Najważniejsze Parki Narodowe w Polsce i na Świecie

Najważniejsze Parki Narodowe w
Polsce i na Świecie
Anna
Roman
Kl.IIb.
Parki Narodowe
w Polsce
Rozmieszczenie Parków w
Polsce
Białowieski Park Narodowy
Jest to największy pod względem powierzchni
Park Narodowy w Polsce. Jego powierzchnia
wynosi 5348ha z czego 4747ha podlega ochronie
ścisłej. Park ten obejmuje część Puszczy
Białowieskiej, zachowaną w stanie naturalnym.
Położony jest we wschodniej części nizin PodlaskoBiałowieskich, gdzie pierwotnie występowały leśne
zbiorowiska typowe dla niżu europejskiego:
bagienne, łękowe, bagienne, grądowe i borowe.
Białowieski Park Narodowy został uznany przez
UNESCO za rezerwat biosfery.
Roślinność
Flora parku liczy około 4 500 gatunków, w tym 728 gat.
Roślin naczyniowych, 277 gat. porostów i ponad 3 000 gat.
grzybów. Spośród szczególnie rzadkich roślin Parku należy
wyróżnić: pełnika europejskiego, kosaćca syberyjskiego,
arnikę górską, turówkę wonną i fiołka bagiennego.
Dominującymi wśród nich są różne postaci grądów;
rzadszymi są łęgi i bory mieszane. Bardzo małe
powierzchnie zajmują bory świeże i bagienne.
Na szczególną uwagę zasługuje Obszar Ochrony Ścisłej,
na terenie którego praktycznie od 1921 roku nie są
wykonywane żadne prace leśne. Według danych
inwentaryzacyjnych w 1991 roku przeciętny wiek
drzewostanów na tym obszarze wynosił 126 lat (średni dla
Polski to 54 lata). Wiele puszczańskich drzew ma
imponujące rozmiary i wiek. Najwyższe świerki osiągają
ponad 52 m wysokości. Najstarsze dęby liczą ponad 400
lat. Niektóre z nich stają się legendarne jak np. Dąb
Jagiełły, który w wieku ok. 500 lat powalony został (w
1974 r.) przez wiatr.
Zwierzęta
Fauna parku jest bogata i składa się z ponad 12
000 gatunków, wśród których przeważają
bezkręgowce. Najliczniejszą (ok. 8 500 gat.)
grupą są owady. We wszystkich grupach jest
dużo gatunków rzadkich lub objętych ochroną
gatunkową. W parku gnieździ się około 120
gatunków ptaków, występuje 7 gatunków
gadów oraz 11 gatunków płazów.
Symbolem parku jest żubr. Ostatnie żubry
żyjące na wolności wyginęły w Puszczy
Białowieskiej w 1919 r. Ponownie gatunek ten
sprowadzono na obszar Parku w roku 1929.
Obecnie stado wolnościowe w polskiej części
Puszczy liczy około 250 sztuk.
W parku występują 54 gatunki ssaków, w tym:
wilk, ryś, bóbr i żubr. Park zamieszkują także
tarpany i dziki.
Kampinoski Park Narodowy
Kampinoski Park Narodowy leży w województwie
mazowieckim, na północny - zachód od Warszawy, z którą
bezpośrednio sąsiaduje. Obejmuje fragment pradoliny Wisły w
Kotlinie Warszawskiej, gdzie występuje duży kompleks leśny
Puszcza Kampinoska.
Park ten ma duże znaczenie jako teren wycieczek i wypoczynku
dla mieszkańców m.in. Warszawy. Jest on także miejscem
pamięci narodowej(Mogiła powstańców1863, cmentarz
partyzantów z 1944, cmentarz w Palmirach)
Aktualna powierzchnia Parku wynosi 38 544 ha, w tym 68 ha
poza województwem mazowieckim zajmuje Ośrodek Hodowli
Żubrów im. Prezydenta RP Ignacego Mościckiego w
Smardzewicach k. Tomaszowa Mazowieckiego w województwie
łódzkim.
Pod ochroną ścisłą 4 638 ha (22 wydzielone obszary), wokół
Parku strefa ochronna (otulina) o pow. 37 756 ha. 70%
powierzchni Parku stanowią lasy. Podstawowym gatunkiem
lasotwórczym jest sosna, a dominującym siedliskiem - bór
świeży. Symbolem Parku jest łoś.
Zwierzęta :
Fauna Parku jest bogata - według naukowców
obejmuje około 16 000 gatunków. Najliczniejsze
są owady liczące ponad 2 030 gatunków oraz
ptaki około 200 gatunków. Ponadto na terenie
Parku występuje 6 gatunków gadów, 13
gatunków płazów i 48 gatunków ssaków.
