Raport z realizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu
advertisement
GO.602.1.2016 Raport z realizacji „Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Przeworskiego” za lata 2013-2014 Wykonujący: Zarząd Powiatu Przeworskiego Opracowanie: Starostwo Powiatowe w Przeworsku Wydział Geodezji i Ochrony Środowiska Przeworsk, marzec 2016 r. Spis treści: 1. WPROWADZENIE 1.1. Podstawa prawna 1.2. Przedmiot raportu 1.3. Cel i zakres opracowania 1.4. Materiały źródłowe 2. OCENA NAJWAŻNIEJSZYCH UWARUNKOWAŃ REALIZACJI PROGRAMU 2.1. Informacje ogólne 2.2. Gospodarka wodno – ściekowa 2.3. Gospodarka odpadami 2.4. Ochrona przed hałasem 2.5. Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym 2.6. Przeciwdziałanie poważnym awariom 2.7. Ochrona powietrza atmosferycznego 2.8. Ochrona przyrody 2.9. Lasy 2.10. Ochrona gleb 2.11. Edukacja ekologiczna 2.12. Energia odnawialna 3. Analiza wydatków inwestycyjnych i nieinwestycyjnych poniesionych na ochronę środowiska 4. Mierniki stopnia realizacji Programu ochrony Środowiska dla Powiatu Przeworskiego 5.Podsumowanie 2 3 3 3 3 3 3 3 4 8 10 11 12 12 15 18 19 20 21 22 22 23 1. WPROWADZENIE 1.1. Podstawa prawna Opracowanie Raport z realizacji „Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Przeworskiego” zostało sporządzone na podstawie art.18 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz.1232 z późn. zm.), w myśl którego Zarząd Powiatu co 2 lata sporządza raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska i przedstawia go Radzie Powiatu. 1.2. Przedmiot raportu Przedmiotem niniejszego Raportu jest monitorowanie realizacji w latach 2013-2014 poszczególnych zadań zawartych w Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Przeworskiego, przyjętym uchwałą Rady Powiatu Przeworskiego w dniu 30 stycznia 2014 r., Nr XL/256/14. 1.3. Cel i zakres opracowania Art.18 ust.2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska nie określa wymagań dotyczących zakresu i formy raportu z realizacji powiatowego programu ochrony środowiska. Przyjęto, że głównym celem opracowania jest kolejna ocena realizacji wdrażania przyjętych w Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Przeworskiego (POŚ) priorytetów i działań na rzecz ich realizacji, w kontekście stanu środowiska faktycznego i prawnego. W Raporcie dokonano oceny najważniejszych uwarunkowań realizacji Programu takich jak: aktualny stan środowiska, stopień zmian w nim zachodzących, wydatki finansowe poniesione na ochronę środowiska i możliwości finansowania inwestycji w tym zakresie. Ocena Programu dokonywana jest w cyklu dwuletnim obejmuje lata 2013 – 2014. 1.4. Materiały źródłowe Raport wykonany został na podstawie publikowanych danych statystycznych i danych o stanie środowiska. Dane zawarte w niniejszym Raporcie pochodzą między innymi z: • danych publikowanych przez GUS w Warszawie, Bank Danych Lokalnych, • danych publikowanych przez Urząd Statystyczny w Rzeszowie, • danych, informacji, opracowań, raportów Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Rzeszowie, oraz ze strony internetowej www.wios.rzeszow.pl, • danych udostępnionych przez Urząd Marszałkowski, • informacji pochodzących z Nadleśnictwa w Sieniawie i w Kańczudze, • informacji przekazanych przez Podkarpacki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie, • informacji przekazanych przez Powiatowy Zarząd Dróg w Przeworsku, • materiałów archiwalnych i własnych Starostwa Powiatowego w Przeworsku, • informacji przekazanych przez Urząd Gminy w Adamówce, Urząd Gminy w Gaci, Urząd Gminy w Jaworniku Polskim, Urząd Miasta i Gminy w Kańczudze, Urząd Gminy w Przeworsku, Urząd Miasta Przeworska, Urząd Miasta i Gminy w Sieniawie, Urząd Gminy w Tryńczy, Urząd Gminy w Zarzeczu, •oficjalnych stron internetowych, między innymi www.podkarpackie.pl, www.uw.rzeszow.pl, www.wios.rzeszow.pl, www.mos.gov.pl, www.podkarpacie.straz.pl, www.bazaazbestowa.gov.pl,. 2. OCENA NAJWAŻNIEJSZYCH UWARUNKOWAŃ REALIZACJI PROGRAMU 2.1. Informacje ogólne Powiat przeworski leży w północno – wschodniej części województwa podkarpackiego, w międzyrzeczu Wisłoka i Sanu. Pod względem administracyjnym powiat obejmuje jedną gminę miejską (miasto Przeworsk), dwie gminy miejsko - wiejskie (Kańczuga i Sieniawa) oraz sześć gmin wiejskich (Adamówka, Gać, Jawornik Polski, Przeworsk, Tryńcza i Zarzecze). Sieć komunikacyjną powiatu tworzą: a) układ drogowy, 3 b) układ kolejowy. Sieć drogową powiatu tworzą drogi: krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne. Rys. 1. Lokalizacja Powiatu Przeworskiego. 2.2. Gospodarka wodno – ściekowa. Zgodnie z priorytetami Ramowej Dyrektywy Wodnej (2000), kraje członkowskie UE są zobowiązane do podejmowania właściwych działań mających na celu zachowanie lub poprawę wód na obszarze dorzeczy, co jest możliwe dzięki przeprowadzeniu analizy głównych problemów gospodarki wodnej. Zasady gospodarowania wodami w Polsce zostały określone w ustawie Prawo wodne. Zadania w zakresie planowania gospodarki wodnej na poziomie krajowym realizuje Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej. Zapotrzebowanie na wodę, w powiecie przeworskim, pokrywane jest głównie z zasobów wód podziemnych. Tabela.1 Wykaz najważniejszych ujęć komunalnych i przemysłowych. Lokalizacja ujęcia Studnie Rozbórz-Trojany Ujęcie wody zakładu AXTONE, gm.Kańczuga Łopuszka Mała, Siedleczka gm. Kańczuga Dębów, g. Gać Urzejowice, g. Przeworsk Sieniawa Świętoniowa, gm. Przeworsk Rozbórz, gm. Przeworsk Krzeczowice, gm. Kańczuga Leżachów Dobra, gm. Sieniawa Krasne, gm. Adamówka Zarzecze Pigany, gm. Sieniawa 8 szt. w tym jedna awaryjna 3 szt. w tym jedna awaryjna 6 szt. 2 szt. 4 szt. 4 szt. w tym jedna awaryjna 7 szt. 3 szt. w tym jedna awaryjna 1 szt. 3 szt. 3 szt. 4 szt. 3 szt. 3 szt. 4 Zasoby eksploatacyjne [m3/h] 202 9,8 69 39,7 92 52,4 149 78 17 48 31,5 43 80 133 Jawornik Polski Jagiełła Gorzyce, gm. Tryńcza 4 szt. 2 szt. b.d. 47 b.d. do dnia opracowania raportu nie posiadano danych Sukcesywnie wzrasta długość wykonywanych sieci kanalizacyjnych co jest korzystne ze względu na większą liczbę ludności korzystającej z oczyszczalni ścieków. Tabela 2. Zaopatrzenie w sieć wodociągowa i kanalizacyjną (dane: GUS, Baza Danych Lokalnych) Jednostka organizacyjna Przeworsk miasto Adamówka Gać Jawornik Polski Kańczuga miasto Kańczuga Przeworsk Sieniawa miasto Sieniawa Tryńcza Zarzecze Długość sieci wodociągowej [km] 2013 2014 92,3 93,7 40,3 40,9 46,9 46,9 9,7 9,7 14,0 14,0 138,7 138,7 151,9 151,9 11,1 11,1 80,3 80,3 100,7 101,6 76,7 76,7 Długość sieci kanalizacyjnej [km] 2013 2014 94,1 94,5 74,8 75,3 73,4 73,4 4,8 4,8 22,5 22,5 99,9 99,9 226,6 235,2 12,3 12,3 74,1 74,1 186,6 187,6 86,9 86,9 Liczba oczyszczalni ścieków funkcjonujących na terenie powiatu nie uległa zmianie. Tabela 3 Wykaz oczyszczalni na terenie Powiatu. Lp 1 2 3 4 5 6 Zarządzający Gmina Urząd Gminy Adamówka Oczyszczalnia gminna Adamówka Urząd Gminy Gać – Oczyszczalnia Mikulice Oczyszczalnia ścieków w Przeworsku Gać Miasto Przeworsk Komunalny Zakład Tryńcza Budżetowy Gminy Tryńcza. Oczyszczalnia w Tryńczy Zakład Komunalny Zarzecze Gminy Zarzecze. Oczyszczalnia ścieków w miejscowości Zarzecze Zakład Gospodarki Kańczuga Komunalnej Sp. z o.o. Zakład w Kańczudze. Rodzaj oczyszczalni Biologiczna/ Komunalna Projektowana przepustowość (m3/dobę) Ilość ścieków oczyszczonych dam3/r 2012 Odbiornik Zagorelnia 325 128 450 103 6150 553 571 144 Biologiczna/ Komunalna 500 153 Biologiczna/ Komunalna 762 108 Biologiczna/ Komunalna biologiczna z podwyższonym usuwaniem biogenów /ścieki komunalne, przemysłowe opadowe Biologiczna/ Komunalna 5 Potok Markówka Rzeka Mleczka Rzeka Wisłok Mleczka Zarzecka Ciek naturalny bez nazwy (dopływ rzeki 7 8 9 Oczyszczalnia ścieków w miejscowości Krzeczowice AXTONE Sp. z o.o. Oczyszczalnia ścieków w Kańczudze Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Sieniawie. Oczyszczalnia ścieków w miejscowości Sieniawa Oczyszczalnia ścieków w miejscowości Manasterz Mleczki) Kańczuga Sieniawa Jawornik Polski Biologiczna/ Komunalna 700 66 Biologiczna/ Komunalna 700 59 Biologiczna/ Komunalna 265 14 Mleczka Zachodnia Rzeka San Rzeka Mleczka Kańczucka Badania i ocena jakości wód powierzchniowych wykonywane są w ramach systemu Państwowego