Procedury i funkcje

Procedury i funkcje
Opis stosowanych algorytmów
w aplikacji Komornik SQL
SPIS TREŚCI
PODSTAWA PRAWNA.............................................................................................. 3
POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA ............................................................................... 3
KONFIGURACJA ALGORYTMÓW OBLICZENIOWYCH ....................................... 10
KONFIGURACJA ALGORYTMU OPŁATY STOSUNKOWEJ ................................ 11
STAWKI OPŁAT STOSUNKOWYCH ............................................................. 11
OPŁATA STOSUNKOWA W KSIĘGOWANIU .................................................. 13
ALGORYTMY OBLICZEŃ ....................................................................................... 16
ODSETKI USTAWOWE I UMOWNE ............................................................. 16
ODSETKI SKARBOWE ............................................................................. 17
ODSETKI DZIENNE ................................................................................. 20
ODSETKI MAKSYMALNE .......................................................................... 21
ZALEGŁOŚĆ W SPRAWACH KMP ............................................................. 21
KOSZTY ZASTĘPSTWA W EGZEKUCJI ........................................................ 22
Obliczanie kwoty ................................................................................................ 22
ZALICZKA NA PODATEK DOCHODOWY....................................................... 25
Algorytm wyliczania zaliczki na podatek ............................................................ 25
ZALEGŁOŚĆ EGZEKUCJI ......................................................................... 27
SPŁATA ROSZCZEŃ WIERZYCIELA ..................................................................... 28
KOLEJNOŚĆ SPŁATY ROSZCZEŃ .............................................................. 28
GENEROWANIE ZLECEŃ ......................................................................... 31
Opłata za przekaz .............................................................................................. 31
KOSZTY PRZEJAZDU............................................................................................. 32
PLAN PODZIAŁU .................................................................................................... 33
NALEŻNOŚCI PRACOWNICZE ................................................................... 34
NALEŻNOŚCI ZABEZPIECZONE ................................................................. 35
FAKTURY ................................................................................................................ 36
2
Podstawa prawna
Poniższy dokument został opracowany na podstawie:

Ustawy o komornikach sądowych i egzekucji z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz.U. Nr 133,
poz. 882) tj. z dnia 7 września 2006 r. (Dz.U. Nr 167, poz. 1191) tj. z dnia 15 września
2011 r. (Dz.U. Nr 231, poz. 1376) (zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 993, Dz.U. z 2013 r. poz.
1513, Dz.U. z 2013 r. poz. 829, Dz.U. z 2013 r. poz. 350, Dz.U. z 2012 r. poz. 1544,
Dz.U. z 2012 r. poz. 759);

Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia szczegółowych
przepisów o biurowości i ewidencji operacji finansowych kancelarii komorniczych z
dnia 20 grudnia 2005 r. (Dz.U. Nr 266, poz. 2242).
Polityka bezpieczeństwa
Poniżej przedstawiono opis sposobu realizacji przez poszczególne moduły systemu
Komornik
SQL
wymogów
stawianych
aplikacjom
przetwarzającym
dane
osobowe
w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 kwietnia 2004
roku w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych
i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące
do przetwarzania danych osobowych (Dz.U. Nr 10, poz. 1024).
1. System Komornik SQL – wykaz zbiorów danych osobowych
Dane systemu komornik są przechowywane i przetwarzane za pośrednictwem serwera baz
danych np. Microsoft SQL Server. Poniższe zestawienie pokazuje lokalizację zbiorów
zawierających dane poszczególnych modułów:
Nazwa
modułu
Repertorium
Nazwa i opis bazy
danych
Zbiór dyskowy
zawierający dane
Uwagi
komornik (baza
podstawowa)
...\komornik.mdf
...\komornik_log.ldf
Zawiera dane
osobowe
notebook (tymczasowa
baza
podstawowa)
...\notebook.mdf
…\notebook_log.ldf
Zawiera dane
osobowe – jest
opcjonalna
3
Nazwa
modułu
Zbiór dyskowy
zawierający dane
Nazwa i opis bazy
danych
Uwagi
banki (almanach
banków)
...\banki.mdf
...\banki_log.ldf
Nie zawiera danych
osobowych
kp (baz kodów
pocztowych)
...\kp.mdf
...\kp_log.ldf
Nie zawiera danych
osobowych
kanc (baza urzędów)
...\kanc.mdf
...\kanc_log.ldf
Nie zawiera danych
osobowych
skan_dok (skanowane
dokumenty)
...\skan_dok.mdf
...\skan_dok_log.ldf
Nie przetwarza
danych osobowych.
Dane osobowe są w
plikach graficznych
Archiwum
archiwum (archiwalna
baza podstawowa)
...\archiwum.mdf
...\archiwum_log.ldf
Zawiera dane
osobowe
Szablon
szab (szablony
pism)
...\szab.mdf
...\szab_log_ldf
Nie zawiera danych
osobowych
Książka
Przychodów
i Rozchodów
kpir (baza KPiR)
...\kpir.mdf
...\kpir_log.ldf
Nie zawiera danych
osobowych
2. Kontrola dostępu do danych osobowych w systemie informatycznym
Autentykacja użytkowników systemu Komornik SQL odbywa się podczas logowania do
modułu głównego. Realizacja wymogów przytoczonego rozporządzenia MSWiA w zakresie
nadawania użytkownikom identyfikatorów oraz zarządzania hasłami umożliwiającymi dostęp
do aplikacji przetwarzających dane osobowe dokonuje się na drodze organizacji pracy
w kancelarii. Upoważniony pracownik nadaje i zmienia hasła dostępu użytkownikom zgodnie
z Załącznikiem B do tego rozporządzenia. Ponadto może udzielać i zawieszać pracownikom
prawa do wykonywania niektórych szczegółowych funkcji – system wyróżnia 44 różne
zakresy uprawnień.
Dostęp do poszczególnych stanowisk, serwera, oprogramowania bazodanowego oraz
aplikacji przetwarzających dane osobowe realizowany jest za pomocą unikalnego
identyfikatora
oraz
hasła
przydzielanego
podczas
zakładania
konta.
Dopisywanie
użytkowników oraz przydzielanie im haseł, identyfikatorów i praw dostępu jest możliwe za
4
pomocą funkcji wywoływanej z modułu „Konfiguracja”, menu „Słowniki | Użytkownicy”.
Uruchomienie funkcji tej powoduje wyświetlenie okna zawierającego listę wszystkich
zarejestrowanych w systemie użytkowników oraz przydzielonych im praw dostępu do
poszczególnych modułów programu (pozwala to zapobiec korzystaniu z modułów osobom
niepożądanym).
Na liście pracowników znajduje się informacja o nazwie skróconej pracownika (identyfikator
wypisywany na pismach), nazwisku i imieniu, o tym czy pracownik jest aktualnie zalogowany
(kolumna „Log”), nazwa stanowiska, data ostatniej zmiany hasła, data ostatniego logowania
oraz datę dostępu do OCR. Identyfikator użytkownika składa się z co najmniej 6 znaków.
Wszystkie hasła są hasłami bezpiecznymi, czyli składającymi się z przynajmniej 8 znaków,
zawierają małe i wielkie litery oraz cyfry lub znaki specjalne. Każdy użytkownik zobowiązany
jest do zmiany haseł na hasła bezpieczne, nie rzadziej niż co 30 dni. W systemie Komornik
SQL istnieje możliwość włączenia funkcji wymuszania zmiany hasła oraz jego złożoności.
Opcję tą należy uruchomić w module „Konfiguracja” (Preferencje  Rejestracja).
Aplikacja Komornik SQL posiada historię logowań do programu. Jeśli w aplikacji utworzone
są konta użytkownika, rejestrowany jest czas pracy każdorazowego logowania pracownika.
Zestawienie można znaleźć w module konfiguracji (Usługi  Historia wejść do programu).
Rysunek 1. Historia logowań do programu
5
3.
Zabezpieczenie
przed
utratą
danych
spowodowaną
awarią
zasilania
lub
zakłóceniami w sieci zasilającej
Na podstawie praktyki można stwierdzić, że dla bezpieczeństwa danych osobowych
w programie Komornik wystarczy, by zasilanie awaryjne posiadał serwer. Wcześniejsza
wersja Rozporządzenia wymagała, by posiadały takie zasilanie wszystkie jednostki.
Zaleca się stosowanie wydajnego zasilacza awaryjnego, który zapewnia:

czas podtrzymania pozwalający na prawidłowe zamknięcie systemu operacyjnego
serwera;

komunikację z serwerem celem automatycznego podjęcia akcji w sytuacji zaniku
i powrotu zasilania z sieci energetycznej;

filtrowanie zakłóceń pochodzących z sieci energetycznej;

funkcję autotestu lub monitoringu stanu naładowania i pojemności akumulatorów.
4. Opis struktury zbiorów danych zawierających dane osobowe
Pełna struktura zbiorów danych systemu Komornik SQL, kolejno dla poszczególnych baz,
jest możliwa do uzyskania w postaci skryptu SQL za pomocą narzędzi Enterprise Manager
lub Management Studio stanowiącego element systemu Microsoft SQL Server. Struktura
zbiorów danych systemu Komornik SQL zorganizowana jest w postaci relacyjnych tabel.
Pełne informacje o programie można znaleźć w aplikacji w przeznaczonym do tego oknie
„O programie”, do którego dostęp uzyskuje się za pomocą skrótu klawiszowego <Ctrl>+<<I>
lub po wybraniu z menu „Pomoc” pozycji „O programie”.
Istotne informacje znajdują się w górnej części okna – są to numer aktualnej wersji programu
(w. 14.11 1987.3), oznaczenie wersji bazy danych (np. 14.11) oraz data kompilacji programu.
W zakładce „Wersja programu” widoczne są dodatkowe informacje, z czego „Data dostępu”
oznacza datę rozpoczęcia eksploatacji systemu.
6
Rysunek 2. Okno informacji o programie
5. Realizacja wymogu rejestracji informacji określających daty wprowadzenia danych
do systemu wraz z identyfikatorem operatora ( § 7 Rozporządzenia)
5.1. Rejestracja daty wprowadzenia danych do systemu wraz z identyfikatorem
operatora ( § 7. 1 Rozporządzenia)
Tabela uczestnik zawierająca dane osobowe przechowuje identyfikator systemowy (systemu
Komornik SQL) użytkownika który tworzy/dopisuje nowy wiersz w tej tabeli (kolumna id_zakl)
i użytkownika wykonującego ostatnią modyfikację (kolumna id_mod). Automatycznie
zapisywane są też odpowiednio: data dopisania wiersza (kolumna data_zakl) i data ostatniej
modyfikacji (kolumna data_mod) pobierana z zegara systemowego komputera. Aby usunąć
zapis o uczestniku należy wypełnić pole data_koncowa - nastąpi wówczas wykreślenie go
z listy uczestników.
5.2. Wydruk raportu o dacie wprowadzenia danych do systemu wraz z identyfikatorem
operatora ( § 7. 3 Rozporządzenia)
Wydruk raportu spełniającego wymogi powyższego rozporządzenia dostępny jest w dwóch
miejscach:
7
 ze skorowidza uczestników (klawisz F5 w module Repertorium),
Opcja znajduje się w skorowidzu uczestników, przycisk „Wydruk”, przycisk „Giodo-raport”.
Rysunek 3. Rodzaje wydruków w skorowidzu
 z repertoriów, menu „Wydruki”.
Opcja znajduje się w module „Repertorium”, menu „Wydruki”, pozycja „Lista wybranych
uczestników”.
Rysunek 4. Wydruk listy wybranych uczestników
8
Zaznaczenie opcji „GIODO” pozwala na wydruk informacji zawartych w § 7 ust.1
Rozporządzenia. Przykładowe okno przedstawiono na rysunku poniżej. Tworzony przez tę
funkcję wydruk może obejmować jedną lub kilka osób.
Rysunek 5. Zestawienie wybranych uczestników
6. Pozostałe informacje dotyczące spełnienia przez system Komornik SQL wymogów
rozporządzenia.
§ 7. 1. Dla każdej osoby, której dane osobowe są przetwarzane w systemie informatycznym
– z wyjątkiem systemów służących do przetwarzania danych osobowych ograniczonych
wyłącznie do edycji tekstu w celu udostępnienia go na piśmie – system ten zapewnia
odnotowanie:
1) daty pierwszego wprowadzenia danych
do systemu;
Opis - pkt 5.1
2) identyfikatora użytkownika
prowadzającego dane osobowe do
systemu, chyba że dostęp do systemu
informatycznego i przetwarzanych w nim
danych posiada wyłącznie jedna osoba;
Opis - pkt 5.1
3) źródła danych, w przypadku zbierania
danych, nie od osoby, której one dotyczą;
Nie dotyczy systemu Komornik SQL –
źródłem danych są zawsze akta sprawy
9
4) informacji o odbiorcach, w rozumieniu
art. 7 pkt 6 ustawy, którym dane osobowe
zostały udostępnione, dacie i zakresie tego
udostępnienia, chyba że system
informatyczny używany jest do
przetwarzania danych zawartych w zbiorach
jawnych;
Nie dotyczy systemu Komornik SQL –
dane z systemu nie są udostępniane
osobom niedopuszczonym do ich
przetwarzania. Krąg odbiorców precyzuje
kodeks postępowania cywilnego
5) sprzeciwu, o którym mowa w art. 32 ust.
1 pkt 8 ustawy.
Nie dotyczy systemu Komornik SQL –
art.25 ust.2 pkt 5 ustawy
2. Odnotowanie informacji, o których mowa
w ust. 1 pkt 1 i 2, następuje automatycznie
po zatwierdzeniu przez użytkownika
operacji wprowadzenia danych.
3. Dla każdej osoby, której dane osobowe
są przetwarzane w systemie
informatycznym, system zapewnia
sporządzenie i wydrukowanie raportu
zawierającego w powszechnie zrozumiałej
formie informacje, o których mowa w ust. 1.
Opis - pkt 5.1
Opis – pkt 5.2
7. Wymagany poziom bezpieczeństwa przetwarzania
Podczas eksploatacji systemu Komornik SQL należy zgodnie z art. 6 ust. 3 pkt. 1
rozporządzenia (system przetwarza orzeczenia wydane w postępowaniu sądowym
i administracyjnym – patrz art. 27 ust. 1 ustawy) zapewnić podwyższony poziom
bezpieczeństwa. Wymogi związane z tą kategorią bezpieczeństwa są sprecyzowane
w Załącznikach A i B do Rozporządzenia i należy je traktować łącznie.
Konfiguracja algorytmów obliczeniowych
Konfiguracja algorytmów obliczeniowych dotyczy określenia:

parametrów naliczania opłat i ryczałtów w sprawach prowadzonych wg taksy;

algorytmu obliczania opłaty stosunkowej (z uwzględnieniem różnych podstaw
prawnych: ustawa o komornikach sądowych i egzekucji oraz jej nowelizacje);

