1 Anita Plumińska-Mieloch Bliżej historii. Gimnazjum. Klasa 3Bi i 3C Rok szkolny 2013/14 Temat lekcji Zapis w pp PLAN WYNIKOWY Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna 1. Lekcja organizacyjna 2. Europa po kongresie wiedeńskim - kongres wiedeński 1. Obrady kongresu. 2. Postanowienia kongresu. 3. Święte Przymierze. 4. Epoka restauracji. przedstawia zasady i postanowienia kongresu wiedeńskiego, uwzględniając jego decyzje w sprawie polskiej 3. Europa po kongresie wiedeńskim - nowe prądy i idee 1. Liberalizm. 2. Konserwatyzm. 3. Romantyzm. 4. Rewolucja lipcowa we Francji. wyjaśnia główne założenia – wymienia idee oraz idei liberalizmu, socjalizmu prądy polityczne i oraz idei narodowych kulturowe początku XIX w. – wymienia polskich twórców epoki romantyzmu 4. Ziemie polskie po kongresie wiedeńskim. Gospodarka, kultura i oświata w Królestwie Polskim 1. Podział ziem polskich na mocy decyzji kongresu wiedeńskiego. 2. Gospodarka Królestwa wskazuje na mapie nowy układ granic państw zaborczych na ziemiach polskich po kongresie wiedeńskim; charakteryzuje ustrój Królestwa Polskiego; ocenia osiągnięcia – zna daty obrad kongresu – wyjaśnia pojęcia: wiedeńskiego legitymizm, – potrafi wymienić równowaga sił, najważniejsze restauracja postanowienia – zna postanowienia kongresu kongresu odnośnie do – zna członków Świętego ziem polskich Przymierza – wymienia uczestników kongresu – rozumie określenie „tańczący kongres” – rozumie pojęcia: Królestwo Polskie, Wielkie Księstwo Poznańskie, Galicja, autonomia, monarchia konstytucyjna 1 Ocena dobra – wskazuje przyczyny zwołania kongresu wiedeńskiego i powołania Świętego Przymierza – rozumie znaczenie postanowień kongresu dla sytuacji Polaków Ocena bardzo dobra Pp – porównuje okres 30. – napoleoński i epokę 1. restauracji – wskazuje rolę Świętego Przymierza dla utrzymania porządku w Europie – wyjaśnia pojęcia: liberalizm, konserwatyzm, romantyzm – wymienia europejskich twórców epoki romantyzmu – podaje cechy romantyzmu jako prądu w kulturze europejskiej – podaje przykłady – udowadnia wpływ idei 30.– obecności idei romantycznych na 2. liberalizmu działanie ruchów i konserwatyzmu w wolnościowych życiu politycznym w Europie Europy – opisuje postawy – opisuje rewolucję liberalne lipcową we Francji i konserwatywne we jako przykład dążeń współczesnym świecie liberalnych – charakteryzuje twórczość romantyków – wskazuje na mapie: Królestwo Polskie, Wielkie Księstwo Poznańskie, Galicję, Rzeczpospolitą Krakowską – opisuje sytuację polityczną Królestwa – charakteryzuje – rozumie znaczenie 33. – autonomię Królestwa oświaty, kultury i 1., Polskiego gospodarki dla 2., – opisuje rozwój utrzymania polskości w 3. gospodarczy Królestwa zaborze rosyjskim Polskiego – opisuje rolę Ksawerego Druckiego-Lubeckiego w życiu gospodarczym 2 Polskiego. 3. Oświata i kultura w Królestwie Polskim. 5. 6. Królestwa Polskiego w gospodarce, kulturze i szkolnictwie Ziemie polskie po kongresie charakteryzuje ustrój Królestwa Polskiego; wiedeńskim Sytuacja polityczna Królestwa Polskiego 1. Stosunek władców rosyjskich do konstytucji Królestwa Polskiego. 2. Kształtowanie się opozycji w Królestwie Polskim. Polskiego – opisuje antypolskie – wie, do jakiej działania cara Mikołaja nielegalnej organizacji I należał Adam – wymienia organizacje Mickiewicz opozycyjne działające – wie, kim byli i jaki cel w Królestwie Polskim stawiali sobie tzw. kaliszanie – wymienia pierwszego dyktatora powstania – opisuje wybuch powstania Królestwa Polskiego – rozumie przyczyny – rozumie różnice między 33. – ukształtowania się celami politycznymi 2. opozycji w Królestwie różnych nurtów Polskim opozycji w Królestwie – wymienia twórców Polskim nielegalnej i legalnej – wyjaśnia różnorodne opozycji w Królestwie uwarunkowania życia Polskim i politycznego w charakteryzuje jej cele Królestwie Polskim – charakteryzuje rożne postawy Polaków wobec polityki Aleksandra I i Mikołaja I 7. Społeczeństwo dawnej Rzeczypospolitej w okresie powstań narodowych. Wybuch powstania listopadowego 1.Sytuacja w Europie przed wybuchem powstania. 2.Spisek w Szkole Podchorążych. 3. Wybuch powstania. 4. Józef Chłopicki dyktatorem. sytuuje w czasie i – zna datę wybuchu przestrzeni powstanie powstania listopadowe i powstanie – wie, kim był Piotr styczniowe; Wysocki przedstawia przyczyny oraz porównuje przebieg i charakter powstań narodowych; 8. Społeczeństwo dawnej Rzeczypospolitej w okresie powstań narodowych. Wojna polsko-rosyjska 1831 r. 1. Działania wojenne. 2. Przywódcy powstania. 3. Upadek powstania. sytuuje w czasie i – wie, kiedy wybuchło i – opisuje charakter działań – charakteryzuje różne przestrzeni powstanie kiedy upadło powstanie wojennych w czasie postawy polskich listopadowe i powstanie – zna rezultat zmagań powstania polityków wobec styczniowe; powstańczych – wskazuje miejsca powstania i kwestii przedstawia przyczyny oraz największych bitew uwłaszczenia chłopów porównuje przebieg i – wskazuje na mapie – wskazuje przełomowy charakter powstań tereny, na których moment w działaniach narodowych; rozgrywały się walki w wojennych okresie wojny polskorosyjskiej – wymienia przywódców powstania 2 – analizuje przyczyny powstania – rozróżnia postawy Polaków wobec wybuchu powstania – wskazuje międzynarodowe uwarunkowania wybuchu powstania – analizuje stosunek Chłopickiego do powstania i rozumie wpływ poglądów dyktatora na podjęte przez niego decyzje 34. – 1., 2. – wyjaśnia przyczyny upadku powstania – przedstawiam różne postawy przywódców powstania 34. – 1., 2. 3 9. 10. Życie pod zaborami. Ziemie polskie po upadku powstania listopadowego 1. „Noc paskiewiczowska”. 2. Sytuacja w zaborze pruskim. 3. Powstanie krakowskie. 