1 Patriotyzm (łac.pater – ojciec; patria – ojczyzna) to umiłowanie ojczyzny; zdolność poświęcenia się dla niej; przedkładanie nadrzędnych wartości niepodległości i suwerenności nad własne cele, gotowość do ich obrony, nawet za cenę życia. To stawianie dobra swego kraju ponad partykularne interesy własnej klasy, profesji czy partii: solidarność z własnym narodem, ale połączona z szacunkiem dla innych narodów i poszanowanie ich suwerennych praw. Często, choć nie we wszystkich językach i ideologiach, przeciwstawiany nacjonalizmowi, jako takie przywiązanie do ojczyzny i taka solidarność z własnym narodem, którym nie towarzyszy wrogość do innych narodów i chęć ich poniżenia (cechy nacjonalizmu), zaś duma narodowa nie przekształca się w megalomanię. *** Danuta Ciszek NOWE SPOJRZENIE NA PATRONA SZKOŁY Żyjemy w świecie relatywizmu poglądów, odchodzenia czy deprecjonowania wartości, upadku autorytetów, a także nawału ofert czy propozycji, z których wiele ma charakter „śmieci”. Dlatego ważne jest szukanie pozytywnych przykładów, wzorów dużego formatu i o charakterze lokalnym. Oto powód popularyzowania sylwetek Patronów szkół. Pokazanie, że można być człowiekiem nieprzeciętnym poprzez robienie rzeczy zwykłych w sposób niezwykły. Szczególnie w roku szkolnym 2007/2008 Oddział Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców w Tarnowie wiele uwagi poświęcił temu zagadnieniu. W aktualnym Biuletynie znajduje się relacja eksponująca nasze działania wspomagające nauczycieli i pokazująca przykłady form aktywności wybranych szkół w tej dziedzinie. Odpowiadamy tym samym na główne hasło pracy KSW w okresie minionego roku szkolnego pod wymownym tytułem Nasze czasy wołają o świętych nauczycieli. Pytanie: Jak w sposób naturalny, bez przesady, ale mądrze wychować dzieci i młodzież, aby pielęgnowały historyczną pamięć i były z niej dumne? Jak realizować wychowanie patriotyczne, kulturalne poprzez wybitne osobowości? Jak kształtować zachowania i postawy, wydobywać emocje u młodych ludzi? Drogą jest interioryzacja – uwewnętrznienie. W tym poszukiwaniu ważne jest nowe spojrzenie na Patrona, modyfikowanie języka i form przekazywanych treści. Istotna bardziej powszechna świadomość jego atutów, aby to nie była mglista informacja (jakaś osoba, coś tam zrobiła, ale tak naprawdę to dokładnie nie wiem co) ponadto gromadzenie wiedzy i przekazywanie jej dorosłym, młodzieży i dzieciom w sposób świadomy i usystematyzowany. Szkoła winna się wyróżniać od innych własną specyfiką, konieczny jest dzisiaj jej wyrazisty wizerunek. Ważne pogłębianie poznania i rozumienia swojego Patrona, wydobywane co roku inne aspekty, aby jego przykład był „żywy”. W aktualnym czasie potrzeba zastanawiania się nad wyzwaniami, szansami i trudnościami pojawiającymi się przed pedagogami pragnącymi urzeczywistnić te idee, które wpisali w programy wychowawcze szkół. Wychowawcy w swoich kontaktach z uczniami wykorzystują - często twórczo i pięknie - różnorodne sposoby działania i narzędzia. Sami są przykładami życia godziwego. W Tarnowie mamy wielu patronów indywidualnych i zbiorowych o różnych charyzmatach osobistych, o pozostawionych po sobie cennych, owocach życia. Realizowany jest miejski projekt Patron mojej szkoły patriotą – portret życiem pisany pod patronatem Prezydenta Ryszarda Ścigały, w którym uczestniczą wszystkie szkoły noszące imiona (42). Rekomendowaliśmy go w poprzednim Biuletynie nr 32 i uczestnikom ogólnopolskiej konferencji Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców w Gródku nad Dunajcem w dniach 2 5 – 7.10. 2007 r. jako godny powielania z zastrzeżeniem praw autorskich. Jako stowarzyszenie zorganizowaliśmy ww. konferencję na temat Charyzmat postaci patrona szkoły i jego spuścizna w środowisku, która odbyła się w Centrum Formacyjno– Rekolekcyjnym „ARKA” pod patronatem JE biskupa Wiktora Skorca, Ordynariusza Diecezji Tarnowskiej oraz przy wsparciu finansowym Ministerstwa Edukacji Narodowej. Wzięli w niej udział prezesi oddziałów i kół KSW, dyrektorzy szkół prowadzonych przez Stowarzyszenie, dyrektorzy i nauczyciele szkół Tarnowa i Nowego Sącza, przedstawiciele władz samorządowych (M. Tarnów, M. Nowy Sącz, Gmina Tarnów) oraz małopolskiego i śląskiego Kuratorium Oświaty. Byli obecni: wicekurator Śląskiego KO – Alicja Janowska, dyr. Delegatury w Tarnowie, KO w Krakowie – Urszula Blicharz, z-ca prezydenta M. Tarnowa – Dorota Skrzyniarz, z-ca prezydenta M. Nowy Sącz – Bożena Jawor, z-ca wójta Gminy Tarnów – Elżbieta Chrząszcz. Do zaprezentowania z różnych punktów widzenia problematyki autorytetu patrona zaprosiliśmy wybitne osoby. Gościem honorowym nauczycieli był JE bp Wiktor Skworc, który pogratulował organizatorom wyboru tematu i poinformował o utworzeniu w Diecezji Tarnowskiej Diecezjalnej Rodziny Szkół Imienia Świętych i Błogosławionych. Jej zadaniem jest brać wzór z patrona i czerpać inspiracje z Ewangelii. Zaproszeni goście podkreślali trafność wyboru tematyki i jej znaczenie dla współczesnej szkoły. Minister Stanisław Sławiński wypowiadał się na temat kondycji polskiej szkoły precyzując bilans plusów i minusów krajowej oświaty oraz wskazał kierunki nieuchronnych przemian. Ks. prof. dr hab. Alojzy Drożdż powiedział, że bez bohaterów i świętych nie ma i nie będzie pedagogiki personalistycznej w najbardziej nowoczesnym stylu, a wzory osobowe potrzebne są w każdym czasie a zwłaszcza dzisiaj. Zwrócił uwagę na fakt, że niemożliwe jest popularyzowanie patriotyzmu w oderwaniu od wielkich postaci narodowych. O autorytecie patrona szkoły jako przykładzie do naśladowania wśród wychowanków mówił prof. dr hab. Andrzej Borowski z Instytutu Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, który przedstawił teoretyczne aspekty pojęcia „autorytet” i cechy osoby obdarzonej autorytetem. Przestrzegał również przed uproszczeniami polegającymi na dosłownym traktowaniu wybitnych postaci jako „wzorów do naśladowania”. Kolejny prelegent ksiądz prof. Adam Solak z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie zaprezentował wykład pt. Wychowanie elit w służbie dziedzictwa narodowego. Omówił znaczenie tego zaniedbywanego aspektu działalności szkolnej, wskazując odwagę i nastawienie na publiczną służbę jako kryteria przynależności do tej grupy społecznej. Uczulał na negację istnienia elit oraz fałszywe identyfikowanie osób uważanych za takowe. Pisarz Waldemar Smaszcz w bardzo ciekawym wykładzie - gawędzie literackiej, przedstawił słuchaczom sylwetki ks. Jana Twardowskiego, Romana Brandstaettera i Janusza Korczaka oraz zaakcentował te cechy ich twórczości, które zachęcają do wykorzystania w wychowawczej działalności szkół noszących imiona wymienionych osób. Natomiast dr Michał Nawrocki, pracownik naukowy Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie, przybliżył wizje patriotyzmu kształtowane przez ojczystą literaturę. Dr Nawrocki postawił nieco kontrowersyjną tezę, że polskie pojęcie patriotyzmu oscyluje wokół dwóch komplementarnych odniesień: tzw. „miłości łatwej” (twórczość Sienkiewicza), oraz „miłości trudnej” (dzieło i myśli Gombrowicza). Mimo, że wizje te są sobie przeciwstawne, opisują zjawisko miłości ojczyzny, które ciągle budzi emocje i zmusza do głębokiej refleksji tych wszystkich, którzy czują się powołani do uwrażliwiania dzieci i młodzieży na narodowe i ogólnoludzkie dziedzictwo. Prelegent podkreślił, że postacie patronów szkół mogą być żywymi jego przekazicielami w sercach i umysłach nauczycieli i uczniów. Podczas dyskusji panelowej prowadzonej przez dra Macieja Korkucia, historyka Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie praktycy rzeczywistości szkolnej, zastanawiali się nad wyzwaniami i trudnościami pojawiającymi się przed pedagogami pragnącymi urzeczywistnić te idee, które wpisali w programy wychowawcze szkół. Pokazali nader różnorodne sposoby działania i narzędzia, którymi posługują się wychowawcy w swoich kontaktach z uczniami. 