domyślnej daty, na którą ma być wyliczana opłata stosunkowa.
Wszystkie ustawienia są dostępne z menu „Opłaty, odsetki, średnie | Algorytmy” (sprawy wg
uksie) oraz w „Opłaty, odsetki, średnie | Sprawy sprzed uksie” (sprawy wg taksy).
10
Konfiguracja algorytmu opłaty stosunkowej
Poniższa tabelka ułatwia wyliczenie poprawnej wysokości opłaty stosunkowej:
„cała kwota
przychodu”
Pismo i stan sprawy1
Księgowanie
„od sta”
15/100 * podstawa (razem
dla wierzyciela + niespłacone
koszty egz.) lub 15/115 *
oczekiwana suma przychodu
15/115 * kwota wpłaty
(13,04%)
„od stu”
15/85 * podstawa (razem dla
wierzyciela + niespłacone
koszty egz.) lub 15/100 *
oczekiwana suma przychodu
15/100 * kwota wpłaty
(15%)
„kwota przekazywana
Pismo i stan sprawy2
wierzycielowi”
Księgowanie
15/100 * podstawa (razem
dla wierzyciela, ewentualnie
„od sta”
bez kosztów zastępstwa w
egz., kosztów poprzedniej
15/100 * kwota z kolumny
wierzycielowi (15%)
egz. lub spłat zaliczek)
15/85 * podstawa (razem dla
wierzyciela, ewentualnie bez
„od stu”
kosztów zastępstwa w egz.,
kosztów poprzedniej egz. lub
15/85 * kwota z kolumny
wierzycielowi (17,65%)
spłat zaliczek)
Stawki opłat stosunkowych
W zależności od typu ustawy opłata stosunkowa jest wyliczana wg różnych stawek
procentowych przy uwzględnieniu odpowiednich ograniczeń dolnych i górnych.
1
2
Nazewnictwo z wydruku stanu sprawy.
Nazewnictwo z wydruku stanu sprawy
11
Oznaczenie
ustawy
Uoksie
Nowela
Nowela 2004
Nowela 2007
Stawka
procentowa
Minimalna opłata
Maksymalna
opłata
7 – I część opłaty
(1/30) * średnia
10 * średnia
14 – II część opłaty
(1/15) * średnia
20 * średnia
21 – całkowita
opłata
(1/10) * średnia
30 * średnia
15 – egzekucja
(1/10) * średnia
30 * średnia
10 –
zabezpieczenie i
egzekucja
(1/10) * średnia
30 * średnia
5 – zabezpieczenie
(1/15) * średnia
20 * średnia
15 – egzekucja
(1/10) * średnia
30 * średnia
14 lub 13 –
zabezpieczenie i
egzekucja
(1/10) * średnia
30 * średnia
2 – zabezpieczenie
3% * średnia
5* średnia
1 – zabezpieczenie
prokuratorskie
3% * średnia
5* średnia
15 – egzekucja
(1/10) * średnia
30 * średnia
8 – egzekucja
(1/10) * średnia
10 * średnia
13 –
zabezpieczenie i
egzekucja
(1/10) * średnia
30 * średnia
5 – na wniosek
(1/20) * średnia
do 26.12.2013
(1/10)
2 – zabezpieczenie
3% * średnia
5 * średnia
15 – egzekucja
(1/10) * średnia
30 * średnia
8 – egzekucja
(1/20) * średnia
10 * średnia
10 * średnia
Nowela 2010
12
Oznaczenie
ustawy
Stawka
procentowa
Minimalna opłata
Maksymalna
opłata
13 –
zabezpieczenie i
egzekucja
(1/10) * średnia
30 * średnia
5 – na wniosek
(1/20) * średnia
do 26.12.2013
(1/10)
10 * średnia
2 – zabezpieczenie
3% * średnia
5 * średnia
1/20 * średnia –
umorzenie
przed doręczeniem
(1/10 do
26.12.2013)
Objaśnienia:
1. „średnia” jest to kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia - budżetowe
(uksie) lub przeciętne miesięczne wynagrodzenie – socjalne (nowelizacje).
2. Stawki procentowe dla spraw, w których prowadzono zabezpieczenie, a następnie
egzekucję należy rozumieć jako różnicę pomiędzy stawką opłaty stosunkowej
a opłatą za zabezpieczenie np. dla noweli 2010: 15 – 2 = 13.
Opłata stosunkowa w księgowaniu
Poniższa tabelka ilustruję sposoby naliczania opłat stosunkowej w księgowaniu dla różnych
algorytmów konfiguracyjnych.
Opłata 14%
Metoda „od sta” (14%)
Metoda „od stu” (16,28%)
Cała kwota przychodu
(14/114) * podstawa = 0,1228
(16,28/116,28) * podstawa =
0,14
Kwota dla wierzyciela
(14/100) * podstawa = 0,14
(14/(100-14)) * podstawa =
0,1628
Podstawa
13
Opłata 15%
Metoda „od sta” (15%)
Metoda „od stu” (17,65%)
Cała kwota przychodu
(15/115) * podstawa = 0,1304
(17,65/117,65) * podstawa =
0,15
Kwota dla wierzyciela
(15/100) * podstawa = 0,15
(15/(100-15)) * podstawa =
0,1765
Podstawa
Opłata 8%
Metoda „od sta” (8%)
Podstawa
Metoda „od stu” (8,69%)
Cała kwota przychodu
(8/108) * podstawa = 0,074
(8,69/108,69) * podstawa =
0,08
Kwota dla wierzyciela
(8/100) * podstawa = 0,08
(8/(100-8)) * podstawa =
0,0869
Opłata 5%
Metoda „od sta” (5%)
Podstawa
Metoda „od stu” (5,26%)
Cała kwota przychodu
(5/105) * podstawa = 0,0476
(5,26/105,26) * podstawa =
0,05
Kwota dla wierzyciela
(5/100) * podstawa = 0,05
(5/(100-5)) * podstawa =
0,0526
Sposoby egzekucji
W przypadku dodatkowych sposobów egzekucji (3 i więcej) opłata stosunkowa ulega
zwiększeniu o 10% za każdy sposób (sytuacja ta nie ma miejsca dla spraw prowadzonych
wg nowelizacji 2007 i 2010). Dzięki takiemu podejściu zamiast standardowych opłat 14%
i 15% otrzymuje się następujące wysokości opłat.
Opłata stosunkowa
3 sposoby (10%)
4 sposoby (20%)
5 sposobów (30%)
Opłata 14%
15,4%
16,8%
18,2%
Oplata 15%
16,5%
18%
19,5%
14
Uwaga: Program w ten sam sposób nie zwiększa wartości minimalnej i maksymalnej opłaty
stosunkowej (progi te nie zmieniają się po zarejestrowaniu dodatkowych sposobów
egzekucji).
Opłata 15% + (4 sposoby egzekucji)
Podstawa
Metoda „od sta” (18%)
Metoda „od stu” (21,95%)
Cała kwota przychodu
(18/118) * podstawa = 0,1525
(21,95/121,95) * podstawa
= 0,18
Kwota dla wierzyciela