Park ma bogate doświadczenia w zakresie
restytucji: łosia - od 1951 r., bobra - od 1980 r.
oraz rysia - od 1992 r. Populacja łosia w Parku
rozwinęła się, a gatunek ten przeniósł się także
do innych kompleksów leśnych.
W Parku występują 83 gatunki zwierząt
zagrożonych, wpisanych do Polskiej Czerwonej
Księgi Zwierząt oraz 280 gatunków objętych
ochroną gatunkową. Z terenu Parku opisano 19
gatunków zwierząt nowych dla nauki oraz 14
nowych dla Polski.
Park Narodowy
„Bory Tucholskie”
Park Narodowy "Bory Tucholskie" utworzono 1
lipca 1996 roku. Ochroną objęto powierzchnię 4
798 ha lasów, jezior, łąk i torfowisk. Park leży w
północno-środkowej części kraju, w województwie
pomorskim, powiat Chojnicki, w największym w
Polsce kompleksie leśnym: Borach Tucholskich.
PNBT jest ważnym uzupełnieniem sieci obszarów
objętych najwyższą formą ochrony przyrody w
Polsce. Utworzenie w Borach Tucholskich parku
narodowego ma na celu ochronę oligotroficznego
krajobrazu sandrowego, jedynego tego typu w
obecnie istniejących parkach narodowych w Polsce,
a unikatowego w Europie.
Roślinność :
Na terenie PNBT wyróżniono 37 zbiorowisk roślinnych.
Dominują w Parku ekosystemy świeżych borów
sosnowych. . Znaczne powierzchnie zajmują również
bory chrobotkowe z dużym udziałem rzadkich
gatunków porostów. Flora porostów liczy około 200
gatunków, z czego znaczny procent tworzą chrobotki
(Cladonia), brodaczki (Usnea) i włostki (Bryoria). ).
Niezwykle cennymi składnikami flory Parku są rośliny
związane z jeziorami lobeliowymi: lobelia jeziorna,
poryblin jeziorny i brzeżyca jednokwiatowa.
Piaszczyste brzegi jezior lobeliowych porasta widłak
torfowy i goździsty. Na brzegach innych jezior spotkać
można interesujący gatunek atlantycki - kłoć
wiechowatą. Torfowiska wysokie i przejściowe są
siedliskiem dla turzycy bagiennej, rosiczki
okrągłolistnej, długolistnej i pośredniej, przygiełki
brunatnej, czermieni błotnej i innych. Dużym
urozmaiceniem są śródleśne łąki, na których odnaleźć
można m.in. nasięźrzał pospolity.
Zwierzęta
Na obszarze Parku stwierdzono występowanie 144
gatunków ptaków, w tym 108 lęgowych, m.in. żuraw,
puchacz, bielik, gągoł i zimorodek. Symbolem PNBT
jest głuszec - ptak, który jeszcze niedawno licznie
występował w Borach Tucholskich, a szczególnie w
Nadleśnictwie Klosnowo. W planach jest reintrodukcja tego
kuraka na terenie Parku. Z dużych ssaków występują:
jelenie, sarny, dziki, lisy, kuny, jenoty, wydry i borsuki. W
roku 1978 na obszarze Strugi Siedmiu Jezior
reintrodukowano bobra europejskiego, zwiększającego z
roku na rok swoją liczebność. 25 gatunków ryb, 43 gatunki
ssaków, 13 gatunków płazów i 6 gatunków gadów.
Szczególną rolę w środowisku pełnią nietoperze: karlik
większy, gacek brunatny, nocek duży, rudy i Natterera. W
jeziorach Parku występują: sieja, sielawa, węgorz, okoń, lin,
leszcz, różanka, koza, miętus. Płazy reprezentują: żaba
trawna, moczarowa, ropuchy zielona i szara oraz traszki
grzebieniasta i zwyczajna. Z gadów najliczniej występuje
żmija zygzakowata.
Drawieński Park Narodowy
Drawieński Park Narodowy leży w środkowo - zachodniej
Polsce na pograniczu województw zachodniopomorskiego,
lubuskiego i wielkopolskiego. Park jest częścią kompleksu
leśnego Puszczy Drawskiej, rozciągniętego na rozległej
równinie sandrowej, zwanej Równiną Drawską. Obejmuje
obszar od wypływu Drawy z jez. Dubie (Adamowo) na
północy i ciągnie się do Starego Osieczna na południu.
