egzemplarz bezpłatny Mączniak jabłoni – dużym zagrożeniem w sadach Mączniak jabłoni jest drugą, po parchu jabłoni najczęściej występującą chorobą w sadach towarowych. Dużemu nasileniu objawów sprzyjają niezbyt mroźne zimy oraz następujące po nich ciepłe, ale nie upalne lata. Patogen rozwija się intensywnie, kiedy jest ciepło i wilgotno. Nie bez znaczenia jest także podatność odmian na infekcję grzybem Podosphaera leucotricha (będącym sprawcą mączniaka jabłoni). Zalecenia ochrony W sadach, w których nie przeprowadza się wycinania porażonych pędów, wskazane jest wykonanie zabiegów przy użyciu środków ochrony roślin przed kwitnieniem, gdy porażenie pędów przekracza 4%. Dalsze 4–5 zabiegów po kwitnieniu wykonuje się w odstępach 7–10 dni, w zależności od warunków atmosferycznych i stosowanych fungicydów. Zabiegi kontynuuje się w lipcu, jeśli w końcu czerwca porażonych jest 30–40 % pędów. Zwalczanie sprawcy Zabiegi zwalczające sprawcę mączniaka jabłoni wykonuje się w sadzie już od początku wegetacji Rozwój i objawy Objawy chorobowe występują na wszystkich nadziemnych organach rośliny. Grzyb poraża pędy, liście, kwiaty i owoce. Patogen zimuje w pąkach w postaci grzybni, która na wiosnę przerasta na rozwijające się liście i kwiaty, powodując infekcje pierwotne. Tworzące się podczas ciepłej i suchej pogody zarodniki konidialne, przenoszone są z prądami powietrza powodując infekcje wtórne. W celu ograniczenia źródła infekcji przed kwitnieniem przeprowadza się wycinanie porażonych pędów, co w tej fazie rozwoju drzew pozwala na rezygnację z wykonania zabiegów środkami ochrony roślin. Silnie porażone pąki często zamierają i nie rozwijają się w kolejnym sezonie. Pąki słabiej zainfekowane rozwijają się normalnie, jednak tworzące się z nich liście są już zakażone. Porażone liście pokrywają się białym, mączystym nalotem, złożonym z grzybni, trzonków konidialnych i zarodników konidialnych grzyba. Zainfekowane liście są mniejsze niż zdrowe, marszczą się, zwijają i z czasem zasychają. Biały nalot grzybni może pokrywać także pędy; szczególnie często występuje na wierzchołkach jednorocznych przyro- stów. Nalot na pędach jest bardzo zbity, wojłokowaty, biały lub białoszary, z czasem staje się brunatny. Można w nim zaobserwować ciemne punkty – są to klejstostecja, czyli owocniki stadium doskonałego grzyba. Porażone pędy mają zahamowany wzrost, a ich wierzchołki często zamierają. Porażone kwiaty są słabo wykształcone o sterylnych pręcikach i słupkach – nie zawiązują owoców. Owoce jabłoni mogą być infekowane przez cały okres ich wzrostu. Infekcje te prowadzą do ordzawień skórki, na której tworzy się tkanka korkowa. Na owocach biały czy białoszary nalot grzybni powstaje bardzo rzadko. Podstawą ograniczania źródła infekcji P. leucotricha w sadzie są najczęściej zabiegi chemiczne wykonywane w okresie różowego pąka lub na początku kwitnienia drzew. Decyzję o konieczności opryskiwania należy podjąć na podstawie wyników lustracji, gdy pojawiają się widoczne objawy infekcji pierwotnej. W sadach owocujących, w których porażenie pędów przekracza 4% i pędy nie są wycinane, zabieg trzeba wykonać w okresie różowego pąka, na początku kwitnienia lub po kwitnieniu. Specjaliści firmy Synthos Agro zalecają w tym okresie opryskiwanie drzew środkiem KAPTAN PLUS 71,5 WP w dawce 2 kg/ha. KAPTAN PLUS 71,5 WP od bieżącego sezonu dostępny jest na rynku w nowym innowacyjnym opakowaniu, w woreczkach z folii wodorozpuszczalnej (PVOH). Taki sposób konfekcjonowania produktu ma na celu ułatwienie pracy użytkownikowi środka ochrony roślin, który w tej formie w bezpieczny sposób przy ograniczeniu czasu sporządzania cieczy roboczej może być stosowny w sadach produkcyjnych. Objawy mączniaka jabłoni 1 Odżywianie i ochrona – jeden zabieg W ostatnich latach coraz większym zainteresowaniem producentów owoców cieszą się nawozy o działaniu fungistatycznym, które wspomagają chemiczną ochronę drzew przed chorobami. Takie możliwości stwarzają nawozy fosforynowe. Jednym z nich jest bazujący na fosforynie potasu SADFOS K produkowany przez firmę Synthos Agro. Związki fosforynowe – działanie Fosforyny, choć pod względem chemicznym podobne są do fosforanów, znacząco różnią się od nich właściwościami i działaniem. Nawozy zawierające związki fosforynowe, nie tylko odżywiają ale przede wszystkim, pobudzając na- turalne mechanizmy obronne roślin, przyczyniają się do zwiększenia ich tolerancji na czynniki chorobotwórcze. Stosowanie nawozów fosforynowych przyczynia się do zwiększenia plonu roślin uprawnych i poprawy jego jakości. Jest to wynik szybkiego dostarczenia do tkanek i komórek roślinnych ważnych składników pokarmowych, jakimi są fosfor i potas. Fosforyny aplikowane w formie płynnej, są łatwo absorbowane i szybko przemieszczają się w roślinie w górę i w dół poprzez ksylem i floem. Nawozy te mogą być stosowane zarówno dolistnie, jak i doglebowo. Stymulacja odporności Fosforyny stosowane w niewielkich dawkach stymulują w roślinach produkcję substancji odpornościowych – fitoaleksyn. Te aromatyczne związki posiadają właściwości antybiotyczne oraz działają niespecyficzne w sto- 2 sunku do patogenu. Dzięki indukcji systemów odpornościowych poprawia się zdrowotność i kondycja roślin. Fosforyny w komórkach roślinnych stwarzają niekorzystne warunki dla penetracji patogenicznych gatunków grzybów. Opóźniają rozwój ich strzępek oraz zarodnikowania do momentu wytworzenia przez komórki naturalnych mechanizmów obronnych. Zapobiega to rozprzestrzenianiu się infekcji w organizmie roślinnym. Dlatego