4. Rabacja galicyjska. rozróżnia bezpośrednie i długofalowe następstwa powstańczych ruchów narodowych; wyjaśnia cele i opisuje metody działań zaborców wobec mieszkańców ziem dawnej Rzeczypospolitej; – zna pojęcia: „noc – wymienia represje paskiewiczowska”, skierowane przeciw germanizacja, praca powstańcom i organiczna, powstanie mieszkańcom krakowskie, rabacja, Królestwa Polskiego rzeź galicyjska po upadku powstania – pokazuje na mapie listopadowego ziemie poszczególnych – opisuje położenie zaborów i je nazywa Polaków w zaborze pruskim – zna postacie Hipolita Cegielskiego i Edwarda Dembowskiego – dostrzega różnice w położeniu Polaków w trzech zaborach – podaje przyczyny powstania krakowskiego – podaje przyczyny i skutki rabacji galicyjskiej – omawia wpływ powstań 34. – na politykę państw 3. zaborczych wobec 35. – Polaków i na stosunki 1. między zaborcami – wyjaśnia różnice w sytuacji Polaków żyjących pod trzema zaborami – rozumie manipulację władz austriackich prowadzącą do rzezi galicyjskiej – rozumie przyczyny niepowodzenia powstania z 1846 r. – dostrzega długofalowe skutki rabacji galicyjskiej 11. charakteryzuje główne nurty – rozumie pojęcie – wymianie polskie obozy – wymienia przyczyny – rozumie zróżnicowane 34. – Społeczeństwo dawnej emigracja polityczne na emigracji ukształtowania się podejście rządów 4. Rzeczypospolitej w okresie i postaci Wielkiej Emigracji. – wskazuje na mapie – rozumie, dlaczego Wielkiej Emigracji i społeczeństw krajów powstań narodowych. państwa, do których największa liczba – charakteryzuje programy Europy do polskich Wielka Emigracja. 1. Przyczyny ukształtowania udali się polscy emigrantów osiadła we polskich obozów emigrantów się Wielkiej Emigracji. uchodźcy po powstaniu Francji politycznych na – porównuje poglądy 2. Obozy i podziały listopadowym emigracji polskich emigrantów polityczne wśród Polaków – wymienia twórców (dostrzega i wskazuje na emigracji. kultury polskiej na różnice) 3. Twórcy kultury polskiej na emigracji – rozumie, dlaczego emigracji. niektóre dzieła polskiej kultury mogły zostać upublicznione jedynie na emigracji, a nie w kraju pod zaborami 12. Wiosna Ludów w Europie 1.Sytuacja w Europie w latach czterdziestych XIX w. 2. Rewolucja w Paryżu. 3. Wystąpienia rewolucyjne na różnych obszarach Europy i udział Polaków wyjaśnia główne założenia – rozumie pojęcie Wiosna – zna postać Józefa Bema idei liberalizmu, socjalizmu Ludów – wie, w których krajach oraz idei narodowych – zna datę wybuchu Polacy brali udział Wiosny Ludów (1848 w walkach w okresie r.) Wiosny Ludów – wskazuje na mapie – zna cele, jakie stawiali obszary europejskie, sobie Polacy biorący które zostały ogarnięte udział w walkach 3 – omawia przyczyny wystąpień rewolucyjnych w Europie – podaje skutki Wiosny Ludów – opisuje przyczyny niepowodzenia – dostrzega i opisuje 30. – różnice między 2. przyczynami Wiosny Ludów na rożnych obszarach europejskich – wyjaśnia, dlaczego wystąpienia nie objęły Rosji i ziem polskich 4 13. 14. w tych wydarzeniach. 4. Wiosna Ludów na ziemiach Polskich. wystąpieniami rewolucyjnymi – wskazuje ziemie polskie, na których w okresie Wiosny Ludów doszło do wystąpień Powtórzenie wiadomości – kongres wiedeński i jego następstwa. Sprawdzian wiadomości 1. Kongres wiedeński i porządek Świętego Przymierza. 2. Nurty ideowo-polityczne 1. połowy XIX w. 3. Ruchy narodowe i rewolucyjne w Europie 1. połowy XIX w. 4. Ziemie polskie i Polacy w epoce restauracji i rewolucji (1815–1849). – wie, co wydarzyło się – opisuje przebieg – dostrzega różnice w roku: 1815, 1830, powstania w położeniu Polaków 1831, 1848 listopadowego pod trzema zaborami i – wskazuje na mapie – wie, jakie zmiany wskazuje przyczyny ziemie polskie pod przyniósł w Europie tych różnic trzema zaborami i je kongres wiedeński – wskazuje różnice nazywa – charakteryzuje położenie w przyczynach – zna postacie Adama Polaków pod trzema wybuchu Wiosny Mickiewicza i Piotra zaborami Ludów Wysockiego w poszczególnych – krótko opisuje sytuację krajach europejskich Królestwa Polskiego – omawia rolę Świętego przed powstaniem Przymierza w Europie listopadowym i po jego upadku – krótko opisuje sytuację w zaborach pruskim i austriackim po powstaniu listopadowym 15. Rozwój cywilizacji przemysłowej. Epoka żelaza pary i węgla. 1. Modernizacja gospodarki. 2. Powstanie fabryk. 3. Kolej żelazna i statki parowe. 4. Eksplozja demograficzna. wymienia charakterystyczne – wymienia główne cechy rewolucji wynalazki XIX w. przemysłowej; podaje – rozumie pojęcia: skok przykłady pozytywnych i demograficzny, negatywnych skutków fabryka, rewolucja procesu uprzemysłowienia, przemysłowa w tym dla środowiska – wskazuje najszybciej naturalnego; rozwijające się identyfikuje najważniejsze dziedziny gospodarki wynalazki i odkrycia XIX w XIX w. w. oraz wyjaśnia następstwa ekonomiczne i społeczne ich zastosowania 16. Rozwój cywilizacji przemysłowej. Świat staje opisuje zmiany w poziomie życia różnych grup – rozumie pojęcia: robotnicy, burżuazja, 4 okresu Wiosny Ludów – opisuje rozwój gospodarczy i demograficzny przełomu XVIII i XIX w. – wskazuje kraje, w których następował najszybszy rozwój gospodarczy – ocenia wpływ wynalazków na życie codzienne wystąpień pod zaborem rosyjskim narodowowyzwoleńczy – dostrzega wpływ idei ch na ziemiach romantyzmu na polskich wystąpienia narodowowyzwoleńcze okresu wiosny ludów – dostrzega i wyjaśnia rolę postanowień kongresu wiedeńskiego w historii Europy XIX w. – rozumie wpływ ideologii romantyzmu na dążenia wolnościowe w Europie 1. połowy XIX w. – wskazuje czynniki, które – rozumie znaczenie 31. – doprowadziły do wprowadzania maszyn 1., wzrostu dla rozwoju 2., demograficznego gospodarczego 3. – wymienia przyczyny i demograficznego powstawania fabryk – porównuje gospodarkę – dostrzega skutki europejską XVIII i rozwoju komunikacji XIX w. – wskazuje przykłady – omawia znaczenie pozytywnych i rewolucji negatywnych skutków przemysłowej dla uprzemysłowienia dla pozycji i rozwoju środowiska naturalnego wybranych państw – opisuje grupy społeczne – przedstawia genezę kształtujące się w XIX nowych grup – dostrzega i analizuje skutki różnic 31. – 4. 