Monitoringu Środowiska przez Inspekcję Ochrony Środowiska. W latach 2011-2014 monitoring wód powierzchniowych w województwie podkarpackim prowadzony był na podstawie „Programu Państwowego Monitoringu Środowiska województwa podkarpackiego na lata 2010 -2012” i Aneksu Nr 1 do Programu, oraz na podstawie „Programu Państwowego Monitoringu Środowiska województwa podkarpackiego na lata 2013 – 2015” zatwierdzonych przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Szczegółowe zestawienia danych do klasyfikacji i ocen stanu wód w punktach pomiarowo – kontrolnych oraz w jednolitych częściach wód powierzchniowych monitorowanych w latach 2013 – 2014 są udostępnione na stronie WIOŚ w Rzeszowie http://www.wios.rzeszow.pl. Do najważniejszych zadań gospodarki wodnej w powiecie przeworskim wskazać należy ochronę przed powodzią i suszą. Na terenie wsi Siedleczka zaprojektowano i wybudowano suchy zbiornik przeciwpowodziowy „Kańczuga”, realizowany w ramach projektu pn: „Zaprojektowanie i budowa suchego zbiornika przeciwpowodziowego (polderu przepływowego) pn. „Kańczuga” na rzece Mleczka Kańczucka na terenie gminy Jawornik Polski oraz miasta i gminy Kańczuga”. Celem przedsięwzięcia było podniesienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego w miejscowościach położonych poniżej planowanego zbiornika, wzdłuż rzeki Mleczki Kańczuckiej, a przede wszystkim w mieście Kańczuga. Zdecydowana większość obszaru przeznaczonego pod zbiornik znajdowała się po prawej stronie koryta rzeki na gruntach wsi Siedleczka i Manasterz. Czaszę zbiornika stanowi obszar doliny rzeki Mleczki Kańczuckiej, od wschodu ograniczony ziemną zaporą czołową długości 280 m, od południa zaporą boczną o długości 1720 m, od zachodu podniesieniem terenu, od północy wysokim brzegiem lub podwyższeniami terenu, w czasie wezbrania wypełniający się zmagazynowaną objętością fali. Zbiornik „Kańczuga” będzie pracował jako zbiornik suchy, co oznacza, że jedynie w sytuacji powodzi będzie retencjonował wodę. Powierzchnia czaszy obejmuje obszar 62,4 ha, pojemność retencyjna 3,09 mln m3, co ma się przyczynić do znacznej redukcji fali powodziowej. Uformowana w wyniku makroniwelacji czasza zbiornika posiada głębokość 3,5 m i dno ukształtowane ze spadkiem 0,5% w kierunku rzeki, oraz nachylenie skarp wykopu 1 : 3. W celu wypuszczania wody ze zbiornika zaprojektowano w zaporze czołowej przelew powodziowy w postaci przewału ziemnego oraz spust denny w postaci dwóch przewodów żelbetowych. Rozwiązania techniczne zbiornika uważane są za wysoce efektywny sposób minimalizowania szkód związanych z powodzią, a jednocześnie zgodne z wymogami ochrony środowiska. 6 Corocznie w okresie wiosennym i jesiennym dokonywany jest przegląd wałów przeciwpowodziowych rzeki San przez przedstawicieli Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie Oddział w Jarosławiu oraz jednostek samorządu. Ogólnie stan techniczny wałów przeciwpowodziowych w latach 2013 – 2014 był określany jako stan mogący zagrażać bezpieczeństwu. Poza corocznymi pracami konserwacyjnymi tj. wykoszenie skarp i korony wału, cięciem samosiewów krzaków, wały wymagają przebudowy i modernizacji. Część terenów powiatu przeworskiego została zmeliorowana, gruntów ornych zdrenowanych jest 5041 ha, ogółem 2152 ha, nawodnionych 293 ha. Użytków zielonych zdrenowanych jest 2152 ha, nawodnionych 293 ha, ogółem 3627 ha, w tym zagospodarowanych trwale użytków zielonych 3337 ha. Ogółem zdrenowanych jest 9404 ha, długość rowów 421 478m. Utrzymanie urządzeń melioracji wodnych szczegółowych należy do zainteresowanych właścicieli gruntów, a jeżeli urządzenia te są objęte działalnością spółki wodnej – do tej spółki. Na terenie powiatu założono 10 Spółek Wodnych, w tym funkcjonujących prawidłowo spółek jest trzy. Powierzchnia zmeliorowanych gruntów objęta działalnością spółek wodnych to 6 832 ha. Tabela.4. Lista przedsięwzięć w zakresie poprawy jakości wód i racjonalnego użytkowania wody w Programie Ochrony Środowiska w latach 2013-2014 Lp. 1. Opis przedsięwzięcia Rozbudowa sieci kanalizacyjnej 2. Rozbudowa sieci wodociągowej 3. Objęcie monitoringiem wszystkich źródeł zanieczyszczenia 7 Stopień wykonania w latach 2013-2014 Zadanie nie realizowane przez powiat. Realizowane przez gminy, przedsiębiorstwa komunalne. Zadanie nie realizowane przez powiat. Realizowane przez gminy, przedsiębiorstwa komunalne. Zadanie nie realizowane przez powiat. mogących mieć wpływ na jakość wód podziemnych 4. 5. Kontrola istniejących urządzeń kanalizacji deszczowej. Budowa oczyszczalni przydomowych 6. Modernizacja oczyszczalni ścieków 7. Modernizacja i rozbudowa systemu melioracji wodnych 8. Przywracanie naturalnego charakteru ciekom 9. Budowa/modernizacja ujęć wody i stacji uzdatniania 10. Realizacja programów działań na obszarach szczególnie narażonych na azotany pochodzenia rolniczego 11. Budowa zbiorników retencyjnych 12. 13. Wprowadzanie wodooszczędnych technologii w przemyśle Eliminowanie poboru wód podziemnych na cele przemysłowe Kontrola poboru wody dla celów bytowych i rolniczych Opracowanie i wdrożenie zintegrowanego systemu informacyjnego o sposobie gospodarowania wodami oraz wynikach monitoringu wód powierzchniowych i podziemnych Weryfikacja pozwoleń wodnoprawnych na pobór wód 14. 15. 16. i sieci Realizowane przez gminy, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie Zadanie nie realizowane przez powiat. Realizowane przez gminy, zarządców dróg. Zadanie nie realizowane przez powiat. Realizowane przez gminy, przedsiębiorców, osoby prywatne. Zadanie nie realizowane przez powiat. Realizowane przez gminy. Zadanie nie realizowane przez powiat. Realizowane przez gminy, spółki wodne. Zadanie nie realizowane przez powiat. Realizowane przez gminy, właścicieli wód. Zadanie nie realizowane przez powiat. Realizowane przez gminy. Zadanie nie realizowane przez powiat. Realizowane przez gminy, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej. Zadanie nie realizowane przez powiat. Realizowane przez gminy i zarządy melioracji wodnych. Realizowane przez przedsiębiorców. Realizowane przez przedsiębiorców. Realizowane przez przedsiębiorców Realizowane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej. Realizowane na bieżąco. 2.3. Gospodarka odpadami. Z dniem 1 lipca 2013 r. gminy przejęły władztwo nad odpadami komunalnymi. Obowiązek został nałożony znowelizowaną ustawą z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która w sposób zasadniczy przebudowała system prawny dotyczący gospodarowania odpadami komunalnymi. Gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania, między innymi, obejmują wszystkich właścicieli nieruchomości na terenie gminy systemem gospodarowania odpadami komunalnymi. Zgodnie z art.3 ust.2 pkt 10 ustawy gminy zobowiązane zostały do wykonania corocznie analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi na swoim terenie, w celu weryfikacji możliwości technicznych i organizacyjnych gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi. Analizę stanu gospodarki odpadami komunalnymi sporządza się w terminie do dnia 30 kwietnia za poprzedni rok kalendarzowy. Analiza podlega publicznemu udostępnieniu na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej urzędu. Gospodarka odpadami w województwie podkarpackim opiera się na wskazanych w Planie Gospodarki Odpadami regionach gospodarki odpadami (RGO). Zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami odpady komunalne zmieszane, odpady z pielęgnacji terenów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczone do składowania mogą być zagospodarowywane tylko i wyłącznie w ramach danego regionu. Zgodnie z podziałem województwa na regiony gospodarki odpadami powiat przeworski położony jest w: -Regionie Północnym: gmina Adamówka, gmina Sieniawa, gmina Tryńcza; -Regionie Wschodnim: Przeworsk miasto, gmina Przeworsk, gmina Zarzecze; -Regionie Centralnym: gmina Gać, gmina Kańczuga, gmina Jawornik Polski. 