też działanie fosforynów można określić jako fungistatyczne. W zgodzie z integrowaną ochroną Stosowanie fosforynów znacznie ogranicza straty wynikające z działania stresów biotycznych i abiotycznych, na jakie są narażone rośliny. Obecnie, w dobie obowiązywania integrowanej ochrony roślin fosforyny mają duże znaczenie. Z uwagi na fakt, że są to nawozy wspomagające ochronę chemiczną, przyczyniają się do ograniczenia zużycia środków ochrony roślin (do czego zobowiązani są wszyscy profesjonalni producenci rolni). Ponadto ich stosowanie, w przeciwieństwie do wielokrotnych aplikacji wybranych substancji czynnych środków ochrony roślin nie prowadzi do powstawania odporności patogenów. SADFOS K W bieżącym sezonie firma Synthos Agro wprowadziła na rynek SADFOS K, nawóz dolistny który wzbogaci ofertę dostępnych w handlu środków opartych na związkach fosforynowych. SADFOS K jest nawozem funistatycznym opracowanym na potrzeby sadowników. Zawiera 26% fosforu (w postaci fosforynu i w przeliczeniu na P2O5) oraz 17% potasu (w przeliczeniu na K2O). Dlaczego SADFOS K jest tak wyjątkowy? l w jednym zabiegu jednocześnie odżywia i chroni rośliny przed infekcjami; l stanowi źródło łatwo przyswajalnego fosforu i potasu; l jest bardzo łatwo absorbowany przez liście i przemieszczany w roślinie zarówno w górę, jak i w dół, działając szybko na wrażliwe tkanki; l stymuluje produkcję fitoaleksyn, wzmacnia naturalne mechanizmy obronne rośliny; l wzmacnia odporność roślin na grzyby z rodzaju Venturia sp. (sprawcy parcha) oraz bakterię Erwinia amylovora (sprawca zarazy ogniowej) i inne patogeny; l indukuje odporność roślin na czynniki biotyczne i abiotyczne; ldziała selektywnie dla wszystkich roślin uprawnych w każdej fazie rozwoju; l cechuje go brak pozostałości w owocach; l jest stosowany bez karencji; l nie powoduje odporności patogenów; l nie wykazuje toksycznego działania na środowisko naturalne. Jak działa SADFOS K? Działanie nawozu SADFOS K na rośliny można rozpatrywać w dwóch aspektach: działania pośredniego i bezpośredniego. Działając bezpośrednio hamuje rozwój strzępek grzybni i kiełkowanie zarodników. Działanie pośrednie polega na zwiększeniu odporności roślin przed infekcją grzybów chorobotwórczych. Zastosowanie SADFOSU K Nawóz SADFOS K można stosować zarówno w uprawie drzew ziarnkowych, jak i pestkowych, w zalecanej dawce 1,0–2,0 l/ha. Preparat należy aplikować kilkakrotnie w fazie kwitnienia i po kwitnieniu co 10–14 dni, w zależności od kondycji roślin. W uprawie jabłoni i gruszy preparat stosuje się nie później niż około 2 tygodnie przed zbiorami owoców. W walce z parchem W celu zwiększenia skuteczności ochrony drzew przed parchem jabłoni zaleca się stosowanie fungicydów z dodatkiem nawozu SADFOS K. Dodatek fosforynu potasu, zawartego w nawozie nie tylko wspomaga wzrost i rozwój roślin, ale wpływa na skuteczniejszą ochronę przed parchem. Specjaliści Synthos Agro zalecają stosowanie KAPTANU ZAWIESINOWEGO 50 WP z dodatkiem nawozu SADFOS K, zwłaszcza w okresach dużej presji patogenu. Idealne połączenie niezawodnego KAPTANU Tylko dobrze odżywione i prawidłowo chronione rośliny gwarantują wysoki plon ZAWIESINOWEGO 50 WP z wyjątkowym SADFOSEM K zapewnia nadzwyczajną skuteczność w zwalczaniu objawów parcha jabłoni. SADFOS K stosowany łącznie z KAPTANEM ZAWIE- SINOWYM 50 WP zwiększa skuteczność działania fungicydu i znacząco poprawia efektywność zabiegów zwalczających parcha. Ponadto łączne stosowanie tych dwóch środków istotnie zmniejsza ryzyko wystąpienia infekcji V. inaequalis. Zalecane jest łączne stosowanie SADFOSU K, w dawce 1–2 l/ha oraz KAPTANU ZAWIESINOWEGO 50 WP w dawce 3 kg/ha. Ochrona przed przymrozkami Rośliny sadownicze narażone są na wiele niekorzystnych czynników środowiskowych, w tym także pogodowych. Najgroźniejsze są wiosenne przymrozki, w niektórych sytuacjach powodujące nawet całkowite zniszczenie plonu. tura od –2°C do –4°C może być przyczyną utraty od 10 do 90% kwiatów. Przewidzieć i zapobiec Przymrozek występuje wtedy, gdy średnia temperatura dobowa jest dodatnia, ale temperatura minimalna przy gruncie spada poniżej 0°C (z reguły ma to miejsce w nocy bądź nad ranem). Oznacza to, że w nocy lub o poranku musi panować mróz, zaś w ciągu dnia temperatura musi przejść na plus, aby średnia temperatura między tą zmierzoną w najzimniejszej i najcieplejszej części doby była dodatnia. Wytrzymałość roślin na przymrozki Jest nie tylko cechą gatunkową czy nawet odmianową. Zależy także od stopnia rozwoju pą- ków kwiatowych i ogólnej kondycji organizmu roślinnego. Największe ryzyko uszkodzenia przez przymrozek występuje u drzew mało odpornych na mróz i wcześnie rozpoczynających kwitnienie, takich jak morele, brzoskwinie, śliwy czy czereśnie. Znacznie mniej narażone na uszkodzenia przymrozkowe są grusze, jabłonie i wiśnie. Spośród krzewów owocowych, uszkodzenia przymrozkowe występują najczęściej na porzeczce czarnej i czerwonej oraz na kwiatach truskawek. Najwrażliwsze na przemarzanie są kwiatostany – od fazy różowego (lub białego) pąka aż do końca kwitnienia. Z obserwacji wynika, że w przypadku jabłoni, występująca w okresie jej kwitnienia tempera- Powodzenie w zapobieganiu uszkodzeniom przymrozkowym zależy od umiejętności przewidywania wystąpienia przymrozku. Nie bez znaczenia jest też odpowiednio wczesne podjęcie właściwych działań. W sadach towarowych przymrozki przewiduje się za pomocą metody punktu rosy. Punkt rosy stanowi temperatura, w której ilość pary znajdująca się w powietrzu wystarcza do jego nasycenia. Jeśli wieczorem