HISTORIA ANGLII – co warto wiedzieć!
advertisement
HISTORIA ANGLII – co warto wiedzieć! 1. P o c z ą t k i W wieku X po zjednoczeniu plemion Anglów, Sasów i Jutów, panował książę EDWARD. W wieku XI Wilhelm Zdobywca – książę Normandii rozgromił rycerstwo anglosaskie pod Hastings i koronował się na króla Anglii. Nadał wasalom ziemię w różnych częściach państwa aby mieć kontrolę. Zachował pełnię władzy (w tym sądowniczą). Od wieku XII Anglią rządziła dynastia PLANTAGENETÓW: Ryszard Lwie Serce, Jan Bez Ziemi. W XIV wieku Anglia walczyła o hegemonię w Europie z Francją w wojnie stuletniej 1337-1453. Po jej zakończeniu nastąpiły walki wewnętrzne o władzę. Od wieku XV rozpoczęła panowanie dynastia TUDORÓW – HENRYK VII. 2. Wiek XVI Henryk VIII z dynastii Tudorów to barwna postać w historii Anglii. W okresie reformacji potępił Marcina Lutra. Jednak sam odciął się od zwierzchnictwa Papieża Klemensa VII, kiedy ten nie uznał małżeństwa z Anną BOLEYN (rozwód z poprzednią żoną Katarzyną Aragońską był nieważny). Król rozzłościł się na papieża i ogłosił AKT SUPERMACJI, który powołał kościół narodowy-anglikański, w którym głową kościoła był król. Rządził w sposób bezwzględny, przykładem może być ścięcie znanego filozofa Tomasza Morusa czy dwóch swoich żon (miał 6). Po śmierci Henryka VIII rządziła jego córka Elżbieta I, która doprowadziła do uchwalenia 39 Artykułów, które stanowiły wyznanie wiary. 3. WIEK XVII W wieku XVII W Anglii doszło do wielu zmian w strukturze społecznej – rozpadł się system feudalny, powstały nowe grupy społeczne: new gentry czyli nowa szlachta i burżuazja. Władzę w Anglii sprawowali królowie z dynastii STUARTÓW: Jakub I, Karol I, którzy dążyli do stworzenia monarchii absolutnej. W roku 1640 król rozwiązał Parlament, co wywołało sprzeciw i wojnę domową. Po drugiej stronie stanęła Armia Parlamentu na czele z Oliwierem Cromwellem, który pokonał króla w 1645 roku pod NASEBY. W Anglii proklamowano republikę, a Oliwer Cromwell przyjął tytuł Lorda-Protektora, króla Karola I skazał na śmierć. Taka sytuacja polityczna utrzymywała się do śmierci Cromwella (1658). Nowy Parlament zaproponował przywrócenie monarchii i oddał władzę KAROLOWI II STUARTOWI, który prowadził politykę merkantylizmu w interesie burżuazji. Parlament uchwalił HABEAS CORPUS ACT – akt nietykalności osobistej . Ukształtowały się dwie izby: LORDÓW i GMNIN. Na początku XVIII wieku wykształcił się niezależny od króla gabinet ministrów z premierem na czele. Taki model utrzymuje się do dziś. 4. WIEK XVIII Anglicy posiadali kolonie na wschodnim wybrzeżu Ameryki Północnej, Indiach, między Nilem a Kongo, terytorium wokół kanału Sueskiego – stały się potęgą kolonialną. W II połowie XVIII wieku doszło do konfliktu z kolonistami w Ameryce – „ bostońskie picie herbaty” które było bezpośrednią przyczyną wojny. Parlament angielski uchwalał coraz to nowe prawa i obowiązki dla kolonistów (wyższe podatki, ustawa stemplowa, kwaterunek wojska). Doszło do wojny, w której 13 kolonii podległych Koronie Brytyjskiej sprzeciwiły się jej panowaniu. W tej wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych brali udział Polacy: Tadeusz Kościuszko i Kazimierz Pułaski. Anglicy przegrali tę wojnę i uznali niepodległość swoich kolonii w 1783 roku. Jednak w roku 1876 w Delhi proklamowano cesarstwo, a królowa brytyjska Wiktoria została cesarzową Indii. Ta niewielkiego wzrostu kobieta panowała najdłużej bo ponad 63 lata największym imperium . Od jej imienia nazwano epokę w historii Anglii – epoka wiktoriańska. Jej mąż Albert pochodził z Niemiec, miała z nim 4 synów i 5 córek. Po jego nagłej śmierci okryła się żałobą ubierała się na czarno, nazywano ją „wdowa z Windsoru”. Zmarła w wieku 81 lat w 1901 roku. Jej następcą był syn Edward VII. O królowej krążyły różne wieści o jej niepohamowanym temperamencie i kochankach, którzy byli jej służącymi Jeden z nich John Brown cieszył się szczególnymi względami. Podobno, królowa zażyczyła sobie aby do jej trumny włożono kosmyk włosów Browna. Obecna monarchini Wielkiej Brytanii została koronowana w roku 1953, pochodzi z dynastii WINDSORÓW, jest córką Jerzego VI i Elżbiety Bowes – Lyon.