(18 / 100) * podstawa = 0,18
(18/ (100-18)) * podstawa =
0,2195
Przykład
W kancelarii skonfigurowano algorytm jak na rysunku poniżej:
Rysunek 6. Konfiguracja algorytmu
W wybranej sprawie zatwierdzono opłatę, a stan jej zaległości przedstawia się następująco:
15
Rysunek 7. Stan sprawy
Wysokość opłaty obliczona jest na podstawie kwoty przekazywanej wierzycielowi, czyli
„Razem dla wierzyciela” z wykluczeniem kosztów zastępstwa w egzekucji i kosztów
poprzedniej egzekucji (spłaty zaliczek nie zostały zarejestrowane):
8732,32 + 5772,42 + 832,20 = 15336,94
Opłata wynosi:
15336,94 ∙ 15% = 2300,541
Algorytmy obliczeń
Odsetki ustawowe i umowne
Program oblicza odsetki na dwa sposoby. Pierwszy opiera się na założeniu, że rok ma
zawsze 365 – jest to rozwiązanie zgodne z prawem bankowym. Wówczas dla okresu
czasu, w którym stopa procentowa była stała obowiązuje wzór:
𝑜𝑑𝑠𝑒𝑡𝑘𝑖 =
(𝑙𝑖𝑐𝑧𝑏𝑎𝑑𝑛𝑖 − 𝑑𝑎𝑡𝑎𝑝𝑜𝑐𝑧 + 1) + 𝑙𝑖𝑐𝑧𝑏𝑎𝑚𝑠𝑐 ∙ 𝑑𝑙𝑚𝑠𝑐𝑏𝑎𝑛𝑘 + 𝑑𝑎𝑡𝑎𝑘𝑜𝑛𝑐
∙ 𝑠𝑡𝑜𝑝𝑎 ∙ 𝑝𝑜𝑑𝑠𝑡𝑎𝑤𝑎
365 ∙ 100
16
W przypadku przyjęcia do obliczeń rzeczywistej liczby dni w miesiącu otrzymujemy algorytm
kalendarzowy. Dla uproszczenia przyjmuje się, że liczba dni w roku jest stała i wynosi 365
dni. Wówczas odsetki, w okresie stałego oprocentowania, wynoszą:
𝑜𝑑𝑠𝑒𝑡𝑘𝑖 =
(𝑙𝑖𝑐𝑧𝑏𝑎𝑑𝑛𝑖 − 𝑑𝑎𝑡𝑎𝑝𝑜𝑐𝑧 + 1) + 𝑙𝑖𝑐𝑧𝑏𝑎𝑚𝑠𝑐 ∙ 𝑑𝑙𝑚𝑠𝑐 + 𝑑𝑎𝑡𝑎𝑘𝑜𝑛𝑐
∙ 𝑠𝑡𝑜𝑝𝑎 ∙ 𝑝𝑜𝑑𝑠𝑡𝑎𝑤𝑎
365 ∙ 100
gdzie: stopa jest wyrażona w procentach w skali rocznej. Jeśli znasz stopę dzienną lub
miesięczną, roczną znajdziesz mnożąc je odpowiednio przez 365 lub 12.
Legenda:
𝑙𝑖𝑐𝑧𝑏𝑎𝑑𝑛𝑖 – rzeczywista liczba dni w miesiącu rozpoczynającym dany okres odsetkowy
𝑑𝑎𝑡𝑎𝑝𝑜𝑐𝑧 – data początkowa okresu
𝑙𝑖𝑐𝑧𝑏𝑎𝑚𝑠𝑐 – liczba miesięcy
𝑑𝑙𝑚𝑠𝑐𝑏𝑎𝑛𝑘 – liczba dni w miesiącach dla roku 365-dniowego (nieprzestępnego); luty ma
zawsze 28 dni
𝑑𝑙𝑚𝑠𝑐 – liczba dni w miesiącach dla roku 365/366-dniowego; luty ma odpowiednio 28 lub 29
dni
𝑑𝑎𝑡𝑎𝑘𝑜𝑛𝑐 – data końcowa okresu
Oba sposoby obliczeń dają w długich okresach czasu zbliżone wyniki. Różnice bardziej są
widoczne podczas obliczania kilkumiesięcznych odsetek. – szczególnie w bieżącym roku (tj.
w roku 2000) .
Odsetki skarbowe
Podstawą naliczania odsetek jest sumaryczna stopa odsetek, jaka narosła od dnia powstania
zaległości do dnia wniesienia określonej wpłaty. Sumaryczną stopę obliczamy znając:
 liczbę dni, jaka upłynęła od zasądzenia odsetek do dnia wpłaty,
 zmiany stóp procentowych, jakie miały miejsce w tym czasie (zgodnie z tabelą).
W oparciu o nią należy wydzielić z kwoty wpłaty pewien jej procent na zaspokojenie odsetek
a resztę skierować na roszczenie podstawowe. Takie obliczenia wykonuje się dla każdej
wpłaty (zawsze zaczynając obliczanie odsetek od dnia ich powstania) a następnie dzieli
aktualną kwotę na dwie części zgodnie z proporcją odsetki / kwota główna.
Ponieważ ten algorytm jest bardziej złożony obliczeniowo proponuje się prześledzić
przykładową sprawę.
17
Przykład rachunkowy
Obliczyć stan zadłużenia na dzień 21.11.95 w sprawie o:
należność główną 10.000,00 zł wraz z odsetkami skarbowymi od dnia 1.02.95
z kosztami 87,00 zł, w której dokonano wpłat:
07.04.95 2.000,- zł
17.05.95 2.000,- zł
Rozliczenie 1. Wpłaty
Krok 1.
Obliczamy %% na dzień 7.04.95 ( za okres 1.02 - 7.04.95):
20 𝑑𝑛𝑖 ∙ 0,18% = 3,6%
46 𝑑𝑛𝑖 ∙ 0,19% = 8,74%
3,6% + 8,74% = 12,34%
Krok 2.
Spłacamy w pierwszej kolejności koszty:
2.000,00 − 87,00 = 1.913,00 𝑧ł
na należność pozostaje 1.913,00 zł
Krok 3.
Obliczamy, jaką część tej sumy przeznaczamy na należność główną:
1.913,00 ∙ 100%
= 1.702,87 𝑧ł
100% + 12,34%
Krok 4.
Pozostałą część kierujemy na odsetki:
1.913,00 − 1.702,87 = 210,13 𝑧ł
Rozliczenie 2. Wpłaty
Krok 1.
Obliczamy %% na dzień 17.05.95 (za okres 8.04 - 17.05.95):
18
40 𝑑𝑛𝑖 ∙ 0,19% = 7,6%
+ poprzednia stopa
7,6% + 12,34% = 19,94
Krok 2.
Obliczamy, jaką część tej sumy przeznaczamy na należność główną:
2.000,00 ∙ 100%
= 1.667,50 𝑧ł
100% + 19,94%
Krok 3.
Pozostałą część kierujemy na odsetki:
2.000,00 − 1.667,50 = 332,50 𝑧ł
Obliczenie stanu sprawy
Krok 1.
Obliczamy %% na dzień 21.11.95 (za okres 18.05 - 21.11.95):
11 𝑑𝑛𝑖 ∙ 0,19% = 2,09%
112 𝑑𝑛𝑖 ∙ 0,16% = 17,92%
65 𝑑𝑛𝑖 ∙ 0,15% = 9,75%
2,09% + 17,92% + 9,75% = 29,76%
+ poprzednia stopa
29,76% + 19,94% = 49,7%
Krok 2.
Obliczamy ile już spłacono zaległości:
na należność główną z 1. i 2. wpłaty skierowano:
1702.87 + 1.667,50 = 3370.37 𝑧ł
pozostaje do zapłaty:
10.000,00 − 3.370,37 = 6.629,63 𝑧ł
19
Krok 3.
Znając podstawę i sumaryczną stopę odsetek skarbowych obliczamy wysokość odsetek:
6.629,63 ∙ 49,7% = 3.294,93 𝑧ł
Stan sprawy na dn. 21.11.95 wynosi:
𝑛𝑎𝑙𝑒ż𝑛𝑜ść 𝑔łó𝑤𝑛𝑎 = 6.629,63 𝑧ł
𝑜𝑑𝑠𝑒𝑡𝑘𝑖 = 3.294,93 𝑧ł
Uwaga: W przykładzie przyjęto dokładność do 1 grosza. W rzeczywistości zgodnie
z obowiązującymi zasadami odsetki zaokrągla się arytmetycznie do pełnych 10 groszy i tak
wyliczone spłaty bierze się do dalszych obliczeń.
Odsetki dzienne
Kwota odsetek jest podawana z dokładnością do jednego grosza (i zaokrąglana w górę).
W przypadku niewielkich roszczeń (np. 50, - zł przy obecnie obowiązujących odsetkach
ustawowych 46 %), to błąd wynikający z zaokrąglenia jest znaczny (tutaj ok. 10 % w części