niebo jest bezchmurne, a punkt rosy jest bliski zeru lub poniżej tej wartości, nad ranem niewątpliwie wystąpi przymrozek. Walka z przymrozkami jest bardzo trudna, ale w pewnym stopniu można im zapobiegać lub ograniczyć ich negatywny wpływ na rośliny uprawne. Nawozy kontra przymrozki Jedną z metod zwiększenia odporności roślin na niskie temperatury jest np. odpowiednio wczesne opryskiwanie drzew niektórymi nawozami mineralnymi. Nawożenie dolistne powoduje szybkie wzmacnianie roślin sadowniczych. Nawozy dolistne dzięki obecności odpowiednio skomponowanych pierwiastków zwiększają stężenie soku komórkowego w tkankach roślin i tym samym znacznie ograniczają przemarzanie kwiatów i zawiązków. FROSAD na wiosenne przymrozki Nawozem dolistnym ograniczającym negatywny wpływ przymrozków wiosennych jest FROSAD, będący roztworem azotu i potasu (NK: 3–22) z dodatkiem boru (B) i cynku (Zn). Cynk zwiększa odporność roślin na niskie temperatury, z kolei bor jest ważnym pierwiastkiem w procesie tworzenia się zawiązków owocowych. Jego niedobór powoduje ich masowe opadanie. Potas natomiast jest pierwiastkiem odpowiadającym za bilans wodny i wpływającym na zwiększenie odporności roślin na niskie temperatury. Zalety preparatu FROSAD l znacznie ogranicza przemarzanie kwiatów i zawiązków; l zwiększa odporność roślin na spadek temperatury w okresie kwitnienia; l istotnie zmniejsza liczbę kwiatów uszkodzonych przez wiosenne przymrozki; l istotnie zmniejsza ryzyko obniżenia bądź utraty plonu. Jak stosować FROSAD? W czasie kwitnienia sadów często występują przymrozki Już dwa zabiegi środkiem FROSAD skutecznie chronią rośliny przed wiosennymi przymrozkami. Pierwsza aplikacja powinna mieć miejsce na 2–3 dni przed spodziewanym przymrozkiem, druga – na około 12 godzin przed przymrozkiem. Preparat FROSAD zaleca się stosować w stężeniu 1%, tak aby zapewnić dokładne pokrycie roślin cieczą roboczą, której ilość należy dostosować do wymagań poszczególnych gatunków roślin oraz techniki opryskiwania. 3 Nawożenie dolistne po kwitnieniu Nawożenie drzew i krzewów owocowych należy do najważniejszych zabiegów w produkcji sadowniczej. Wywiera ono zarówno bezpośredni, jak i pośredni wpływ na zdrowotność roślin oraz ich produktywność. Odżywianie przez korzenie Rośliny pobierają potrzebne im do życia składniki pokarmowe przede wszystkim za pomocą systemu korzeniowego. Takie zaopatrzenie organizmu w substancje odżywcze umożliwia dobre ukorzenienie, prawidłowy wzrost i rozwój, w konsekwencji wysoki plon. Pierwiastkami, które powinny być dostarczane poprzez nawożenie doglebowe są głównie makroskładniki, czyli azot (N), fosfor (P), potas (K), wapń (Ca) i magnez (Mg). Ich optymalna i zrównoważona zawartość w glebie wpływa na właściwy wzrost i rozwój roślin oraz na pobieranie mikroskładników. W wielu nawozach kompleksowych zawierających makroskładniki znajduje się również siarka (S). Jej obecność gwarantuje lepsze wykorzystanie azotu z aplikowanego preparatu. Pozostałe pierwiastki, tzw. mikroskładniki są pobierane z gleby w bardzo małych ilościach, co powoduje, że doglebowe ich dostarczanie jest mało efektywne. Dlatego też koniecznym staje się dokarmianie pozakorzeniowe. Nawożenie dolistne Ten sposób zaopatrzenia roślin w substancje odżywcze stanowi skuteczne uzupełnienie nawożenia doglebowego. Dolistne stosowanie nawozów w uprawach ogrodniczych ma na celu szybkie usunięcie nagłych niedoborów składników pokarmowych spowodowanych np. suszą, uszkodzeniem systemu korzeniowego, czy ogólnymi niedoborami pierwiastków. Dla prawidłowego rozwoju drzew i krzewów składniki mineralne mają niebagatelne znaczenie, a ich brak lub nadmiar prowadzi do pojawiania się wielu niepokojących objawów w wyglądzie rośliny. Składniki pokarmowe pełnią różnorodną funkcję w organizmie roślinnym, jedne z nich wpływają na zdrowotność i wzrost, inne odpowiedzialne są za prawidłowe zawiązywanie, wykształcanie się i jakość owoców, bądź przebieg wegetacji. Według dotychczasowych badań najważniejszą rolę w życiu roślin sadowniczych odgrywają makroelementy, takie jak: azot, potas, fosfor, wapń, magnez, z kolei wśród mikroelementów: żelazo (Fe), bor (B), cynk (Zn), miedź (Cu) i mangan (Mn). niu gospodarki wodnej, a także zwiększa odporność roślin na wymarzanie. Niedobory tego pierwiastka obserwowane w uprawach na glebach lekkich objawiają się nekrozami między głównymi nerwami liści u nasady długopędów. Początkowo przebarwienia są jasne, później czerwonobrązowe. Liście opadają, poczynając od nasady tegorocznych przyrostów; drzewo zrzuca także owoce. W wypadku dużego niedoboru roślina traci całe ulistnienie. Niedobory magnezu występują także na glebach lekkich, zakwaszonych, przenawożonych nawozami potasowymi i azotowymi. W czasie chłodów (jesienią i wiosną), w okresie suszy, ale też w czasie nadmiernych opadów rośliny gorzej pobierają magnez. W celu likwidacji objawów niedoboru tego pierwiastka można wykorzystać np. siarczan magnezu, który aplikowany jest na wiosnę przed wzruszeniem gleby. Innym sposobem zapobiegania niedoborom magnezu jest opryskiwanie drzew nawozami dolistnymi. Jednym z takich preparatów jest MAGNEZIUM VIGOR. MAGNEZIUM VIGOR Typ: E.2.3 Podnosi efektywność fotosyntezy i zwiększa wydajność asymilacyjną roślin. Nawóz WE zawierający drugorzędne składniki pokarmowe, stosowany dolistnie. Składniki pokarmowe: tlenek magnezu (MgO) całkowity – 20%; trójtlenek siarki (SO3) całkowity – 41% żelazo (Fe) całkowite – 0,42% Lepsza fotosynteza i asymilacja Przed kwitnieniem (w fazie zielonego pąka) drzewa