Park utworzony został w roku 1990 na obszarze 8 691 ha.
Aktualna jego powierzchnia wynosi 11 342 ha z czego lasy
zajmują 9 614 ha, a ochroną ścisłą objęte jest 368 ha.
Ekosystemy wodne, które należą do jednych z
cenniejszych w Parku, zajmują 937 ha.
Roślinność:
Do gatunków roślin szczególnie cennych należą: storczyki, żurawina
drobnolistkowa, rosiczki, turzyca bagienna, widłaki, wawrzynek
wilczełyko, osobliwością jest borealna krzewinka chamedafne północna
oraz wiele innych. W Parku stwierdzono także ponad 200 gatunków
mchów i 210 gatunków grzybów oraz występuje ok. 224 zbiorowisk
roślinnych, w tym 25 leśnych i zaroślowych.
Najwazniejszymi cechami wyróżniającymi pod względem
geobotanicznym Drawieński Park Narodowy jest występowanie
tu buczyn pomorskich (Melico - Fagetum, Luzulo pilosae - Fagetum),
kwaśnych lasów dębowo - bukowych (Fago - Quercetum petraeae),
grądów zachodniopomorskich (Galio - carpinetum) z wielkim udziałem
borów sosnowych. Szczególną opieką otaczane są wyjątkowo piękne
dęby i buki liczące ponad trzysta, a niekiedy i czterysta lat. Najstarsze z
nich znajdują się w obszarach ochrony ścisłej "Radęcin". W
dominujących w Parku ekosystemach leśnych panują siedliska borowe, a
gatunkiem głównym jest sosna. Drzewostany powyżej 81 lat zajmują ok.
40% powierzchni leśnej Parku. W parku występują także liczne
torfowiska głównie pochodzenia pojeziernego.
Roślinność Parku:
Zwierzęta:
Świat zwierząt Parku jest bardzo bogaty. Jedną z
najliczniejszych i najlepiej zbadaną grupą są ptaki, których
w Parku zanotowano 129 gatunków lęgowych.
Najcenniejszymi wśród nich są: bielik, rybołów, jarząbek,
włochatka, orlik krzykliwy, puchacz, gągoł, tracze, bocian
czarny, zimorodek, pliszka górska oraz wiele innych. Na
terenie Parku występuje 7 gatunków gadów. Osobliwością
jest występowanie żółwia błotnego. Do najcenniejszych
gatunków płazów można zaliczyć kumaka nizinnego,
traszki (zwyczajną i grzebieniastą) oraz rzekotkę drzewną.
W jeziorze Ostrowiec bytuje cenna, bardzo rzadka troć
jeziorowa. Ogółem w wodach Parku występuje ok. 37
gatunków ryb, w tym takie jak: sieja, sielawa, brzana,
certa, piekielnica i restytuowany łosoś. Ogółem w parku
występuje ok.40 gatunków ssaków.
Zwierzęta:
Świat zwierząt Parku jest bardzo bogaty. Jedną z najliczniejszych i
najlepiej zbadaną grupą są ptaki, których w Parku zanotowano 129
gatunków lęgowych. Najcenniejszymi wśród nich są: bielik,
rybołów, jarząbek, włochatka, orlik krzykliwy, puchacz, gągoł,
tracze, bocian czarny, zimorodek, pliszka górska oraz wiele innych.
Na terenie Parku występuje 7 gatunków gadów. Osobliwością jest
występowanie żółwia błotnego. Do najcenniejszych gatunków
płazów można zaliczyć kumaka nizinnego, traszki (zwyczajną i
grzebieniastą) oraz rzekotkę drzewną. W jeziorze Ostrowiec bytuje
cenna, bardzo rzadka troć jeziorowa. Ogółem w wodach Parku
występuje ok. 37 gatunków ryb, w tym takie jak: sieja, sielawa,
brzana, certa, piekielnica i restytuowany łosoś. Ogółem w parku
występuje ok.40 gatunków ssaków.
Ojcowski Park Narodowy
Ojcowski Park Narodowy jest położony w
południowej części kraju, w województwie
małopolskim, w odległości 16 km na północ od
Krakowa, na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej.
Park obejmuje doliny dwu niewielkich rzek - Prądnika
i Sąspówki oraz przyległe fragmenty wierzchowiny
jurajskiej.
Park został utworzony w 1956 roku na obszarze 1440
ha. Aktualna jego powierzchnia wynosi 2146 ha z
czego 1528 ha zajmują lasy. Ochroną ścisłą objętych
jest 251 ha terenów leśnych. Jest to najmniejszy park
narodowy w Polsce.
