Karta pracy [doc 220kB]

Karta pracy
Temat: Proporcje między różnymi strumieniami energii przepływającymi w
krajobrazie rolniczym
1. Wymień i omów 2 główne procesy warunkujące życie na Ziemi.
2. Nazwij i przedstaw główne warunki konieczne do procesu transformacji energii słonecznej w
materię organiczną.
3. Na podstawie analizy ryciny i jej objaśnień wyjaśnij powiązania procesu przepływu energii i
obiegu wody i odpowiedz na pytania.
Bilans cieplny
A) Składniki przychodu
K ↓ krótkofalowe promieniowanie słoneczne
L ↓ długofalowe ( cieplne) promieniowanie atmosfery
B) Składniki rozchodu
K ↑ odbite promieniowanie krótkofalowe ( słoneczne)
L ↑ długofalowe promieniowanie powierzchni Ziemi i roślin
Rn = źródło energii dla ekosystemu = saldo promieniowania ( suma algebraiczna wszystkich
strumieni)
G – strumień ciepła do ogrzania gleby
S – ciepło jawne tj. ciepło , które powoduje zmianę temperatury
LE – ciepło utajone, które powoduje zmianę stanu skupienia bez zmiany temperatury LE
Bilans wodny
P – opady atmosferyczne nad lądami i oceanami
H – całkowity odpływ podziemny
E – całkowite parowanie z lądów i oceanów ( w tym transpiracja)
LE ( ciepło) warunkuje E ( parowanie wody z lądów i oceanów i transpiracja) tj. powiązanie bilansu
cieplnego z wodnym poprzez strumień parującej wody ( bez ciepła nie byłoby parowania)
a) określ jaką rolę ma strumień energii
b) jaka jest rola strumienia wody w bilansie
c) podaj jakie rodzaje strumieni ciepła składają się na saldo promieniowania
d) wymień składniki przychodu i rozchodu
e) podaj jakie rodzaje ciepła stanowią źródło energii dla ekosystemu
f) na podstawie schematu omów bilans cieplny i jego powiązanie z bilansem wodnym.
4. Wykorzystując swoje wiadomości z fizyki wyjaśnij zasadę zachowania energii.
5. Wytłumacz, dlaczego wyrażenie „ energia została zużyta w procesie parowania” jest niepoprawne.
Podaj właściwe brzmienie - uzasadniając wiadomościami z fizyki.
6. Wymień 3 sposoby wymiany energii cieplnej pomiędzy dwoma układami fizycznymi, wybrany
omów.
7. Według którego z 3 znanych Ci sposobów wymiany energii cieplnej pomiędzy dwoma układami
fizycznymi ciepło przepływa w glebie ?
8. Podaj wzór równania bilansu cieplnego dla ekosystemu w krajobrazie i określ jakie jest jego saldo.
9. Wymień czynniki mające decydujący wpływ na strukturę bilansu cieplnego.
10. Podaj zasadę, która warunkuje przyjemny chłód w lesie w upalny dzień.
Tabela do zadania 11, 12 i 13.
Tab. 1. Parametry bilansu cieplnego typowych ekosystemów w krajobrazie rolniczym w okresie
wegetacyjnym, od 21 marca do 31 października
W×m-2
Ekosystem
zadrzewienia łąka
rzepak
Buraki
cukrowe
Pszenica ugór
Rn
LE
S
G
LE/Rn
S/Rn
1730
1522
121
87
0,88
0,07
1551
1163
327
61
0,75
0,21
1536
1136
339
61
0,74
0,22
1536
1090
385
61
0,71
0,25
Parametr
1494
1250
215
29
0,84
0,14
Na podstawie analizy tabeli 1 wykonaj zadanie 11,12 i 13.
11. Oblicz jaki % salda promieniowania zużywają poszczególne ekosystemy na:
a) ewapotranspirację
b) ogrzanie powietrza
c) ogrzanie gleby.
12. Otrzymane dane przedstaw w tabeli i sformułuj wnioski odnośnie bilansu cieplnego;
a) zadrzewień b) łąki c) buraków i pszenicy d) ugoru
1575
866
651
47
0,55
0,41
Powierzchnia Rn
Zadrzewienia
LE
S
G
LE/Rn
S/Rn
Wnioski
Łąka
Buraki
Pszenica
Ugór
13. Postaraj się znaleźć wyjaśnienie swoich wniosków tzn. podaj przyczyny małego% strumieni S w
zadrzewieniach i dużego % strumienia S na powierzchni bez roślin