owocowe wykazują duże zapotrzebowanie na magnez. Pierwiastek ten jest niezbędnym składnikiem chlorofilu, zielonego barwnika odpowiedzialnego za fotosyntezę. Zwiększone zapotrzebowanie na magnez notuje się w czasie przyrostu zielonej masy, czyli w przypadku roślin sadowniczych tuż po kwitnieniu; okres ten trwa przez 3 lub 4 tygodnie – wtedy mają miejsce intensywne podziały komórkowe w rozwijających się zawiązkach owoców. Ponadto, magnez bierze udział w przemianie węglowodanów, syntezie tłuszczów i białek, pobieraniu i transporcie fosforu oraz regulowa- Specjaliści firmy Synthos Agro zalecają, aby pierwsza aplikacja preparatu, w dawce 2–3 kg/ha, miała miejsce po przekwitnieniu drzew, kolejne (3–4) zabiegi należy przeprowadzać w 10-dniowych odstępach. Nawożenie dolistne magnezem można połączyć z zabiegami ochronnymi zwalczającymi choroby lub szkodni wybranych gatunków roślin sadowniczych. Zalety MAGNEZIUM VIGOR MAGNEZIUM VIGOR jest nowoczesnym nawozem dolistnym dostarczającym roślinom w sposób pełny wszystkich zawartych w nim mikroelementów. Podawane są one w najkorzystniejszej formie – chelatów, lub stopniowo uwalnianych jonów, dzięki czemu są bardziej dostępne, łatwo pobierane i przemieszczane w roślinie. Chelaty są to połączenia mineralno-organiczne, które chronią zawarte w związku pierwiastki przed wytrąceniem i przejściem z formy przyswajalnej w nieprzyswajalną. Dlatego też nawóz MAGNEZIUM VIGOR jest całkowicie rozpuszczalny w wodzie, nie tworzy osadów i nie następuje wytrącanie się mikroelementów w gotowej cieczy roboczej. Całość zbalansowanych optymalnie składników pokarmowych: magnezu, siarki i żelaza jest wykorzystana w stopniu maksymalnym przez roślinę. Wyjątkowo nowoczesny sposób kompleksowania jonów magnezu i żelaza kwasami organicznymi oraz zdolność nawozu do zakwaszania i kondycjonowania cieczy roboczej pozwala na optymalne wchłanianie składników pokarmowych i ich wykorzystanie przez roślinę, a także zapewnia wysoką mieszalność z różnymi agrochemikaliami. Opryskiwanie roztworem MAGNEZIUM VIGOR zmniejsza ryzyko uszkodzenia roślin, w porównaniu do opryskiwania roztworami prostych soli (np. siarczanami). Dokarmianie zawiązków Niebagatelne znaczenie w uzyskaniu wysokiej jakości plonu ma dokarmianie dolistne drzew owocowych związkami wapnia. Wapń jest jednym z podstawowych makroelementów odgrywających ważną rolę w utrzymaniu zdrowotności drzew. Jest on pierwiastkiem niezbędnym zwłaszcza w okresie wzrostu i rozwoju zawiązków owocowych. W każdym przypadku nawożenie wapniem sprzyja lepszemu przechowywaniu i wydłuża trwałość owoców. Ogranicza również występowanie chorób przechowalniczych. Wapń wchodzi w skład błon i ścian komórkowych oraz jest ważnym składnikiem regulującym funkcje błony plazmatycznej. Tworzy związki z pektynami i wpływa na aktywność licznych enzymów. Pierwiastek ten zmagazynowany w ścianie komórkowej tworzy kompleksy z celulozą i pektynami, co gwarantuje wysoką wytrzymałość ścian komórkowych. Wapń, pośrednio przyczynia się do zwiększenia odporności na patogeny. Ponadto, to właśnie ten pierwiastek redukuje brązowienie, obtłuczenia i pękanie owoców sprawiając, że wyglądają one zdrowo i „dobrze” przez dłuższy czas. Wapń odgrywa także ważną rolę w pobieraniu i transporcie różnych składników pokarmowych w roślinie, zwiększa jej zdolność do pobierania fosforu i potasu. Na skutek zaburzenia dystrybucji wapnia w roślinie lub w przypadku jego rzeczywistego niedoboru może dochodzić do występowania szeregu chorób fizjologicznych. Najczęściej spotykaną jest gorzka plamistość podskórna, powodująca niejednokrotnie duże straty w plonach. Wśród wielu dostępnych na rynku nawozów wapniowych na szczególną uwagę zasługuje nawóz dolistny TREE CAL. TREE CAL Typ: E.2.3 Poprawia jakość owoców, zapobiega ich drobnieniu, pękaniu, korkowaceniu i oparzeniom słonecznym. Zwiększa trwałość przechowalniczą owoców. Nawóz WE zawierający podstawowe i drugorzędne składniki pokarmowe z dodatkiem mikroskładników pokarmowych. Cu, Fe, Mn i Zn schelatowano za pomocą EDTA. Składniki pokarmowe: azot (N) całkowity – 10% azot (N) w formie azotanowej – 10% tlenek wapnia (CaO) rozpuszczalny w wodzie – 14% tlenek magnezu (MgO) rozpuszczalny w wodzie – 2% bor (B) – 0,05% miedź (Cu) – 0,04% żelazo (Fe) – 0,05% mangan (Mn) – 0,10% molibden (Mo) – 0,0015% cynk (Zn) – 0,02% Specjaliści firmy Synthos Agro, zalecają aby nawożenie wapniem stosować już na etapie opadania płatków kwiatowych i prowadzić nieprzerwanie aż do zbiorów, opryskując drzewa 6–8 razy w sezonie. Taki schemat aplikacji sprawia, że wapń może zostać w optymalny sposób wykorzystany przez organizm roślinny. Zabiegi należy wykonywać dokładnie, tak aby pokryć nie tylko liście, ale i owoce, gdyż pierwiastek naniesiony na liście jest słabo transportowany do owoców. Przy dużej wilgotności powietrza oraz w okresie częstych opadów, aplikacji dokonywać należy nawet 2 razy w tygodniu. W okresach suszy drzewa należy opryskiwać co 10–15 dni — zbyt częste nanoszenie wapnia na owoce może spowodować ich poparzenie. Zalety TREE CAL l nowoczesny nawóz wapniowy z optymalną zawartością wapnia w postaci tlenku wapnia (22,5 g CaO w litrze nawozu); l nawóz bardzo szybko działający; lmikroelementy (miedź, żelazo, mangan, cynk) schelatowane w EDTA – to rozwiązanie, które pozwala na szybkie uzupełnienie składników pokarmowych w roślinie; l zawarty w nawozie magnez podnosi efektywność fotosyntezy i zwiększa wydajność asymilacyjną roślin; lnawóz TREE CAL jest całkowicie rozpuszczalny w wodzie, nie tworzy osadów, nie następuje wytrącanie się mikroelementów w gotowej cieczy roboczej; l całość optymalnie zbalansowanych składników pokarmowych jest wykorzystana w maksymalnym stopniu przez roślinę. Warto pamiętać! Racjonalne nawożenie drzew i krzewów owocowych zależy przede wszystkim od znajomości ich zapotrzebowania na poszczególne składniki mineralne. Dokarmianie dolistne można wykonywać od wiosny do późnej jesieni, z wyjątkiem okresu kwitnienia drzew. Dokarmiając dolistnie można bardzo szybko dostarczyć roślinom wielu składników pokarmowych. Nawożenie dolistne daje najlepsze wyniki, gdy jest przeprowadzane przy pochmurnej pogodzie, wcześnie rano lub wieczorem, kiedy składniki łatwo przenikają do liści. Nawozy dolistne należy stosować zawsze według potrzeb wynikających z zasobności gleby i stanu odżywienia roślin. 