Projekt zaakceptowany przez Zespół Ekspercki ds. Europejskiej i Krajowej Polityki Strukturalnej Druk nr 14 STANOWISKO NR … KONWENTU MARSZAŁKÓW WOJEWÓDZTW RP z dnia …………2017 roku w 18-tą rocznicę funkcjonowania samorządu regionalnego w Polsce Usamorządowienie polskich województw stanowiło kolejny ważny krok na niełatwej drodze decentralizacji władzy publicznej i budowania społeczeństwa obywatelskiego, która została zapoczątkowana na fali przemian demokratycznych 1989 roku. Dziś, po 18 latach funkcjonowania samorządnych regionów, możemy z pełnym przekonaniem potwierdzić słuszność obranego w tamtym czasie kierunku. Polskie województwa to nie tylko jednostki administracyjnego podziału kraju, ale przede wszystkim realna wspólnota terytorialna, która efektywnie realizuje politykę rozwoju oraz jest wiarygodnym i rzetelnym partnerem zarówno władzy centralnej, jak i samorządów lokalnych. W ciągu minionych 18 lat samorządy województw uczyniły wiele by zasłużyć na taką opinię. Polskie województwa, zarządzane przez władze wybierane w drodze demokratycznej procedury, stwarzają szereg możliwości rozwoju dla swoich mieszkańców oraz przedsiębiorców chcących w nich inwestować, stając się tym samym realną konkurencją dla regionów europejskich. Efektywnie inwestują środki i wkładają wiele pracy w rozwój gospodarki regionalnej, rynku pracy, infrastruktury transportowej, ochrony zdrowia, kultury, edukacji, jak również podejmują szereg inicjatywy na rzecz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu oraz realizują inwestycje w zakresie ochrony środowiska, czy rozwoju obszarów wiejskich. W ten sposób regiony konsekwentnie realizują wypracowane w ramach społecznego konsensusu strategie rozwoju, wykorzystując szanse i potencjały własnych terytoriów, wnosząc ważny wkład w realizację polityki rozwoju całego kraju. Miarą sukcesu samorządu wojewódzkiego są również doświadczenia związane z zarządzaniem i wdrażaniem środków, które Polska otrzymała w ramach kolejnych wieloletnich perspektyw finansowych Unii Europejskiej. To właśnie również dzięki aktywności i kreatywności wspólnot samorządowych nasz kraj mógł dokonać skoku cywilizacyjnego, który zmniejszył dystans dzielący go od państw Europy Zachodniej. Wyzwania, jakie stawia przed sobą samorząd regionalny to podnoszenie poziomu życia mieszkańców, rozwój gospodarczy, wzmacnianie jakości rządzenia, zwiększanie udziału mieszkańców w podejmowaniu decyzji poprzez szerokie spektrum działań partycypacyjnych (m.in. w postaci budżetów obywatelskich), rozwijanie współpracy z partnerami, w tym z kolejnymi Rządami RP. W kontekście powyższego, należy podkreślić, że wartością dodaną samorządności jest budowanie wśród społeczeństwa tożsamości regionalnej i chęci współdecydowania oraz współuczestniczenia w procesach rozwojowych. Skuteczność realizacji zadań publicznych przez samorządy regionalne, znajduje swoje potwierdzenie w pozytywnych ocenach naszych mieszkańców. Badania opinii społecznej jednoznacznie potwierdzają zaufanie obywateli do władz samorządowych oraz pozytywną ocenę ich pracy. Co więcej, to właśnie dzięki instytucji samorządu terytorialnego obywatele mają poczucie realnego wpływu na zarządzanie ich lokalnymi i regionalnymi ojczyznami. Konwent Marszałków Województw RP stoi na stanowisku, że zagwarantowana przez Konstytucję decentralizacja władzy publicznej jest jednym z najważniejszych osiągnięć transformacji ustrojowej. Należy dołożyć wszelkich starań, by chronić prawo wspólnoty regionalnej do decydowania o kierunkach własnego rozwoju tak, aby nie zostało pomniejszone kosztem coraz silniej dochodzących do głosu tendencji centralistycznych. Wysoka jakość zarządzania, z jaką spotykamy się na poziomie samorządu regionalnego powinna przekonywać o słuszności i celowości dalszego umacniania decentralizacji władzy publicznej w Polsce. Perspektywa minionych 18 lat pozwala z pełnym przekonaniem stwierdzić, że samorząd wojewódzki zdał egzamin dojrzałości, skutecznie i na wysokim poziomie wywiązując się ze zobowiązań nałożonych nań przez Ustawodawcę. Ten stan rzeczy potwierdzają sukcesy, które samorząd odniósł budując społeczeństwo obywatelskie, kształtując tożsamość regionalną, tworząc warunki dla rozwoju gospodarczego, pielęgnując polską kulturę, czy też skutecznie chroniąc zasoby środowiska naturalnego. To z kolei potwierdza, iż decentralizacja stanowi wartość samą w sobie i w pełni uzasadnia potrzebę dalszego wzmacniania roli i pozycji polskich regionów jako twórczych i skutecznych wykonawców władzy publicznej oraz wiarygodnych partnerów polskiego rządu. Wyłącznie dzięki partnerskiej oraz opartej na wzajemnym zaufaniu współpracy samorządu z rządem centralnym możliwy będzie dalszy rozwój Polski oraz podnoszenie jakości życia jej obywateli. Dlatego też Konwent Marszałków Województw RP za konieczne uznaje utrzymanie dotychczasowego zdecentralizowanego modelu wdrażania polityk publicznych, w którym samorząd regionalny jest nie tylko równoprawnym partnerem strony rządowej w dyskusjach na temat przyszłości samorządności w Polsce, ale również współtwórcą i realizatorem polityki rozwoju.