg małych punktowych miejsc składowania odpadów w różnych miejscowościach, - gm. Resko – największe: Przemysław, Mołstowo, Taczały. Pozbywanie się odpadów w w/w sposób ma bardzo często miejsce na terenach leśnych, stanowiących dużą część powierzchni całego powiatu, co stanowi istotny problem dla Nadleśnictw w Łobzie, Resku i Nowogardzie. Główną przyczyną powstawania „dzikich wysypisk” na terenie Powiatu Łobeskiego, jest bardzo wysokie zubożenie jego mieszkańców, których nie stać na ponoszenie opłat za przekazywanie swoich odpadów zgodnie z obowiązującymi przepisami. 2.6.2.4 Gospodarka energetyczna i gazyfikacja Sieć gazowa Spośród wszystkich gmin Powiatu Łobeskiego, tylko gmina Łobez i Resko posiada sieć gazową. W pozostałych gminach, tj. Dobra, Węgorzyno i Radowo Małe, powszechnym medium energetycznym jest LPG, głównie w postaci mieszanki propan – butan w butlach. Na terenie gminy Łobez tylko miejscowość Łobez jest zgazyfikowana przewodowo gazem ziemnym. Istniejącym źródłem gazu ziemnego dla Łobza jest gazociąg magistralny wysokiego ciśnienia z kierunku Gorzów Wielkopolski, Barlinek, Choszczno, Recz, Drawsko Pomorskie, Świdwin wchodzący do miasta od strony południowo - wschodniej. Sieć rozdzielcza gazu składa się z dwóch systemów: sieci średnioprężnej (ułożonej w południowo – wschodniej części miasta) i sieci niskoprężnej ( ułożonej w północno – zachodniej części miasta). Obecnie w mieście Łobez z gazu ziemnego korzysta 63% mieszkańców, z tego 34% wykorzystuje go także jako indywidualne źródło ciepła. Na terenie gminy Resko w gaz ziemny zaopatrzone są zarówno wsie jak i same miasto Resko. Jednakże obszary wiejskie zaopatrywane są w stopniu niewystarczającym. Wszystkie wsie, poza miejscowością Starogard, zaopatrywane są w gaz bezprzewodowy. Dystrybutorem gazu ziemnego na terenie gminy Resko jest PETRICO S.A. z Karlina. Gaz ziemny GZ-30 doprowadzany jest z kopalni w Ciechnowie (gmina Sławoborze). 37 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Gazociąg wysokiego ciśnienia o średnicy 100 mm wprowadzony jest na teren gminy w okolicy wsi Mołstowo. Przy wsi Starogard znajduje się stacja redukcyjno-pomiarowa pierwszego stopnia. Wieś Starogard zasilana jest gazem średniego ciśnienia z tej właśnie stacji. Z kolei miasto Resko zaopatrywane jest w gaz średniego ciśnienia ze stacji redukcyjno - pomiarowej pierwszego stopnia, zlokalizowanej we wschodniej części miasta. Stacja ta zasilana jest gazociągiem wysokiego ciśnienia ze stacji w okolicy Starogardu. Na terenie miasta pracuje dziewięć kotłowni opalanych gazem. Na rok 2007-2008 przewiduje się budowę gazociągu średniego ciśnienia prowadzącego z Łobza do Węgorzyna i zgazyfikowanie tej miejscowości. A w latach następnych zgazyfikowanie poszczególnych miejscowości tej gminy. Gazociąg buduje Wielkopolska Spółka Gazownicza. Sieć energetyczna Gmina Łobez W chwili obecnej cały teren Gminy Łobez posiada system dostarczania energii elektrycznej. Głównym dystrybutorem energii elektrycznej na terenie gminy Łobez jest ENEA S.A. Oddział w Szczecinie. Terenowymi jednostkami organizacyjnymi spółki jest pięć Rejonów Energetycznych, obejmujących 56 gmin oraz Rejon Wysokich Napięć, który zajmuje się eksploatowaniem sieci rozdzielczej wysokiego napięcia (110 kV). Gmina Łobez podlega Rejonowi Energetycznemu Gryfice, który nadzoruje Posterunek Energetyczny w Łobzie oraz Rejon Energetyczny Drawsko Pomorskie (zasila miejscowości Rożnowo, Zagórzyce i Zajezierze). Zapotrzebowanie miasta i gminy w energię elektryczną realizowane jest z krajowej sieci przesyłu. Miasto Łobez jest zasilane liniami SN - 15 kV napowietrzno-kablowymi i liniami kablowymi tworzącymi pętle zasilane ze stacji 110/15 kV. Na terenie miasta jest zlokalizowanych 45 stacji transformatorowych 15/0,4 kV, w tym 22 typu miejskiego, 14 wieżowych i 9 słupowych. W mieście większość stacji ma zainstalowane moce powyżej 200 kVA (35 na 45 stacji), w tym 6 stacji powyżej 500 kVA. Stacje te w większości (23 stacje) zlokalizowane są na terenach wytwórczo usługowych lub w ich sąsiedztwie. W następujących rejonach miasta istnieją również rezerwy mocy: stacje numer 6 315, 6 321, 6 342, 6 389, 6 402, 6 506, 6 509. Większość miejscowości na terenie gminy jest zasilana z magistralnych linii napowietrznych SN - 15 kV. Linie są zainstalowane na słupach betonowych. Indywidualni 38 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego odbiorcy są zasilani przez stacje transformatorowe 15/04 kV. Na terenie gminy jest zainstalowanych 57 stacji, w tym 32 wieżowe i 25 słupowych. Moc transformatorów zainstalowanych na stacjach na terenie gminy wynosi łącznie około 7,0 MW, co daje średnią moc zainstalowaną na jedną stację około 23 kW. W stacjach transformatorowych istnieje rezerwa mocy od 20 do 75%. Zużycie energii elektrycznej w Łobzie w 2003 roku wynosiła 21 460 MWh. W obszarze miasta i gminy Łobez funkcjonują małe elektrownie wodne MEW, współpracujące z siecią 15 kV: - MEW Łobez – 4 elektrownie w obszarze miasta, - MEW Tarnowo, - MEW Prusinowo. Elektrownie te stanowią własność prywatną z wyjątkiem MEW Prusinowo należącą do ZE Szczecin. Gmina Resko Dostawcą energii elektrycznej na obszarze gminy Resko jest Grupa Energetyczna ENEA S.A. Oddział w Szczecinie. Posterunek Energetyczny w Resku nadzorowany jest przez Rejon Energetyczny Gryfice. Dostawa energii odbywa się za pośrednictwem linii przesyłowej 400 kV „Dolna Odra” – Elbląg. Stopień wykorzystania mocy na terenie gminy Resko wynosi 8,5%. Liczba odbiorców indywidualnych szacowana jest na 1585, natomiast średnie zużycie energii elektrycznej szacowane jest na ok. 2966 MWh, co w przeliczeniu na jednego mieszkańca daje średnią ok. 635 kWh. Na terenie gminy zlokalizowanych jest 87 czynnych stacji transformatorowych. Ponadto na terenie Gminy Resko działają małe elektrownie wodne w oparciu o urządzenia piętrzące, tj.: - MEW Resko, - MEW Żerzyno, - MEW Miłogoszcz. Gmina Węgorzyno Gmina Węgorzyno zasilana jest w energię elektryczną ze stacji transformatorowej 110/15 kV, zlokalizowanej w Węgorzynie. Przez pólnocno-zachodni skraj gminy przebiega 39 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego tranzytowa linia wysokiego napięcia 110 kV Morzyszyn-Łobez. Zainstalowana na terenie gminy moc transformatorowa przekracza obecnie zapotrzebowanie na energię elektryczną. Roczne zużycie energii w gminie Węgorzyno wynosiło 1418 MWh (w 2001 r.), co w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosiło 491,8 kWh. Konserwacja i remontami linii zajmuje się ENEA S.A. Oddział w Szczecinie, Rejon Energetyczny w Gryficach. Pod koniec lat 90-tych zostało w całości odnowione oświetlenie w miejscowości Węgorzyno. W chwili obecnej na terenie miasta zamontowane są lampy energooszczędne. W pozostałych miejscowościach oświetlenie ulic jest niekompletne. Gmina posiada program rozbudowy i modernizacji oświetlenia. Na terenie gminy Węgorzyno funkcjonuje jedna mała elektrownia wodna MEW: - MEW Runowo Pomorskie. Gmina Radowo Małe Teren Gminy Radowo Małe zasilany jest w energię elektryczną z krajowej sieci elektroenergetycznej liniami napowietrznymi średnich napięć 15 kV z GPZ Łobez oraz częściowo z Rejonu Energetycznego Goleniów (ENEA S.A.) Przez teren gminy przebiegają trasy linii magistralnych WN 110 kV i 222 kV. W miejscowościach znajdują się linie napowietrzne 0,4 kV, sporadycznie występują linie energetyczne kablowe 15 i 0,4 kV. Oświetlenie zewnętrzne miejscowości zapewniają oprawy rtęciowe, sterowane centralnie z szafek lub rozdzielni w stacjach transformatorowych. Na terenie gminy Radowo Małe funkcjonują następujące małe elektrownie wodne MEW: - MEW Rogowo, - MEW Troszczyno – 2 elektrownie Gmina Dobra Gmina Dobra zasilana jest energią elektryczną z krajowej sieci elektroenergetycznej liniami napowietrznymi średnich napięć 15 kV, zlokalizowanymi w sąsiednich gminach – Maszewo, Nowogard, Węgorzyno i Chociwel. Głównym dostawcą energii elektrycznej na obszarze gminy Dobra jest Grupa Energetyczna ENEA S.A. Oddział w Szczecinie. Posterunek Energetyczny w Dobrej nadzorowany jest przez Rejon Energetyczny Goleniów. Przez teren gminy przebiega linia najwyższych napięć 400 kV oraz dwie linie wysokiego napięcia 110 kV. 40 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Poszczególne Jednostki osadnicze zasilane są siecią napowietrzną średniego napięcia 15 kV, Linie te w większości mają długość w granicach 12,5-15 km, co kwalifikuje obszar gminy do obszarów o słabszych warunkach zasilania. Na terenie gminy Dobra zlokalizowanych jest 41 stacji transformatorowych 15/0,4 kV. Roczne zużycie energii w 2001 roku w gminie Dobra wynosiło 1467 MWh, a na jednego mieszkańca – 682,6 kWh ( wg GUS 2001r.) 2.6.2.5 Telekomunikacja Na terenie Powiatu Łobeskiego funkcjonują 22 centrale telefoniczne: Łobez – 3 centrale, Węgorzyno – 4 centrale, Radowo Małe – 6 centrali, Resko – 5 centrali, Dobre – 4 centrale. Łącznie na obszarze powiatu działa około 9800 telefonicznych łączy głównych: Łobez – około 5200 łączy, Węgorzyno – około 1200 łączy, Radowo Małe – około 600, Resko – około 1600 łączy, Dobra – około 1200 łączy Na terenie powiatu zlokalizowane są 4 placówki telekomunikacyjne ( po jednej w każdej gminie z wyłączeniem Radowa Małego). Poza telefonią przewodową mieszkańcy powiatu mają możliwość korzystania z usług operatorów telefonii komórkowej: Era GSM, Plus GSM oraz Orange. 2.6.2.6 Mienie Powiatu Łobeskiego Nieruchomości zabudowane: 1. działka numer 581/1 w Resku – trwały zarząd Zespół Szkół w Resku; powierzchnia działki: 1,1489 ha, powierzchnia budynku: 1 613 m2, powierzchnia garażu: 49,5 m2, 2. działka numer 266 – obręb 1 w Łobzie – trwały zarząd Weterynaria w Łobzie; powierzchnia działki: 0,1691 ha w udziale 357/100, powierzchnia lokalu użytkowego: 156,25 m2 wraz z przynależnym garażem, 41 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 3. działka numer 30/6 w Zajezierzu – trwały zarządca Dom Dziecka w Zajezierzu, powierzchnia działki: 2,3347 ha, powierzchnia budynku głównego 1 856 m2, powierzchnia garażu 46,95 m2, powierzchnia składu opału 40 m2,powierzchnia bunkru 631 m2, powierzchnia budynku gospodarczego (magazynu) 60,5 m2, 4. działka numer 1871/2 – obr.1 w Łobzie – trwały zarządca Zespół szkół w Łobzie, powierzchnia działki 1,0069 ha, powierzchnia budynku 2 019 m2, powierzchnia garaży 74,6m m2, 5. działka numer 1883 – obr.1 w Łobzie – do części działki -trwały zarządca Łobeskie Centrum Turystyki, powierzchnia działki 0,5481 ha, powierzchnia budynku Starostwa Powiatowego 1 088 m2, powierzchnia budynku Łobeskiego Centrum Turystyki 1 140,4 m2, 6. działka numer 159 – obr. 2 w Łobzie, powierzchnia działki 0,4110 ha, powierzchnia budynku mieszkalnego – 257,23 m2, powierzchnia budynku gospodarczego 15,8 m2, 7. działka nr 10 w Resku – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 0,0306 ha, powierzchnia budynku użytkowego 198 m2, 8. działka nr 19 w Resku – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 0,9478 ha, powierzchnia budynku użytkowego 8 m2, 9. działka nr 6 w Resku – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 1,2382 ha, powierzchnia budynku mieszkalnego 120 m2, 10. działka nr 9 w Resku – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 0,0174 ha, powierzchnia budynku użytkowego 114,13 m2, 11. działka nr 799 w Resku – trwały zarządca Dom Pomocy społecznej w Resku, powierzchnia działki 1,3301 ha, powierzchnia budynku mieszkalnego 2 676,60 m2, powierzchnia budynku biurowego 150 m2, pow. kotłowni z pralnią 1 172,10 m2, powierzchnia hydrofoni z agregatownią 66 m2, powierzchnia garażu 40,20 m2, powierzchnia budynku gospodarczego 39,30 m2, 12. działka numer 438 – trwały zarządca Zarząd Dróg Powiatowych w Łobzie, powierzchnia 0,2725 ha, powierzchnia budynku administracyjnego 230 m2, powierzchnia budynku socjalnego 253,07 m2, powierzchnia portierni 30 m2, 13. działka numer 1815 - trwały zarządca Zarząd Dróg Powiatowych w Łobzie, powierzchnia 0,2985, powierzchnia budynku (warsztatu) 154,02 m2, powierzchnia warsztatu z kotłownią CO 302,56 m2 14. działka nr 1711 w Łobzie– udział 174/1000 do działki gruntu ( budynek Powiatowego Urzędu Pracy) o powierzchni 2229 m2, powierzchnia lokalu 388 m2. 42 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Nieruchomości niezabudowane: 1. działka numer 5 obręb Resko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 0,9785 ha, 2. działka 20/1 obręb Resko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku powierzchnia działki 0,2305 ha, 3. działka 222 obręb Policko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 2,48 ha 4. działka 229 obręb Policko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 4,49 ha 5. działka 221 obręb Policko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 4,03 ha 6. działka 226 obręb Policko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 4,49 ha 7. działka 358 obręb Policko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 4,79 ha 8. działka 359 obręb Policko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 3,41 ha 9. działka 360 obręb Policko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 5,52 ha 10. działka 381/1 obręb Policko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 0,76 ha 11. działka 384 obręb Policko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 3,31 ha 12. działka 385 obręb Policko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 2,66 ha 13. działka 388/1 obręb Policko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 6,23 ha 14. działka 227 obręb Policko – trwały zarządca Dom Pomocy Społecznej w Resku, powierzchnia działki 1,68 ha 15. działka numer 439 w Łobzie o powierzchni 0,3903 ha, trwały zarządca Zarząd Dróg Powiatowych w Łobzie 43 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Nieruchomości drogowe: 1. działka numer 347/3, 309/2, 360/1,obręb miasta Resko, 2. działka numer 56 obręb Ługawina, gmina Resko, 3. działka nr 2/2 i 18 obręb Święciechowo, gmina Resko, 4. działka nr 295,27/2, 27/3 obręb Radowo Wielkie, gmina Radowo Małe 5. działka nr 3, 125, 149 obręb Borkowo Wielkie, gmina Radowo Małe, 6. działka nr 6, 88/1, 88/2, 88/3, 88/4, 89 obręb Siedlice, gmina Radowo Małe, 7. działka nr 54, 55 obręb Sielsko, gmina Węgorzyno, 8. działka nr 102 obręb Runowo, gmina Węgorzyno, 9. działka nr 8, 45 obręb Połchowo, gmina Węgorzyno, 10. działka nr 64 obręb Węgorzyno, 11. działka nr 128, 182, 102, 123, 100/2, 107/2, 12, 51, 61, 90, 91, 110, 93, 104, 98, 168, 169, 119, 114 obręb ewidencyjny numer 1 miasta Łobez, 12. działka numer 101, 498, 151, 488, 619, położonych w obrębie ewidencyjnym nr 2 miasta Łobez, 13. działka numer 719 obręb ewidencyjny numer 3 miasta Łobez, 14. działka numer 1371 obręb ewidencyjny numer 4 miasta Łobez, 15. działka numer 102, 518, 480, 258, 332, 636, 265/13, 88, 184, 191, 302, 239/1, 116, 335, 46, 48, 436, 229, 357, 444, 159/1 obręb miasta Dobra (Nowogardzka), 16. działka numer 159/1, 444, 357, 229, 302, 184, 191 działki stanowiące części składowe dróg – ulic na terenie miasta Dobra, wpisane do rejestru zabytków województwa zachodniopomorskiego, 17. działka numer 203 obręb Dobropole, gmina Dobra , 18. działka numer 337, 347 obręb Bienice, gmina Dobra, 19. działka numer 300 obręb Dobropole, gmina Dobra, 20. działka numer 226 obręb Tucze, gmina Dobra. 2.7 Gospodarka Rozwój gospodarczy powiatu kształtować będzie koniunktura gospodarcza jak i wzrost działalności przemysłowo-usługowej. W poszczególnych gminach powiatu planuje się trzy kierunki rozwoju: turystyczny (w tym agroturystyczny), przemysłu lekkiego i rolnictwa. Rozbudowa bazy turystycznonoclegowej stanowi szansę rozwoju powiatu. Na terenie gmin Powiatu Łobeskiego znajdują 44 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego się tereny uzbrojone, grunty i zabudowania z przeznaczeniem właśnie na tego typu działalność. W nowych warunkach gospodarczych wzrasta świadomość rolników w zakresie produkcji zdrowej żywności. Na terenie powiatu występują dogodne warunki dla rolnictwa ekologicznego. W gminach rozwija się turystyka, rolnictwo, przemysł rolno-spożywczy (przetwórstwo ziemniaczane), przetwórstwo zbożowo-młynarskie, obsługa mechanizacji rolnictwa, przemysł drzewny, produkcja roślinna. Rozwojowi podlegają również usługi dla ludności, handel, rzemiosło i plantacje rolnicze. Gminy Powiatu Łobeskiego posiadają na swoich terenach kilka atrakcyjnych obiektów do zagospodarowania oraz działek rekreacyjnych. Inwestorzy mają do dyspozycji duże zasoby siły roboczej, dobre warunki lokalizacyjne, tańszą robociznę, preferencyjny zakup i dzierżawę mienia komunalnego oraz ulgi podatkowe. W Powiecie Łobeskim prawie wszystkie zarejestrowane przedsiębiorstwa znajdują się w rękach prywatnych (99,3%). Tylko 117 z ponad 2 tys. firm to spółki prawa handlowego. Występują również spółki cywilne stanowiące niewielki procent ogółu. Zdecydowanie największą grupę stanowią przedsiębiorstwa jednoosobowe (96% wszystkich firm). Liczba podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w rejestrze REGON wg stanu na koniec grudnia 2003 roku wyniosła ogółem 2816, w tym: - sektor publiczny – 189, - sektor prywatny – 2627, - spółki prawa handlowego – 117, - spółki cywilne – 143, - spółdzielnie – 24, - osoby fizyczne prowadzące działalność – 2165. 