5 się współczesny. 1. Powstanie nowych grup społecznych. 2. Społeczeństwo masowe. 3. Zmiany w organizacji państwa. społecznych w XIX w. na podstawie źródeł pisanych, ikonograficznych i statystycznych społeczeństwo masowe, monarchia konstytucyjna, socjalizm – zna postać Karola Marksa w. społecznych – opisuje proces – omawia genezę urbanizacji najważniejszych – wie, jakie zmiany nurtów politycznych zaszyły w organizacji XIX w. państwa – przedstawiam ideologie, które narodziły się w XIX stuleciu 17. Europa i świat w XIX w. Zjednoczenie Włoch 1. Sytuacja w państwach włoskich przed zjednoczeniem. 2. Sojusz Piemontu z Francją. 3. Wojna Piemontu i Francji z Austrią. 4. „Wyprawa tysiąca”. dostrzega podobieństwa i różnice w procesie jednoczenia Włoch i Niemiec – potrafi wskazać na mapie: Piemont, Austrię, Rzym – wie, kiedy nastąpiło zjednoczenie Włochy – zna postacie Camillo Caovura i Giuseppe Garibaldiego – omawia etapy jednoczenia Włoch 18. Europa i świat w XIX w. Zjednoczenie Niemiec 1. Pozycja Prus w Niemczech. 2. Etapy jednoczenia Niemiec. 3. Powstanie Cesarstwa Niemieckiego. dostrzega podobieństwa i różnice w procesie jednoczenia Włoch i Niemiec – zna postać Ottona von Bismarcka – wie, co wydarzyło się w roku: 1866, 1871 – wskazuje na mapie obszar Cesarstwa Niemieckiego – wskazuje państwa – wyjaśnia przyczyny i – wyjaśnia, dlaczego 32. – pokonane przez skutki wojen właśnie Prusy stały się 2. Królestwo Pruskie prowadzonych przez państwem, które dążące do zjednoczenia Prusy z Austrią i zjednoczyło Niemcy Niemiec Francją – wyjaśnia przyczyny – wskazuje na mapie – uzasadnia, dlaczego niechętnego stosunku większe kraje, które Bismarcka nazywano Francji do procesu weszły w skład „ojcem zjednoczonych jednoczenia Niemiec Cesarstwa Niemiec” – rozumie znaczenie Niemieckiego warunków pokoju między Francją a Prusami (1871 r.) dla dalszego rozwoju Niemiec 19. opisuje przyczyny i skutki – w skazuje na mapie – wskazuje na mapie – wskazuje przyczyny Europa i świat w XIX w. obszar USA w XIX w. Północ i Południe USA różnic między Wojna secesyjna w Stanach wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonych; – rozumie znaczenie oraz opisuje różnice Południem a Północą Zjednoczonych. 1. Rozrost terytorialny USA. pojęć: abolicja, secesja, pomiędzy tymi USA 5 społecznych w XIX w. – opisuje wpływ zmian, które zaszły w XIXwiecznej organizacji państwa, na dzisiejsze życie polityczne – przedstawia wpływ przemian gospodarczych na funkcjonowanie systemów władzy państwowej – wskazuje przyczyny – uzasadnia, dlaczego 32. – zjednoczenia Włoch Piemont stał się 2. – wie, jak doszło do liderem zjednoczenia włączenia terytorium Włoch Państwa Kościelnego – rozumie, dlaczego do Królestwa Włoch Francja stała się oraz ograniczenia sojusznikiem Piemontu obszaru znajdującego – dostrzega wpływ idei się pod władzą papieża romantycznych w do Watykanu procesie jednoczenia Włoch – wskazuje trwające do dziś konsekwencje amerykańskiego niewolnictwa oraz 32. – 1. 6 2. Północ i Południe. 3. Wojna secesyjna. 4. Rozwój USA po wojnie domowej. 20. Europa i świat w XIX w. Kolonializm w XIX wieku 1. Wyścig o kolonie. 2. Afryka i Indie w polityce kolonialnej państw europejskich. 3. Państwa kolonialne a Chiny. 4. Wojna rosyjsko-japońska. 21. Powtórzenie wiadomości – świat w 2. połowie XIX w. Sprawdzian 1. Rewolucja przemysłowa i jej konsekwencje. 2. Jednoczenie się krajów w Europie. 3. Powstanie nowych mocarstw. 4. Kolonializm. 22. 23. Życie pod zaborami. Królestwo Polskie przed wyjaśnia przyczyny i sytuuje w przestrzeni kierunki oraz zasięg ekspansji kolonialnej państw europejskich w XIX w.; ocenia pozytywne i negatywne skutki polityki kolonialnej z perspektywy europejskiej oraz kolonizowanych społeczności i państw. wyjaśnia cele i opisuje metody działań zaborców wojna secesyjna, segregacja rasowa – zna postać Abrahama Lincolna – wie, kto wygrał wojnę secesyjną obszarami – wie, kiedy rozgrywała się wojna secesyjna – podaje przyczyny wojny secesyjnej wybuchu wojny – uzasadnia wpływ wojny secesyjnej secesyjnej na rozwój – wymienia przyczyny USA zwycięstwa Północy – wyjaśnia, dlaczego pod w wojnie secesyjnej koniec XIX w. USA – wskazuje punkt zwrotny stały się mocarstwem w wojnie secesyjnej – wskazuje na mapie obszary, które były w XIX w. obiektem ekspansji kolonialnej – wymienia mocarstwa kolonialne – zna pojęcie kolonializm – zna określenie „perła w koronie” – wie, kiedy doszło do wojny rosyjskojapońskiej, i zna jej wynik – opisuje politykę kolonizatorów wobec ludności kolonizowanych obszarów – wskazuje na mapie kolonie brytyjskie – uzasadnia europejski – analizuje pozytywne 32. – wyścig o kolonie i negatywne skutki 3., – podaje przyczyny i kolonializmu 4. skutki kolonializmu – uzasadnia przyczyny, – uzasadnia, że Wielka dla których Niemcy Brytania była późno włączyły się w mocarstwem wyścig o kolonie kolonialnym – rozumie konsekwencje – opisuje politykę USA na wyścigu o zdobycie jak obszarze Chin najcenniejszych obszarów kolonialnych – wskazuje kraje europejskie, które zjednoczyły się w 2. połowie w XIX w. – wymienia główne mocarstwa kolonialne – wskazuje na mapie pozaeuropejskie obszary zajęte przez kolonizatorów – wymienia wynalazki, które zmieniły życie codzienne w XIX w. – zna postacie: Abrahama Lincolna, Ottona von Bismarcka – opisuje zmiany, które w – podaje przyczyny i XIX stuleciu zaszły skutki kolonializmu w funkcjonowaniu – opisuje wpływ XIXprzemysłu i życiu wiecznych przemian społecznym gospodarczych na – charakteryzuje funkcjonowanie społeczeństwo 2. systemów władzy oraz połowy XIX w. kształtowanie się – przedstawia politykę nowych grup kolonizatorów wobec społecznych kolonizowanych państw i obszarów – krótko opisuje położenie – wie, na czym polegała Polaków w zaborze „odwilż 6 – wie, kiedy rozgrywała się wojna krymska – rozumie wpływ stosunków 35.