Początki ochrony obszaru parku sięgają 1924 roku,
kiedy to z inicjatywy W. Szafera opracowano pierwszą
monografię przyrodniczą tego regionu oraz projekt
rezerwatu w Dolinie Prądnika i Sąspowskiej.
Roślinność :
Do najciekawszych z nich zalicza się: nasz
największy storczyk - obuwik pospolity,
subalpejski chaber miękkowłosy, stepowa trawa ostnica Jana oraz rosnąca na jedynym w Polsce
stanowisku macierzanka wczesna. W parku
stwierdzono także 110 gatunków mszaków, 73
gat. wątrobowców, 370 gat. porostów i 1140
gatunków grzybów.
W okresie tworzenia parku głównymi
zbiorowiskami leśnymi były bory mieszane (38%
powierzchni parku), w których dominowała sosna,
jodła i świerk. Grądy zajmowały 16%
powierzchni a buczyny 9%. W wyniku sukcesji
wtórnej oraz oddziaływania emisji zanieczyszczeń
przemysłowych, struktura zbiorowisk leśnych
uległa zasadniczej przemianie. Obecnie bory
mieszane zajmują 5% obszaru parku a do roku
2010 przewiduje się ich zanik; dominują zaś grądy
(40%) oraz buczyna karpacka (31%).
Zwierzęta:
Fauna parku jest bardzo bogata.
Dotychczasowe badania wskazują na
bytowanie na jego terenie ok. 5500
gatunków zwierząt; ogólną zaś ich liczbę
szacuje się na 12000 gatunków. Spośród
ssaków występują takie jak: borsuk,
orzesznica, gronostaj oraz introdukowany
w 1985 roku bóbr. Do najciekawszych
ssaków należą nietoperze, z których wiele
zimuje w tutejszych jaskiniach. Z 15
obserwowanych gatunków nietoperzy,
zwraca uwagę osiągający tu północny kres
swego występowania nocek orzęsiony.
Wśród ptaków stwierdzono 134 gatunki
m.in.: żyjącego głównie w górach pluszcza.
Najliczniej reprezentowany i najbardziej
urozmaicony jest świat owadów, liczący
ok. 4600 gatunków, w tym m.in.: 1700
gatunków chrząszczy, ponad 950 gat.
błonkówek i 1075 gat. motyli.
Pieniński Park Narodowy
Pieniński Park Narodowy położony jest w Pieninach w
południowej części kraju, w województwie małopolskim,
na granicy polsko-słowackiej. Pieniny dzielą się na
Pieniny Spiskie, Pieniny Właściwe (tu usytuowany jest
park) i Małe Pieniny. Powierzchnia parku wynosi 2346 ha,
w tym 1311 ha stanowi własność Skarbu Państwa. Lasy w
parku zajmują 1665 ha. Powierzchnia objęta ochroną
ścisłą wynosi 750 ha.
Inicjatorem utworzenia parku był prof. Wł. Szafer
Aktualnie PPN funkcjonuje w oparciu o rozporządzenie
Rady Ministrów z 14 maja 1996 r.
Roślinność :
Gatunków roślin naczyniowych (blisko 50% gatunków
flory polskiej), 400 gatunków glonów, 330 gat. mchów i
wątrobowców, 400 gat. porostów. Bardzo liczne są
grzyby: 640 gatunków kapeluszowych i 560
mikroskopowych pasożytów roślin.
Cechą charakterystyczną flory jest wielkie
zróżnicowanie ekologiczne i geograficzne. Niekiedy na
tej samej skale, ale w różnych ekspozycjach, rosną
gatunki o przeciwstawnych wymaganiach
siedliskowych. Odrębność flory określa występowanie
endemitów i reliktów geograficznych. Endemitami są:
mniszek pieniński i pszonak pieniński. Wielką
osobliwością jest chryzantema Zawadzkiego.
Wyjątkowo dużo jest storczyków (około 30
gatunków)ze śródziemnomorskim dwulistnikiem
muszym i największym polskim gatunkiem - obuwikiem
włącznie.
Zwierzęta
Dotychczas wykazano z terenu Pienin ok. 6500 gatunków
zwierząt. Przypuszcza się, że żyje ich tutaj od 13000 do
15000 czyli połowa fauny Polski. Gruntowne badania
fauny, głównie bezkręgowców w latach 1971-1974,
pozwoliły na stwierdzenie aż 3000 nowych gatunków dla
Pienin, z których wiele okazało się nowych dla fauny
Polski. Znaleziono także nowe gatunki dla nauki. Licznie
reprezentowana jest tu fauna południowoeuropejska,
zwłaszcza kserotermofilna. W Pieninach stwierdzono 17
gatunków ryb, 10 gatunków płazów i 6 gatunków gadów.