4 Rak bakteryjny w sadach drzew pestkowych Rak bakteryjny jest często bagatelizowaną przez sadowników chorobą. Jednak w związku z coraz powszechniej występującymi, w poprzednich kilku sezonach, infekcjami drzew pestkowych, warto odświeżyć wiadomości dotyczące szkodliwości sprawców choroby i jej zapobieganiu. Bakterie, Pseudomonas syrinage pv. syringae oraz P. syrinage pv. morsprunorum, będące sprawcami raka bakteryjnego drzew owocowych są polifagami. Szkody o znaczeniu gospodarczym powodują głównie w sadach czereśniowych i wiśniowych, infekują także morele i brzoskwinie, zakażając zarówno tkanki zdrewniałe, jak i zielne. Rak bakteryjny drzew owocowych zagraża roślinom przez cały rok. Wyjątkowo groźne są jesienne infekcje gałęzi, konarów i pni, na których tworzą się rozległe rany. Kora zamiera i pęka odsłaniając drewno, a na pędach pojawiają się zgrubienia i intensywne wycieki gumy. Wskutek infekcji obniżona jest także odporność drzew na przemarzanie zimą oraz wiosenne przymrozki. Chorobie sprzyja ciepła i deszczowa pogoda, a także zaniedbania zabiegów pielęgnacyjnych w sadach. Rozprzestrzenianie Bakterie zimują w pąkach, na powierzchni pędów oraz w miękiszu korowym porażonych drzew, na pograniczu nekroz i zrakowaceń, w różnego rodzaju ranach, także bliznach po opadłych liściach. Wiosną bakterie rozprzestrzeniają się w koronie drzewa w kroplach wody. Tą drogą przedostają się na kwiaty, liście, zawiązki owoców, a następnie wnikają do pędów, wykorzystując różne uszkodzenia i zranienia tkanek (rany po cięciu, miejsca po wyłamanych pędach, uszkodzenia mrozowe czy gradowe) oraz ślady (blizny) po liściach, części kwiatu i naturalne otwory, jak przetchlinki i aparaty szparkowe. Objawy Pierwsze objawy choroby można zaobserwować na przedwiośniu. Porażone pąki nabrzmiewają, ale nie rozwijają się, lecz zamierają i pozostają zaschnięte na pędach. Następnie wiosną porażane są kwiaty, które czernieją, kurczą się i zamierają, pozostając przez jakiś czas na drzewach. Objawy choroby mogą również pojawiać się na liściach i owocach, na których tworzą się początkowo uwodnione plamy, które potem na liściach brunatnieją, a na owocach czernieją i zasychają. Porażone owoce są zniekształcone i tracą wartość handlową. Na liściach nekrotyczna tkanka zwykle wykrusza się, powodując dziurkowatość liści. Jednak dla drzew najbardziej groźne są infekcje zdrewniałych pędów, na których tworzą się rozległe nekrozy i zrakowacenia. Często towarzyszą im wycieki gumy. Ze względu na podobieństwo objawów powodowanych przez czynniki biotyczne i abiotyczne trudno jest określić ich pierwotnego sprawcę bez analizy laboratoryjnej. Na zdrewniałych organach choroba ma charakter chroniczny. Zrakowacenia mogą być przyczyną zamiera- Ważne! Chemiczną ochronę sadu należy prowadzić zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin. W integrowanej ochronie ważne jest, żeby środki ochrony roślin stosować racjonalnie i w taki sposób, aby nie stanowiły zagrożenia dla ludzi, zwierząt i środowiska, a jednocześnie przez skuteczne ograniczanie występowania chorób pozwalały na uzyskiwanie wysokich i dobrej jakości plonów. nia porażonych gałęzi, a nawet całych drzew. Rak bakteryjny stanowi duże zagrożenie, kiedy obniżona jest odporność drzew – np. wskutek uszkodzeń mrozowych, przymrozków wiosennych oraz w przypadku obecności na drzewach jakichkolwiek ran. Zapobieganie infekcji W zwalczaniu raka bakteryjnego niezwykle istotna jest profilaktyka, obejmująca standardowe działania ograniczające infekcje patogenów. Najważniejsze metody ograniczania patogenów w uprawie drzew pestkowych: l wykorzystanie do nasadzeń zdrowego materiału szkółkarskiego; l izolacja przestrzenna sadów; l niszczenie źródła infekcji przez wycinanie i palenie porażonych gałęzi, konarów, a nawet całych drzew; l wybór odpowiedniego stanowiska pod sad (m.in. biorąc pod uwagę możliwość występowania uszkodzeń mrozowych); lwłaściwe nawożenie (głównie azotowe) i zwalczanie chorób grzybowych zwłaszcza drobnej plamistości liści drzew pestkowych; l uprawa odmian mniej podatnych na zakażenie; l zabezpieczanie ran bezpośrednio po cieciu drzew, zabiegi fungicydami; l lustracja sadów w zimie; lwycinanie chorych, zbrunatniałych części roślin aż do zdrowej tkanki, a następnie zabezpieczanie ran pastami ochronnymi lub farbą emulsyjną z 2% dodatkiem fungicydu miedziowego; l wykonywanie cięcia drzew we właściwym terminie; u gatunków pestkowych optymalnym terminem cięcia jest okres po zbiorach owoców (od lipca do połowy września), a odpowiednie warunki pogodowe dla tego zabiegu – dzień suchy i słoneczny; l po cięciu konieczne jest opryskiwanie drzew fungicydami miedziowymi; w pełni sezonu warunki atmosferyczne (ciepło