– 1., 7 24. powstaniem styczniowym 1. Sytuacja społecznopolityczna w Królestwie Polskie przed wybuchem powstania. 2. Manifestacje patriotyczne. 3. Ugrupowania polityczne w Królestwie Polskim. 4. Polityka Wielopolskiego. wobec mieszkańców ziem dawnej Rzeczypospolitej; charakteryzuje i ocenia zróżnicowane postawy społeczeństwa wobec zaborców; posewastopolska” – opisuje przebieg manifestacji patriotycznych – zna postać Aleksandra Wielopolskiego – przedstawia programy Białych i Czerwonych – wyjaśnia cele manifestacji patriotycznych – przedstawia politykę Aleksandra Wielopolskiego międzynarodowych na sytuację Królestwa Polskiego – ocenia działania Wielopolskiego – wyjaśnia genezę różnic w poglądach polskich ugrupowań politycznych w Królestwie Kongresowym 25. Społeczeństwo dawnej Rzeczypospolitej w okresie powstań narodowych. Powstanie styczniowe 1. Branka. 2. Wybuch powstania. 3. Wojna partyzancka. sytuuje w czasie i – wyjaśnia pojęcia: przestrzeni powstanie branka, wojna listopadowe i powstanie partyzancka styczniowe; – wie, kiedy wybuchło przedstawia przyczyny oraz powstanie styczniowe porównuje przebieg i – wskazuje na mapie charakter powstań tereny ogarnięte narodowych; działaniami zbrojnymi w czasie powstania – wie, w jaki sposób rząd powstańczy próbował zachęcić chłopów do poparcia powstania – opisuje formy walki powstańczej – wyjaśnia genezę i znaczenie branki – opisuje dekret rządu powstańczego o uwłaszczeniu chłopów – analizuje znaczenie 34. – dekretu rządu 1., powstańczego 2. o uwłaszczeniu chłopów – porównuje walki z okresu dwóch powstań – listopadowego i styczniowego 26. Społeczeństwo dawnej Rzeczypospolitej w okresie powstań narodowych. Upadek powstania i represje rosyjskie wobec Polaków 1. Działalność rządu powstańczego. 2. Romuald Traugutt. 3. Represje carskie po upadku powstania styczniowego. przedstawia przyczyny oraz – wie, kim był Romuald porównuje przebieg i Traugutt charakter powstań – zna pojęcie katorga narodowych; – wymienia główne rozróżnia bezpośrednie i represje rosyjskie długofalowe następstwa stosowane wobec powstańczych ruchów Polaków po upadku narodowych; powstania styczniowego – przedstawia działalność rządu powstańczego – przedstawia represje carskie wobec Królestwa Polskiego po powstaniu styczniowym – podaje przyczyny i – przedstawia znaczenie 34. – skutki carskich represji działalności Romualda 2,3 wobec Polaków Trauguttowi jako . – podaje przyczyny klęski dyktatora powstania powstania styczniowego 27. Życie pod zaborami. Walka o polskość w zaborze rosyjskim 1. Rusyfikacyjna polityka carskich władz. 2. Formy oporu Polaków wobec rusyfikacji. wyjaśnia cele i opisuje metody działań zaborców wobec mieszkańców ziem dawnej Rzeczypospolitej; charakteryzuje i ocenia zróżnicowane postawy społeczeństwa wobec zaborców; porównuje warunki życia społeczeństwa w trzech rosyjskim przed powstaniem styczniowym – rozumie pojęcia: manifestacja, Biali, Czerwoni – zna pojęcia: rusyfikacja, – wymienia formy Uniwersytet Latający rusyfikacji Polaków – wskazuje na mapie stosowane przez carat obszar zaboru – podaje formy oporu rosyjskiego Polaków wobec rusyfikacji 7 – opisuje postawy – rozumie znaczenie Polaków po powstaniu rusyfikacji dla zmian styczniowym zachodzących – opisuje funkcjonowanie w kulturze polskie szkolnictwa zaboru – rozumie znaczenie rosyjskiego w okresie rusyfikacji dla zmian nasilonej rusyfikacji zachodzących w społeczeństwie zaboru rosyjskiego 2. 35. – 1., 2., 3. 8 zaborach w II połowie XIX w., uwzględniając możliwości prowadzenia działalności społecznej i rozwoju narodowego; 28. Życie pod zaborami. Zabór wyjaśnia cele i opisuje metody działań zaborców pruski w okresie popowstaniowym – walka z wobec mieszkańców ziem dawnej Rzeczypospolitej; germanizacją 1. Kulturkampf charakteryzuje i ocenia i germanizacja. zróżnicowane postawy 2. Praca organiczna. społeczeństwa wobec 3. Walka z germanizacją. zaborców; porównuje warunki życia społeczeństwa w trzech zaborach w II połowie XIX w., uwzględniając możliwości prowadzenia działalności społecznej i rozwoju narodowego; – wskazuje na mapie obszar zaboru pruskiego – rozumie pojęcia: germanizacja,. Kulturkampf, rugi pruskie, strajk szkolny – wie, gdzie miał miejsce najsłynniejszy strajk szkolny w zaborze pruskim – zna postacie Michała Drzymały i Hipolita Cegielskiego 29. wyjaśnia cele i opisuje Życie pod zaborami. metody działań zaborców Autonomia galicyjska 1. Powstanie Austro-Węgier. wobec mieszkańców ziem 2. Autonomia galicyjska. dawnej Rzeczypospolitej; 3. Szkolnictwo i kultura charakteryzuje i ocenia w zaborze austriackim. zróżnicowane postawy 4. Sytuacja gospodarcza społeczeństwa wobec Galicji. zaborców; porównuje warunki życia społeczeństwa w trzech zaborach w II połowie XIX w., uwzględniając możliwości prowadzenia działalności społecznej i rozwoju narodowego; – wskazuje na mapie – opowiada o – opowiada o wpływie – wskazuje polityczne 35. – Galicję i Austro-Węgry funkcjonowaniu autonomii na aspekty wprowadzenia 1., – rozumie pojęcia: monarchii szkolnictwo i kulturę w autonomii w Galicji 2., autonomia, monarchia dualistycznej Galicji – opisuje konflikty 3. dualistyczna, nędza – wskazuje przejawy – charakteryzuje życie narodowościowe w galicyjska autonomii galicyjskiej polityczne w Galicji Galicji – wymienia narodowości, w różnych dziedzinach – przedstawia sytuację które żyły w Galicji gospodarczą zaboru austriackiego 30. Europa i świat przełomu XIX i XX wieku. Kultura polska w 2. połowie XIX wieku 1. Pozytywizm. porównuje warunki życia społeczeństwa w trzech zaborach w II połowie XIX w., uwzględniając możliwości prowadzenia – umiejscawia w czasie okresy pozytywizmu i Młodej Polski – wymienia najważniejszych 8 – wymienia przejawy – przedstawia rolę germanizacji w Kościoła katolickiego dziedzinach kultury, w walce gospodarki i struktur z germanizacją społecznych – opisuje wpływ polsko– przedstawia formy niemieckiej walki oporu Polaków wobec ekonomicznej na germanizacji rozwój gospodarki w – opisuje walkę w obronie Wielkopolsce języka polskiego w zaborze pruskim – opisuje niemiecką kolonizację w zaborze pruskim – rozumie znaczenie literatury pisanej „ku pokrzepieniu serc” – wymienia tytuły głównych dzieł – charakteryzuje poglądy pozytywistów – przedstawia znaczenie kultury dla utrzymania polskości – dostrzega wpływ 35. – zjednoczenia Niemiec 1., na politykę władz 2., pruskich wobec 3. Polaków – porównuje sytuację Polaków w zaborze pruskim i rosyjskim w dziedzinach gospodarki i kultury – dostrzega wpływ polityki władz zaborczych na przemiany społeczeństwa w Wielkopolsce – dostrzega wpływ pozytywizmu na postawy Polaków po powstaniu styczniowym 35. – 2., 3. 