8 Wg danych GUS, Baza Danych Lokalnych, w 2014 roku z terenu powiatu przeworskiego zebrano ogółem 9,4 tyś. ton odpadów komunalnych zmieszanych, w tym z gospodarstw domowych 6,5 tyś. ton. Na terenie powiatu nie ma czynnych składowisk odpadów. Zgodnie z zapisami ustawy o odpadach każdy, kto podejmuje działania powodujące lub mogące powodować powstanie odpadów, powinien takie działania planować, projektować i prowadzić przy użyciu takich sposobów produkcji lub form usług oraz surowców i materiałów, aby w pierwszej kolejności zapobiegać powstawaniu odpadów lub ograniczać ilość odpadów i ich negatywne oddziaływanie na życie i zdrowie ludzi oraz na środowisko, w tym przy wytwarzaniu produktów, podczas i po zakończeniu ich użycia. Odpady, których powstaniu nie udało się zapobiec, posiadacz odpadów w pierwszej kolejności jest obowiązany poddać odzyskowi. Odzysk polega w pierwszej kolejności na przygotowaniu odpadów przez ich posiadacza do ponownego użycia lub poddaniu recyklingowi, a jeżeli nie jest to możliwe z przyczyn technologicznych lub nie jest uzasadnione z przyczyn ekologicznych lub ekonomicznych poddaniu innym procesom odzysku. Przez recykling rozumie się także recykling organiczny polegający na obróbce tlenowej, w tym kompostowaniu, lub obróbce beztlenowej odpadów, które ulegają rozkładowi biologicznemu w kontrolowanych warunkach przy wykorzystaniu mikroorganizmów, w wyniku której powstaje materia organiczna lub metan. Odpady, których poddanie odzyskowi nie było możliwe posiadacz odpadów jest zobowiązany unieszkodliwiać. Składowane powinny być wyłącznie te odpady, których unieszkodliwienie w inny sposób było niemożliwe. Unieszkodliwianiu poddaje się te odpady, z których uprzednio wysegregowano odpady nadające się do odzysku. Odpady przemysłowe możemy podzielić ze względu na: właściwości, skład chemiczny, miejsce ich powstawania oraz sposób ich unieszkodliwiania lub wykorzystania. Ilość oraz rodzaj wytwarzanych odpadów determinowane są: typem użytych surowców, rodzajem stosowanej technologii produkcji, a także postępem technicznym. Na terenie powiatu przeworskiego istnieją instalacje do przetwarzania odpadów eksploatowane w firmach: -Richd. ANDERS Polska Sp. z o.o. ul. Kolejowa 13, 37-220 Kańczuga; -MARMA Polskie Folie Sp. z o.o. ul. Postępu 15C, 02-676 Warszawa, Zakład Produkcyjny w Kańczudze, ul. Płachcińskiego 2, -GRAN – TECH Sp. z o.o. Sp. k. Wylewa 244, 37-530 Sieniawa, -Paweł Ciąpała F.H.U. BUDINSTEL ul. Głęboka 11, 37-200 Przeworsk, kompostownia w Leżachowie, gmina Sieniawa, -GPR Guma i Plastik Recycling Sp. z o.o. 37-205 Zarzecze169 i zakład w miejscowości Rożniatów, gmina Zarzecze, -Replas Recycling Plastics Sp. z o.o. ul. Miłkowskiego nr 3 lok.501, 30-349 Kraków, zakład w miejscowości Rożniatów, gmina Zarzecze, -Geyer & Hosaja Sp. z o.o. Partynia nr 12, 39-310 Radomyśl Wielki, Zakłady Gumowe w mieście Przeworsk przy ulicy Gorliczyńskiej 157, -Zakład Rolniczo – Przemysłowy „FARMUTIL HS” S.A. Śmiłowo, ul. Przemysłowa 4, 64-810 Kaczory, Zakład Przetwórczy w Leżachowie, Leżachów 133, 37-530 Sieniawa. W latach 2013-2014 Starosta udzielił zezwoleń na transport odpadów (5), pozwoleń na wytwarzanie odpadów (4), zezwoleń na zbieranie odpadów (6), zezwoleń na przetwarzanie odpadów (6). W 2014 roku na terenie powiatu wytworzono ogółem 17,8 tyś. t odpadów (z wyłączeniem odpadów komunalnych), z tego 1,1 tyś.t. poddano odzyskowi; 0,9 tyś. t. unieszkodliwiono, 15,8 tyś. t. przekazano innym odbiorcom do odzysku lub unieszkodliwiania (źródło danych GUS, Baza Danych Lokalnych). Informacje o wyrobach zawierających azbest na terenie powiatu przeworskiego powzięto z danych umieszczonych na stronie internetowej www.bazaazbestowa.gov.pl, Ministerstwa Rozwoju – baza 9 azbestowa, dział „aktualne dane, zinwentaryzowane i unieszkodliwione wyroby zawierające wyroby zawierające azbest”. Tabela 5. Masa wyrobów zawierających azbest (kg), baza azbestowa Jednostka organizacyjna Przeworsk miasto Gmina Adamówka Gmina Gac Gmina Jawornik Polski Gmina Kańczuga Gmina Przeworsk Gmina Sieniawa Gmina Tryńcza Gmina Zarzecze zinwentaryzowane osoby osoby fizyczne prawne 405460 403997 1463 1074145 948855 125290 1161151 1161151 0 845075 833565 11510 unieszkodliwione osoby osoby fizyczne prawne 0 0 0 0 0 0 199936 199936 0 0 0 0 pozostałe do unieszkodliwienia razem osoby osoby fizyczne prawne 405460 403997 1463 1074145 948855 125290 961215 961215 0 845075 833565 11510 1574790 2014056 1274284 983311 1631476 270865 27800 0 266178 95799 1303926 1986256 1274284 717133 1535677 razem 1568610 2013407 1274284 979681 1622401 6180 649 0 3630 9075 razem 264685 27800 0 262548 95799 6180 0 0 3630 0 1303926 1985607 1274284 717133 1526602 0 649 0 0 9075 Jest możliwe, że w latach 2013-2014 Gminy wchodzące w skład powiatu przeworskiego realizowały zadania związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest. Jeżeli informacje o tym nie zostały przekazane do właściwych organów, baza azbestowa nie została zaktualizowana. Tabela.6. Lista przedsięwzięć w zakresie ochrony powierzchni ziemi w Programie Ochrony Środowiska w latach 2013-2014 Lp. Opis przedsięwzięcia Stopień wykonania w latach 2013-2014 1. Wspieranie działań w zakresie rozwoju selektywnego Zadanie nie realizowane przez powiat. zbierania odpadów Realizowane przez gminy. 2. Wspieranie działań na rzecz eliminacji dzikich wysypisk Zadanie realizowane na bieżąco, głównie przez odpadów gminy. 3. Inwentaryzacja budynków i urządzeń zawierających Zadanie nie realizowane przez powiat. azbest Realizowane przez gminy. 2.4. Ochrona przed hałasem. Hałas w środowisku stanowi istotne zagrożenie dla zdrowia publicznego, jest czynnikiem stresogennym i przy długotrwałej ekspozycji powoduje liczne choroby. Badanie, ocenę i obserwację zmian stanu akustycznego środowiska dokonuje się w ramach Państwowego monitoringu środowiska. W latach 2013 i 2014 r. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie przeprowadzał badania i sporządził ocenę wyników badań poziomów hałasu drogowego na obszarze województwa podkarpackiego. Badania nie obejmowały terenu powiatu przeworskiego. Hałas emitowany w efekcie prowadzonej działalności gospodarczej obejmujący swoim zasięgiem obszary sąsiadujące bezpośrednio z obiektem to hałas przemysłowy. Na przestrzeni ostatnich lat działania organów ochrony środowiska i postęp techniczny skutecznie przyczyniają się do zmniejszenia uciążliwości hałasu pochodzącego od źródeł przemysłowych. Sejmik Województwa Podkarpackiego Uchwałą Nr XVII/284/12 z dnia 30 stycznia 2012 r. uchwalił „Program ochrony środowiska przed hałasem dla obszarów położonych w pobliżu głównych dróg w województwie podkarpackim o obciążeniu ruchem powyżej 6 milionów przejazdów rocznie”. W związku z przebiegającą przez powiat drogą krajową nr 4 programem jest objęty odcinek tej drogi. Rozpoczyna się on w pobliżu ulicy Stefana Batorego, a kończy na wschód od miasta. Pierwszym i najważniejszym działaniem naprawczym w ramach strategii krótkookresowej jest budowa autostrady A4. Zgodnie z planami GDDKiA inwestycja ta miała być zakończona przed 2013 r. Niestety do końca 2014 r. inwestycja nie została ukończona. W opracowaniu zwrócono uwagę na prowadzenie systematycznych i skoordynowanych działań edukacyjnych skierowanych przede wszystkim do kierowców takich jak: 10 -promocja komunikacji zbiorowej, która jest alternatywną formą podróży dla osób korzystających z samochodów; -promocja i edukacja w zakresie proekologicznego korzystania z samochodów na odcinkach stanowiących dojazd do miast: carpooling (jazda z sąsiadem), eco-driving (ekojazda), styl jazdy; -promocja pojazdów „cichych” (np. z napędem hybrydowym i elektrycznym); -promocja właściwego planowania przestrzennego uwzględniającego zagrożenie hałasem, w tym m.in. strefowanie funkcji zabudowy i ograniczenie możliwości „obudowy” nowych odcinków dróg terenami „wrażliwymi” akustycznie (w tym m.in. o funkcji mieszkaniowej, rekreacyjnej, edukacyjnej lub związanymi z ochroną zdrowia); -promocja innych metod ochrony przed hałasem inny niż ekrany akustyczne (na ograniczenie prędkości, zapewnienie płynności ruchu). Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Rzeszowie ma w planach inwestycyjnych również budowę obwodnicy Przeworska o długości około 6.7 km. Realizacja tej inwestycji, podobnie jak autostrady A4, spowoduje odciążenie istniejącego w chwili obecnej odcinka drogi krajowej z ruchu ciężarowego i o charakterze tranzytowym. Inwestycja ta będzie miała zatem korzystny wpływ na klimat akustyczny dla terenów zlokalizowanych w centrum Przeworska. Tabela.7.Lista przedsięwzięć w zakresie ochrony przed hałasem w Programie Ochrony Środowiska w latach 2013-2014 Lp. Opis przedsięwzięcia 1. Modernizacja dróg powiatowych 2. 