3 W podsumowaniu konferencji, Prezes Zarządu Głównego KSW Magdalena Urbańska, podkreśliła, konieczność i ubogacający charakter podejmowania tematyki patriotycznej dla środowiska szkolnego, a kapelan KSW, ks. prałat Józef Maj we Mszy Świętej na zakończenie konferencji, uwypuklił znaczenie dobrego patrona zarówno w życiu każdego człowieka, jak i w praktyce polskiej szkoły. Potrzeba byśmy byli świadomi swojej wartości i tożsamości a także wychowywali młodzież i siebie do poczucia dumy narodowej. Wszczepienie dzieciom dumy z rodziny, wiary w siebie, daje możliwość budowania właściwych relacji międzyludzkich. Bez tego nie jest możliwy dojrzały dialog z drugimi w najbliższym otoczeniu i na płaszczyźnie międzynarodowej. Owocem konferencji było zaplanowanie uwydatnienia tego tematu w specjalnej książce we współpracy ze szkołami propagujących swoich Patronów w środowisku. Książka zawierać będzie materiały pokonferencyjne i formy pracy wychowawczej wybranych szkół związane z poznawaniem i promocją Patrona w środowisku lokalnym. Wydawnictwo planowane jest na V Forum KSW w Tarnowie, które odbędzie się w marcu 2008 r. Oddział w Tarnowie przygotuje wniosek o środki finansowe na ten cel. Został wybrany Zespół Redakcyjny, który ukierunkował pracę. W jego skład weszli: Antoni Buchała – wiceprezes Zarządu Głównego KSW, zastępca dyrektora Zespołu Szkół KSW w Libiążu, Danuta Ciszek - wiceprezes Zarządu Oddziału KSW w Tarnowie, nauczyciele poloniści tarnowskich szkół Urszula Zych – Gimnazjum nr 1, Krystyna Przybyło – Gimnazjum nr 4, Marta Iwaniec – Zespół Szkół Mechaniczno-Elektrycznych, Mieczysław Czosnyka Zespół Szkół Ogólnokształcących i Technicznych. Projektowany kształt ksiązki przedstawia się następująco: Wstęp 1. Świadectwa wiary Rodzin Szkół: Jana Pawła II oraz im. Świętych i Błogosławionych w Diecezji Tarnowskiej – bp Wiktor Skworc 2. Autorytet patrona szkoły jako przykład do naśladowania wśród wychowanków – prof. Andrzej Borowski, UJ, Kraków 3. Wychowanie patriotyczne poprzez postaci patronów szkół - ks. prof. Alojzy Drożdż, UŚ, Katowice 4. Trudne miłości. O szczególnym rozumieniu pojęcia ,,patriotyzm" w literaturze (i o jego możliwym nauczaniu w szkole) - dr Michał Nawrocki, PWSZ, Tarnów 5. Patron mojej szkoły patriotą w kontekście historycznym (dylematy) - Maciej Korkuć, IPN, Kraków 6. Wychowawcze aspekty i przepisy oświatowe dotyczące nadawania imion publicznym szkołom i placówkom – Urszula Blicharz dyrektor Małopolskiego Kuratorium Oświaty Delegatura w Tarnowie 7. Po co szkole patron? Sprawozdanie z konferencji KSW w Gródku nad Dunajcem 57.10.2007 r. - Antoni Buchała, wiceprezes ZG KSW, Libiąż 8. Formy pracy wychowawczej szkół związane z poznawaniem i promocją Patrona w środowisku lokalnym – Danuta Ciszek, wiceprezes O KSW, Tarnów 9. Diecezjalna Rodzina Szkół im. Świętych i Błogosławionych – Barbara Wójcik, prezes Zarządu Rodziny, Olesno 10. Przykłady działań dydaktyczno-wychowawczych związanych z Patronami podejmowane przez szkoły: - Zespół Szkół im. Edyty Stein Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców w Lublińcu - Liceum Ogólnokształcące im. ks. Stefana Kardynała Wyszyńskiego Katolickiego Towarzyszenia Wychowawców w Libiążu - Zespół Szkół Ogólnokształcących i Technicznych im. Jana Szczepanika w Tarnowie - Zespół Szkół Plastycznych im. Artura Grottgera w Tarnowie - Publiczne Gimnazjum Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców im. bł. Natalii Tałasiewicz w Poznaniu 4 - Szkoła Podstawowa i Gimnazjum Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców im. Piotra Jerzego Frassatiego w Gorzowie Wielkopolskim - Szkoła Podstawowa KSW im. św. Jana Bosko w Siedlcach - Gimnazjum nr 1 im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Tarnowie - Gimnazjum nr 2 im. Mikołaja Kopernika w Tarnowie - Gimnazjum nr 4 im. Jerzego Brauna w Tarnowie - Gimnazjum nr 5 im. Świętej Kingi w Nowym Sączu - Gimnazjum nr 6 im. Jana Pawła II w Tarnowie - Gimnazjum nr 7 z Oddziałami Integracyjnymi im. Janusza Korczaka w Tarnowie - Gimnazjum nr 11 im. Romana Brandstaettera w Tarnowie - Szkoła Podstawowa im. Urszulki Kochanowskiej w Nowym Sączu - Szkoła Podstawowa nr 9 im. Orląt Lwowskich w Tarnowie - Szkoła Podstawowa im. Św. Brata Alberta Chmielowskiego w Zespole Specjalnych Szkół Przyszpitalnych w Tarnowie. Chętnym szkołom przesłana została propozycja schematu opracowania wizerunku Patrona: 1. Wizytówka szkoły (Pełna nazwa szkoły, struktura w przypadku zespołu szkół, nazwisko i imię dyrektora, adres, rok założenia, kiedy przyjęła imię Patrona, czym wyróżnia się w środowisku, logo, motto). 2. Krótka historia i tradycje patriotyczne/ wychowawcze szkoły. Na co położone priorytety? 3. Sylwetka Patrona (indywidualny, zbiorowy): a. kontekst historyczny życia b. charakterystyczne rysy charyzmatu c. najważniejsze zasługi, owoce życia d. główne wartości wychowawcze jako przykład dla uczniów i dorosłych e. inne cenne wartości związane z Patronem, niejako w jego otoczeniu. 4. Rola Patrona w działaniach wychowawczych szkoły (wykorzystanie fragmentów programu wychowawczego na cykl nauki, rok szkolny): a. sposoby poznawania b. przykłady promocji na zewnątrz w środowisku lokalnym c. uwagi, zyski uboczne, trudności w przypadku Patrona niezbyt wyrazistego czy jakoś kontrowersyjnego. Pragniemy, aby książka ta z różnych punktów widzenia dotykała problematyki pracy wychowawczej szkoły w oparciu o Patrona zwłaszcza w kontekście dzisiejszej rzeczywistości. Miała charakter praktyczny i na przykładach pokazywała eksponowanie tych cech Patronów, na podkreśleniu, których wartości nam szczególnie zależy w relacji do uczniów. Aby uwidaczniała jak dzisiaj wybrany Patron „żyje” w świadomości społeczności szkolnej i jak jej pomaga. Wybrane przykłady szkół prezentują pewną gamę charyzmatów. Ich różnorodność nie jest zbiorem przypadkowym. To – po pierwsze - szkoły Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców, po drugie – szkoły, których przedstawiciele brali udział w konferencji w Gródku i chcą się podzielić swoimi formami działania. Postacie prezentują „dziedziny, pewne specjalności”, znaczące w dzisiejszym świecie jako pola aktywności, atrakcyjne dla młodzieży, ważne, pożyteczne czy pożądane jako przykłady życia: Patronowie szkół KSW w Polsce: Edyta Stein (Lubliniec) – filozof, teolog, doktor Kościoła; Żydówka, która przyjęła chrześcijaństwo, karmelitanka, patronka Europy; zginęła śmiercią męczeńską 5 Stefan Wyszyński (Libiąż) – prymas Polski w czasach komunizmu, przewodnik Kościoła w trudnym okresie transformacji ustrojowej, wierny wyznawca Maryi, zwolennik dialogu i pojednania polsko-niemieckiego Natalia Tułasiewicz (Poznań) – sumienna i twórcza nauczycielka, umiała słuchać i radzić, poetka, uzdolniona muzycznie skrzypaczka, prowadziła tajne nauczanie, przejęta ideą apostolstwa świeckich i ascezy pozytywnej, beatyfikowana w grupie 108 męczenników II wojny światowej, zginęła w obozie Piotr Jerzy Frassati (Gorzów Wielkopolski) – młody Włoch, wychowany w bogatej, liberalnej i antyklerykalnej rodzinie, człowiek wiary i modlitwy, wielu pasji, heroicznie oddany ubogim, „katolik zaangażowany”, z silnym poczuciem misji i apostolstwa Jan Bosko (Siedlce) – włoski salezjanin, pedagog, apostoł młodzieży, zastosował „system uprzedzający” w wychowaniu, misjonarz. Patronowie szkół z Tarnowa: Jan Szczepanik – wybitny konstruktor i wynalazca (z dziedziny tkactwa, telewizji, filmu i fotografii barwnej, kamizelki kuloodpornej), "polski Edison", pasjonat, niezwykły człowiek, który wyprzedził swoje czasy, żyjący w rodzinie dającej wsparcie. Artur