45 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Transport, Ogółem Opis Przetwórstwo przemysłowe Budownictwo Handel Hotele i gospodarka Pośrednictwo i naprawy Restauracje magazynowa i finansowe łączność Powiat Łobeski Obsługa nieruchomości i firm, nauka 2165 200 203 803 70 153 92 268 Dobra 238 29 39 79 10 11 4 35 - miasto 126 19 18 42 5 4 1 17 Łobez 988 77 89 403 29 59 48 135 - miasto 864 62 79 348 29 55 43 126 Resko 490 43 30 161 18 31 25 65 - miasto 314 26 21 114 5 18 17 41 Węgorzyno 283 27 37 103 13 38 9 22 -miasto 164 13 21 69 10 16 4 13 166 24 8 57 - 14 6 11 Radowo Małe Tabela 5. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (bez osób prowadzących indywidualne gospodarstwa rolne) wg wybranych sekcji na stan 31.12.2003 roku; (Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie) Podmioty gospodarki narodowej (bez osób prowadzących indywidualne gospodarstwa rolne) zarejestrowane w rejestrze REGON wg wybranych sekcji na koniec grudnia 2003 roku ( Źródło Urząd Statystyczny w Szczecinie): 1. Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo: - Powiat Łobeski – 229, - Dobra – 24, w tym miasto - 8, - Łobez – 61, w tym miasto – 29, - Resko – 67, w tym miasto – 18, - Węgorzyno – 31, w tym miasto – 9, - Radowo Małe – 46, 2. Przemysł ogółem: - Powiat Łobeski – 293, - Dobra – 41, w tym miasto - 31, - Łobez – 118, w tym miasto – 100, - Resko – 68, w tym miasto – 45, - Węgorzyno – 40, w tym miasto – 19, - Radowo Małe – 26, 3. Budownictwo: - Powiat Łobeski – 216, 46 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - Dobra –42, w tym miasto -20, - Łobez –95, w tym miasto –85, - Resko –33, w tym miasto –23, - Węgorzyno –47, w tym miasto –26, - Radowo Małe –8, 4. Handel i naprawy: - Powiat Łobeski – 887, - Dobra –83, w tym miasto -44, - Łobez –450, w tym miasto –393, - Resko –183, w tym miasto –136, - Węgorzyno –109, w tym miasto –74, - Radowo Małe –62, 5. Hotele i Restauracje: - Powiat Łobeski – 79, - Dobra –10, w tym miasto -5, - Łobez –34, w tym miasto –33, - Resko –21, w tym miasto –17, - Węgorzyno –16, w tym miasto –12, - Radowo Małe –1, 6. Transport, gospodarka magazynowa i łączność: - Powiat Łobeski – 170, - Dobra –13, w tym miasto -4, - Łobez –65, w tym miasto –61, - Resko –36, w tym miasto –21, - Węgorzyno –41, w tym miasto –18, - Radowo Małe –15, 7. Pośrednictwo finansowe: - Powiat Łobeski – 95, - Dobra –5, w tym miasto -2, - Łobez –49, w tym miasto –44, - Resko –26, w tym miasto –18, - Węgorzyno –9, w tym miasto –4, - Radowo Małe –6, 8. Obsługa nieruchomości i firm, nauka: 47 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - Powiat Łobeski – 519, - Dobra –40, w tym miasto -22, - Łobez –246, w tym miasto –233, - Resko –156, w tym miasto –128, - Węgorzyno –67, w tym miasto –53, - Radowo Małe –14. Wartość brutto środków trwałych w przedsiębiorstwach wg stanu na koniec grudnia 2003 roku (dotyczy podmiotów gospodarczych zatrudniających powyżej 9 osób) wyniosła ogółem 200 mln zł. w tym w przemyśle 100,8 mln zł.(w przetwórstwie przemysłowym 99,6), w budownictwie 0, natomiast w transporcie, gospodarce magazynowej i łączności 0,06 mln zł.. Liczba sklepów i targowisk oraz mieszkań oddanych do użytku wg stanu na koniec grudnia 2003 roku wynosiła: - sklepy – 420, - targowiska stałe – 4, - mieszkania – 24 (w tym budynki indywidualne 24). Dochody i wydatki na jednego mieszkańca Powiatu Łobeskiego wg stanu na koniec grudnia 2003 roku wynosiły: - dochody – 452 zł, - wydatki – 462 zł. Ogólne wpływy podatków z Powiatu Łobeskiego stanowią 0,28% wpływów podatków w województwie zachodniopomorskim. Wpływy podatkowe 2003 2004 Ogółem 9 989 639 13 405 564 PIT 6 390 162 6 424 290 CIT 1 717 085 186 225 VAT 1 475 574 6 484 054 Tabela 6. Wpływy podatkowe w Powiecie Łobeskim w latach 2003 i 2004 48 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 2001 2002 2003 I skala podatkowa 236 019 235 903 241 958 II skala podatkowa 14 935 17 236 17 796 III skala podatkowa 5 504 7 844 6 576 Tabela 7. Dochód brutto ogółem wg skali podatkowej uzyskany przez osoby fizyczne w Powiecie Łobeskim w tys. zł (Źródło: Urząd Skarbowy w Drawsku Pomorskim) 2002 2003 I skala podatkowa 10 342 10 405 II skala podatkowa 53 034 52 652 III skala podatkowa 142 612 136 995 Tabela 8. Dochód brutto na 1 mieszkańca w Powiecie Łobeskim wg skali podatkowej w zł (Źródło: Urząd Skarbowy w Drawsku Pomorskim) Najważniejsi pracodawcy w Powiecie Łobeskim: Przedsiębiorcy: „Provimi – Rolimpex” S.A. Wytwórnia Pasz w Łobzie, Przedsiębiorstwo Przemysłu Ziemniaczanego „Nowamyl” S. A. w Łobzie, Zakłady Naprawcze Mechanizacji Rolnictwa S. A. Łobez, Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych sp. z o.o. w Łobzie, Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o. w Łobzie Rozdzielnia gazu Łobez, Zakład Energetyki Cieplnej PEC w Łobzie, „Rivaal” spółka z o.o. w Łobzie, „Drut-Pol” sp. z o.o. Zakład produkcyjny w Łobzie, „BO-DE” sp. z o.o. w Łobzie, Szczecińska Centrala Nasienna sp. z o.o. oddział w Łobzie, Przedsiębiorstwo Produkcyjno Usługowe „Tomex” w Radowie Małym, „FAMA-ROL” sp. z o.o. Wołkowo, „AGROPOL” Żelmowo, „AGROPOL 2” sp. z o.o. Maliniec, „Orlop” sp. z o.o. Orle, „Danfarm 94” sp. o.o. Lubień Górny, 49 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego „Radpol” sp. z o.o. Radowo Wielkie, „SWEDWOOD POLAND” S. A. Resko, „Imoprojekt” w Resku i w Dobrej „Imotrel” sp. z o.o. w Resku Diagnosta s.c. w Resku, Agencja Rezerw Materiałowych w Resku, A- C metal sp. z o.o. w Dobrej, „JOT-A” Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe w Dobrej, „Paramix” s. c. Błądkowo, gmina Dobra „Tucz-Dan” Tucze, „LARDREW” sp. z o.o., Z-d Mechaniczny ADAMUS w Węgrzynie, Fabryka Mebli PAGOK w Węgorzynie, Tartak w Przytoniu, AGROMARKET Wiewiecko Na terenie Powiatu Łobeskiego działa Łobeska Izba Gospodarcza zrzeszająca około 40 podmiotów gospodarczych. Instytucje administracyjne i inni pracodawcy: Starostwo Powiatowe w Łobzie i jednostki organizacyjne powiatu, Urząd Miejski w Resku, Węgorzynie, Dobrej i Łobzie, Urząd Gminy w Radowie Małym, Sąd Rejonowy w Łobzie, Prokuratura Rejonowa W Łobzie, Komenda Powiatowa Policji w Łobzie, Powiatowa Państwowa Staż Pożarna w Łobzie, Ochotnicza Straż Pożarna w Dobrej, Resku, Radowie Małym, Wegorzynie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w Łobzie, Agencja Nieruchomości Rolnych, przedstawicielstwo w Łobzie, Zachodniopomorska Składnica Akt w Łobzie, Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Łobzie, Resku, Dobrej, Węgorzynie, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Radowie Małym Biuro Paszportowe, 50 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Poczta Polska w Łobzie, Resku, Radowie Małym, Dobrej, Węgorzynie, Posterunek Energetyczny w Łobzie, Resku , Dobrej, Biblioteka Publiczna w Łobzie, Resku, Dobrej, Radowie Małym i Węgorzynie, Dom Kultury w Resku i Łobzie, Ośrodek zdrowia w Łobzie, Resku, Dobrej, Radowie Małym i Węgorzynie, Szpital Powiatowy w Resku, Nadleśnictwo w Łobzie i Resku, Banki: - Bank Spółdzielczy Goleniów, w Dobrej, Łobzie, Węgorzynie, Radowo Małe (punkt kasowy), - PKO BP w Łobzie, - Grupa Pekao S.A. I/O Łobez, - Oddział Banku Spółdzielczego Gryfice w Resku Ogółem Rolnictwo, Usługi leśnictwo, Przemysł łowiectwo, i W tym Opis Ogółem Publiczny Prywatny Rynkowe Nierynkowe rybołówstwo budownictwo kobiety i rybactwo Powiat 4611 2345 2092 2519 262 2057 878 1414 Dobra 366 181 229 137 35 100 121 110 - miasto 275 146 207 68 1 76 96 102 Łobez 2338 1290 1046 1292 82 1151 427 678 - miasto 2147 1219 971 1176 46 1056 424 621 Resko 1029 498 494 535 57 444 160 368 - miasto 932 446 416 516 22 434 158 318 Węgorzyno 594 268 207 387 33 277 117 167 - miasto 417 203 147 270 1 179 105 132 Radowo 284 108 116 168 55 85 53 91 Małe Tabela 9. Liczba pracujących wg faktycznego miejsca pracy; bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób oraz pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie na koniec grudnia 2003 r. (Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie) Sektor 2.8 Rolnictwo i leśnictwo Grunty rolne w Powiecie Łobeskim stanowią 60 % powierzchni powiatu, choć w poszczególnych gminach sytuacja ta kształtuje się różnie. Największy odsetek powierzchni grunty rolne zajmują w gminie Dobra (79 %) i Radowo Małe (67 %), a najmniejszy w Resku. Gminy Łobez i Węgorzyno są pod tym względem zbliżone do charakterystyk powiatu z udziałem użytków rolnych na poziomie odpowiednio 56 % i 62 % ogólnej powierzchni gminy. Teren Powiatu Łobeskiego to w dużej mierze obszar tzw. popegeerowski. 51 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Wielkość Dobra Łobez Radowo gospodarstwa w Małe ha 26 67 61 1-2 ha 8 28 33 2-3 ha 7 29 18 3-5 ha 8 12 11 5-7 ha 6 27 11 7-10 ha 25 28 24 10-15 ha 22 16 15 15-20 ha 15 19 15 20-30 ha 15 16 10 30-50 ha 7 14 8 50-100 ha 15 18 7 Powyżej 100 ha RAZEM: 154 274 213 Tabela 10. Liczba gospodarstw rolnych w Powiecie Łobeskim Resko Węgorzyno Powiat 43 22 20 13 14 47 24 35 12 5 11 246 116 83 26 37 56 42 45 20 11 12 448 313 91 157 70 95 180 119 129 73 45 63 1335 Wśród gospodarstw rolnych pod względem wielkości dominują gospodarstwa o powierzchni do 2 ha, które stanowią 24 % ogółu. Łącznie gospodarstwa o wielkości do 5 ha stanowią 42 % ogółu gospodarstw. Oznacza to, że rolnictwo w powiecie cechuje duże rozdrobnienie, co stanowi ograniczenie w wykorzystaniu zasobów rolnych. Obszary leśnie i zadrzewione na terenie Powiatu Łobeskiego wynoszą 32651 km 2, co stanowi 30,9% ogólnej powierzchni powiatu. Na terenach poszczególnych gmin sytuacja przedstawia się następująco: - Gmina Dobra - 12,4%, - Gmina Łobez – 34,6%, - Gmina Węgorzyno – 24,1%, - Gmina Resko – 44,4%, - Gmina Radowo Małe – 26,0%. Lasy podlegają zarządowi nadleśnictw: Łobez, Resko, Nowogard (w niewielkiej części Dobrzany). We wszystkich gminach Powiatu Łobeskiego przeważająca część powierzchni leśnej należy do Skarbu Państwa. Od lat dziewięćdziesiątych, nadleśnictwa stopniowo przejmują grunty porolne od Agencji Nieruchomości Rolnych i na bieżąco je zalesiają. Efektem jest zwiększanie się powierzchniowego udziału pożądanych gatunków drzew leśnych, tj.: buk, olcha, dąb. Ponadto nadleśnictwa zajmują się pielęgnacją upraw i młodników, odnawianiem lasów, nasiennictwem oraz ochroną lasu. 2.9 Sfera społeczna 2.9.1 Charakterystyka ludności 52 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Szczegółowe dane obrazujące liczbę ludności w powiecie i poszczególnych gminach przedstawiają poniższe tabele i wykresy: Powiat Łobeski Gmina Łobez Gmina Resko Gmina Węgorzyno Gmina Dobra Gmina Radowo Małe 100 37,2 21,9 Liczba mieszkańców na wsi 18 672 3 881 4 009 Liczba mieszkańców w mieście 20 982 10 907 4 629 7 501 18,9 4 459 3 042 4 713 11,9 2 309 2 404 4 014 10,1 4 014 - Liczba ludności ogółem % 39 574 14 788 8 658 Tabela 11. Liczba ludności w gminach na obszarach wiejskich i miejskich Powiatu Łobeskiego wg stanu na dzień 31.12.2004r. W powiecie obserwuje się coraz częstsze przemieszczanie się ludności ze wsi do miasta. Liczba kobiet na koniec grudnia 2004 roku w Powiecie Łobeskim wynosiła 20 055, natomiast liczba mężczyzn 19 519. 31.12.1997r 31.12.1998r 31.12.1999r 31.12.2000r 31.12.2001r 31.12.2002r Łobez gmina i miasto 14 736 14 820 14 818 14 737 14 763 15 200 Dobra gmina i miasto 4 847 4 837 4 812 4 839 4 831 4 842 Radowo Małe gmina 4 163 4 070 4 003 4 003 3 999 3 984 Węgorzyno gmina i miasto 7 691 7 652 7 629 7 646 7 626 7 632 Resko gmina i miasto 8 740 8 732 8 730 8 734 8 743 8 712 Powiat 40 177 40 111 40 092 40 059 39 962 40 370 Tabela 12. Rozwój ludności w gminach obszaru Powiatu Łobeskiego w latach 1997-2002 Z powyższej tabeli wynika, że liczba ludności na terenie powiatu w latach 1997-2002 była stosunkowo stabilna a średnia kształtowała się na poziomie 40 000. W latach 1997-2001 liczba ludności charakteryzowała się nieznaczną tendencją spadkową (około 0,2% średniorocznego spadku), natomiast na koniec 2002 roku odnotowano 1-procentowy wzrost ludności w porównaniu z końcem 2001r. Ruch naturalny ludności Urodzenia Zgony Powiat Łobeski Dobra Łobez Resko Radowo Małe Węgorzyno 377 401 37 47 133 152 94 91 38 32 75 79 53 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Przyrost naturalny - 24 -10 -19 3 6 -4 Tabela 13. Ruch naturalny w Powiecie Łobeskim w 2004 roku W powyższej tabeli obserwuje się negatywne zjawisko jakim jest ujemny współczynnik przyrostu naturalnego w Powiecie Łobeskim w roku 2004 (-24 dla całego powiatu). Według Informatora Statystycznego wydanego przez Zachodniopomorskie Centrum Organizacji i Promocji Zdrowia wskaźnik zgonów na 1000 mieszkańców w Powiecie Łobeskim jest najwyższy w całym województwie i wynosi 10,1 przy średniej wojewódzkiej 8,8. Wskaźnik ten jest wyższy na wsi i wynosi 11,4 na 1000 mieszkańców. Na dzień 31.12.2004 r. w Powiecie Łobeskim liczba mieszkańców w wieku produkcyjnym wynosiła 25 023 mieszkańców i stanowiła 63% ogółu ludności powiatu. Ludność poprodukcyjna stanowiła 15%, tj. 5 895 mieszkańców. Liczba ludności w wieku przedpropdukcyjnym 8 734, tj. 22% (zob.tabela i wykres poniżej). Powiat Łobeski Gmina Łobez Gmina Dobra Gmina Węgorzyno Gmina Resko Gmina Radowo Małe Wiek Produkcyjny (18-60 lat) 25 023 9 606 2 925 4 559 5 462 2 471 Przedprodukcyjny (0-17 lat) 8 734 2 865 1 117 1 757 1 992 1 003 Poprodukcyjny (65 lat i więcej) 5 895 2 317 671 1 183 1 184 540 Tabela 14. Liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym, poprodukcyjnym 54 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego wiek produkcyjny 63% wiek poprodukcyjny 22% wiek przedprodukcyjny 15% 22% 15% 63% Wykres 1. Struktura ludności w wieku produkcyjnym, poprodukcyjnym i przedprodukcyjnym w Powiecie Łobeskim wg stanu na dzień 31.12.2004r. 2.9.2 Bezrobocie Powiat Łobeski powstając skupił pięć gmin typowo popegeerowskich charakteryzujących się od dawna wysokim bezrobociem, co w efekcie dało powiatowi pierwsze miejsce w kraju pod względem stopy bezrobocia. Znaczna część mieszkańców powiatu, także posiadających zatrudnienie, boryka się od dłuższego czasu z problemami ekonomicznymi. Najczęściej wskazywanymi przyczynami bezrobocia jest brak miejsc pracy, ukończenie nieprzydatnych szkół, „szara strefa”, brak kwalifikacji potrzebnych do pracy. Ze zgromadzonych danych wynika, iż powiat posiada najbardziej niekorzystną pod względem wykształcenia strukturę bezrobotnych. Największą stopą bezrobocia ze względu na wiek charakteryzuje się grupę w najmłodszym przedziale wiekowym od 15 – 24 roku życia i w przedziale od 25 – 34 roku życia. Niemal we wszystkich przedziałach wiekowych przeważają kobiety. Stopa bezrobocia jest wyższa wśród mieszkańców terenów wiejskich. Wykształcenie Powiat Łobeski ogółem % koniec lipca 118 2,04 Powiat Gołdapski ogółem % koniec czerwca 74 1,6 Powiat Sztumski Ogółem % Koniec czerwca 60 0,6 Wyższe Policealne i średnie 568 9,84 793 17,13 1 006 16,13 zawodowe Średnie ogólnokształcące 426 7,39 416 8,98 319 5,11 Zasadnicze zawodowe 1 997 34,62 1 527 32,97 2 688 43,10 Gimnazjum i poniżej 2 659 46,10 1 821 39,32 2 164 34,70 ogółem 5 768 100 4 631 100 6 237 100 Tabela 15. Poziom wykształcenia wśród bezrobotnych z powiatów: Łobeskiego, Gołdapskiego, Sztumskiego – trzech o największym bezrobociu w Polsce (dane z czerwca i lipca 2003 uzyskane z GUS) 55 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Z powyższej tabeli wynika, że procentowy udział bezrobotnych z wykształceniem średnim zawodowym i wyższym, czyli najbardziej poszukiwanych na rynku pracy, jest w naszym powiecie najniższy w porównaniu do dwóch powiatów także o najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy. Natomiast mamy najwyższy odsetek osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym i niższym. Zdecydowanie większość osób z tej grupy nie posiada żadnych kwalifikacji zawodowych lub posiada