3. Ograniczenie emisji hałasu poprzez inwestycje dotyczące budowy i modernizacji infrastruktury drogowej (głównie: modernizacja dróg krajowych, wojewódzkich i gminnych) Modernizacja i rozwój środków transportu zbiorowego 4. Wyznaczanie obszarów cichych 5. Budowa obwodnicy Przeworska w ciągu drogi krajowej nr 4 6. Budowa autostrady A4 Rzeszów- Jarosław na odcinku węzeł Rzeszów wschód – węzeł Wierzbna Stopień wykonania w latach 20132014 Zadanie realizowane przez Powiatowy Zarząd Dróg Zadanie realizowane przez zarządców dróg. Zadanie realizowane przez przedsiębiorców. Rada Powiatu nie wyznaczała obszarów cichych. Zadanie nie zrealizowane przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. Zadanie nie zrealizowane przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. 2.5. Ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym. Pola elektromagnetyczne występujące w środowisku pochodzą ze źródeł naturalnych i sztucznych. Sztucznymi źródłami promieniowania elektromagnetycznego są przede wszystkim obiekty elektroenergetyczne (linie i stacje elektroenergetyczne, elektrociepłownie) oraz obiekty radiokomunikacyjne (stacje nadawcze radiowe i telewizyjne, stacje bazowe telefonii komórkowej). Monitoring poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku prowadzony jest przez Inspekcję Ochrony Środowiska. Badania oraz ocena poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku dokonywana jest w ramach systemu Państwowego monitoringu środowiska. Tabela.8.Lista przedsięwzięć w zakresie ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym w Programie Ochrony Środowiska w latach 2013-2014 Lp. 1. 2. Opis przedsięwzięcia Współpraca ze służbami kontrolno pomiarowymi obiektów emitujących pola elektromagnetyczne Rozwój systemu monitoringu pól elektromagnetycznych i 11 Stopień wykonania w latach 2013-2014 Zadanie realizowane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska 3. prowadzenie bazy danych Modernizacja istniejących sieci elektroenergetycznych stacji transformatorowych Zadanie realizowane przez przedsiębiorców 2.6.Przeciwdziałanie poważnym awariom. Na terenie powiatu przeworskiego potencjalny problem nadzwyczajnych zagrożeń środowiska wynikających z awarii przemysłowych nie występuje, ze względu na brak instalacji zakwalifikowanych do zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowych. Nie dotyczy to stacji paliw. Tabela.9.Lista przedsięwzięć w zakresie poważnych awarii w Programie Ochrony Środowiska w latach 20132014 Lp. Opis przedsięwzięcia 1. 2. Sporządzanie powiatowych planów zarządzania kryzysowego Opracowanie procedur określania tras przewozu substancji niebezpiecznych na terenie miast Doposażenie w sprzęt jednostek straży pożarnej 3. Stopień wykonania w latach 2013-2014 Zadanie zrealizowane. Zadanie nie realizowane przez powiat. Zadanie nie realizowane przez powiat. 2.7.Ochrona powietrza atmosferycznego. Głównym źródłem zanieczyszczeń do powietrza w powiecie przeworskim jest emisja z działalności przemysłowej, z sektora komunalno - bytowego, komunikacyjna i z rolnictwa. Sektor komunalno – bytowy w głównej mierze jest odpowiedzialny za podwyższone stężenia pyłu zawieszonego i benzo(a)pirenu w sezonie zimowym. Stosowanie w gospodarstwach domowych niskosprawnych urządzeń i instalacji kotłowych, ich zły stan techniczny i nieprawidłowa eksploatacja oraz spalanie złej jakości paliw, a także odpadów komunalnych są głównym powodem tzw. niskiej emisji. Komunikacja wpływa na całoroczny poziom tlenków azotu, pyłu zawieszonego i benzenu. Szczególnie duże stężenia tych zanieczyszczeń występują na skrzyżowaniach oraz drogach o dużym natężeniu ruchu, biegnących przez obszary położone w zwartej zabudowie. Przyczyną zwiększonej emisji ze źródeł komunikacyjnych jest zły stan techniczny pojazdów, nieprawidłowa ich eksploatacja oraz korki uliczne. Rolnictwo emituje zanieczyszczenia powstające podczas użytkowania pojazdów, maszyn rolniczych pylenie z pól uprawnych (np. wskutek prac polowych tj. orania i zbierania plonów). W 2013 r. i 2014 r. w województwie podkarpackim monitoring powietrza atmosferycznego prowadzony był przez WIOŚ w Rzeszowie na 10 stacjach pomiarowych. Badania obejmowały zanieczyszczenia, dla których Podkarpacki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska jest zobowiązany do dokonywania corocznej oceny jakości powietrza w regionie: dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenki azotu, tlenek węgla, ozon, benzen, pył zawieszony PM10 i PM2.5, arsen, kadm, nikiel, ołów i benzo(a)piren. Na podstawie serii pomiarowych ze stacji monitoringowych, wykonana została ocena zanieczyszczenia powietrza w województwie podkarpackim za rok 2014, w której stwierdzono, że: 1.Zanieczyszczenia gazowe tj. dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek węgla, ozon i benzen (w kryterium ochrony zdrowia) oraz dwutlenek siarki, dwutlenek azotu i ozon (w kryterium ochrony roślin) osiągnęły na terenie województwa niskie wartości stężeń. Pozwoliło to na zakwalifikowanie stref z terenu województwa podkarpackiego pod względem zanieczyszczenia powietrza, tymi substancjami, dla obu kryteriów do klasy A. W przypadku ozonu nie został dotrzymany poziom celu długookresowego. 2.Nadal w regionie utrzymuje się ponadnormatywne zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym PM10 mierzonym w kryterium ochrony zdrowia; strefy: miasto Rzeszów i podkarpacka zaliczone zostały do klasy C; 12 3.Występuje ponadnormatywne zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym PM2.5 na obszarze województwa podkarpackiego; strefy: miasto Rzeszów i podkarpacka zaliczone zostały do klasy C; 4.Dla metali w pyle PM10 (arsen, kadm, nikiel, ołów) wartości odniesienia zostały dotrzymane na obszarze całego województwa, pozwoliło to na zakwalifikowanie stref z terenu województwa podkarpackiego pod względem zanieczyszczenia powietrza, tymi substancjami, dla obu kryteriów do klasy A; 5.Średnioroczne stężenia bezo(a)pirenu w pyle zawieszonym PM10 przekroczyły wartość docelową we wszystkich punktach pomiarowych, co było podstawą do zaliczenia strefy: miasto Rzeszów i podkarpackiej do klasy C. Działania na rzecz ochrony powietrza w województwie związane są z dążeniem do zapewnienia jak najlepszej jakości powietrza. Dokumentem strategicznym umożliwiającym zarządzanie jakością powietrza w województwie podkarpackim są naprawcze programy ochrony powietrza. Od 2013 na terenie województwa obowiązuje: ”Program ochrony powietrza dla strefy podkarpackiej” z uwagi na stwierdzone przekroczenie poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM10, poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM2.5 oraz poziomu docelowego benzo(a)pirenu wraz z Planem Działań Krótkoterminowych” przyjęty uchwałą Sejmiku Województwa Podkarpackiego Nr XXXIII/608/13 z dnia 29 kwietnia 2013 r., obejmujący teren całego województwa z wyłączeniem miasta Rzeszowa. W ramach Programu określono szereg działań, których wdrożenie na terenie miast i gmin województwa ma stopniowo doprowadzać do poprawy jakości powietrza, a w efekcie końcowym do obniżenia stężeń zanieczyszczeń poniżej poziomów dopuszczalnych i docelowych określonych w rozporządzeniu w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu. W latach 2013-2014 na terenie powiatu przeworskiego zrealizowano niżej wymienione inwestycje: Tabela.10. Inwestycje zrealizowane w latach 2013-2014 Lokalizacja inwestycji (gmina, miejscowość) Rodzaj przedsięwzięcia Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej w Przeworsku Roboty termomodernizacyjne przy miejskich placówkach oświatowych: szkołach podstawowych nr 1,2,3. W szkołach nr 2 i 3 ocieplono ściany, wykonano nowe elewacje, docieplono dachy. Wymieniona została instalacja c.o. i zainstalowano nowe kotłownie. W zakresie zadań SP 2 znalazł się także montaż kolektorów słonecznych. W segmencie krytej pływalni przy SP 1 zostały docieplone ściany zewnętrzne, wymieniono również stolarkę okienną i drzwiową. Między innymi wymiana