Grottger – utalentowany artysta malarz, piewca powstania styczniowego; romantyczna niespełniona miłość; nieuleczalna choroba a dążenie do rozwoju osobistego i artystycznego; związki patrona z ziemią tarnowską, wychowanie przez sztukę. Jan Nowak-Jeziorański – prawy polityk, dziennikarz Radia Wolna Europa, poświęcił się sprawie wolności, walczył z nazizmem, dążył do przywrócenia demokracji w Polsce, odważnie bronił wartości, przyczynił się do zjednoczenia Europy, sercem oddany ojczyźnie. Mikołaj Kopernik – wybitny uczony, astronom, wytrwały poszukiwacz prawdy w nauce, kanonik, ekonomista, obrońca Olsztyna przed krzyżakami. Jerzy Braun – rozwijał w życiu różnorodne pasje (harcerz, poeta, filozof, publicysta, kompozytor, mąż stanu); spędził w więzieniu osiem lat, skazany wyrokiem Sądu Wojskowego na dożywocie; ambasador kultury polskiej na Zachodzie; życiem służył Bogu i Ojczyźnie, niestrudzony propagator idei moralnej odnowy narodu, tytan pracy. Jan Paweł II – papież, najwybitniejszy Polak w historii kraju, pokazał światu z jakimi wartościami wejść w III Tysiąclecie. Janusz Korczak – Żyd, lekarz, wrażliwy pedagog, wychowawca „trudnej młodzieży”, zginął wraz z dziećmi w obozie koncentracyjnym. Roman Brandstaetter – rodowity tarnowianin; Żyd, który przyjął chrześcijaństwo; pisarz, poeta, tłumacz Biblii; żył na skrzyżowaniu kultur, tradycji i religii; rzecznik kultury polskiej, judaistycznej, europejskiej; otwarty na świat; człowiek o głębokiej tolerancji, pokazywał jak łączyć ścierające się tradycje i dorobek różnych narodów, jak wzajemnie się ubogacać duchowo. Orlęta Lwowskie – bohaterskie dzieci, które swoje życie oddały w obronie Lwowa, poznawanie i krzewienie historii i tradycji ukraińskich, polskich, Kresów Wschodnich. Albert Chmielowski – artysta malarz, powstaniec, zakonnik; wrażliwy na piękno i potrzeby drugiego człowieka, swoje życie poświęcił chorym, biednym; sam niepełnosprawny; ojciec i opiekun ludzi trudnych, zakładał przytuliska, domy dla sierot, starców, nieuleczalnie chorych; święty. Patronowie szkół z Nowego Sącza Święta Kinga – córka królewska, wychowana religijnie i dobrze wykształcona, żona Bolesława Wstydliwego, „białe małżeństwo”, „święta kobieta interesu”, klaryska, pokorna, oddana potrzebującym, szczodra. Urszulka Kochanowska – córka poety, wychowana w polskim domu szlacheckim o wysokiej kulturze i mocnych więziach rodzinnych; wartość życia, problem śmierci, odchodzenie bliskich. 6 Już samo przytoczenie niektórych cech pokazuje ogromne bogactwo wartości prezentowanych poprzez życiowe postawy Patronów i może być źródłem różnorakiej inspiracji.. PRZYPATRZCIE SIĘ BRACIA POWOŁANIU WASZEMU. BIBLIA KSIĘGĄ ŻYCIA W ramach XXII Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej Przypatrzcie się bracia powołaniu waszemu. Biblia księgą życia (Tarnów, 7-14.10.07) nasze stowarzyszenie wystąpiło z trzema formami: a) Wykład „Bierz i czytaj”. Wychowawcze moce Pisma Świętego. – ks. prof. Jan Kanty Pytel 10.10.07 (KSW O/Tarnów, KIK) b) Projekt Spotkania z postacią ks. Jana Twardowskiego realizowany przez KSW – Oddział w Tarnowie w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych Miasta Tarnowa i Gminy Tarnów (KSW O/Tarnów, Parafia Katedralna) c) Koncert Pieśń o Bogu ukrytym. – Danuta Michałowska – słowo, Adam Prucnal – skrzypce, Chór Pueri Cantores Tarnovienses, ks. Andrzej Zając, ks. Grzegorz Piekarz – dyrygenci (współorganizatorzy: Parafia św. Krzyża i św. Filipa Neri, Centrum Paderewskiego Tarnów – Kąśna Dolna, KSW O/Tarnów). *** PROJEKT SPOTKANIA Z POSTACIĄ Ks. JANA TWARDOWSKIEGO PODSUMOWANIE Projekt Spotkania z postacią ks. Jana Twardowskiego pod patronatem Biskupa Wiktora Skworca i Prezydenta Miasta Tarnowa Ryszarda Ścigały przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego był realizowany 10.10. - 5.11.07 r. Obejmował: koncerty szkolne, 3 konkursy plastyczny, muzyczny i recytatorski oraz uroczysty finał. 10-11 października w auli Jana Pawła II przy tarnowskiej katedrze odbyły się koncerty szkolne, w których wzięło udział 600 uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych miasta Tarnowa i Gminy Tarnów. Koncerty ilustrowane prezentacją fotografii z życia Poety wykonał Zespół Krakowskie Przedmieście. 23 października w Gimnazjum Nr 7 z Oddziałami Integracyjnymi im. Janusza Korczaka miały miejsce miejskie konkursy plastyczny i muzyczny inspirowane twórczością ks. Jana Twardowskiego. Jury oceniło prace uczniowskie i wyłoniło laureatów. Do oceny przedstawiono 2 kompozycje i 51 prac plastycznych. 24 października w Sali Klubu Inteligencji Katolickiej odbyły się przesłuchania miejskich eliminacji konkursu recytatorskiego, w którym wzięło udział 39 uczniów. Finał projektu odbył się 5.11.2007 r. w Sali Lustrzanej w Tarnowie. Przybyli wszyscy uczestnicy konkursów wraz z nauczycielami, pod kierunkiem których przygotowywali się do tych konkursów. W programie przewidziano: ogłoszenie wyników konkursów, rozdanie nagród, występ laureatów konkursów recytatorskiego i muzycznego oraz uroczysty koncert Zespołu Krakowskie Przedmieście. 7 Projekt okazał się być bardzo udanym przedsięwzięciem wielu ludzi i instytucji, które wsparły działania KSW. W wystąpieniach – reprezentującego bpa Wiktora Skworca - Ks. sekretarza Zbigniewa Wielgosza, Pani Doroty Skrzyniarz – Zastępcy Prezydenta Miasta Tarnów oraz Pani Urszuli Blicharz – dyrektora Delegatury w Tarnowie Małopolskiego Kuratorium Oświaty w Krakowie – znalazły się podziękowania tak dla organizatora (KSW Oddział w Tarnowie) jak i dla uczestników wszystkich konkursów, którzy w czasach „obrazkowo-filmowych” zatrzymali się nad tekstem i poezją ks. Jana. Zwrócono uwagę na wysoką wartość całego projektu tak dla młodzieży, jak i dla pedagogów, którzy pochylili się nad chętną do pracy młodzieżą. Wyniki konkursów: Przyznano 12 głównych nagród oraz 18 wyróżnień. Wszyscy uczestnicy konkursów otrzymali nagrody książkowe i dyplomy. Laureaci otrzymali ponadto dodatkowe pozycje książkowe i albumy oraz I miejsce – odtwarzacze MP3 (ufundowane przez Prezydenta Miasta Tarnowa), a II miejsce – pamięć przenośną USB – (ufundowane przez Wójta Gminy Tarnów). Pokonkursowa wystawa prac plastycznych inspirowanych wierszami ks. Jana Twardowskiego od 15 listopada do 9 grudnia była eksponowana w foyer Tarnowskiego Teatru wraz z pokonkursowymi pracami plastycznymi inspirowanymi patronami tarnowskich szkół podstawowych w ramach projektu Patron mojej szkoły patriotą - portret życiem pisany. Opracowała: Magdalena Urbańska *** PODSUMOWANIE PROJEKTU Patron mojej szkoły patriotą – portret życiem pisany Projekt Patron mojej szkoły patriotą – portret życiem pisany jest własnym przedsięwzięciem Urzędu Miasta Tarnowa pod patronatem Prezydenta Ryszarda Ścigały. Koordynacji zadania i jego realizacji podjął się Wydział Edukacji, który zintegrował środowisko tarnowskie wokół realizacji przedsięwzięcia: szkoły, stowarzyszenia (Katolickie Stowarzyszenie Wychowawców, Towarzystwo Literackie im. A. Mickiewicza, Klub Inteligencji Katolickiej, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży) oraz różne instytucje (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, Tarnowskie Centrum Kultury, Tarnowski Teatr im. L. Solskiego, Miejska Biblioteka Publiczna, Małopolski Urząd Wojewódzki, Wyższe Seminarium Duchowne, ZETO S.A.). Należy nadmienić, że inspiracja do eksponowania Patronów szkół wyszła ze środowiska KIK i KSW. I etap projektu zawarł się w okresie 12.04. – 20.12.2007 r. Projekt został zrealizowany w celu: 1. Upowszechniania wiedzy wśród dzieci i młodzieży na temat patronów ich szkół jako wzorów patriotyzmu. 2. Popularyzowania sylwetek patronów w kontekście wydarzeń historycznych i tradycji narodowej z wykorzystaniem środków komunikacji medialnej. 