Bardzo dobrze poznaną grupą kręgowców są ptaki,
których w Pieninach występuje ponad 160 gatunków, w
tym 95 gniazdujących. Do rzadkości należą: puchacz,
pomurnik, nagórnik, sóweczka, dzięcioł trójpalczasty,
dzięcioł czarny i bocian czarny. Lista ssaków zawiera 61
gatunków. Osobliwością jest występowanie myszy
małookiej - elementu stepowego oraz ryjówki górskiej i
zębiełka karliczka. Największym drapieżnikiem jest ryś.
Na brzegach Dunajca występuje wydra.
Roztoczański Park
Narodowy
Roztoczański Park Narodowy leży w środkowowschodniej części kraju, w województwie lubelskim.
Obejmuje najcenniejsze przyrodniczo obszary
Roztocza Środkowego. Park utworzony został w 1974
roku na obszarze 4801 ha. Aktualna jego powierzchnia
wynosi 8483 ha, w tym lasy zajmują 8102 ha. Ochroną
ścisłą objęto 806 ha. Park powstał na terenie Lasów
Państwowych Nadleśnictw Kosobudy i Zwierzyniec,
będących wcześniej lasami Ordynacji Zamojskiej.
Początki ochrony sięgają 1934 r., kiedy to utworzono
rezerwat Bukowa Góra, który obecnie jest jednym z
obszarów ochrony ścisłej parku. W 1938 roku po raz
pierwszy w Polsce wydano zarządzenie o ochronie
ptaków drapieżnych na terenie Ordynacji.
Roślinność:
Flora naczyniowa Parku liczy około 750 gatunków,
w tym liczne górskie (m.in. tojad dzióbaty, widłak
wroniec, czosnek siatkowaty), północne (zimoziół
północny, bagnica torfowa, brzoza niska),
pontyjskie (pluskawica europejska) oraz
atlantyckie (rosiczka pośrednia, widłak torfowy
itd.). Na terenie parku występuje około 400 drzew
pomnikowych. W parku wyróżniono 21 zespołów
leśnych i szereg zbiorowisk niższej rangi, z
których najcenniejsze to wyżynny bór jodłowy i
buczyna karpacka zajmujące ok. 45% powierzchni
leśnej. Jodły osiągają w nich najwyższe wymiary
w Polsce (50 m wysokości, 470 cm obwodu i do
20 m3 masy drzewnej).
Spośród innych na uwagę zasługują: świetlista
dąbrowa, grąd subkontynentalny, łęg jesionowoolchowy, kontynentalne torfowisko wysokie, ols
porzeczkowy, a także różne typy borów
sosnowych. Na roślinność nieleśną składa się 28
zespołów i 12 zbiorowisk.
Zwierzęta :
Z dużych ssaków na terenie parku występują: jelenie, sarny,
dziki, lisy, kuny, borsuki i wilki. W 1979 roku reintrodukowano
bobry, które zadomowiły się w dolinie rzeki Wieprz. W 1982
roku do parku sprowadzone zostały koniki polskie będące
potomkami dawnych dzikich koni leśnych - tarpanów. Drobne
ssaki reprezentują chronione gatunki owadożernych: ryjówka
aksamitna i mała, zębiełek białawy oraz liczne gatunki
nietoperzy. Żyją tu także: orzesznica, popielica, koszatka.
Spośród około 190 gatunków ptaków spotykanych na terenie
parku na uwagę zasługują: orlik krzykliwy, trzmielojad, bocian
czarny, liczne dzięcioły (w tym rzadko występujący dzięcioł
białogrzbiety), muchówka mała i białoszyja, gołąb siniak, czyż
oraz pliszka górska. Gady reprezentują jaszczurki (zwinka,
żyworodna i padalec - dość często odmiany turkusowej), żmija
zygakowata i zaskroniec oraz rzadko spotykany żółw błotny. Z
płazów warto wymienić traszkę grzebieniastą, rzekotkę
drzewną, grzebiuszkę ziemną, ropuchę zieloną i kumaka
nizinnego oraz żabę śmieszkę. Interesująca jest także fauna
bezkręgowców parku, a szczególnie świat owadów, spośród
których tylko samych chrząszczy jest ponad 2000 gatunków.