stolarki okiennej i drzwiowej, docieplenie ścian zewnętrznych, stropów w budynkach komunalnych oraz modernizacja instalacji grzewczej i ciepłej wody w budynku Urzędu Gminy. Poprawa infrastruktury energetycznej w budynkach użyteczności publicznej w Gminie Tryńcza Lata realizacji (inwestycje/ przedsięwzięcia długoterminowe) 6.11.201230.09.2013 2013-2014 13 Wydatki na realizację (w tys. PLN) 2013 2014 Źródła finansowania 1385,40 - Gmina Miejska Przeworsk Województwo Podkarpackie Program Regionalny Unia Europejska Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 740,85 741,74 Gmina Tryńcza Województwo Podkarpackie Program Regionalny Unia Europejska Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Zastosowanie alternatywnych źródeł zasilania oraz wykorzystanie energii pochodzącej z kogeneracji przy termomodernizacji budynków użyteczności publicznej gminy Jawornik Polski Termomodernizacja budynków komunalnych użyteczności publicznej na terenie Miasta i Gminy Kańczuga Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej w powiecie przeworskim Usuwanie skutków działania klęsk żywiołowych na drogach powiatowych, inwestycje i remonty dróg powiatowych, remonty i budowy chodników Modernizacja Przebudowa kotłowni zrębkowej na biomasę z układem kogeneracyjnym, wykonanie instalacji solarnej oraz montaż instalacji elektrycznej w kotłowni na biomasę w budynku Zespołu Szkół nr 1 w Jaworniku Polskim, docieplenie remizy OSP w Hucisku Jawornickim Zrealizowano prace termomodernizacyjne budynków: Dom Kultury w Rączynie, Zespół Szkolno Gimnazjalny w Siedleczce, Budynek -biuro Sołtysa w Sieteszy, sala gimnastyczna - Szkoła Podstawowa w Kańczudze, Urząd Miasta i Gminy w Kańczudze, Dom Strażaka w Żuklinie, Dom Ludowy w Łopuszce Małej, Dom Strażaka w Krzeczowicach, Dom Ludowy w Chodakówce, Dom Ludowy w Medyni Kańczuckiej, Dom Ludowy w Siedleczce. Prace budowlane w budynku Starostwa Powiatowego w Przeworsku i Urzędu Miasta Przeworska obejmowały wykonanie: docieplenia stropodachu, docieplenia elewacji oraz wymianę instalacji centralnego ogrzewania; w budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Przeworsku wykonane zostało: docieplenie stropodachu, docieplenie elewacji, montaż kotłowni gazowej oraz instalacji solarnej. Usuwanie skutków działania klęsk żywiołowych na drogach powiatowych, inwestycje i remonty dróg powiatowych, remonty i budowy chodników 2013-2014 0 1324,00 Gmina Jawornik Polski Województwo Podkarpackie Program Regionalny Unia Europejska Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 2013-2014 735,20 340,035 Gmina Kańczuga Województwo Podkarpackie Program Regionalny Unia Europejska Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 2013-2014 0 1550,04 Powiat Przeworski Województwo Podkarpackie Program Regionalny Unia Europejska Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 2013-2014 1999,15 5198,395 Powiat Przeworski, Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Gminy, PGNiG w Warszawie, Nadleśnictwo Kańczuga Tabela.11.Lista przedsięwzięć w zakresie ochrony powietrza w Programie Ochrony Środowiska w latach 20132014 Lp. 1. Opis przedsięwzięcia Renowacja dróg powiatowych wraz z odnową pasa drogowego 14 Stopień wykonania w latach 2013-2014 Zadanie realizowane przez Powiatowy Zarząd Dróg. 2. Termomodernizacja obiektów zarządzanych przez powiat 3. Modernizacja taboru komunikacji autobusowej 4. Tworzenie warunków do rozwoju komunikacji zbiorowej oraz budowa ścieżek rowerowych przy ciągach komunikacyjnych, optymalizacja prędkości ruchu na obszarach zabudowanych Kontynuacja procesu ograniczenia emisji zanieczyszczeń z istniejących miejskich i zakładowych kotłowni (głównie węglowych), poprzez zmianę technologii, podłączenie do sieci ciepłowniczej bądź budowę instalacji zabezpieczającej środowisko przed zanieczyszczeniem Stosowanie odpowiednich zapisów, umożliwiających ograniczenie emisji pyłów PM10 i PM2,5 oraz B(a)P, w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego Ograniczenie emisji zanieczyszczeń technologicznych 5. 6. 7. 8. Podejmowanie przedsięwzięć dotyczących usuwania azbestu z obiektów i instalacji budowlanych. Zadanie realizowane przez powiat. Zadanie realizowane przez przedsiębiorców. Zadanie realizowane przez gminy. Zadanie realizowane przez gminy i właścicieli budynków. Zadanie realizowane przez gminy. Zadanie realizowane przez przedsiębiorców. Zadanie realizowane przez właścicieli budynków. 2.8.Ochrona przyrody. Obszary prawnie chronione przyrodniczo w Powiecie Przeworskim wg danych GUS , Baza Danych Lokalnych przedstawia poniższa tabela: Tabela.12. Obszary prawnie chronione przyrodniczo Lp. Obszary prawnie chronione 1. Ogółem 2. Parki narodowe 3. Rezerwaty przyrody 4. Parki krajobrazowe razem 5. Rezerwaty i pozostałe formy ochrony przyrody w parkach krajobrazowych 6. Obszary chronionego krajobrazu razem 7. Rezerwaty i pozostałe formy ochrony przyrody na obszarach chronionego krajobrazu 8. Użytki ekologiczne 9. Stanowiska dokumentacyjne 10. Zespoły przyrodniczo krajobrazowe Powierzchnia (ha) 31402,06 0,00 76,19 0,00 0,00 31330,10 6,13 1,90 0,00 0,00 Na terenie powiatu istnieje: Sieniawski Obszar Chronionego Krajobrazu zlokalizowany na terenie gmin: Jarosław i Wiązownica w powiecie jarosławskim, gmin: Stary Dzików i Oleszyce w powiecie lubaczowskim, gmin: Adamówka, Sieniawa i Tryńcza oraz Miasta Sieniawa w powiecie przeworskim. Założony w 1987 roku (uchwała Wojewódzkiej Rady Narodowej w Przemyślu, nr XX/148/87 z dnia 25.06.1987, Uchwała NR XXXIX/786/13 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 28 października 2013 r. w sprawie Sieniawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu). Obszar ten został utworzony dla ochrony Lasów Sieniawskich, jednego z największych kompleksów leśnych w województwie, będącego częścią Puszczy Sandomierskiej. Na żyznych glebach części wschodniej występują lasy mieszane i bory nadające krajobrazowi niepowtarzalne piękno dzięki znacznej różnorodności form. Wiodącym gatunkiem w tym zbiorowisku jest sosna pospolita i dąb szypułkowy. W zachodniej części przeważa krajobraz kulturowy z doliną Sanu i Lubaczówki z bardzo ciekawą roślinnością. Występują tu synantropy północnoamerykańskie tj. aster amerykański i wirginijski. Na łąkach koło Sieniawy - kosaciec syberyjski, goździk pyszny, goryczka wąskolistna i pełnik 15 europejski. Fauna ma charakter wybitnie nizinny. Z ssaków można spotkać: łosia, borsuka, kunę leśną, orzesznicę;- z ptaków: gadożera, pszczołojada, kobuza, bociana czarnego, remiza; z płazów: ropuchę zieloną i paskówkę. Ciekawie reprezentuje się obszar pod względem ichtiologicznym. W rzekach występują: dziki karp, sazan, sandacz, sum, sumik karłowaty, wzdręga i ciernik. Przemysko - Dynowski Obszar Chronionego Krajobrazu obejmuje środkowo-zachodnią część województwa podkarpackiego. Występuje na terenie gmin: Pruchnik, Rokietnica, Roźwienica, Bircza, Dubiecko, Fredropol, Krasiczyn, Krzywcza, Przemyśl, Żurawica, Jawornik Polski i Dynów. obszar od północy stanowi otulinę Parku Krajobrazowego Pogórza Przemyskiego. Na terenie podgórskim, poprzecinanym licznymi rzeczkami i potokami, występują drzewostany bukowe i jodłowe oraz grądy. Lasy są pełne zwierzyny. Licznie występują tu m.in. jelenie, sarny i dziki. Do innych obszarów chronionych, mających istotną wartość ze względów przyrodniczych mają dwa rezerwaty przyrody: Rezerwat Husówka położony jest na terenie wsi Lipnik, kilka kilometrów od Kańczugi. Utworzono go w roku 1995, aby chronić liczne naturalne stanowiska kłokoczki południowej. Rezerwat Lupa położony jest na terenie gminy Sieniawa, w pobliżu miejscowości Dobra. Utworzony został w 1953 w dużym kompleksie leśnym. Wśród roślin runa na uwagę zasługują storczyki: kruszczyk szerokolistny i gnieźnik leśny. W powiecie znajduje się 77 pomników przyrody: 13 w gminie Adamówka; pomniki przyrody na terenie miasta Przeworska objęte uchwałą w 1994 roku; 2 w gminie Kańczuga; 21 w gminie Sieniawa; 41 w gminie Zarzecze. Są to pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości naukowej, kulturowej, historyczno – pamiątkowej i krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów natury. Na terenie powiatu znajdują się fragmenty następujących obszarów