pochodzącej od odsetek). Należy więc z pewną ostrożnością korzystać z formuły:
𝑧𝑎𝑙𝑒𝑔ł𝑜ść 𝑛𝑎 𝑑𝑧𝑖ś = 𝑧𝑎𝑙𝑒𝑔ł𝑜ść 𝑛𝑎 𝑑𝑧𝑖𝑒ń 𝑤𝑦𝑑𝑟𝑢𝑘𝑢 + 𝑜𝑑𝑠𝑒𝑡𝑘𝑖 𝑑𝑧𝑖𝑒𝑛𝑛𝑒 ∙ 𝑙𝑖𝑐𝑧𝑏𝑎 𝑑𝑛𝑖
𝑜𝑑𝑠𝑒𝑡𝑘𝑖 𝑑𝑧𝑖𝑒𝑛𝑛𝑒 = 𝑘𝑤𝑜𝑡𝑎 ∙
𝑠𝑡𝑜𝑝𝑎 𝑟𝑜𝑐𝑧𝑛𝑎
𝑙𝑖𝑐𝑧𝑏𝑎 𝑑𝑛𝑖
Legenda:
𝑘𝑤𝑜𝑡𝑎 – kwota, od której liczone są odsetki
𝑠𝑡𝑜𝑝𝑎 𝑟𝑜𝑐𝑧𝑛𝑎 – oprocentowanie odsetek
𝑙𝑖𝑐𝑧𝑏𝑎 𝑑𝑛𝑖 - dla roku kalendarzowego, bankowego lub skarbowego
Przykład
Należność główna wynosi na dany dzień 3250,09 zł. Odsetki dzienne przy stopie rocznej
13% wyniosą (zakładając, że wybrano rok kalendarzowy):
𝑜𝑑𝑠𝑒𝑡𝑘𝑖 𝑑𝑧𝑖𝑒𝑛𝑛𝑒 = 3250,09 ∙
13%
= 1,16 𝑧ł
365
20
Odsetki maksymalne
Odsetki maksymalne można ustawić na zakładce „Odsetki” zaznaczając opcję „Nie więcej
niż maksymalne”. Podczas wyliczania odsetek uwzględniana jest maksymalna wartość
odsetek jako czterokrotność odsetek lombardowych. Do poprawnego działania tej opcji
wymagane jest wprowadzenie tabeli odsetek własnych o nazwie „Maksymalne”, które będzie
zawierała zmiany stopy rocznej wyliczonej wg wzoru:
𝑜𝑑𝑠𝑒𝑡𝑘𝑖 𝑚𝑎𝑘𝑠𝑦𝑚𝑎𝑙𝑛𝑒 = 4 ∙ 𝑟𝑜𝑐𝑧𝑛𝑎 𝑠𝑡𝑜𝑝𝑎 𝑜𝑑𝑠𝑒𝑡𝑒𝑘 𝑙𝑜𝑚𝑏𝑎𝑟𝑑𝑜𝑤𝑦𝑐ℎ
Przykład
𝑜𝑑𝑠𝑒𝑡𝑘𝑖 𝑚𝑎𝑘𝑠𝑦𝑚𝑎𝑙𝑛𝑒 = 4 ∙ 5% = 20%
Zaległość w sprawach KMP
Złożoność algorytmu naliczania zaległości w sprawach KMP wynika z przyjmowania wielu
podwyżek raty alimentacyjnej w ciągu miesiąca, wielokrotnej zmianie dnia wymagalności
w skali miesiąca (w tym na ostatni dzień miesiąca). Ponieważ zdarza się, że wyroki
wzajemnie nakładają się na siebie i w sposób „wzajemnie sobie przeczący” zmieniają dni
płatności albo kwoty alimentów. Wystąpieniu serii podwyżek w ciągu miesiąca odpowiada
wprowadzenie średniej wysokości raty w danym miesiącu – ważonej proporcjonalnie do
liczby dni z zasądzoną ratą bieżącą. W rozliczeniu takiej raty uwzględniamy wszystkie znane
wyroki dotyczące dnia płatności i kwoty alimentów. W oparciu o nie wyliczamy efektywną
ratę za cały miesiąc. Dla ustalenia należnych od niej odsetek konieczna jest znajomość dnia
płatności – tu przyjmujemy dzień, który ustalono w ostatnim wyroku dotyczącym tego
miesiąca.
Dla zilustrowania tego skomplikowanego zagadnienia poniżej przedstawiamy wykresy
czasowe dla następującego przykładu:
Alimenty kwotowe z odsetkami 1% dziennie zmienne następująco:
a) pierwotnie obowiązuje rata 100 zł płatna do 10-tego
b) wyrok z 8-go zmienia ratę na 130 zł, a dzień płatności na 15-tego
c) wyrokiem z 22-go następuje obniżka do 90 zł, a dzień cofa się na 5-tego.
21
Rysunek 8. Przykład obliczenia efektywnej raty przy trzech zmianach w ciągu miesiąca
Obliczona zaległość jest spłacana w kolejności, jaką narzucił użytkownik. Domyślnie jest ona
następująca:
a) koszty;
b) zaległość dla ZUS;
c) odsetki zaległe i odsetki od wszystkich rat i odsetki od oprocentowanych alimentów
zaległych;
d) alimenty zaległe i bieżące.
Koszty zastępstwa w egzekucji
Funkcjonalność znajduje się w module Konfiguracja  Opłaty, odsetki, średnie  Taksa
adwokacka.
Istnieje
możliwość
zdefiniowania
stawek
dla
roszczeń
pieniężnych
i niepieniężnych.
Obliczanie kwoty
Roszczenie pieniężne lub opróżnienie lokalu – w oknie „Koszty zastępstwa w egzekucji”
należy podać podstawę egzekucji (program proponuję kwotę przypisu, czyli sumę roszczeń
22
na dzień wpływu sprawy) oraz wskazać czy egzekucja dotyczy ruchomości czy
nieruchomości.
W następnym etapie program wyznacza wysokość kosztów zastępstwa (na podstawie taksy
adwokackiej roszczeń pieniężnych i wysokości roszczenia) i podaje jej wartość
(jednocześnie podawana jest stawka minimalna i maksymalna kosztów).
Dla egzekucji z ruchomości progi taksy są wymnażane przez ¼, a dla egzekucji
z nieruchomości przez ½ (taksa adwokacka – stawki procentowe). Domyślna wartość
kosztów jest wyznaczona jako średnia arytmetyczna stawek progowych (wysokość kosztów
można zmienić ręcznie).
𝑘𝑜𝑠𝑧𝑡𝑦 𝑧𝑎𝑠𝑡ę𝑝𝑠𝑡𝑤𝑎 𝑤 𝑒𝑔𝑧𝑒𝑘𝑢𝑐𝑗𝑖 = (𝐴 ∙ 𝑟𝑜𝑠𝑧𝑐𝑧𝑒𝑛𝑖𝑒 + 𝐵) ∙ 𝑚𝑛𝑜ż𝑛𝑖𝑘
𝐴=
max − 𝑚𝑖𝑛
𝑠𝑟 − 𝑠
𝐵 = max − 𝐴 ∙ 𝑠𝑟
Legenda:
𝑚𝑎𝑥 – stawka maksymalna z konfiguracji, dla przedziału do którego zalicza się kwota
𝑚𝑖𝑛 – stawka minimalna z konfiguracji, dla przedziału do którego zalicza się kwota
𝑠𝑟 – kwota „do przedziału”
𝑠 – kwota poprzedzająca kwotę „do przedziału”
𝑚𝑛𝑜ż𝑛𝑖𝑘 – wynika z rodzaju egzekucji
Przykład
Podano konfigurację jak poniżej:
23
Rysunek 9. Okno konfiguracji taksy adwokackiej
Po wciśnięciu przycisku „Oblicz” w oknie rejestracji kwoty „Koszty zastępstwa w egzekucji”
pojawiła się poniższa propozycja (zakładając, że kwota roszczenia wynosi 1340 zł):
Rysunek 10. Okno obliczania kosztów zastępstwa w egzekucji
Dla zmiany rodzaju egzekucji na nieruchomość, stawki zmienią się odpowiednio na
minimalną 75 i maksymalną 100.
Roszczenie wchodzi w przedział „do kwoty 1500”, czyli obowiązują stawki 150 i 200.
Ponieważ roszczenie wynika z egzekucji ruchomości, równanie wygląda następująco:
24
150 ∙ 1⁄4 = 37,5
200 ∙ 1⁄4 = 50
Dla powyższych danych średnią obliczono następująco:
𝐴=
200 − 150
50
=
= 0,05
1500 − 500
1000
𝐵 = 200 − 0,05 ∙ 1500 = 125
𝑘𝑜𝑠𝑧𝑡𝑦 𝑧𝑎𝑠𝑡ę𝑝𝑠𝑡𝑤𝑎 𝑤 𝑒𝑔𝑧𝑒𝑘𝑢𝑐𝑗𝑖 = (0,05 ∙ 1340 + 125) ∙ 1⁄4 = 48
Roszczenia niepieniężne – należy wskazać jeden z typów czynności:

Zabezpieczenie spadku;

Opróżnienie lokalu mieszkalnego;

Wydanie nieruchomości;

Przywrócenie posiadania.
Po określeniu rodzaju egzekucji program wyznacza wysokość kosztów zastępstwa i podaje
wysokość roszczenia. Program automatycznie proponuje stawkę najniższą i najwyższą
opierając się na aktualnych wartościach podanych przy określaniu taksy adwokackiej
roszczeń niepieniężnych. Wartość kosztów należy podać samodzielnie z zachowaniem
podanego przedziału kwot.
Zaliczka na podatek dochodowy
Podczas księgowania w sprawach pracowniczych (kategoria 3 lub 6), w których wskazano
przy rejestracji należności głównej naliczanie zaliczki na podatek dochodowy, program
tworzy dodatkowe zlecenie typu podatek. Dzięki takiemu zleceniu można uzyskać informacje
o kwotach wyksięgowanych na zaliczkę.
Algorytm wyliczania zaliczki na podatek
Metoda wyliczania zaliczki na podatek dochodowy w sprawach komorniczych bazuje na
liczbach podanych w konfiguracji (Opłaty, odsetki, średnie  Parametry podatku
dochodowego). Sposób liczenia jest następujący:
1) 𝑝𝑟𝑧𝑦𝑐ℎó𝑑 = 𝑏𝑟𝑢𝑡𝑡𝑜 − 𝑢𝑏𝑒𝑧𝑝𝑖𝑒𝑐𝑧𝑒𝑛𝑖𝑒 𝑠𝑝𝑜ł𝑒𝑐𝑧𝑛𝑒
2) 𝑝𝑜𝑑𝑠𝑡𝑎𝑤𝑎 𝑜𝑝𝑜𝑑𝑎𝑡𝑘𝑜𝑤𝑎𝑛𝑖𝑎 = 𝑝𝑟𝑧𝑦𝑐ℎó𝑑 − 𝑘𝑜𝑠𝑧𝑡𝑦 𝑢𝑧𝑦𝑠𝑘𝑎𝑛𝑖𝑎 𝑝𝑟𝑧𝑦𝑐ℎ𝑜𝑑𝑢
3) 𝑛𝑎𝑙𝑒ż𝑛𝑦 𝑝𝑜𝑑𝑎𝑡𝑒𝑘 = 𝑠𝑡𝑎𝑤𝑘𝑎 ∙ 𝑝𝑜𝑑𝑠𝑡𝑎𝑤𝑎 𝑜𝑝𝑜𝑑𝑎𝑡𝑘𝑜𝑤𝑎𝑛𝑖𝑎
25
4) 𝒑𝒐𝒅𝒂𝒕𝒆𝒌 = (𝒏𝒂𝒍𝒆ż𝒏𝒚 𝒑𝒐𝒅𝒂𝒕𝒆𝒌 − 𝒖𝒍𝒈𝒂) − 𝒖𝒃𝒆𝒛𝒑𝒊𝒆𝒄𝒛𝒆𝒏𝒊𝒆 𝒛𝒅𝒓𝒐𝒘𝒐𝒕𝒏𝒆
5) 𝑤𝑦𝑛𝑎𝑔𝑟𝑜𝑑𝑧𝑒𝑛𝑖𝑒 = 𝑏𝑟𝑢𝑡𝑡𝑜 − 𝑝𝑜𝑑𝑎𝑡𝑒𝑘
Legenda:
𝑝𝑟𝑧𝑦𝑐ℎó𝑑 – kwota brutto pomniejszona o wyliczone składki ZUS
𝑏𝑟𝑢𝑡𝑡𝑜 – jako kwotę podstawową brane są te należności główne, które mają zaznaczoną
flagę „Od kwoty jest naliczany podatek dochodowy” (okno edycji kwoty) i w danej pozycji
księgowej zostały przekazane na jej zaspokojenie kwoty (odsetki nie są brane pod uwagę)
𝑢𝑏𝑒𝑧𝑝𝑖𝑒𝑐𝑧𝑒𝑛𝑖𝑒 𝑠𝑝𝑜ł𝑒𝑐𝑧𝑛𝑒 – procentowa suma ubezpieczeń: emerytalnego, rentowego i
chorobowego, definiowanych w konfiguracji
𝑝𝑜𝑑𝑠𝑡𝑎𝑤𝑎 𝑜𝑝𝑜𝑑𝑎𝑡𝑘𝑜𝑤𝑎𝑛𝑖𝑎 - odliczenie od przychodu miesięcznych kosztów uzyskania
przychodu; jest to podstawa brana do obliczenia należnego podatku (zaokrąglona do
pełnego złotego)
𝑘𝑜𝑠𝑧𝑡𝑦 𝑢𝑧𝑦𝑠𝑘𝑎𝑛𝑖𝑎 𝑝𝑟𝑧𝑦𝑐ℎ𝑜𝑑𝑢 – definiowane w konfiguracji programu jako stała kwota
𝑛𝑎𝑙𝑒ż𝑛𝑦 𝑝𝑜𝑑𝑎𝑡𝑒𝑘 – obliczenie podatku według stawki z konfiguracji od wyznaczonej
podstawy i ewentualne odjęcie miesięcznej ulgi podatkowej, jeżeli dana kwota ma
zaznaczoną opcję „Uwzględnij miesięczną ulgę podatkową”
𝑠𝑡𝑎𝑤𝑘𝑎 – wysokość podatku dochodowego (procentowa) ustalana w konfiguracji
𝑝𝑜𝑑𝑎𝑡𝑒𝑘 – zaliczka na podatek dochodowy, wartość zaokrąglona do pełnego złotego
𝑢𝑏𝑒𝑧𝑝𝑖𝑒𝑐𝑧𝑒𝑛𝑖𝑒 𝑧𝑑𝑟𝑜𝑤𝑜𝑡𝑛𝑒 – definiowane w konfiguracji
𝑤𝑦𝑛𝑎𝑔𝑟𝑜𝑑𝑧𝑒𝑛𝑖𝑒 – kwota przekazana wierzycielowi
Wydruk konkretnego zlecenia podatku jest możliwy w aplikacji w module Księgi Pieniężnej
(Zestawienia  Zestawienie zleceń  Podatek 42e  przycisk Wypłata).
Przykład
Parametry podatku dochodowego zostały skonfigurowane jak na rysunku poniżej:
26
Rysunek 11. Konfiguracja parametrów podatku dochodowego
Dla należności głównej zaznaczono opcję obliczania podatku dochodowego, składek na
ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz uwzględnianie ulgi podatkowej i kosztów
uzyskania przychodu.
Kwota brutto wynosi 7301,66 zł.
1) 𝑢𝑏𝑒𝑧𝑝𝑖𝑒𝑐𝑧𝑒𝑛𝑖𝑒 𝑠𝑝𝑜ł𝑒𝑐𝑧𝑛𝑒 = 7301,66 ∙ 18,71% = 1366,14 𝑧ł
2) 𝑝𝑟𝑧𝑦𝑐ℎó𝑑 = 7301,66 − 1366,14 = 5935,52 𝑧ł
3) 𝑝𝑜𝑑𝑠𝑡𝑎𝑤𝑎 𝑜𝑝𝑜𝑑𝑎𝑡𝑘𝑜𝑤𝑎𝑛𝑖𝑎 = 5935,52 − 111,25 = 5824 𝑧ł
4) 𝑝𝑜𝑑𝑎𝑡𝑒𝑘 𝑛𝑎𝑙𝑒ż𝑛𝑦 = 5824 ∙ 19% = 1106,56 𝑧ł
5) 𝑢𝑏𝑒𝑧𝑝𝑖𝑒𝑐𝑧𝑒𝑛𝑖𝑒 𝑧𝑑𝑟𝑜𝑤𝑜𝑡𝑛𝑒 = 5935,52 ∙ 7,75% = 460 𝑧ł
6) 𝑢𝑙𝑔𝑎 = 3091 ÷ 12 = 257,58 𝑧ł
7) 𝑝𝑜𝑑𝑎𝑡𝑒𝑘 = (1106,56 − 257,58) − 460 = 389 𝑧ł
Kwota przekazywana wierzycielowi to kwota brutto pomniejszona o podatek, czyli 6912,66 zł.
Zaległość egzekucji
Przygotowanie zestawienia pozwalającego oszacować zaległość egzekucji w celach
ustalania, czy nie przekracza ona sześciu miesięcy, jest możliwe dzięki funkcji "Zestawienia |
27
Zaległość egzekucji". Ustalenie tej informacji ma znaczenia w przypadku przyjmowania
spraw spoza rewiru, na wniosek wierzyciela (art. 8 ust. 5 uksie).
Zaległość w zestawieniu „nowelizacja” jest liczona wg formuły zgodnej z ustawą (art. 8 ust.
8), tj.:
𝑧𝑎𝑙𝑒𝑔ł𝑜ść =
𝑝𝑜𝑧𝑜𝑠𝑡𝑎ł𝑜ść 𝑠𝑝𝑟𝑎𝑤 ∙ 6
𝑤𝑝ł𝑦𝑤 𝑠𝑝𝑟𝑎𝑤 𝑤 𝑝ół𝑟𝑜𝑐𝑧𝑢
Zaległość dla zestawienia typu „ustawa” jest liczona według następującej zasady:
𝑝𝑟ę𝑑𝑘𝑜ść 𝑒𝑔𝑧𝑒𝑘𝑢𝑐𝑗𝑖 =
𝑤𝑝ł𝑦𝑤 𝑠𝑝𝑟𝑎𝑤 𝑜𝑑 𝑝𝑜𝑐𝑧ą𝑡𝑘𝑢 𝑟𝑜𝑘𝑢
𝑛𝑢𝑚𝑒𝑟 𝑚𝑖𝑒𝑠𝑖ą𝑐𝑎 𝑤 𝑟𝑜𝑘𝑢
𝑧𝑎𝑙𝑒𝑔ł𝑜ść 𝑒𝑔𝑧𝑒𝑘𝑢𝑐𝑗𝑖 =
𝑝𝑜𝑧𝑜𝑠𝑡𝑎ł𝑜ść 𝑠𝑝𝑟𝑎𝑤
𝑝𝑟ę𝑑𝑘𝑜ść 𝑒𝑔𝑧𝑒𝑘𝑢𝑐𝑗𝑖
Jako pozostałość spraw należy rozumieć liczbę spraw na koniec badanego okresu tzn. na
koniec poszczególnych miesięcy.
Uwaga: Zaległość egzekucji nie jest wyliczana dla spraw o należności powtarzające się.
Sprawozdanie jest budowane dla całego roku, jednak wyniki mają sens dla miesięcy, które
już się zakończyły.
Spłata roszczeń wierzyciela
Tworząc nową pozycję księgi pieniężnej oprócz automatycznego rozdysponowania sumy
przychodu następuje również zaspokojenie roszczeń wierzyciela wraz z generowaniem na
tej podstawie zleceń (przelew/przekaz/gotówka/podatek). Aplikacja umożliwia ręczną zmianę
sposobu spłaty oraz wysokości kwot wysyłanych zleceniem danego typu. Poprawianie
zaproponowanych przez program wyników jest związane z dodatkowym nakładem pracy i
wymaga posiadania pewnej wiedzy na temat aktualnego stanu sprawy.
Kolejność spłaty roszczeń
O kolejności spłaty roszczeń decydują schematy spłat ustawiane indywidualnie w każdej
sprawie (pole „Schemat” w oknie rejestracji sprawy). Program udostępnia następujące
schematy:

„KZON” – koszty, ZUS, odsetki, należności;
28

„KZNO” – koszty, ZUS, należności, odsetki;

„KONZ” – koszty, odsetki, należności, ZUS;

„KNOZ” – koszty, należności, odsetki, ZUS;

„depozyt” – wszystkie wpłaty na depozyt np. zabezpieczenia;

„saldo” – wszystkie wpłaty na saldo dłużnika;

„NKOZ” – należności, koszty, odsetki, ZUS;

„NOKZ” – należności, odsetki, koszty, ZUS;

„brak” – wpłata bez podziału;

„własny” – ustalany dla każdej sprawy indywidualnie w oknie rejestracji sprawy.
Jeżeli w sprawie nie jest wskazany żaden schemat program korzysta, że schematu
domyślnego „KZON”. Informacje na temat kolejności roszczeń w danym schemacie można
znaleźć w module księgowym w menu „Księgowanie | Kolejność spłat”. W zależności od
wybranego schematu z listy wyświetlana jest osobna lista roszczeń. Każdy typ roszczenia
ma przypisany numer - wagę, która określa kolejność na liście, co automatycznie wpływa na
moment spłaty roszczenia (wartość numeru nie ma znaczenia służy tylko do ustalenia
kolejności).
Domyślna kolejność zaspakajania (schemat KZON)
KMS
KM
KMP
Spłata zaliczki na opłatę
stos.
Spłata zaliczki na opłatę
stos.
Spłata zaliczki na opłatę
stos.
Spłata zaliczki na opłaty
stałe
Spłata zaliczki na opłaty
stałe
Spłata zaliczki na opłaty
stałe
Koszty poprzedniej
egzekucji
Koszty poprzedniej egzekucji
Koszty poprzedniej egzekucji
Spłata zaliczki na wydatki
Spłata zaliczki na wydatki
Spłata zaliczki na wydatki
Koszty adwokackie w
egzekucji
Koszty adwokackie w
egzekucji
Koszt procesu
Koszt procesu
Koszt klauzuli
Koszt klauzuli
Koszty inne
Koszty inne
Koszty adwokackie w
procesie
Koszty adwokackie w
procesie
Opłaty i koszty
postępowania
29
KMS
KM
KMP
Stan raty FAL
Rata FAL
Zaległy FAL
Rata ZUS
Zaległość ZUS z tyt.
Refundacji
Odsetki i bieżąca rata
alimentacyjna
Rata UM (zaliczka
alimentacyjna)
Kara pieniężna
Odsetki zaległe
Odsetki zaległe
Odsetki i alimenty zaległe
Zaległy UM (zaległa zaliczka
alim.)
Grzywna
Odsetki od należności
spłaconej
Odsetki i roszczenie
regresowe
Odsetki i należność główna
Kwota zabezpieczenia
Uwaga: Niektóre typy roszczeń składają się z dwóch części: kwoty i odsetek np. „należność
główna” (do nich odnoszą się skróty „O” – odsetki i „N” - należności). W przypadku zmiany
kolejności w sprawach Kmp należy pamiętać, że występują w nich 3 typy wierzycieli:
wierzyciel zwykły, ZUS i UM. Każdemu z tych wierzycieli odpowiadają 3 różne rodzaje
roszczeń, odpowiednio:

rata bieżącą / rata ZUS / rata UM / rata FAL;

stan raty bieżącej / stan raty ZUS / stan raty UM / stan raty FAL;

alimenty zaległe / zaległy ZUS / zaległy UM / zaległy FAL.
30
Generowanie zleceń
Wraz z zaspokojeniem roszczeń następuje wygenerowanie zleceń dla odpowiednich
odbiorców wyegzekwowanych kwot. W zależności od danych rejestracyjnych zostanie
wystawiony przelew lub przekaz. Utworzenie zleceń spowoduje pomniejszenie sumy
przychodu o opłaty za przekazanie środków pieniężnych tzw. portoria (opłata za
przelew/przekaz jest ustalana na podstawie danych z konfiguracji).
Przed przystąpieniem do wygenerowania zlecenia należy określić:

jaki uczestnik postępowania ma być odbiorcą kwoty – obowiązuje pewna hierarchia
ważności:
o
odbiorca kwoty (jeżeli został zarejestrowany, powinien mieć wskazany sposób
przekazywania pieniędzy – na adres, na adres do korespondencji lub na konto
bankowe); przy ustalaniu odbiorcy badana jest data końcowa – jeżeli jest
podana oznacza to, że od tego dnia odbiorca jest nieaktywny (data
początkowa ustalenia odbiorcy nie jest sprawdzana);
o
pełnomocnik
wierzyciela
(przy
czym
musi
posiadać
pełnomocnictwo
następującego typu: „do odbioru kwot wyegzekwowanych”, „do odbioru
kosztów zastępstwa”, „do odbioru kosztów zastępstwa i kosztów klauzuli”);
o