kwalifikacje niewystarczające, od dawna nie poszukiwane na rynku pracy. Na koniec czerwca 2005 roku liczba bezrobotnych w Powiecie Łobeskim wynosiła 5 041, co stanowi 40,4%. W ciągu dwóch lat, porównując miesiąc luty 2003, który był miesiącem rekordowym w liczbie osób bezrobotnych, do miesiąca czerwca 2005 nastąpił spadek liczby bezrobotnych o 1097 osób ( w tym 400 to stałe miejsca pracy) . Spadek liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP Łobez w latach 2003, 2004, 2005 przedstawia poniższa tabela. Miesiąc Rok 2004 5 787 Styczeń 2003 6 033 2005 5 648 40,9% 43,4% 42,8% Luty 6 138 5 789 5 660 41,3% 43,4% 42,9% Marzec 6 028 5 759 5 434 40,9% 43,3% 41,9% Kwiecień 5 915 5 691 5 179 40,4% 43,1% 40,7% Maj 5 867 5 781 5 124 40,2% 43,5% 40,4% Czerwiec 5 808 5 789 5 041 40,0% 43,5% - Lipiec 5 768 5 752 - 39,8% 43,3% - Sierpień 5 718 5 647 - 39,6% 42,8% - Wrzesień 5 557 5 517 - 38,9% 42,2% - Październik 5 460 5 393 - 38,5% 41,8% - Listopad 5 349 5 296 - 38,0% 41,4% - Grudzień 5 607 5 563 - 39,3% 42,6% Tabela 16. Spadek liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP Łobez w latach 2003, 2004, 2005 (Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Łobzie) 56 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Uzyskanie efektów spadku bezrobocia o 1 097 osób było możliwe dzięki zmianie organizacji pracy PUP oraz realizacji wielu programów pomocowych, inicjatyw, partnerskich działań, nowatorskich pomysłów. Spadek w osobach i procentach Spadek o osób w% 1272 17,62 1125 12,69 976 12,62 736 12,45 671 12,27 940 11,07 1221 10,48 1058 10,24 Nazwa Powiatu Kwiecień 2003 Kwiecień 2005 Choszczeński Sławieński Kołobrzeski Łobeski Pyrzycki Myśliborski Szczecinecki Gryfiński Miasto Świnoujście Gryficki Kamieński Koszaliński Wałecki Goleniowski Miasto Szczecin Drawski Stargardzki Miasto Koszalin Białogardzki Świdwiński Policki 7221 8866 7735 5915 5471 8497 11658 10333 5949 7741 6759 5179 4800 7557 10437 9275 3463 3113 350 10,11 9153 6204 9229 6929 8903 29439 8563 13801 10707 7517 7366 5262 8480 5782 8602 6503 8374 27762 8092 13098 10300 7240 7317 5459 673 422 627 426 529 1677 471 703 407 277 49 Wzrost o -197 7,36 6,80 6,80 6,15 5,95 5,70 5,51 5,10 3,81 3,69 0,67 - Tabela 17. Spadek liczby osób bezrobotnych w Powiecie Łobeskim na tle Województwa Zachodniopomorskiego w okresie od końca kwietnia 2003 r do końca kwietnia 2005 roku Strukturę bezrobocia w Powiecie Łobeskim w rozbiciu na poszczególne gminy charakteryzuje poniższa tabela zawierająca dane na koniec kwietnia 2005 roku: Gmina Łobez Dobra Węgorzyno Resko Radowo Małe Miasto Gmina Razem Miasto Gmina Razem Miasto Gmina Razem Miasto Gmina Razem Gmina Liczba bezrobotnych Ogółem Kobiety 1167 579 568 278 1735 857 316 144 355 175 671 319 363 204 594 312 957 516 569 256 600 287 1169 543 647 324 57 W tym z prawem do zasiłku Ogółem Kobiety 282 118 85 24 367 142 91 26 53 15 144 41 79 29 62 13 146 42 104 38 78 20 182 58 115 27 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Razem 647 324 115 Powiat Łobeski - Łącznie 5179 324 954 Tabela 18. Ilość osób zarejestrowanych w podziale na gminy w końcu miesiąca kwietnia 2005r (Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Łobzie) 27 310 2.9.3 Ochrona zdrowia W roku 2005 na terenie Powiatu Łobeskiego funkcjonują w sferze opieki zdrowotnej następujące podmioty: - 8 Niepublicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej, - 1 Indywidualna Praktyka Lekarska, - 1 Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej, - 1 Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego, - 1 Szpital, - 10 Gabinetów Ginekologicznych, - 13 Gabinetów Stomatologicznych, - 2 Gabinety Okulistyczne, - 4 Gabinety Chirurgiczne, - 1 Zakład Opieki Zdrowotnej „MONAR”, - 1 Dom Pomocy Społecznej, - 3 Pracownie Protetyki Dentystycznej. - 9 Aptek W Podstawowej Opiece Zdrowotnej było zatrudnionych w 2004 roku 15 lekarzy i 38 pielęgniarek, w Szpitalu w Resku: 25 lekarzy i 50 pielęgniarek, natomiast w gabinetach stomatologicznych pracowało: 10 lekarzy, 1 pielęgniarka i 2 pomoce stomatologiczne. Łącznie na terenie Powiatu Łobeskiego w 2004r. pracowało 54 lekarzy i 89 pielęgniarek. Powiat Średnio w Łobeski województwie Wskaźnik zatrudnienia lekarzy na 10 tys. mieszkańców Zatrudnienie pielęgniarek na 10 tys. mieszkańców Zatrudnienie stomatologów na 10 tys. mieszkańców Najwyższy wskaźnik Najniższy wskaźnik w województwie w województwie zachodniopomorskim zachodniopomorskim Miejsce Powiatu Łobeskiego w województwie zachodniopomorskim 13,2 22,6 48 (Szczecin) 3,9 (Koszalin) 10 22,6 43,2 76,6 (Kołobrzeg) 8,2 (Koszalin) 18 2,5 4,6 10,0 (Szczecin) 0,7 (Świnoujście) 13 58 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Tabela 19. Porównanie wskaźnika zatrudnienia lekarzy, pielęgniarek, stomatologów na 10 tys. mieszkańców Powiatu Łobeskiego z powiatami w województwie zachodniopomorskim (Źródło: SP ZZOZ Łobez) Analizując podstawową opiekę zdrowotną w Powiecie Łobeskim można zauważyć, iż w okresie ostatnich dwóch lat ustabilizowała się liczba pacjentów w poszczególnych podmiotach działających w ramach POZ. W zakresie medycyny szkolnej należy zauważyć, że NFZ przeznacza bardzo niskie środki na prowadzenie tej działalności. W tak zwanej specjalistyce zauważa się niską wielkość kontraktów, co powoduje ograniczenie dostępu do specjalistów. W porównaniu do poprzednich lat można zaobserwować zmniejszenie liczby skierowań od lekarzy POZ do specjalistów oraz na badania diagnostyczne. Powoduje to między innymi deficytową działalność laboratorium będącego w strukturach POZ Łobez. Budżet Powiatowego szpitala w Resku jest najniższy ze wszystkich powiatowych szpitali zlokalizowanych na terenie województwa zachodniopomorskiego. O potrzebie funkcjonowania szpitala w Resku dla Powiatu Łobeskiego świadczy tzw. wskaźnik wykorzystania łóżek, który jest jednym z najwyższych ze wszystkich szpitali w województwie. Wskaźnik ten świadczy o dużym zapotrzebowaniu populacji na usługi szpitalne. Należy również zaznaczyć fakt posiadania przez dzierżawcę szpitala certyfikatu ISO 2000. Z drugiej strony szpital ten nie spełnia wymogów Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 października 1992 r. odnośnie przystosowania obiektów służby zdrowia do wymaganej działalności (m.in. brak drugiej windy i tzw. śluzy pomiędzy salami operacyjnymi). Niestety obecny stan prawny Szpitala w Resku utrudnia dokonanie niezbędnych przedsięwzięć. Ilość zł na jednego mieszkańca Szpital Resko Szpital Nowogard i Goleniów Szpital Drawsko Szpital Pyrzyce Średnio na jednego mieszkańca w województwie 80 162 123 133 302 Tabela 20. Porównanie kwoty na jednego mieszkańca w Powiecie Łobeskim przeznaczonej przez NFZ w Szczecinie na budżety szpitali z innymi powiatami województwa zachodniopomorskiego (Źródło: SP ZZOZ Łobez) Wyszczególnienie Kwota w zł Podstawowa opieka zdrowotna Usługi pielęgniarskie 2 838 593 88 410 59 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Medycyna szkolna 150 000 Leczenie stomatologiczne 528 192 Leczenie ginekologiczne 601 338 Leczenie okulistyczne 90 915 Leczenie laryngologiczne 48 480 Leczenie chirurgiczne 141 374 Leczenie ortopedyczne 100 612 Leczenie specjalistyczne 180 000 Leczenie szpitalne 3 141 130 NZOZ „Monar” 554 400 Razem 8 463 444 Tabela 21. Wielkość środków przeznaczonych dla Powiatu Łobeskiego przez NFZ w Szczecinie w 2005r. na leczenie (Źródło: SP ZZOZ Łobez) Na terenie Powiatu Łobeskiego na dzień 31 grudnia 2004r. było 12 190 osób, od których pobierano składkę na ubezpieczenie zdrowotne oraz 9 300 emerytów i rencistów. Szacunkowa kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2004 r. w Powiecie Łobeskim wynosiła 20 006 100 zł. Ilość zł na jednego mieszkańca Powiat Łobeski Powiat Pyrzycki Powiat Drawski Powiat Goleniowski Średnio na jednego mieszkańca w województwie 216 281 277 333 638 Tabela 22. Porównanie kwoty na jednego mieszkańca w Powiecie Łobeskim przeznaczonej przez NFZ w Szczecinie z innymi powiatami województwa zachodniopomorskiego (Źródło: SP ZZOZ Łobez) 2.9.4 Opieka społeczna Zadania z zakresu pomocy społecznej w Powiecie Łobeskim realizuje Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Dom Pomocy Społecznej, Dom Dziecka, Środowiskowe Ognisko Wychowawcze Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, Środowiskowy Dom Samopomocy, Powiatowy Urząd Pracy a także działające w każdej gminie Ośrodki Pomocy Społecznej. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 60 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego PCPR w Łobzie realizuje zarówno zadania własne powiatu jak i zadania zlecone z zakresu administracji rządowej, zgodnie z ustawą o pomocy społecznej z dnia 29 listopada 1990 r. (Dz. U. Z 1998 r. Nr 64, poz. 414 z późn. zm.). Do zadań Centrum w szczególności należą: 1. zapewnienie, organizowanie i prowadzenie usług o określonym standardzie w domu pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym, organizowanie mieszkań chronionych oraz kierowanie osób ubiegających się o przyjęcie do domu pomocy społecznej (w okresie od 2002 do listopada 2004 r. wpłynęło do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie 48 wniosków o umieszczenie w domu pomocy społecznej), 2. opracowanie powiatowej strategii rozwiązywania problemów społecznych (Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie wspólnie z samorządami na podstawie dotychczasowej współpracy i ogólnych informacji uzyskanych z gmin i organizacji pozarządowych opracowało ogólną powiatową strategię rozwiązywania problemów społecznych stanowiącą bazę do opracowania strategii szczegółowej), 3. udzielanie informacji o prawach i uprawnieniach, 4. organizowanie i prowadzenie specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego dla rodzin naturalnych i zastępczych, a także terapii rodzinnej, 5. prowadzenie ośrodka interwencji kryzysowej, 6. zapewnianie opieki i wychowania dzieciom całkowicie lub częściowo pozbawionym opieki rodziców oraz dzieciom niedostosowanym społecznie, w szczególności poprzez prowadzenie i organizowanie ośrodków adopcyjno – opiekuńczych, placówek opiekuńczo – wychowawczych, w tym ognisk wychowawczych, świetlic i klubów środowiskowych o zasięgu ponadgminnym dla dzieci i młodzieży, a także tworzenie i wdrażanie programów pomocy dziecku i rodzinie (w okresie od 2002 do listopada 2004 r. umieszczono 25 małoletnich i nieletnich w placówkach opiekuńczowychowawczych oraz resocjalizacyjnych), 7. zapewnienie szkolenia i doskonalenia zawodowego kadr pomocy społecznej z terenu powiatu; doradztwo metodyczne dla ośrodków pomocy społecznej i pracowników socjalnych, 8. pomoc w integracji ze środowiskiem osób opuszczających zakłady karne oraz niektóre rodzaje placówek opiekuńczo-wychowawczych, resocjalizacyjnych, zakłady dla nieletnich i rodziny zastępcze. Przyznawanie pomocy pieniężnej na usamodzielnianie oraz pokrywanie wydatków związanych z kontynuowaniem nauki osobom 61 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego opuszczającym niektóre typy placówek opiekuńczo – wychowawczych, schroniska, zakłady poprawcze, domy pomocy społecznej i rodziny zastępcze, 9. organizowanie opieki w rodzinach zastępczych oraz udzielanie pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania umieszczonych w nich dzieci. Miesięczna pomoc Jednorazowa na częściowe Miesięczna pomoc pomoc na Szkolenie Jednorazowa pomoc pokrycie kosztów pieniężna dla osób przyjęcie dziecka rodzin pieniężna dla osób utrzymania usamodzielnianych do rodziny zastępczych usamodzielnianych dziecka w rodzinie kontynuujących naukę zastępczej zastępczej 461 606 zł 17 485 zł 185 235 zł 29 178 zł pomocą objęto 44 pomocą objęto 6 0 pomocą objęto 35 osób z pomocą objęto 6 osób z rodziny z 60 rodzin w tym 8 rodzin zastępczych rodzin zastępczych dziećmi dzieci Tabela 23. Pomoc pieniężna udzielana przez PCPR rodzinom zastępczym i osobom usamodzielnianym w roku 2004 r. (styczeń-październik) Odnośnie osób usamodzielnionych z placówek opiekuńczo-wychowawczych pomoc pieniężna w okresie od stycznia do października 2004 r. kształtowała się następująco: - miesięczna pomoc pieniężna dla osób usamodzielnianych kontynuujących naukę – 51 953 zł (pomocą objęto 11 osób z placówek opiekuńczo-wychowawczych), - jednorazowa pomoc pieniężna dla osób usamodzielnianych – 16 047 zł (pomocą objęto 4 osoby z placówek opiekuńczo-wychowawczych). W zakresie rehabilitacji społecznej PCPR w okresie od stycznia do października 2004 r. dofinansowało: - turnusy rehabilitacyjne – 110.000,00 zł, - zaopatrzenie w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze – 47.734 zł ( 58 osób), - likwidacja barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się – 88 tys. zł (17 osób), - sportu, turystyki, rekreacji i kultury osób niepełnosprawnych – 9 510 zł. W okresie od stycznia do miesiąca września 2004 r. Zespół do spraw Orzekania o Niepełnosprawności wydał 277 orzeczeń na co wydatkowano ogólną kwotę 18 309,70 zł. W ramach zadań realizowanych przez PCPR w Łobzie w okresie od 2002 do listopada 2004 r.: - udzielono porad w zakresie interwencji kryzysowej – 96, - udzielono wsparcia – porad psychologa – 91, 62 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - przeprowadzono wywiadów środowiskowych – 546, - utworzono indywidualnych programów usamodzielnienia – 46, - przyjęto interesantów oraz udzielono porad z zakresu pomocy społecznej – 4 728, - przyjęto interesantów oraz udzielono porad z zakresu rehabilitacji społecznej – 2 262, - w zakresie programów osłonowych pomocą objęto – 11 tys. osób. Dom Dziecka w Zajezierzu Dom Dziecka w Zajezierzu jest placówką opiekuńczo-wychowawczą typu socjalizacyjnego i interwencyjnego, do 01 lipca 2002r. funkcjonował w strukturach Powiatu Stargardzkiego, jako Filia Domu Dziecka Nr 1 w Stargardzie Szczecińskim. Obecnie w placówce przebywa 44 wychowanków, nad którymi opiekę sprawuje 8 wychowawców. 3 marca 2005r. podjęta została Uchwała Nr 339/05 Zarządu Powiatu Łobeskiego na podstawie której wychowankami Domu Dziecka mogą być dzieci i młodzież w wieku 0 – 18 lat (z wyłączeniem placówki interwencyjnej gdzie wiek przyjmowanych dzieci regulują odrębne przepisy). W Domu Dziecka w Zajezierzu przebywają dzieci z terenu Powiatu Łobeskiego oraz z terenów innych powiatów: Powiat Łobeski – 17 dzieci Powiat Stargardzki – 14 dzieci Powiat Goleniowski – 5 dzieci Powiat Drawski – 4 dzieci Miasto Świnoujście – 3 dzieci Powiat Myśliborski – 1 dziecko Miesięczny koszt utrzymania wychowanka w Domu Dziecka w Zajezierzu w roku 2005r. wynosi 1957,45 zł. został ustalony Zarządzeniem Nr 79/05 Starosty Łobeskiego z dnia 11 stycznia 2005r., które ukazało się w Dzienniku Urzędowym Wojewody Zachodniopomorskiego Nr 2 z dnia 17.01.2005r. W Domu Dziecka funkcjonują na dzień dzisiejszy trzy grupy wychowawcze: I grupa koedukacyjna dziewcząt i chłopców – 19, II grupa chłopców – 20, III grupa małego dziecka od 0 – 3 lat – 5. 63 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Placówka współpracuje z PCPR, szkołami, do których uczęszczają dzieci, sądem, kuratorami sądowymi, Poradnią Pedagogiczno-Psychologiczną, poradniami zdrowia oraz innymi instytucjami. Każde dziecko ma opracowany indywidualny plan pracy uwzględniający jego wiek, możliwości psychofizyczne i sytuację rodzinną. Plan jest modyfikowany, co pół roku i w zależności od zmieniającej się sytuacji dziecka. W 2002 r. wyremontowano i wyposażono pomieszczenia zgodnie ze standardami usług świadczonych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Grupie 32 wychowanków przygotowano sypialnie, kąciki cichej nauki, świetlice grupowe, kącik zabaw oraz wyposażono je w nowe meble, wykładziny dywanowe, zabawki itp. W roku 2003 dokonano kapitalnego remontu łazienki grupowej, wykonano pomost na jeziorze a także powiększono i odnowiono plażę. W 2004 r. dokonano adaptacji i kapitalnego remontu pomieszczeń na wydzieloną część gościnną. Wykonano zadaszenie nad siedziskami przy ognisku oraz uzupełniono plac zabaw o nowe elementy. Dom Pomocy Społecznej Dom Pomocy Społecznej w Resku przeznaczony jest jako miejsce stałego pobytu 140 mężczyzn niepełnosprawnych intelektualnie i przewlekle psychicznie chorych. DPS zapewnia mieszkańcom całodobową opiekę i zaspokaja ich indywidualne niezbędne potrzeby. Placówka w zakresie usług bytowych w okresie od 2002 roku do końca 2004 roku wykonała: adaptację pomieszczenia w budynku gospodarczym na pokój gościnny, windę przystosowaną dla osób niepełnosprawnych w budynku głównym Domu, konserwację podłóg na trzech oddziałach, adaptację dwóch pomieszczeń przyziemia budynku na pracownie terapeutyczne (modelarską i ceramiczną), gabinet psychologa, adaptację pomieszczenia gospodarczego oddziału III na kuchenkę pomocniczą, wyremontowano pomieszczenia budynku gospodarczego na potrzeby rehabilitacji medycznej mieszkańców, dobudowa szybu windy do budynku głównego wraz z montażem windy. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15.09.2000 r. w sprawie domów pomocy społecznej, Dom zapewnia pełen standard usług opiekuńczych i wspomagających. Dom Pomocy Społecznej w Resku organizuje dla mieszkańców wiele imprez kulturalno – rekreacyjno – sportowych, wycieczki, imprezy o charakterze integracyjnym, turnusy rehabilitacyjne, obozy letnie (nad jeziorem w Starej Dobrzycy). Mając wykwalifikowaną kadrę i pracownię terapii zajęciowej, Dom rozszerzył swoją działalność o pomoc skierowaną do osób z zaburzeniami psychicznymi zamieszkującymi na 64 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego terenie Powiatu Łobeskiego. Dzięki programowi pt. „SPOTKANIA” (środki z MPiPS) placówka objęła pomocą 79 osób z zaburzeniami psychicznymi ze środowiska lokalnego wraz z rodzinami oraz 140 mieszkańców z Domu Pomocy Społecznej w Resku. W 2005 roku oddano do użytku windę, która znacznie podniosła standard Domu Pomocy Społecznej w Resku. Przy DPS w Resku istnieje 44 – hektarowe Gospodarstwo Rolno-Hodowlane. W ramach terapii pracują w gospodarstwie mieszkańcy Domu wraz z terapeutami i opiekunami. Ośrodki Pomocy Społecznej Na terenie Powiatu Łobeskiego funkcjonuje pięć OPS ( po jednym w każdej gminie). Poniższe tabele są wynikiem analiz dokonanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Łobzie, na podstawie obszernych, zbiorczych zestawień uzyskanych z poszczególnych OPS-ów. Gmina/powiat Ilość rodzin Łączna kwota Łobez 946 1 752 030 Resko 904 1 441 669 Węgorzyno 540 900 266 Dobra 597 627 179 Radowo Małe 357 509582 Razem powiat 3 344 5 230 723 Tabela 24. Ilość rodzin korzystających z pomocy socjalnej OPS i wysokość środków w Powiecie Łobeskim w roku 2003 Ilość 3 344 rodzin jest sumą wszystkich korzystających systematycznie lub sporadycznie z pomocy socjalnej. Średnia miesięczna jest dużo niższa. Ilość rodzin Łączna kwota wydana pobierających przez gminę na dodatki dodatek mieszkaniowe Łobez 1100 1 336 418,00 Resko 528 816 070,29 Węgorzyno 90 284 923,00 Dobra 251 239 471,36 Radowo Małe 153 207 406,84 Razem powiat 2 122 2 884 289,49 Tabela 25. Ilość rodzin korzystających z dodatków mieszkaniowych oraz wysokość środków w Powiecie Łobeskim z roku 2003 Gmina/powiat Łączna kwota świadczeń OPS i dodatków mieszkaniowych w powiecie w roku 2003 wyniosła: 8 115 015 zł. 65 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Z informacji uzyskanych z OPS oraz Urzędów Gmin wynika, iż brak jest możliwości ścisłego zweryfikowania i podania liczby rodzin, które korzystają z wielu różnych świadczeń, pochodzących często z różnych źródeł. Takie nakładanie się pomocy powoduje, iż w grupie tej znajdują się zarówno gospodarstwa domowe otrzymujące łącznie pomoc bardzo wysoką oraz takie, które otrzymują pomoc znikomą. Bardzo często pomoc socjalna trafia do rodzin wykazujących na zaświadczeniach brak dochodów przy faktycznie dobrej sytuacji materialnej (praca w szarej strefie, np. poza granicami kraju). Ponadto 4 szkoły w powiecie w 2003 roku udzielały pomocy w postaci stypendiów dla uczniów wywodzących się z rodzin o trudnej sytuacji ekonomicznej. Stypendia te były finansowane ze środków: Agencji Nieruchomości Rolnych, Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”, Samorządu Powiatowego, Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu. Łączna liczba uczniów w powiecie, którzy otrzymali pomoc stypendialną w 2003 roku – 501 osób, łączna kwota wypłaconych stypendiów: 427 630 zł. Powiatowy Urząd Pracy Powiatowy Urząd Pracy w Łobzie wydaje część potrzebnych zaświadczeń osobom, które ubiegają się o pomoc socjalną, m.in.: zaświadczenie do ubezpieczenia zdrowotnego (wielu bezrobotnych utożsamia urząd pracy wyłącznie z ubezpieczeniem zdrowotnym), o dochodach do wniosków o dodatki mieszkaniowego, do ubiegania się o zasiłki z pomocy społecznej, do szkół i inne. Do końca września 2004 roku wydano 12 986 sztuk zaświadczeń. Odnośnie wypłaconych świadczeń przez PUP brak jest możliwości ścisłego określenia liczby osób z nich korzystających, gdyż liczba z dnia na dzień ulega zmianie. Można przyjąć, że jest to średnia liczba około 900 osób w miesiącu. W 2003 roku PUP w Łobzie wypłacił tytułem zasiłków dla bezrobotnych oraz świadczeń rodzinnych dla osób bezrobotnych łącznie sumę 7 233 400 zł. 2.9.5 Oświata Powiat Łobeski jest organem prowadzącym dla szkół ponadgimnazjalnych, specjalnych placówek szkolno-wychowawczych oraz placówek pedagogicznych, w tym: 1. Zespół Szkół im. Tadeusza Kościuszki w Łobzie, w tym: - Liceum Ogólnokształcące, - Liceum Profilowane, - Zasadnicza Szkoła Zawodowa, 66 psychologiczno- Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - Zasadnicza Szkoła dla Dorosłych (OHP). 2. Zespół Szkół w Resku, w tym: - Liceum Ogólnokształcące, - Liceum Profilowane, - Zasadnicza Szkoła Zawodowa, 3. Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Zajezierzu. 4. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Łobzie. Zespół Szkół w Łobzie W Zespole Szkół w Łobzie zatrudnionych jest 46 nauczycieli i 13 pracowników obsługi i administracji. W szkole naukę pobiera 730 uczniów. W wyniku przeniesienia z dniem 1 września 2003r. Zasadniczej Szkoły Zawodowej z budynku przy ul. Konopnickiej 41, szkoła mieści się w jednym budynku przy ul. Niepodległości 54. W ostatnim okresie w placówce dokonano remontu wielu pomieszczeń, m.in. archiwum, gabinetu sekretariatu Zasadniczej Szkoły Zawodowej, gabinetu wicedyrektorów, gabinetu dyrektora, sekretariatu Liceum Ogólnokształcącego, korytarzy szkolnych, pokoju nauczycielskiego, szatni i 11 sal lekcyjnych. Dokończono wymianę pokrycia dachowego nad budynkiem internatu oraz nad salą gimnastyczną. Wykonano także sieć komputerową łączącą sale komputerowe i gabinety administracji, które podłączono do stałego łącza SDI. Ponadto ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu pozyskano 2 pracownie komputerowe oraz wyposażenie multimedialne biblioteki. Została utworzona jeszcze jedna pracownia komputerowa ze środków pozyskanych z Ministerstwa Edukacji w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. W 2004 roku utworzono także pracownię języków obcych. Zespół Szkół w Resku W Zespole Szkół w Resku zatrudnionych jest 22 nauczycieli i 7 pracowników obsługi i administracji. W szkole naukę pobiera 290 uczniów. W ostatnim okresie w placówce wykonano szereg remontów m.in. remont kanalizacji wodociągowej, remont sanitariatów, wymiana stolarki okiennej na PCV, przygotowano salę komputerową, wymalowano korytarze szkolne, wyremontowano pokój nauczycieli wychowania fizycznego przy sali gimnastycznej oraz wymalowano front wejścia do szkoły. 67 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Ponadto ze środków MENIS pozyskano pracownię komputerową oraz wyposażenie multimedialne biblioteki. Oprócz tego utworzono jeszcze jedną pracownię komputerową – środki pozyskane z Ministerstwa Edukacji w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. W roku 2004 utworzono także pracownię języków obcych. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna. W Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Łobzie zatrudnionych jest 7 pracowników pedagogicznych oraz 4 pracowników obsługi i administracji. W kwietniu 2003 r. placówka została przeniesiona do wyremontowanych pomieszczeń w budynku internatu Zespołu Szkół w Łobzie przy ul. Konopnickiej 42. Zainstalowano cyfrowa linię telefoniczną, zakupiono nowe aparaty telefoniczne a także pozyskano nowe wyposażenie multimedialne z MENIS. Rejon działania poradni obejmuje przedszkola i szkoły z terenu Powiatu Łobeskiego, w sumie 9 126 dzieci i młodzieży szkolnej (stan na listopad 2004 r.). Aktywna działalność poradni na rzecz środowiska sprawiła, że przy poradni znalazły swoja siedzibę punkty wsparcia nie tylko dla dzieci, młodzieży i ich rodziców ale także dla nauczycieli. Są to: Terenowy Oddział Polskiego Towarzystwa Dyslektycznego oraz Punkt Rehabilitacyjno-Konsultacyjny dla Dzieci z Wadami Słuchu. Pracownicy poradni systematycznie współpracują z Instytutem Fizjologii i Patologii Słuchu, Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Doradców Zawodowych, Politechniką Gdańską, Stowarzyszeniem na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną, Ruchową i Autyzmem. Ponadto na terenie poszczególnych gmin powiatu znajdują się następujące szkoły podstawowe, gimnazja i przedszkola: Gmina Dobra - Szkoła Podstawowa w Dobrej, - Szkoła Podstawowa w Wojtaszycach, - Gimnazjum w Dobrej. Gmina Łobez - Szkoła Podstawowa Nr 1 w Łobzie, - Szkoła Podstawowa Nr 2 w Łobzie, - Publiczna Szkoła Podstawowa w Bełcznej, - Zespół Szkół Gimnazjalnych w Łobzie, - Przedszkole Miejskie nr 1 im. Krasnala Hałabały w Łobzie 68 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Gmina Radowo Małe - Zespół Szkół Publicznych w Radowie Małym, - Szkoła Podstawowa w Siedlicach, Gmina Resko - Zespół Szkół Gimnazjalnych w Resku wraz z filią Szkoły Podstawowej, - Szkoła Podstawowa w Łosośnicy, - Szkoła Podstawowa w Łabuniu Wielkim, - Szkoła Podstawowa w Starogardzie, - Przedszkole Miejskie w Resku Gmina Węgorzyno - Szkoła Podstawowa w Węgorzynie, - Szkoła Podstawowa w Runowie Pomorskim, - Gimnazjum w Węgorzynie, - Szkoła Podstawowa w Sielsku (filia Szkoły Podstawowej w Runowie Pomorskim), - Szkoła Podstawowa w Mieszewie (filia Szkoły Podstawowej w Runowie Pomorskim), - Przedszkole w Węgorzynie. Oprócz wyżej wymienionych placówek oświatowych na terenie Powiatu Łobeskiego znajdują się dodatkowo: - Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych „PROGRES” w Łobzie, - Policealne Studium Zawodowe „PROGRES” w Łobzie, - Prywatne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Łobzie, - Prywatne Policealne Studium Zawodowe w Łobzie, - Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Resku, - Ośrodek Rehabilitacyjno – Edukacyjno – Wychowawczy w Radowie Wielkim. W ostatnich latach daje się zauważyć spadek liczby uczniów w szkołach podstawowych i gimnazjalnych. W wyniku przeprowadzonej reformy oświaty nastąpiła redukcja placówek oświatowych - zmniejszyła się między innymi liczba szkół podstawowych. W związku z tym faktem oraz niekorzystnymi prognozami demograficznymi istnieje możliwość zmniejszenia się w przyszłości liczby uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Na dzień dzisiejszy liczba absolwentów szkół ponadgimnazjalnych jest jeszcze stosunkowo duża. Najbliższe szkoły wyższe znajdują się w: Szczecinie, Koszalinie, Świdwinie, Gryficach, Stargardzie Szczecińskim. 69 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 2.9.6 Kultura Życie kulturalne Powiatu Łobeskiego zorganizowane jest przede wszystkim wokół placówek kulturalnych zlokalizowanych w Łobzie oraz ośrodków kultury prowadzonych w poszczególnych gminach powiatu. Instytucje te proponują mieszkańcom liczne imprezy cykliczne i okazjonalne z zakresu kultury, sportu i rozrywki. Zadania Powiatu Łobeskiego w zakresie kultury realizowane są przez Łobeski Dom Kultury oraz Miejską Bibliotekę Publiczną w Łobzie, na podstawie porozumień zawartych w 2003 r. pomiędzy Powiatem Łobeskim a Gminą Łobez. Znaczna część wydarzeń kulturalnych skupia się wokół Łobeskiego Domu Kultury, który organizuje liczne imprezy, spektakle, koncerty, wernisaże i festiwale. W Łobeskim Domu Kultury działają: - Młodzieżowa Orkiestra Dęta, - Kapela Ludowa „Łobuziacy”, - Szkoła Tańca Towarzyskiego „Iskra”, - Powiatowy Zespół Tańca Ludowego, - Chór Emerytów i Rencistów. Do najważniejszych ośrodków kultury Powiatu Łobeskiego należą: - Łobeski Dom Kultury w Łobzie, - Miejska Biblioteka Publiczna w Łobzie, - Pedagogiczna Biblioteka Województwa Zachodniopomorskiego, Filia w Łobzie, - Klub Nauczyciela w Łobzie, - Dom Kultury w Resku, - Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. Władysława Broniewskiego w Resku, - Biblioteka Publiczna w Węgorzynie, - Centrum Aktywizacji Społecznej w Dobrej, - Biblioteka Publiczna w Dobrej - Gminna Biblioteka Publiczna w Radowie Małym, - Klub „Relax” w Radowie Małym, - Klub w Rogowie, - Sale Wiejskie w Rogowie, Sosnowie, Ługawinie, Lubieniu Dolnym, Łabuniu Wielkim i Iglicach. 70 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - Świetlice wiejskie w Suliszewicach, Grabowie Zagórzycach, Zajezierzu, Prusinowie, Karwowie, Worowie, Bełcznie, Poradzu, Łobżanach, Unimiu, Dalnie, i dwie świetlice TPD w Łobzie. - W dziedzinie kultury również miejscowe szkoły rozwijają amatorski ruch artystyczny, skupiający dzieci i młodzież w kołach teatralnych, kabaretowych, recytatorskich, muzycznych, plastycznych, fotograficznych i innych. Na terenie Powiatu Łobeskiego organizowanych jest wiele imprez cyklicznych: - Majowe Spotkania Orkiestr Dętych i Big Bandów w Łobzie, - Łobeskie Spotkania Integracyjne „Święto Radości”, - Noc Świętojańska w Resku, - Koncert Kolęd i Pastorałek w Resku, - Jarmark Doberski w Dobrej, - Spotkania Historyczne – Sydonia w Radowie Małym, - Lato z Węgorzem w Węgorzynie, - Festyn Rodzinny – „Razem bezpieczniej” w Łobzie, - „Święto Ziemi – Łobeski Rajd Turystyczno-Ekologiczny”, - Zielona Żakinada – Dzień Ziemi, - Przeglądy Amatorskiego Ruchu Artystycznego. Część infrastruktury kulturalnej jest w złym stanie i niektóre obiekty wymagają natychmiastowych remontów. 2.9.7 Organizacje pozarządowe Wśród mieszkańców Powiatu Łobeskiego organizacje pozarządowe stanowią dobrą bazę dla rozwoju lokalnych społeczności, gdyż skupiają najaktywniejszych i najbardziej wrażliwych na sprawy społeczne obywateli danego środowiska. Na terenie powiatu zarejestrowanych jest 110 organizacji pozarządowych w tym 84 organizacje to podmioty zarejestrowane w myśl ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, 21 organizacji działających zgodnie z zasadami ustaw o kulturze fizycznej i Polskiej Konfederacji Sportu natomiast 5 organizacji to stowarzyszenia zwykłe. Udział procentowy organizacji i stowarzyszeń działających w poszczególnych dziedzinach przedstawia się następująco: - sport, rekreacja i turystyka – 45%, - kombatanci, emeryci i osoby niepełnosprawne – 18%, - kultura – oświata, inicjatywy społeczno-gospodarcze – 8%, 71 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - bezpieczeństwo społeczne i przeciwpożarowe – 18%, - pozostałe 11%. Rodzaj organizacji pozarządowej Razem powiat Szt. % Gmina Łobez Szt. % Gmina Węgorzyno Szt. % Gmina Radowo Szt. % Stowarzyszenia rejestr. w 84 100 36 42,8 14 16,7 11 KRS Stowarzyszenia kultury 21 100 12 57 2 9,5 2 fizycznej (rejestr starosty) Stowarzyszenia zwykłe 5 100 3 60 1 20 Razem 110 100 51 46,4 17 15,4 13 Tabela 26. Struktura organizacji pozarządowych w poszczególnych gminach Gmina Resko Szt. % Gmina Dobra Szt. % 13,1 12 14,3 11 13,1 9,5 4 19 1 5 12 1 17 20 15,4 12 10,8 Jak wynika z tabeli udział procentowy organizacji pozarządowych w poszczególnych gminach jest podobny do współczynnika procentowego ilości mieszkańców danych gmin do ogółu mieszkańców powiatu. Ponad 68% organizacji pozarządowych działających w powiecie ma siedzibę w miastach. Zdecydowana większość nie zatrudnia stałego personelu a osoby prowadzące te organizacje działają na zasadach wolontariatu. Około 80% organizacji pozarządowych w powiecie prowadzi aktywną działalność. Samorząd powiatowy współpracuje z organizacjami pozarządowymi. Współpraca ta polega między innymi na przepływie środków finansowych z budżetu powiatu, wykorzystaniu potencjału merytorycznego organizacji w rozpoznaniu potrzeb, ocenie dotychczasowych działań powiatu i tworzeniu nowych rozwiązań. Podstawowym dokumentem regulującym obszar, formy i zasady współpracy, jest uchwalony w 2004 r.. przez Radę Powiatu „Program współpracy Powiatu Łobeskiego z organizacjami pozarządowymi”. Zakres dofinansowanych zadań w Wysokość Procentowy udział w ogólnym danym obszarze dofinansowania w zł dofinansowaniu Wspieranie osób niepełnosprawnych 5 484,99 22,1 1 Kultura fizyczna, sport i rekreacja 12 992,29 52,2 2 Edukacja, kultura i promocja 3 396,76 13,6 3 Pomoc społeczna 998,90 4,0 4 Porządek publiczny 699,99 2,8 5 Promocja i ochrona zdrowia 1 306,86 5,3 6 Ogółem 24 879,70 100 Tabela 27. Udzielone dofinansowanie zadań w obszarach współpracy do dnia 6 grudnia 2004 r. Lp. 2.9.8 Bezpieczeństwo publiczne 72 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Na terenie Powiatu Łobeskiego bezpieczeństwo publiczne zapewniają następujące instytucje: Powiatowa Komenda Policji, Powiatowa Państwowa Komenda Straży Pożarnej, Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna, Powiatowa Inspekcja Weterynaryjna, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego, Zakłady Opieki Zdrowotnej, Prokuratura Rejonowa, Sad Rejonowy oraz Stowarzyszenie „Bezpieczny Powiat Łobeski”, którego zadaniem jest podejmowanie i wspomaganie wszelkich inicjatyw oraz przedsięwzięć związanych z problematyką bezpieczeństwa mieszkańców Powiatu Łobeskiego. W chwili obecnej jest opracowywany przez Komisję Bezpieczeństwa i Porządku przy Staroście Powiatu Łobeskiego „Powiatowy program zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli”. Jest on pierwszym kompleksowym planem działań zmierzających do stopniowej poprawy poczucia bezpieczeństwa ludności Powiatu Łobeskiego. Głównymi zagrożeniami występującymi na terenie powiatu są: zagrożenia przestępczością (kradzież, rozboje, włamania), bezrobocie, zanieczyszczenie środowiska, powodzie, zagrożenie w ruchu drogowym, zagrożenia zdrowotne (zagrożenie alkoholizmem, narkomanią, choroby układu krążenia, nowotwory złośliwe), pożary i miejscowe zagrożenia. Głównymi przyczynami powstających zagrożeń na terenie Powiatu Łobeskiego są między innymi: - niefrasobliwość właścicieli pozostawiających niezabezpieczone mienie lub dokumenty w miejscach „ogólnie dostępnych”, - łatwość zbycia kradzionych towarów, - brak odpowiedniego nadzoru ze strony rodziców nad dziećmi i młodzieżą, - zażywanie narkotyków, - łatwość w dostępie do środków odurzających, - mała ilość służb porządkowych, - brak miejsc pracy szczególnie dla młodzieży, - nadużywanie alkoholu, 73 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - występująca w społeczeństwie lekkomyślność i niefrasobliwość będąca najczęstszą przyczyną powstawania pożarów i innych zagrożeń, - słabe zabezpieczenie obiektów handlowych. III. IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW Aby móc określić cele i kierunki działań w Planie Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego należy zidentyfikować problemy wynikające z aktualnej sytuacji społecznogospodarczej przedstawionego obszaru w poszczególnych dziedzinach. 