włączonych do krajowej sieci ekologicznej ECONET – PL: krajowy obszar węzłowy Dolina Środkowego Sanu (symbol 25K) oraz krajowy obszar węzłowy Leżajski (symbol 24K). W obrębie powiatu znajduje się również dwa użytki ekologiczne w gminie Adamówka: torfowisko w Majdanie Sieniawskim, torfowisko w miejscowości Cieplice. Obszary chronione NATURA 2000 Na terenie powiatu zlokalizowane są cztery obszary zatwierdzone Decyzją Komisji Europejskiej w ramach ochrony sieci Natura 2000. Obszar Dolny San i Wisłok jest proponowany przez organizacje pozarządowe w ramach Shadow List w ramach Dyrektywy Siedliskowej. Tabela.13. Obszary chronione NATURA 2000 na terenie powiatu. Nazwa ostoi kod Dolina Dolnego Sanu PLH180020 Nad Husowem PLH180025 Starodub w Pełkiniach PLH180050 Lasy Sieniawskie PLH180054 Powierzchnia ogólna [ha] 10176,6 3347,7 574,8 18015,4 Dolina Dolnego Sanu objęta jest Dyrektywą Siedliskową oraz Ptasią. Występuje na terenie gminy Sieniawa i Tryńcza. Dolina Dolnego Sanu (Kod obszaru:PLH180020) obejmuje powierzchnię 10176,6 ha w ramach Dyrektywy Siedliskowej. Obszar położony jest w Kotlinie Sandomierskiej na wysokości 140-225 m n.p.m. i obejmuje najbardziej cenne przyrodniczo fragmenty doliny dolnego Sanu na odcinku Jarosław - ujście. Dolina rzeki w stadium dojrzałym osiąga szerokość 7-15 km. Zasadniczymi elementami jej budowy są dwa poziomy terasowe holoceńskie oraz terasa plejstoceńska. W dolinie dominuje krajobraz rolniczy siedliska rolnicze zajmują ponad połowę powierzchni, jedną czwartą siedliska łąkowe i zaroślowe, prawie jedną piątą - wody Sanu. Lasy iglaste, liściaste oraz obszary 16 zantropogenizowane stanowią około 5%. Zidentyfikowano tu 14 typów siedlisk przyrodniczych z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej. Największe znaczenie mają: kompleks zbiorowisk przykorytowych (łęgi wierzbowe, ziołorośla i pionierska roślinność na piaszczystych odsypach i namuliskach). Istotną rolę w dolinie odgrywają także różnego typu ekstensywnie użytkowane łąki oraz liczne starorzecza z bogatą florą wodną. Na suchych łąkach i pastwiskach oraz na krawędziach erozyjnych występują ciekawe zbiorowiska kserotermiczne. Florę i faunę cechuje znaczne bogactwo, wykazano tu 19 gatunków z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Występują tu istotne regionalnie populacje modraszka teleiusa, modraszka nausithousa, wydry i bolenia. W dolinie występują również takie gatunki roślin jak storczyk cuchnący, róża francuska, pięciornik skalny, powojnik prosty, kotewka orzech wodny oraz owad: modliszka zwyczajna. Obszar stanowi istotny korytarz ekologiczny w tym dla ichtiofauny. Wody rzeki San i jej dopływów są siedliskiem cennych gatunków ryb z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Dorzecze Sanu objęte jest krajowym programem restytucji ryb wędrownych (certy, troci wędrownej, łososia i jesiotra ostronosego). Dopływy Sanu prezentują walory potencjalnych tarlisk i siedlisk wędrownych ryb prądolubnych o znaczeniu europejskim. Lasy Sieniawskie (Kod obszaru:PLH180054) są największym kompleksem leśnym na terenie powiatu przeworskiego. Obejmuje gminy Adamówka i Sieniawa. Jako obszar specjalnej ochrony siedlisk zajmuje powierzchnie: 18015,4 ha. Obszar leży na wysokości 181-250 m n.p.m. Na żyznych glebach rosną lasy liściaste (12%), mieszane (66% powierzchni), spotyka się także bory (18%) oraz olsy. Obszar jest ważną ostoją populacji wilka liczącej 6-8 osobników, spokrewnionej genetycznie z watahami w Kotlinie Sandomierskiej, na Roztoczu oraz lasach wokół Horyńca. W obszarze stwierdzono obecność dwóch osiadłych watah (grup rodzinnych) wilków. Stanowi to 15% liczącej około 50 osobników populacji bytującej w kontynentalnej części województwa podkarpackiego, oraz 1% populacji krajowej tego gatunku. W obszarze występuje dość licznie bóbr (10-15 osobników) oraz wydra (około 40 osobników). Spośród nietoperzy obserwowano tu nocka rudego i borowca wielkiego. Ponadto stwierdzono tu pachnicę dębową - rzadki gatunek bezkręgowca. Występuje tu także około 158 gatunków ptaków, w tym 37 z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej. Między innymi stwierdzono tu gniazdującą populację bociana czarnego, trzmielojada, orlika krzykliwego, derkacza, puchacza, puszczyka uralskiego, dzięcioła zielonosiwego, dzięcioła białoszyjego i muchołówki białoszyjej. Z roślin chronionych stwierdzono tu m.in. występowanie trzech storczyków: stoplamka plamistego, listery jajowatej oraz gnieźnika leśnego, dwóch gatunków widłaków: widłaka jałowcowatego i widłaka goździstego oraz przylaszczki pospolitej, wawrzynka wilczełyko i ciemiężycy zielonej. Starodub w Pełkiniach (Kod obszaru: PLH180050) obejmuje gminy Przeworsk i Tryńcza. Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000 jest specjalny obszar ochrony siedlisk o powierzchni 574,8 ha. Obszar leży na wysokości 180-185 m n.p.m. i obejmuje dobrze zachowany, zwarty kompleks bogatych florystycznie, cennych łąk (77% powierzchni obszaru) znajdujący się pomiędzy miejscowościami Pełkinie, Ujezna, Jagiełła i Rozbórz. Najcenniejsza jest liczna populacja (ponad 1000 osobników) staroduba łąkowego występująca przede wszystkim we wschodniej części obszaru. Siedliska rolnicze zajmują 22%. Nad Husowem (Kod obszaru:PLH180025) obejmuje specjalny obszar ochrony siedlisk o powierzchni 3347,7 ha. Obejmuje gminy Jawornik Polski i Kańczuga. Ostoja obejmuje fragment lasów, śródleśnych stawów i łąk. W podłożu występują utwory fliszu karpackiego i gleby brunatne. Lasy zajmują ponad 95% powierzchni, w tym lasy iglaste 2%, lasy liściaste 55%, a lasy mieszane 42%. Siedliska rolnicze zajmują tylko 1%. W obszarze kontynentalnym niewiele jest tak dobrze zachowanych żyznych buczyn karpackich i tak dobrze zachowanych grądów, z ponad 20 gatunkami roślin chronionych. W obszarze stwierdzono występowanie jednego z krańcowych stanowisk kłokoczki południowej, przy północnej granicy zasięgu tego gatunku. Fragmenty łąk przylegające do lasu są miejscem występowania 3 gatunków motyli z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Ponadto na tym obszarze stwierdzono obecność chrząszczy (biegacz urozmaicony i zgniotek cynobrowy) oraz płazów (kumaka górskiego i traszki karpackiej i traszki grzebieniastej) z tego samego załącznika. 17 Tabela.14.Lista przedsięwzięć w zakresie ochrony przyrody w Programie Ochrony środowiska w latach 20132014 Lp. Opis przedsięwzięcia 1. Wspieranie działań na rzecz inwestycji turystycznosportowych Współudział w organizacji ponadregionalnych wydarzeń turystycznych, sportowych i kulturalnych Organizowanie konferencji, seminariów i warsztatów propagujących role obszarów chronionych w zrównoważonym rozwoju powiatu Wykonanie zabiegów pielęgnacyjnych i ochronnych istniejących pomników przyrody 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Stopień wykonania w latach 2013-2014 Opracowanie strategii rozwoju turystyki w powiecie przeworskim do 2020 r. Preferowanie na terenach podlegających wszelkim formom ochrony lokalizacji wyłącznie przedsięwzięć o „czystych technologiach” Tworzenie dogodnych warunków do rozwoju kompleksów wypoczynkowych i rekreacyjnych, zrównoważony rozwój turystyki na obszarach cennych przyrodniczo Egzekwowanie wymogów ochrony przyrody w dokumentach planistycznych Zachowanie i ochrona istniejących zasobów przyrodniczych na terenie obszarów Natura 2000 Zadanie jest na bieżąco realizowane Zadanie jest na bieżąco realizowane Zadanie nie jest realizowane przez powiat. Zadanie realizowane przez zarządzających obszarami chronionymi. Zadanie jest realizowane przez powiat w przypadku pomników przyrody zlokalizowanych na działkach powiatowych w miarę możliwości finansowych. Do zrealizowania. Powiat nie ma kompetencji do kształtowania polityki zagospodarowania przestrzennego. Powiat nie ma kompetencji do kształtowania polityki zagospodarowania przestrzennego. Powiat nie ma kompetencji do kształtowania polityki zagospodarowania przestrzennego. Zadanie nie jest realizowane przez powiat. Zadanie realizowane przez zarządzających obszarami Natura 2000. 