Babiogórski Park Narodowy
Babiogórski Park Narodowy znajduje się w południowej
części kraju w województwie małopolskim, przy granicy
Polski ze Słowacją. Obejmuje północną i południową stronę
masywu Babiej Góry wraz z najwyższym szczytem Beskidu
Wysokiego Diablakiem (1725 m n.p.m.). Powierzchnia
parku wynosi 3 392 ha, w tym
3 198 ha lasów. Ochroną ścisłą objęte jest 1 062 ha.
Początki ochrony omawianego obszaru sięgają okresu
międzywojennego, kiedy to uchwałą walnego Zgromadzenia
PAU utworzono w 1933 r "Rezerwat na Babiej Górze"
obejmujący 650 ha. Park utworzony został 30 października
1954 roku na obszarze 1 704 ha.
Od 1977 r. uznany jest przez UNESCO za jeden ze
światowych rezerwatów biosfery i włączony do realizacji
programu MaB.
Roślinność :
Obecnie na terenie parku potwierdzono występowanie około 500 gatunków
roślin naczyniowych, prawie 200 gat. mchów oraz liczne porosty, glony i
wątrobowce. Na Babiej Górze występuje 70 gatunków wysokogórskich oraz 54
objętych ochroną gatunkową.
Do osobliwości należą okrzyn jeleni (będący symbolem parku) i rogownica
alpejska, które w parku mają jedyne stanowiska w Polsce. Masyw Babiej Góry
jest naturalnym modelowym , przykładem, ukazującym piętrowy układ
roślinności w górach. W reglu dolnym (700-1150 m n.p.m.) króluje żyzna
buczyna karpacka a jodły, buki i świerki osiągają 40 m wysokości i ponad 350
cm obwodu. W bogatym runie często spotkać można m.in. żywiec cebulkowy i
czosnek niedźwiedzi. W piętrze tym występują również bory jodłowoświerkowe. W reglu górnym (1150-1350 m n.p.m.) dominują wysokie, smukłe i
silnie ugałęzione świerki. Największy obszar parku zajmuje accidofilna
zachodniokarpacka świerczyna górnoreglowa, jako jedyny zespół spośród
zbiorowisk leśnych wykształcający się na siedliskach bezwapiennych tworzy
zwarte i cieniste drzewostany.
Powyżej piętra regla górnego występuje zbiorowisko kosodrzewiny karpackiej z
zaroślami jarzębiny i kępami ziołorośli. Zwarty pas kosodrzewiny (1391-1650 m
n.p.m.) poprzecinany jest rumoszem skalnym. Na najbardziej stromych stokach
występuje zespół kostrzewy pstrej - jedyny endemiczny zespół roślinny Babiej
Góry. Jesienią charakterystyczny brunatny kolor nadają murawom piętra
alpejskiego (1650 - 1725 m n.p.m.) sit skucina i kosmatka brunatna
Zwierzęta:
Fauna parku liczy m.in. ok. 105 gatunków ptaków
(w tym uszatka, puszczyk uralski, puchacz,
dzięcioły, płochacz halny i siwerniak). W
ostatnich latach rzadkością stał się głuszec. W
parku występuje wiele ssaków. Licznymi są
jelenie. Stosunkowo częste są owadożerne
ryjówki (górska, aksamitna i malutka). Do
rzadkości należą ryś, wilk, niedźwiedź oraz
drobne gryzonie nadrzewne: koszatka, orzesznica
i żołędnica. Wśród bezkręgowców najlepiej
poznanymi są chrząszcze, których w masywie
Babiej Góry stwierdzono ok. 1 500 gatunków, w
tym klika endemicznych dla Karpat Zachodnich.
W małych stawkach żyją traszki. Ryby żyją
jedynie w potokach (do wysokości ok. 1100 m
n.p.m.). Większe bogactwo ichtiofauny spotyka
się dopiero w dolinie rzeki Skawnicy
Woliński Park Narodowy
Woliński Park Narodowy położony jest u ujścia Odry w
północno-zachodniej Polsce, w województwie
zachodniopomorskim, w pobliżu granicy polsko niemieckiej. Obejmuje ochroną niezwykle cenną północno zachodnią część wyspy Wolin. Park utworzono w 1960 roku
W wyniku włączenia części Zatoki Pomorskiej oraz wód
morskich wewnętrznych Zalewu Szczecińskiego, Woliński
Park Narodowy stał się pierwszym w Polsce parkiem
morskim. Obecna powierzchnia parku wynosi 10937 ha, w
tym lasów 4458 ha. Ochroną ścisłą objęto 6 leśnych
obszarów o łącznej powierzchni 224 ha.
