Pytanie: Zwracam się z zapytaniem dotyczącym dostępności toalet w zakładzie gastronomicznym. W powiatowych stacjach uzyskuję sprzeczne informacje. Moje zapytania: 1. Czy jeśli w zakładzie jest konsumpcja na miejscu to musi być dostępna toaleta dla klientów? 2.Czy musi być osobna toaleta dla pracowników i klientów czy może być jedna wspólna? 3.Czy toalety muszą posiadać przedsionki? (zakładając ze nie wychodzą bezpośrednio na pomieszczenia produkcyjne). 4. Czy toalety dla pracowników muszą być w tym samym zakładzie czy mogą być na zasadach dostępności w zakładzie obok? Odpowiedź: Stosownie do § 84 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tekst jednolity Dz. U. z 2015r., poz. 1422) w budynku użyteczności publicznej, jakim jest zakład gastronomiczny (definicja zawarta jest w § 3 pkt 6 w/w rozporządzenia) należy urządzić ustępy ogólnodostępne. Z uwagi na bezpieczeństwo żywności, personel zatrudniony w zakładzie gastronomicznym podlega szczególnym wymaganiom zdrowotnym i higienicznym, w tym, okresowym badaniom do celów sanitarno-epidemiologicznych. Klient nie jest zobowiązany do wykonywania takich badań i może być nosicielem różnych drobnoustrojów chorobotwórczych. Wspólne korzystanie z toalet przez personel i konsumentów prowadzić więc może do zakażenia personelu a w konsekwencji zagrozić bezpieczeństwu żywności. Przepisy prawa żywnościowego zawarte w rozporządzeniu (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie higieny środków spożywczych, w Załączniku II rozdziale I określają ogólne wymagania dotyczące pomieszczeń żywnościowych. I tak, pkt 3 stanowi, ze „Musi być dostępna odpowiednia ilość ubikacji spłukiwanych wodą, podłączonych do sprawnego systemu kanalizacyjnego. Ubikacje nie mogą łączyć się bezpośrednio z pomieszczeniem, w którym pracuje się z żywnością”. Jak wynika z powyższego wejścia do ustępów nie mogą prowadzić z pomieszczeń produkcyjnych. Szczegółowe wymagania dla ustępów w budynkach użyteczności publicznej znajdują się w cytowanym wyżej rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. (Rozdział 6. Pomieszczenia higienicznosanitarne). Zgodnie z § 85 ust.1 tego rozporządzenia ustępy ogólnodostępne w budynkach użyteczności publicznej powinny mieć wejścia z dróg komunikacji ogólnej, należy w nich m.in. stosować przedsionki, oddzielone ścianami pełnymi na całą wysokość pomieszczenia, w których mogą być instalowane tylko umywalki (§ 85 ust.2 pkt 1). Przedsionków nie wymagają jedynie ustępy przy salach zajęć w żłobkach, przedszkolach i przy pokojach dla chorych w szpitalach (§ 85 ust.3) oraz pojedyncze ustępy dla osób niepełnosprawnych (§ 86 ust.2). Brak jest regulacji prawnej w zakresie zlokalizowania toalet dla personelu poza budynkiem użyteczności publicznej. W cytowanym wyżej rozporządzeniu Ministra Infrastruktury ustępy dla pracowników w zakładzie pracy i w budynkach użyteczności publicznej mogą być umieszczone na najbliższej - wyższej lub niższej kondygnacji. Sytuacja taka jest możliwa pod warunkiem, że liczba osób w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi na danej kondygnacji jest mniejsza niż 10. Odległość od stanowiska pracy lub miejsca przebywania ludzi do najbliższego ustępu nie może być większa niż 75m (§ 84 ust.1 i 3). Autor: Maria Wruk