3. Kształtowania przynależności do małej i wielkiej ojczyzny, budowania więzi lokalnych opartych na świadomości wspólnego dziedzictwa. 4. Propagowania patriotyzmu poprzez twórczość artystyczną dzieci i młodzieży (plastyczną, literacką, w zakresie nowoczesnych technik medialnych, małych form teatralnych) – wychowanie kulturalne. 8 W projekcie brało udział 42 szkoły podstawowe, gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne na terenie miasta Tarnowa noszące imiona 38 Patronów. Objął on ok. 10.000 osób, a polegał na zorganizowaniu: warsztatów dla nauczycieli przygotowujących dzieci i młodzież do konkursów w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Tarnowie (31 maja 2007 r.) 3 konkursów literackiego, plastycznego i na prezentację multimedialną w Szkole Podstawowej Nr 1 im. Klementyny Hoffmanowej, Gimnazjum Nr 6 im. Jana Pawła II i Zespole Szkół Ogólnokształcących i Technicznych im. Jana Szczepanika w Tarnowie (październik 2007 r.) 2 wystaw: biograficznej Patron mojej szkoły patriotą w budynku Urzędu Wojewódzkiego (12-16 listopada 2007 r.), wykonanej przez szkoły posiadające patronów i eksponującej szkolne zbiory oraz prac plastycznych uczniów szkół podstawowych w foyer teatru (15 listopada - 9 grudnia) - koordynator Zespół Szkół Plastycznych małych form teatralnych o patronach wyróżnionych szkół w Klubie Inteligencji Katolickiej przez kolejne 10 miesięcy. Uroczyste podsumowanie projektu odbyło się w Tarnowskim Teatrze im. Ludwika Solskiego 15 listopada 2007 r. wraz z koncertem Zespołu „Krakowskie Przedmieście” przybliżającym poezję Karola Wojtyły, ks. Janusza Pasierba, Janusza Korczaka, ks. Jana Twardowskiego, Romana Brandstaettera, Czesława Miłosza pt. Koncert z wierszy. Efektem końcowym są prace plastyczne, literackie i płyty z prezentacją multimedialną dot. działań szkoły na rzecz poznania i promocji patrona w środowisku, a także katalog wystawy biograficznej. Prezydent Miasta Tarnowa zamierza w latach 2008-2009 wydać i zaopatrzyć nieodpłatnie szkolne i publiczne biblioteki w płyty DVD ze zbiorczą prezentacją multimedialną oraz wydać broszury o patronach i również podarować je szkołom. Podsumowanie warsztatów dla nauczycieli przygotowujących do konkursów Odbyły się 2 wykłady panelowe oraz 3 warsztaty: literackie, plastyczne i na prezentację multimedialną dla nauczycieli szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Wzięło w nich udział razem 172 osoby w tym: 66 nauczycieli. Podsumowanie konkursów Razem 294 uczestników, którzy otrzymali 37 nagród oraz 22 wyróżnienia. Przy projekcie współpracowało 109 nauczycieli. Nauczyciele pełnili rolę opiekunów przygotowujących uczniów do konkursów. 18 nauczycieli szkół podstawowych przygotowało prezentacje multimedialne poza konkursem. Wystawę biograficzną w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim dniach 12 - 16 listopada 2007 r. obejrzało ponad 5.000 osób. Zbiory i pamiątki zaprezentowało 40 szkół. Serdecznie dziękujemy wszystkim, którzy życzliwie i z zaangażowaniem podjęli trud przygotowania tego wielkiego przedsięwzięcia! Opracowała: Danuta Ciszek – inspektor Wydziału Edukacji, Urząd Miasta Tarnów, koordynator projektu. *** 9 LISTOPADOWE SPOTKANIE FORMACYJNE 23.11.07 r. w Sali Klubu Inteligencji Katolickiej w Tarnowie odbyło się kolejne spotkanie zorganizowane przez Oddział KSW. O niezwykłym przyjacielu Karola Wojtyły wydobytym z mroku tajemnicy opowiedziała dott. Marta Burghardt – autorka książki opisującej nieznaną historię. Spotkanie zostało poprzedzone Mszą Św. celebrowaną przez dyrektora Wydawnictwa św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej. Podczas spotkania sprzedawano książkę pt. Nieznany przyjaciel Karola Wojtyły Wincenty Bałys. Wydawnictwo św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej, Kraków 2007. Pani Marta Burghardt jest również autorką autoryzowanego przekładu na język włoski młodzieńczej poezji Karola Wojtyły. Marta Burghardt NIEZNANY PRZYJACIEL KAROLA WOJTYŁY WINCENTY BAŁYS – WADOWICKI ARTYSTA MALARZ I RZEŹBIARZ, WYDOBYTY Z MROKU TAJEMNICY Sonet XVII Karola Wojtyły z wiosny 1939 roku mówi o „trzech kolumnach w ramionach architrawu”, wznoszących się wśród ruin forum, ponad zdeptaną Miłością i Wolnością. W tymże utworze pada znamienne wyzwanie „wstajemy – o przyjaciele - trzech ognisk żar i głód”, a ów Sonet zamykają słowa: „w ewangelicznej jasności”. Inny utwór młodego Karola Wojtyły napisany tym razem prozą, jako komentarz do zbioru Sonetów, wiosną następnego roku, wyraża głęboką wiarę, że nie rozdzieli ich wojenna zawierucha, ale znów się razem spotkają: „Ale wierzę. Wierzę. Poprzez cierpienia dni. Że zaś wraz staniemy. My trzej. Jak fundamentu zwał. My trzej. Dziś w odwieczerz spominam moje sonety i myślę o Was”. W poszukiwaniu trzeciego przyjaciela Pomocą w rozszyfrowaniu tajemniczej „trójcy” jest niewątpliwie ocalała korespondencja Karola Wojtyły adresowana do Mieczysława Kotlarczyka. Często pojawiają się w niej pozdrowienia kierowane do rozlicznych osób, zaprzyjaźnionych rodzin, koleżanek i kolegów. Ale tylko jedno imię, Wicka, przewija się aż w siedmiu listach, w jednym z nich aż czterokrotnie. Ze słów na jego temat emanuje gorąca życzliwość, szczere zaufanie, później pojawia się niepokój o jego losy, a w końcu zapada milczenie. Początkowo Wojtyła wspólnie przekazywał listy do obu przyjaciół, jeden wręcz dopisał na tych samych kartkach, co list do Mieczysława, a jako że nie otrzymywał odpowiedzi, z czasem ograniczył się tylko do przesyłania Wickowi pozdrowień, potem już tylko zapewniał o modlitewnej pamięci w jego intencji. Zawarte w wojennej korespondencji myśli dotyczą przyszłości Polski, jej kulturalnego kształtu, wizji młodych artystów na jej sztukę, na jej teatr i poezję. Jest tu mowa o mesjanizmie Polski, o roli cierpienia, o wzmożonej religijności ciemiężonego narodu; w końcu o planach twórczych młodych artystów i dojrzewającej w nich odpowiedzialności za przyszłość ojczyzny. Na zakończenie jednego z tych płomiennych listów, opatrzonego datą 14 listopada 1939 roku, Wojtyła dodaje: „Teraz musimy Miłość naszą wzajemną rozpalać i dopełniać, żeby nie upadać, ale krzepić się i wierzyć, i gotować do pracy. (…) A Wickowi daj 10 też ten list przeczytać. Bo te ideowe rzeczy dotyczą nas wszystkich przecież. Wspólnota ideału”. Ale kim był ów Wicek? Jedni uważali, że to czyjś pseudonim, inni łączyli jego imię z bratem Zofii Kotlarczykowej. Jako, że żadna z tych podpowiedzi, nie była dosyć przekonywująca, ośmieliłam się, jako tłumacz autoryzowany młodzieńczej poezji Karola Wojtyły na język włoski, zwrócić się z tym pytaniem bezpośrednio do Ojca Świętego. W odpowiedzi na mój list otrzymałam zdanie spisane ręką kardynała Stanisława Dziwisza: „Bałys znany rzeźbiarz zamordowany na pocz. wojny”. A zatem, kim był Wicek? Zanim przejdę do wyjaśnień, pragnę nadmienić, iż niniejszy artykuł należy traktować jako zwiastun publikacji aktualnie przygotowywanej do druku w Wydawnictwie Świętego Stanisława BM, która skrupulatnie przytacza wszelkie zachowane dotyczące Bałysa informacje, opinie, dzieła z ich odniesieniami bibliograficznymi. Utalentowany artysta Urodził się w Tomicach koło Wadowic, był od Karola 14, a od Mieczysława 2 lata starszy. Po ukończeniu studiów na Akademii Sztuk Pięknych, wrócił do Wadowic, tu otworzył pracownie; rzeźbił głównie portrety na zamówienia zleceniodawców, malował obrazy przedstawiające w większości pejzaże Podbeskidzia, wiejskie krajobrazy oraz owoce żmudnej ludzkiej pracy. Pozostały po mim drzeworyty przedstawiające obiekty sakralne, oraz rozliczne rysunki, szkice i projekty. Był zaangażowany w tworzenie Izby Staroci, która miała stać się fundamentem przyszłego Muzeum Sztuki Ludowej. Z Mieczysławem