1. Sfera Turystyki: - systematycznie pogarszający się stan dróg, - słaba infrastruktura turystyczna, - słabe zaplecze hotelarskie, - brak pól biwakowych, punktów sanitarnych wzdłuż rzeki Regi, - niski standard oferowanych usług, - brak sprzętu do obsługi grup turystów chcących wypoczywać aktywnie, - słaby dostęp do informacji turystycznej, - słaba znajomość języków obcych wśród mieszkańców powiatu, - zanieczyszczenie środowiska przyrodniczego, - słaba promocja powiatu w kraju i poza jego granicami, - słaba komunikacja publiczna pomiędzy miejscowościami, - niebezpieczne i zniszczone przejazdy, dworce kolejowe, - niewykorzystane zasoby Stada Ogierów, - brak kąpielisk strzeżonych. 2. Sfera Ochrony Środowiska: - średni lub zły stan wód powierzchniowych, - niska świadomość ekologiczna, brak wykształconych postaw ekologicznych, - problem „dzikich wysypisk śmieci”, - nieprzystosowane oraz mała ilość urządzeń ograniczających emisję zanieczyszczeń do atmosfery, - brak systemów zarządzania środowiskiem w przedsiębiorstwach, - niedostateczna ilość nośników energii ekologicznej pochodzących ze źródeł odnawialnych, 74 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - brak ekranów akustycznych 3. Sfera Sieci Dróg: - zły stan techniczny dróg w stosunku do rosnącej liczby pojazdów i ruchu samochodowego, słabe przystosowanie parametrów dróg do ciężkiego transportu drogowego, - niedostateczna ilość miejsc postojowych na terenach zabudowanych, - niedostateczna ilość obwodnic, - słabe zagospodarowanie pasa drogowego, - brak sygnalizacji świetlnej, - w przypadku drogi krajowej i dróg wojewódzkich – niekorzystny przebieg dróg przez tereny zabudowane, powoduje zmniejszenie ich przelotowości oraz wzrost natężenia ruchu na tych obszarach, - niski poziom inwestowania, - niedostateczne nakłady finansowe na infrastrukturę drogową. 4. Sfera Energetyki i Gazyfikacji: - niepełna gazyfikacja powiatu, - zbyt wysoki udział małych źródeł energii opalanych paliwem stałym, - zły stan linii energetycznych, - małą liczba źródeł energii odnawialnej. 5. Sfera Sieci Wodno-Ściekowej. - niski stopień i zły stan techniczny skanalizowania gmin, - niski stopień i zły stan techniczny zwodociągowania gmin, - brak urządzeń do uzdatniania wody przy ujęciach wodnych, - zły stan techniczny urządzeń melioracyjnych, - brak kontroli nad rolniczym zagospodarowaniem ścieków, - nierównomierne rozmieszczenie zasobów wód podziemnych, - niedostateczna ilość oczyszczalni ścieków na terenach wiejskich, - niedostateczna ilość przydomowych oczyszczalni ścieków. 6. Sfera Gospodarki Odpadami: 75 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - niska świadomość ekologiczna, brak wykształconych postaw proekologicznych w kwestii gospodarki odpadami, - problem „dzikich wysypisk”, - brak inwentaryzacji i ewidencji odpadów, - niedostatecznie rozwinięta selektywna zbiórka odpadów u ich źródła, - istnienie mogilników, - niedostateczna ilość instalacji do odzysku oraz unieszkodliwiania odpadów , - niedostosowanie istniejących instalacji do wymogów ochrony środowiska. 7. Sfera Gospodarki: - brak wiodącego przemysłu, - słabo funkcjonujący handel, - mała ilość zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego, - wysoka rotacja wśród osób zatrudnionych we wszystkich dziedzinach gospodarki, - brak inwestorów strategicznych, - deficyt zagospodarowanych (np.: uzbrojonych w media) terenów przeznaczonych pod inwestycje, - brak środków finansowych na inwestycje oraz korzystnych warunków kredytowania, - brak informacji o preferencjach dla inwestorów, - edukacja zawodowa nie odpowiadająca potrzebom rynku, - niszczejąca infrastruktura techniczna po byłych PGR-ach i innych likwidowanych zakładach, - zła kondycja małych i średnich przedsiębiorstw, - niedostateczny wskaźnik urbanizacji, - niski poziom dochodów ludności. 8. Sfera Rolnictwa i Leśnictwa: - niski poziom wykorzystania zasobów rolnych, - pogłębiająca się pauperyzacja obszarów wiejskich przy niskiej aktywności społeczności wiejskiej, - niedostateczne utrzymanie czystości lasów, - brak koncepcji ekonomicznych i produkcyjnych w rolnictwie, - zalesienie gruntów rolnych. 76 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 9. Sfera Rynku Pracy: - bardzo zła sytuacja na rynku pracy w skali krajowej, - jedna z najwyższych stóp bezrobocia w kraju, - apatia, bierność i mała aktywność zawodowa mieszkańców powiatu, - słabe wykształcenie osób bezrobotnych, - wysoki poziom liczby osób w wieku produkcyjnym, - sezonowość pracy, - wysoki wskaźnik zatrudnienia w tzw. „szarej strefie”, - zmniejszenie zatrudnienia w restrukturyzowanych branżach (np.: służba zdrowia, oświata), - brak perspektyw dla młodzieży kończącej naukę, - migracja wykształconych kadr. 10. Sfera Oświaty: - niedostateczne doposażenie placówek oświatowych, - niezadowalający stan bazy dydaktycznej placówek oświatowych, - zły stan infrastruktury w placówkach oświatowych, - uboga baza szkolnictwa, - niedostosowanie systemu edukacji do wymagań rynku pracy, - niedostateczne nakłady finansowe na szkolnictwo, - przemiany demograficzne, spadek liczby uczniów, - wysoki odsetek uczniów pochodzących z rodzin ubogich. 11. Sfera Kultury: - niedostateczna ilość placówek kulturalnych, - zły stan infrastruktury kulturalnej, - brak muzeum regionalnego, - niedostateczne nakłady finansowe na kulturę, - mała ilość imprez kulturalnych organizowanych na terenie powiatu, - brak zaangażowania w organizację imprez kulturalnych, - brak wystarczającej informacji na temat dziedzictwa kulturowego. 12. Sfera Sportu: 77 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - obiekty sportowe o niskim standardzie, - brak placów rozrywki dla młodzieży (np. skate park) - niska jakość sprzętu w obiektach sportowych, 13. Sfera Ochrony Zdrowia: - niedostateczne nakłady finansowe na placówki medyczne, - zmniejszenie zatrudnienia w restrukturyzowanej służbie zdrowia, - ograniczony dostęp mieszkańców obszarów wiejskich do specjalistycznej opieki zdrowotnej, - brak warsztatów terapii zajęciowej na terenie powiatu, - zły stan infrastruktury oraz sprzętu medycznego w placówkach opieki zdrowotnej, - niedostateczna profilaktyka zdrowotna, - niedostateczna ilość karetek pogotowia ratunkowego - nieuregulowany stan prawny szpitala w Resku. 14. Sfera Opieki Społecznej: - niedostateczne nakłady finansowe na placówki opieki społecznej, - niedostateczne nakłady finansowe dla osób niepełnosprawnych w zakresie kształcenia niesegregacyjnego, - zły stan infrastruktury w placówkach opieki społecznej, - rosnące zapotrzebowanie na pomoc społeczną, - deficyt placówek opiekuńczo-wychowawczych, - brak Centrum Terapii Rodzinnej, - ograniczona różnorodność form terapii dotyczącej rehabilitacji, - brak domów spokojnej starości - wzrost sfery ubóstwa, - bezrobocie, - wzrost patologii w rodzinach, - bariery architektoniczne dla osób niepełnosprawnych. 15. Sfera Bezpieczeństwa Publicznego: - zły stan infrastruktury w placówkach bezpieczeństwa publicznego, - niedostateczne nakłady finansowe na placówki bezpieczeństwa publicznego, - brak dostatecznego wyposażenia jednostek porządku publicznego, 78 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - brak świadomości mieszkańców powiatu odnośnie przyczyn powstawania zagrożeń, - niski poziom poczucia bezpieczeństwa ludności powiatu, - niedostateczne zaopatrzenie wodne miejscowości, - niedosprzętowienie jednostek OSP, - brak kąpielisk strzeżonych, - niewystarczająca ilość patroli policyjnych na ulicach miast. IV. CELE I KIERUNKI DZIAŁAŃ W trakcie opracowywania Planu Rozwoju Lokalnego określone zostały problemy, które powinny zostać rozwiązane w najbliższych latach na terenie Powiatu Łobeskiego. Charakterystyka tych problemów została przedstawiona jako zadania inwestycyjne realizowane w latach 2005-2006 i perspektywicznie w latach 2007-2013 przez jednostki podległe Starostwu Powiatowemu w Łobzie oraz inne podmioty działające na terenie Powiatu Łobeskiego. Przedstawione do realizacji działania obejmują następujące obszary: 1. Infrastruktura techniczna i ochrona środowiska. 2. Edukacja. 3. Kultura. 4. Turystyka. 5. Społeczność. 6. Gospodarka, w tym rolnictwo i leśnictwo. Realizacja celów wynikających z powyższych obszarów będzie zgodna z polityką społeczeństwa informacyjnego. Obszar INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I OCHRONA ŚRODOWISKA Poprawa infrastruktury technicznej i ochrony środowiska, będąca celem powyższego działania, realizowana będzie dzięki następującym zadaniom inwestycyjnym: - poprawa infrastruktury drogowej w rezultacie której nastąpi poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz zwiększenie dostępu do terenów inwestycyjnych na obszarze powiatu, - regulacja stosunków wodnych oraz remonty i konserwacja urządzeń wodnych, - nowoczesna i racjonalna gospodarka odpadami, - selektywna zbiórka odpadów „u źródła”, - rozbudowa sieci wodno-kanalizacyjnej i konserwacja istniejącej, 79 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - pełna gazyfikacja powiatu, - unowocześnienie sieci telekomunikacyjnej. Obszar EDUKACJA Poprawa stanu edukacji, będąca celem powyższego działania, realizowana będzie dzięki następującym zadaniom: - przebudowa i adaptacja budynków, sal dydaktycznych szkół ponadgimnazjalnych, obiektów i terenów sportowych, a także doposażenie ich w sprzęt oraz pozyskiwanie nowych powierzchni dydaktycznych, socjalnych i sportoworekreacyjnych, - zmiana systemu nauczania ze zwróceniem uwagi na zmieniające się potrzeby rynku pracy, - przekwalifikowanie kadry pedagogicznej. Obszar KULTURA Poprawa sfery kultury, będąca celem powyższego działania, realizowana będzie dzięki następującym zadaniom: - utrzymanie działających i tworzenie nowych ośrodków kultury, - wspieranie inicjatyw ochrony dziedzictwa kulturowego na poziomie powiatu, głównie dorobku kulturowego np. rzemiosło, - rozwój lokalnych imprez kulturalnych wpływających na wizerunek oraz istotnie podnoszących atrakcyjność małych miejscowości (festiwale, wystawy sztuki, koncerty, plenery). Obszar TURYSTYKA Poprawa stanu turystyki, będąca celem powyższego działania, realizowana będzie dzięki następującym zadaniom: - rozwój infrastruktury i bazy turystycznej dostosowanej do standardów europejskich, - budowa i rozwój konkurencyjnych produktów markowych w zakresie turystyki pieszej, wodnej, rowerowej, specjalistycznej (np. myślistwo, wędkarstwo, turystyka konna, kajakarstwo), kulturowej, miejskiej oraz wiejskiej (głównie rozwój agroturystyki), - stworzenie bazy informacyjnej i dystrybucyjnej oferty turystycznej powiatu. 80 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Obszar SPOŁECZNOŚĆ Poprawa sfery społecznej, będąca celem powyższego działania, realizowana będzie dzięki następującym zadaniom: - zapewnienie mieszkańcom powiatu lepszego dostępu do opieki zdrowotnej i społecznej, szczególnie specjalistycznej, - przebudowa, pozyskiwanie lub budowanie nowych obiektów opieki medycznej i społecznej, - pozyskanie wsparcia finansowego ze środków zewnętrznych, - wzrost uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu społecznym powiatu, - poprawa bezpieczeństwa mieszkańców, - aktywizacja organizacji pozarządowych, - zapewnienie prawidłowych warunków funkcjonowania administracji gminnej i powiatowej oraz administracji zespolonej, Obszar GOSPODARKA W TYM ROLNICTWO I LESNICTWO Poprawa sfery gospodarki w tym rolnictwa i leśnictwa, będąca celem powyższego działania, realizowana będzie dzięki następującym zadaniom: - stworzenie odpowiednich warunków i ułatwień zarówno dla lokalnych małych i średnich przedsiębiorstw, jak i dla potencjalnych inwestorów (tworzenie gospodarczych baz danych, punktów informacyjno-doradczych dla przedsiębiorców, powiatowego punktu obsługi inwestorów), - aktywizacja zawodowa osób bezrobotnych (na potrzeby rynku pracy), - racjonalna gospodarka leśna, - racjonalna gospodarka gruntami rolnymi, - produkcja żywności ekologicznej, - przetwórstwo rolno-spożywcze, - produkcja płodów rolnych do przemysłowego wykorzystania. Kierunki działań w powyższych obszarach są ze sobą powiązane. Rozwój w jednym z wyżej wymienionych obszarów ma wpływ na rozwój w innym obszarze działania. Nie można zatem stwierdzić, który z tych obszarów jest najważniejszy dla Powiatu Łobeskiego. Władze samorządowe powinny dążyć do równomiernego wzrostu wszystkich dziedzin życia społeczno-gospodarczego. 81 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Przedmiotowe kierunki działań wyznaczone w Planie Rozwoju Lokalnego są zbieżne z założeniami oraz celami strategicznymi, operacyjnymi i szczegółowymi wyznaczonymi w „Strategii Rozwoju Powiatu Łobeskiego”, „ Strategii Rozwoju Województwa zachodniopomorskiego do roku 2015” oraz z „Programem Wspierania Przedsiębiorczości, Wzrostu Innowacyjności Gospodarki i Kierunkami Przeciwdziałania Bezrobociu w Województwie Zachodniopomorskim”. V. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW W rozdziale tym przedstawiono listę zadań inwestycyjnych podejmowane w ramach Planu Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego na lata 2005 – 2006 oraz fakultatywnie na lata 2007 – 2013. Zadania te ujęto w formie tabelarycznej. Zaplanowane zadania przedstawiono według poszczególnych komponentów: nazwa działania; podstawowa informacja o charakterze podejmowanego przedsięwzięcia, termin realizacji działania, oczekiwane rezultaty; na poziomie produktu, rezultatu, finansowanie – szacowane koszty projektów oraz źródła ich finansowania. Przedstawione w niniejszym Planie Rozwoju Lokalnego zadania inwestycyjne zostały zgłoszone przez następujące jednostki: Zarząd Dróg Powiatowych w Łobzie, Zespół Szkół w Resku, Zespół Szkół w Łobzie, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Łobzie, Dom Dziecka w Zajezierzu, Dom Pomocy Społecznej w Resku, Łobeskie Centrum Turystyki w Łobzie, Powiatowy Urząd Pracy w Łobzie, Starostwo Powiatowe w Łobzie, Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Łobzie, Komenda powiatowa Policji w Łobzie, Stowarzyszenie „Współistnienie” – Centrum Integracji Społecznej w Łobzie. 