Roślinność:
Na wyspie Wolin stwierdzono występowanie ponad 1300 gatunków
roślin naczyniowych, w tym wielu gatunków chronionych i rzadkich.
Wśród nich są rośliny plaży nadmorskiej: honkenia piaskowa,
wydmuchrzyca piaskowa, rukwiel nadmorska i solanka
kolczysta,mikołajek nadmorski,wiciokrzew pomorski i długosz
królewski. Zbocza stromych klifów porastają gęste zarośla rokitnika
zwyczajnego. Płytkie piaszczyste dno morza Bałtyckiego zajmują
makroglony: zielenice, brunatnice i krasnorosty, wśród których
najliczniejszymi są morszczyn i zielenica Entetromoprpha intestinalis.
Na terenie lądowym parku dominują wzniesienia morenowe pokryte
lasami bukowo-sosnowo-dębowymi. Głównym gatunkiem w lasach jest
jednak sosna, która zajmuje 68% lądowej powierzchni parku. Buk
zajmuje 23% , dąb 7%, a inne gatunki pozostałą część.
Najlepiej zachowane zespoły buczyn są chronione w dwóch obszarach
ochrony ścisłej w części południowej parku oraz w dwóch w części
północnej, gdzie występuje m.in. buczyna storczykowa. Wykształciła się
ona na szczególnym typie gleby tzw. nasypie przyklifowej, powstającej
przez nawiewanie drobnych cząstek minerałów z klifu do wnętrza lasu.
W tym szczególnym zespole roślinnym rośnie m.in. 9 gatunków
storczyków.
Zwierzęta:
Na terenie parku stwierdzono występowanie
ponad 230 gatunków ptaków, w tym lęgowych:
bielika, wodniczki, biegusa zmiennego,
muchołówki małej. Park spełnia doniosłą rolę w
ochronie siedlisk ptaków wodno - błotnych, które
tutaj znajdują spokój oraz bazę pokarmową,
szczególnie w okresie wiosennych i jesiennych
wędrówek. Obszar delty Świny został zaliczony
do ostoi ptaków o znaczeniu europejskim.
Aktualnie m.in. prowadzona jest reintrodukcja
puchacza.
Z bogatego świata owadów zachowały się m.in.
stanowiska chrząszcza jelonka oraz kozioroga
dębosza. Na terenie parku oznaczono 3 nowe dla
nauki gatunki: chrząszcza Teredus opacus i 2
gatunki skoczogonków (Collembola).
Wody Zatoki Pomorskiej to biotop wielu
gatunków zwłaszcza ryb oraz rzadszych ssaków
morskich - foki szarej i morświna.
Narwiański Park Narodowy
Narwiański Park Narodowy leży w północnowschodniej części Polski w województwie
podlaskim. Powierzchnia całkowita parku
utworzonego w 1996 r. wynosi 7350 ha. Na
terenie parku dominuje własność prywatna,
głównie drobnych rolników. Własność Skarbu
Państwa stanowi zaledwie 2057 ha.
Park znajduje się w Dolinie Górnej Narwi.
Obejmuje on bagienną dolinę Narwi pomiędzy
Surażem i Rzędzianami, która stanowiła znaczną
część utworzonego w 1985 roku Narwiańskiego
Parku Krajobrazowego. Bagna, tereny podmokłe i
wody są dominującymi ekosystemami i zajmują
ok. 90% obszaru parku.
Roślinność:
Dominujące powierzchniowo w parku szuwary
turzycowiskowe reprezentowane są przez 14
zespołów roślinnych, szuwary trzcinowe - przez 7
zespołów, a roślinność wodna przez 12 zespołów.
Poza tym występują tu zbiorowiska łąkowe i
ziołoroślowe oraz 2 zespoły zarośli wierzbowych i
4 zespoły leśne. Na grądzikach wśród bagien
spotyka się roślinność kserotermiczną. W wielu
miejscach zachowały się zbiorowiska emersyjne z
roślinnością turzycowo-mszystą aż do strefy olszyn
bagiennych, usytuowanych na obrzeżach doliny.
Wiele zbiorowisk należy do rzadko spotykanych w
kraju. Na bagnach i terenach zabagnionych
występuje blisko 200 gatunków roślin
naczyniowych, w tym 13 objętych
ochroną gatunkową.
