Prof. dr hab. med. Irena Norska

Konferencja naukowa „Interdyscyplinarność we wczesnej interwencji
dziecka niewidomego ze sprzężoną niepełnosprawnością”.
Prof. dr hab. med.
Irena Norska-Borówka
Rozwój neonatologii w Zabrzu,
w tym leczenia wcześniaków
„Od 60 lat zajmuję się problematyką zdrowia dzieci i młodzieży, zwłaszcza z
terenów zagrożonych skażeniem naturalnego środowiska. Udowodniłam w
swoich badaniach, że stężenie ołowiu w krwi pełnej u noworodków,
niemowląt, dzieci małych a także młodzieży jest dobrym wykładnikiem
zdrowia środowiskowego. „
Dr Irena Norska z mężem, dr Stefanem Norskim, wybitnym kardiologiem, starszym asystentem
I Kliniki Chorób Wewnętrznych ŚAM, pod kierownictwem prof. Józefa Japy
Zdjęcie z roku 1956, przedstawia pracowników I-wszej Kliniki Położnictwa
i Ginekologii z oddziałem noworodków i wcześniaków w Zabrzu.
Od lewej, dr. H. Wojciechowska*, prof. M. Głowiński, prof. J. Starzewski,
dr. J. Rudkowska, prof. R. Wawryk, dr. I. Norska*.
*pediatrzy
Pracownicy oddziału noworodków i
wcześniaków w Zabrzu w 1973r.
Od lewej- dr. S. Zarzycki, dr. A. Kubicka,dr. hab. I. Norska, pielęgniarka
oddziałowa E. Mazurek i dr B. Kurtz.
Zespół naukowy ds. toksoplazmozy wrodzonej,
nagrodzony w 1973r. przez Ministra Zdrowia i Opieki
Społecznej
Od lewej Profesor dr hab. Eugeniusz Samochowiec, doc. dr hab. med. Irena Norska,
Profesor dr hab. Roman Wawryk, dr n. med.. Barbara Piotrowicz.
Zespół lekarzy, pracowników Katedry Położnictwa i Ginekologii w Zabrzu
przed reorganizacją Śląskiej Akademii Medycznej-przed utworzeniem
nowego Wydziału Lekarskiego w Katowicach (1975r.)
Od lewej siedzą: Prof. dr hab. E.Samochowiec, dr M. Piasecka, prof. dr hab. R. Wawryk,
doc. dr hab. I. Norska, prof. dr hab. W. Waroński.
Szkoła neonatologii w Zabrzu utworzona
przez doc. dr hab. Irenę Norską w 1975r.
Doc. dr hab. Irena Norska w 1975r. była ordynatorem oddziału noworodków i
wcześniaków w Katedrze Położnictwa i Chorób Kobiecych SAM w Zabrzu.
Jej asystenci byli już doktorami nauk medycznych (ich najważniejsze
publikacje przed promocją doktorską):
1)
2)
3)
Dr n. med. Alina Kubicka: Niewydolność krążenia u matek z wadą serca w
ciąży a objawy przewlekłego niedotlenienia u noworodków.
Dr n. med. Stefan Zarzycki: Dalsze losy dzieci urodzonych cięciem cesarskim.
Dr n. med. Bertold Kurtz: Analiza porodów i przebieg okresu
noworodkowego u płodów olbrzymich ( z ciężarem urodzeniowym powyżej
4500g)
Tematy rozpraw doktorskich i ich opracowanie było wspólne z doc. dr hab. Ireną
Norską i miało wpływ na rozwój naukowy jej asystentów.
Osiągnięcia naukowe
prof. dr hab. med. Ireny Norskiej-Borówki do
1975r. (przed powrotem do Kliniki Pediatrii)
1.
2.
3.
4.
Liczba publikacji polskich- 80, zagranicznych-16
najważniejsze dotyczyły: toksoplazmozy wrodzonej oraz metod terapii wcześniaków z
masą ciała <1500g, wykazujących objawy uszkodzenia wewnątrzmacicznego oraz
zaburzeń rozwoju wewnątrzłonowego noworodków, spowodowanego przez patologię
ciąży u kobiet.