dowolny wierzyciel w sprawie (solidarność).
czy posiada on zarejestrowane konta bankowe lub adresy do korespondencji, czy
wyłącznie adres rejestracyjny:
o
jeśli jest wprowadzone konto – zostanie wygenerowany przelew;
o
jeśli wprowadzono adres do korespondencji – zostanie wygenerowany
przekaz na podany adres;
o
w pozostałych przypadkach program wysyła kwoty przekazem na adres
rejestracyjny.
Istnieje również możliwość dopisania własnego zlecenia przelewu lub przekazu, a także
wybranie opcji „gotówka”.
Opłata za przekaz
Program oferuje dwie metody naliczania opłaty za przekaz:
 „procentowa” (przekazy czekowe) – wymaga określenia wysokości tej opłaty np. 1,5%
oraz kwoty minimalnej (np. 4 zł) oraz maksymalnej (jeżeli jest znana);
31
 „stała” (przekazy pocztowe) - opłata za przekaz pocztowy jest naliczana według reguł,
które określają opłaty za poszczególne sumy kwot przesyłane pocztą. Od 1 lipca
2008 roku obowiązuje nowa taryfa opłat za przekazy zgodnie, z którą opłata wynosi:
5,00 + 1% od kwoty przekazu. Aby wprowadzić taką taryfę w programie należy
wpisać następujące wartości:
do sumy 0,49
opłata 5,00
za każdą następną 1,00
opłata 0,01
Uwaga: Taka konfiguracja uwzględnia sposób zaokrąglania arytmetycznego. Aby skorzystać
z zaokrąglania do góry powyżej 1 grosza należy, jako kwotę początkową 0,01.
Przykład 1: Przekaz wyliczany metodą stałą
W pozycji księgowej dla kwoty przekazywanej wierzycielowi 1975,05 zł został wygenerowany
przelew w wysokości 24,95 zł. Kwota wynika z następującego wyliczenia:
(1975,05 ∙ 1%) + 5,20 = 24,9505
Przykład 2: Przekaz wyliczany metodą procentową
Metoda wyliczania przekazu procentowo różni się jedynie brakiem kwoty doliczanej w
wysokości 5,20 zł.
Wzór według którego obliczono wysokość przekazu jest następujący:
1980,20 ∙ 1% = 19,80
Koszty przejazdu
W oknie naliczania kosztów przejazdu ustala się rodzaj środka transportu (lista wyboru
„Rodzaj środka lokomocji”) oraz podaje się liczbie przejechanych kilometrów (tabela
dojazdów). Wysokość wydatków „w obie strony” zostanie naliczona automatycznie zgodnie z
podaną w konfiguracji kilometrówką.
𝑤𝑦𝑑𝑎𝑡𝑘𝑖 = 𝑙𝑖𝑐𝑧𝑏𝑎 𝑘𝑖𝑙𝑜𝑚𝑒𝑡𝑟ó𝑤 ∙ 2 ∗ 𝑘𝑖𝑙𝑜𝑚𝑒𝑡𝑟ó𝑤𝑘𝑎
32
Przykład
Rysunek 12. Okno naliczania kosztu przejazdu
Dla powyższego rysunku odległość wynosi 100 kilometrów, a dla samochodu powyżej 900
cm3 przejazd wynosi 0,8358 zł. Wydatki wyniosą łącznie 167,16 zł.
𝑤𝑦𝑑𝑎𝑡𝑘𝑖 𝑛𝑎 𝑝𝑟𝑧𝑒𝑗𝑎𝑧𝑑 = 100 ∗ 2 ∗ 0,8358 = 167,16 𝑧ł
Plan podziału
Podczas wykonywania obliczeń program w pierwszej kolejności zaspakaja koszty, jakie
wystąpiły we wszystkich sprawach. Tworzy z nich kategorię o najwyższym priorytecie
i w ramach niej w całości lub proporcjonalnie spłaca koszty w kolejnych sprawach. Jeżeli po
spłaceniu kosztów pozostanie jeszcze jakaś kwota do podziału, to będą spłacane kolejno
wszystkie sprawy według kategorii. W przypadku, gdy suma zobowiązań w określonej
kategorii przewyższa pozostałą do rozdysponowania kwotę, sprawy należące do niej zostaną
zaspokojone jedynie częściowo (proporcjonalnie do stanu zaległości lub wg pierwszeństwa).
Zgodnie z art. 1025 § 1 oraz art. 1026 kpc pierwszeństwo zaspokojenia w całości przysługuje
wierzytelnościom kategorii od pierwszej do szóstej (włącznie). Dopiero po zaspokojeniu
w całości wierzytelności wynikających z wymienionych kategorii zaspokajane będą
wierzytelności kategorii siódmej i ósmej proporcjonalnie do wielkości każdej z nich.
Kolejność zaspokajania wierzytelności:
1)
Koszty egzekucyjne
2)
Należności alimentacyjne
33
3)
Należności za pracę za okres 3 miesięcy
4)
Należności zabezpieczone hipoteką morską
5)
Należności zabezpieczone hipotecznie/rejestrowo
6)
Należności za pracę za okres powyżej 3 miesięcy
7)
Zobowiązania podatkowe
8)
Należności zabezpieczone zastawem
9)
Należności wierzycieli
10)
Inne należności
11)
Kary i grzywny sądowe
Uwaga: Dla spraw Km, które mają ustawioną w rejestracji kategorię 9 lub 10 program
dokonuje rozbicia zaległości z tytułu zaległych opłat i kosztów (kategoria 9/10) oraz z tytułu
grzywien i kar pieniężnych (kategoria 11). Sprawy Km z kategorią 11 są traktowane jak
typowe sprawy Km (jeden zapis z pełną zaległością).
Należności pracownicze
W przypadku należności pracowniczych pierwszeństwo zaspokajania uzyskują należności za
okres 3 miesięcy. Jeżeli w danej sprawie z tytułu należności pracowniczych wynika większa
zaległość, to program podczas obliczeń zaproponuje najpierw zaspokojenie kategorii 3
(wysokość kwoty = 3 * najniższe wynagrodzenie miesięczne). Pozostała zaległość
automatycznie trafi do kategorii 6. W oknie „Kategoria 3 do 6” można skorzystać z podanej
propozycji zaległości w kategoriach lub określić własny podział (poprzez edycję pól „za okres
3 mies” – zaległość w kategorii 3 oraz „do obl. w kat. 6” – zaległość w kategorii 6). Pole
„Pozostało” zawiera pozostałą sumę do podziału na zaspokojenie kolejnych kategorii.
34
Rysunek 13. Kolejność zaspokojenia roszczeń przy należnościach za pracę
Uwaga: O sposobie rozliczania spraw, które mają wskazaną kategorię 6 decyduje
konfiguracja programu – „Preferencje | Konfiguracja zaległości” – można zaznaczyć, że cała
zaległość jest automatycznie przenoszona do kategorii 6 („Bez zaspakajania kategorii 3”) lub
sprawa zachowuje się tak jak sprawa z kategorii 3 („Z zaspakajaniem kategorii 3”).
Należności zabezpieczone
Dla spraw z kategorii 4, 5 i 8 program wyświetla okno „Pierwszeństwo” pozwalające określić,
jakie kwoty wejdą do kategorii podstawowej, a jakie mają być uwzględnione w kategorii 10 –
pole „Do 10-tej” (domyślnie cała zaległość jest przypisana do kategorii podstawowej).
Dodatkowo można określić pierwszeństwo spraw – ustawienie liczby „1” w polu
„Pierwszeństwo” spowoduje, że ta wierzytelność będzie miała pierwszeństwo w porównaniu
do wierzytelności z większym numerem.
35
Rysunek 14. Określenie pierwszeństwa zaspokajania – dla spraw w kategorii 4, 5 i 8
Faktury
Faktury dostępne w aplikacji różnią się sposobem wyliczania podatku VAT:
 faktura detaliczna – stawka podatku VAT wyliczana jest z określonym mnożnikiem –
tzn. 23% (18.69), 8% (6.54), 5% (2.91) itd. W oparciu o cenę brutto. Przydatna
podczas wystawiania faktur na towary o niskich cenach jednostkowych, ponieważ
unika się błędów zaokrągleń (kwota podatku VAT jest wyprowadzana z ceny brutto
towaru);
 faktura standardowa – stawka wyliczana jest z uwzględnieniem pełnego mnożnika –
tzn. 23% (23/123), 8% (8/108), 5% (5/105) itd. w oparciu o cenę netto;
Różnice w wyliczeniach podatku pojawiają się przy większych wartościach ruchomości.
Wyliczenie podatku przeprowadzane jest w oparciu o wzór:
𝐾𝑃 =
(𝑊𝐵 ∙ 𝑆𝑃)
(100 + 𝑆𝑃)
Gdzie:
𝐾𝑃 - oznacza kwotę podatku, przy czym wielkość wynikającą z wzoru zaokrągla się do
pełnych groszy, w ten sposób, że końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5
grosza i wyższe zaokrągla się do 1 grosza
𝑊𝐵 – oznacza wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług objętych stawką
podatku SP, uwzględniającą kwotę podatku (wartość sprzedaży brutto)
𝑆𝑃 – oznacza stawkę podatku
36
Przykład
Rysunek 15. Przykład rejestracji towaru w fakturze VAT
Dla powyższego przykładu podatek został obliczony następująco:
(3485,81 ∙ 23%)
= 651,8181 𝑧ł
(100 + 23%)
Należy pamiętać, że nieco inny podatek zostanie wyliczony dla faktury detalicznej, gdyż
wtedy nie posługujemy się mnożnikiem 23/123, a stałą uzyskaną z dzielenia tego ułamka:
3285,81 ∙ 18,699 = 651,85 𝑧ł
37