2.9. Lasy Powierzchnia lasów i powierzchnia gruntów leśnych na terenie powiatu przeworskiego według danych GUS, Baza Danych Lokalnych w latach 2013-2014 przedstawiona w poniższych tabelach: Tabela.15. Powierzchnia lasów 2013-2014 Jednostka organizacyjna Przeworsk (m) Adamówka Gać Jawornik Polski Kańczuga (m) Kańczuga Przeworsk Sieniawa (m) Sieniawa Tryńcza Zarzecze Lasy ogółem 2013 2014 Pasy publiczne ogółem 2013 2014 2,04 6415,99 2,91 1752,57 2,36 1584,54 134,36 2,37 5207,28 1157,31 462,55 2,03 6455,46 3,45 1781,20 2,11 1594,64 139,01 9,34 5230,42 1158,58 469,72 0,00 5805,09 0,00 874,33 0,00 1381,94 84,41 2,01 4826,09 872,79 450,18 0,00 5806,86 0,00 874,00 0,00 1381,98 85,03 2,01 4794,10 872,79 450,18 Lasy publiczne Skarby Państwa 2013 2014 Lasy publiczne gminne 2013 2014 Lasy prywatne ogółem 2013 2014 0,00 5090,29 0,00 728,53 0,00 1316,84 84,41 2,01 4204,39 844,59 450,18 0,00 714,80 0,00 145,80 0,00 65,10 0,00 0,00 621,70 28,20 0,00 2,04 610,90 2,91 878,24 2,36 202,60 49,95 0,36 381,19 284,52 12,37 0,00 5092,06 0,00 728,20 0,00 1316,88 85,03 2,01 4205,03 844,59 450,18 0,00 714,80 0,00 145,80 0,00 65,10 0,00 0,00 589,07 28,20 0,00 2,03 648,60 3,45 907,20 2,11 212,66 53,98 7,33 436,32 285,79 19,54 Tabela.16. Powierzchnia gruntów leśnych 2013-2014 Jednostka organizacyjna Powierzchnia gruntów leśnych ogółem Lesistość % Grunty leśne publiczne ogółem 18 Grunty publiczne Państwa leśne Skarbu Grunty leśne prywatne Przeworsk (m) Adamówka Gać Jawornik Polski Kańczuga (m) Kańczuga Przeworsk Sieniawa (m) Sieniawa Tryńcza Zarzecze 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2,04 6548,58 2,91 1769,44 2,36 1604,82 137,25 2,98 5317,74 1172,10 468,21 2,03 6588,40 3,45 1798,07 2,11 1614,92 141,81 9,95 5340,92 1173,37 475,38 0,1 47,8 0,1 27,8 0,3 16,3 1,5 0,4 43,1 16,5 9,4 0,1 48,1 0,1 28,3 0,3 16,4 1,5 1,4 43,3 16,5 9,6 0,00 5934,86 0,00 891,20 0,00 1402,10 87,30 2,62 4936,52 887,58 455,84 0,00 5936,98 0,00 890,87 0,00 1402,14 87,83 2,62 4904,57 887,58 455,84 0,00 5216,06 0,00 741,10 0,00 1337,00 87,30 2,62 4308,52 859,38 455,84 0,00 5218,18 0,00 740,77 0,00 1337,04 87,83 2,62 4309,20 859,38 455,84 2,04 613,72 2,91 878,24 2,36 202,72 49,95 0,36 381,22 284,52 12,37 2,03 651,42 3,45 907,20 2,11 212,78 53,98 7,33 436,35 285,79 19,54 Zwiększenie powierzchni leśnej nastąpiło w sektorze lasów prywatnych i jest głównie skutkiem przyznawanych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa korzystnych dotacji do zalesień gruntów finansowanych ze środków Unii Europejskiej. Przewidywany jest dalszy wzrost powierzchni leśnej. Tabela.17.Lista przedsięwzięć w zakresie ochrony lasów w Programie Ochrony Środowiska latach 2013-2014 Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Opis przedsięwzięcia Kontrola nad właściwym utrzymaniem i zagospodarowaniem lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa Wspieranie inwestycji małej infrastruktury wraz z miejscami postojowymi na obszarach leśnych Działania na rzecz prowadzenia prawidłowej gospodarki leśnej Wspieranie i popularyzacja inicjatyw podejmowanych na rzecz zwiększenia lesistości terenu Powiatu Powiększanie zwartych kompleksów leśnych, leśnych pasów izolacyjnych, lokalne zadrzewianie Działania na rzecz zwiększania różnorodności biologicznej lasów Wdrożenie i monitoring Programu zwiększania lesistości Odbudowa powierzchni zniszczonej przez huragany i pożary Stopień wykonania w latach 2013-2014 Zadanie jest na bieżąco realizowane Zadanie nie jest realizowane przez powiat. Zadanie jest na bieżąco realizowane, dla lasów nadzorowanych przez Starostę Zadania realizowane, dla lasów nadzorowanych przez Starostę 2.10. Ochrona gleb Środowisko glebowe na terenie powiatu jest zróżnicowane, wynika to w dużej mierze z różnorodności podłoża geologicznego oraz różnorodności topograficznej związanej z nachyleniami i wysokością powierzchni terenu. W myśl art.101d. ustawy Prawo ochrony środowiska (obowiązującego od września 2014 r.) Starosta dokonuje identyfikacji potencjalnych historycznych zanieczyszczeń powierzchni ziemi, poprzez: 1) ustalenie działalności mogącej z dużym prawdopodobieństwem powodować historyczne zanieczyszczenie powierzchni ziemi, która była prowadzona na danym terenie przed dniem 30 kwietnia 2007 r.; 2) ustalenie listy substancji powodujących ryzyko, których wystąpienie w glebie lub ziemi jest spodziewane ze względu na działalność, o której mowa w pkt 1; 3) analizę dostępnych informacji na temat zagrożenia zanieczyszczeniem gleby lub ziemi; 4) w razie potrzeby - wykonanie pierwszego etapu badań zanieczyszczenia gleby i ziemi przez akredytowane laboratorium. Identyfikacji potencjalnych historycznych zanieczyszczeń powierzchni ziemi nie dokonuje się na terenach, na których jest prowadzona działalność, której głównym celem jest obronność i bezpieczeństwo państwa lub bezpieczeństwo międzynarodowe. Sukcesywnie zmniejsza się powierzchnia gruntów zdewastowanych i zdegradowanych. 19 W ramach wspomagania systemów kontrolnych i pomiarowych oraz badań stanu środowiska związanych z powierzchnią ziemi w latach 2013-2014 Powiat Przeworski przeznaczył kwotę 12300 zł na dofinansowanie badań gleb w zakresie kwasowości oraz na zawartość fosforu, potasu i magnezu. Z wyników badań monitoringowych zakwaszenia i zasobności gleby współfinansowanych ze środków budżetu Powiatu Przeworskiego korzystają rolnicy z terenu powiatu przeworskiego, wykorzystując je w praktyce do ustalenia dawek nawozów pod uprawiane rośliny. Tabela.18.Lista przedsięwzięć w zakresie ochrony gleb w Programie Ochrony Środowiska w latach 2013-2014 Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Opis przedsięwzięcia Przywracanie wartości użytkowej gruntom zdegradowanym – rekultywacja Wypracowanie programu wdrażania metod ekologicznych w gospodarstwach Optymalne zużycie nawozów mineralnych i środków ochrony roślin, zapewnienie wzrostu poziomu świadomości ekologicznej wśród rolników Zmniejszenie chemizacji gleb Zalesianie gruntów o niskiej przydatności rolniczej Wdrażanie rolnictwa ekologicznego prowadzenie upraw bez użycia nawozów sztucznych, gospodarowanie odpadami i energią w sposób mający niewielki wpływ na środowisko Wdrażanie programów rolnośrodowiskowych Stopień wykonania w latach 2013-2014 Zadania realizowane przez powiat, właścicieli gruntów, ośrodki doradztwa rolniczego, Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. 2.11. Edukacja ekologiczna W myśl obowiązującej ustawy Prawo ochrony środowiska problematykę ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju uwzględnia się w podstawach programowych kształcenia ogólnego dla wszystkich typów szkół. Sukcesywnie rozrasta się działalność związana z edukacją ekologiczną, dzięki wielu akcjom ogólnopolskim i lokalnym wzrasta świadomość społeczna z zakresu ochrony środowiska. Tabela.19.Lista przedsięwzięć w zakresie edukacji ekologicznej w Programie Ochrony Środowiska w latach 20132014 Lp. Opis przedsięwzięcia 1. Edukacja ekologiczna mieszkańców poprzez stronę internetową Starostwa i miejscowa prasę Wspieranie obchodów akcji proekologicznych w tym Dnia Ziemi i Sprzątania Świata Organizowanie festynów ekologicznych 2. 3. 4. 5. 6. Wspieranie szkół przy organizowaniu konkursów o tematyce ekologicznej Popularyzacja selektywnej zbiórki odpadów – promowanie punktów zbiórki poprzez ulotki reklamowe i afisze Organizowanie szkoleń dla pracowników starostwa i urzędów gmin 2.12. Energia odnawialna 20 Stopień wykonania w latach 2013-2014 Zadanie realizowane. Zadanie realizowane. Zadanie nie zrealizowane przez powiat. Zadanie nie zrealizowane przez powiat. Zadanie realizowane przez gminy. Zadanie nie zrealizowane przez powiat. Realizacja przedsięwzięć z tego zakresu jest prowadzona poprzez inwestycje przedsiębiorców, eksploatatorów infrastruktury, działania poszczególnych samorządów oraz lokalne inicjatywy wśród mieszkańców. W Programie Ochrony Środowiska dla powiatu Przeworskiego na lata 2013-2016 z uwzględnieniem lat 2017-2020, wymieniono zadanie pn. „Budowa farm wiatrowych w gminach Przeworsk, Kańczuga, Gać.” W latach 2013-2014 nie eksploatowano farm wiatrowych w wyżej wymienionych gminach. Z doniesień prasowych (Głos Przeworska, Nie chcemy u nas wiatraków, autor Tomasz Kuźniar) wynika, że cytuję: „60 proc. mieszkańców gminy Przeworsk zagłosowało przeciwko stawianiu wiatraków na terenie ich gminy. Wójt Daniel Krawiec przekonuje, że w kluczowych