82 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Wyżej wymienione zadania zgłaszane będą do dofinansowania w ramach wybranych priorytetów Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR), tj.: Priorytetu 1: Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów, Priorytetu 3: Rozwój lokalny oraz innych funduszy zewnętrznych m.in.: - inne fundusze strukturalne, - budżet państwa, - Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, - i inne fundusze celowe. 83 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego PLANOWANE PROJEKTY I ZADANIA INWESTYCYJNE NA LATA 2005-2013 Nazwa planowanego zadania inwestycyjnego 1 Przebudowa drogi powiatowej nr 0914 Z Węgorzyno – Resko na docinku od 10+000-22+795 2. Budowa obwodnicy w centrum Dobrej poprzez modernizację ulic miejskich: Bema, Dąbrowskiego, Strażacka, Sportowa 3. Remont ul. Runowskiej i Kościuszki w Węgrzynie 4. Remont mostu na drodze 0914 Z Resko – Węgorzyno 25+773 5. Przebudowa drogi Resko – Ostrzyca na odcinku 0+000-14+200 6. Budowa mostu w Resku, ul. J. Narodowej 7. Przebudowa ul. Dąbrowskiego w Dobrej 8. Utrwalenie powierzchniowe drogi Borkowo-Dobra-Bród na odcinku Dobra-Tucze 9. Przebudowa ul. Mieszczańskiej w Dobrej ( nr drogi 0995Z) 10. Odnowa nawierzchni na drodze Odnowa nawierzchni na drodze Runowo- Wirniki, m. Wirniki 11. Budowa ul. Mickiewicz w Resku 12. Budowa obwodnicy drogowej śródmieścia Łobza poprzez modernizację ulic miejskich Boczna, Szacunkowe nakłady Środki zewnętrzne pieniężne (w PLN) brutto (w PLN brutto) ZARZĄD DRÓG POWIATOWYCH W ŁOBZIE – jednostka wdrażająca projekt Długość przebudowanej drogi 7. 443.101,00 5.582.325,75 – 2005-2006 (75% EFRR) 12 km Długość przebudowanej drogi 1.100.000,00 – 825.000,00 2007 1,550 km (75% EFRR) Termin realizacji Oczekiwane wskaźniki (produktu/rezultatu) 2.660.000,00 2007 Długość wyremontowanej ulicy – 1485 mb Liczba wyremontowanych mostów – 1 szt. Długość przebudowanej drogi – 14,2 km Liczba wybudowanych mostów - szt.1 Długość przebudowanej ulicy -546 mb Długość utrwalonej drogi – 3,5 km 110.000,00 2007 Długość przebudowanej ulicy – 731 mb Długość odnowionej nawierzchni na drodze – 856 mb Długość wybudowanej drogi – 275 mb Długość przebudowanej drogi- 1,045 km 240.000,00 2007 2007 2007 2007 2008 2008 2008 2009 84 800.000,00 140.000,00 2.550.000,00 350.000,00 250.000,00 220.000,00 1.000.000,00 Środki własne (w PLN brutto) 1.860.775,25 (25%) 275.000,00 (25%) 600.000,00 (75% EFRR) 0,00 (0%) 1.995.000,00 (75% EFRR) 1.912.500,00 (75% EFRR) 200.000,00 (25%) 140.000,00 (100%) 665.000,00 (25%) 637.500,00 (25%) 262.500,00 (75% EFRR) 87.500,00 (25%) 82.500,00 (75% EFRR) 27.500,00 (25%) 0,00 (0%) 240.000,00 (100%) 187.500,00 (75% EFRR) 62.500,00 (25%) 165.000,00 (75% EFRR) 55.000,00 (25%) 750.000,00 (75% EFRR) 250.000,00 (25%) Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Przemysłowa, Kraszewskiego 13. Remont drogi Runowo – Wirniki, odnowa nawierzchni 14. Przebudowa ul. Spokojna w m. Łobez 15. Przebudowa ul. Północnej w m. Łobez 16. Odnowa nawierzchni na drodze Modlimowo – Resko 17. Przebudowa ul. Strażackiej i ul. Sportowej w Dobrej 18. Odnowa nawierzchni na drodze Sosnowo – Piaski, m. Lubień Dolny (0910Z) 19. Odnowa nawierzchni drogi Radowo – Dragomyśl 20. Odnowa nawierzchni drogi Łabuń Wielki.-St. Dobrzyca, na odcinku Łabuń Wlk.. - Iglice 21 Odnowa nawierzchni drogi Dobrowo – Dobra - Bród 22. Odnowa nawierzchni drogi Prusim – Gardzin 23. Przebudowa drogi Miłogoszcz – Mołdawin – Wołkowo na odcinku drogi Mołdawin - Maliniec 24. Remont mostu na drodze Meszne – Łobez (0923Z) 2009 2009 2009 2009 2009 2010 2010 2011 2011 2012 2013 2013 1.Unowocześnienie standardów bazy oświatowej Zespołu Szkół w Resku 2005 2. Położenie posadzek mineralnych na bazie żywicy epoksydowej i kruszywa 2006 Długość wyremontowanej drogi – 4,266 km Długość przebudowanej ulicy – 512 mb Długość przebudowanej ulicy – 225 mb Długość wyremontowanej drogi – 8,9 km Długość przebudowanej drogi – 568 mb Długość odnowionej nawierzchni na drodze – 771 mb Długość odnowionej nawierzchni na drodze – 1,250 km Długość odnowionej nawierzchni drogowej – 3,97 km Długość odnowionej nawierzchni drogowej – 15 km Długość odnowionej nawierzchni drogi – 3,27 Długość przebudowanej drogi – 1,475 km 240.000,00 250.000,00 90.000 1.720.000,00 120.000,00 270.000,00 400.000,00 400.000,00 3.290.000,00 945.000,00 680.000,00 Liczba wyremontowanych 400.000,00 mostów – 1 szt. ZESPÓŁ SZKÓŁ W RESKU – jednostka wdrażająca projekt Ocieplenie budynku wraz z elewacja – 1161,72 m2 Docieplenie stropodachów – 293.572,40 885,27 m2 Poprawa estetyki, komfortu i warunków pracy i nauki 85 65.000,00 180.000,00 (75% EFRR) 187.500,00 (75% EFRR) 67.500,00 (75% EFRR) 1.290.000,00 (75% EFRR) 90.000,00 (75% EFRR) 60.000,00 (25%) 62.500,00 (25%) 22.500,00 (25%) 430.000,00 (25%) 30.000,00 (25%) 202.500,00 (75% EFRR) 67.500,00 (25%) 300.000,00 (75% EFRR) 100.000,00 (25%) 300.000,00 (75% EFRR) 100.000,00 (25%) 2.467.500,00 (75% EFRR) 822.500,00 (25%) 708.750,00 (75% EFRR) 236.250,00 (25%) 510.000,00 (75% EFRR) 170.000,00 (25%) 300.000,00 (75% EFRR) 100.000,00 (25%) 234.857,92 (80% Kontrakt dla Województwa Zachodniopomorskiego na 2005 r.) 48.750,00 (75% EFRR) 58.714,48 (20%) 16.250,00 (25%) Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego mineralnego ( 9 gabinetów i korytarze) 3. Wymiana posadzki w sali gimnastycznej 4. Wymiana drzwi wejściowych 5. Wykonanie i doposażenie gabinetu profilaktycznego dla pielęgniarki szkolnej 6. Wymiana instalacji elektrycznej 2006 2006 2006 Poprawa estetyki, warunków nauczania kultury fizycznej oraz dostosowanie do wymaganych standardów Wymienione drzwi – szt. 1 Dostosowanie do standardów profilaktyki zdrowotnej 15.000,00 5.000,00 10.000,00 Poprawa bezpieczeństwa i przystosowanie do 50.000,00 standardów Poprawa warunków nauczania, wzrost liczby 2007 19.000,00 zainteresowanych aktywnością fizyczną Nowe regały biblioteczne – 5 2007 4.000,00 szt. Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery, 2007-2008 czynnik ekonomiczny, 145.589,00 poprawa warunków termoizolacyjnych Poprawa estetyki wokół 2008 25.000,00 budynku, Poprawa warunków nauczania 2009 30.000,00 kultury fizycznej ZESPÓŁ SZKÓŁ W ŁOBZIE – jednostka wdrażająca projekt Wymiana stolarki okiennej – 99 szt., 2005 Wymiana elewacji budynku 420.061,00 1733,74 m2 2007 7. Doposażenie siłowni i sali gimnastycznej w sprzęt sportowy 8. Zakup regałów bibliotecznych (5 szt) 9. Uruchomienie kotłowni gazowej 10. Ogrodzenie wokół szkoły 11. Wykonanie bieżni tartanowej 1. Unowocześnienie standardów bazy oświatowej Zespołu Szkół w Łobzie 2. Unowocześnienie i modernizacja pracowni przedmiotowych w Zespole Szkół w Łobzie 2005 Unowocześnione pracownie naukowe – fizyczna, chemiczna, biologiczna; 86 67.000,00 12.000,00 (80% środki zewnętrzne) 3.000,00 (20%) 0,00 (0%) 7.500,00 (75% środki zewnętrzne) 5.000,00 (100%) 2.500,00 (25%) 37.500,00 (75% EFRR) 12.500,00 (25%) 14.250,00 (75% EFRR) 4.750,00 (25%) 0,00 (0%) 116.471,20 (80% środki zewnętrzne) 4.000,00 (100%) 29.117,80 (20%) 18.750,00 (75% środki zewnętrzne) 22.500,00 (75% EFRR) 6.250,00 (25%) 7.500,00 (25%) 336.048,80 (80% Kontrakt dla Województwa Zachodniopomorskiego na 2005 r.) 53.600,00 (80% Kontrakt dla Województwa 84.012,20 (20%) 13.400,00 (20%) Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego bezpieczeństwo nauczycieli i Zachodniopomorskiego na uczniów 2005 r.) 3. Budowa i wyposażenie Kopuła z układem jezdnym i 112.000,00 obserwatorium astronomicznego w żaluzją obserwacyjną o (80% Kontrakt dla Zespole Szkół w Łobzie 2005 średnicy zewnętrznej 3,2 m, 140. 000,00 Województwa teleskop systemu Cassegraina Zachodniopomorskiego na o średnicy 400 mm 2005 r.) 4. Wymiana instalacji cieplnej Zmniejszenie emisji 111.984,00 zanieczyszczeń do atmosfery, (75% środki zewnętrzne) 2006 czynnik ekonomiczny, 149.312,00 poprawa warunków termoizolacyjnych 5. Wymiana podłóg w świetlicy i Dostosowanie do 27.750,00 gabinetach lekcyjnych w Zespole 2006-2007 standaryzacji, poprawa 37.000,00 (75% środki zewnętrzne) Szkół w Łobzie bezpieczeństwa uczniów 6. Zakup sprzętu do siłowni Poprawa warunków nauczania 9.000,00 kultury fizycznej, wzrost (75% środki zewnętrzne) 2007 12.000,00 liczby zainteresowanych aktywnością fizyczną 7. Wyłożenie terenu wokół szkoły Poprawa estetyki i 118.229,00 polbrukiem 2007 bezpieczeństwa wokół 250.972,00 (75% EFRR) budynku 8. Przystosowanie byłej kotłowni na Poprawa warunków pracy 0,00 warsztat konserwatorski i 2008 oraz dostosowanie do 7.700,00 (0%) pomieszczenie socjalne dla obsługi standaryzacji POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE W ŁOBZIE – jednostka wdrażająca projekt 1. Utworzenie Centrum Terapii 2008-2009 Poprawa efektywności 1.300.000,00 975.000,00 Rodzinnej pomocy społecznej, pomoc w (75% z EFRR lub/i inne środki dysfunkcji rodziny zewnętrzne) DOM DZIECKA W ZAJEZIERZU – jednostka wdrażająca projekt 1. Wykonanie elewacji w obiekcie Poprawa warunków 60.000,00 Domu Dziecka 2005-2006 termoizolacyjnych obiektu 80.000,00 (75% z EFRR lub/i inne środki zewnętrzne) 2. Remont kuchni wraz z zapleczem Spełnienie wymogów 75.000,00 2006 sanitarno-higienicznych 100.000,00 (75% z EFRR lub/i inne środki zewnętrzne) 3. Wymiana instalacji elektrycznej Poprawa bezpieczeństwa i 18.750,00 2007 25.000,00 przystosowanie do (75% z EFRR lub/i inne środki 87 28.000,00 (20%) 37.328,00 (25%) 9.250,00 (25%) 3.000,00 (25%) 62.743,00 (25%) 7.700,00 (100%) 325.000,00 (25%) 20.00,00 (25%) 25.000,00 (25%) 6.250,00 (25%) Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 4. Wymiana starej części instalacji CO 2007 5. Adaptacja i wyposażenie pomieszczeń na aneksy kuchenne 4 6. Remont pomieszczeń pralni oraz zakup pralnicy 1. Przystosowanie pomieszczeń mieszkalnych i higienicznosanitarnych DPS w Resku 2. Rozbudowa DPS w Resku 3. Wymiana nawierzchni oraz renowacja ogrodzenia wokół budynku DPS 4. Remont budynku mieszkalnego w Gospodarstwie Pomocniczym w DPS z przeznaczeniem na warsztaty terapii zajęciowej 5. Utworzenie Ośrodka TurystycznoRekreacyjno-SportowoSzkoleniowego na działce rekreacyjnej we wsi Stara Dobrzyca 2008 2009 standardów Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery, czynnik ekonomiczny, poprawa warunków termoizolacyjnych Spełnienie wymogów sanitarno-higienicznych, poprawa życia wychowanków Domu Dziecka Spełnienie wymogów standaryzacji, poprawa życia wychowanków Domu Dziecka 25.000,00 30.000,00 10.000,00 zewnętrzne) 18.750,00 (75% z EFRR lub/i inne środki zewnętrzne) 22.500,00 (75% z EFRR lub/i inne środki zewnętrzne) 7.500,00 (25%) 0,00 (0%) 10.000,00 (100%) DOM POMOCY SPOŁECZNEJ W RESKU – jednostka wrażająca projekt Utworzenie pokoi 146.250,00 mieszkalnych -63,46 m2, (80% Kontrakt dla 2005 dostosowanie sanitariów – 195.000,00 Województwa 116 m2, wykonanie Zachodniopomorskiego na ogrodzenia 200 mb 2005 r.) Poprawa warunków 4.000.000,00 rehabilitacji osób (100% z EFRR i PFRON) niepełnosprawnych z 2005-2006 4.000.000,00 zaburzeniami psychicznymi oraz Dziennego Ośrodka Wsparcia Poprawa bezpieczeństwa 187.500,00 2006 mieszkańców, standaryzacja 250.000,00 (75% z EFRR lub/i inne środki zewnętrzne) Usunięcie barier 350.000,00 architektonicznych, poprawa (100% z EFRR i PFRON) 2007 efektywności i warunków 350.000,00 przeprowadzanych zajęć terapeutycznych Domki letniskowe (5 szt. X 80 1.387.500,00 m2), kuchnia oraz stołówka (75% z EFRR lub/i inne środki 2010-2012 1.850.00,00 (225 m2), łazienki i toalety zewnętrzne) 2 (150 m ), amfiteatr 88 6.250,00 (25%) 48.750,00 (20%) 0,00 (0%) 62.500,00 (25%) 0,00 (0%) 462.500,00 (25%) Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 1. Przebudowa Łobeskiego Centrum Turystyki – II Etap 2. Mała architektura przy Łobeskim Centrum Turystyki 3. Szlaki turystyczne wypożyczalnią rowerów z 4. Kampania promocyjna potencjału turystycznego powiatu 5. Zagospodarowanie kajakowego szlaku 6.Sieć internetowa (serwis www, kioski internetowe) obejmująca teren powiatu łobeskiego 7. Szkolenie dla branży turystycznej 1. Wymiana instalacji elektrycznej, komputerowej i przeciwpożarowej w PUP w Łobzie 1. Remont pomieszczeń budynku przy ul. Placu Spółdzielców 2 na potrzeby Urzędu Skarbowego 2. Budowa obiektu na potrzeby ŁOBESKIE CENTRUM TURYSTYKI W ŁOBZIE – jednostka wdrażająca projekt Adaptacja pomieszczeń 172.500,00 strychowych – 58,85 m2, (80% Kontrakt dla 2005 dostosowanie sanitariatów ( 230.000,00 Województwa adaptacja 4 łazienek ) – 11,67 Zachodniopomorskiego na m2 2005 r.) Poprawa estetyki oraz wzrost 60.000,00 2006 atrakcyjności i standardu 80.000,00 (75% środki zewnętrzne) bazy turystycznej , Budowa i rozwój produktów w zakresie turystyki rowerowej, wzrost 120.000,00 2006-2007 160.000,00 atrakcyjności terenu pod (75% EFRR) względem różnorodności form aktywnego wypoczynku Stworzenie bazy informacyjnej oraz 160.000,00 2008 200.000,00 dystrybucyjnej oferty (80% inne środki zewnętrzne) turystycznej powiatu Budowa i rozwój produktów w zakresie turystyki wodnej, 150.000,00 2008-2009 wzrost atrakcyjności terenu 200.000,00 (75% EFRR) pod względem różnorodności form aktywnego wypoczynku Sieć internetowa obejmująca 5 150.000,00 2008-2010 gmin, 200.000,00 (75% EFRR) Rozwój gospodarczy branży 120.000,00 90.000,00 turystycznej (75% EFRR) POWIATOWY URZĄD PRACY W ŁOBZIE – jednostka wdrażająca projekt 2006 Poprawa bezpieczeństwa, 45.000,00 33.750,00 wzrost efektywności pracy, (75% środki zewnętrzne) 2008-2010 STAROSTWO POWIATOWE W ŁOBZIE – jednostka wdrążająca projekt 2005 Wyremontowane 98.000,00 pomieszczenia - 216,66 m2 2005-2007 Zmniejszenie kosztów 89 1.000.000,00 57.500,00 (20%) 20.000,00 (25%) 40.000,00 (25%) 40.000,00 (25%) 50.000,00 (25%) 50.000,00 (25%) 30.000,00 (25%) 11.250,00 (25%) 0,00 (0%) 98.000,00 (100%) 1.000.000,00 0,00 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Geodezji i Geodety Powiatowego administracji, poprawa jakości obsługi interesantów Poprawa komfortu życia mieszkańców na obszarze powiatu, powstanie nowej sieci wodociągowej o dobrym stanie technicznym (100% PFGG) (0%) 11.868.000,00 11.868.000,00 (100% EFRR lub/i inne środki zewnętrzne, środki własne gmin) 0,00 (0%) 2.000.000,00 (100% EFRR lub/i inne środki zewnętrzne, środki własne gmin) 8.521.000,00 (100% EFRR lub/i inne środki zewnętrzne, środki własne gmin) 0,00 (0%) 12.466.000,00 (100% EFRR lub/i inne środki zewnętrzne, środki własne gmin) 0,00 (0%) 0,00 (0%) 12.000,00 (100%) 3. Rozbudowa sieci wodociągowej i wymiana odcinków sieci 2006-2013 4. Przebudowa stacji wody i budowa nowych uzdatniania 2006-2013 Poprawa jakości wody pitnej, poprawa komfortu życia mieszkańców 2.000.000,00 5. Budowa i przebudowa systemu kanalizacji sanitarnej miast i wsi 2006-2013 8.521.000,00 6. Przebudowa i optymalizacja oczyszczalni ścieków oraz budowa nowych, uporządkowanie gospodarki ściekami dowożonymi. 