i sucho) przyczyniają się do szybkiego gojenia ran, co zmniejsza niebezpieczeństwo ich zakażenia przez patogeny bakteryjne. Prawidłowo wykonywane lustracje pozwalają na ocenę stanu zagrożenia przez agrofagi w po- Objawy raka bakteryjnego szczególnych kwaterach w sadzie. Informacje te stanowią podstawę do podejmowania decyzji odnośnie stosowania zabiegów chemicznych. Zwalczanie sprawcy Zwalczanie sprawcy raka bakteryjnego drzew owocowych polega na zapobieganiu infekcjom, a więc na opryskiwaniach (zwłaszcza odmian wrażliwych) preparatami miedziowymi: MIEDZIANEM 50 WP lub MIEDZIANEM EXTRA 350 SC, w wyższej z zalecanych dawek (3 kg/ha) w okresie nabrzmiewania pąków i opadania liści oraz w niższej dawce (1,5 kg/ha) w okresie kwitnienia i po kwitnieniu. W okresie kwitnienia opryskuje się drzewa odmian podatnych tylko w czasie opadów, a zabieg tuż po kwitnieniu przeprowadza się przy dużym zagrożeniu chorobowym. W okresie opadania liści odmiany mało podatne opryskuje się raz – na początku opadania liści, a odmiany wrażliwe dwukrotnie – na początku i pod koniec opadania liści. Ochrona i nawożenie wiśni (program autorski wg Synthos Agro) Polska należy do jednego z największych producentów wiśni na świecie, a zapotrzebowanie na te owoce w Europie systematycznie rośnie. W celu zapewnienia wysokiej jakości i wielkości plonów należy racjonalnie chronić i nawozić sady w myśl obowiązujących zasad integrowanej ochrony roślin. Dużym zagrożeniem dla drzew wiśniowych są choroby grzybowe i bakteryjne, których objawy występują na wszystkich organach roślin – liściach, pędach, kwiatach, owocach, korze i drewnie. Infekcje drzew mogą znacząco obniżyć wielkość i jakość plonów oraz negatywnie wpłynąć na żywotność roślin. Ryzyko porażenia drzew można zminimalizować poprzez: l zapewnienie roślinom optymalnych warunków dla ich rozwoju; l wybór odpowiedniego stanowiska pod założenie sadu; l prawidłowe przygotowanie gleby; l wykorzystanie do nasadzeń zdrowego materiału szkółkarskiego; l przestrzeganie właściwego nawożenia; l właściwe formowanie, cięcie i prześwietlanie drzew; l wykorzystanie naturalnej odporności roślin; ograniczanie źródła infekcji poprzez usuwanie porażonych roślin, owoców i pędów. W wielu przypadkach metody niechemiczne mogą być jednak mało skuteczne. Wtedy konieczne jest wykonanie zabiegów chemicznymi środkami ochrony roślin. l W ustalaniu programu ochrony sadu, a nawet kwatery, należy uwzględnić zarówno podatność uprawianych odmian, jak i nasilenie występowania chorób w danej lokalizacji. Warto przypomnieć, jakie choroby występują najczęściej w sadach wiśniowych i czereśniowych. Środki ochrony roślin muszą być stosowane zgodnie z przeznaczeniem. Właściwe stosowanie środków ochrony roślin obejmuje przestrzeganie zasad dobrej praktyki ochrony roślin oraz spełnienie warunków ustanowionych i podanych w etykietachinstrukcjach stosowania. Wszystko to musi być zgodne z ogólnymi zasadami integrowanej ochrony roślin. Według art. 55 rozporządzenia nr 1107/2009/WE 5 Rak bakteryjny drzew pestkowych sprawca: Pseudomonas syringae pv. syringae (czytaj str. 5) Drobna plamistość liści drzew pestkowych sprawca: Blumeriella jaapi Grzyb zimuje na porażonych, opadłych liściach tworząc owocniki stadium workowego, z których wiosną wysiewają się zarodniki workowe, będące źródłem infekcji pierwotnej. Objawy chorobowe w postaci drobnych, brązowych plamek pojawiają się tylko w niewielkim nasileniu, na najniżej położonych liściach. Na dolnej stronie liścia, w miejscu nekrotycznych plam, powstają małe wzniesienia będące owocnikami stadium konidialnego, z widocznymi białokremowymi skupieniami zarodników konidialnych. Zarodniki te stanowią źródło zakażeń wtórnych i w sprzyjających dla infekcji warunkach, w lata z dużą ilością opadów po kwitnieniu, powodują gwałtowny rozwój choroby. Porażone liście żółkną i masowo opadają. Wczesna defoliacja, występująca niekiedy przed zbiorami, może być przyczyną straty całego plonu. Na takich drzewach owoce są drobne i nie dojrzewają. Ponadto wczesna defoliacja znacznie osłabia drzewa, co z kolei wpływa na gorsze zawiązanie pąków kwiatowych na rok następny i większą podatność drzew na uszkodzenia mrozowe i choroby. Brunatna zgnilizna drzew pestkowych sprawca: Monilinia laxa Choroba występuje powszechnie, niekiedy w bardzo dużym nasileniu. Najwrażliwszą odmianą wiśni jest ‘Northstar’, na której w wyniku infekcji kwiatów może dochodzić nawet do zamierania 70–80% pędów. W niektóre lata silnie uszkodzone mogą być również inne odmiany, w tym ‘Kelleris’, ‘Łutówka’. Grzyb zimuje na porażonych, martwych kwiatostanach, pędach i zmumifikowanych owocach, które najczęściej pozostają w koronie drzewa. Tworzące się na nich zarodniki konidialne stanowią źródło infekcji dla rozwijających się kwiatów. Masowym infekcjom sprzyja wilgotna i ciepła pogoda w okresie kwitnienia. Program ochrony i nawożenia wiśni i czereśni wg Synthos Agro Nazwa środka Zwalczana choroba/szkodnik Nawóz dolistny Dawka/ha, stężenie Uwagi OKRES BEZLISTNY Miedzian 50 WP Miedzian Extra 350 SC 3,0 kg Rak bakteryjny 3,0 l Stosować w fazie nabrzmiewania pąków PRZED KWITNIENIEM Miedzian 50 WP Miedzian Extra 350 SC 3,0 kg Brunatna zgnilizna drzew pestkowych 3,0 l Kaptan Plus 71,5 WP Stosować w początkowej fazie kwitnienia (w fazie białego paka) 2,0 kg Green Power 1,5–2,0 l Multiodżywka; stosować w okresie intensywnego wzrostu wegetatywnego 3–5 zabiegów co 10–14 dni Magnezium Liquid 1,0–2,0 l Stosować od momentu rozwijania się liści co 14 dni Magnezium Vigor 1,0–2,0 kg