9 2. Twórcy polskiego pozytywizmu. 3. Młoda Polska. działalności społecznej i rozwoju narodowego; pisarzy polskich okresu pozytywizmu oraz twórców kultury okresu Młodej Polski – zna postać Jana Matejki Henryka Sienkiewicza Powtórzenie wiadomości – sytuacja na ziemiach polskich pod zaborami. Sprawdzian 1. Sytuacja narodowościowa, społeczna i ekonomiczna Polaków w poszczególnych zaborach. 2. Stosunek Polaków do władz zaborczych na różnych obszarach ziem polskich. 3. Rozwój kultury polskiej w 2. połowie XIX i na początku XX stulecia. – wskazuje na mapie – opisuje przebieg – wskazuje przyczyny i obszary powstania skutki powstania poszczególnych styczniowego styczniowego zaborów – opisuje formy – charakteryzuje formy – krótko opisuje sytuację rusyfikacji walki Polaków z Polaków w każdym i germanizacji germanizacją z trzech zaborów – wie, w jaki sposób i rusyfikacją – pamięta datę: 1863 r. Polacy przeciwstawiali – zna postacie: Romualda się polityce zaborców Traugutta, Henryka Sienkiewicza, Michała Drzymały, Hipolita Cegielskiego 33. Europa i świat przełomu XIX i XX wieku wynalazki 1. Epoka pary i elektryczności. 2. Wynalazki, które zmieniły świat. 3. Postęp w medycynie i rolnictwie. – zna pojęcie „epoka – uzasadnia genezę pary” określenia: „epoka – wskazuje na mapie stali, pary i węgla” państwa najlepiej – opisuje znaczenie rozwinięte pod osiągnięć względem technicznych: gospodarczym elektryczności, – wymienia najważniejsze telefonu, samochodu wynalazki przełomu itd. XIX i XX w. – wie, dlaczego w XIX stuleciu wydłużyła się średnia długość życia – zna postacie: Thomasa Edisona, braci Lumière, Aleksandra Bella – wskazuje wpływ – uzasadnia prymat rozwoju nauk ścisłych Niemiec i USA w na przemiany w gospodarce światowej technice i gospodarce początku XX w. – analizuje wpływ wynalazków na rozwój produkcji masowej i coraz większą dostępność różnych towarów 36. – 1. 34. Europa i świat przełomu XIX i XX wieku – narodziny kultury masowej, przemiany – wie, co oznacza określenie „piękna epoka” – zna najważniejsze – opisuje cechy – dostrzega wpływ charakterystyczne dzieł przemian politycznoimpresjonistycznych gospodarczych na i secesyjnych tematykę dzieł 36. – 3. 31. 32. – opisuje życie codzienne w „pięknej epoce” – wymienia dziedziny życia społecznego, 9 – dostrzega wpływ sytuacji politycznej w państwach zaborczych na położenie Polaków – opisuje wpływ zaborów na kształtowanie się nowoczesnego narodu polskiego – porównuje położenie Polaków w trzech zaborach, biorąc pod uwagę życie kulturalne, polityczne i gospodarcze 10 w sztuce 1. „Piękna epoka”. 2. Wynalazki i ich wpływ na życie codzienne. 3. Rozwój kina, fotografii i prasy. 4. Impresjonizm i secesja. wynalazki przełomu które rozwinęły się na – opisuje masowość literackich XIX i XX w. oraz przełomie XIX i XX w. kultury przełomu XIX i – analizuje wpływ wskazuje zmiany, jakie – rozpoznaje dzieła XX w. rozwoju kina, fotografii spowodowały one w reprezentujące secesję i prasy na życiu ludzi i impresjonizm kształtowanie się nowych poglądów, wymianę myśli itp. 35. Życie pod zaborami..Partie polityczne na ziemiach polskich w XIX wieku 1. Ruch narodowy. 2. Socjaliści. 3. Ludowcy. – wymienia główne nurty – wymienia najważniejsze – wskazuje przyczyny polityczne na ziemiach partie polityczne powstawania partii polskich działające na ziemiach o charakterze – rozumie skróty: PPS, polskich i przedstawia narodowym, ludowym endecja najważniejsze punkty i socjalistycznym – przyporządkowuje ich programów – przedstawia poglądy postacie Romana – wie, kiedy powstały najważniejszych Dmowskiego i Józefa Narodowa Demokracja przywódców polskich Piłsudskiego do i Polska Partia partii, ze szczególnym odpowiednich partii Socjalistyczna uwzględnieniem politycznych – dostrzega różnice stosunku do dążeń programowe wewnątrz niepodległościowych polskiego ruchu – przedstawia formy socjalistycznego działalności polskich partii politycznych 36. Europa i świat przełomu XIX i XX wieku. Rewolucja 1905 r.w Rosji i zaborze rosyjskim 1. Sytuacja w Rosji przed 1905 r. 2. Walka o swobody demokratyczne w Rosji. 3. Rewolucja 1905 r. w zaborze rosyjskim. 4. Strajki w Łodzi. – zna datę: 1905 r. – podaje formy walki – zna pojęcie strajk o swobody w Rosji generalny oraz na ziemiach – zna określenie „krwawa polskich pod zaborem niedziela” rosyjskim – wymienia miasta zaboru – opisuje strajki w Łodzi rosyjskiego, w których w 1905 r. dochodziło do demonstracji – podaje przyczyny – omawia związek między 36. – wystąpień w Rosji i na rewolucją 1905 r. w 2. ziemiach zaboru Rosji a rewolucją na rosyjskiego ziemiach polskich, – wskazuje skutki dostrzega powiązania rewolucji dla Rosji i – wskazuje rożne cele zaboru rosyjskiego uczestników rewolucji i tłumaczy różnice pomiędzy nimi 37. I wojna światowa i jej skutki. Powstanie trójprzymierza – wymienia i wskazuje na – wie, kiedy powstały mapie członków trójprzymierze trójprzymierza i trójporozumienie – opisuje przyczyny powstania dwóch sojuszy wojskowych, 10 – wskazuje genezę 35. – poszczególnych 4. polskich nurtów 36. – politycznych 2. i dostrzega ich powiązania z tendencjami ogólnoświatowymi – potrafi wskazać specyfikę polskich ruchów politycznych na tle światowym – wskazuje dzisiejsze polskie partie polityczne, które odwołują się do tradycji ugrupowań powstałych na przełomie XIX i XX w. – analizuje i omawia działania, dzięki którym Niemcy stały 37. – 1. 