połączyła go wspólna praca dla teatru, którego Kotlarczyk był twórcą, a Bałys utalentowanym dekoratorem. Scenografie wykonywał także do przedstawień Szkolnego Koła Teatralnego, gdzie jednym z najzdolniejszych aktorów był wówczas Karol Wojtyła. Obydwaj często odwiedzali jego pracownię, gdzie toczyły się dyskusje na temat sztuki i twórczej inspiracji, czy wzajemna ocena indywidualnych dokonań. Bałys wyrzeźbił portret Mieczysława, dla jego brata namalował akwarelę zatytułowaną Wnęka na Wawelu, a dla siostry wykonał szkic węglem przedstawiający drzewo iglaste. Wojtyła chętnie zwierzał się Wickowi z sekretów, czytywał mu swoje pierwsze poezje, a jedną z nich wręcz zachwycił swego powiernika do tego stopnia, że stała się ona inspiracją do namalowania obrazu. Młody poeta był z kolei oczarowany talentem plastycznym Wicka. Z niekrytą radością obserwował rodzące się dzieła sztuki, a kiedy artyście brakowało inspiracji to pobudzał ją lekturą polskiej klasyki literackiej. Wszyscy trzej sztukę pojmowali jako służbę Bogu i człowiekowi. Byli zdania, że poezja, teatr i sztuki plastyczne mają służyć człowiekowi, aby wzmagać jego miłość do Boga i do Ojczyzny. Każdy z nich chciał się całkowicie poświęcić swej artystycznej misji. Snuli wspólne plany, aby za przyczyną ich działalności człowiek się „podnosił, zapalał i przeanielał”. W tym tkwiła ich wspólnota ideału. Przeprowadzka Wojtyłów do Krakowa podyktowana rozpoczęciem przez Karola studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim nie ostudziła tej przyjaźni, pozostawali z sobą w ścisłym kontakcie. W końcu wybuchła wojna. Wicek od pierwszych dni czynnie zaangażował się w akcje ruchu oporu. Organizował nasłuch radiowy, rozpowszechniał w środowisku zasłyszane komunikaty, malował antyhitlerowskie hasła i ulotki. Planując akcje na 11 listopada niektórzy spośród wadowickich działaczy, nie wyłączając Bałysa, zostali przez gestapo aresztowani. Po nieudanej próbie ucieczki, Wicek został osadzony w wiezieniu na Montelupich, przesłuchiwany, katowany, nie zdradził swoich współpracowników. Wreszcie wydano na niego wyrok śmierci. Przed egzekucją zdołał jeszcze przekazać współwięzionemu Józefowi Putkowi swój artystyczny testament dla Wadowic, w którym wszystkie swe prace oddał miastu. Został rozstrzelany w pobliżu Kopca Kościuszki. Umarł z godnością 22 grudnia 1939 roku. 11 O tym Wojtyła jednak nie wiedział, nieświadomy oczekiwał na jego listy. W końcu dotarła do niego wieść o aresztowaniu. Martwiąc się o swego przyjaciela, wśród retorycznych pytań, wyraża mu swą wdzięczność jako bratu i nauczycielowi: „Kędy żeś, Bracie mój? - Coś mię świtów uczył tajemnicy, coś mi piękno tej ziemi na oczy kładł, jak pasma anielskich włosów. – Kędy żeś? – Nie wiem ponoć. – Jeno to wiem, żeś w cierpieniu jest. Jeno to wiem”. Wincenty Bałys, jak dotąd okryty tajemnicą i otoczony milczeniem, zasługuje na przywrócenie mu poczesnego miejsca z racji bycia utalentowanym artystą, wiernym patriotą oraz przyjacielem jednego z największych Polaków, na którego ukształtowanie osobowości, jak się okazuje, miał swój niemały wpływ. SPOTKANIE OPŁATKOWE Tegoroczne spotkanie opłatkowe KSW miało miejsce 20 stycznia 2008 r. w sali Klubu Inteligencji Katolickiej przy Rynku. Naszym Gościem był ks. prof. Alojzy Drożdż, który zwrócił się do zgromadzonych nauczycieli z ciepłym słowem i pobłogosławił opłatki. Składaliśmy sobie życzenia w miłej atmosferze Świąt Bożego Narodzenia. Następnie popłynęły słowa wierszy, kolęd (wybór i opracowanie: Danuta Ciszek) i muzyka (P. Małgorzata Stajuda – pianino) łączące gromadkę osób w tym co bliskie i w tym co ponadczasowe… Nowy Rok Pański 2008 zaczął się już na dobre! Rozpoczął się właściwie już miesiąc temu i swe pierwsze kroki stawiał w Adwencie, ucząc nas na nowo postawy oczekiwania i czujności. W tym Nowym Roku, u jego początku, wspominamy wydarzenie, które nie sposób opisać. Oto pośród ciemności świata, w najkrótszych dniach roku, na terenach największej depresji na Ziemi urodził się nam Zbawiciel – Mesjasz Pan! Wydarzenie to, chociaż jest pamiątką, ma niepowtarzalny charakter. Zawsze nowe, choć za każdym razem znane. Jak i sam PRZYBYWAJĄCY jest zawsze nowy a przecież niezmienny przez wieki. W tym Nowym Roku Bóg przychodzi do naszych serc i chce się w nich na nowo urodzić. On pragnie przeżyć ten rok z nami, chce nam towarzyszyć we wszystkich jego wydarzeniach. Przychodzi na jego początku i będzie z nami aż do końca! Niech dziś rozradują się serca! Chrońmy te chwile (Wojciech Kejne) Wielka Miłość w maleńkiej Osobie Przebaczania przynosi nam dar. W białej ciszy pogrąża się miasto Pierwszą gwiazdką migoce się noc, Pachnie pasta, choinka i ciasto, Bóg się rodzi, truchleje zła moc. Chrońmy tę chwilę świętości Jak bombkę piękną i kruchą, Niech lśni latarnią w ciemności, Niech krzepi serca otuchą. Nikt dziś dłoni nie umknie wrogowi, Winni mogą nie lękać się kar. Póki opłatek dzielony Oczy łzą ciepłą nam szkli 12 Świat jeszcze nie jest stracony, Świat nie do końca jest zły. Dodatkowe nakrycia na stole, Krzesła tych co odeszli już stąd Dziś czekają, by czyjeś niedole Mogły znaleźć serdeczny swój kąt. Gdy pukają, my zwykle tak głusi, Serca w dłoniach niesiemy na próg. Jako człowiek Bóg na świat przyjść musi, By w człowieku odrodził się Bóg. Chrońmy tę chwilę świętości Jak bombkę piękną i kruchą, Niech lśni latarnią w ciemności, Niech krzepi serca otuchą. Póki opłatek dzielony Oczy łzą ciepłą nam szkli Świat jeszcze nie jest stracony, Świat nie do końca jest zły. NOWE WŁADZE KSW W TARNOWIE W sobotę 1.03.2008 roku odbyło się sprawozdawczo-wyborcze Walne Zebranie Członków Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców Oddział w Tarnowie. Podsumowano działalność Zarządu w okresie ostatniej kadencji. Jego prezesem była Magdalena Urbańska. Walne Zebranie udzieliło ustępującemu Zarządowi absolutorium i wyłoniło nowe władze. Prezesem na kolejną kadencję została wybrana jednogłośnie Magdalena Urbańska. W skład Zarządu weszli: Danuta Ciszek - wiceprezes, Danuta Srebro - sekretarz, Aleksandra Peschak - skarbnik oraz członkowie: Stanisława Dziewa-Nowak, Anna Cieplińska, Halina Żok. Wybrano także Komisję Rewizyjną w składzie: Kazimiera Baj, Maria ChodackaCiasnocha i Zdzisław Ciepliński. Zarząd skupi się na działalności na rzecz nauczycieli, wychowawców i rodziców oraz młodzieży - w myśl zasady, że "wszyscy jesteśmy wychowawcami" - proponując spotkania formacyjne, warsztatowe a także większe formy: konferencje, fora i projekty edukacyjne. Planuje zorganizowanie V Forum Nauczycieli i Wychowawców dotykające etosu i autorytetu nauczyciela. Zarząd będzie podejmował również spotkania dla młodych stażem nauczycieli jako koleżeńską pomoc w rozwiązywaniu problemów edukacyjnych i wychowawczych. PODSUMOWANIE KADENCJI ZARZĄDU ODDZIAŁU KSW W TARNOWIE Zebranie założycielskie KSW w Tarnowie miało miejsce 23.02.1996 r. Oddział Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców w Tarnowie powstał 13 grudnia 1997 r. po przekształceniu z Koła. Aktualnie liczy 106 członków, w tym 30 członków zwyczajnych oraz wielu sympatyków przychodzących nieregularnie na spotkania. Oddziałowi podlegają 3 Koła w Radgoszczy, Szczepanowie i Koszycach Wielkich. 13 Okres kadencji 20.03.2004 – 1.03.2008 był czasem bardzo pracowitym i bogatym w wydarzenia oraz propozycje o dużym ponadregionalnym znaczeniu. Zarząd Oddziału konsekwentnie starał się być w środowisku grupą inicjatywną, podejmującą różne formy działania bliskie potrzebom nauczycieli. W okresie sprawozdawczym miało miejsce 10-lecie działalności KSW w środowisku tarnowskim, które uświetniliśmy zorganizowaniem IV Forum Nauczycieli i Wychowawców Wychowanie i Media. Szanse i wyzwania oraz wydaniem publikacji W poszukiwaniu sensu wychowania. 