7. Dofinansowanie Społecznej Straży Rybackiej w zakresie zakupu sprzętu wykorzystywanego w działaniach związanych z ochroną wód 8. Dofinansowanie gmin powiatu w realizacji zadań własnych 2006-2013 Poprawa komfortu życia mieszkańców na obszarze powiatu, powstanie systemu kanalizacji o dobrym stanie technicznym Standaryzacja, poprawa komfortu życia mieszkańców, 9. Całkowita gazyfikacja gmin 2006-2013 10.Promowanie i wspieranie projektów i realizacji budowy instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii 2006-2013 12.466.000,00 0,00 (0%) 2006-2007 Ochrona wód, 12.000,00 2006-2007 Dofinansowanie: likwidacji dzikich wysypisk, wdrażanie selektywnej zbiórki odpadów, zbiórki niebezpiecznych odpadów domowych Doprowadzenie gazociągu do wszystkich gmin i wsi, 140000 mb x 120,00 zł 80.000,00 60.000,00 (75 % EFRR) 20.000,00 (25 %) 16.800.000,00 16.800.000,00 (100% EFRR lub/i inne środki zewnętrzne, środki własne gmin) 0,00 (0%) 0,00 (0 %) Racjonalne energii, wykorzystanie 90 5.000,00 5.000,00 (100%) Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 11. Plany i prace pielęgnacyjne dotyczące parków i pomników przyrody 12.Wdrożenie systemu gromadzenia i upowszechnienia informacji o środowisku 13. Program edukacji ekologicznej w zakresie gospodarki odpadami 14. Programy monitoringu stanu środowiska i ich realizacja 15 Budowa Sali widowiskowo – wystawowo – kinowej przy Łobeskim Centrum Turystyki 2006-2007 Ochrona krajobrazu 2006-2013 2006 2005-2007 przyrody i 15.000,00 0,00 (0%) 15.000,00 (100%) Edukacja ekologiczna 20.000,00 0,00 (0%) 20.000,00 (100%) Edukuj ekologiczna 25.000,00 Monitoringu środowiska 40.000,00 18.750,00 (75% środki zewnętrzne) 30.000,00 (75% środki zewnętrzne) 6.250,00 (25%) 10.000,00 (25%) 2008-2009 Wybudowana sala 550.000,00 widowiskowo – wystawowo – 412.500,00 kinowa o powierzchni 288 (75% EFRR) m2, mieszcząca 216 osób KOMENDA POWIATOWA PAŃSTWOWEJ STRAZY POŻARNEJ W ŁOBZIE – jednostka wdrażająca projekt 1. Zakup ciężkiego samochodu Wzrost poczucia 525.000,00 ratowniczo – gaśniczego bezpieczeństwa mieszkańców, (75% środki zewnętrzne) 2006 700.000,00 Ilość zakupionego samochodu – szt. 1 2. Zakup generatora piany lekkiej Wzrost poczucia 0,00 bezpieczeństwa mieszkańców, (0%) 2006 6.000,00 Ilość zakupionego generatora – szt.1 3. Zakup średniego samochodu Wzrost poczucia 450.000,00 gaśniczego (uterenowiony) bezpieczeństwa mieszkańców, (75% środki zewnętrzne) 2007 600.000,00 Ilość zakupionego samochodu – szt. 1 4. Zakup linkowego urządzenia Wzrost poczucia 0,00 ratowniczego bezpieczeństwa mieszkańców, (0%) 2007 6.000,00 Ilość zakupionego urządzenia ratowniczego – szt.1 5. Zakup mikrobusu do przewozu 9 Wzrost poczucia 75.000,00 osób bezpieczeństwa mieszkańców, (75% środki zewnętrzne) 2008 100.000,00 Ilość zakupionego mikrobusu – szt.1 6. Zakup podnośnika hydraulicznego Wzrost poczucia 712.500,00 SH-24 2008-2009 bezpieczeństwa mieszkańców, 950.000,00 (75% środki zewnętrzne) Ilość zakupionego podnośnika 91 137.500,00 (25%) 175.000,00 (25%) 6.000,00 (100%) 150.000,00 (25%) 6.000,00 (100%) 25.000,00 (25%) 237.500,00 (25%) Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 7. Zakup głębinowej turbinowej pompy 8. Zakup samochodu ciężarowego do 3,5 t (kwatermistrzowski) 9. Zakup lekkiego dowodzenia i łączności samochodu 10. Zakup skokochronu kategorii 2 ( do 23 m) 11. Zakup zapory przeciwolejowej elastycznej 1.. Zakup środka transportu. hydraulicznego – szt.1 Wzrost poczucia 0,00 bezpieczeństwa mieszkańców, (0%) 2009 7.000,00 Ilość zakupionej pompy głębinowej – szt.1 Wzrost poczucia 67.500,00 bezpieczeństwa mieszkańców, (75% środki zewnętrzne) 2010 90.000,00 Ilość zakupionego samochodu – szt.1 Wzrost poczucia 90.000,00 bezpieczeństwa mieszkańców, (75% środki zewnętrzne) 2011 120.000,00 Ilość zakupionego samochodu – szt.1 Wzrost poczucia 39.000,00 bezpieczeństwa mieszkańców, (75% środki zewnętrzne) 2012 52.000,00 Ilość zakupionego skokochronu – szt.1 Wzrost poczucia 42.750,00 bezpieczeństwa mieszkańców, (75% środki zewnętrzne) 2013 57.000,00 Ilość zakupionej zapory – szt.1 KOMENDA POWIATOWA POLICJI W ŁOBZIE – jednostka wdrażająca projekt Wzrost poczucia 48.750,00 bezpieczeństwa mieszkańców, (75% środki zewnętrzne) 2006 65.000,00 wzrost efektywności działań policji Wzrost efektywności i 375.000,00 2006-2007 wydajności pracy policji 500.000,00 (75% środki zewnętrzne) 2.Przebudowa i remont budynku Komendy Powiatowej Policji w Łobzie 3. Wymiana oraz doposażenie Wzrost efektywności i 262.500,00 jednostki w sprzęt komputerowo 2007-2008 wydajności pracy policji, 350.000,00 (75% EFRR) biurowy lepszy dostęp do informacji STOWARZYSZENIE „WSPÓŁISTNIENIE” – CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ – jednostka wdrażająca projekt 1. Przebudowa i remont pomieszczeń Reintegracja zawodowa i 180.000,00 Centrum Integracji Społecznej w 2005 społeczna uczestników CIS 180.000,00 (100% Urząd Marszałkowski) Łobzie 2. Doposażenie pomieszczeń na Poprawa efektywności pracy 375.000,00 2006-2007 500.000,00 potrzeby CIS – zakup maszyn i uczestników CIS (75% z EFRR lub/i inne środki 92 7.000,00 (100%) 22.500,00 (25%) 30.000,00 (25%) 13.000,00 (25%) 14.250,00 (25%) 16.250,00 (25%) 125.000,00 (25%) 87.500,00 (25%) 0,00 (0%) 125.000,00 (25%) Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego urządzeń Tabela 28. Planowane projekty i zadania inwestycyjne na lata 2005 - 2013 zewnętrzne) 93 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego VI. POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI PRIORYTETAMI I ZADANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE POWIATU I WOJEWÓDZTWA Zadania inwestycyjne przewidziane do realizacji w ramach Planu Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego na lata 2005-2006 i fakultatywnie 2007-2013, wpisują się w zadania realizowane w ramach „Strategii Rozwoju Powiatu Łobeskiego”, „Wieloletniego Programu Inwestycyjnego Powiatu Łobeskiego na lata 2004-2006 i dalej” oraz „Strategii Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2015”, stanowiąc ich uzupełnienie bądź kontynuację. Projekty planowane do realizacji przez Zarząd Dróg Powiatowych są zbieżne z podstawowymi celami w „Strategii Rozwoju Sektora Transportu Województwa Zachodniopomorskiego”, która w szczególności zawiera przebudowę następujących dróg powiatowych: - Resko – Węgorzyno, - Resko – Ostrzyca, - Modlimowo – Resko. Zadania z zakresu przebudowy dróg są powiązane z planem działań wyznaczonym przez „Program Ochrony Środowiska Powiatu Łobeskiego”. Działania dotyczące utworzenia nowych ścieżek rowerowych wpisują się w priorytety w/w strategii i programów. Zadania z zakresu społeczeństwa informacyjnego wpisują się w „Narodową Strategię Rozwoju Regionalnego 2001-2006”, w cel strategiczny 2: Powszechna dostępność dóbr, usług i informacji „Strategii Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2015” oraz w cel operacyjny: Dobry stan infrastruktury technicznej „Strategii Rozwoju Powiatu Łobeskiego”. Zadania z zakresu rozbudowy infrastruktury społecznej m.in. utworzenie Centrum Integracji Społecznej w Łobzie, Warsztatów Terapii Zajęciowej przy Domu Pomocy Społecznej w Resku, Centrum Terapii Rodzinnej przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Łobzie, wpisują się w cele pośrednie określone w „Wojewódzkim Programie Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w latach 2004-2006”, „Powiatowym Programie Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych”, w cel operacyjny: Dobrze funkcjonująca infrastruktura społeczna „Strategii Rozwoju Powiatu Łobeskiego” oraz w cel strategiczny 4: Podniesienie jakości życia w regionie Zachodniopomorskiego do roku 2015”. 94 „Strategii Rozwoju Województwa Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Rozbudowa, przebudowa i poprawa funkcjonowania stanu placówek oświatowych, infrastruktury sportowo-rekreacyjnej oraz dostosowywania systemów nauczania do potrzeb rynku pracy, wpisują się w cel strategiczny 1: Stworzenie warunków do rozwoju zasobów ludzkich „Strategii Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2015” oraz w cel operacyjny: Sprzyjające warunki dla edukacji i rozwoju młodzieży „Strategii Rozwoju Powiatu Łobeskiego”. Budowa Sali widowiskowo-wystawowo-kinowej w Łobzie wpisuje się w cel strategiczny 4: Podniesienie jakości życia w regionie „Strategii Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2015” jak również w cel operacyjny: Sprzyjające warunki dla edukacji i rozwoju młodzieży „Strategii Rozwoju Powiatu Łobeskiego”. Zadania związane z rozwojem lokalnej bazy turystycznej wpisują się w cel operacyjny: Rozwinięta baza turystyczna „Strategii Rozwoju Powiatu Łobeskiego” oraz w cel strategiczny 3: Poprawa konkurencyjności województwa zachodniopomorskiego „Strategii Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2015”. Działania z zakresu infrastruktury ochrony środowiska wpisują się w cele wyznaczone przez: „Program Ochrony Środowiska Powiatu Łobeskiego” oraz „Planem Gospodarki Odpadami dla Powiatu Łobeskiego”, jak również są zgodne z uwarunkowaniami przyjętymi w „Programie Ochrony Środowiska Województwa Zachodniopomorskiego” oraz „Planie Gospodarki Odpadami Województwa Zachodniopomorskiego”. Powyższe zadania są również zgodne z priorytetami dla województwa zawartymi w „Narodowym Planie Rozwoju 2004-2006” i perspektywicznie „Narodowym Planie Rozwoju 2007 – 2013”. VII. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO Oczekiwane przez Powiat Łobeski wskaźniki osiągnięć planu, służą zmierzeniu efektów celów szczegółowych wynikających z Uzupełnienia Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Zadania przyjęte do realizacji w ramach ZPORR objęte zostaną monitoringiem rzeczowym, który dostarczy danych obrazujących postęp we wdrażaniu programu oraz umożliwi ocenę jego wykonania. Wskaźniki obrazujące postęp we wdrażaniu oraz rezultaty tych działań podzielone są na dwie kategorie: - wskaźnik produktu (wszystkie produkty materialne i usługi, które otrzymuje beneficjent w trakcie realizacji projektu przy wykorzystaniu zaangażowanych projektów), 95 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego - wskaźnik rezultatu (bezpośrednie i natychmiastowe efekty projektu; zmiany jakie nastąpiły w wyniku wdrożenia projektu), Wskaźniki w większości zostaną określone dopiero po opracowaniu studium wykonalności dla poszczególnych projektów inwestycyjnych, w których podawane są wartości liczbowe wszystkich wskaźników oraz wykazywany jest bezpośredni i pośredni wpływ projektów na otoczenie społeczno-gospodarcze. Dla wymienionych w Planie Rozwoju Lokalnego zadań inwestycyjnych określone zostały wskaźniki monitoringu, które zestawiono poniżej: Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Wskaźnik produktu Nazwa wskaźnika Długość zmodernizowanej drogi Liczba zmodernizowanych skrzyżowań Liczba wybudowanych obiektów mostowych Liczba zmodernizowanych obiektów mostowych Długość wybudowanych utwardzonych poboczy Długość zmodernizowanych utwardzonych poboczy Liczba wybudowanych miejsc postojowych Liczba zmodernizowanych miejsc postojowych Liczba wybudowanych zatok autobusowych Liczba zmodernizowanych zatok autobusowych Długość wybudowanych chodników Długość zmodernizowanych chodników Długość wybudowanych ścieżek rowerowych Liczba zmodernizowanych przejść dla pieszych Liczba wybudowanych przejść dla pieszych Liczba wybudowanych zbiorników retencyjnych Pojemność wybudowanych zbiorników retencyjnych Liczba zmodernizowanych zbiorników retencyjnych Pojemność zmodernizowanych zbiorników retencyjnych Długość wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej Długość zmodernizowanej sieci kanalizacji deszczowej Długość wybudowanych obiektów infrastruktury ochrony środowiska Długość zmodernizowanych obiektów infrastruktury ochrony środowiska Liczba wybudowanych obiektów infrastruktury z uwagi na ochronę środowiska Liczba zmodernizowanych obiektów infrastruktury z uwagi na ochronę środowiska Długość wybudowanej sieci wodociągowej Długość zmodernizowanej sieci wodociągowej Długość wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej Długość zmodernizowanej sieci kanalizacji sanitarnej Długość wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej Długość zmodernizowanej sieci kanalizacji deszczowej 96 Jedn.m. km szt. szt. szt. km km szt. szt. szt. szt. km km km szt szt szt dam3 szt dam3 km km km km szt szt km km km km km km Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 Liczba wybudowanych przyłączy (przykanalików) kanalizacji deszczowej Liczba zmodernizowanych przyłączy (przykanalików) kanalizacji deszczowej Długość wybudowanych przyłączy (przykanalików) kanalizacji deszczowej Długość zmodernizowanych przyłączy (przykanalików) kanalizacji deszczowej Liczba wybudowanych przepompowni ścieków Liczba zmodernizowanych przepompowni ścieków Liczba wybudowanych oczyszczalni ścieków Liczba zmodernizowanych oczyszczalni ścieków Liczba wybudowanych stacji uzdatniania wody Liczba zmodernizowanych stacji uzdatniania wody Liczba projektów organizacji i wdrażania systemów selektywnej zbiórki odpadów i recyklingu Liczba zakupionych pojemników do selektywnej zbiórki odpadów Liczba wybudowanych elektrowni wykorzystujących odnawialne źródła energii Liczba zmodernizowanych elektrowni wykorzystujących odnawialne źródła energii Całkowita moc obiektów wykorzystujących odnawialne źródła energii Liczba wybudowanych obiektów infrastruktury służącej do produkcji/przesyłu energii odnawialnej Liczba zmodernizowanych obiektów infrastruktury służącej do produkcji/przesyłu energii odnawialnej Liczba wdrożonych systemów monitorowania stanu środowiska Liczba zmodernizowanych obiektów dydaktycznych Powierzchnia zmodernizowanych obiektów dydaktycznych Powierzchnia zmodernizowanych innych obiektów infrastruktury społeczno-edukacyjnej Liczba zmodernizowanych innych obiektów infrastruktury społecznoedukacyjnej Powierzchnia obiektów administracyjnych Liczba obiektów administracyjnych Liczba stanowisk komputerowych Liczba systemów komputerowych Liczba komputerów Liczba mebli Liczba sprzętu specjalistycznego Liczba wybudowanych obiektów przystosowanych dla osób niepełnosprawnych Liczba zmodernizowanych obiektów przystosowanych dla niepełnosprawnych Powierzchnia wybudowanych obiektów przystosowanych dla osób niepełnosprawnych Powierzchnia zmodernizowanych obiektów z przystosowanych dla osób niepełnosprawnych Powierzchnia obiektów posiadająca wyposażenie w infrastrukturę techniczną/sanitarną 97 szt szt km km szt szt szt szt szt szt szt szt szt szt KW szt szt szt szt m2 m2 szt m2 szt szt szt szt szt szt szt szt m2 m2 m2 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 Liczba obiektów posiadająca wyposażenie w infrastrukturę techniczną/sanitarną Długość wymienionej instalacji Liczba urządzeń infrastruktury technicznej/sanitarnej Powierzchnia zagospodarowanych terenów zielonych Powierzchnia nowych obiektów infrastruktury kulturalnej Powierzchnia zmodernizowanych obiektów infrastruktury turystycznej Liczba miejsc parkingowych powstałych przy obiektach adoptowanych na cele kulturalne lub turystyczne Liczba nowych stron internetowych poświęconych tematyce kulturalnej i turystycznej Liczba nowych obiektów infrastruktury rekreacyjnej/sportowej/aktywnego wypoczynku Liczba zmodernizowanych obiektów infrastruktury rekreacyjnej/sportowej/aktywnego wypoczynku Powierzchnia terenów zagospodarowanych na cele turystyczne i kulturalne Liczba nowych markowych produktów turystycznych i kulturowych Liczba nowych miejsc noclegowych Liczba wdrożonych systemów internetu w jednostkach publicznych Liczba portali o funkcjonalności umożliwiającej kontakt on-line obywatela z urzędem Liczba zakupionych zestawów komputerowych Liczba zakupionych serwerów Długość wytyczonych/odnowionych szlaków turystycznych Długość wybudowanych ścieżek rowerowych szt mb szt ha m2 m2 szt szt szt szt ha szt szt szt szt szt szt km km Tabela 29. Wskaźniki produktu Wskaźniki rezultatu Lp. Nazwa wskaźnika 1 Powierzchnia terenów inwestycyjnych, które stały się dostępne w wyniku realizacji projektów 2 Natężenie ruchu na drodze 3 Nośność zmodernizowanego obiektu (drogi/mostu) 4 Liczba wypadków drogowych 5 Liczba rannych i zabitych 6 Liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury drogowej 7 Straty ciepła na przesyłach 8 Liczba budynków podłączonych do sieci ciepłowniczej 9 Liczba gospodarstw domowych/budynków podłączonych do sieci wodociągowej 10 Długość sieci wodociągowej na terenie gminy/powiatu 11 Liczba osób korzystających z wodociągów 12 Stosunek ilości budynków podłączonych do wodociągu do wszystkich budynków w mieście / gminie 13 Powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do sieci wodociągowej 14 Liczba gospodarstw domowych/budynków podłączonych do sieci wodociągowej 15 Długość sieci kanalizacji sanitarnej na terenie gminy/powiatu 98 Jedn. m. ha pojazd/h kN/oś szt osoby osoby PJ szt szt km osoby % ha szt km Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 Liczba osób korzystających z kanalizacji osoby Liczba gospodarstw domowych/budynków podłączonych do sieci szt kanalizacji sanitarnej Stosunek ilości budynków podłączonych do kanalizacji do wszystkich % budynków w mieście/gminie Liczba gospodarstw domowych/budynków obsługiwanych przez stację szt uzdatniania wody Poziom wskaźników fizykochemicznych uzdatnionej wody mg/dm3 Liczba gospodarstw domowych/budynków obsługiwanych przez szt oczyszczalnię ścieków Wykorzystywana moc przerobowa zmodernizowanej oczyszczalni m3/dobę ścieków Przepustowość zmodernizowanej oczyszczalni ścieków m3/dobę Ilość oczyszczonych ścieków m3/dobę Poziom wskaźników fizykochemicznych oczyszczanych ścieków m3/dobę Liczba stanowisk pracy z dostępem do szerokopasmowego internetu szt Liczba osób korzystających z infrastruktury komputerowej osoby Liczba osób korzystających z obiektów dydaktycznych, sportowych osoby Koszty utrzymania obiektów (zużycia energii elektrycznej, cieplnej, gazu) tys.PLN Liczba osób niepełnosprawnych korzystających z infrastruktury osoby społecznej i ochrony zdrowia Liczba pomieszczeń dostosowanych do wymagań higieniczno-sanitarnych szt Liczba uczestników imprez/wydarzeń kulturalnych w obiektach osoby infrastruktury kulturalnej Liczba zorganizowanych imprez/wydarzeń kulturalnych w obiektach szt kulturowych Liczba nowych ofert programowych w zakresie kultury i turystyki szt Liczba turystów korzystających ze zmodernizowanej infrastruktury osobodzień noclegowej Liczba osób korzystająca z nowej infrastruktury osoby sportowej/rekreacyjnej/aktywnego wypoczynku Liczba nowych miejsc pracy powstała w wyniku realizacji projektów szt turystycznych i kulturalnych Długość sieci szkieletowych będących w posiadaniu podmiotów km publicznych Ilość węzłów sieci szkieletowej szt Ilość instytucji publicznych posiadających szerokopasmowy dostęp do szt Internetu Liczba wdrożonych platform serwerowych w jednostkach publicznych szt Tabela 30. Wskaźniki rezultatu 99 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego VIII. PLAN FINANSOWY NA LATA 2005 – 2006 Lp. Wyszczególnienie 1 1 1. 