11 – podaje przyczyny napięć charakteryzuje ich w stosunkach działania międzynarodowych – podaje przyczyny w Europie na początku nawiązania współpracy XX w. między Francją i Wielką Brytanią – wie, dlaczego doszło do konfliktów zbrojnych na Bałkanach się najsilniejszym państwem w Europie i trójporozumienia 1. Kształtowanie się trójprzymierza i trójporozumienia. 2. Wyścig zbrojeń w Europie. 3. „Kocioł bałkański”. i trójporozumienia, – rozumie pojęcia: ententa, państwa centralne 38. Sprawa Polska w okresie I wojny światowej. Polacy wobec zbliżającej się wojny 1.Orientacja proaustriacka. 2. Poglądy Dmowskiego. 3. Tworzenie się polskich organizacji paramilitarnych. – wymienia orientacje – opisuje orientacje – wskazuje przyczyny – omawia znaczenie polityczne kształtujące prorosyjską i podziału społeczeństwa polskich organizacji się na ziemiach proaustriacką polskiego na dwie paramilitarnych polskich przed – opisuje działalność orientacje przed – uzasadnia poparcie wybuchem I wojny polskich organizacji wybuchem I wojny udzielone zaborcom światowej paramilitarnych przed I światowej przez Dmowskiego i – wskazuje przywódców wojną światową Piłsudskiego politycznych poszczególnych orientacji – wymienia polskie organizacje paramilitarne, które powstały przed I wojną światową 39. I wojna światowa i jej skutki. Wybuch I wojny i działania wojenne w latach 1914–1917 1. Zamach w Sarajewie. 2. Działania wojenne na frontach wschodnim i zachodnim w latach 1914–1917. 3. Rozwój techniki wojennej. – wie, kiedy wybuchła I – wymienia najważniejsze – charakteryzuje wpływ wojna światowa bitwy I wojny techniki wojennej na – wymienia kraje światowej przebieg działań walczące w I wojnie – opisuje wojnę pozycyjną militarnych światowej i wskazuje je – zna postać arcyksięcia – uzasadnia światowy na mapie Franciszka Ferdynanda charakter działań – podaje bezpośrednią i wie, gdzie dokonano wojennych w latach przyczynę wybuchu na niego zamachu 1914–1917 wojny – rozumie pojęcie wojna pozycyjna – wymienia nowe rodzaje broni zastosowane w czasie I wojny światowej – opisuje wpływ położenia 37. – geograficznego 1., Niemiec na ich 2. sytuację strategiczną – charakteryzuje sytuację międzynarodową w chwili dokonania zamachu w Sarajewie Rewolucje rosyjskie rewolucja lutowa i przewrót – wskazuje na mapie Rosję – opisuje metody sprawowania władzy 40. 41. – opisuje sposób przejęcia – podaje przyczyny władzy w Rosji przez wybuchu rewolucji w 11 39. – 1. 38. – 1., 12 bolszewicki w Rosji 1. Sytuacja w Rosji przed wybuchem rewolucji. 2. Rewolucja lutowa. 3. Przewrót bolszewicki. 4. Pokój brzeski. 5. Obca interwencja w Rosji. – wie, kiedy doszło do bolszewików Rosji przez Mikołaja II, Rząd rewolucji lutowej – rozumie pojęcie obca – przedstawia poglądy Tymczasowy, oraz i przewrotu interwencja Włodzimierza Lenina bolszewików bolszewickiego – wymienia państwa, które – podaje warunki zawarcia – rozumie znaczenie – zna postacie Mikołaja II wysłały siły pokoju w Brześciu w rewolucji rosyjskiej dla i Włodzimierza Lenina interwencyjne do Rosji 1918 r. przebiegu I wojny – podaje cechy rządów światowej Mikołaja II oraz – podaje przyczyny rządów bolszewickich, interwencji państw dostrzega podstawowe zachodnich w Rosji różnice Sprawa Polska w okresie I wojny światowej 1. Kwestia polska na początku wojny. 2. Aktywiści i pasywiści. 3. Polskie formacje zbrojne w czasie I wojny światowej. 4. Sprawa polska na arenie międzynarodowej. – wymienia polskie formacje zbrojne biorące udział w I wojnie światowej – zna postacie Józefa Piłsudskiego i Ignacego Paderewskiego – zna pojęcie Akt 5 listopada 44. I wojna światowa i jej skutki. Zakończenie I wojny światowej 1. Przystąpienie USA do wojny. 2. Przebieg działań wojennych w 1918 r. 3. Zawieszenie broni. – wskazuje państwo, które – wie, kiedy i dlaczego – omawia skutki militarne – wyjaśnia rolę USA 37. – przyłączyło się do USA przystąpiły do przystąpienia USA do w pokonaniu państw 2. wojny w 1917 r. działań wojennych wojny centralnych – wie, kiedy zakończyła – omawia przebieg wojny – zna poglądy Woodrowa – omawia przyczyny się I wojna światowa w ostatnim roku jej Wilsona odnośnie do klęski państw – wymienia państwa, które trwania problemu zakończenia centralnych, wskazując należały do obozu – wie, gdzie zostało wojny czynniki militarne, zwycięzców I wojny podpisane zawieszenie – wymienia warunki, które gospodarcze światowej broni Niemcy przyjęły w i demograficzne akcie zawieszenia – rozumie znaczenie broni klęski państw centralnych dla sprawy polskiej 45. Sprawa Polska w okresie I wojny światowej – wie, kiedy Polska odzyskała 42. 43. – wie, dlaczego I wojna – prezentuje postawy światowa oznaczała dla aktywistów i Polaków konieczność pasywistów prowadzenia – rozumie, dlaczego bratobójczych walk państwa zaborcze – opisuje działalność próbowały pozyskać Legionów Polaków – wskazuje stanowisko zaborców wobec sprawy polskiej – omawia założenia orędzia Wilsona w spawie polskiej – przedstawia sytuację w państwach 12 – zna postacie: Wincentego Witosa, 2., 3., 4. – analizuje wpływ sytuacji 39. – międzynarodowej na 1., sprawę polską w 2., okresie I wojny 3. światowej – rozumie znaczenie Aktu 5 listopada oraz orędzia prezydenta Wilsona dla sytuacji Polaków – omawia wpływ sytuacji międzynarodowej na 39. – 3. 13 46. Odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 r. 1. Sytuacja międzynarodowa w chwili zakończenia działań wojennych. 2. Polskie ośrodki władzy. 3. 