10 lat KSW w Tarnowie. Książka zawiera wybrane teksty wykładów, homilii i referatów ze spotkań z nauczycielami. Zarząd był organizatorem ogólnopolskiej konferencji dla członków KSW Charyzmat postaci patrona szkoły a jego spuścizna w środowisku (dofinansowanie z MEN) oraz projektu dla młodzieży Spotkania z postacią ks. Jana Twardowskiego (dofinansowanie z Urzędu Marszałkowskiego) a także współorganizatorem miejskiego projektu Patron mojej szkoły patriotą - portret życiem pisany (organizator: Wydział Edukacji Urzędu Miasta Tarnowa). Zarząd był również pomysłodawcą i realizatorem kilku koncertów poświęconych twórczości takich postaci jak: Karol Wojtyła, ks. Jan Twardowski i ks. Janusz Pasierb. W okresie sprawozdawczym odbyły się: Spotkania Zarządu 30 Walne Zebrania Członków Oddziału 3 Spotkania formacyjne 16 Spotkania organizacyjne, integracyjne, szkoleniowe 5 Rekolekcje Adwentowe 3 Wielkopostne Dni Skupienia 4 Spotkania Opłatkowe 4 Audycje Radiowe 12 Pielgrzymki nauczycielskie 8 Koncerty i programy artystyczne 7 Wydawnictwa (Biuletyny, książka) 6+1 Modlitwy Różańcowe na antenie Radia RDN „Małopolska” w każdy 2 poniedziałek miesiąca. Główne płaszczyzny działalności: 1. Formacja nauczycieli 2. Integracja środowiska 3. Współpraca z innymi środowiskami 4. Działalność na rzecz młodzieży 5. Modlitwa w różnych formach. 1. Formacja nauczycieli Odbywała się poprzez spotkania miesięczne, formy całodniowe (forum) lub kilkudniowe (konferencja), opłatki nauczycielskie, rekolekcje adwentowe, wielkopostne dni skupienia, pielgrzymki 20.03.06 – IV Forum Nauczycieli i Wychowawców Wychowanie i Media. Szanse i Wyzwania - pogłębiona refleksja nad wykorzystaniem mediów w nauczaniu i wychowaniu 5-7.10.07 – Konferencja Charyzmat postaci patrona szkoły i jego spuścizna w środowisku, Gródek nad Dunajcem, Centrum Formacyjno Rekolekcyjne „ARKA” Odbyły się następujące spotkania formacyjne: Inauguracje roku szkolnego wraz z Mszą Św.: 14 ~ 12.09.04 – ks. dr Adam Kokoszka, Aby moc rozbrajała przemoc ~ 11.09.05 – ks. Stanisław Jura (COr.), Odpowiednie dać rzeczy słowo ~ 10.09.06 – ks. Jan Gębarowski, Nauczyciel człowiekiem dialogu ~ 21.09.07 – ks. Jan Gębarowski, Nasze czasy wołają o świętych nauczycieli Rekolekcje Adwentowe: ~ 17-18.12.04, ks. Stanisław Cyran o Mszy Św. ~ 17-18.12.05, ks. dr Andrzej Jeż, Odpowiednie dać rzeczy słowo ~ 15-17.12.06, ks. dr Marek Kluz, Niech Chrystus będzie dla was wszystkim Wielkopostny Dzień Skupienia: ~ 3.04.04 – ks. Jan Gębarowski ~ 19.03.05 – ks. Grzegorz Rzeźwicki, Aby moc rozbrajała przemoc ~ 1.04.06 – ks. dr hab. Adam Solak ~ 30.03.07 – ks. prof. dr hab. Janusz Królikowski, W krzyżu cierpienia nauka Spotkania Opłatkowe: ~ 10.01.05 – ks. Artur Ważny ~ 15.01.06 – bp Wiktor Skworc ~ 16.01.07 – ks. Jan Gębarowski ~ 20.01.08 – ks. prof. dr hab. Alojzy Drożdż Uroczysta Eucharystia i spotkania na zakończenie roku szkolnego: 20.06.04, 19.06.05, 25.06.06, 17.06.07 - ks. Jan Gębarowski Spotkania formacyjne – tematyczne: ~ 20.10.04 – ks. dr Ireneusz Stolarczyk, Jan Paweł II nauczycielom ~ 17.10.06 – o. dr Adam Żak, Chrześcijaństwo i judaizm w dialogu ~ 17.11.06 – ks. prof. Jan Kanty Pytel, Rozwój nowe imię człowieka ~ 14.04.07 – ks. dr Władysław Szewczyk, Kiedy dziecko buntuje się wobec Boga ~ 10.10.07 – ks. prof. Jan Kanty Pytel, „Bierz i czytaj!” Wychowawcze moce Pisma Świętego. Integracja środowiska Spotkania, warsztaty szkoleniowe: ~ 26.11.2004 – Maria Panz, Dyscyplina w szkole ~ 26.02.2005 – Piotr Bednarczyk, Idąc w stronę pełni człowieczeństwa ~ 21.10.2005 – ks. dr Bogusław Połeć, Spotkanie z okazji Dnia Edukacji ~ 23.22.2005 – ks. Arkadiusz Nowak i nadkomisarz Lidia Woć, Zjawisko narkomanii i AIDS w Polsce Promocja książki, spotkanie z autorką – Marta Burghardt, Nieznany Przyjaciel Karola Wojtyły Zaproszenia nauczycieli na koncerty poświęcone twórczości Karola Wojtyły, ks. Janusza Pasierba i ks. Jana Twardowskiego, w tym koncerty szkolne dla młodzieży Zaproszenia na spektakle do Tarnowskiego Teatru. 2. 3. Działalność na rzecz młodzieży W ramach projektu Spotkania z postacią ks. Jana Twardowskiego, realizowanego dla młodzieży gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, przeprowadzono cykl konkursów: recytatorskiego, plastycznego i muzycznego oraz koncertów poświęconych twórczości ks. Jana Twardowskiego. W projekcie wzięło udział ponad 600 uczniów (IX-XI 2007). Jury oceniło 51 prac plastycznych, przesłuchało 39 recytatorów i 2 prace muzyczne. Odbyły się: 3 koncerty szkolne, 1 koncert Finałowy, 2 wernisaże wystaw prac plastycznych. Całoroczna praca w świetlicy środowiskowej przy parafii katedralnej: Aleksandra Peschak, Stanisława Dziewa-Nowak, Urszula Łabuz, Danuta Srebro (pomoc w nauce, odrabianiu lekcji itp.) 15 Spotkanie prezes M. Urbańskiej z młodzieżą szkół KSW z Lublińca i Libiąża podczas wielkopostnych rekolekcji w Gródku n/Dunajcem (14.02.2008). Współpraca z innymi środowiskami Udział w pracach ZG KSW (w okresie sprawozdawczym: Magdalena Urbańska –pełniła funkcję wiceprezesa a obecnie prezesa ZG KSW, Danuta Ciszek – przewodniczącej Głównej Komisji Rewizyjnej a obecnie członka Sądu Koleżeńskiego) Udział w pracach Ogólnopolskiej Rady Ruchów Katolickich (Magdalena Urbańska – członek Rady Programowej ORRK) Udział w konferencjach miejskich poświęconych sprawom wychowawczym na zaproszenie Prezydenta Miasta Tarnowa Współpraca z Wydziałem Edukacji Urzędu Miasta Tarnowa szczególnie przy organizacji przedsięwzięć i projektów dla uczniów Współpraca z KIK podczas organizowania Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej ~ wykład o. dra Adama Żaka (SI) (17.10.06) ~ wykład ks. prof. Jana K. Pytla (10.10.07) ~ współorganizacja koncertu Niebieskie Okulary poświęconego twórczości ks. Jana Twardowskiego, w wykonaniu Zespołu Krakowskie Przedmieście (18.10.06) Współpraca z Centrum Paderewskiego Tarnów - Kąśna Dolna – współorganizacja koncertu z okazji Dnia Papieskiego Pieśń o Bogu ukrytym w wykonaniu m.in. Danuty Michałowskiej i chóru Pueri Cantores Tarnovienses (14.10.07) Współpraca z Tarnowskim Centrum Kultury – pomysł i współorganizacja koncertu Agaty Bernadt i Doroty Segdy w I rocznicę śmierci ks. Jana Twardowskiego (20.01.07) Uczestnictwo przedstawicieli KSW w imprezach zorganizowanych przez inne stowarzyszenia m.in.: Sympozjum z okazji 25-lecia Stowarzyszenia ARKA, 25-lecia KIK, 20-lecia udziału w misjach tarnowskich misjonarzy Współorganizacja III (2005) i IV (2007) Diecezjalnego Forum Ruchów i Stowarzyszeń Katolickich pod patronatem ks. bpa W. Skworca (udział w Komitecie Organizacyjnym i w dyskusji panelowej) Współpraca z lokalnymi mediami ~ Wydawnictwem Diecezji Tarnowskiej Biblos ~ Radiem RDN Małopolska ~ Redakcją Tarnowskiego Gościa Niedzielnego (informacja, artykuły, udział w pracach Jury konkursu literackiego, nagrody dla uczestników konkursu, patronat medialny) ~ Miesięcznikiem Wychowawca Teatrem Ziemi Tarnowskiej (miejsce organizacji IV Forum), promocja wybranych przedstawień na zebraniach KSW, współorganizacja uroczystego finału konkursu recytatorskiego dla szkół ponadgimnazjalnych utworów Romana Brandstaettera (październik, 2006) Dążenie do większej integracji środowisk nauczycielskich (zaproszenie przedstawicieli tarnowskich szkół na ogólnopolską konferencję KSW do Gródka n/Dunajcem) Wzmocnienie kontaktów z Wydziałem Katechetycznym Kurii Diecezjalnej Uczestnictwo członków Zarządu Oddziału w Ogólnopolskim Sympozjum Nauczycieli w Częstochowie (2004 – 2007). 4. 