2 A. Dochody ogółem: z tego: dochody własne w tym: z majątku powiatu dochody z tytułu udziałów w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa opłata komunikacyjna 2. Subwencje 3. Dotacje celowe II. B. Wydatki ogółem: 1. Wydatki bieżące w tym: remonty 2. Wydatki majątkowe C. Nadwyżka/Deficyt (A-B) D. FINANSOWANIE IV. (D1-D2) III. 1. D1. Przychody ogółem: 1.1 z tego: kredyty bankowe, 1.2 pożyczki, 1.3 1.4 1.5 1.6 nadwyżka z lat ubiegłych papiery wartościowe, obligacje j.s.t., prywatyzacja majątku 1.7 inne środki 2 2.1 D2. Rozchody ogółem: z tego: spłaty kredytów, Wykonanie w latach Plan Przewidywane wykonanie 2003r. 2004r. 2005r. 2006r. 3 4 5 6 17 430 233 1 593 290 33 747 21 411 176 4 210 679 109 133 20 286 109 3 930 298 286 200 19 247 417 3 296 607 50 200 151 383 1 413 005 1 771 067 1 820 000 446 214 8 286 335 7 550 608 17 798 193 16 957 411 230 875 840 782 367 960 415 140 511 956 1 309 836 9 652 361 7 548 136 20 581 294 18 559 193 251 614 2 022 101 829 882 112 636 - 398 000 113 956 96 816 80 000 100 112 636 80 000 779 300 9 391 756 6 964 055 28 609 643 19 498 941 353 388 9 110 702 8 323 534 4 962 990 8 669 198 2 468 446 5 483 506 717 246 3 706 208 222 000 661 500 9 230 510 6 720 300 18 861 753 18 441 753 260 000 420 000 385 664 385 664 2 122 962 2 122 962 2 508 626 132 000 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 2.2 spłaty pożyczek 2.3 spłaty odsetek 2.4 2.5 2.6 V. wykup papierów wartościowych wykup obligacji samorządowych inne DŁUG NA KONIEC ROKU w tym: E1. wymagalne 16 816 32 636 3 360 544 123 664 414 579 243 678 4 857 408 2 602 446 339 032 - - - - - - 80 000 3 582 544 2 254 962 0.37 17.66 11.72 Wskaźnik długu do VI. dochodu 1.95 (poz.E1/poz.A)% E2. SPŁATA VII. ZADŁUŻENIA W 80 000 CIĄGU ROKU Wskaźnik spł.zadł.do VIII. dochodu 0.46 (poz.E2/poz.A)% Tabela 31. Plan finansowy na lata 2003 -2006 IX. SYSTEM WDRAŻANIA Proces wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego na lata 2005-2006 i fakultatywnie 2007-2013, aby mógł przebiegać sprawnie powinien być precyzyjnie zaplanowany. Wprowadzenie planu w życie jest zatem nie tylko formalną realizacją zobowiązań powiatu w tym zakresie, ale przede wszystkim prowadzi do podniesienia jakości życia społeczności lokalnej i sprzyja jej rozwojowi. System wdrażania planu zawiera listę uszeregowanych zadań przewidzianych do realizacji na poziomie regionalnym. Wdrożenie Planu Rozwoju Llokalnego powinno w istotny sposób wpływać i wspomagać realizację celów i zadań jakie stoją przed władzami powiatu i jednostek organizacyjnych funkcjonujących na tym terenie. Jego realizacja umocni pozycję Powiatu Łobeskiego w Województwie Zachodniopomorskim a jednocześnie przyczyni się do integracji na płaszczyźnie gospodarczej z przodującymi w tej dziedzinie rejonami województwa. W zależności od potrzeb wynikających ze zmian istotnych uwarunkowań zewnętrznych oraz wewnętrznych, Plan Rozwoju Lokalnego będzie odpowiednio aktualizowany i modyfikowany. System ten przewiduje wprowadzenie każdego roku zadań 101 2 122 962 253 664 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego do programów operacyjnych powiatu w oparciu o „Wniosek o ujęcie w Planie Rozwoju Lokalnego”, którego wzór stanowi załącznik nr 1 do niniejszego dokumentu. Starostwo Powiatowe jako instytucja zarządzająca oraz wdrażająca niniejszy plan jest odpowiedzialne za: - sprawdzenie składanych wniosków z zapisami Planu Rozwoju Lokalnego, - ustalenie szczegółowych zasad i kryteriów realizacji Planu Rozwoju Lokalnego, - zbieranie danych statystycznych i finansowych na temat postępów wdrażania oraz przebiegu realizacji projektów w ramach PRL, - zapewnienie zgodności realizacji PRL z poszczególnymi dokumentami programowymi wyższego rzędu, - przygotowanie rocznych raportów dotyczących wdrażania PRL i przedstawienie go Radzie Powiatu, - dokonanie oceny po zakończeniu realizacji Planu Rozwoju Lokalnego zgodnie z okresami budżetowania w UE, - upowszechnienie informacji o PRL oraz promocję źródeł finansowania. Starostwo Powiatowe w Łobzie przyjęło stanowisko podmiotu koordynującego oraz nadzorującego ogólne wykonanie PRL, nie jest bowiem w stanie kontrolować poszczególnych inwestycji z osobna. Rolę tą pozostawia się w gestii poszczególnych podmiotów, których projekty zostały ujęte w Planie Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego. Wdrażanie poszczególnych zadań inwestycyjnych wynikających z planu obejmuje: 1. Przygotowanie niezbędnych dokumentów. 2. Przygotowanie i złożenie w odpowiednim terminie wniosku aplikacyjnego wraz z wymaganymi załącznikami. 3. Podpisanie umowy o przyznaniu dofinansowania. 4. Realizacja zadania: - ogłoszenie przetargu zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych, - nadzór nad inwestycją, - nadzór nad wykonawcą – firmą wyłonioną w przetargu, 5. Przedłożenie wniosku o płatność częściową bądź końcową. 6. Raportowanie okresowe, roczne, końcowe. Powiat korzystając ze środków finansowych funduszy strukturalnych UE jest zobowiązany przestrzegać zasad i procedur wspólnotowych, które zostały określone w Rozporządzeniu Rady Unii Europejskiej Nr 1260/1999 wprowadzającym ogólne przepisy dotyczące funduszy strukturalnych. 102 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego X. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ System monitorowania Planu Rozwoju Lokalnego Monitorowanie jest procesem, który ma na celu analizowanie stanu zaawansowania projektu i jego zgodności z postawionymi założeniami. Istotą monitorowania jest wyciąganie wniosków z tego, co zostało i nie zostało zrobione. Jest nią także modyfikowanie dalszych poczynań w taki sposób, aby efektywnie kojarzyć je z innymi przedsięwzięciami realizowanymi na terenie powiatu. Efektywny monitoring musi spełniać określone wymagania. Najważniejsze z nich to: - oparcie procesów monitoringu na jasnych kryteriach, które pozwalają na obiektywną ocenę przebiegu procesów wdrażania Planu Rozwoju Lokalnego, - konieczność analizy i aktualizacji kluczowych zadań, które zapewniają realizację przyjętych celów w planie oraz wymuszają zmianę sposobów ich realizacji, - dostarczenie podstaw do podejmowania decyzji w kwestiach bieżących i długoletnich. Organami powiatu odpowiedzialnymi za monitorowanie planu są Rada Powiatu i Zarząd Powiatu. W monitorowaniu biorą udział wszystkie podmioty zaangażowane we wdrażanie planu. Monitorowanie realizacji planu będzie się odbywać na podstawie „Raportu monitoringowego z realizacji projektu” (załącznik nr 2). Ocena Planu Rozwoju Lokalnego Ewaluacja to jakościowa ocena efektów realizowanych zadań. W ramach ewaluacji do celów poszczególnych projektów są przypisane wskaźniki celów (produktu i rezultatu). Zgodnie z metodologią stosowaną w funduszach strukturalnych Unii Europejskiej, które będą poddawane ocenie jakościowej. W celu oceny efektywności planu i zgodności rezultatów ze zdefiniowanymi celami, działania objęte planem będą przedmiotem oceny wstępnej i średniookresowej, a także stałego monitorowania i oceny końcowej. Plan Rozwoju Lokalnego powinien być zatem dostępny dla ludzi zainteresowanych rozwojem powiatu lub mających wpływ na jego rozwój. Każdy zainteresowany powinien mieć świadomość działania, znać konkretne cele planu, przewidziane działania i umieć kierować w określonym kierunku swoje pomysły, problemy i oczekiwania. Plan Rozwoju Lokalnego będzie dostępny dla wszystkich zainteresowanych na stronie powiatu: http://spow.lobez.ibip.pl . 103 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego Ocena Planu Rozwoju Lokalnego odbywać się będzie na podstawie „Końcowego raportu oceny realizacji projektu” (załącznik nr 3) oraz sprawozdań rzeczowych i finansowych jednostek organizacyjnych powiatu. Komunikacja społeczna Planu Rozwoju Lokalnego Upowszechnienie zamierzeń Planu Rozwoju Lokalnego pośród przyszłych beneficjentów, jednostek podległych i innych podmiotów odbywać się będzie poprzez trzy formy komunikacji: - serwisy internetowe – będące szybkim i ogólnodostępnym źródłem informacji dla potencjalnych beneficjentów i instytucji, zaś dla opinii publicznej stanowią kompleksowe źródło informacji o osiągnięciach Planu Rozwoju Lokalnego i wsparciu ze strony UE dla Powiatu Łobeskiego, - współpracę z mediami – działania wykorzystujące współpracę z prasą, radiem i telewizją o zasięgu lokalnym i regionalnym będą kluczowym elementem przy realizacji Planu Rozwoju Lokalnego w szczególności w odniesieniu do opinii publicznej, - bezpośrednie działania informacyjno-promocyjne Starostwa Powiatowego w Łobzie. Współpraca pomiędzy powiatem a sektorem publicznym i prywatnym w celu realizacji planu odbywać się będzie poprzez organizowanie spotkań z władzami samorządu na terenie powiatu, przedstawicielami organizacji pozarządowych i innych organizacji mających wpływ na rozwój powiatu. 104 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego XI. SPIS TABEL, WYKRESÓW, RYSUNKÓW I ZAŁĄCZNIKÓW Spis tabel 1. Tabela 1. Badania czystości wód wykonane przez WIOŚ w Szczecinie w latach 1999-2000.............................................................................................................21 2. Tabela 2: Szczegółowe informacje odnośnie punktów pomiarowych zlokalizowanych na terenie Powiatu Łobeskiego...............................................................22 3. Tabela 3. Zestawienie danych charakteryzujących infrastrukturę wodociągowo – kanalizacyjną w powiecie łobeskim.........................................................33 4. Tabela 4. Ilość odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie Powiatu Łobeskiego............................................................................................................34 5. Tabela 5. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (bez osób prowadzących indywidualne gospodarstwa rolne) wg wybranych sekcji na stan 31.12.2003 roku; (Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie).....................46 6. Tabela 6. Wpływy podatkowe w Powiecie Łobeskim w latach 2003 i 2004.......................48 7. Tabela 7. Dochód brutto ogółem wg skali podatkowej uzyskany przez osoby fizyczne w Powiecie Łobeskim w tys. zł (Źródło: Urząd Skarbowy w Drawsku Pomorskim)......................................................................................................49 8. Tabela 8. Dochód brutto na 1 mieszkańca w Powiecie Łobeskim wg skali podatkowej w zł (Źródło: Urząd Skarbowy w Drawsku Pomorskim)................................49 9. Tabela 9. Liczba pracujących wg faktycznego miejsca pracy; bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób oraz pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie na koniec grudnia 2003 r. (Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie)..............................................51 10. Tabela 10. Liczba gospodarstw rolnych w Powiecie Łobeskim.........................................52 11. Tabela 11. Liczba ludności w gminach na obszarach wiejskich i miejskich Powiatu Łobeskiego wg stanu na dzień 31.12.2004r..........................................................53 12. Tabela 12. Rozwój ludności w gminach obszaru Powiatu Łobeskiego w latach 1997-2002.............................................................................................................53 13. Tabela 13. Ruch naturalny w Powiecie Łobeskim w 2004 roku........................................53 14. Tabela 14. Liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym, poprodukcyjnym.................................................................................................................54 105 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 15. Tabela 15. Poziom wykształcenia wśród bezrobotnych z powiatów: Łobeskiego, Gołdapskiego, Sztumskiego – trzech o największym bezrobociu w Polsce (dane z czerwca i lipca 2003 uzyskane z GUS)...................................................55 16. Tabela 16. Spadek liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP Łobez w latach 2003, 2004, 2005 (Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Łobzie).......................................................................................................56 17. Tabela 17. Spadek liczby osób bezrobotnych w Powiecie Łobeskim na tle Województwa Zachodniopomorskiego w okresie od końca kwietnia 2003 r. do końca kwietnia 2005 roku..............................................................................................57 18. Tabela 18. Ilość osób zarejestrowanych w podziale na gminy w końcu miesiąca kwietnia 2005r. (Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Łobzie)............................57 19. Tabela 19. Porównanie wskaźnika zatrudnienia lekarzy, pielęgniarek, stomatologów na 10 tys. mieszkańców Powiatu Łobeskiego z powiatami w województwie zachodniopomorskim (Źródło: SP ZZOZ Łobez).................................58 20. Tabela 20. Porównanie kwoty na jednego mieszkańca w Powiecie Łobeskim przeznaczonej przez NFZ w Szczecinie na budżety szpitali z innymi powiatami województwa zachodniopomorskiego (Źródło: SP ZZOZ Łobez)...................................59 21. Tabela 21. Wielkość środków przeznaczonych dla Powiatu Łobeskiego przez NFZ w Szczecinie w 2005r. na leczenie (Źródło: SP ZZOZ Łobez).......................59 22. Tabela 22. Porównanie kwoty na jednego mieszkańca w Powiecie Łobeskim przeznaczonej przez NFZ w Szczecinie z innymi powiatami województwa zachodniopomorskiego (Źródło: SP ZZOZ Łobez)...........................................................60 23. Tabela 23. Pomoc pieniężna udzielana przez PCPR rodzinom zastępczym i osobom usamodzielnianym w roku 2004 r. (styczeń-październik).................................62 24. Tabela 24. Ilość rodzin korzystających z pomocy socjalnej OPS i wysokość środków w Powiecie Łobeskim w roku 2003.....................................................................65 25. Tabela 25. Ilość rodzin korzystających z dodatków mieszkaniowych oraz wysokość środków w Powiecie Łobeskim z roku 2003..............................................65 26. Tabela 26. Struktura organizacji pozarządowych w poszczególnych gminach..................72 27. Tabela 27. Udzielone dofinansowanie zadań w obszarach współpracy do dnia 6 grudnia 2004 r.....................................................................................................72 28. Tabela 28. Planowane projekty i zadania inwestycyjne na lata 2005 – 2013.....................84 29. Tabela 29. Wskaźniki produktu..........................................................................................96 30. Tabela 30. Wskaźniki rezultatu...........................................................................................98 106 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 31. Tabela 31. Plan finansowy na lata 2003 –2006................................................................100 Spis wykresów 1. Wykres 1. Struktura ludności w wieku produkcyjnym, poprodukcyjnym i przedprodukcyjnym w Powiecie Łobeskim wg stanu na dzień 31.12.2004r.....................55 Spis rysunków 1. Rys. 1. Mapa Powiatu Łobeskiego.........................................................................................8 Spis załączników 1. Załącznik nr 1 - Wniosek o wprowadzenie zmian w Planie Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego na lata 2005 – 2006 oraz fakultatywnie 2007 – 2013 2. Załącznik nr 2 – Raport monitoringowy z realizacji projektu złożonego o dofinansowanie w ramach Funduszy strukturalnych/innych zewnętrznych środków 3. Załącznik nr 3 – Końcowy raport oceny realizacji projektu współfinansowanego w ramach funduszy strukturalnych/innych zewnętrznych środków 107 Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu Łobeskiego 108