Zwierzęta:
W parku powszechnie występuje kilka gatunków
dominujących (rokitniczka, potrzos, brzęczka, trzcinniczek,
krzyżówka), stanowiących 60% ornitofauny oraz
występowanie gatunków charakterystycznych dla doliny,
związanych z szuwarami bagiennymi (kropiatka, zielonka,
rybitwa czarna, bąk, błotniak stawowy). Dolina Narwi
spełnia kryteria, które kwalifikują ten obszar jako ostoję
lęgową ptaków wodno-błotnych o znaczeniu
międzynarodowym i europejskim. Jest ona rejonem
lęgowym ponad 1% populacji europejskiej co najmniej 10
gatunków ptaków, w tym bąka, cyranki, błotniaka
stawowego, błotniaka łąkowego, zielonki, kropiatki,
derkacza, i dubelta, oraz miejscem rozrodu trzech gatunków
ptaków zagrożonych wymarciem w skali światowej bielika, derkacza i wodniczki.
Na terenie parku występuje około 40 gatunków ssaków.
Wśród nich jest niewielka populacja łosia i wydry oraz
liczna (260 szt.) bobra. Środowiska wodne doliny są
zasobne w ryby, których stwierdzono w parku 22 gatunków.
W parku odnotowano m.in. także obecność 13 gatunków
płazów.
Biebrzański Park Narodowy
Biebrzański Park Narodowy został utworzony w 1993
roku. Położony jest w północno-wschodniej Polsce w
województwie podlaskim. Jest to największy park
narodowy w Polsce o powierzchni 59 223 ha. Obszary
leśne w Parku zajmują 15 544 ha, grunty rolne - 18 180
ha, a nieużytki - słynne Bagna Biebrzańskie, w
rzeczywistości najbardziej cenne przyrodniczo
ekosystemy - 23 428 ha. Wokół Parku utworzono otulinę o
powierzchni 66 824 ha. Ochronie ścisłej podlega obszar 5
075 ha (w tym dawny rezerwat Czerwone Bagno). Ze
względu na niespotykane w Europie tereny bagiennotorfowe oraz bardzo zróżnicowaną faunę, a w
szczególności bogaty świat ptaków, park został
umieszczony w 1995 r.na liście obszarów chronionych
konwencją RAMSAR.
Roślinność:
Sprzyjające warunki rozwoju znajdują tu rośliny
pochodzenia północnego i relikty glacjalne,
reprezentowane przez 17 gatunków roślin
naczyniowych m.in.: brzozę niską, wierzbę lapońską,
wełnianeczkę alpejską, gnidosza królewskiego,
skalnicę torfowiskową, turzycę strunową i 8 gatunków
mszaków. zaś 45 znalazło się na "Czerwonej Liście
Roślin Naczyniowych Zagrożonych w Polsce" jako
gatunki ginące bądź zagrożone wyginięciem (m.in.
kosaciec bezlistny, szachownica kostkowata, fiołek
torfowy, wełnianeczka alpejska i wierzba
borówkolistna) . Szczególnie cenna jest duża grupa
zbiorowisk turzycowo-mszystych i mechowiskowych,
w których licznie spotyka się gatunki zanikające w
innych częściach kraju. Wyrazem borealnych
wpływów klimatycznych jest obecność 7 zespołów
roślinnych o borealnym charakterze, m.in.: zarośli
brzozy niskiej, mechowiska złocieńcowego z
wełnianeczką alpejską, boru sosnowego z turzycą
strunową, olsu świerkowo-olszowego.
Zwierzęta:
Dolina Biebrzy jest unikatową w skali Europy enklawą dla
ptaków wodno-błotnych. Obserwowano tu dotychczas 271
gatunków ptaków, w tym 181 gatunków jako lęgowe.
Spośród 56 gatunków uznanych w Polsce za ginące lub
zagrożone wyginięciem 17 gnieździ się w parku, np.: dubelt,
wodniczka, rybitwa czarna, rybitwa małoskrzydła, orlik
grubodzioby. Dla niektórych z nich Bagna Biebrzańskie są
jedną z ostatnich ostoi gwarantujących utrzymanie się ich
populacji w Europie Środkowej. Dla wielu grup fauny dane
są wciąż niekompletne i wymagają uzupełnienia. Na
obszarze parku stwierdzono występowanie 48 gatunków
ssaków w tym 10 gatunków nietoperzy i rzadką w Polsce
popielicę, 12 gatunków płazów, 5 gatunków gadów i 37
gatunków ryb. Fauna bezkręgowców jest słabo poznana. Jak
dotąd zarejestrowano tu występowanie: 788 gatunków
motyli, 699 gatunków chrząszczy, 450 gatunków pająków
oraz 339 gatunków bezkręgowców z innych grup
systematycznych.