5. Modlitwa w różnych formach Każde spotkanie (formacyjne, integracyjne, opłatkowe itd.) rozpoczynało się Eucharystią III – VI Diecezjalne Pielgrzymki Nauczycieli w trzecią sobotę września każdego roku (2004 – Psierbiec, 2005 – Limanowa, 2006 – Mielec, 2007 – Nowy Sącz), przygotowanie darów ofiarnych z przeznaczeniem na misje Nabożeństwa Majowe 16 ~ 23.05.04, 22.05.05 – kościół Św. Marcina w Zawadzie, ks. Jan Gębarowski ~ 13.05.06 – kościół MB Fatimskiej, Apel Fatimski, bp Stanisław Budzik ~ 12.05.07 – kościół MB Szkaplerznej, Nowenna, bp Stanisław Budzik Autokarowe wyjazdy na 68-71 Ogólnopolskie Pielgrzymki Nauczycieli na Jasną Górę (2004-2007) 23.02.07 – Rozważanie Drogi Krzyżowej w 11 rocznicę powstania KSW w Tarnowie, kościół Św. Maksymiliana Udział w nauczycielskich Warsztatach w drodze Stanisławy Dziewy-Nowak (sierpień, 2004 - 2008) Comiesięczna Modlitwa Różańcowa na antenie Radia RDN „Małopolska” z udziałem przedstawicieli KSW z całej diecezji, której animatorem jest Aleksandra Peschak. Formami popularyzacji działalności Oddziału są przede wszystkim Biuletyny (łącznie 31 numerów i 4 wydania specjalne). W okresie sprawozdawczym wydano 6 numerów: od 26 do 31. Zawiadomienia i afisze o spotkaniach przekazywane za pośrednictwem parafii, Radia RDN Małopolska i Wydziału Edukacji Urzędu Miasta Tarnowa. O KSW mówią również okazjonalne artykuły w lokalnej prasie oraz informacja na stronie internetowej www.tarnow.ksw.pl WIELKOPOSTNY DZIEŃ SKUPIENIA Wielkopostne Skupienie odbyło się 15.03.2008 r. w kościele Św. Maksymiliana Marii Kolbe. W tym dniu czciliśmy Św. Józefa. Poprowadził je nasz opiekun ks. dr Jan Gębarowski. W programie znalazły się konferencja, spowiedź i Msza Św. Słowo skierowane do nauczycieli było rozważaniem o modlitwie i Eucharystii. Oto kilka myśli, które pozostały w pamięci. O modlitwie. Pamiętamy dwa charakterystyczne gesty Jana Pawła II: szeroko rozpostarte ramiona, gdy spotykał się z ludźmi i złożone dłonie przed Bogiem. Ze względu na autentyzm płynący prosto z serca ludzie wsłuchiwali się w jego słowa. Mówił człowiekowi o bezgranicznym zaufaniu do Boga - „Nie lękajcie się!” Dla człowieka wierzącego modlitwa jest jak powietrze, jest oddechem duszy. Jeżeli człowiek się modli jego wiara jest żywa. Gdy przestaniemy z Bogiem rozmawiać On nie będzie miał nic do powiedzenia w naszym życiu. Niestety byle pretekst odciąga nas od modlitwy. W skrytości serca przyznajemy, że zaniedbywanie modlitwy łączy się z naszą słabą wiarą. Nierzadko mamy negatywne doświadczenie modlitwy, która jawi się nam jako jałowa, nieskuteczna. Dlaczego nasze modlitwy są nieskuteczne? Bo prosimy o rzeczy złe, albo się źle modlimy, jak mówił Św. Augustyn. Ludzie życzą swoim wrogom nieszczęścia, skazują nieprzyjaciół na odrzucenie psychiczne. Często prosimy o rzeczy błahe a zapominamy prosić o rzeczy najważniejsze – łaskę Bożą konieczną do zbawienia. Uwagę koncentrujemy na powodzeniu, sławie, zdrowiu… Pana Boga można prosić o wszystko, chodzi jednak o właściwe rozłożenie akcentów. Uznanie Go za cel nadrzędny - „Jak łania pragnie wody ze strumienia, tak dusza moja pragnie Ciebie Panie”. Gdzie przebiega granica pomiędzy modlitwą złą a dobrą? Modlitwa to rozmowa i przebywanie z Bogiem. Zakłada także słuchanie. Na modlitwie często mówimy, mówimy, mówimy… Bóg nie może nic powiedzieć, bo go nie słuchamy. Jest w tym lęk przed usłyszeniem czegoś niewygodnego, przed wezwaniem do odpowiedzialności. A przecież pierwsze jest: 17 „szema Izrael”! Jeśli nastawisz ucho na Moje słowo, to może znajdziesz odpowiedź na swoje problemy. Jak należy się modlić? Wskazówki Jezusa: 1. wytrwale – wynik łatwy do przewidzenia „proście a będzie wam dane, kołaczcie, a otworzą wam” (przypowieść o natrętnym sąsiedzie) 2. z wiarą - (przypowieść o kobiecie kananejskiej proszącej za chorą córką) – Jezus wypowiada dziwne i twarde słowa: „Jestem posłany do owiec z domu Izraela, niedobrze jest zabierać jedzenie dzieciom a dawać psom”. Rezultat: „o niewiasto, wielka jest twoja wiara, niech ci się stanie jako chcesz”. Do każdego z rozmówców Jezus mówi innym językiem, właściwym dla niego. Dlaczego dobry Bóg domaga się od nas takich modlitw: długie proszenie, nie wysłuchanie? Bóg oczekuje wytrwałej modlitwy ze względu na nas. Ona zmienia modlącego. Wtedy człowiek bardziej dostrzega wolę Boga. Częsta mentalność: ”Panie Boże zrób to i to zaraz, jak najszybciej – coś na kształt „maszyny z coca-colą”. Bóg wysłuchuje, choć inaczej niż to sobie wyobrażamy. Chrześcijanin modląc się wytrwale i z ufnością naśladuje Jezusa. Spójrzmy na przykład modlitwy Jezusa w relacji do Ojca. Całe życie Jezusa było przepełnione modlitwą szczególnie zaś Jego ostatnie dni na ziemi. Jezus przestrzega przed złą, fałszywą modlitwą (przypowieść o faryzeuszu i celniku). Autentyczna modlitwa zmienia, zbliża do Boga, umożliwia obcowanie z Bogiem dotykającym swoją łaską. Rekolekcjonista mówił: jeśli chcecie się modlić, nie czekajcie na ochotę do modlitwy, niechaj wystarczy wam świadomość, że Bóg czeka na nas. Modlimy się, gdy mamy potrzebę, nastrój – a ten może się nie pojawić (!). Ważna regularność. Wtedy, gdy nie mamy na nią ochoty potrzebujemy jej najbardziej. Iluzją jest mówienie, że „modlitwa jest dla ludzi słabych”. Każdy inaczej się modli. Modlitwa to sposób spojrzenia oczyma Boga na nasze życie, włącza nas w koleiny woli Bożej, by nasze życie po Bożemu ukształtować, przeżyć trudne i bolesne doświadczenia. Ona nadaje sens wydarzeniom. Problemem jest codzienna harmonia pomiędzy modlitwą a życiem. Jan Paweł II potrafił to pięknie czynić: na modlitwie czerpał siłę do spotkań z ludźmi, w spotkaniach z ludźmi lepiej ich poznawał i potem przekazywał ich sprawy Bogu. O Eucharystii. Na wstępie rozważania wspomnienie o współmałżonkach silnie poparzonych w czasie wojny, dotkniętych cierpieniem, którzy przyjmowali Eucharystię i modlili się wspierając wzajemnie. Fakt ten mówi do nas słowami Jezusa: dałem wam przykład, abyście i wy tak czynili. Jaki jest związek Eucharystii z naszym życiem? Często nie ma ona większego wpływu na naszą codzienność. Dostrzegamy to, ale nie potrafimy temu zaradzić. Celem Mszy św. nie jest tylko uczestnictwo, ale prośba do Boga, aby dał nam Syna, aby On nas przemieniał. W momencie składania darów chleba i wina następuje gest nalania do kielicha wina i kropelki wody (naszej ludzkiej natury). Sens: połączenie w krew. Kapłan wypowiada słowa: „Przez to misterium wody i wina daj nam, Boże, udział w bóstwie Chrystusa, który przyjął nasze człowieczeństwo”. Syn Boży, Chrystus, staje się obecny w Eucharystii. Prosimy Go, aby Bóg, nas ludzi, przemieniał w dzieci Boże. W chrześcijaństwie chodzi o przebóstwienie człowieka, a dzieje się to dzięki Eucharystii. Potrzeba znajdywania takich miejsc w naszym życiu, w których ono się przemienia, staje podobne do życia Jezusa. Eucharystia jest słońcem, życiem. Chrześcijanin nie uczestniczący w Eucharystii obumiera bez słońca i promieni miłości. W początkach chrześcijaństwa, w ukryciu przy łamaniu chleba, pierwsi chrześcijanie spotykali się i mówili „my bez niej nie potrafimy żyć, nie możemy tylko uczestniczyć”. Eucharystia była pierwszą i najważniejszą modlitwą – szczytem modlitwy Kościoła. Jest to przecież uobecnienie męki, śmierci i zmartwychwstania Jezusa. Ciało i Krew 18 Jezusa są rzeczywistymi znakami śmierci i zmartwychwstania. Jezus uczy Miłości. Dar ten jest nieskończony, Eucharystia napełnia Miłością Chrystusa–Boga. Doświadczam czegoś niezwykłego, niewyobrażalnego: źródło Bożej Miłości zaczyna płynąć we mnie! Ważna głęboka wiara w tę rzeczywistość. Miłość mierzy się darem. Im większy dar, poświęcenie wobec drugich tym większa miłość. Eucharystia zadaje nam ciągle pytanie o kształt naszej miłości. Ile w niej jest daru, a ile uczucia, szukania siebie? Istotą miłości jest dar z siebie. Chciejmy wchodzić głębiej w tę logikę miłości i daru, aby owo intymne złączenie kształtowało nas: naszą pracę, stosunek do bliźnich. Czy w chwilach smutku Eucharystia, Ewangelia dociera do nas? Czy nas uczy życia w codzienności, pokazuje Tajemnicę Miłości Ojca do Syna i do nas? Módlmy się o miłość do Eucharystii. To największa tajemnica naszej wiary. *** AUTORYTET W KSZTAŁTOWANIU ETOSU WYCHOWAWCZEGO 17 kwietnia w parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa na Rzędzinie ks. prof. dr hab. Michał Drożdż – wykładowca m.in. Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie - wygłosił referat Autorytet w kształtowaniu etosu wychowawczego. Spotkanie poprzedziła wspólnotowa Eucharystia. Ksiądz Michał Drożdż przedstawił postać Sługi Bożego Jana Pawła II w oparciu o jego niekwestionowany autorytet. Przybliżył cechy jakie winien posiadać nauczyciel, wychowawca, aby mógł być postrzegany przez młodzież jako osoba z autorytetem. PASIERBOWA MAJÓWKA W maju odbyło się wspólnotowe Nabożeństwo Majowe w kościele pw. Matki Bożej Królowej Polski w Mościcach. Przez kolejne lata nauczyciele odwiedzają maryjne sanktuaria w naszym mieście. Na tegoroczną majówkę zaprosił ich oryginalnym listem ks. proboszcz Artur Ważny. Nabożeństwo poprzedziła odpustowa Eucharystia związana z drugim patronem parafii Św. Andrzejem Bobolą. Nauczycielska majówka połączona była z Koncertem z wierszy zawierającym utwory ks. Janusza Pasierba wykonane przez Agatę Bernadt z Zespołem, a słowo wiążące miał ks. Jerzy Smoleń (KUL). Członkowie KSW propagowali obecnym różne wydania twórczości Księdza Pasierba. Spotkaniu zakończonemu na plebanii przy herbatce i słodkościach towarzyszyła ciepła atmosfera. *** Danuta Ciszek ROMAN BRANDSTAETTER – EUROPEJCZYK RODEM Z TARNOWA Osobą szczególnie eksponowaną przez KSW w ostatnim czasie – oprócz ks. Jana Twardowskiego - był Roman Brandstaetter z uwagi na 100 rocznicę urodzin (2006) i 20 rocznicę śmierci (2007). Rok 2008 został ogłoszony przez Radę Unii Europejskiej Rokiem Dialogu Międzykulturowego. W kontekście wielokulturowości odbyło się w Tarnowie odsłonięcie 19 pomnika Romana Brandstaettera (10.06.08) poprzedzone sesją popularno-naukową Roman Brandstaetter – życie w cieniu krzyża przygotowaną przez Wydział Teologiczny PAT dzień wcześniej. Natomiast w Tarnowskim Teatrze wystawiona została sztuka R. Brandstaettera Upadek kamiennego domu. Obchodzimy aktualnie Rok Polski w Izraelu, w który nasze miasto włącza się m. in. poprzez projekt Wspomnienia ocalone z ognia Muzeum Okręgowego w ramach programu Europa dla obywateli 2007 – 2013 oraz projekt edukacyjny Gimnazjum nr 2 im. Mikołaja Kopernika Tak wiele nas dzieli..., ale także tak wiele nas łączy, który został zaprezentowany podczas wizyty tarnowskiej delegacji w ostatnich dniach maja w Jerozolimie. Uroczystościom odsłonięcia pomnika towarzyszył spacer po Tarnowie śladami Pisarza Z Brandstaetterem pod rękę oraz wystawy przygotowane przez uczniów i nauczycieli tarnowskich szkół. Dzięki Wydawnictwu Diecezjalnemu Biblos i Miejskiej Bibliotece Publicznej swoją promocję miały nowe wydawnictwa, które warto polecić: - Roman Brandstaetter – na skrzyżowaniu kultur, tradycji i religii, Wyd. Diec. Biblos, Tarnów 2008 (materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej zorganizowanej z okazji 20-lecia śmierci we wrześniu 2007 r. na UJ w Krakowie) - Barbara Sawczyk, Andrzej Turek – Europejczyk rodem z Tarnowa. Roman Brandstaetter życie i twórczość, Miejska Biblioteka Publiczna, Tarnów 2007 - ks. Paweł Kochaniewicz – Jezus Romana Brandstaettera, Wyd. Diec. Biblos, Tarnów 2008. KSW na tę okoliczność przygotowało specjalny numer Biuletynu nr 32 wraz z dodatkiem specjalnym. Biuletyn pokazuje formy przybliżania sylwetki wybitnego Poety przez nasze stowarzyszenie oraz tarnowskie szkoły zwłaszcza Gimnazjum nr 11 – jedyną w Polsce szkołę noszącą imię Brandstaettera. Dodatkową zaletą Biuletynu jest zestawienie ciekawych tekstów 2 biblistów: ks. dra Tomasza Drwala Przesłanie o wychowaniu w Biblii oraz ks. prof. Jana Kantego Pytla „Bierz i czytaj!” Wychowawcze moce Pisma Świętego, ponadto interesujące opracowanie tego ostatniego pt. Romana Brandstaettera znaki zapytania o człowieka. W dodatku specjalnym zaprezentowaliśmy oryginalny artykuł nauczycielki języka polskiego z Gimnazjum nr 4 w Tarnowie – Krystyny Przybyło Roman Brandstaetter w gościnie u Jerzego Brauna. Odsłonięcie pomnika Romana Brandstaettera przy ul. Wałowej stało się ważnym wydarzeniem kulturalnym w mieście, a sam Poeta został przez Tarnowian ciepło przyjęty. Na tej samej ulicy przy „ławce poetów” (Osiecka, Tuwim, Herbert) w sierpniu 2008 r. stanęła tablica informująca, że Tarnów leży na „Małopolskim Szlaku Literackim”. W dwóch językach dopisano na niej słowa na temat związków naszego miasta z postaciami z ławki oraz krótką biografię Romana Brandstaettera. *** MSZA ŚWIĘTA NA ZAKOŃCZENIE ROKU SZKOLNEGO W czerwcu na zakończenie roku szkolnego nasz opiekun ks. Jan Gębarowski odprawił Mszę św. dziękczynną, w której powierzaliśmy całoroczny trud wolontariackiej pracy w stowarzyszeniu, prosiliśmy o dobry wakacyjny wypoczynek dla dzieci, młodzieży i wychowawców. *** BYLIŚMY NA NAUCZYCIELSKIEJ PIELGRZYMCE W CZĘSTOCHOWIE W dniach 1-2 lipca odbyła się 71 Pielgrzymka Nauczycieli i Wychowawców na Jasną Górę. Jak co roku Oddział KSW w Tarnowie był organizatorem wyjazdu nauczycieli do 20 Częstochowy. W tym roku spotkanie nauczycielskie miało nieco zmienioną formę, przebiegało pod hasłem Prawda o człowieku wyzwaniem dla polskiej szkoły, a tematyka została bardzo trafnie dobrana. Rozpoczęto Różańcem (Tajemnice Światła) przed Jasnogórskim Szczytem. Wykład przed Mszą św. dotykający prawdy o człowieku wygłosił ks. dr Marek Dziewiecki. Odpowiadał w nim na pytanie kim jest człowiek pokazując psychopedagogiczny portret współczesnej młodzieży i wymieniając kryteria dojrzałości wychowanków. Sumie pontyfikalnej na Jasnogórskich Wałach przewodniczył ks. bp Adam Lepa. W homilii zwrócił uwagę na 4 metody postępowania Jezusa: poznawanie prawdy, dawanie świadectwa, stawianie pytań oraz obrona przed iluzją. Zachęcał do naśladowania. W dziedzinie prawdy szkoła ma bardzo wiele do zrobienia, bowiem dziś kłamstwo stało się sposobem bycia zarówno w życiu jak i polityce oraz w mediach. W dniu 1 lipca 2008 r. miało miejsce VII Ogólnopolskie Sympozjum Nauczycieli obejmujące 2 wykłady: Nasze poszukiwanie prawdy o człowieku – ks. prof. Mariana Machinka MSF i Błąd antropologiczny i jego konsekwencje – ks. prof. Mariana Nowaka z KUL oraz panel dyskusyjny na temat skutków błędu antropologicznego. Jak we wprowadzeniu zauważył bp Edward Dajczak – delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Krajowego Duszpasterstwa Nauczycieli – tegoroczny zachwyt nad Bogiem i Jego dziełami prowadzi w nauczycielskiej wspólnocie do pytań o człowieka, o to jak człowiek człowiekiem się staje i w jaki sposób może i winna mu pomóc w tym szkoła. Jak powiedział doświadczenie Maryi potwierdza, że do tego by stać się w pełni człowiekiem, konieczne jest spotkanie z Miłością. Teksty wykładów i wypowiedzi panelistów znajdują się w opracowaniu Prawda o człowieku wyzwaniem dla polskiej szkoły wydanym przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Nauczycieli Warsztaty w Drodze, Zielona Góra 2008. PROGRAM NA NOWY ROK SZKOLNY 2008/2009 Zmiana formuły – spotkania nie we wszystkie miesiące roku szkolnego, skupienie na wybranych propozycjach, nacisk na integrację członków Oddziału. W programie zaplanowano: 25.11.2008 - warsztaty Dyscyplina w szkole – Maria Panz w Gimnazjum nr 7 z Oddziałami Integracyjnymi 5-6.12.2008 - Skupienie Adwentowe w Piwnicznej Styczeń 2009 - spotkanie opłatkowe 7.03.2009 - V Forum Nauczycieli i Wychowawców Wychowanie w prawdzie Maj 2009 - Nauczycielskie Nabożeństwo Majowe 2.07.2009 - Wspólnotowy wyjazd na Pielgrzymkę Nauczycieli i Wychowawców do Częstochowy na Jasną Górę.