11 listopada 1918 r. niepodległość – wie, kto został naczelnikiem państwa polskiego w 1918 r. zaborczych w chwili zakończenia I wojny światowej – wymienia miejsca, w których kształtowały się ośrodki władz niepodległej Polski – wie, dlaczego 11 listopada uważamy za dzień odzyskania niepodległości 47. Powtórzenie wiadomości – świat i Polska na początku XX wieku. Sprawdzian – wskazuj na mapie kraje ententy i państwa centralne – wie, które państwa należały do obozu zwycięzców I wojny światowej – wymienia najważniejsze bitwy I wojny światowej – wie, co wydarzyło się w roku: 1914, 1917, 1918 – wie, kiedy Polska odzyskała niepodległość – zna postacie: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Włodzimierza Lenina, Woodrowa Wilsona – wymienia polskie formacje zbrojne biorące udział w I wojnie światowej – opisuje przebieg I wojny światowej – charakteryzuje formy działań militarnych w okresie I wojny światowej – opisuje przemiany zachodzące w Rosji w 1917 r. – wie, w jaki sposób doszło do odzyskania niepodległości przez Polskę – przedstawia zmiany w technice i sztuce wojennej, które zaszły w czasie I wojny światowej 48. Zagadnienia 1. Sojusze wojskowe na przełomie XIX i XX w. 2. Sprawa polska przed I wojną światową i w trakcie trwania konfliktu. 3. Odzyskanie niepodległości przez Polskę. Józefa Hallera, Ignacego Daszyńskiego, Ignacego Paderewskiego, Romana Dmowskiego i omawia ich wpływ na kształtowanie się ośrodków polskich władz w 1918 r. możliwości odzyskania niepodległości przez Polskę – podaje przyczyny i – analizuje wpływ sytuacji skutki powstania międzynarodowej na dwóch bloków odzyskanie polityczno-militarnych niepodległości przez na przełomie XIX i XX Polskę w. – przedstawia – charakteryzuje postawy bezpośrednie Polaków przed i pośrednie przyczyny wybuchem I wojny wybuchu I wojny światowej – światowej przedstawia rożne – charakteryzuje zmiany poglądy polityczne polityczne, które zaszły – opisuje stosunek w Rosji w wyniku poszczególnych państw rewolucji lutowej i do sprawy polskiej w przewrotu okresie I wojny bolszewickiego światowej – podaje przyczyny i skutki rewolucji lutowej i przewrotu bolszewickiego w Rosji LEKCJE POWTÓRZENIOWE 49. Władcy Polski z dynastii Piastów – zna dynastie panujące w Polsce – przyporządkowuje 13 – zna wiek panowania – uzupełnia w drzewie danego władcy genealogicznym – potrafi przyporządkować brakujące dane – potrafi podać informacje na temat panowania danego władcy 14 władcę do dynastii – określa pokrewieństwo, pracując z drzewem genealogicznym władcę do epoki 50. Władcy Polski z dynastii Jagiellonów – zna dynastie panujące w Polsce – przyporządkowuje władcę do dynastii – określa pokrewieństwo, pracując z drzewem genealogicznym – zna wiek panowania – uzupełnia w drzewie danego władcy genealogicznym – potrafi przyporządkować brakujące dane władcę do epoki – potrafi podać informacje na temat panowania danego władcy 51. Władcy elekcyjni – zna dynastie panujące w Polsce – przyporządkowuje władcę do dynastii – określa pokrewieństwo, pracując z drzewem genealogicznym – zna wiek panowania – uzupełnia w drzewie danego władcy genealogicznym – potrafi przyporządkować brakujące dane władcę do epoki – potrafi podać informacje na temat panowania danego władcy 52. Religie świata 1. Religie naturalne. 2. Politeistyczne religie świata starożytnego. 3. Religie monoteistyczne. – zna pojęcia: politeizm, monoteizm – podaje przykłady religii politeistycznych i monoteistycznych – zna założycieli chrześcijaństwa i islamu – wie, kiedy powstały chrześcijaństwo oraz islam – zna pojęcia: religie naturalne, religie objawione – wymienia przykłady religii naturalnych i objawionych – charakteryzuje chrześcijaństwo i judaizm – wskazuje na mapie miejsca, gdzie powstały wielkie religie monoteistyczne 53. Postęp techniczny w świecie 1. Wynalazki rożnych epok. – wymienia najważniejsze – dostrzega wpływ wynalazki danej epoki jednego wynalazku na rozwój wielu dziedzin życia oraz pojawianie się kolejnych wynalazków – wskazuje wynalazki, które zmieniły oblicze świata 14 – opisuje religie – wyjaśnia, na czym starożytnych Egipcjan, polega synkretyzm Greków i Rzymian religijny oraz wierzenia ludów – przedstawia uniwersalny pierwotnych charakter – wie, jak podzieliło się chrześcijaństwa chrześcijaństwo – rozumie wpływ religii na historię świata – porównuje różne religie monoteistyczne – wymienia okresy, w których następowało przyspieszenie przemian naukowotechnicznych – analizuje przyczyny nierównomiernego w czasie i przestrzeni rozwoju gospodarczego 15 54. – wymienia style – wymienia przykłady architektoniczne budowli w kolejności reprezentujących dany chronologicznej styl – wskazuje epokę, w – wskazuje przykłady której budowano wybranego stylu zgodnie z założeniami architektonicznego danego stylu w najbliższej okolicy – na ilustracji (swoim regionie) przedstawiającej budowlę rozpoznaje jej styl architektoniczny Style architektoniczne 1. Architektura świata starożytnego. 2. Style romański i gotycki. 3. Budowle świata nowożytnego. – podaje cechy danego stylu architektonicznego – dostrzega wpływ jednego stylu architektonicznego na drugi – wskazuje wpływ postępu technicznego na przemiany w architekturze LEKCJE PROBLEMOWE WYKRACZAJĄCE POZA PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ 55. 