Pod względem organizacyjnym najważniejsze było wydzielenie oddziału
wcześniaków i przeszkolenie lekarzy oraz pielęgniarek w opiece nad chorymi
wcześniakami.
Duży rozgłos uzyskało zorganizowanie opieki nad noworodkami donoszonymi
systemem matka-dziecko (rooming-in). Wpłynęło to korzystnie na laktację u kobiet
ciężarnych oraz promocję karmienia piersią. Większe wcześniaki (masa ciała >2000g)
oraz noworodki donoszone z objawami niedotlenienia i wad rozwojowych po
kilkudniowej obserwacji były również włączane w system matka-dziecko. W związku
z tym niektóre matki z dziećmi przebywały w oddziale powyżej 5 dni.
Bardzo ważne dla dobra matek i noworodków było zorganizowanie ciągłych dyżurów
pediatrycznych z udziałem w porodach.
I-wsza Katedra Pediatrii (1976r.) i Klinika
Patologii Noworodka (1980r.) w Zabrzu
w Śląskiej Akademii Medycznej
Klinika Patologii Noworodka w Zabrzu SAM
Po prawej stronie I. Norskiej - Borówki stoi dr nauk med. Elżbieta Kułagowska-Timberman, po lewej
dr nauk med. Wojciech Grzywna (ordynatorzy oddziałów patologii noworodka i intensywnej terapii).
Zaproszenie na prywatną audiencję do Watykanu
po otwarciu Kliniki Patologii Noworodka w 1980r.
Zespół kliniki Patologii Noworodka w Zabrzu, z pierwszym w Polsce oddziałem
intensywnej terapii noworodka. Z przodu siedzą- od lewej- prof. I. Norska- Borówka i
prof. U. Godula-Stuglik. (1999r)
Osiągnięcia zespołu neonatologów kierowanego
przez prof. Irenę Norską-Borówkę w Klinice
Patologii Noworodka (1980-2000):
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
Liczba publikacji polskich- 200, zagranicznych-100, 50 monografii i
podręczników
37 promocji doktorskich, 2 habiltacje (dr n med. Urszula Godula-Stuglik, dr n med.
Janusz Bursa).
Profesor Irena Norska-Borówka recenzowała w Polsce 37 prac doktorskich. 5
habilitacyjnych, ok.. 100 książek, monografii i podręczników.
Prof. I. Norska kierowała projektami dotyczącymi neonatologii w KBN oraz
UNICEF
Wydała 5-cio tomowy podręcznik Pediatria oraz podręcznik dla lekarzy rodzinnych
Współpraca Ireny Norskiej z ośrodkami naukowymi w Europie i USA umożliwiła
studia i uzyskanie stypendiów dla polskich lekarzy za granicą.
Prof. I. Norska-Borówka zorganizowała profilaktykę trwałych uszkodzeń układu
nerwowego, w szczególności narządów wzroku i słuchu ,która była prowadzona w
zespołach specjalistycznych u wszystkich pacjentów wyleczonych w latach 19802000.
Ponad 50-letnia działalność prof. Ireny Norskiej-Borówki w zakresie neonatologii,
patologii noworodka oraz intensywnej terapii noworodka (NICU) są dobrze znane w
kraju i świecie z okresu projektu „HOPE”- współpraca z Polsko-Amerykańskim
Instytutem w Krakowie (1980-1985) i współpraca z UNICEF-USA (od 1950r.)
Podkreślono to na uroczystości poświęconej prof. I.Norskiej-Borówka w Katedrze
Historii Medycyny i Farmacji UJ w Krakowie.
Medal XX-lecie Kliniki Patologii Noworodka w Zabrzu,
autorstwa artysty-rzeźbiarza, Stanisława Hochoła (1999r.)
Dziękuję za uwagę.