Frosad 1% Stosować tydzień przed kwitnieniem Stosować 2 zabiegi w okresie przed spodziewanymi przymrozkami: I. 2–3 dni przed spodziewanymi przymrozkami II. 12 godz. przed spodziewanym przymrozkiem KWITNIENIE Miedzian 50 WP Miedzian Extra 350 SC 1,5 kg Rak bakteryjny 1,5 kg Miedzian 50 WP Miedzian Extra 350 SC 3,0 kg Brunatna zgnilizna drzew pestkowych 3,0 l Kaptan Plus 71,5 WP 2,0 kg Opryskiwać drzewa zwłaszcza odmian podatnych Stosować na początku i w pełni kwitnienia Stosować na początku i w pełni kwitnienia w temp. powyżej 12°C PO KWITNIENIU Kaptan Plus 71,5 WP Drobna plamistość liści drzew pestkowych 2,0 kg Kaptan Plus 71,5 WP 2,0 kg Kaptan Zawiesinowy 50 WP Gorzka zgnilizna owoców 2,0 kg Sadoplon 75 WP 3,0 kg 6 W okresach wilgotnej pogody zabieg powtórzyć 2, 3 razy co 10–14 dni Stosować max. 2, 3 razy w sezonie Stosować max. 4 razy w sezonie co 10–14 dni Tree Cal 4,0 l Nobird 4,0–5,0 l Magnezium Vigor 1,0–2,0 kg Stosować 3, 4 razy co 10 dni Magnezium Liquid 1,0 -2,0 l Stosować 3, 4 razy co 14 dni Frosad 1% Sadfos K 1,0–2,0 l AntyStress 2,5 kg Stosować 4, 5 razy w sezonie co 10–14 dni do momentu uformowania się owoców; nawóz redukuje zbrązowienia obtłuczenia i pękanie owoców Odstraszacz ptaków; chroni drzewa w okresie dojrzewania owoców przed nalotem szpaków i innych ptaków Stosować 2 zabiegi w okresie przed spodziewanymi przymrozkami : I. 2–3 dni przed spodziewanymi przymrozkami II. 12 godz. przed spodziewanym przymrozkiem – Stosować 3 zabiegi w odstępach co 10–14 dni; przed spodziewanymi przymrozkami należy wykonać zabieg w dawce 2,5 kg/ha powtarzając go po przeminięciu warunków stresowych Typowymi objawami choroby są gwałtownie brunatniejące i zamierające kwiaty. Z porażonych kwiatów grzyb przerasta do pędów, powodując charakterystyczne zamieranie ich wierzchołków. U podstawy porażonych, martwych pędów widoczne są często wycieki gumy. Gorzka zgnilizna owoców wiśni sprawca: Glomerella cingulata Rozwojowi choroby sprzyjają lata z dużą ilością opadów w okresie dojrzewania wiśni. Źródłem infekcji są zarodniki konidialne tworzące się podczas wilgotnej pogody na porażonych w poprzednim roku owocach. Owoce ulegają porażeniu w różnym stadium ich rozwoju, ale najbardziej podatne są w fazie wybarwiania się. W wyniku infekcji na owocach powstają lekko zapadnięte gnilne plamy, na których w okresie wilgotnej pogody pojawiają się pomarańczowokremowe skupienia zarodników konidialnych. Porażone owoce najczęściej zasychają i pozostają na drzewie w postaci mumii, stanowiąc źródło infekcji w następnym sezonie. Choroba może mieć także przebieg utajony, bez widocznych objawów w sadzie. Objawy w postaci zbrązowienia i gorzknięcia owoców występują dopiero podczas ich transportu i przechowywania. Niezwykle ważne! Koniecznie należy przestrzegać zaleceń dotyczących karencji, prewencji i rotacji środków ochrony roślin. Dobór fungicydów musi uwzględniać zagrożenie chorobowe, warunki atmosferyczne, występowanie form odpornych grzybów i rotację środków ochrony roślin o różnym mechanizmie działania. Stosując chemiczne środki ochrony roślin niezwykle istotne jest przestrzeganie obowiązujących zaleceń dotyczących karencji. Środki ochrony roślin polecane przez Synthos Agro do ochrony wiśni odznaczają się bardzo krótkim okresem karencji. Dla preparatów miedziowych i SADOPLONU 75 WP okres od ostatniego zastosowania środka do zbioru owoców wynosi 7 dni. Dla KAPTANU ZAWIESINOWEGO 50 WP i KAPTANU PLUS 71,5 WP jest to 14 dni. Ten 14–dniowy okres karencji w przypadku opryskiwania wiśni KAPTANEM ZAWIESINOWYM 50 WP to najkrótszy okres karencji, jakim charakteryzują się dostępne na rynku środki ochrony roślin bazujące na substancji czynnej kaptan. Ma to ogromne znaczenie dla sadowników, którzy zmuszeni są do ochrony swoich sadów zwłaszcza w okresie przedzbiorczym (z otrzymanych danych w wyniku przeprowadzonych na zlecenie firmy Synthos Agro, badań pozostałości substancji aktywnych, w żadnej uprawie, w której zastosowano środek ochrony roślin w zalecanych dawkach nie stwierdzono przekroczeń pozostałości substancji aktywnej. Oznaczone w próbkach owoców pozostałości były poniżej określonych przepisami NDP) Stosując środki ochrony roślin należy przestrzegać prewencji oraz liczby zabiegów fungicydami z tej samej grupy chemicznej. Stosowanie preparatów o tym samym mechanizmie działania może prowadzić do spadku skuteczności. W celu uzyskania wysokiej jakości plonów oraz produktywnych, zdrowych roślin koniecznym staje się racjonalne nawożenie drzew owocowych. Stosowanie nawozów dolistnych pozwala na szybkie usunięcie nagłych niedoborów składników pokarmowych spowodowanych np. suszą czy ogólnymi niedoborami składników pokarmowych w glebie i tym samym w roślinie. Poprawić skuteczność ochrony Adiuwanty Działanie środków ochrony roślin (oraz nawozów) można wspomagać dodając do cieczy roboczej substancję pomocniczą. Wspomagacze, czy też adiuwanty poprawiają skuteczność stosowanych preparatów modyfikując biologiczne bądź fizyczne parametry cieczy użytkowej. Stosowanie adiuwantów pozwala na obniżenie zużycia środka ochrony roślin nawet o 25% przy zachowaniu jego wysokiej, niezmienionej skuteczności. Zalety stosowania wspomagaczy: l dokładniejsze pokrycie opryskiwanych roślin, a przy okazji (w przypadku adiuwantów olejowych) ograniczenie parowania, polepszenie przylegania do powierzchni pokrytych nalotem woskowym i przyspieszenie wysychania; l zwiększenie przyczepności, co ułatwia cieczy roboczej przyleganie do powierzchni agrofaga oraz sprawia, że jest ona bardziej