56. Dwubiegunowy podział świata po II wojnie. „Zimna wojna” 1. Konferencje Wielkiej Trojki 2. Kryzysy politycznomilitarne po II wojnie światowej 3. UNRRA i plan Marshalla 4. Strefy wpływów USA i ZSRR 57. Europa Środkowowschodnia i Bałkany w okresie „zimnej wojny” 1. Narodziny bloku państw satelickich ZSRR 2. Powstanie i rola RWPG 3. Układ Warszawski 58. Integracja Europy Zachodniej 1. Początek integracji europejskiej (OEEC, traktat brukselski) 2. Rada Europy 59. - zna poszczególne zagadnienia omawianego tematu, - zna podstawowe daty i kluczowe postacie - - - - wie, które państwa znalazły się w strefie dominacji ZSRR, - potrafi wskazać je na mapie - wymienia najważniejsze etapy procesu integracji europejskiej, - wymienia nazwiska ojców zjednoczonej - potrafi samodzielnie omówić procesy i wydarzenia - polityczne na świecie w okresie powojennego półwiecza; - potrafi dokonać oceny Własnej tych wydarzeń - wskazuje najważniejsze etapy przejmowania władzy przez komunistów w krajach Europy Środkowowschodniej, - potrafi wymienić nazwiska przywódców państw Europy Środkowowschodniej - charakteryzuje proces integracji europejskiego Zachodu w porządku chronologicznym, - posługuje się podstawowymi pojęciami 15 - potrafi powiązać procesy zachodzące na świecie (wyścig zbrojeń, podział świata na strefę lepiej rozwiniętą cywilizacyjnie i objętą dyktaturą radziecką, rozwój technologii) z zimnowojennymi zmaganiami supermocarstw - posługuje się literaturą uzupełniającą oraz materiałem źródłowym, - posługuje się danymi liczbowymi i wykorzystuje je do budowania własnych wniosków charakteryzuje - charakteryzuje metody unifikację państw sprawowania władzy, bloku socjalistycznego - wskazuje przyczyny pod względem kryzysów politycznych politycznym i państw bloku i omawia gospodarczym, ich przebieg wymienia najważniejsze kryzysy (np. na Węgrzech, w Czechosłowacji) wie, kim byli ojcowie Europy, zna polityczne, militarne i gospodarcze etapy jednoczenia Europy - wie, jakie zadania stoją przed Unią Europejską, - zna instytucje UE i wskazuje ich najważniejsze kompetencje 16 3. Europejska Wspólnota Węgla i Stali 4. Traktaty rzymskie i powstanie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej 5. Droga do Unii Europejskiej w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych 6. Integracja europejska w latach dziewięćdziesiątych 7. Traktat nicejski Europy (np. EWG, NATO) - wymienia w układzie chronologicznym kolejne wydarzenia „jesieni narodów” – omawia najważniejsze etapy „jesieni narodów” Zachodniej - omawia najważniejsze etapy „jesieni narodów”, - umie wskazać znaczenie rozszerzenia NATO, - wie, jakie konflikty wybuchły w Europie po 1989 r. 60. Rozpad bloku państw socjalistycznych 1. Geneza „jesieni narodów” 2. Zjednoczenie Niemiec 3. Rozpad ZSRR 4. Rozpad Jugosławii i Czechosłowacji 61. Polska w okresie rządów komunistycznych 1. Kształtowanie się powojennej Polski 2. Odbudowa kraju 3. Umacnianie się systemu stalinowskiego 4. Przejawy destalinizacji 5. Polska w latach siedemdziesiątych - - wymienia w układzie - omawia skutki II wojny - charakteryzuje procesy chronologicznym światowej dla Polski, gospodarcze, jakie kolejne etapy - wskazuje na mapie towarzyszyły przejmowania władzy zmiany terytorialne, odbudowie kraju ze przez komunistów w jakie zaszły na skutek zniszczeń. wojennych, Polsce, wprowadzania decyzji w Jałcie i systemu stalinowskiego Poczdamie, i procesu destalinizacji - wymienia przejawy ograniczania suwerenności Polski - charakteryzuje układ polityczny i jego ewolucję w 1945 r. oraz po 1947 r., - wskazuje cechy systemu stalinowskiego w Polsce, - omawia przejawy destalinizacji 62. Stosunki państwo– Kościół w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1. Stosunki państwo. .Kościół w latach 1945-1956 2. Tysiąclecie chrztu Polski i tysiąclecie istnienia państwa polskiego 3. Wybór Karola Wojtyły na papieża - - wymienia podstawowe fakty i daty - związane z problematyka tematu wyjaśnia założenia polityki państwa i ich realizację wobec Kościoła i stosunek duchowieństwa do niej, ocenia znaczenie wyboru Karola Wojtyły na papieża, - tłumaczy rolę Kościoła i duchowieństwa dla społeczeństwa polskiego, - dokonuje samodzielnej oceny działań władz państwowych wobec Kościoła Katolickiego - - zna cele i metody polityki władz wobec Kościoła, - charakteryzuje postaw´ duchowieństwa - 16 - przedstawia procesy, które doprowadziły do przemian w państwach bloku wschodniego, - wykazuje rolę polskiego społeczeństwa w procesach demokratyzacji w Europie 17 - podaje przykłady represjonowania duchowieństwa 63. Kryzysy ideologiczne, gospodarcze i społeczne w Polsce Ludowej 1. Wypadki poznańskie . czerwiec 1956 r. 2. Polska za Gomułki 3. Marzec 1968 r. 4. Grudzień 1970 r. 5. Epoka Gierka 6. Polski Sierpień 7. Powstanie NSZZ .Solidarność 8. Stan wojenny - - wymienia w kolejności - – omawia podstawowa chronologicznej faktografię związaną z najważniejsze protesty wystąpieniami społeczne w Polsce po społecznymi w Polsce 1945 r. 64. Upadek rządów komunistycznych w Polsce. Początki III Rzeczypospolitej 1. Polska w drugiej połowie lat osiemdziesiątych 2. Referendum z 1987 r. 3. Obrady okrągłego stołu 4. Wybory do sejmu – czerwiec 1989 r. 5. Początki III RP - - wymienia podstawowe fakty i daty związane z początkiem III RP - wymienia i częściowo omawia podstawowe fakty związane z początkiem III RP Kultura i nauka w latach - potrafi wymienić - – wymienia 1945–2003 najważniejszych przedstawicieli nauki i 1. Sytuacja kultury w drugiej przedstawicieli nauki i sztuki oraz ich połowie XX w. sztuki omawianego dokonania, wymienia 2. Nowe kierunki w sztuce i okresu kierunki w sztuce architekturze 3. Współczesna filozofia 4. Rola nauki Lekcje problemowe wykraczające poza podstawę programową będą realizowane w miarę możliwości czasowych. 65. 17 - omawia genezę i przebieg wystąpień społecznych - w Polsce - krytycznie ocenia obiektywizm przekazów, - charakteryzuje genezę, przebieg i konsekwencje wystąpień społecznych w Polsce - omawia politykę władz - charakteryzuje sytuację w początkach lat polityczną i społeczno osiemdziesiątych, ekonomiczną w Polsce - charakteryzuje postawy w drugiej połowie lat i warunki życia - osiemdziesiątych, społeczeństwa - dokonuje oceny decyzji władz i opozycji o podjęciu rozmów przy „okrągłym stole” - charakteryzuje poszczególne kierunki w sztuce i podaje ich przedstawicieli, zna najważniejsze dokonania - na polu nauki - charakteryzuje przemiany zachodzące w technice i podaje ich konsekwencje, - wyciąga samodzielne - wnioski i dokonuje oceny na podstawie dostępnych źródeł.