sprawach decydujący głos będą mieli mieszkańcy. (…) Mieszkańców pytano, czy są za lokalizacją elektrowni wiatrowych na terenie miejscowości Rozbórz, Ujezna, Mirocin i Urzejowice. Ogółem przeciwko wiatrakom głosowały 1884 osoby, tj. 60 proc. Uczestników referendum. „ZA” głosowali jedynie mieszkańcy Urzejowic oraz Gorliczyny.” W kwestii budowy farm wiatrowych na terenie gminy Sieniawa, uwzględnionej w projekcie dokumentu: Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Przeworskiego na lata 20132016 z uwzględnieniem lat 2017-2020, w roku 2013, wypowiedział się Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Rzeszowie który opiniował negatywnie przedmiotowy projekt Programu (pismo Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie z dnia 27.11.2013 r., znak: WOOŚ.410.5.8.2013.AP-6). W piśmie stwierdzono cytuję: „Należy zauważyć, że cała gmina Sieniawa położona jest w granicach Sieniawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu funkcjonującego na mocy rozporządzenia Nr 66 Wojewody Podkarpackiego z dnia 28 czerwca 2005 r. w sprawie Sieniawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego Nr 94, poz.1586 z późn. zm.). Wszystkie dotychczas przeprowadzone przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Rzeszowie postępowania w tym zakresie wykazały, że przez wzgląd na cele utworzenia Sieniawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu nie jest możliwa lokalizacja w jego granicach dominujących w krajobrazie masztów elektrowni wiatrowych”. Wobec powyższego zmieniono projekt dokumentu. Ze względu na brak prowadzonej ewidencji urządzeń i instalacji pracujących w oparciu o źródła energii odnawialnej, nie można podać ile tego typu obiektów zostało zainstalowanych w okresie sprawozdawczym. W latach 2013-2014 najważniejszą inwestycją funkcjonującą w oparciu o energię wodną jest Mała Elektrownia Wodna „Przeworsku”. Tworzą ją trzy turbiny śmigłowe, moc elektrowni wynosi 63 kW, 0,063 MW. Tabela.20.Lista przedsięwzięć w zakresie zmniejszenia zużycia energii w Programie Ochrony Środowiska w latach 2013-2014 Lp. Opis przedsięwzięcia 1. Termomodernizacja obiektów zarządzanych przez powiat 2. 5. Prowadzenie działań na rzecz poprawy efektywności ogrzewania poprzez „termomodernizacje” obiektów Wymiana źródeł energii cieplnej zasilanych paliwem nieodnawialnym na urządzenia o mniejszym stopniu negatywnego oddziaływania na środowisko Podejmowanie działań celem wykorzystania, do celów bytowych i gospodarczych, alternatywnych źródeł energii Modernizacja i rozbudowa sieci elektroenergetycznych i gazowych 6. Budowa farm wiatrowych w gminach Przeworsk, Gać, Kańczuga 3. 4. Stopień wykonania w latach 2013-2014 Zadanie realizowane przez powiat. Zadanie realizowane przez gminy, właścicieli budynków. Zadanie realizowane przez właścicieli budynków. Zadanie realizowane przez właścicieli budynków. Zadanie realizowane przez właścicieli sieci. Zadanie nie zrealizowane. 3.Analiza wydatków inwestycyjnych i nieinwestycyjnych poniesionych na ochronę środowiska 21 Analiza wydatków na ochronę środowiska, wykonana została w oparciu o sprawozdania z gospodarowania dochodami budżetu powiatu pochodzącymi z opłat i kar środowiskowych przeznaczonymi na finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej za rok 2013 i 2014. Tabela.21. Gospodarowanie środkami na ochronę środowiska Wyszczególnienie Wpływy ogółem Wydatki ogółem Wydatki na gospodarkę ściekową i ochronę wód Wydatki na ochronę powietrza atmosferycznego i klimatu Wydatki na gospodarkę odpadami Wydatki na pozostałe dziedziny Inne wydatki Kwota w złotych 2013 2014 39470 64642 46616 28321 16 16 19680 94 0 0 26920 21148 0 7063 4. Mierniki stopnia realizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Przeworskiego Tabela 22.Mierniki stopnia realizacji Programu Ochrony Środowiska Dziedzina Nazwa wskaźnika Poprawa jakości środowiska – jakość wód i zasoby wodne Długość sieci wodociągowej (km) Długość sieci kanalizacyjnej (km) Ludność korzystająca z oczyszczalni Ścieki przemysłowe i komunalne wymagające oczyszczenia odprowadzane do wód lub do ziemi w ciągu roku (dam³) Ludność korzystająca z kanalizacji w % ogółu ludności Ludność korzystająca z wodociągu w % ogółu ludności Istniejące dzikie wysypiska w (m²) Procent mieszkańców powiatu objętych zorganizowanym systemem zbierania i odbierania odpadów komunalnych Emisja poszczególnych zanieczyszczeń gazowych z zakładów szczególnie uciążliwych (t/rok): dwutlenek siarki, Tlenki azotu, Tlenek węgla, Dwutlenek węgla Emisja zanieczyszczeń pyłowych do powietrza z zakładów szczególnie uciążliwych (t/rok) Liczba elektrowni Gospodarka odpadami Poprawa środowiska powietrza – Zrównoważone jakości jakość Stan wyjściowy Jednostka monitorująca Stan w roku 2014 765,5 Zmiany GUS Stan w roku 2013 762,6 752,8 930,0 GUS 956,0 966,5 + 3,9% 61556 GUS 61970 62239 + 1,1 1605 GUS 1605 1555 - 3,1 66,5 GUS 68,3 75,9 + 9,4 % 84,5 GUS 85,7 88,6 + 4,1 % 100 GUS 100 0 100 % 79* 79* 79 % 11 5 5 9387 13 9 4 3 6446 7 -55% -60% -86% -38% -46% 0** 0** 0 b.d. + 1,7% GUS 20 10 22 10371 13 0 22 GUS wykorzystanie materiałów wody i energii Ochrona przyrody i lasów Ochrona kopalin Poprawa jakości środowiska – ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym Edukacja ekologiczna wiatrowych (szt.) Liczba elektrowni wodnych (szt.) Powierzchnia gruntów leśnych (ha) Lesistość (%) Powierzchnia obszarów chronionych (ha) Liczba udokumentowanych w powiecie złóż kopalin (szt.) Stwierdzone przekroczenia dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych (szt.) Liczba zrealizowanych akcji o charakterze edukacji ekologicznej Ilość ścieżek przyrodniczo dydaktycznych 1 1** 1** 0 16982 GUS 16982 18434 +8,5% 23,9 31492 GUS GUS 23,9 31402,1 24,1 31402,1 + 0,2% -0,3% 53** 53** 0 0 0 0 1 1** 2** 100% b.d. 1*** 1*** 100% 53 0 WIOS Rzeszów *wyliczenie na podstawie informacji z analiz stanu gospodarki odpadami komunalnymi dla 4 gmin, pozostałe z informacji uzyskanych z urzędów gmin, orientacyjne ze względu na różny sposób gospodarki odpadami komunalnymi w gminach **informacje ogólnodostępne ***informacja ze strony internetowej Nadleśnictwa Kańczuga 5.Podsumowanie Program Ochrony Środowiska dla powiatu Przeworskiego na lata 2013-2016 z uwzględnieniem lat 2017-2020, stanowi podstawowe narzędzie prowadzenia polityki ekologicznej w powiecie. Podstawowym celem programu jest określenie priorytetów i działań dla samorządu powiatowego w dziedzinie ochrony środowiska. Zadania własne Powiatu i gmin wchodzących w skład jednostki w zakresie spraw związanych z ochroną środowiska wynikają przede wszystkim z ustawy o samorządzie powiatowym, przepisów dotyczących ochrony środowiska, prawa wodnego i innych ustaw. Realizacja Programu na szczeblu powiatowym, nie ma praktycznie charakteru wykonawczego, gdyż bezpośredni wpływ na stan środowiska i zadania związane z jego ochroną, obciążają samorządy gmin i podmioty gospodarcze. Działania inwestycyjne realizowane w latach 2013-2014 wykonywane były przez samorząd wojewódzki, powiat i gminy oraz podmioty gospodarcze funkcjonujące na terenie powiatu. Część inwestycji i zadań z uwagi na ciągłość, długotrwałość realizacji lub pozyskiwanie funduszy, dotacji, czy dofinansowań jest realizowana etapowo (projekty dotyczące realizacji infrastruktury technicznej i obiektów). W tym miejscu zaznaczyć trzeba, że racjonalne gospodarowanie środowiskiem i jego zasobami wymaga dużych nakładów finansowych, stąd niezbędne staje się stałe pozyskiwanie dofinansowania ze środków zewnętrznych. Wśród najważniejszych działań w przyszłości powinny znaleźć się termomodernizacje budynków, wymiana źródeł ogrzewania, rozwój energii odnawialnej, modernizacje ciągów komunikacyjnych. Kolejnym aspektem, na który w przyszłości powinien zostać położony nacisk jest ochrona mieszkańców przed hałasem. W kolejnych latach działania powinny być kontynuowane w celu utrzymania jakości środowiska na stałym lub lepszym poziomie. Analizując całość zagadnienia, w tym zadania podejmowane przez Powiat Przeworski oraz Gminy należy stwierdzić, że dzięki licznym inwestycjom i nakładom finansowym oraz propagowaniu na szeroką skalę edukacji ekologicznej, widoczna jest poprawa stanu środowiska na terenie Powiatu. 23