odporna na zmywanie; l obniżenie napięcia powierzchniowego cieczy roboczej; l ograniczenie zmywania stosowanego środka ochrony roślin z opryskiwanych powierzchni; l poprawa dokładności i stabilności zabiegów; l poprawa efektywności działania stosowanych agrochemikaliów; l zapobieganie powstawaniu piany w roztworach cieczy roboczej. W ofercie Synthos Agro warto zwrócić uwagę na surfaktant OLEMIX MAX 1000 SL oraz adiuwant olejowy OLEO 84 EC i ANTYPIENIACZ. OLEMIX MAX 1000 SL ANTYPIENIACZ OLEO 84 EC Surfaktant – środek zwilżający. Specjalistyczny preparat polepszający właściwości cieczy użytkowej agrochemikaliów. Obniża napięcie powierzchniowe cieczy użytkowej ułatwiając dokładne pokrycie liści. Dzięki temu ciecz użytkowa jest trudniej zmywalna. Zapobiega powstawaniu piany w roztworach cieczy roboczych agrochemikaliów. Stosowany jako dodatek skutecznie eliminujący efekt pienienia się wodnych roztworów roboczych, poprawia także efekty wymycia. Działa zarówno w temperaturach niskich, jak i bliskich wrzenia (koło 100°C). Adiuwant olejowy – środek wspomagający w formie płynu, polepszający właściwości cieczy użytkowej agrochemikaliów stosowanych dolistnie. Zawiera: 84% oleju mineralnego. Zalecana dawka: 50 ml /100 I cieczy Zalecana dawka: 1,5 I/ha Zalecana dawka: 10 mI / 300 I roztworu 7 Zwalczanie chwastów w sadach Herbicydy, mimo iż stopniowo tracą znaczenie na rzecz metod alternatywnych, jeszcze długo będą odgrywały ważną rolę w zwalczaniu chwastów w sadach. Wynika to między innymi z ich stosunkowo niskiej ceny, łatwości aplikacji i wysokiej skuteczności. Zalecenia dotyczące stosowania herbicydu ORKAN 350 SL l Środek stosować w okresie intensywnego wzrostu chwastów, w dawce potrzebnej do zniszczenia występujących w uprawie gatunków chwastów. l Maksymalna dawka herbicydu dla jednorazowego zastosowania wynosi 8 l/ha. Chwasty w sadach powinno się zwalczać od wiosny do jesieni, gdy są w fazach rozwojowych najbardziej wrażliwych na działanie herbicydu. Należy pamiętać, by nie dopuścić do zakwitania i dojrzewania nasion chwastów w sadzie! W celu zapewnienia maksymalnej skuteczności zabiegów należy właściwie dobierać herbicydy i ich dawki, dopasowane do aktualnego stanu zachwaszczenia. Najlepsze połączenie Do zwalczania chwastów w sadzie po wschodach roślin, polecane są herbicydy dolistne z grupy aminofosfonianów, zawierające glifosat. Są to środki o działaniu układowym, przeznaczone do zwalczania perzu, a także innych chwastów jednoliściennych i dwuliściennych jednorocz- nych oraz wieloletnich. Najlepszym uzupełnieniem dla glifosatu są inne herbicydy o działaniu układowym oparte na substancji czynnej MCPA. Najskuteczniejsze połączenie glifosatu i MCPA w jednym herbicydzie, jak dotąd, najlepszy sposób zwalczania chwastów w sadach prezentuje ORKAN 350 SL, zawierający 260 g glifosatu i 90 g MCPA w 1 l środka. ORKAN 350 SL jest herbicydem w formie gotowej do użycia mieszaniny fabrycznej, bez konieczności sporządzania mieszaniny w zbiorniku opryskiwacza. ORKAN 350 SL jako mieszanina współdziałających ze sobą substancji aktywnych − glifosatu i MCPA znacząco wpływa na skuteczność zwalczanych gatunków niechcianej roślinności, zwiększa spektrum zwalczanych chwastów, ale też zmniejsza ryzyko powstawania odporności chwastów, co wynika z odmiennej budowy Uwagi! Herbicydu nie stosować na chwasty mokre i przed spodziewanymi opadami deszczu. Przed zabiegiem należy bezwzględnie usunąć odrosty korzeniowe. Podczas zabiegu konieczne jest używanie opryskiwaczy z osłonami, w celu zapobiegania uszkodzeniom liści, pędów i niezdrewniałej kory drzew. Zaleca się wykonywanie zabiegów, gdy temperatura wynosi co najmniej 10°C. Optymalna wysokość chwastów w czasie wykonywania zabiegu wynosi 10–15 cm. l Zalecana dawka herbicydu dla jednorazowego zastosowania wynosi 5–8 l/ha. l Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym − 1. l Zalecana do zabiegu ilość wody to 300 l/ha (3 l/100 m2). l Zalecane opryskiwanie – średniokropliste. chemicznej substancji czynnych − glifosatu i MCPA oraz odmiennego mechanizmu ich działania w stosunku do zwalczanych gatunków. Ponadto ORKAN 350 SL skutecznie regulując zachwaszczenie w sadach, nie osłabia wzrostu drzew oraz ich plonowania. Jedyny taki herbicyd ORKAN 350 SL jest środkiem chwastobójczym, w formie płynu do sporządzania roztworu wodnego, stosowanym nalistnie, przeznaczonym do zwalczania głęboko korzeniących się chwastów wieloletnich (takich jak skrzyp plony, mniszek pospolity, powój polny) oraz innych chwastów jedno i dwuliściennych w sadach drzew ziarnkowych i pestkowych. Środek pobierany jest przez liście, a następnie przemieszczany do korzeni i rozłogów chwastów, powoduje zahamowanie ich wzrostu i rozwoju. Pierwsze objawy jego działania widoczne są po upływie 7−14 dni od wykonania zabiegu. Zamieranie chwastów następuje po około 30 dniach. Wysoka temperatura i wilgotność powietrza oraz silne nasłonecznienie przyspieszają działanie herbicydu. Zwalczane gatunki ORKAN 350 SL w zalecanej dawce 5 l/ha skutecznie zwalcza takie chwasty jak: chwastnica jednostronna, gwiazdnica pospolita, komosa biała, starzec zwyczajny, tasznik pospolity, wiechlina roczna. W zalecanej dawce 7−8 l/ha zaleca się zwalczać chwasty takie jak: bodziszek drobny, mniszek pospolity, perz właściwy, powój polny, rdest ptasi, skrzyp polny, ślaz zaniedbany, wierzbownica gruczołowata. Bezpłatne pismo reklamowe www.SynthosAGRO.com Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje umieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie. 8